Jaarrekening 2013 Jaarrekening 2013 Waarderingsgrondslagen en grondslagen voor de resultaatbepaling Inhoud Waardering van de activa en passiva Waarderingvan de activa en passiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Algemeen Balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Bij het opstellen van de jaarrekening zijn de wettelijke voor- ervan. Daarom zijn deze financiële instrumenten in de balans Staat van baten en lasten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 schriften betreffende de jaarrekening van het Burgerlijk opgenomen tegen nominale waarde. De vorderingen uit Kasstroomoverzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Wetboek, titel 9, boek 2 en de Richtlijnen Jaarverslaggeving hoofde van debiteuren hebben hoofdzakelijk betrekking op Analyse van de balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 (RJ) toegepast, met in het bijzonder de richtlijn 660 voor kortlopende vorderingen op de Gemeente en het Rijk. Als Toelichting op de onderscheiden posten van de balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 middelen en kortlopende schulden, benadert de boekwaarde onderwijsinstellingen. gevolg hiervan is het rente- en kredietrisico dat de stichting ‣ Materiële vaste activa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Voor zover niet anders vermeld zijn de activa en passiva loopt als laag aan te merken. ‣ Vorderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 opgenomen tegen nominale waarde. ‣ Liquide middelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 De overige grondslagen voor de waardering van activa en Materiële vaste activa ‣ Eigen vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 passiva evenals voor de resultaatbepaling zijn gedurende De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen ‣ Voorzieningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 het verslagjaar niet gewijzigd. kostprijs, verminderd met cumulatieve afschrijvingen en ‣ Kortlopende schulden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 cumulatieve bijzondere waardevermindering verliezen. De Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Gebruik van schattingen Toelichting op de staat van baten en lasten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 De opstelling van de jaarrekening vereist dat het manage- krijgings- of vervaardigingsprijs. De lineaire afschrijvingen Toelichting baten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 ment zich oordelen vormt en schattingen en veronderstel- vinden plaats op basis van de verwachte economische Toelichting lasten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 lingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van levensduur en de eventuele restwaarde. Verplichte toelichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en kostprijs van de materiële vaste activa bestaat uit de ver- ‣ Model E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke De volgende afschrijvingstermijnen worden gehanteerd: ‣ Model F . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. a. OLP (onderwijsleerpakket) ‣ Model G . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 8 jaar De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden b. Meubilair 20 jaar Verantwoording gemeentelijke subsidies 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen c. Bureaustoelen 10 jaar Controleverklaring van de onafhankelijke accountant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt d. ICT apparatuur 5 jaar Gegevens van de rechtspersoon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening e. ICT bekabeling 15 jaar gevolgen heeft. f. Gymzaal inrichting Kasstroomoverzicht De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 10-20 jaar 8 jaar Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte Op de beginbalans van 2010 is aan de activazijde per saldo methode. de boekwaarde van alle activa aangeschaft voor 1 januari Financiële instrumenten 2 g. Speellokaal inrichting 2010 opgenomen met als tegenwaarde aan de passivazijde van de balans het eigen vermogen (bestemmingsreserve De stichting maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik eerste waardering activa) van eenzelfde omvang. In januari van financiële instrumenten. Het betreft financiële instru- 2010 is begonnen met het activeren en afschrijven van menten die in de balans zijn opgenomen, zoals vorderingen, meubilair, OLP en ICT. liquide middelen, langlopende en kortlopende schulden. De materiële activa die is aangeschaft vóór 1 januari 2010 De reële waarde van de meeste in de balans verantwoorde wordt jaarlijks (tot het einde van de afschrijvingstermijn) financiële instrumenten, waaronder vorderingen, liquide afgeschreven waarbij tegelijkertijd eenzelfde bedrag uit de De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 3 Balans taatverdeling ten gunste van de algemene reserve publiek Rijksbijdragen en overige overheids bijdragen wordt gebracht. Rijksbijdragen en overige overheidsbijdragen uit hoofde van Op deze investeringen wordt afgeschreven volgens de lineaire de bekostiging worden, in het jaar waarop de toekenning methode zonder restwaarde. betrekking heeft, volledig verwerkt als baten in de staat bestemmingsreserve eerste waardering activa via de resul- Bijzondere waardeverminderingen of vervreemding van vaste activa Vaste activa met een lange levensduur dienen te worden Activa (na resultaatbestemming) Per 31-12-13 Begroting 2013 Begroting 2014 Per 31-12-12 1.2 Materiële vaste activa 10.722.486 10.129.000 11.181.000 10.336.742 1.5 Vorderingen 14.763.916 12.925.986 12.900.000 11.250.616 1.7 Liquide middelen 17.251.504 12.921.000 10.429.000 16.588.852 42.737.906 35.975.986 34.510.000 38.176.210 Totaal vlottende activa van baten en lasten. Indien deze opbrengsten betrekking hebben op een specifiek doel, dan worden deze naar rato Passiva van de verrichte werkzaamheden als baten verantwoord. beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen wanneer Bepaling van het exploitatiesaldo wijzigingen of omstandigheden zich voordoen die doen Het exploitatieresultaat wordt ten gunste of ten laste van vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terug het eigen vermogen gebracht. De baten en lasten worden verdiend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Bij die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van de bepaling van het resultaat wordt onder andere rekening een actief te vergelijken met de geschatte contante waarde gehouden met het voorzichtigheidsprincipe, het matching- van de toekomstige netto kasstromen die het actief naar principe en het realisatieprincipe. 2.1 Eigen Vermogen 2.2 Voorzieningen 2.4 Kortlopende schulden Totaal passiva Per 31-12-13 Begroting 2013 Begroting 2014 Per 31-12-12 25.669.229 20.725.986 20.260.000 3.608.324 2.500.000 1.500.000 23.366.889 2.572.530 13.460.353 12.750.000 12.750.000 12.236.791 42.737.906 35.975.986 34.510.000 38.176.210 verwachting zal genereren. Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan de geschatte contante waarde van de toekomstige kasstromen, worden bijzondere waardeverminderingen verantwoord voor het verschil tussen de boekwaarde en de realiseerbare waarde. Vorderingen De vorderingen zijn opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van eventuele voorzieningen van oninbaarheid. Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Onttrekkingen vinden direct ten laste van de voorziening plaats. Dotaties en vrijval lopen via de exploitatie. Voor een nadere toelichting op de voorzieningen wordt verwezen naar paragraaf 2.2. Schulden De schulden zijn opgenomen tegen nominale waarde. 4 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 5 Staat van baten en lasten Baten Realisatie 2013 Begroting 2013 Kasstroomoverzicht Begroting 2014 Realisatie 2012 3.1 Rijksbijdragen 3.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies 3.5 Overige baten 5.653.304 5.050.000 4.740.000 6.029.980 Totaal baten 115.748.880 111.108.000 109.055.000 113.734.715 Lasten 4.1 Personeelslasten 4.2 102.125.105 98.039.000 97.115.000 98.707.402 7.970.470 8.019.000 7.200.000 8.997.332 Realisatie 2013 Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 Kasstroom uit operationele activiteiten 31-12-13 Saldo Baten en Lasten 2.110.540 968.194 Afschrijvingen 2.185.208 1.940.700 Mutaties voorzieningen 1.035.794 -440.792 -3.513.300 5.327.297 Aanpassing voor: Veranderingen in vlottende middelen: 93.875.736 94.441.000 91.067.000 93.108.684 Afschrijvingen 2.185.208 1.925.000 2.100.000 1.940.700 Schulden 4.3 Huisvestingslasten 9.515.327 9.062.000 9.458.000 9.376.482 Totaal Kasstroom uit bedrijfsoperaties 4.4 Overige lasten 8.062.068 8.249.000 8.677.000 8.340.654 Totaal lasten 113.638.339 113.677.000 111.302.000 112.766.520 Vorderingen 1.223.562 977.082 3.041.804 8.772.481 192.747 283.341 Ontvangen interest Betaalde interest Saldo baten en lasten 5 Financiële baten en lasten Totaal resultaat 2.110.540 -2.569.000 -2.247.000 968.194 191.800 200.000 200.000 283.329 2.302.340 -2.369.000 -2.047.000 1.251.523 Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten -947 -12 3.233.604 9.055.810 31-12-13 Investeringen in materiële vaste activa -2.961.655 139.354 78.885 Overige investeringen in financiële vaste activa Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten -9.163 9.184 -2.570.952 -2.873.586 662.652 6.182.224 Mutatie liquide middelen 6 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 31-12-12 -2.701.143 Desinvesteringen in materiële vaste activa In de tabellen zijn soms afrondingsverschillen zichtbaar. 31-12-12 Het kasstroomoverzicht geeft inzicht in de ontwikkelingen besteding van de liquide middelen maar is voor niet finan van de post liquide middelen vanaf 31-12-2012 tot en cieel-administratief geschoolde lezers niet altijd eenvoudig met 31-12-2013. In die periode is de post liquide middelen te lezen. van DHS met € 662.652 toegenomen tot een bedrag van Een uitgebreide toelichting op de verschillende posten van € 17.251.504 per ultimo 2013. het overzicht is hier niet nodig omdat zij hierna in de jaar Het kasstroomoverzicht geeft inzicht in de herkomst en rekening worden toegelicht. De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 7 Analyse van de balans Inleiding De kapitalisatiegraad is in de realisatie 2013 ten opzichte Rentabiliteit Solvabiliteit Over de methodiek voor het beoordelen van de financiële van 2012 toegenomen tot 36,9% en komt daarmee boven Definitie: Exploitatieresultaat gedeeld door de totale baten. Definitie: Eigen vermogen en voorzieningen gedeeld door positie van een schoolbestuur is inmiddels binnen het primair de signaleringsgrens van 35%. Deze toename is geheel het onderwijs (PO-raad, ministerie van OCW en de afdeling gevolg van de extra middelen die in december 2013 zijn rekenschap van de Onderwijsinspectie) een behoorlijke toegekend in het kader van het nationaal onderwijsakkoord consensus bereikt. Deze beoordeling vindt plaats op basis van de kengetallen het totale vermogen (balanstotaal). Rentabiliteit Uitkomst (NOA), het begrotingsakkoord 2014-2017 en een teruggaaf Uitkomst 2012 1,1% premie WIA-WAO. In totaal ging het om een extra bedrag Uitkomst 2013 Kapitalisatiefactor, Solvabiliteit, Liquiditeit (current ratio) aan inkomsten voor 2013 van € 3,4. Begroting 2013 en Rentabiliteit en de bijbehorende signaleringsgrenzen. Door de late toekenning van deze middelen zijn ze één op Begroting 2014 -1,9% Daarnaast zijn alle belanghebbenden het er over eens dat één opgenomen in het eigen vermogen en liquiditeit en een adequate planning en controlsystematiek inclusief daarmee neemt de kapitalisatiegraad toe. De toename van beleidsrijke meerjarenbegroting van wezenlijk belang is de kapitalisatiegraad in 2013 zal ook effect hebben op de voor de financiële stabiliteit van een schoolbestuur. Solvabiliteit Uitkomst 2,0% Uitkomst 2012 68,0% -2,1% Uitkomst 2013 68,5% Begroting 2013 65,0% Begroting 2014 63,0% Signaleringsgrens 0-5% en meerjarig gemiddeld 3% Signaleringsgrens < 30% uitkomst van de kapitalisatiegraad 2014, waarbij er wel de De signaleringsgrens geeft aan dat de rentabiliteit tussen De solvabiliteitsratio van DHS is stabiel en ligt ruim boven Binnen DHS wordt al een aantal jaren gewerkt met een verwachting is dat de kapitalisatiegraad in 2014 weer rond de 0 en 5% moet liggen. In de periode 2010-2013 bedraagt de ondergrens van 30%. Dat is te verklaren uit het feit dat adequate planning en controlcyclus. de norm van 35% zal uitkomen. de gemiddelde rentabiliteit van DHS 1,4%. er bij DHS alleen sprake is van kort vreemd vermogen Het gegeven dat de rentabiliteit van DHS onder de gemid- (schulden aan leveranciers, belastingdienst en pensioen- De PO-raad heeft een standaardmethodiek ontworpen waar- In haar meerjarenbegroting 2014-2017 heeft DHS al extra delde signaleringsgrens van 3% ligt is gezien de ontwikke- fonds) en niet van lang vreemd vermogen (bijv. leningen bij mee schoolbesturen de kengetallen en hun financiële positie middelen vrijgemaakt voor een gefaseerde realisatie van de ling van de andere financiële kengetallen niet een financiële instelling). incl. (genormeerde) kapitaalsbehoefte kunnen vaststellen. In noodzakelijke afbouw van de formatie (€ 2,1 mln.) en maat- verontrustend. Voor de komende jaren heeft DHS er bewust Het bedrag aan vreemd vermogen is dan ook relatief laag het bestuursverslag en jaarrekening past DHS deze methodiek regelen voor de versterking van de onderwijskwaliteit (€ 1,3 voor gekozen om een negatieve rentabiliteit te begroten en de solvabiliteitspositie is gezond te noemen. Gezien de van de PO-raad toe. mln.). Deze extra middelen worden ingezet vanuit het eigen en de daarmee beschikbaar komende middelen in te zetten financieringsstructuur van DHS zal dat ook de komende vermogen en zullen in de komende jaren leiden tot een voor een geleidelijke afbouw van de personeelsformatie en jaren zo blijven. afname van de kapitalisatiegraad. Daarmee kiest DHS er innovatieve onderwijsprojecten. Op deze wijze wordt de Kapitalisatiefactor ook bewust voor om gedurende een aantal jaren een nega- kapitalisatiegraad verlaagd. Definitie: De kapitalisatiefactor = het balanstotaal gedeeld tieve rentabiliteit te begroten. door de totale baten van de staat van baten en lasten (incl. Door de recente ontwikkelingen van in het bijzonder het In de meerjarenbegroting 2014-2017 heeft DHS er voor van liquide middelen en vorderingen) en de kortlopende de financiële baten). begrotingsakkoord 2014-2017 is de financiële positie van gekozen om gedurende een aantal jaren extra middelen in schulden. DHS versterkt en bovendien is er zicht op extra middelen in te zetten voor kwaliteitsverbetering en professionalisering. 2015-2017 uit dit begrotingsakkoord. Bij het opstellen van Het gevolg is dat er in die jaren sprake zal zijn van een de meerjarenbegroting 2015-2018 in het voorjaar van 2014 negatieve rentabiliteit en daarmee een afnemende kapitali- zal op basis van een actualisering van de risicoanalyse en satiegraad. De kengetallen Kapitalisatiefactor Uitkomst Uitkomst 2012 33,5% Uitkomst 2013 36,9% Begroting 2013 32,4% Begroting 2014 31,6% Definitie: De verhouding tussen de vlottende activa (som de laatst bekende ontwikkelingen op het gebied van baten en lasten de omvang van de kapitalisatiegraad meerjarig worden begroot. Signaleringsgrens grote besturen > 35% 8 Liquiditeit Liquiditeit Uitkomst Uitkomst 2012 2,3 Uitkomst 2013 2,4 Begroting 2013 2,0 Begroting 2014 1,8 Signaleringsgrens > 1–1,5 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 9 De liquiditeit geeft aan in hoeverre een instelling op korte Spaarliquiditeit Op basis van deze uitkomsten kan nu de normatieve kapitalisatiegraad van DHS worden vastgesteld. termijn aan haar verplichtingen kan voldoen. De signalerings Dit betreft de financieringsfunctie van het vermogen ten grens van de liquiditeit geeft aan dat hij > 1-1,5 moet zijn behoeve van de (toekomstige) vervanging van de materiële en daar voldoen we ruim en eigenlijk te ruim aan. In het vaste activa. Om in de toekomst (1-5 jaar) over voldoende verlengde van de kapitalisatiegraad zet DHS voor de komende middelen te beschikken voor de vervanging van afgeschre- jaren in op een vermindering van de liquiditeitsratio. ven activa moet elke organisatie een bepaald vermogen In 2013 is (in vergelijking met 2012) de post liquide middelen aanhouden. In de termen van de kapitalisatiegraad wordt (bank- en spaarrekeningen) en daarmee ook de liquiditeits- dat de spaarliquiditeit genoemd. ratio toegenomen. Dat is vooral het gevolg van de onver- Om deze spaarliquiditeit vast te stellen is de vervangings- wachte extra baten uit december 2013. waarde van de materiële vaste activa berekend en per De liquiditeit zal in de komende jaren als gevolg van de 31 december 2013 vastgesteld op € 25 mln. Van dat bedrag extra inzet van het eigen vermogen gaan dalen. Ook dit moet dan conform de uitgangspunten van de PO-Raad/ Op basis van deze berekening is de normatieve kapitalisa- kengetal zal dan boven de signaleringsgrens blijven. Commissie Don 55% als spaarliquiditeit worden aangehou- tiegraad per 31 december 2013 vastgesteld op 33,5%. ▸▸ maatregelen voor de verdere versterking van de onderwijskwaliteit Uitgangspunt bij de inzet van deze middelen is en blijft dat het aantoonbaar moet bijdragen aan een verbetering van de Bedrag x 1,0 mln Normatieve kapitalisatiegraad Bedrag In % Spaarliquiditeit * 13,7 11,9% Transactieliquiditeit 13,5 11,6% Bufferliquiditeit 10% 11,6 10,0% Totaal 38,8 33,5% kwaliteit of verbreding van het aanbod van het onderwijs op de scholen. den. Dit is voor grote besturen zoals DHS toegestaan omdat Bepaling normatieve kapitalisatiegraad en vrije nooit alle activa gelijktijdig wordt vervangen. bestedingsruimte De werkelijke kapitalisatiegraad van DHS per 31 december 2013 is dan 36,9% -/- 33,5% = 3,4% hoger dan deze norma- De kapitalisatiegraad is binnen de financiële beoordeling De spaarliquiditeit 2013 van DHS is dan 55% van € 25 mln. tieve kapitalisatiegraad. Daarmee beschikt de organisatie van een schoolbestuur één van de belangrijkste kengetallen = € 13,7 mln. over een vrije bestedingsruimte van het eigen vermogen per 31 december 2013 van 3,4% x € 116 mln.(totale baten) om vast te stellen “hoe rijk” een schoolbestuur is. Daarbij wordt door alle partijen erkend dat de signaleringsgrens van Transactieliquiditeit = € 3,9 mln. 35% een algemeen gemiddelde is en dat er bedrijfsspecifieke De transactieliquiditeit is gelijk aan het bedrag van de kort- In de komende meerjarenbegroting 2015-2018 zal DHS voor redenen kunnen zijn om een hogere of juist lagere normatieve lopende schulden van de balans per 31 december 2013. de omvang van de bufferliquiditeit uitgaan van minimaal 5% kapitalisatiegraad aan te houden. Omdat de transactieliquiditeit altijd een momentopname en maximaal 10% met een meerjarig gemiddelde van 7,5%. Het verschil tussen die vastgestelde normatieve kapitalisa- per balansdatum is waarop niet echt gestuurd kan worden is Uitgaande van het meerjarig gemiddelde van de bufferliqui- tiegraad en de werkelijke kapitalisatiegraad van de organi- hiervoor geen norm benoemd. diteit van 7,5% heeft DHS in die meerjarenbegroting dan nog maximaal en eenmalig 10% - 7,5% = 2,5% x € 116 mln. satie geeft aan of er sprake is van een “vrije bestedingsruimte” van het eigen vermogen. De transactieliquiditeit 2013 van DHS is € 13,5 mln. = € 2,9 mln. extra beschikbaar aan vrij besteedbaar eigen vermogen. Bij de vaststelling van een schoolbestuurlijke normatieve kapitalisatiegraad is het risicoprofiel van de organisatie één Bufferliquiditeit Op basis van de uitkomst 2013 en de vastgestelde norma- van de belangrijkste uitgangspunten. De bufferliquiditeit wordt aangehouden om risico’s op perso- tieve bufferliquiditeit heeft DHS in de periode 2014-2018 neel, onderwijskwaliteit, leerlingen, financiën en gebouwen dan € 3,9 mln. + € 2,9 mln. = € 6,8 mln. aan eenmalige In 2013 heeft DHS een nieuwe risicoanalyse opgesteld en op te vangen. Tot en met 2012 werd de omvang van de middelen uit het vrij besteedbare vermogen beschikbaar. op basis daarvan is in het voorjaar 2014 vastgesteld dat het bufferliquiditeit bepaald op basis van de risicoanalyse uit In de begroting 2014 zoals opgenomen in de staat van risicoprofiel van DHS ten opzichte van de vorige risicoanalyse 2010 met een bijbehorende bufferliquiditeit van tussen de baten en lasten van deze jaarrekening is op basis van ons uit 2010 is verbeterd. Eveneens dat de normatieve buffer 7,2% en 11,7%. beleid inzake versterking onderwijskwaliteit en een gefa- liquiditeit voor de komende jaren kan worden vastgesteld op In 2013 is een nieuwe risicoanalyse opgesteld en daarbij is seerde afbouw van de formatie een tekort 2014 van € 2 minimaal 5% en maximaal 10%, met een meerjarig gemid- vastgesteld dat het risicoprofiel van DHS ten opzichte van mln. begroot. Hiermee wordt een deel van het maximaal en delde van 7,5%. 2010 is verbeterd en dat de normatieve bufferliquiditeit voor eenmalig beschikbare eigen vermogen van € 6,8 mln. al de komende jaren kan worden vastgesteld op minimaal 5% ingezet. Conform de landelijke uitgangspunten wordt hierna de norma- en maximaal 10% met een meerjarig gemiddelde van 7,5%. Bij het opstellen van de meerjarenbegroting 2015-2018 zal tieve kapitaalsbehoefte respectievelijk bestedingsruimte van DHS bepaald. Om deze berekening uit te kunnen voeren Per 31 december 2013 wordt gerekend met een normatieve worden vastgesteld hoe het restant van de eenmalig is de kapitalisatiegraad gesplitst in: bufferliquiditeit van 10% van de totale baten 2013 van beschikbare middelen het best kunnen worden ingezet ▸▸ Spaarliquiditeit € 116 mln. = 11,6 mln. waarbij het voor de hand ligt dat deze conform voorgaande meerjarenbegrotingen zullen worden ingezet voor: ▸▸ Transactieliquiditeit ▸▸ interne mobiliteit van het personeel ▸▸ Bufferliquiditeit ▸▸ een fasering in de noodzakelijke reductie van de formatie 10 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 11 Toelichting op de onderscheiden posten van de balans 1.2 Materiële vaste activa Aanschafprijs 1-1-2013 1.2.2 Inventaris en apparatuur 1.2.3 Andere vaste bedrijfsmiddelen Materiële vaste activa Afschrijving cumulatief 1-1-2013 Boekwaarde Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen Aanschafprijs 1-1-2013 2013 2013 2013 31-12-2013 Afschrijving cumulatief 31-12-2013 Boekwaarde 31-12-2013 16.648.919 10.197.850 6.451.070 1.618.799 82.782 1.223.641 17.134.647 10.371.200 9.126.296 5.231.461 3.894.835 1.082.344 56.572 961.567 9.608.325 5.649.286 6.763.446 3.959.040 25.775.215 15.429.311 10.345.905 2.701.143 139.354 2.185.208 26.742.972 16.020.486 10.722.486 1.2.2 Inventaris en apparatuur Onder inventaris en apparatuur vallen investeringen in meubilair en ICT. 1.2.3 Andere vaste bedrijfsmiddelen Onder andere vaste bedrijfsmiddelen vallen investeringen in onderwijsleerpakketten (OLP). Van de desinvesteringen bedroeg de aanschafwaarde € 1.733.387 en de cumulatieve afschrijving € 1.594.033. 12 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 13 1.5 Vorderingen Vorderingen Per 31-12-2013 Per 31-12-2012 Debiteuren 1.105.129 1.185.863 1.5.2 OCW/LNV 4.356.283 4.845.381 7.991.896 4.985.689 904.807 83.834 1.5.6 Overige overheden Overige vorderingen 1.5.8 Overlopende activa 1.5.9 Af: Voorzieningen wegens oninbaarheid Vorderingen 1.5.9 Voorziening wegens oninbaarheid diverse WSNS inzake grensverkeer 2012/2013 ad € 0,28 mln. Deze voorziening heeft in zijn geheel betrekking op de (mogelijk) niet vergoede kosten van door DHS gedeclareerde 1.5.1 1.5.7 SPPOH van € 0,14 mln. en onder andere een vordering op 777.576 794.257 -371.775 -644.408 14.763.916 11.250.616 1.5.8 Overlopende activa nieuwbouwprojecten. Onder de overlopende activa zijn in het bijzonder begrepen Op basis van de nu bekende inzichten met betrekking tot de nog in 2014 te ontvangen rente 2013 ad € 0,19 mln., de risico’s op de ingediende declaraties is de omvang van kosten die ten laste van subsidies gebracht kunnen worden de voorziening per 31 december 2013 vastgesteld op in 2014 ad € € 0,14 mln. en vooruitbetaalde licentiekosten € 0,37 mln. voor 2014 ad € 0,18 mln. De daling ten opzichte van 2012 bedraagt € 0,02 mln. en wordt voornamelijk veroorzaakt door een daling in de te vorderen rente ad € 0,05 mln. Uitsplitsing 1.5.7.1 Personeel 1.5.7.2 Overige 11.649 28.093 893.158 55.741 Overige vorderingen 904.807 83.834 1.5.8.1 Vooruitbetaalde kosten 771.970 794.257 1.5.8.3 Overige overlopende activa 5.606 – 777.576 794.257 Overlopende activa 1.5.9.1 Stand per 1-1 1.5.9.2 Onttrekking 1.5.9.3 Dotatie 52.842 70.933 1.5.9.4 Vrijval 274.750 114.455 371.775 644.408 Af: Voorzieningen wegens oninbaarheid 644.408 707.143 50.725 19.213 1.5.1 Debiteuren stijging wordt onder andere veroorzaakt door een stijging Onder de post debiteuren zijn alle partijen opgenomen met van de vordering in de projectadministratie van € 4,2 mln., uitzondering van de gemeentelijke instellingen en het te wijten aan het feit dat voor lopende projecten in 2013 Ministerie van OCW. bevoorschotting is aangevraagd, maar nog niet is toege- 1.7 Liquide middelen Vlottende activa 1.7.1 Kasmiddelen 1.7.2 Tegoeden op bank- en girorekeningen Totaal vlottende activa Per 31-12-2013 Per 31-12-2012 98 438 17.251.405 16.588.414 17.251.504 16.588.852 1.7.2 Tegoeden op bank- en girorekeningen van betalingen worden op spaarrekeningen weggezet bij de Sinds 2008 wordt door DHS een Treasurybeleid gevoerd. ING Bank en de RABO-bank, waardoor er extra rente inkom- Gelden die niet op korte termijn nodig zijn voor het verrichten sten gegenereerd kunnen worden. kend door de Gemeente Den Haag afd. OCW/VG. Een daling 1.5.2 Ministerie van OCW van de vordering inzake reeds gedeclareerde projecten bij Onder de post Ministerie van OCW zijn opgenomen de de Gemeente Den Haag afd. OCW/VG wegens betaling van vorderingen met betrekking tot de beschikkingen vallende € 1,7 mln. en een stijging van de overige vorderingen op onder de lumpsum financiering waarvan de gelden nog niet de Gemeente Den Haag afd. OCW/VG van € 0,85 mln. welke in zijn geheel zijn ontvangen. De vordering per ultimo 2013 vordering nog gedeclareerd dient te worden. is € 0,49 mln. lager dan in 2012. Dit heeft voornamelijk te maken met een daling van de bekostiging impulsgebieden van € 0,19 mln. en een verlaging van de vordering inzake 1.5.7 Overige vorderingen personele bekostiging regulier van € 0,68 mln. De post overige vorderingen wordt voornamelijk gevormd door nog te ontvangsten inkomsten ten bedrage van € 0,31 1.5.6 Overige overheden mln. en overige vordering ten bedrage van € 0,45 mln. De Onder deze post zijn vorderingen opgenomen op de overige vorderingen zijn ten opzichte van 2012 gestegen Gemeente Den Haag, Vastgoed OCW in verband met met € 0,82 mln. als gevolg van een vordering op de Belasting lopende en gedeclareerde huisvestingsprojecten. De post dienst inzake WAO/WIA 2013 ad € 0,37 mln., een restitutie overige overheden is met € 3,0 mln. toegenomen. Deze van het Vervangingsfonds ad € 0,07 mln., een vordering op 14 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 15 In de onderstaande overzichten van het eigen vermogen wordt ook de resultaatbestemming 2013 zichtbaar en daarom hebben De Bestemmingsreserve eerste waardering activa is als volgt te specificeren: deze tabellen een afwijkende opbouw en starten zij met de stand van de reserves per 1-1-2013. Eigen vermogen 2.1 Eigen vermogen Eigen vermogen 2.1.1 Algemene reserve publiek 2.1.6.N Stand per 01-01-2013 Resultaat Stand per 31-12-2013 2.989.495 20.399.986 Bestemmingsreserve eerste waardering activa 4.264.369 -833.863 3.430.506 2.1.2 Bestemmingsreserve (publiek) 1.690.041 146.708 1.836.749 2.1.3 Bestemmingsreserve (privaat) 1.989 – 1.989 23.366.890 2.302.340 25.669.229 Uitsplitsing 2.1.2.N 2.1.3.N Reserve Weer Samen Naar School 1.690.041 146.708 1.836.749 Bestemmingsreserve (publiek) 1.690.041 146.708 1.836.749 Legaat 1.989 – 1.989 Bestemmingsreserve (privaat) 1.989 – 1.989 Het eigen vermogen van DHS is in het verslagjaar gestegen ringsreserves ten gunste van de algemene reserve publiek tot € 25,7 mln. Binnen het eigen vermogen van DHS kan er geboekt. Dit bedrag is in vergelijking met de voorgaande een onderscheid worden gemaakt tussen: jaren afgenomen en dat is verklaarbaar uit het feit dat vooral de herwaarderingswaarde van de ICT (afschrijvingstermijn Resultaat Stand per 31-12-2013 Herwaarderingsreserve OLP 1.205.967 -387.983 817.984 Herwaarderingsreserve Meubilair 2.734.875 -369.613 2.365.262 17.362 -13.598 3.764 245.270 -58.591 186.679 Herwaarderingsreserve OLP ICT-hardware 17.410.491 Eigen vermogen Stand per 01-01-2013 Herwaarderingsreserve OLP ICT-bekabeling Herwaarderingsreserve inrichting gymzalen 7.173 -686 6.487 53.723 -3.393 50.330 4.264.368 -833.864 3.430.506 Herwaarderingsreserve inrichting speellokalen Herwaarderingsreserves 2.1.2. Bestemmingsreserves (publiek) dan vrijvallen ten gunste van de algemene reserve publiek. Het resultaat dat door DHS wordt behaald op de voor het Deze extra middelen zullen onder meer worden gebruikt om samenwerkingsverband Weer Samen Naar School ontvan- de financiële effecten voor de DHS scholen van de invoering gen middelen, wordt verrekend met de bestemmingsreserve Passend Onderwijs op te vangen. Zorgbekostiging. Deze bestemmingsreserve heeft eind 2013 een omvang van € 1,8 mln. In het kader van de maatregelen 2.1.3 Bestemmingsreserve privaat (legaat) betreffende Passend Onderwijs worden er regionale samen- Dit betreft een, in een ver verleden, ontvangen legaat. werkingsverbanden opgericht. Ons huidige SWV wordt per In 2013 hebben er geen mutaties plaatsgevonden. 1-8-2014 opgeheven en de huidige bestemmingsreserve zal 2.2 Voorzieningen 2.1.1 Algemene reserve (publiek) 5 jaar) en in mindere mate OLP (afschrijvingstermijn 8 jaar) Binnen DHS kennen de scholen financieel zelfbeheer voor van 1-1-2010 op het eind loopt. de aan hen toegekende budgetten. Voor het opvangen van Deze methodiek van vrijval zal dus een aantal jaren worden In deze tabel wordt de ontwikkeling van de voorzieningen gedurende het jaar inzichtelijk genaakt en daarom wijkt de opbouw schommelingen in het schoolgebonden exploitatieresultaat gecontinueerd totdat de herwaarderingsreserves nul zijn van deze tabel af. is het noodzakelijk dat scholen de beschikking hebben over (respectievelijk de activa van voor 2010 geheel is afgeschre- een adequate schoolgebonden algemene reserve. Daarnaast ven). Deze herwaarderingsreserves zijn dus geoormerkt en zijn binnen DHS een aantal budgetten bovenschools georga- niet vrij inzetbaar. De omvang per 31 december 2013 van niseerd, waarvan de totale exploitatie van de schoolgebouwen deze herwaarderingsreserves bedraagt € 3,4 mln. de omvangrijkste is. Ook voor de schommelingen in de Voorzieningen 2.2.1 Personeelsvoorzieningen 2.2.3 Overige voorzieningen Voorzieningen bovenschoolse budgetten is een adequate algemene Stand per 01-01-13 Dotaties Onttrekkingen Stand per 31-12-13 Kortlopend deel <1 jaar 1.638.853 678.277 580.719 1.841.412 736.565 933.677 2.584.950 1.751.715 1.766.912 1.766.912 2.572.530 3.263.227 2.332.434 3.608.324 2.503.477 reserve wenselijk. De omvang van de algemene reserves Voorzieningen worden gevormd om toekomstige kosten en zal gaan worden. In de voorziening spaarverlof is het bedrag publiek van DHS bedraagt ultimo 2013 € 20,4 mln. (was risico’s te dekken en/of om bepaalde kosten gelijkmatig over opgenomen dat DHS verschuldigd is om in de toekomst € 17,4 mln. in 2012). de jaren te spreiden (bijv. egalisatievoorziening groot onder- tijdens de opname van het gespaarde verlof het salaris door houd). DHS heeft ultimo 2013 voorzieningen voor: te betalen. activa 2.2.1 Personeelsvoorzieningen Voorziening toekomstige jubilea uitkeringen Als gevolg van de invoering van de methodiek van Binnen de personeelsvoorzieningen wordt onderscheid Deze voorziening is in 2008 conform de richtlijnen van de Activering en de daarbij behorende 1e waardering van de gemaakt tussen: jaarverslaglegging gevormd om alle toekomstige verplich- 2.1.1 Bestemmingsreserve eerste waardering aanwezige activa heeft DHS per 1-1-2010 herwaarderings tingen voor jubilea-uitkeringen van het personeel in vaste reserves moeten vormen die in omvang gelijk waren aan Voorziening Spaarverlof dienst te dekken. de boekwaarde van de vaste activa per die datum. Dit is Binnen het onderwijs heeft het personeel de mogelijkheid In 2013 zijn alle jubilea-uitkeringen ten laste van de voorzie- dus een administratieve handeling waardoor DHS niet rijker om te sparen voor een extra lange verlofperiode. Op basis ning gebracht. Per 31 december 2013 is vervolgens de (toe- wordt maar die wel van invloed is op het eigen vermogen. van een spaarcontract worden afspraken gemaakt over de komstige) verplichting voor DHS berekend en vastgesteld op In 2013 is er een vrijval van € 0,9 mln. uit deze herwaarde- spaarperiode en het tijdstip waarop het verlof opgenomen een bedrag van € 957.000. 16 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 17 Voorziening Personele risico’s Egalisatievoorziening planmatig onderhoud 2.4.3. Crediteuren 2.4.9 Overige kortlopende schulden Het saldo van deze voorziening bedraagt per 31 december Om de jaarlijkse schommelingen in de omvang van het De post crediteuren bevat de nog openstaande facturen Deze post bevat: € 0,6 mln. (was in 2012 € 0,4 mln.) en heeft betrekking planmatig onderhoud te elimineren lopen sinds 2010 alle per balansdatum die al wel zijn geautoriseerd, maar nog ▸▸ nog niet geautoriseerde facturen voor € 0,29 mln. niet betaald. ▸▸ in 2013 uitgezette opdrachten door het facilitair bedrijf op de personele juridische risico’s die DHS loopt met kosten van planmatig (groot) onderhoud via de egalisatie- betrekking op (toekomstige) claims van het Participatiefonds voorziening planmatig onderhoud. betreffende (het niet voldoen aan) de instroomtoets. In de Jaarlijks worden de werkelijke kosten ten laste van de 2.4.4. OCW/LNV risicoanalyse 2013 is specifiek aandacht besteed aan dit egalisatievoorziening gebracht en wordt er op basis van Deze post bevat de nog af te rekenen en overlopende proces. de meerjarenonderhoudsplanning een vast bedrag aan geoormerkte subsidies per 31 december 2013. Deze post gedoteerd. Het saldo per 31 december 2013 van deze bevat de nog af te rekenen subsidies ultimo 2013 (conform voorziening is € 1,8 mln. bijlage G van deze jaarrekening). Daarnaast zijn de over 2.2.3 Overige voorzieningen voor € 0,25 mln. De overige voorzieningen bestaan bij DHS uit: lopende (niet)geoormerkte subsidies in het kader van sociale veiligheid van LHBT-jongeren op school en een nog te besteden subsidie invoering passend onderwijs in deze 2.4 Kortlopende schulden Kortlopende schulden 2.4.3 Crediteuren 2.4.4.1 OCW/LNV 2.4.4.2 nog te besteden geoormerkte subsidies post opgenomen. Per 31-12-2013 Per 31-12-2012 2.777.418 1.539.015 141.256 16.128 – 37.556 ▸▸ nog af te rekenen subsidiebeschikkingen met de Gemeente voor € 0,28 mln. ▸▸ nog af te rekenen overige subsidieverstrekkers voor € 0,30 mln. ▸▸ opgenomen posten inzake nog te ontvangen afrekeningen over 2013 en voorgaande jaren inzake Energie ad € 0,27 mln. ▸▸ nog te ontvangen facturen inzake externe ondersteuning ad € 0,18 mln. ▸▸ nog te ontvangen facturen inzake kopieerkosten 2.4.7 Belastingen en sociale lasten Dit betreft verschuldigde betalingen betreffende loonheffing, € 0,09 mln. ▸▸ tussenrekening herverdelingspot lumpsum ten behoeve premies en omzetbelasting aan de Belastingdienst die in van toekenning van knelpunten en/of interne groei aan januari 2014 worden afgewikkeld. de scholen ▸▸ tussenrekening herverdeling personele risico’s ten 2.4.7 Belastingen en premies sociale verzekeringen 3.501.490 3.540.129 2.4.8 Schulden ter zake van pensioenen 1.244.612 1.301.723 2.4.8 Schulden ter zake van pensioenen 2.4.9 Overige kortlopende schulden 2.705.504 2.838.311 behoeve van de herverdeling van personele risico’s 2.4.10 Overlopende passiva 3.090.074 2.963.929 Dit betreft verschuldigde pensioenpremie aan het pensioen- tussen scholen onderling inzake BAPO, betaald ouder- 13.460.353 12.236.791 fonds ABP die in januari 2014 wordt afgewikkeld. schapsverlof en het centraal fonds ziekteverzuim ad Kortlopende schulden € 0,30 mln. ▸▸ diverse overige bedragen voor € 0,36 mln. Uitsplitsing 2.4.7.1 Loonheffing 2.4.7.2 Omzetbelasting 2.4.7.3 Premies sociale verzekeringen Belastingen en premies sociale verzekeringen 2.4.9.2 Overige Overige kortlopende schulden 2.4.10.5 Vakantiegeld en -dagen 2.4.10.8 Overige Overlopende passiva 18 2.454.474 2.516.018 18.074 10.205 1.028.942 1.013.906 3.501.490 3.540.129 2.705.504 2.838.311 2.705.504 2.838.311 2.894.016 2.888.748 196.058 75.181 3.090.074 2.963.929 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 2.4.10 Overlopende passiva Deze post bevat voornamelijk de verplichting met betrekking tot opgebouwde rechten betreffende vakantiegeld. De overlopende passiva hebben een looptijd korter dan een jaar. De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 19 Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Vordering op ministerie OCW onwaarschijnlijke, geval dat DHS als zelfstandig school Glasvezelnet In het verslagjaar 2012 heeft DHS een stelselwijziging door- bestuur zou ophouden te bestaan. De Haagse Scholen heeft met de Stichting Glaslokaal een Dit betreft de huur van het kantoorpand aan de Scheveningse gevoerd betreffende de eeuwigdurende vordering op het Om een beter beeld te geven van de financiële stand van contract voor afname van een Glasvezelverbinding. weg. Het huurcontract is aangevangen op 1 januari 2008 en Ministerie van OCW die DHS in de administratie had staan. zaken is deze vordering via een stelselwijziging uit de Het contract is aangegaan voor 15 jaar en is aangevangen loopt tot 1 januari 2018. Deze eeuwig durende vordering heeft betrekking op de nog administratie gehaald. Deze wordt nu opgenomen als niet op 1 juli 2005 en eindigt op 1 augustus 2020. te ontvangen rijksbijdrage betreffende de schuld vakantie- uit de balans blijkende vordering. RAET geld. Deze vordering kan en zal pas worden geïnd in het, Verplichtingen Contractuele verplichtingen Glasvezelnet Infotopics Totaal < 1 jaar 1.638.656 1-5 jaar 248.910 > 5 jaar 995.640 56.901 56.901 5.758.749 1.919.583 3.839.166 Huur Scheveningseweg 740.996 185.249 555.747 RAET 503.200 125.800 377.400 KPMG 90.290 45.145 45.145 8.788.792 2.581.588 5.813.098 CSU Totaal 20 Huur Scheveningseweg 394.106 394.106 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 Infotopics In juli 2011 heeft De Haagse Scholen na een Europese Per 1 januari 2013 is met Infotopics (de leverancier van het aanbesteding een 3-jarig contract afgesloten met daarnaast managementinformatiesysteem een optie tot verlenging van 3x een jaar met Raet ten Promis) een licentie en onderhoudscontract afgesloten tot behoeve van een personeels- en salarisadministratie 1 januari 2015. systeem. In 2014 is het contract verlengd tot 1 januari 2018. CSU In oktober 2013 heeft De Haagse Scholen na een Europese KPMG aanbesteding een 3-jarig contract afgesloten met daarnaast In 2012 is met KPMG een contract afgesloten voor de een optie tot verlenging van 4x een jaar met CSU ten behoeve controle van de jaarrekening 2012 tot en met 2015 en de van de schoonmaakwerkzaamheden op de scholen en het subsidieverantwoordingen en bekostigingscontrole over bestuurskantoor. die jaren. De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 21 Toelichting op de staat van baten en lasten De Haagse Scholen heeft het boekjaar 2013 afgesloten met Het effect van deze niet voorzienbare inkomsten op het is daarbij onontbeerlijk. Bij DHS kunnen alle organisatieon- een positief resultaat van € 2,3 mln. en dat is een stuk beter resultaat 2013 bedraagt € 3,4 mln. en dat verklaart feitelijk derdelen de voortgang van de resultaten volgen (financieel, dan in de begroting 2013 (-/- € 2,4) was voorzien. Ook in het verschil tussen de raming van het halfjaarverslag van personeel, leerlingaantallen, onderwijskwaliteit enz.) in het de professionalisering van schoolleiders voor de periode vergelijking met het positieve resultaat 2012 van € 1,3 mln. -/- € 1,1 mln. en het nu definitieve resultaat van € 2,3 mln. managementinformatiesysteem Promis. Middels het half- januari – juli voor een bedrag van € 155.000; vanaf is er sprake van een verbetering van het resultaat. DHS is natuurlijk tevreden over het feit dat de sector onder- jaarverslag (incl. een prognose voor het gehele jaar) brengt 1 augustus structureel onderdeel van de personele In het reguliere halfjaarverslag 2013, dat wordt besproken wijs wordt ontzien bij de bezuinigingen van het rijk en dat er het College van bestuur gedurende het jaar structureel ver- met de Raad van toezicht, de GMR en de schooldirecties, is zelfs extra middelen beschikbaar komen. Maar gegeven de slag uit aan de Raad van toezicht en de GMR, alsmede de ▸▸ Ook in 2013 is er weer sprake van een aanzienlijk ver- al vastgesteld dat het resultaat 2013 zou verbeteren ten kostenstructuur (80-85% personele kosten), de onvoorspel- schooldirecties. Indien noodzakelijk wordt over individuele schil tussen werkelijke ontwikkeling van de loonkosten opzichte van de begroting. De belangrijkste oorzaak voor baarheid van de extra inkomsten en de onzekerheid over de ontwikkelingen separaat melding gemaakt aan de Raad van DHS (+/+ 1,95%) en de compensatie van de rijks die toen vastgestelde verbetering was een snellere reductie continuïteit van die middelen is het lastig om goede meer van toezicht en de Auditcommissie. bekostiging voor deze loonkostenstijging (+/+ 0,22%) van de personeelsformatie dan begroot, vooral als gevolg jarenprognoses te maken en of snel in te kunnen spelen op De gemaakte keuzes met betrekking tot het financieel een negatief verschil van 1,7% of te wel € 1,5 mln. van vrijwillig natuurlijk verloop (verhuizing, andere baan e.d.). de ontvangst van extra middelen. Dit soort onverwachte beleid voor de komende jaren zijn verwoord in de vastge- In het halfjaarverslag 2013 is op basis van de toen bekende ontwikkelingen hebben altijd in meer of mindere mate stelde meerjarenbegroting 2014-2017. Deze zullen in de wordt bepaald op basis van het opleidingsniveau van de informatie een tekort van -/- € 1,1 mln. voor heel 2013 invloed op de financiële bedrijfsvoering van het schoolbe- komende meerjarenbegroting 2015-2018 worden geactuali- ouders. Op basis van dit criterium neemt het aantal geprognosticeerd. stuur gedurende het jaar en wijken in positieve of negatieve seerd en waar nodig worden bijgesteld. (bekostigde) achterstandsleerlingen van DHS in de afgelo- zin af van de vastgestelde begroting. ontvangen voor een bedrag van € 367.000. ▸▸ De toekenning van extra middelen ten behoeve van bekostiging lumpsum. ▸▸ De bekostiging van leerlingen met onderwijsachterstanden pen jaren met gemiddeld 6% en in 2013 zelfs met 9% af. Het uiteindelijke resultaat 2013 is nu uitgekomen op € 2,3 Belangrijkste wijzigingen in 2013 met betrekking tot de Een afname van 6% betekent een afname van circa € 1,0 mln. en het verschil met het halfjaarverslag wordt in belang- Het is de taak van het schoolbestuur om sturing te geven baten en lasten zijn: mln. van de voor achterstandenbeleid beschikbare midde- rijke mate veroorzaakt door de toekenning van extra middelen aan deze ontwikkelingen en indien noodzakelijk maatrege- ▸▸ DHS heeft in 2012 al gekozen voor het eigen risico len. De afname per 1-10-2013 met 9% heeft pas vanaf het uit het NOA (eenmalig), het Begrotingsakkoord 2014-2017 len te nemen of beleid aan te passen. Een adequate plan- dragerschap ziektevervanging korter dan één jaar. Per schooljaar 2014-2015 een negatief effect op de omvang en een eenmalige teruggaaf premies WAO-WIA die allen in ning en controlcyclus waarin de actuele ontwikkelingen augustus 2013 was er de mogelijkheid om te kiezen voor van de bekostiging en is door de scholen al meegenomen november/december bekend werden. nauwlettend worden gevolgd en beoordeeld op hun effecten een volledig eigen risicodragerschap en daar heeft DHS bij het opstellen van hun meerjarenbegroting 2014-2017 gebruik van gemaakt. Deze keuze heeft een effect op (najaar 2013). Recent heeft de Staatssecretaris van zowel de loonkosten (lagere premie Vervangingsfonds) Onderwijs de Tweede Kamer geïnformeerd dat hij de hui- als de overige baten (inkomsten ziektevervanging). dige systematiek van de gewichtenregeling wil handhaven. Samenvattend: Totaal Nationaal Onderwijsakkoord Begrotingsakkoord 2014-2017 Premie WAO-WIA Totaal 2013 2014 ▸▸ Een eenmalige uitkering Behoud jonge leerkrachten 775.000 322.917 452.083 2.703.000 2.703.000 – 367.000 367.000 – 3.845.000 3.392.917 452.083 2013-2014 van € 775.000 die in het kader van het NOA in december 2013 is toegekend en feitelijk een eenmalige compensatie is voor de stijgende kosten van de premie Participatiefonds. ▸▸ Een eenmalige uitkering in december 2013 van Dit betekent dat DHS ook de komende jaren rekening zal moeten houden met afnemende middelen voor de bekostiging van onderwijs aan achterstandsleerlingen. ▸▸ De BTW verhoging per 1 oktober 2012 van 19% naar 21% heeft in 2013 een kostenverhogend effect op de materiële kosten gehad. € 2.703.000 in het kader van het Begrotingsakkoord 2014-2017. Deze uitkering heeft betrekking op 2014 en In het vervolg van deze jaarrekening 2013 worden de dat betekent dat DHS pas weer in 2015 kan rekenen op verschillende posten van de staat van baten en lasten een volgende tranche uit dit begrotingsakkoord. gedetailleerder toegelicht. ▸▸ Een eenmalige premie restitutie WAO-WIA 2013 in het kader van het belastingplan 2014 die in december is 22 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 Het exploitatiesaldo 2013 is verrekend met het eigen vermogen van DHS. 23 Toelichting baten 3.1 Rijksbijdragen Rijksbijdragen 3.1.1 Rijksbijdragen OCW/LNV 3.1.2 Overige subsidies OCW/LNV Rijksbijdragen Realisatie 2013 Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 98.287.276 94.195.500 93.315.000 94.307.622 3.837.830 3.843.500 3.800.000 4.399.780 102.125.105 98.039.000 97.115.000 98.707.402 98.287.276 94.195.300 93.315.000 94.307.622 Uitsplitsing Rijksbijdragen 3.1.1.1 OCW Specificaties overige subsidies OCW Overige subsidies OCW 3.1.2.1.1 Geoormerkte subsidies 3.1.2.2.1 Niet-geoormerkte subsidies Overige subsidies OCW Realisatie 2013 Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 Verschil realisatie 2013 en begroting 2013 het aantal gewichtsleerlingen per 1 oktober 2013 van 6%. De belangrijkste oorzaak van de toegenomen rijksbijdrage Dat is helaas -/- 9% geworden en dat zal een extra negatief is de toekenning, in december 2013 van de Bijzondere effect op de bekostiging 2014 en volgende jaren hebben. bekostiging jonge leerkrachten (NOA) ad € 0,3 mln. en De eenmalige bekostiging behoud jonge leerkrachten loopt bijzondere en aanvullende bekostiging 2013 van € 3,0 mln. in de eerste zeven maanden van 2014 door en zal daar dus Ook de nieuwe bekostiging professionalisering schoolleiders tot hogere inkomsten leiden dan nu begroot. die voor januari – juli voor een bedrag van € 0,2 mln. als De bijzondere en aanvullende bekostiging 2013 zal in 2014 aparte bekostiging is toegekend en vanaf augustus als niet worden uitgekeerd. Op basis van het begrotingsakkoord structureel onderdeel in de personele bekostiging lumpsum 2014-2017 zal de eerstvolgende tranche pas in 2015 worden is opgenomen (€ 0,1 mln. voor augustus – december) heeft toegekend en over de invulling van die tranche is op dit gezorgd voor een toename. moment weinig bekend. Dus ook niet wat het aandeel PO is De begroting 2013 was de laatste begroting waarbij voor en of de toekenning geheel of gedeeltelijk geoormerkt wordt. de begrote rijksbijdragen geen verwachte indexering werd 178.792 – – 298.804 3.659.038 3.843.500 3.800.000 4.100.976 3.837.830 3.843.000 3.800.000 4.399.780 opgenomen. In die begroting werden alleen de lasten voor Per 1 augustus 2014 gaat Passend Onderwijs van start en op de verwachte ontwikkelingen geïndexeerd. Deze werkwijze dit moment zijn de exacte gevolgen van die stelselwijziging leidt altijd tot verschillen tussen begroting en realisatie en nog niet bekend. Wel is duidelijk dat de geldstromen (o.a. daarom worden van de begroting 2014-2017 ook de rijksbij- zorgbekostiging en ondersteuningsbekostiging) via de dragen geïndexeerd voor een geraamde loon- en prijsindex. nieuwe samenwerkingsverbanden gaan lopen en niet meer 3.1.1 Rijksbijdragen OCW De uiteindelijke index 2013 van de personele bekostiging direct aan de schoolbesturen worden toegekend. Voorlopig De realisatie 2013 van de rijksbijdragen OCW is circa € 4,1 mln. hoger dan in de begroting 2013 voorzien en in vergelijking met bedraagt in 2013 0,22% en dat verklaart deels de hogere gaat DHS er vanuit dat zij direct en indirect (via het SWV) de realisatie 2012 is er sprake van een toename van € 4,0 mln. uitkomst van de personele bekostiging lumpsum. over dezelfde hoeveelheid middelen voor de zorgleerlingen kan beschikken. Rijksbijdrage OCW Personele bekostiging lumpsum Realisatie 2013 Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 Verschil realisatie 2013 en realisatie 2012 68.349.993 67.463.000 67.090.000 67.377.170 7.168.373 7.146.000 6.976.000 7.275.047 10.475.932 10.495.000 10.589.000 10.334.737 Bekostiging impulsgebieden 5.904.320 6.136.000 5.552.000 6.428.434 Zorgbekostiging (WSNS) 1.739.026 1.715.000 1.735.000 1.808.661 Prestatiebox 1.415.310 1.240.000 1.373.000 1.024.892 Personeels- en arbeidsmarktbeleid Materiele instandhouding Professionalisering schoolleiders 155.540 – – – Bijzondere bekostiging jonge leerkrachten 323.772 – – – 2.703.882 – – – Overig 51.128 – – 58.681 Totaal 98.287.276 94.195.000 93.315.000 94.307.622 Bijzondere en aanvullende bekostiging 2013 24 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 Ook hier zijn de belangrijkste oorzaken voor de toename 3.1.2 Overige subsidies OCW de bijzondere bekostiging jonge leerkrachten, de bijzondere De overige subsidies OCW zijn te splitsen in: en aanvullende bekostiging 2013 en de professionalisering schoolleiders. 3.1.2.1.1 Geoormerkte subsidies OCW Ook de ontvangen middelen in het kader van de prestatie- De uitkomst van de geoormerkte rijkssubsidies is hoger dan box zijn in de realisatie 2013 hoger dan in 2012. Daar staat de begroting 2013 en dat is het gevolg van de Bekostiging tegenover een afname van het aantal bekostigde gewichts- studieverlof uit de Lerarenbeurs. DHS ontvangt van het leerlingen per 1-10-2012 met 6% waardoor de meeste rijks- ministerie een bijdrage in de kosten van de vervanging van bekostigingen, in het bijzonder de bekostiging Impuls- de, op basis van de Lerarenbeurs, studerende leerkracht. De gebieden, afnemen ten opzichte van de realisatie 2012. vergoeding voor de studiekosten gaat rechtstreeks naar de betrokken leerkracht. Omdat het de individuele medewerker Ontwikkelingen begroting 2014-2017 is die de aanvraag bij de Lerarenbeurs doet, is deze post In de begroting 2014-2017 (opgesteld in het voorjaar van niet goed te begroten en werd hij voorzichtigheidshalve op 2013) is rekening gehouden met een structurele afname van nihil begroot. De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 25 3.1.2.2.1 Niet geoormerkte subsidies OCW 3.5.1 Verhuur gen) zichtbaar gemaakt. In de realisatie 2013 is dat een De omvang van de post niet geoormerkte subsidies wordt De baten van de verhuur liggen in lijn met de realisatie 2012 bedrag van € 0,5 mln. dat in de begroting en voorgaande in hoge mate bepaald door de omvang van de subsidies en de verwachting is dat dit niveau ook de komen jaren kan jaren nog onderdeel was van de post Overige baten (zie leerling gebonden financiering (ook wel rugzakfinanciering). worden gerealiseerd. Daarbij is er wel een trend waarneem- hierna). Als gevolg van een taakstelling op de landelijke omvang van baar dat de organisaties voor BSO en peuteropvang het deze post en een dalend aantal rugzakleerlingen bij DHS, financieel steeds zwaarder krijgen en dat leidt in, tot nu toe, 3.5.6 Overige dalen deze inkomsten ten opzichte van zowel de begroting incidentele gevallen tot beëindiging van huurcontracten. De post overige bevat: 2013 als de realisatie 2012. 3.5.5. Ouderbijdragen Op verzoek van onze scholen worden de inkomsten van de 3.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies overblijfgelden nu apart (als onderdeel van de ouderbijdra- Realisatie 2013 3.2.1.1 Gemeentelijke bijdragen en subsidies Overige overheidsbijdragen en -subsidies Bij DHS is er bij de post Overige overheidsbijdragen en Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 7.970.470 8.019.000 7.200.000 8.997.332 7.970.470 8.019.000 7.200.000 8.997.332 realisatie 2014 zal dan ook hoger uitkomen dan begroot. subsidies alleen sprake van subsidies die via de Gemeente Realisatie 2013 Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 Vervangingsfonds 375.464 350.000 20.000 716.980 Inkomsten grensverkeer WSNS 275.960 145.000 - 227.001 765.439 1.100.000 1.400.000 1.447.841 Overige baten derde geldstroom Inkomsten re-integratie 1 en 2 spoor e e Overige baten 46.529 115.000 30.000 31.724 1.224.831 1.250.000 1.200.000 1.213.353 2.688.223 2.960.000 2.650.000 3.636.899 Den Haag zijn verkregen. Het gaat daarbij om middelen die Omdat het bij de HEA subsidies altijd gaat om voor speci- in het kader van De Haagse Educatieve Agenda (HEA) zijn fieke doelen of activiteiten geoormerkte subsidies waarop ontvangen en in 2012 voor het laatst de bruidsschat. geen positief financieel resultaat kan worden behaald Het verschil tussen de realisatie 2013 en 2012 is dan ook (bij onderuitputting moet het restant worden geretourneerd Vervangingsfonds Overige baten derde geldstroom het gevolg van het wegvallen van de bruidsschat ad € 2,6 aan de gemeente Den Haag) leiden deze extra baten ook De belangrijkste oorzaak voor de afname van deze posten De afname van deze post ten opzichte van de realisatie mln. en hogere subsidies in het kader van de HEA voor direct tot extra kosten bij in het bijzonder de posten perso- ten opzichte van de realisatie 2012 is de keuze van DHS om 2012 en begroting 2013 wordt in belangrijke mate veroor- circa € 1,3 mln. neel niet in loondienst en loonkosten tijdelijk personeel. per 1-8-2013 volledig eigen risicodrager te worden voor de zaakt door de verschuiving van de overblijfgelden naar de In de begroting 2014 is rekening gehouden met een afname De inhoudelijke verantwoording van de besteding van ziektevervanging. Hierdoor werden de mogelijkheden om post ouderbijdragen (zie 3.5.5 Ouderbijdragen) voor een van de beschikbare middelen voor de HEA vanwege de gemeentelijke subsidies wordt gerealiseerd tussen het ziektevervanging bij het Vervangingsfonds te declareren bedrag van € 0,5 mln. noodzakelijke bezuinigingen bij de gemeente. Inmiddels is schoolbestuur en de gemeente. Gemeente en schoolbe verder verminderd onder een gelijktijdige afname van de te een nieuwe HEA voor vier jaar vastgesteld en daarin blijft sturen hebben met elkaar afspraken gemaakt over de betalen premie en dus lagere loonkosten. 3.5.9 Baten voorgaande boekjaren de omvang van de middelen nagenoeg constant en de verantwoording en monitoring. In vergelijking met de begroting 2013 is de realisatie dankzij Incidenteel ontvangt DHS wel eens middelen die betrekking een bonus voor “laag ziekteverzuim” van € 71.000 iets hoger. hebben op voorgaande jaren. Conform wet- en regelgeving wordt deze post nu apart zichtbaar gemaakt in de jaarreke- 3.5 Overige baten Overige baten 3.5.1 Verhuur 3.5.2 Detachering personeel 3.5.3 Schenking 3.5.4 Sponsoring 3.5.5 Ouderbijdragen 3.5.6 Overige 3.5.9 Baten voorgaande boekjaren Overige baten 26 Totaal Realisatie 2013 Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 1.565.405 1.600.000 1.600.000 1.596.101 350.698 300.000 300.000 422.363 11.248 25.000 25.000 8.250 62.015 15.000 15.000 14.124 714.757 150.000 150.000 154.851 2.688.223 2.960.000 2.650.000 3.636.899 260.959 – – 197.393 5.653.304 5.050.000 4.740.000 6.029.980 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 Inkomsten grensverkeer ning. In 2013 betreft het een aantal posten die vooral Dit is een incidentele en lastig te voorspellen post die in de betrekking hebben op gemeentelijke bijdragen voor sanitair- begroting voorzichtigheidshalve altijd laag wordt geraamd projecten die DHS in 2010 en 2011 voor eigen rekening maar in de realisatie van 2012 en 2013 is de post uiteindelijk heeft uitgevoerd. Na afronding van deze projecten heeft de hoger uitgekomen. gemeente besloten om deze alsnog te vergoeden. Omdat Bij de invoering van Passend Onderwijs per 1-8-2014 vervalt de kosten al in het verleden ten laste van de exploitatie zijn deze post. genomen worden ze nu als incidentele baten voorgaande jaren opgenomen. De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 27 Toelichting lasten 4.1 Personele lasten ontwikkeling is al in het halfjaarverslag 2013 voorzien en De omvang van de personeelslasten wordt in belangrijke aangekondigd. 4.1.1 Lonen en salarissen Realisatie 2013 mate bepaald door het aantal medewerkers (in vaste of tijdelijke dienst van DHS of ingehuurd) die in de verslag Op basis van de personeelsbezetting per 31 december 2013 periode werkzaam zijn geweest bij DHS. van 1.521 fte kan worden vastgesteld dat deze dalende trend Het gemiddeld aantal medewerkers in vaste of tijdelijke van de formatie zich nog steeds voortzet. Gezien de extra dienst heeft zich in het verslagjaar als volgt ontwikkeld: middelen die in december 2013 beschikbaar zijn gekomen is de actuele verwachting dat de uiteindelijke formatie 2014 minder zal afnemen dan in de begroting 2014 voorzien. Gemiddeld aantal fte Realisatie 2013 1.535 De personeelslasten betreffen circa 83% van de totale Begroting 2013 1.554 Begroting 2014 1.498 kosten van de DHS. Bij een structureel afnemende finan Realisatie 2012 1.571 Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 4.1.1.1 Brutolonen en salarissen 64.848.837 65.394.000 64.054.000 65.726.155 4.1.1.2 Sociale lasten 10.560.344 10.786.000 9.804.000 11.227.855 4.1.1.3 Pensioenpremies Lonen en salarissen 9.618.912 8.975.000 9.532.000 9.069.170 85.028.094 85.155.000 83.390.000 86.023.179 Aantal fte Gemiddelde loonkosten 1.535 1.554 1.498 1.571 55.393 54.797 55.668 54.757 Effect premie vervangingsfonds Gemiddelde loonkosten gecorrigeerd 432 55.825 ciële ruimte, zoals in de afgelopen jaren zichtbaar en ook Algemeen Per saldo is er uiteindelijk maar een relatief klein verschil voor 2014-2017 verwacht, is de vermindering van de per- Per 1 augustus 2013 is DHS volledig eigen risicodrager van € 0,1 mln. tussen begroting en realisatie. soneelslasten de belangrijkste mogelijkheid om de kosten geworden voor de ziektevervanging. In 2012 was DHS al Onder invloed van afnemende rijksinkomsten en een stijging (snel) te verminderen. Omdat DHS een relatief forse groep eigen risicodrager geworden voor de ziektevervanging Verschil realisatie 2013 en realisatie 2012 van de loonkosten die onvoldoende wordt gecompenseerd is tijdelijke medewerkers in dienst heeft en gezien de korter dan één jaar. In vergelijking met de realisatie 2012 is de afname van de het gemiddeld aantal fte in de realisatie 2013 in vergelijking omvang van de externe inhuur heeft DHS de mogelijk Door de keuze voor een volledig eigen risicodragerschap formatieomvang met 36 fte de belangrijkste oorzaak voor met de realisatie 2012 noodzakelijkerwijs afgenomen met heden om ook gedurende een jaar snel bij te sturen in kwam de mogelijkheid om ziektevervanging bij het de afname van de post Lonen en salarissen. Dit voordelig 36 fte. deze belangrijke en omvangrijke kostenpost. Vervangingsfonds te declareren te vervallen onder een verschil wordt voor een belangrijk deel gecompenseerd DHS blijft de ontwikkelingen van de rijksbijdragen en de gelijktijdige verdere reductie van de te betalen premie door een aanzienlijke stijging van de pensioenpremies en Onder andere als gevolg van een hoger natuurlijk verloop loonkosten op de voet volgen en zal indien noodzakelijk Vervangingskosten. Dit leidt tot lagere loonkosten. de premie Participatiefonds. dan verwacht is de realisatie 2013 19 fte lager dan voorzien haar beleid en/of aantallen fte bijstellen. Het effect van de afgenomen premie Vervangingsfonds op in de begroting 2013. Dit verklaart voor een bedrag van circa € 1,1 mln. het betere financiële resultaat 2013. Deze De personele lasten kunnen als volgt worden gespecificeerd: de gemiddelde loonkosten van 2013 bedraagt € 432 per Ontwikkeling gemiddelde loonkosten fte en, gecorrigeerd voor dit effect, bedragen de gemiddelde In de afgelopen jaren is al bij herhaling aangegeven dat de loonkosten 2013 € 55.825. ontwikkeling van de rijksbekostiging sterk achterblijft bij de daadwerkelijke ontwikkeling van de loonkosten. DHS heeft Personeelslasten 4.1.1 Lonen en salarissen 4.1.2 Overige personele lasten 4.1.3 Af: uitkeringen Personeelslasten 28 Realisatie 2013 Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 85.028.094 85.155.000 83.390.000 86.023.179 9.730.434 10.236.000 8.577.000 8.014.872 -882.791 -950.000 -900.000 -929.367 93.875.736 94.441.000 91.067.000 93.108.684 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 Verschil realisatie 2013 en begroting 2013 daardoor aan financiële ruimte ingeleverd. Ook in de realisa- Doordat de formatie 2013 uiteindelijk 19 fte lager is uitgeko- tie 2013 zien wij dat deze trend zich onverminderd voortzet. men dan begroot ontstaat er een positief verschil van € 1,0 De extra inkomsten die in december 2013 zijn toegekend mln. In de begroting 2013 was al rekening gehouden met compenseren dat effect eenmalig voor het jaar 2013 maar het gedeeltelijk eigen risicodragerschap ziektevervanging hebben op de langere termijn geen effect op deze trend. maar nog niet met het volledig eigen risicodragerschap. Vooral door de stijgende premies voor het Participatiefonds Gecorrigeerd voor het effect van de premie Vervangings en pensioenfonds ABP zijn de gemiddelde loonkosten 2013 fonds stijgen de gemiddelde Lonen en Salarissen van 1,1% hoger dan begroot. Dat geeft een nadelig prijsverschil € 54.757 in 2012 naar € 55.825 in 2013. Dat is een toename ten opzichte van de begroting 2013 van € 0,9 mln. van 1,95% die voor een belangrijk deel is veroorzaakt door De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 29 de stijgende premies van het pensioenfonds ABP en het Ook per 1 januari 2014 is de premie verhoogd en daarmee begroting 2013 en realisatie 2012 en dat komt door een De totale omvang van de post externe inhuur in de realisa- Participatiefonds. is de omvang van deze premie in vier jaar met bijna 130% hogere dotatie aan de voorziening personele risico’s in tie 2013 is op hoofdlijnen als volgt opgebouwd: De personele rijksbekostiging is in 2013 gecompenseerd gestegen. De verwachting is dat de premie nog verder zal verband met het risico op lopende en toekomstige claims met een loonindex van 0,22 % zodat het nadelig verschil op stijgen. van het Participatiefonds. Bekostigd uit gemeentelijke subsidies € 3,1 mln. de loonkostenontwikkeling in 2013 circa 1,7% bedraagt. In Voor 2013-2014 is er vanuit het NOA eenmalig een bedrag Ondanks een aanscherping van de procedures rondom de Samenwerkingsverband WSNS € 0,3 mln. 2012 bedroeg het tekort op de loonindex 1,4% en in 2011 van € 0,8 mln. beschikbaar gesteld ter compensatie van instroomtoets van het Participatiefonds is er nog geen Prestatiebox € 0,3 mln. was dat 1,1% zodat DHS in deze drie jaar dus circa 4,2% deze ontwikkeling middels de Bekostiging behoud jonge sprake van een afname van de omvang van deze jaarlijkse Inhuur bestuurskantoor € 0,6 mln. aan financiële ruimte heeft ingeleverd als gevolg van de leerkrachten. claims. (o.a. vacatures, zwangerschapsverlof,jurist) ongedekte loonkostenstijging. Bij DHS vertegenwoordigt In absolute omvang stijgt deze premie van € 1,1 mln. in dat omgerekend een volume van circa 70 fte. 2011 naar € 2,4 mln. in de prognose 2014. 4.1.2.2 Personeel niet in loondienst ▸▸ HCO € 0,9 mln. Alle schoolbesturen in het primair onderwijs hebben te Als gevolg van de slechte financiële situatie van de pensi- De post personeel niet in loondienst heeft betrekking op ▸▸ Zebra € 0,1 mln. maken met een afname van de financiële ruimte als gevolg oenfondsen is deze premie in de afgelopen jaren ook telkens alle vormen van inhuur van personeel door de gehele orga ▸▸ Sophia revalidatie € 0,2 mln. van het achterblijven van de loonindex. Hoewel dit effect toegenomen. Per 1 januari 2014 zijn de pensioenpremies als nisatie van DHS. In de realisatie 2013 is een bedrag van ▸▸ Vervanging ziekte/zwanger € 0,4 mln. per individueel schoolbestuur kan fluctueren zal het bij de gevolg van de verhoging van de pensioenleeftijd en betere € 69.345 aan kosten externe accountant opgenomen. Dit ▸▸ Interim directeuren scholen € 0,2 mln. meeste schoolbesturen rond de 4% liggen. financiële positie van het ABP naar beneden bijgesteld. betreft kosten, conform contract, in het kader van het onder- ▸▸ Conciërges € 0,1 mln. Zoals gezegd hebben vooral de ontwikkelingen van de Maar dat premievoordeel is nagenoeg geheel toegerekend zoek van de jaarrekening, de bekostigingscontrole en de inte- ▸▸ Diversen € 0,8 mln. premies Participatiefonds en pensioenfonds ABP een fors aan de werknemers en het effect voor DHS is relatief gering. rim controle van zowel 2012 als 2013 en een stukje meerwerk € 2,7 mln. (€ 4.545) met betrekking tot de jaarrekening 2013. Totaal (excl. kosten accountant) € 7,0 mln. nadelig effect op de gemiddelde loonkosten. Reguliere bekostiging scholen In de afgelopen jaren hebben deze premies zich als volgt Begroting 2014-2017 ontwikkeld: In de meerjarenbegroting 2014-2017 is gerekend met een Verschil realisatie 2013 en begroting 2013 4.1.2.3 Overig jaarlijkse toename van de loonkosten met 1,5% en een De post externe inhuur in de begroting 2013 was opge- De post overige bestaat o.a. uit reiskosten, opleiding en compensatie in de rijksbekostiging van 0,5% zodat er per hoogd in verband met de verwachte extra inzet ten behoeve training, ontwikkeling personeelsbeleid enz. saldo jaarlijks een “tekort” is van 1,0%. van de verwachte extra kosten Convenant verlengde school- De realisatie 2013 van de overige personeelslasten is lager Gemiddeld Premie Participatiefonds Premie Pensioenfoends Realisatie 2011 686 5.358 Gezien de uitkomsten van de afgelopen jaren is dat wellicht tijd en VVE. Uiteindelijk is in de realisatie 2013 daar minder dan de begroting 2013 en vergelijkbaar met de uitkomst Realisatie 2012 936 5.773 Realisatie 2013 1.062 6.266 een te optimistisch scenario. Wel is er door het ministerie aan uitgegeven dan bij de begroting geraamd. 2012. In de begroting 2013 zijn alle verwachte extra kosten Prognose 2014 1.572 6.241 per fte toegezegd dat vanaf 2015 de loonkosten weer geheel voor coaching, professionalisering en opleiding opgenomen conform het referentiemodel zullen worden geïndexeerd en Verschil realisatie 2013 en realisatie 2012 bij de post Opleidingen. dat kan mogelijk een positief effect hebben. De kosten externe inhuur zijn in vergelijking met de realisa- In de realisatie wordt er wel degelijk extra geïnvesteerd in Bij het Participatiefonds is er feitelijk sprake van een omslag De ontwikkelingen van alle loonkostencomponenten worden tie 2012 met € 1,3 mln. toegenomen en dat is op hoofdlij- opleidingen, professionalisering en coaching maar dat stelsel, waarbij de schoolbesturen gezamenlijk de kosten door DHS dan ook nauwgezet gevolgd en, indien noodzakelijk, nen als volgt te verklaren: gebeurt in toenemende mate door de vorming van kennis- van wachtgelduitkeringen bekostigen. Door de krimp van worden aanvullende maatregelen genomen om tekorten te ▸▸ Externe inhuur ten behoeve van gemeentelijke subsidies groepen, professionele leergemeenschappen (PLG’s) en leerlingen in het noorden, oosten en zuiden van het land in voorkomen of te beperken. combinatie met de ongedekte loonkostenstijgingen van de +/+ € 0,9 mln. in het bijzonder bij Uitvoeren ouderedu interne coaches. Dit leidt dus niet direct tot een toename catie, Welzijn en Leerkansenprofiel. Deze toename van van de post externe opleidingskosten. afgelopen jaren neemt het aantal wachtgeldgerechtigden 4.1.2.1 Dotaties personele voorzieningen de externe inhuur wordt gedekt door de hogere inkom- elk jaar toe en daarmee ook de premie voor het Participatie Deze post omvat de dotaties aan de voorzieningen jubilea sten voor gemeentelijke subsidies en de inhuur heeft o.a. Ook in de meerjarenbegroting 2014-2017 is een extra inves- fonds. en personele risico’s. De realisatie 2013 is hoger dan de betrekking op welzijnsorganisaties. tering voorzien in de kwaliteitsverbetering van ons personeel ▸▸ Externe inhuur fysiotherapie bij Sophia Revalidatie door 4.1.2 Overige personele lasten Realisatie 2013 4.1.2.1 Dotaties personele voorzieningen 4.1.2.2 Personeel niet in loondienst 4.1.2.3 Overig Overige personele lasten Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 745.634 200.000 300.000 337.687 7.074.184 7.344.000 5.700.000 5.735.352 1.910.616 2.692.000 2.577.000 1.941.829 9.730.434 10.236.000 8.577.000 8.014.869 maar ook daar is het de vraag of dat zal leiden tot de tot nu de Piramide +/+ € 0,2 mln. Deze medewerkers waren in toe in de meerjarenbegroting geraamde toename van de dienst van de Piramide maar zijn overgegaan naar post Opleidingen. DHS heeft inmiddels een strategisch oplei- Sophia en worden nu door de Piramide ingehuurd. dingsplan opgesteld en bij de komende meerjarenbegroting ▸▸ Inhuur externe expertise ten behoeve van Prestatiebox zullen de effecten van het plan worden meegenomen. en rekenen en taal € 0,1 mln., ook hier zijn extra rijksmiddelen (Prestatiebox) voor beschikbaar. ▸▸ Verhoging BTW met 2% voor een bedrag van € 0,1 mln. 4.1.3 Uitkeringen Dit betreft de ontvangen vergoedingen van het UWV in verband met arbeidsongeschiktheid, zwangerschapsverlof en langdurig zieken. De omvang van deze post is per definitie onzeker en daarom lastig te begroten. 30 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 31 4.2 Afschrijvingen Afschrijvingen 4.2.2 Materiële vaste activa Afschrijvingen Realisatie 2013 Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 2.185.208 1.925.000 2.100.000 1.940.700 2.185.208 1.925.000 2.100.000 1.940.700 houd toegevoegd. De werkelijke kosten van het planmatig 4.3.5 Schoonmaakkosten onderhoud worden dan direct ten laste van de voorziening In 2013 is er een nieuwe Europese aanbesteding voor het geboekt en blijven daarmee buiten het resultaat. In 2013 is schoonmaakcontract uitgevoerd en het resultaat is een een bedrag van € 1,8 mln. aan planmatig onderhoud ten contract dat qua prijs (loon- en prijsstijgingen incl. de BTW- laste van de voorziening gebracht (zie ook onderdeel 2.2.3 verhoging) en kwaliteit hoger uitkomt dan het vorige van de toelichting balans). contract. Omdat het nieuwe contract pas per 1-10-2013 is ingegaan, is het verhogende effect van dit nieuwe contract De toename van de realisatie 2013 ten opzichte van de verhuizing/samensmelting van Startpunt FB met de Prinses Voor de meerjarenbegroting 2014-2017 is van belang te in 2013 nog relatief gering. Het in de begroting 2014 opge- realisatie 2012 is deels het gevolg van de in 2013 gereali- Marijke school. melden dat de schoolbesturen per 1-1-2015 ook verant- nomen bedrag van € 2,2 mln. is op basis van de huidige seerde vervangings- en uitbreidingsinvesteringen. Vooral Voor 2014-2017 wordt op basis van de huidige Meerjaren woordelijk worden voor het buitenonderhoud aan de school- inzichten en verwachtingen dan ook te laag en zal minimaal de vervanging van oud en reeds afgeschreven meubilair en investeringsplanning een stabilisering van de afschrijvingen gebouwen. Dit is nu nog een gemeentelijke taak. Daarvoor stijgen naar € 2,6 mln. de uitbreiding van het aantal digitale schoolborden zorgen verwacht. De huidige begrotingspost 2014 is dan waar- komen extra middelen voor naar de schoolbesturen. Deze voor de stijgende afschrijvingslasten. Daarnaast heeft er schijnlijk ook iets te laag en zal in de komende meerjaren- ontwikkeling evenals de uitkomsten van de geactualiseerde 4.3.6 Heffingen een extra afschrijving plaatsgevonden als gevolg van de begroting worden geactualiseerd. meerjarenonderhoudsplanning (MOP) zullen in de begroting Dit betreft in hoofdzaak de riool- en reinigingsrechten en 2015-2018 worden meegenomen. waterschapslasten. De realisatie ligt in lijn met de uitkomst 2012 en begroting 2013. 4.3 Huisvestingslasten Huisvestingslasten 4.3.1 Huur 4.3.3 4.3.4 Energie Realisatie 2013 Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 403.573 300.000 275.000 389.437 Onderhoud 4.102.001 4.542.000 4.500.000 4.411.385 4.3.4 Energie en water 2.162.286 1.900.000 1.900.000 1.967.331 4.3.5 Schoonmaakkosten 2.361.064 1.800.000 2.248.000 2.110.198 4.3.6 Heffingen 281.396 300.000 330.000 323.973 4.3.7 Overige 205.007 220.000 205.000 174.157 9.515.327 9.062.000 9.458.000 9.376.482 Huisvestingslasten De uitkomst 2013 is hoger dan de realisatie 2012 en begro- 4.3.7 Overige ting 2013. Daar zijn een aantal oorzaken voor te benoemen: Dit betreft o.a. de kosten voor alarmopvolging, beveiligings- ▸▸ Het voorjaar 2013 werd gekenmerkt door een lange contracten en tuinonderhoud. De realisatie 2013 is in lijn periode met lage temperaturen en dat heeft een negatief met de begroting en realisatie 2012. effect op de stookkosten. ▸▸ Door de invoering van zomer- en weekendscholen en ook de verlengde schooldag zijn een deel van onze schoolgebouwen langer geopend en dat leidt tot extra energiekosten. ▸▸ De BTW-verhoging met 2% heeft een direct effect van circa € 35.000 op de totale energiekosten. 4.3.1 Huur komst van de post “veiligheid” en overig onderhoud die in de De kosten van huur gebouwen zijn in lijn met de realisatie begroting op een structureel niveau van € 0,8 mln. worden Een strenge of milde winter is niet te voorspellen en het 2012 en iets hoger dan begroot. De belangrijkste post betreft opgenomen maar feitelijk een min of meer incidenteel exacte effect op de omvang van de energiekosten is lastig de huur van het bestuurskantoor aan de Scheveningseweg. karakter hebben waarbij ze soms hoger en soms lager dan vast te stellen. Het effect van de langere openingstijden van het begrote bedrag uitkomen. de schoolgebouwen vanwege verlengde schooltijd, weekend- 4.3.3 Onderhoud In 2013 was de uitkomst van deze posten € 0,5 mln. en dus en zomerscholen is structureler van aard. In 2014 zal DHS De realisatie 2013 van de post onderhoud is lager dan de lager dan begroot. onderzoeken of een deel van deze energiekosten ten laste realisatie 2012 en dat wordt o.a. veroorzaakt door de een- van de gemeentelijke subsidies voor deze projecten kan malige verbouwingskosten van het bestuurskantoor in 2012 Een belangrijk onderdeel van de post Onderhoud is de com- worden gebracht. De BTW-verhoging is wel structureel en en lagere kosten 2013 voor klein onderhoud bij de scholen. ponent planmatig onderhoud. Om de jaarlijkse fluctuaties in zal in de komende meerjarenbegroting worden meegenomen. deze kostenpost te elimineren wordt er jaarlijks op basis van Op basis van de huidige tarieven en inzichten rondom het Ook in vergelijking met de begroting 2013 is de realisatie de vastgestelde meerjarenonderhoudsplanning een vast verbruik is de begroting 2014 van € 1,9 mln. waarschijnlijk 2013 lager en dat is vooral het gevolg van een lagere uit- bedrag van € 2,6 mln. aan de voorziening planmatig onder- iets te laag. 32 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 33 4.4 Overige lasten Overige lasten 5 Financiële baten en lasten Realisatie 2013 Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 Financiële baten en lasten 4.4.1 Administratie en beheerslasten 2.590.416 2.448.000 2.521.000 2.359.202 5.1 Rentebaten 4.4.2 Inventaris, apparatuur en leermiddelen 2.500.139 2.545.000 2.580.000 2.348.803 5.5 Rentelasten (-/-) 4.4.3 Mutatie overige voorzieningen -221.908 – – -43.522 4.4.4 Overige 3.193.420 3.256.000 3.576.000 3.676.171 8.062.068 8.249.000 8.677.000 8.340.654 Overige lasten Financiële baten en lasten Realisatie 2013 Begroting 2013 Begroting 2014 Realisatie 2012 192.747 200.000 200.000 -947 – – 283.341 -12 191.800 200.000 200.000 283.329 De gemiddelde omvang van de liquiditeiten was in 2013 iets Deze ontwikkeling was in de begroting 2013 al wel voorzien. hoger dan in 2012. Omdat de rentepercentages in 2013 Op basis van de realisatie 2013 en de verdere afname van 4.4.1 Administratie en beheerlasten oninbaarheid (dubieuze debiteuren) en deze voorziening gemiddeld 0,5% lager waren dan in 2012 zijn de rentebaten de rentepercentages in 2014 zijn de rentebaten van de De omvang van deze post is in 2013 weer toegenomen ten heeft in zijn geheel betrekking op ingediende declaraties lager. begroting 2014 waarschijnlijk iets te hoog ingeschat. opzichte van de realisatie 2012 en ook ten opzichte van de nieuwbouwprojecten. In 2012 is er een bedrag van € 53.000 begroting 2013 is er sprake van een overschrijding. Ook hier aan deze voorziening gedoteerd en is er een vrijval van speelt de verhoging van de BTW van 19% naar 21% een rol. € 275.000 zodat er in dit jaar per saldo sprake is van een Daarnaast zijn ook de automatiseringskosten in vergelijking voordelige realisatie. met 2013 toegenomen met € 0,2 mln. Gezien het feit dat alle oude projecten (gestart voor 2004) Binnen deze kostensoort wordt de stijging vooral veroorzaakt nu nagenoeg zijn afgerond en de nieuwe projecten dankzij door de externe ondersteuning van de ICT op scholen (Mie- de verbeterde administratie organisatie en projectbewaking groep, Heutink en Q-lict). Door de toenemende automatisering in control zijn wordt er voor de jaren 2014-2017 geen maken steeds meer scholen gebruik van professionele onder- bedrag begroot. steuning bij het beheer van hun netwerken en hardware. Op basis van deze ervaringen zal er in 2014 een centrale aan- 4.4.4 Overige besteding plaatsvinden van deze werkzaamheden op basis In de post overige zijn o.a. opgenomen de lasten voor repre- waarvan mogelijk een prijsvoordeel kan worden behaald. sentatie, lidmaatschappen, culturele vorming en excursies, overblijf schoolreis/werkweek, kosten voorgaande jaren, 4.4.2 Inventaris, apparatuur en leermiddelen incidentele lasten enz. De realisatie 2013 van deze post is in lijn met de begroting In de realisatie 2013 is de restitutie van de premie WAO-WIA 2013 en iets hoger dan de realisatie 2012, dat laatste is het ad € 367.000 ten gunste gebracht van de post incidentele gevolg van de BTW-verhoging en hogere kosten voor kopieer- lasten en dat is direct één van de belangrijkste oorzaken apparatuur. van de lagere uitkomst ten opzichte van 2012. Daarnaast Gezien de uitkomst 2013 is het bedrag van de begroting 2014 zijn ook de geboekte kosten voor culturele vorming en reëel. excursies in 2013 lager maar daar is mogelijk sprake van een verschuiving met de post externe inhuur. 4.4.3 Mutaties overige voorzieningen Op basis van de realisatie 2013 is het bedrag voor de begro- Dit betreft de dotatie aan en/of vrijval uit de voorziening ting 2014 realistisch. 34 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 35 Verplichte toelichting Model E Verbonden partijen Niet van toepassing Juridische vorm 2008 Statutaire zetel Code activiteiten Eigen vermogen 31-12-2013 Resultaat 2011 Art 2: 403 BW Ja/Nee Deelname % Consolidatie Ja/Nee – – – – – – – – Model F Vermelding op basis van de WOPT Duur dienstverband Vanaf Tot Niet van toepassing – – Belastbaar loon 2013 2012 – 2013 Uitkeringen 2012 Voorzieningen beloning 2013 2013 – – – – – Datum Bedrag van de toewijzing Ontvangen t/m verslagjaar 23-11-12 8.000 03-12-13 120.000 120.000 128.000 120.000 Totaal 2012 – Model G G1 Verantwoording van subsidies zonder verrekeningsclausule Omschrijving Regeling sociale veiligheid, lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender (LHBT) jongeren op school Regeling versterking samenwerking lerarenopleiding en scholen 2013-2016 Kenmerk Toewijzing LHBT JONGEREN SVL2 SAMENW LERO&SCH VLO3 Totaal De prestatie is ultimo verslagjaar conform de subsidiebeschikking Geheel uitgevoerd en afgerond Nog niet geheel afgerond ☐ ☑ ☐ ☑ G2-A Aflopend per ultimo verslagjaar Omschrijving Kenmerk Toewijzing Datum Totaal 36 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 Bedrag van de toewijzing Ontvangen t/m ontslagjaar Totale kosten Te verrekenen ultimo verslagjaar 0 0 0 0 37 Model Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector 4.1 Vermelding bezoldiging topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen Ingangsdatum dienstverband Einddatum dienstverband Van Tot Omvang dienstverband in FTE Dienstbetrekking (D) of op interimbasis (I) Beloning Belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen Voorziening beloning betaalbaar op termijn Uitkeringen wegens beëindiging v/h dienstverband D of I 2013 2013 2013 2013 Bestuurders met dienstbetrekking Dhr. mr. W. Hendricks (voorzitter) 01-02-03 1,0000 D 110.530,71 – 19.833,96 – Dhr. drs. J.D.H. Willenborg (lid) 01-05-04 1,0000 D 88.755,72 – 14.633,40 – Dhr. mr. N.Ph. Geelkerken (voorzitter) 01-01-08 n.v.t. n.v.t. 1.500,00 – – – Mevr. mr. C.J. Kloosterman-Taal (lid) 01-01-08 n.v.t. n.v.t. 1.500,00 – – – Dhr. drs. A.F. Westerhof m (lid) 01-01-08 n.v.t. n.v.t. – – – – Mevr. drs. E.D.C.M. Lambrechts (lid) 20-04-12 n.v.t. n.v.t. 1.500,00 – – – Dhr. drs. M. Schoon (lid) 20-04-12 n.v.t. n.v.t. 1.500,00 – – – Toezichthouders 38 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 39 Verantwoording gemeentelijke subsidies 2013 Model verantwoordingsformat bij de jaarrekening schoolbesturen Thema N.v.t. (geen HEA) Kenmerk subsidie Subthema ABBA/3007599/SPORT-105 Overige subsidies Activiteit* Toegekend bedrag Ontvangen voorschot Realisatie Toelichting Club Extra 3.100 3.100 ABBA/3039119/SPORT-143 Club Extra 2.403 2.403 ABBA-3021932/SPORT-132 Club Extra 4.300 4.300 ABBA/3051121/DPZ-282 Gezond Vet-Cool 5.000 4.500 – ABBA/304254/DPZ-2051 Leefbaarheid en participatie 13/14 sub (5/12e deel) 1.508 3.620 135 →13.085 De activiteit kan doorlopen tot 1-8-2014 (brief ABBA/3051121/DPZ-282) Betreft 2013-2014 subsidie Thema Stadsbreed Kenmerk subsidie Subthema Activiteit* ABBA/2030457/VOS-135 Actieve Ouders Toegekend bedrag Ontvangen voorschot Realisatie Toelichting 654.383 Ontwikkelen van ouderbeleid, oudercoördinatie & oudereducatie 654.638 654.638 ABBA/3016485/VOS-308 Ontwikkelen van ouderbeleid, oudercoördinatie & oudereducatie 96.000 96.000 ABBA/3016485/VOS-308 Actieve VVE ouders 108.000 108.000 ABBA/3016485/VOS-308 Actieve VVE ouders planvorming 28.000 28.000 ABBA/3024273/VOS-340 Ontwikkelen van ouderbeleid, oudercoördinatie & oudereducatie 6.000 6.000 6.000 ABBA/3025948/VOS-330 Taal in de buurt 3.277 3.277 3.277 ABBA/3041804/VOS-369 Actieve VVE ouders 18.000 18.000 ABBA/3041804/VOS-369 Actieve VVE ouders planvorming 3.500 3.500 Planvorming Actieve VVE ouders 25.000 25.000 27.259 Verbetertraject 60.000 60.000 62.310 OCW/2013.5051 ABBA/304656/VOS-323 Geen zeer zwakke →195.266 →21.500 school Thema 0-12 jaar Kenmerk subsidie Subthema Activiteit* Kwaliteitszorg VVE ABBA/3041804/VOS-369 Focus op voor- ABBA/3016485/VOS-308 en vroegschoolse ABBA/303738/VOS-473 educatie ABBA/2030457/VOS-135 Excellente Realiseren schakelklassen ABBA/2030457/VOS-135 prestaties Centrale opvang neveninstromers Toegekend bedrag ABBA/3016485/VOS-308 ABBA/2030457/VOS-135 Realiseren kopklassen ABBA/2030457/VOS-135 Projecten hoogbegaafdheid 40 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 Ontvangen voorschot Realisatie 10.000 10.000 120.000 120.000 4.170 4.170 1.058.500 1.058.500 374.000 374.000 22.000 22.000 165.000 165.000 53.215 53.215 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 Toelichting →88.097 →2.009.980 41 Vervolg thema 0-12 jaar Kenmerk subsidie Subthema Activiteit* ABBA/2030457/VOS-135 De brede school Leerkansenprofiel (LKP) voor PO scholen ABBA/3016485/VOS-308 als spil in de wijk Toeslag LKP scholen exploitatie en huisvesting ABBA/2030457/VOS-135 Toegekend bedrag Realisatie Toelichting 1.826.598 1.826.598 1.784.200 73.400 73.400 72.978 100.142 100.142 858 858 88.540 88.540 Schoolsportclub ABBA/3016485/VOS-308 ABBA/2030457/VOS-135 Ontvangen voorschot Schoolsportplusprojecten 17FN →103.712 79.361 Onderbesteding bij 19VB 100%, subsidie was € 2900,- ivm eventuele verhuizing is er subsidie aangevraagd voor de huur van een sporthal. Hier is geen gebruik van gemaakt. ABBA/2030457/VOS-135 Verlengde schooldag (regulier met voorschool) ABBA/2030457/VOS-135 Verlengde schooldag (regulier zonder voorschool) ABBA/3016485/VOS-308 ABBA/2030457/VOS-135 Deelname ontmoetingen ABBA/2030457/VOS-135 GOA welzijn ABBA/2030457/VOS-135 Veilige school ABBA/2030457/VOS-135 Schoolsportcoördinator PO ABBA/3016485/VOS-308 ABBA/3016485/VOS-308 IKC projectleider ABBA/3016485/VOS-308 Weekend en zomerschool ABBA/3014677/DPZ-1732 Haagse Sporttuin 375.124 375.124 91.470 91.470 25.381 25.381 → 494.743 26.513 26.513 27.174 262.894 262.894 262.705 61.755 50.710 50.710 571.964 571.964 32.094 32.094 →588.755 70.000 70.000 71.898 140.482 140.482 121.391 14.538 13.084 OCW/2013.1221 66.500 66.500 OCW/2013.1912 72.400 72.400 72.000 72.000 529.597 529.597 50.000 50.000 ABBA/3032207/VOS-395 ABBA/2030457/VOS-135 Schoolcoach Zorg voor leerlingen Schoolmaatschappelijk werk ABBA/2030457/VOS-135 Leerling werkplaats (V)SO VOS-268 Kiestraining ABBA/3024899/VOS-368 Passend Onderwijs 19OQ onderbesteding 100%, start zomerschool in 2014 →143.349 86.565 →599.826 40.000 40.000 40.227 125.000 125.000 118.125 Thema 12-18 jaar Kenmerk subsidie Subthema Activiteit* Toegekend bedrag ABBA/2030457/VOS-135 Zorg voor leerlingen Opvang leerlingen laag cognitief niveau Kenmerk subsidie Subthema Activiteit* ABBA/3016485/VOS-308 Ondersteunend Conciërgeregeling Personeel Voormalig ID banen Ontvangen voorschot 23.500 Realisatie 23.500 Toelichting 18.337 Thema Overig ABBA/3016485/VOS-308 Toegekend bedrag Ontvangen voorschot Realisatie Toelichting 201.795 201.795 195.022 75.000 75.000 69.900 * Activiteit vermelden is niet verplicht 42 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 43 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Raad van Toezicht en het College van Bestuur van Stichting De Haagse Scholen Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening over 2013 van Stichting De Haagse Scholen te Den Haag gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2013 en de staat van baten en lasten over 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Identificatie De gecontroleerde jaarrekening 2013 opgenomen in dit verslag van Stichting De Haagse Scholen te Den Haag sluit met een balanstotaal per 31 december 2013 van EUR 42.737.906, een totaal lasten van EUR 113.638.339, een totaal baten van EUR 115.748.880 en een exploitatieresultaat van EUR 2.302.340 over 2013. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en resultaat getrouw dient weer te geven, in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs en de Beleidsregels toepassing Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT), alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen. Het bestuur is voorts verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van de relevante wet- en regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 171, lid 4 van de Wet op het primair onderwijs respectievelijk artikel 157, lid 4 van de Wet op de expertisecentra. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, het onderwijscontroleprotocol OCW/EZ 2013 en de Beleidsregels toepassing WNT, exclusief het Controleprotocol WNT. Dit vereist dat wij voldoen aan voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld 44 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 45 daarvan alsmede in het kader van de financiële rechtmatigheid voor de naleving van die relevante wet- en regelgeving, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidcriteria en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Voorts is onze controle uitgevoerd conform de door de Dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn van de gemeente Den Haag opgestelde subsidievoorwaarden, opgenomen in de Richtlijnenbrief financiële verantwoording subsidies 2013. Door de toepassing van dit protocol is door ons in het bijzonder onderzocht dat voor alle relevante, verantwoorde subsidiestromen de bepalingen in de vigerende Haagse Kaderverordening Subsidieverstrekking (HKS) en het Uitvoeringsvoorschriften Subsidies (UVS) van de gemeente Den Haag zijn nageleefd. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting De Haagse Scholen per 31 december 2013 en van het resultaat over 2013 in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs en de Beleidsregels toepassing WNT. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties over 2013 in alle van materieel belangzijnde aspecten voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat de bedragen in overeenstemming zijn met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, zoals vermeld in paragraaf 2.3.1. Referentiekader van het onderwijscontroleprotocol OCW/EZ 2013. Tevens zijn wij voor oordeel dat de in de jaarrekening opgenomen subsidies van de gemeente Den Haag zijn besteed overeenkomstig de HKS/UVS, waarmee de rechtmatigheid van deze subsidies is vastgesteld. Gegevens van de rechtspersoon Bestuursnummer41572 Naam instelling De Haagse Scholen, stichting voor primair en speciaal openbaar onderwijs Datum opstellen jaarrekening 3 juni 2014 Adres Scheveningseweg 60 Postadres Postbus 61454 Postcode/Plaats 2506 AL Den Haag Telefoon 070 – 306 52 00 Fax 070 – 306 52 01 [email protected] Internetsite www.dehaagsescholen.nl Contactpersoon Dhr. A. Zadelberg Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393, lid 5 onder e en f van het BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 van het BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392, lid 1 onder b tot en met h van het BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391, lid 4 van het BW. Tenslotte vermelden wij dat het jaarverslag voldoet aan de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, zoals vermeld in paragraaf 2.2.5 Jaarverslag van het onderwijscontroleprotocol OCW/EZ 2013. Den Haag, 11 juni 2014 KPMG Accountants N.V. W.A. Touw RA 46 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 47 Colofon © 2014 De Haagse Scholen Stichting voor primair en speciaal openbaar onderwijs Postbus 61454 2506 AL Den Haag [email protected] www.dehaagsescholen.nl Tekst: De Haagse Scholen Vormgeving: KEPCOM Creatieve Communicatie, Delft Druk: Veldhuis Media, Raalte 48 De Haagse Scholen – Jaarrekening 2013 De Haagse Scholen stichting voor primair en speciaal openbaar onderwijs Post-/retouradres: Postbus 61454 2506 AL Den Haag Bezoekadres: Scheveningseweg 60 2517 KW Den Haag T 070 - 30 65 200 F 070 - 30 65 201 [email protected] www.dehaagsescholen.nl
© Copyright 2024 ExpyDoc