Douane - Europa

DE EUROPESE
UNIE IN HET
KORT
Douane
De douane-unie
van de EU:
mensen
beschermen en
de handel
bevorderen
D e d o uane is o nze eer s t e
ver d ed igings l in ie t egen gevaar l ijke
go ed er en, il l egal e han d el , f r aud e,
t er r o r is m e en geo r gan is eer d e
m is d aad , en zo r gt zo d at het r egul iere
hand el s ver keer zo vl o t m o gel ijk
ver l o o p t .
INHOUDSOPGAVE
Waarom hebben we een
douane-unie nodig? . . . . . . . . . . . . . . 3
DE EUROPESE UNIE
IN HET KORT
Deze publicatie maakt deel uit van een reeks brochures
waarin wordt uitgelegd wat de EU doet
op verschillende beleidsterreinen,
waarom de EU daar een rol speelt,
en wat de resultaten zijn.
Hoe de EU dit aanpakt —
Het beheer van de douane-unie . . . 5
De douane en u . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Vooruitzichten — Vandaag, morgen
en daarna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Meer informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
U vindt deze brochures op de volgende website:
http://europa.eu/pol/index_nl.htm
http://europa.eu/!Pr64nF
Hoe werkt de Europese Unie?
Europa in 12 lessen
Europa 2020: Europa’s groeistrategie
De grondleggers van de EU
Bankwezen en financiën
Begroting
Belastingen
Buitenlands en veiligheidsbeleid
Concurrentie
Consumenten
Cultuur en audiovisuele media
De Economische en Monetaire Unie (EMU) en de euro
Digitale agenda
Douane
Energie
Fraudebestrijding
Grenzen en veiligheid
Handel
Humanitaire hulp en civiele bescherming
Internationale samenwerking en ontwikkeling
Interne markt
Justitie, grondrechten en gelijkheid
Klimaatbescherming
Landbouw
Maritieme zaken en visserij
Migratie en asiel
Milieu
Ondernemingen
Onderwijs, opleiding, jeugd en sport
Onderzoek en innovatie
Regionaal beleid
Uitbreiding
Vervoer
Voedselveiligheid
Volksgezondheid
Werkgelegenheid en sociale zaken
De Europese Unie in het kort:
Douane
Europese Commissie
Directoraat‑generaal Communicatie
Publieksvoorlichting
1049 Brussel
BELGIË
Manuscript voltooid in november 2014
Foto’s op de omslag en bladzijde 2:
© iStockphoto.com/Oxford
12 blz. — 21 × 29,7 cm
ISBN 978-92-79-41597-5
doi:10.2775/16734
Luxemburg: Bureau voor publicaties van de Europese
Unie, 2014
© Europese Unie, 2014
Reproductie toegestaan. Voor overname of reproductie
van afzonderlijke foto’s hebt u toestemming van de
rechthebbenden nodig.
3
D ou a ne
Waarom hebben we een douane-unie nodig?
De douane-unie was een van de eerste verwezen­
lijkingen van de Europese Unie (EU) en blijft een
belangrijke troef in het mondiale klimaat van de 21e
eeuw. Een douane-unie houdt in dat de leden van die
unie dezelfde tarieven hanteren voor goederen die op
hun grondgebied worden ingevoerd uit de rest van de
wereld, en dat zij onderling geen tarieven toepassen.
De douane-unie van de EU is bijzonder geavanceerd
en voorziet dus al in de toepassing van een hele reeks
gemeenschappelijke voorschriften voor in- en uitvoer.
Ook de controles tussen de leden van de douane-unie
zijn volledig afgeschaft.
Je kunt de douane-unie van de EU beschouwen als
de huid van het lichaam. Ze omsluit de interne markt
van de EU en maakt het vrije verkeer van goederen
binnen de EU mogelijk door de externe in- en uitvoer
van goederen te controleren. Sterker nog: de interne
markt, waar bedrijven hun goederen kunnen verkopen
en kunnen investeren in elke lidstaat van de EU, zou
ondenkbaar zijn zonder de douane-unie.
De douane-unie van de EU wordt in de praktijk
gerund door de 28 nationale douanediensten van de
lidstaten, die samen één grote organisatie vormen. De
douaneambtenaren zien toe op het goederenverkeer
zowel aan de buitengrenzen van de EU — de
luchthavens en grensovergangen — als binnen de EU.
Zo beschermen zij ons tegen gevaarlijke goederen,
gezondheidsrisico's en plant- en dierziekten. Ze
voorkomen ongevallen en vormen een eerste
verdedigingslinie tegen risico's in de toeleveringsketen,
en ook in de strijd tegen georganiseerde misdaad
en terrorisme. Ingevoerde goederen die in Europa
worden verkocht, van speelgoed tot levensmiddelen en
geneesmiddelen, zijn veiliger dankzij de waakzaamheid
van de douane.
De douane houdt zich voornamelijk bezig met het
handelsverkeer, maar controleert ook passagiers op
illegale of gevaarlijke goederen, zoals drugs of wapens,
en op goederen die een risico inhouden omdat zij
bijvoorbeeld dierziekten kunnen overbrengen. De douane
staat niet in voor de systematische controle van het
personenverkeer of de controle van paspoorten; dat
behoort tot de taken van grenswachters of de politie.
Voor bedrijven die actief zijn in de internationale handel
en het internationale vervoer, zorgt de douane-unie van
de EU ook voor gemeenschappelijke, gestroomlijnde
procedures in de hele EU. Het maakt niet uit waar in de
EU de goederen worden aangegeven, er worden steeds
dezelfde regels toegepast. Zodra de goederen zijn
ingeklaard door de douane, kunnen zij vrij circuleren en
vrij worden verkocht in de hele EU.
Hoewel het innen van invoerrechten niet langer de
belangrijkste taak van de douane is, vormen deze
rechten nog steeds een belangrijke bron van inkomsten
voor de EU. In 2013 waren invoerrechten goed voor
bijna 11 % van de begroting van de EU, te weten
15,3 miljard €.
De EU is het grootste handelsblok ter wereld, waardoor
de douane-unie van de EU op wereldniveau een
zwaargewicht is in de internationale handel. Dat
betekent ook dat haar onderhandelingspositie veel
sterker is dan die van elke EU-lidstaat apart.
De bescherming van onze burgers, de welvaart van
onze bedrijven en de bevordering van de handel in
de EU zijn afhankelijk van uitstekende diensten,
verleend door een douane-unie die vlekkeloos werkt.
De douane houdt ook een oogje in het zeil bij de uitvoer
van cultuurgoederen en dergelijke om te beletten
dat Europese schatten buiten de grenzen worden
gesmokkeld. Als onderdeel van de verantwoordelijkheid
van de EU ten opzichte van de rest van de wereld
helpt zij bovendien om de illegale uitvoer van afval te
voorkomen.
Milieubescherming is immers een van de vele taken
die de douane vervult. Dat houdt onder meer in dat zij
toeziet op de handel in zeldzame diersoorten of exotisch
hout uit bedreigde wouden en dat zij controleert of
dieren op passende wijze worden vervoerd en goed
worden verzorgd tijdens het vervoer.
Video: ervaar één minuut in een doordeweekse dag bij de douane.
4
De douaneoperaties in de EU beslaan ondertussen
ongeveer 16 % van de wereldhandel, en elk jaar wordt
voor meer dan 3 400 miljard € aan in- en uitvoer
afgehandeld. De omvang van de douaneoperaties
is bijzonder indrukwekkend: per minuut worden
gemiddeld 4 200 ton goederen in- of uitgevoerd,
waarvoor bijna 500 douaneaangiften worden ingediend,
terwijl meer dan 70 nagemaakte of door piraterij
verkregen goederen in beslag worden genomen.
Naarmate de internationale handel toeneemt, worden
er ook steeds meer verschillende goederen verhandeld.
Coördinatie op EU-niveau helpt de douane-instanties
om deze uitbreiding bij te houden.
Wat is een douane-unie?
Een douane-unie komt tot stand wanneer een groep
landen de handen in elkaar slaat om dezelfde
tarieven of invoerrechten te hanteren tegenover de
rest van de wereld. De landen binnen de unie
spreken voorts af om onderling geen tarieven te
hanteren. Dat betekent dat wanneer goederen door
de douane zijn ingeklaard, zij vrij kunnen circuleren
in de landen die deel uitmaken van de douane-unie.
D E
E U R O P E S E
U N I E
I N
H E T
K O R T
van 1957, waarbij de Europese Gemeenschap werd
opgericht en dat voorzag in een douane-unie tussen alle
leden voor het eind van het volgende decennium.
De douane-unie kwam 18 maanden vroeger dan
gepland tot stand op 1 juli 1968, toen de resterende
douanerechten voor de handel tussen de lidstaten werden
afgeschaft en het gemeenschappelijke douanetarief werd
ingevoerd als vervanging van de nationale douanerechten
voor de handel met de rest van de wereld.
In 1993 werden de douanecontroles aan de binnen­
grenzen afgeschaft, en de lange rijen wachtende
vrachtwagens aan de grensovergangen werden al snel
slechts een vage herinnering.
Bij elke volgende uitbreiding van de Europese Unie
traden de nieuwe landen ook toe tot de douane-unie
en stemden zij hun nationale wetgeving af op het
douanewetboek. Monaco, dat geen lid is van de EU,
maakte al deel uit van een douane-unie met Frankrijk,
terwijl Andorra en San Marino in 1991 overeenkomsten
sloten. De douane-unie tussen de EU en Turkije werd
van kracht in 1995, maar is net zoals de overeenkomst
met Andorra beperkt tot industriële producten en
verwerkte landbouwproducten.
Ook elders ter wereld vinden we douane-unies. Zo is
er „Mercosur”, dat verschillende Zuid-Amerikaanse
landen omvat, en bestaat er een douane-unie
tussen Rusland en een aantal buurlanden.
Een douane-unie verschilt van een
vrijhandelsovereenkomst omdat bij die laatste enkel
de douanerechten tussen de betrokken landen
worden afgeschaft. Er wordt dan niet afgesproken
om dezelfde rechten te heffen voor goederen
afkomstig uit andere landen.
Grenzen verleggen — Het ontstaan van
de douane-unie
België, Nederland en Luxemburg besloten in 1944 tot
de oprichting van een douane-unie, de Benelux, die
in 1948 van kracht werd. De jonge manifestanten op
de foto riepen op tot een verdere afschaffing van de
grenzen en de douanecontroles.
© European Union
In 1951 voegden Duitsland, Frankrijk en Italië zich bij
de Beneluxlanden en stichtten zij samen de Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS). De voorzitter
van de EGKS, de voormalige Belgische eerste minister
Paul-Henri Spaak, vatte in 1955 het plan op om een
ruimere douane-unie tot stand te brengen. Zijn verslag
vormde een belangrijke basis voor het Verdrag van Rome
Leden van de Belgische afdeling van de Europese Beweging
protesteren tegen grenscontroles in Luik in 1953.
5
D ou a ne
Hoe de EU dit aanpakt — Het beheer
van de douane-unie
De verantwoordelijkheid voor het douanebeleid ligt bij
de Europese Unie: het is een van de weinige gebieden
die tot de exclusieve bevoegdheid van de EU behoren.
Voor de tenuitvoerlegging van de douane-unie moet
echter nauw worden samengewerkt met en tussen de
lidstaten. De Europese Commissie doet voorstellen
voor EU-douanewetgeving en ziet toe op de toepassing
ervan. Zij zorgt er ook voor dat de douane-unie kan
beschikken over moderne, doeltreffende en onderling
samenwerkende douaneadministraties, zodat zij
het hoofd kan bieden aan zowel de huidige als de
toekomstige uitdagingen.
Achter de schermen helpt de Commissie bij de
coördinatie van de activiteiten van douanelaboratoria
en de ontwikkeling en het gebruik van IT-systemen en
opleidingsmateriaal.
© Polish customs
De douane werkt samen met de betrokken overheden
om de bevolking en het milieu te beschermen.
Douaneambtenaren en -instanties zijn essentiële
partners voor de Europese Politiedienst Europol bij
de bestrijding van de georganiseerde misdaad. Zij
overleggen ook met Eurojust, het Europees netwerk van
gerechtelijke instanties dat de Europese samenwerking
in strafzaken ondersteunt, en met het Europees Bureau
voor fraudebestrijding (OLAF).
In de wet verankerd
In het Verdrag van Rome van 1957 werd het
idee geopperd van de douane-unie als essentiële
hoeksteen van de gemeenschap. Vandaag vinden we
de bepalingen waarin het vrije verkeer van goederen
wordt geregeld in het Verdrag betreffende de werking
van de Europese Unie (derde deel, titel II). Dat verdrag
verbiedt douanerechten op goederen die worden
verhandeld tussen lidstaten van de EU en schrijft voor
dat, zodra een gemeenschappelijk douanetarief aan de
buitengrenzen van de EU is geheven, de goederen vrij
moeten kunnen circuleren.
Als de Europese Commissie douanerechten voorstelt,
wil zij daarmee de handel met landen buiten de
EU bevorderen en daarbij rekening houden met de
behoeften van de economieën van de lidstaten. De Raad
van de EU beslist welke rechten worden ingesteld en is
samen met het Europees Parlement verantwoordelijk
voor het toezicht op de douanesamenwerking tussen
de lidstaten onderling en tussen de lidstaten en de
Europese Commissie.
De gemeenschappelijke handelspolitiek, de tegenhanger
van de douane-unie, zorgt voor een uniforme aanpak
van de handelsbetrekkingen met landen buiten de
EU en ondersteunt de gemeenschappelijke in- en
uitvoerregelingen van de EU.
De rechtsgrond voor het beheer van de
douaneactiviteiten is het EU-douanewetboek (vroeger
„communautair douanewetboek” genoemd), dat werd
overeengekomen tussen het Europees Parlement
en de Raad van de Europese Unie. Wanneer nieuwe
procedures worden toegepast en er zich nieuwe
uitdagingen voordoen, werken de Commissie en
de nationale douaneautoriteiten samen om de
verschillende uitvoeringsprocedures van het wetboek te
herzien.
Samenwerken
Om de veiligheid van de burgers te waarborgen zijn steeds
meer hoogtechnologische snufjes nodig.
De nationale douaneambtenaren werken samen met
hun collega's in de gehele EU, van Portugal in het
zuidwesten tot Estland in het noordoosten, om de
vlotte doorgang van goederen van de grens tot op hun
eindbestemming te verzekeren. De EU telt ongeveer
450 internationale luchthavens en de oostelijke
landgrens is bijna 10 000 km lang, met 133 punten
6
D E
E U R O P E S E
U N I E
I N
H E T
K O R T
strijd tegen de georganiseerde misdaad. Naarmate het
verkeer toeneemt, wordt ook de efficiëntie belangrijker,
bijvoorbeeld door gebruik te maken van de laatste
nieuwe opsporingstechnologie.
© Estonian customs
Douanetoezicht kan helpen
om terrorisme en
georganiseerde misdaad te
bestrijden.
waar commercieel weg- en spoorverkeer binnenkomt.
Op EU-niveau worden voortdurend inspanningen
geleverd om douaneprocedures te verbeteren en ervoor
te zorgen dat goederen die de EU binnenkomen of
verlaten dezelfde behandeling krijgen, ongeacht het
behandelende douanekantoor.
De belangrijkste rol van de douane in de EU was
oorspronkelijk het innen van douanerechten en indirecte
heffingen bij de invoer, zoals accijnzen of btw. De
afgelopen jaren werd de douane evenwel ingezet
voor een hele reeks aanvullende controletaken in
verband met de veiligheid. Zo staat zij onder meer
in voor productveiligheid en gezondheidsrisico’s van
ingevoerde levensmiddelen en voor de naleving
van de milieuwetgeving en de diergeneeskundige
voorschriften. Wat de veiligheid betreft, hebben ook
de verhoogde dreiging van terroristische aanvallen
en de internationalisering van de georganiseerde
misdaad geleid tot een aanzienlijke uitbreiding van
het takenpakket van de douane. Bovendien zijn er met
de uitbreidingen van de EU in 2004, 2007 en 2013
dertien nieuwe landen bijgekomen, met de bijbehorende
nieuwe land- en zeegrenzen, elk met zijn specifieke
uitdagingen.
De douane controleert niet alleen of goederen voldoen
aan de normen, zij controleert ook op namaakgoederen,
drugsprecursoren (chemische stoffen waarvan drugs
kunnen worden gemaakt) en illegale handel in zeldzame
en bedreigde soorten. Gespecialiseerde laboratoria
leveren de douane-unie de nodige wetenschappelijke
deskundigheid om de authenticiteit en de oorsprong
van producten te achterhalen of de aard van stoffen te
bepalen.
Aan grensovergangen en lucht- en zeehavens wordt
niet-intrusieve inspectieapparatuur met röntgen- en
gammastraling gebruikt om vrachtladingen sneller te
doorzoeken: zo kunnen douaneambtenaren de inhoud
van een container zien zonder hem uit te laden.
Om de schaarse middelen optimaal aan te wenden en
onnodige vertragingen voor het legitieme verkeer te
voorkomen, moeten de controles echter zo doeltreffend
mogelijk zijn. Daartoe worden risicobeheerstechnieken
gebruikt. Op grond van criteria die voor de hele EU zijn
vastgesteld, kunnen douanediensten met behulp van
geavanceerde risicoanalysesystemen een risicovolle
vracht identificeren nog voor die aan de grens wordt
aangeboden.
Dankzij coördinatie op EU-niveau kan tijdig informatie
worden uitgewisseld, zodat goederen die worden
geweigerd, kunnen worden opgespoord als zij elders
worden aangeboden. Als er bepaalde trends op het
gebied van illegale trafieken worden vastgesteld, is het
dan ook van essentieel belang dat de douanediensten
gezamenlijk optreden, mede om herhaling in de
toekomst te voorkomen.
Douanediensten letten ook op gesmokkelde dieren, vogels en
planten.
© Belgian customs
Daarnaast zijn douaneambtenaren ook betrokken
bij nationale taken, zoals de bewaking tegen illegale
drugs of pornografie en de ondersteuning van het
werk van politie en immigratiediensten, vooral in de
Dat is het duidelijkst te zien bij de verhoogde
veiligheidscontroles van vrachtvervoer om de recente
heropleving van de terreurdreiging in de afgelopen
jaren tegen te gaan. Een specifiek probleem is
het gebruik van containers om kernmateriaal of
radiologische toestellen te smokkelen: dat kan niet
alleen vernietigende gevolgen hebben in de vorm
van een aanval, ook het internationale vervoer en de
internationale handel zouden stilvallen, met enorme
gevolgen voor de wereldeconomie.
7
D ou a ne
© European Union
Een scanner voor het
controleren van treinwagons
aan de Pools-Oekraïense
grens.
De Europese Commissie coördineert samenwerkings­
programma’s tussen oude EU-lidstaten en landen
die onlangs zijn toegetreden tot de douane-unie. Dat
helpt de douaneadministraties van de nieuwe landen
om te gaan met de bijkomende verantwoordelijkheid
om heel Europa te beschermen, en niet alleen de
eigen grenzen. Andere programma’s zijn bedoeld om
controleprocedures en wetshandhaving in kandidaatlidstaten en buurlanden te versterken.
Een ruimere internationale samenwerking is eveneens
van cruciaal belang om de belangen van de Europese
burgers en bedrijven in de rest van de wereld te
beschermen. Douaneaangelegenheden zijn een
belangrijk thema in de onderhandelingen over bilaterale
handelsovereenkomsten die erop gericht zijn de
internationale handel te vrijwaren en te bevorderen. De
EU heeft overeenkomsten voor douanesamenwerking
en wederzijdse administratieve bijstand gesloten met
Canada, China, Hongkong, India, Japan, de Verenigde
Staten en Zuid-Korea. Deze vereenvoudigen en
harmoniseren de douaneprocedures, wat op zijn beurt
de administratieve lasten en kosten voor Europese
bedrijven drukt. Internationale overeenkomsten helpen
ook om intellectuele-eigendomsrechten af te dwingen
en fraude te bestrijden.
De douane-instanties van EU-landen en van sommige
niet-EU-landen voeren regelmatig gezamenlijke
douaneoperaties uit: gecoördineerde en gerichte
acties om smokkel of fraude op specifieke handels­
routes tegen te gaan. Het Europees Bureau voor
fraudebestrijding ondersteunt deze operaties, met name
met strategische analyses, een beveiligd IT-platform
voor de uitwisseling van inlichtingen in realtime, en met
speurders en forensisch rechercheurs. Nu en dan werken
ook Europol, Interpol en de Werelddouaneorganisatie
mee aan deze operaties.
Douane-instanties spelen ook een vitale rol in het
verzamelen van statistieken. De informatie over de
handelsstromen die zij vergaren, helpt de Europese
beleidsmakers om economische trends vast te stellen,
terwijl de informatie uit hun gegevens bijdraagt
tot beslissingen over het al dan niet invoeren van
beperkingen op goederen die mogelijk oneerlijke
concurrentie vormen voor producten uit de EU.
In beslag genomen namaakproducten worden onderzocht.
© European Union
Samenwerking in heel Europa
en daarbuiten
8
D E
E U R O P E S E
U N I E
I N
H E T
K O R T
De douane en u
De douane ziet wat jij niet ziet.
auto-onderdelen zoals remmen. Bijzonder zorgwekkend
zijn namaakgeneesmiddelen, goed voor bijna een
kwart van de 36 miljoen artikelen die in 2013 in beslag
werden genomen, met een waarde van bijna 770
miljoen €.
Het aantal zendingen waarvan vermoed wordt dat zij
de intellectuele eigendomsrechten schenden, heeft
zich gestabiliseerd. Bijna twee derde van de in beslag
genomen artikelen is afkomstig uit China. De toename
van elektronische handel is in dit opzicht een kritieke
factor: meer dan 70 % van alle inbeslagnames betrof
goederen die per koeriersdienst of per post werden
verzonden.
Ook u kunt de EU helpen om piraterij aan te pakken
door geen namaakproducten te kopen. Als u zulke
producten koopt, bent u in feite medeplichtig aan de
diefstal van intellectuele eigendom, een misdrijf dat
niet zonder slachtoffers blijft. De handel in nagemaakte
en door piraterij verkregen goederen ontneemt
producenten van echte producten hun rechtmatige
winsten, zet een rem op innovatie en creativiteit, en
leidt tot banenverlies. Die handel kan ook indirect de
georganiseerde misdaad financieren.
Niet alleen luxueuze modeartikelen worden nagemaakt.
De douane neemt regelmatig producten voor dagelijks
gebruik in beslag die gevaar opleveren voor de
volksgezondheid of de veiligheid, bijvoorbeeld bepaalde
verzorgingsproducten, speelgoed, elektrische toestellen,
namaakzonnebrillen die je ogen kunnen beschadigen en
De douane-instanties beschermen ook de volksgezond­
heid, door drugsprecursoren nauwlettend in de gaten
te houden. Die chemische stoffen worden gebruikt voor
het wettig vervaardigen van onder meer farmaceutische
producten, parfums, cosmetica, meststoffen en oliën.
AANTAL DOOR DE EU-DOUANEDIENSTEN GEREGISTREERDE GEVALLEN EN IN BESLAG GENOMEN ARTIKELEN TUSSEN 2007 EN 2013
200 000 000
180 000 000
90 000
Aantal in beslag
genomen artikelen
80 000
140 000 000
70 000
120 000 000
60 000
100 000 000
50 000
80 000 000
40 000
60 000 000
30 000
40 000 000
20 000
20 000 000
10 000
0
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
0
Gevallen
Artikelen
160 000 000
100 000
Aantal geregistreerde gevallen
9
D ou a ne
Ze kunnen echter ook extreem gevaarlijk zijn, wanneer
ze door criminelen worden gebruikt voor de illegale
productie van drugs als heroïne, cocaïne, ecstasy of
amfetamines. De handel in drugsprecursoren kan niet
worden verboden, maar wordt wel gecontroleerd in de
EU en in het kader van internationale overeenkomsten.
De controles worden ondersteund door documentatieen etiketteringsmaatregelen en verplichte vergunningen
en registratie van marktdeelnemers.
Alcohol en tabak
Als u binnen de EU reist, mag u meenemen wat u
wilt, met uitzondering van nieuwe voertuigen en
grote sommen geld, voor zover de aangekochte
producten bestemd zijn voor persoonlijk gebruik en
niet voor doorverkoop. Voor alcohol en tabak gelden
echter speciale voorschriften.
In sommige landen is het toegestaan om meer
alcohol en tabak mee te nemen dan de drempels
voor persoonlijk gebruik uit de EU-wetgeving.
Raadpleeg de nationale instanties om erachter te
komen welke hoeveelheden zij toestaan. Om er
zeker van te zijn dat u geen rechten of boetes hoeft
te betalen, bevelen wij u aan niet meer dan deze
hoeveelheden mee te nemen:
—— 800 sigaretten
—— 400 cigarillo’s
—— 200 sigaren
—— 1 kg tabak
—— 10 liter gedistilleerde dranken
—— 20 liter distillatiewijn
—— 90 liter wijn (waarvan maximaal 60 liter
mousserende wijn)
—— 110 liter bier
Die voorschriften gelden niet voor reizigers onder de
17 jaar, aangezien zij helemaal geen alcohol of tabak
bij zich mogen hebben. U kunt niet belastingvrij
winkelen als u van het ene naar het andere EU-land
reist.
Bedrijven het leven gemakkelijker
maken
De afgelopen jaren heeft de Europese Commissie de
dialoog met de bedrijfswereld versterkt. Dat komt de
vereenvoudiging en harmonisatie van internationale
handelsprocedures ten goede: de praktijken en
formaliteiten bij het vergaren, voorstellen, doorgeven
en verwerken van de nodige gegevens voor de in- en
uitvoerprocedures worden immers gestroomlijnd.
Regelmatig worden handelsorganisaties uitgenodigd
voor seminars en werkgroepen, zodat zij kunnen
bijdragen tot de ontwikkeling van nieuwe beleids- en
wetgevingsinitiatieven.
Om te vermijden dat de douane goederen in elke fase
van hun reis moet afhandelen, zijn de procedures voor
doorvoer binnen de douane-unie geharmoniseerd.
Daardoor kunnen rechten, heffingen en commerciële
beleidsmaatregelen die van toepassing zijn bij de
invoer tijdelijk worden geschorst, zodat de formaliteiten
voor de inklaring door de douane enkel plaats hoeven
te vinden bij de bestemming, en niet bij het punt van
binnenkomst.
De Europese Commissie verstrekt ook advies over de
opslag in douane-entrepots, waardoor de eigenaar
ingevoerde goederen kan opslaan voordat hij ofwel
invoerrechten betaalt, ofwel de goederen opnieuw
uitvoert. In sommige gevallen kunnen goederen onder
douanetoezicht, voordat zij in het vrije verkeer worden
gebracht, verwerkt worden tot producten waarop lagere
rechten bij invoer van toepassing zijn: besparingen
helpen om lokale verwerkingsactiviteiten te creëren of
te handhaven.
De Europese Commissie is voortdurend bezig met het
bijwerken en automatiseren van procedures die de douane
helpen om de overgang te maken van papieren formulieren
naar volledig geïntegreerde elektronische netwerken en om
als één loket te fungeren voor handelaren.
Het EU-programma voor douaneveiligheid zorgt niet
alleen voor veiligheidscontroles om de bescherming
van de interne markt te verzekeren. Er wordt ook nauw
samengewerkt met wereldwijde handelspartners om
de internationale toeleveringsketens te beveiligen.
Bonafide handelaren die de nodige inspanningen
leveren om hun deel van de toeleveringsketen te
beveiligen, kunnen een aanvraag indienen om te worden
erkend als geautoriseerd marktdeelnemer en zo te
profiteren van eenvoudigere procedures.
Dat programma loopt sinds 2008. De lidstaten
verlenen de status van geautoriseerd marktdeelnemer
aan handelaren die voldoen aan strikte criteria qua
naleving van de douanevoorschriften, het bijhouden van
10
gegevens, financiële solvabiliteit en veiligheidsnormen.
Hoewel handelaren met die status niet automatisch
profiteren van vereenvoudigingen waarin voorzien is
in de douanevoorschriften van andere landen, kunnen
deze worden toegestaan als zij voldoen aan bepaalde
vereisten, zonder dat al gecontroleerde criteria opnieuw
moeten worden onderzocht. Zo wordt dubbel werk
vermeden.
Bijdragen tot de begroting
van de Europese Unie
© Fotolia XXV
Ondanks het feit dat momenteel op bijna drie kwart
van de invoer in de EU geen of verlaagde invoerrechten
worden betaald en het gemiddelde tarief slechts 1,2 %
bedraagt, werd in 2012 meer dan 22 miljard € aan
douanerechten geïnd. De lidstaten houden 25 % van
dat bedrag af om de kosten voor de inning te dekken,
maar 16,3 miljard € werd doorgegeven aan de EU,
goed voor bijna 13 % van de totale EU-begroting.
Douanerechten maken dus een aanzienlijk deel uit
van de „traditionele” eigen middelen van de EU, naast
landbouwheffingen en heffingen op de suikerproductie.
D E
E U R O P E S E
U N I E
I N
H E T
K O R T
Aangezien deze inkomsten rechtstreeks voortvloeien uit
de toepassing van EU-beleid, worden zij beschouwd als
loutere EU-inkomsten, en niet als „nationale bijdragen”.
Dat is belangrijk, aangezien wie douanerechten betaalt,
niet altijd onderdaan is van het land dat de rechten int,
waardoor het moeilijk is om op nationale basis op een
billijke manier rechten te innen.
De EU werkt voortdurend aan bilaterale vrijhandels­
overeenkomsten met belangrijke partners om zo
mogelijk het merendeel van de EU-handel af te dekken.
Aangezien de wereldhandel blijft toenemen, zullen de
douanerechten ongetwijfeld een belangrijke bijdrage
blijven leveren aan de EU-begroting.
Het aandeel van de Europese
Unie in de wereldhandel is
even groot als dat van de VS
en groter dan dat van China.
11
D ou a ne
Vooruitzichten — Vandaag, morgen en daarna
De EU is een van de meest naar buiten gerichte
economieën ter wereld en wil dat ook blijven. Tussen
1999 en 2010 is de handel met de rest van de wereld
verdubbeld en tegenwoordig is de EU de belangrijkste
handelspartner voor tachtig landen, vier keer meer
dan de Verenigde Staten. De EU is een belangrijke
markt en voert meer landbouwproducten in uit
ontwikkelingslanden dan Australië, Canada, Japan,
Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten samen. De
douane-unie moet dan ook up-to-date blijven.
Vanwege verschillen in hun geschiedenis, geografie
en handelsroutes dragen sommige lidstaten een
onevenredig groot deel van de last, maar geen enkele
lidstaat kan in zijn eentje effectief het hoofd bieden
aan de uitdagingen van de mondialisering. In 2013
heeft de Commissie plannen opgesteld om tegen 2020
te zorgen voor een robuustere, meer eengemaakte
dienstverlening door het moderniseringsproces te
voltooien, lacunes weg te werken en de bestuurs- en
beheersstructuren van de douane-unie te hervormen.
De modernisering van de douane-unie, die in 2003 werd
gelanceerd om een papierloze omgeving te creëren, is
al vergevorderd en sommige douaneadministraties in
de EU behoren tot de wereldtop. Meer dan 98 % van de
douaneaangiften in de EU wordt elektronisch ingediend.
Er zijn voortdurend inspanningen nodig om tegemoet te
komen aan de uitdagingen van de toekomst. De douane
moet het hoofd bieden aan de steeds voortschrijdende
mondialisering van handel, bedrijfsmodellen en
logistiek, en aan misdaad en terrorisme.
Het Douane 2020-programma speelt een centrale rol
in deze verdere evolutie, die voortbouwt op soortgelijke
initiatieven in de periode 2007-2013. Dat programma
gaat van start in 2014 en beschikt over een begroting
van meer dan 500 miljoen € om gedurende zeven
jaar de samenwerking tussen douane-instanties te
ondersteunen; netwerkvorming, gezamenlijke acties en
opleidingen voor douanepersoneel te bevorderen, en
IT-systemen te financieren om de ontwikkeling van een
volledig pan-Europese elektronische douaneomgeving
met informatie-uitwisseling in realtime te onder­steunen.
D E
E U R O P E S E
U N I E
I N
H E T
K O R T
Meer informatie
XX Een volledigere gids over de douane-unie: http://europa.eu/legislation_summaries/customs/index_nl.htm
XX Feiten en cijfers: http://ec.europa.eu/taxation_customs/customs/policy_issues/facts_and_figures/index_en.htm
XX Meer informatie over de gemeenschappelijke handelspolitiek:
http://europa.eu/legislation_summaries/glossary/commercial_policy_nl.htm
http://ec.europa.eu/trade/policy/policy-making/
XX Vragen over de Europese Unie? Europe Direct kan u helpen: 00 800 6 7 8 9 10 11 —
http://europedirect.europa.eu
ISBN 978-92-79-41597-5
doi:10.2775/16734
NA-01-14-987-NL-C
12