Kardoen -Cynara cardunculus- Een bijzondere decoratieve

Kardoen -Cynara cardunculus- Een bijzondere decoratieve, helende, smakelijke plant.
Deze eetbare- en medicinale plant, verwant aan de Artisjok, is in Nederland niet erg bekend en komt
in verwilderde staat sporadisch bij ons, maar veel in Z-Europa, op de Argentijnse Pampa’s, in
Californië en Australië voor. De plant heeft zich uitstekend aangepast aan een droog klimaat Door
zijn vorstgevoeligheid is deze distel bij ons meestal maar 1 jarig, terwijl hij in Z-Europa meerdere
jaren overleeft. Deze wolligbehaarde distelachtige heester kan wel 2 meter hoog worden met 35 tot
50cm lange bladeren bezet met gele 1,5 tot 3cm puntige doorns. Om te eten ziet het er allemaal niet
erg smakelijk uit. Daar denken ze in Z-Europa heel anders over. Aldaar wordt de distel (meestal
cultivars) op een speciale manier voor de consumptie gekweekt en het gaat dan met name om het
blad. Bij de cultivars zijn de gemene doornen op de bladstelen er uit gekweekt. De bladeren worden
een paar weken voor de oogst omwikkelt met zwarte folie waardoor ze bleken (zoals bij
bleekselderij). Vroeg geoogste planten zijn zoeter dan later geoogste, die dan bitter beginnen te
smaken. De Kardoen heeft een onderlinge ruimte nodig van + 2 meter en dat is dan ook de reden dat
hij bij ons economisch niet rendabel is voor professionele teelt.
In Z-Europa wordt de plant meestal voor eigen gebruik gekweekt en als je door Italië rijdt zie regelmatig
kleine tuintjes met deze metershoge, prachtig bloeiende, distels. Op lokale marktjes in Z-Frankrijk worden
de gebleekte bladeren vaak aan het eind van de zomer te koop aangeboden. Het is bekend dat de distel
400jr. v. C al werd gegeten door de Grieken en Romeinen. Zaden van de Kardoen worden soms door de
zaadhandel aangeboden als bloeiende plant. Weinigen weten dat de stelen van het blad, de ongeopende
bodem van de bloem (zoals bij Artisjokbodems) en de penwortel eetbaar zijn. De smaak van bladstelen
zijn zoetig met een licht bittere ondertoon als van de bleekselderij. Oogst altijd de wat jongere stelen van
het blad. Deze zijn het meest mals. Bij de wilde Kardoen moeten de doornen verwijderd worden, want
deze zijn hard en kunnen erg pijnlijk zijn.
De Cultivars zijn minder hoog en hebben hoegenaamd geen stekels op de bladstelen. In Duitsland
is bekend dat de plant, net als de Vlier, een helende werking heeft bij de Ziekte van Lyme door een
geïnfecteerde tekenbeet. Zet de Kardoen in je tuin en je kunt genieten van het grote decoratieve
blad en zijn prachtige bloemen. Je doet de vlinders en andere insecten er een groot plezier mee.
Recepten
Algemeen: Zoveel mogelijk jonge bladstelen oogsten. Het blad en de stekels van de stelen verwijderen.
De grof gesneden stelen even blancheren in ruim water met een snufje zout. Bij wat oudere stelen de
buitenkant afritsen, zoals bij rabarber. Deze zijn nl. erg vezelig. Voor een heerlijke Kardoen soep is dit
allemaal niet nodig maar voor het eten als groente wel.
Kardoen soep – 4/6 pers.
Nodig:
* Scheutje plantaardige olie.
*4 bladstelen Kardoen.
*2 grote geschilde aardappelen in blokjes.
*1 ltr. bouillon of 2 bouillonblokjes.
*1 grote gesnipperde ui.
*1 mager speklapje in blokjes.
*1 geprakt hart gek. ei als garnering.
*Wat peper uit de molen en snufje kerrie.
Bereiding:
-Verhit de olie in de pan en bak de spekblokjes
goudbruin.
-Voeg de gesneden Kardoen stelen, de gesnipperde ui en aardappelblokjes toe en fruit deze
aan tot het glazig ziet.
-De bouillon erbij en de soep aan de kook brengen.
-Vuur laag zetten en onder regelmatig roeren nog
+ 15 min. door laten trekken. Op smaak brengen
met peper + kerrie.
-Dampend opdienen met als garnering de geprakte ei.
Kardoen ovenschotel
Nodig:
Als voor de soep maar zonder de bouillon
en het eitje.
*Geraspte gratineer kaas.
*1/2 ltr Béchamelsaus.
Bereiding:
-Als bij de soep alles glazig aanfruiten en intussen
de oven voorverwarmen op + 200 graden.
-Ovenschotel vullen, overgieten met de Béchamel
en bestrooien met geraspte kaas.
In de oven +10 min. en de laatste 8 min. onder de
grill voor een mooi korstje.
Uiteraard zijn er meer recepten met Kardoen. U weet nu zijn eigenschappen, dus laat uw kookkunsten
werken.
Eet smakelijk!
JAAP TAK

Download Report