multimodaal transport en terminals b

Multimodaal transport en terminalnetwerken:
verslag van recent en lopend onderzoek
Spoorcafé lezing
11 April 2014
Lóri Tavasszy
1
Overzicht
• Aanleiding: onderzoeken over terminalnetwerk NL
•
•
•
•
Afstudeeronderzoek TUD aan Havenbedrijf Rotterdam (Danitza Defares)
Promotieonderzoek Mo Zhang naar “optimale multimodale netwerken”
IDVV onderzoek TNO/TUD (terminals en samenwerking binnenvaart)
Onderzoek buitenland
• Doel: delen enkele inzichten over terminalnetwerken
• Opzet
• Volume’s: positie & enkele naïeve vooruitzichten
• Terminallandschap NL: zoeken naar ruimtelijk evenwicht
• Kansen spoor: bundeling, waarde, continentale lading
2
Groeiperspectief
• Verleden
• Binnenlands
• Internationaal
• Containers
• Heden
• Groeitargets (MV2)
• Prognoses…
• 3e spoor
• Toekomst
• Groei – hoe, waar
• Co-modaliteit?
• Innovaties?
3
Road
Rail
Inland navigation
100%
90%
Verklaringen
•
Crisis
•
Havenconcurrentie op C-Europa
•
Concurrentie modaliteiten
80%
70%
Percentage share
Aandeel spoor
licht gedaald
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Agricultural Foodstuffs
products
Solid
mineral
fuels
Crude oil
Ores,
metal
waste
Metal
products
Building
minerals
Fertilisers Chemicals
Vervoersprestaties in tonkm (2000-2012 ) en achterlandvervoer Rotterdam (Mobiliteitsbalans 2013, KiM)
Other
products
Petroleum
products
Total
Concurrentie weg, spoor, binnenvaart:
wordt in de toekomst niet minder
Zhang, 2013
5
Het landschap van multimodale terminals
• Veel maritieme lading met
regionaal bereik
• Veel binnenvaart
• Beperkt aantal hubs
• Ontwikkeling
• Bestaand
• Nieuw
Source: Rodrigue & Notteboom, 2010
Verzorginsggebieden terminals
Bron: TUD, 2013
Bron: Zhang, 2013
Capaciteit terminals
vs. vraag (toekomst)
•
•
•
•
•
Confrontatie vraag-aanbod
Binnenvaart + rail
Cijfers 2030
Hoog/laag scenario (RC/GE)
Nog niet meegenomen
• Overlap bedieningsgebieden
• Lager aandeel rail
• Bundeling stromen (bv hub/hop)
• Uitbreidingsplannen
Wat is het optimale
terminalnetwerk?
Bron: TUD o.b.v. Defares, 2011
Voordeel van veel kleine terminals: lokaal bereik
én opties voor verladers
prijs
prijs
Weg
Weg
T1-T6:
Routes over
Terminals 1-6
T7
T1
T8
T2
Spoor (deur tot deur)
Spoor
T3
T4
Binnenvaart
T9
Binnenvaart
T5
T6
tijd
Uitkomst afhankelijk van waarde van tijd
(o.b.v. totale logistieke kosten)
tijd
Meer keuzemogelijkheden
meer vraag?
30 << Euro per TEU << 80
Voordeel van een beperkt aantal grote terminals:
schaalvoordelen op terminal handling kosten
20.000 <<<<<
Bron: Ballis et al., Univ. Athene
TEU per jaar
>>>> 240.000
Wat is het optimale terminalnetwerk?
Enkele
grote
Veel kleine
Veel
kleine
Aandeel intermodaal
Lokaal
bereik
Optimum
?
Schaalvoordeel
Enkele grote
Voor- en natransportkosten
Overslagkosten
11
Aantal concurrerende aanbieders
Wat is het verwachte aantal terminals in een gebied?
(m.a.w. een natuurlijk evenwicht?)
Totale vraag in marktgebied
Bron: Liedtke, Univ. Karlsruhe
12
Continentale lading: kans voor terminals?
• Potentie geschat op 10 mln
ton in 2010
• Vooral met D en F (…)
• Bundelingsscenario’s
• Diensten?
• Technologie?
• Geografisch?
Bron: KiM/Min I&M
Bron: Modalohr
13
Kansen voor continentale lading: meten in
afstand en waarde
•
•
•
Spoor is (nu) de lange-afstand
modaliteit in Europa
Potentieel continentale lading meer op
korte afstand
Zoeken naar niche tussen weg en
binnenvaart o.b.v. totale logistieke
kosten (waarde goederen)
•
•
Tijdwaarde 0 €/hr/ton
Beperkte markt
•
•
Tijdwaarde 1 €/hr/ton
Break-even 300 km
•
•
Tijdwaarde 10 €/hr/ton
Break-even >1000km
illustratief
14
Conclusie
• Volume’s
• Binnenlandse vraag
• Aan- en afvoer, DZO: containers en kolen kritiek
• Maritiem en continentaal
• Kernnetwerk
• Behoefte verschilt per situatie
• Meenemen in behoefteraming
• concurrentie (aanbod)
• complementariteit (vraag)
• Rol van de hub
• Bundelingsaanpak: afwegen regionaal, landelijk, Europees
• Interporto-scenario: verankering
• Aansluiting EU corridors
15
Thank you!
Dank voor
Questions?
uw aandacht
[email protected]
[email protected]