European Commission

EUROPESE COMMISSIE
PERSBERICHT
Brussel, 25 juni 2014
Mededinging: Commissie legt drie producenten
champignonconserven boete van 32 miljoen EUR op in
kader van kartelschikking
De Europese Commissie is tot de bevinding gekomen dat Lutèce, Prochamp en Bonduelle,
drie producenten van champignonconserven, meer dan een jaar lang een kartel hadden
lopen dat in Europa prijzen coördineerde en klanten verdeelde. Daarom heeft de
Commissie voor in totaal 32.225.000 EUR aan geldboeten opgelegd. Lutèce kreeg geen
geldboete opgelegd omdat de onderneming het bestaan van het kartel aan de Commissie
had onthuld. In ruil kreeg zij boete-immuniteit in het kader van de clementiemededeling
van de Commissie van 2006. Prochamp kreeg boeteverminderingen. Omdat de drie
ondernemingen bereid waren de zaak met de Commissie te schikken, zagen zij hun
geldboeten met nog eens 10% verminderd.
Joaquín Almunia, vicevoorzitter van de Europese Commissie en belast met het
mededingingsbeleid: "Het kartel voor champignonconserven dat een prijsverlaging moest
tegengaan, liep meer dan een jaar en betrof verkopen aan de detailhandel in heel Europa.
Dit betekent dat potentieel alle consumenten er nadeel van ondervonden. Na het
garnalenkartel van eind vorig jaar is dit weer een ander kartel in de
levensmiddelenindustrie waartegen de Commissie optreedt. In deze sector is het van
wezenlijk belang om Europese consumenten tegen concurrentieverstorende praktijken te
beschermen."
Champignonconserven zijn champignons die in blik en glas worden verkocht (dus geen
verse of diepgevroren champignons). Bij het kartel ging het om de verkopen van huismerk
champignonconserven via tenderprocedures bij detailhandelaren en groothandelaren zoals
cash-and-carry-bedrijven en professionele afnemers zoals cateringbedrijven in de
Europese Economische Ruimte (EER).
Het algemene doel van de kartelleden was het stabiliseren van de marktaandelen van de
betrokken bedrijven en de prijsdalingen een halt toe te roepen. Om dit doel te bereiken,
wisselden de kartelleden vertrouwelijke informatie over tenders uit, stelden zij
minimumprijzen vast, spraken zij volumedoelstellingen af en verdeelden zij afnemers
onder elkaar. Het kartel had de vorm van een niet-aanvalspact met een
compensatieregeling in het geval van een overstap van een afnemer. Daarnaast werden
vooraf afgesproken minimumprijzen toegepast. De inbreuk liep van 1 september 2010 en
duurde in het geval van Lutèce tot 22 december 2011 en dat van Prochamp en Bonduelle
tot 28 februari 2012.
In het kader van datzelfde onderzoek werd ook een procedure ingeleid tegen Riberebro.
Dat onderzoek blijft doorlopen volgens de normale kartelprocedure (dus zonder
schikking).
IP/14/727
Geldboeten
De geldboeten zijn vastgesteld op basis van de richtsnoeren boetetoemeting van de
Commissie van 2006 (zie IP/06/857 en MEMO/06/256).
Bij het bepalen van de boetebedragen hield de Commissie met name rekening met de
verkopen van de ondernemingen voor de betrokken producten in de EER, maar ook met
het feit dat het een zeer zware inbreuk betrof, de geografische impact van het kartel en de
looptijd ervan. De Commissie wilde ervoor zorgen dat de opgelegde geldboeten een
voldoende afschrikkend effect hadden, maar tegelijk ook dat zij evenredig waren.
In het kader van de clementieregeling 2006 van de Commissie kreeg Lutèce volledige
boete-immuniteit omdat zij het bestaan van het kartel had onthuld. Daarmee ontliep zij
een boete van 20,7 miljoen EUR voor haar deelname aan de inbreuk. Prochamp zag dan
weer haar geldboete met 30% verminderd wegens haar medewerking aan het onderzoek.
Bovendien heeft de Commissie, op basis van haar schikkingsmededeling van 2008, de
geldboeten voor elk van de drie ondernemingen met 10% verlaagd omdat zij hun
deelname aan het kartel en hun aansprakelijkheid in dat verband erkenden.
De totale opgelegde geldboeten zijn als volgt:
Geldboete
(in EUR)
Clementiekorting
Schikkingskorting
Lutèce (NL)
100%
10 %
0
Prochamp (NL)
30 %
10 %
2.021.000
10 %
30.204.000
Bonduelle (FR)
Totaal
32.225.000
Achtergrond
Het onderzoek van de Commissie kwam er na onaangekondigde inspecties in februari
2012.
De concurrentieregels spelen een belangrijke rol in de voedselvoorzieningsketen. In 2012
bleek uit een rapport van het European Competition Network (ECN) dat een doortastende
handhaving van de concurrentieregels in de levensmiddelenindustrie bedrijven had
geholpen toegang te krijgen tot leveringen en markten, met lagere prijzen voor
consumenten tot gevolg (zie IP/12/502 en MEMO/12/373). De Commissie heeft ook een aantal
onderzoeken gevoerd naar levensmiddelen (zoals bijvoorbeeld haar besluit over het
garnalenkartel; zie IP/13/1175). Daarnaast werkt zij, samen met andere Europese
mededingingsautoriteiten, aan specifieke mededingingsregels voor landbouwproducten die
zullen gaan gelden na de hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid. De
Commissie probeert ook de vrees weg te nemen dat het aanbod en de innovatie bij
levensmiddelen verslechtert. Daarom is zij een omvattende studie begonnen om de
ontwikkelingen in de levensmiddelenindustrie te bestuderen en na te gaan wat de
voornaamste aanjagers van aanbod en innovatie zijn (zie IP/12/1356). De uitkomsten van
deze studie zullen in het najaar 2014 beschikbaar komen.
2
Meer informatie over deze zaak komt, zodra eventuele vertrouwelijkheidskwesties zijn
opgelost, onder zaaknummer AT.39965 beschikbaar in het publieke zaakregister op de
website van DG Concurrentie van de Commissie. Meer informatie over de strijd van de
Commissie tegen kartels, is te vinden op de kartelwebsite van de Commissie.
De schikkingsprocedure
Het besluit van vandaag is het veertiende schikkingsbesluit sinds in juni 2008 een
schikkingsprocedure voor kartelzaken werd ingevoerd (zie IP/08/1056 en MEMO/08/458).
Bij een schikking geven ondernemingen die aan een kartel hebben deelgenomen, toe dat
zij zich schuldig hebben gemaakt aan een inbreuk en dat zij daarvoor aansprakelijk zijn.
De schikkingsprocedure is gebaseerd op de mededingingsverordening (Verordening (EG)
nr. 1/2003) en biedt de Commissie de mogelijkheid een vereenvoudigde procedure toe te
passen en zo de duur van het onderzoek te verkorten. Dit is goed voor consumenten en
belastingbetalers omdat hiermee de kosten worden teruggedrongen, het is goed voor de
handhaving van de mededingingsregels omdat zo middelen worden vrijgemaakt waarmee
andere gevallen van vermoedelijke inbreuk kunnen worden aangepakt, en het is goed
voor de ondernemingen zelf omdat er sneller besluiten worden genomen en zij hun
geldboete met 10% verlaagd zien.
De Commissie heeft in het verleden schikkingen getroffen met deelnemers aan kartels
voor DRAM's (zie IP/10/586), diervoederfosfaten (zie IP/10/985), wasmiddelen (zie
IP/11/473), CRT-beeldbuizen (zie IP/11/1214), compressoren voor koelkasten (zie
IP/11/1511), watersystemen (zie IP/12/704), kabelbomen (zie IP/13/673), rentederivaten
in euro en in yen (zie IP/13/1208), polyurethaanschuim (zie IP/14/88), stroombeurzen
(zie IP/14/215), kogellagers (zie IP/14/280) en staalgrit voor staalstralen (zie IP/14/359).
Schadeclaims
Particulieren of ondernemingen die van concurrentiebeperkende praktijken zoals in deze
zaak nadeel ondervinden, kunnen de zaak voor de nationale rechter brengen en
schadevergoeding eisen. Zowel de rechtspraak van de EU-rechter als Verordening (EG) nr.
1/2003 bevestigen dat een besluit van de Commissie voor de nationale rechter als bindend
bewijsmateriaal kan worden gebruikt dat de praktijken hebben plaatsgevonden en
verboden waren. Zelfs indien de Commissie de betrokken ondernemingen geldboeten
heeft opgelegd, kunnen toch schadevergoedingen worden toegekend zonder dat deze
hoeven te worden verlaagd omdat de Commissie al een geldboete heeft opgelegd.
In juni 2013 heeft de Commissie een voorstel ingediend voor een richtlijn die het voor
slachtoffers van concurrentieverstorende praktijken gemakkelijker moet maken om
schadevergoeding te krijgen (zie IP/13/525 en MEMO/13/531). Meer informatie over
schadevorderingen in mededingingszaken, met onder meer een praktische gids over de
begroting van de schade die doorgaans door inbreuken op de mededingingsregels wordt
veroorzaakt, de publieke consultatie en een publiekssamenvatting, is te vinden op:
http://ec.europa.eu/competition/antitrust/actionsdamages/documents.html
Contactpersonen:
Antoine Colombani (+32 2 297 45 13)
Marisa Gonzalez Iglesias (+32 2 295 19 25)
3