Evaluatie en vooruitblik Ruimte om te leven met

PUNT NR.06-G VAN DE AGENDA VAN DE VERGADERING VAN HET ALGEMEEN
BESTUUR D.D. 15 mei 2014.
Zwolle, 15 april 2014
Nr. Bestuur-4500
Aan het algemeen bestuur
Onderwerp:
Evaluatie en vooruitblik 'Ruimte om te leven met water'
portefeuillehouder:
B.J. Jonkman
Voorstel:
1. Kennis nemen van de stand van zaken van het programma ‘Ruimte om te leven met
water’
2. In stemmen met de actualisatie van het programma ‘Ruimte om te leven met water’
n.a.v. van voorgestelde wijzigingen voor de KRW en de uitkomsten optimalisatie
watersysteem
Toelichting
Aanleiding
Het programma ‘Ruimte om te leven met water’ geeft invulling aan de realisatie van de
beleidsopgaven voor de Kaderrichtlijn Water (KRW), WB21 en Waternood. Bij de
realisatie van deze opgaven worden ook het beleidskader ‘Recreatief medegebruik’ en de
implementatie van de Beheer & Onderhoudsvisie 2050 meegenomen. Recentelijk hebben
er ontwikkelingen plaatsgevonden met betrekking tot de opgaven van de KRW en
Waternood die van invloed zijn op het programma.
-
-
In het kader van het Stroomgebiedsbeheerplan (SGBP) en het Waterbeheerplan
2016 – 2021 (WBP) zijn voor de KRW-waterlichamen een aantal wijzigingen
voorgesteld. Dit voorstel is in uw vergadering van 3 april 2014 met het algemeen
bestuur besproken.
Naar aanleiding van het onderzoek optimalisatie van het watersysteem (AB,
oktober 2013) is o.a. de oorspronkelijke bergingsopgave voor Waternood nader
gespecificeerd.
2
Stand van zaken programma ‘Ruimte om te leven met water’
In het WBP 2010-2015 zijn voor het programma ‘Ruimte om te leven met water’ enkele
prestatie-indicatoren opgenomen. In onderstaande tabel is de voortgang van deze
prestatie-indicatoren weergegeven. Tien waterlichamen bevinden zich nu in de
uitvoeringsfase of aan het einde van de planvormingsfase. Het is de verwachting dat de
realisatie in 2014 en 2015 voor 10 projecten wordt afgerond. Geconcludeerd kan worden
dat de realisatie van het programma op schema ligt en dat de geplande opgave voor het
eind van 2015 wordt gerealiseerd.
Tabel 1 Stand van zaken realisatie opgaven tot met 2015
Prestatie-indicator
Opgave
Opgave
2027
31-12-2015
Gerealiseerd
31-12-2013
Waterlichamen op orde (aantal)
35
18
8
Gerealiseerd
(prognose)
31-12-2015
18
Uitvoeren KRW-maatregelen;
lengte natuurvriendelijke oevers
(km)
Uitvoeren KRW-maatregelen;
vispasseerbaarheid stuwen
(aantal)
Waternood (%)
310
114
64,5
120
85
44
44
69
50
25
22
32
Actualisatie programma ‘Ruimte om te leven met water’
De actualisatie van het programma ‘Ruimte om te leven met water’ wordt ingegeven door
een tweetal ontwikkelingen. Deze ontwikkelingen en de effecten daarvan op het
programma worden hieronder nader toegelicht.
Effecten uitkomsten voorgestelde wijzigingen KRW
De maatregelen voor de KRW-waterlichamen, die geprogrammeerd staan vanaf 2016,
zijn opnieuw bekeken en hierbij is een aantal wijzigingen voorgesteld (AB, 3 april 2014)
(bijlage 2). De belangrijkste wijzigingen zijn dat er één waterlichaam wordt toegevoegd,
minder kilometers watergang worden heringericht, minder kilometers natuurvriendelijke
oevers worden aangelegd, dat er meer stuwen vispasseerbaar gemaakt moeten worden
en dat de maatregel om kades te verleggen en inundatiezones aan te leggen
(Soestwetering en Nieuwe Wetering) vervalt. In tabel 2 staan de effecten van de wijzingen
op de totale opgave in relatie tot de oorspronkelijke opgave. De verwachting is dat het
totaal van de uitgaven om de KRW opgaven te realiseren tot en met 2027 binnen de
oorspronkelijk financiële kaders van het programma blijft.
3
Tabel 2 Realisatie KRW oorspronkelijk en obv herijking
Prestatie-indicator
Oorspronkelijk
Opgave
opgave 2027
2016-2021*
Opgave
20121-2027
Totaal opgave
na wijziging
(SGBP 1)
(SGPB 2)
(SGPB 2)
Waterlichamen op
orde (aantal)
35
11
6
36
Uitvoeren KRWmaatregelen; lengte
natuurvriendelijke
oevers (km)
Uitvoeren KRWmaatregelen;
vispasseerbaarheid
stuwen (aantal)
310
68
75
256
85
41
4
113
* Enkele maatregelen voor de planperiode 2016-2021zijn reeds voor het eind van 2015 uitgevoerd. Deze zijn wel
opgenomen in de opgave voor 2016 -2021, omdat de totale opgave van het waterlichaam pas in deze periode wordt
gerealiseerd.
Effecten uitkomsten optimalisatie watersysteem
Naar aanleiding van het onderzoek optimalisatie watersysteem is de oorspronkelijke
bergingsopgave van circa 1000 hectare, bijgesteld naar circa 800 hectare (bijlage 3).
Voor de periode 2016-2026 is een opgave van 175 ha begroot (oorspronkelijk 250 ha).
Hierbij is rekening gehouden met de grondposities in de komende projecten en de wens
om deels bovenstroomse maatregelen te kunnen treffen voor Waternood in combinatie
met het project Zoetwatervoorziening Oost Nederland (ZON). In de periode 2027 -2050
wordt nog circa 300 ha ingericht (oorspronkelijk 500 ha).
De verlaging in de bergingsopgave levert een besparing op ten opzichte van de
oorspronkelijke begroting en leidt tot een aangepaste doelrealisatie voor Waternood van
52,5% eind 2021 en 62,5% eind 2027.
Tabel 3 Realisatie Waternood oorspronkelijk en obv onderzoek optimalisatie watersysteem
2015
2021
2027
2050
% waternood, oorspronkelijk
25%
37,5%
50%
100%
aantal hectares, oorspronkelijk
250
375
500
1000
aantal hectares, gewijzigd obv
optimalisatie watersysteem
325
425
500
800
% waternood gerealiseerd tov
stroomgebied*
39%*
52,5%*
62,5%*
100%*
* Dit percentage is gebaseerd op de aangepaste bergingsopgave (800 ha in plaats van 1000 ha)
Financieel
Meerjarenbegroting
In de notitie “Van de Waternood een Deugd” is opgenomen dat de kosten voor de
realisatie van de KRW, WB21 en waternood maatregelen tot en met 2015, € 66,8 miljoen
bedragen. Voor de periode 2016 - 2027 (einddatum KRW) zijn de kosten geraamd op €
118,3 miljoen (prijspeil 2007). En voor de periode 2027-2050 (waternood) € 185 miljoen.
De voorgestelde wijziging voor de KRW, de effecten van de uitkomsten
optimalisatiestudies, ontwikkelingen ZON, B&O visie en het beleidskader “Recreatief
medegebruik’ zijn meegenomen in de raming (bijlage 1). De verwachting is dat de
uitgaven voor het programma ‘Ruimte om te leven met water’ en waternood tot met 2050
binnen de oorspronkelijke begroting blijven (zie tabel 4).
4
In het overzicht zijn bruto bedragen (zonder subsidie) gehanteerd en is uitgegaan van een
inflatiecorrectie van 12%. In de eerstvolgende meerjarenbegroting worden de financiële
effecten van het geactualiseerde programma verwerkt.
Tabel 4 Overzicht meerjarenraming realisatie Waternood oorspronkelijk en o.b.v. herijking
Stand van zaken
Nota van de waternood 1-4-2014
Verschil
een deugd (x 1.000)
(x 1.000)
(x 1.000)
Volgens de Waternood een deugd
klaar in 2015, prijspeil 2006 € 66.800
Klaar in 2015, prijspeil 2015* € 74.816
Volgens de Waternood een deugd
klaar in 2027, prijspeil 2006 € 118.300
€74.442
€ 374
Klaar in 2027, prijspeil 2015* € 132.496
Volgens de Waternood een deugd
klaar in 2050, prijspeil 2006 € 185.000
€ 131.159
€ 1.337
€ 168.659
€ 16.341
€ 207.200
€ 168.659
€ 38.541
Klaar in 2050, prijspeil 2015*
* Prijspeil 2015 is het prijspeil uit 2006 inclusief ca 12% inflatie
Subsidie
Een eerste inschatting is dat er de komende planperiode ongeveer 8 miljoen euro aan
subsidie kan worden verworven. Dit komt overeen met circa 25% van de totale geplande
investeringskosten. Naar verwachting kan gebruik worden gemaakt van middelen uit het
Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP 3). De voorwaarden voor deze POP 3
subsidies zijn nog niet allemaal bekend. Wel wordt vanuit het ministerie van Economische
Zaken en ook vanuit de EU-commissie de voorwaarde gesteld dat de POP 3 bijdragen
voor een deel ten goede moeten komen aan de landbouw en dat de projecten op, of
liggend aan, landbouwgrond moet plaatsvinden. Het beschikbare bedrag is vooral
bestemd voor: a) Innovatie Landbouw-Water (DAW), b) Groene en Blauwe diensten en c)
niet productieve investeringen (KRW).
De bij dit voorstel behorende bijlagen zijn:
1. Financiële stand van zaken t.o.v. de uitgangspunten nota ‘van de waternood een
deugd’
2. Voorstel gewijzigd KRW programma vanaf 2016
3. Overzicht aangepaste bergingsopgave o.b.v. herijking
Zwolle, 22 april 2014
het dagelijks bestuur van het
Waterschap Groot Salland
de secretaris
de dijkgraaf
ir. E. de Kruijk
ir. H.H.G. Dijk