www.dhosgent.be Infosessie voor nieuwe cursisten op woensdag 3 september om 15 uur in het leslokaal te Oostakker. Ondernemingsnummer 472217675 Erkend door het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming – instellingsnummer 941 INHOUD Woord vooraf ............................................................................................. 3 Doelstelling ............................................................................................... 4 Docenten ………………………………………………………………………………………........................ 5 Overzicht van de volledige cyclus .............................................................. 6 Inhoud van het cursusjaar 2014/2015 Thema 1: Samen school maken Vakken De eigentijdse kleuterschool ................................................................. Filosofie ............................................................................................. Historische pedagogiek ........................................................................ Integrale jeugdhulp ............................................................................. Schoolmanagement en kwaliteitszorg in het onderwijs ............................. Ouders als partners ............................................................................. Leerkrachten en leerlingen als partners .................................................. Schoolwetgeving ................................................................................. 10 11 12 13 14 15 16 17 Thema 2: Omgaan met verscheidenheid Vakken Bewegingsopvoeding ........................................................................... Filosofie ............................................................................................. Frans als tweede taal ........................................................................... Schoolmanagement en kwaliteitzorg in het onderwijs .............................. Historische pedagogiek ........................................................................ Ontwikkeling in verscheidenheid ........................................................... Schoolwetgeving ................................................................................. Krachtige leeromgeving ........................................................................ 19 20 21 22 23 24 25 26 Lessenroosters van de thema’s voor 2014/2015 ............................................. 27 Praktische informatie Start van het academiejaar .................................................................. Lesplaats ........................................................................................... Inschrijvingsgeld ................................................................................. Opleidingscheques ............................................................................... Bijkomende inlichtingen ....................................................................... Inschrijvingen ..................................................................................... Liggingplan en routebeschrijving ............................................................ Inschrijvingsstrook .............................................................................. - 2 - 30 30 30 30 31 31 31 33 Woord vooraf Het Katholiek Hoger Instituut voor Opvoedkunde Dr. Frans De Hovre (KHIVO) biedt al gedurende meer dan 80 jaar een belangrijke specifieke vervolmaking voor leraren uit het basisonderwijs. Voor sommigen is het een aanzet tot verdere stappen in hun beroepsloopbaan als beleidsondersteuner, directeur, nascholer, pedagogisch begeleider of onderwijsinspecteur. Voor anderen is het een unieke kans tot vorming en verdieping als leraar. Met de DHOS-opleiding beoogt het KHIVO bij de cursisten hun beroepscompetenties in de basisschool te optimaliseren en hun persoonlijke talenten te ontwikkelen. Het vormingsaanbod van de integrale drie jaren opleiding is uitgewerkt in zes halfjaarlijkse modules rondom specifieke thema’s. Iedere thema (module) bestaat uit leergebiedgerichte cursussen, fundamenteel vormende vakken en leerinhouden die te maken hebben met het beleid van een basisschool. Het modulethema geeft richting aan haar inhoud: de vakinhoud van de diverse vakken wordt geselecteerd met het oog op het centrale thema. In tegenstelling tot een traditionele vakbenadering fungeert nu het thema als het coherent geheel, waarbij ‘het geheel meer is dan de som van de delen’. De evaluatie wordt gehouden aan de hand van een persoonlijk geïntegreerde evaluatie. Dit betekent dat de cursist per module een werkstuk maakt waarin hij/zij aangeeft op welke domeinen de professionele expertise toegenomen is en hoe dit toepassing vindt in de school- en klaspraktijk. Deze nieuwe vorm van evalueren wordt toegelicht op pag. 27. In het academiejaar 2014-2015 worden de modules ‘Samen school maken’ en ‘Omgaan met verscheidenheid’ uitgewerkt. We nodigen de cursisten maar ook de oud-cursisten en externen van harte uit op onze Open Lezing op donderdagavond 2 april. Organisatorisch: De cursussen worden gegeven op zaterdagvoormiddagen van 8.45 uur tot 12.20 uur. De laatste lesdag is 30 mei 2015. Je kan in elke module starten en men kan voor elk vak afzonderlijk inschrijven. Per module verzamelt de cursist 15 studiepunten. Na 60 studiepunten geeft dit recht op het Getuigschrift Hogere Opvoedkundige Studiën. Na 90 studiepunten verwerft men het Diploma Hogere Opvoedkundige Studiën. Het verzamelen van 60 of 90 studiepunten moet in maximaal zes jaar gebeuren. Het academiejaar 2014-2015 start op zaterdag 6 september 2014 en eindigt op zaterdag 30 mei 2015. Op woensdag 3 september 2014 is er om 15 uur in ‘Campus De Toren’ te Oostakker een infosessie voor alle nieuw ingeschrevenen en geïnteresseerden voor het academiejaar 2014-2015. Tenslotte verwijzen we graag naar onze website www.dhosgent.be, waar je diverse aanvullende informatie kan vinden (teksten, documentatie, cursusmateriaal,…). Met vriendelijke groeten Eric Van Laere voorzitter Hein Van Renterghem rector - 3 - Doelstelling Het Katholiek Hoger Instituut Voor Opvoedkunde Dr. F. De Hovre (KHIVO) organiseert voor leerkrachten uit het lager en kleuteronderwijs een door het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming erkende opleiding. Hierin worden leergebiedgerichte cursussen aangeboden waarin de didactiek sterk aan bod komt. Evenzeer wordt een fundamentele vorming beoogd door lessen in o.m. psychologie en filosofie. Tenslotte is er ook sterke aandacht voor vorming op terreinen die te maken hebben met het beleid van een basisschool. KHIVO biedt je met de DHOS-cursus: Visie en vorming Inzicht in het onderwijs- en opvoedingsgebeuren en een kijk op wat er in de onderwijswereld leeft en hoe dit evolueert. Professionele vervolmaking, meesterschap Een handreiking om vernieuwing in te voeren in de klas of in de school. Inzicht in het beleid van een school. De meerwaarde voor jezelf: Vorming en verdieping als leerkracht; Een degelijke voorbereiding voor wie een andere verantwoordelijke onderwijsfunctie ambieert: adviseur, inspecteur, nascholer, beleidsondersteuner, (intern) pedagogisch begeleider, zorgcoördinator, taakleraar, ICT-coördinator, mentor,… Een aanbeveling om directeur te worden (diocesaan advies); Meer welbevinden en een grotere betrokkenheid als lid van het schoolteam. Weddesupplement Wie in een wervingsambt fungeert (leraar KO, LO of SO, ICT-coördinator, Zorgcoördinator,…), heeft na het behalen van het getuigschrift Hoger Opvoedkundige Studiën recht op een maandelijkse vergoeding van 40,58 euro, en 54,10 euro na het behalen van het diploma HOS. De onderwijsminister besliste vanaf 1 september 2010 om deze vergoedingen niet meer toe te kennen aan hen die in een bevorderingsambt fungeren (directeur, inspecteur, adviseur,…) - 4 - Docenten De docenten zijn beroepsactief in het vakgebied waarover ze les geven: pedagogische begeleiders, onderwijsinspecteurs, pedagogen, filosofen, CLB-medewerkers,… Ze staan borg voor een actuele kijk op de behandelde leerstof. Walter Andries was schooldirecteur, vervolgens medewerker aan de Vlaamse Onderwijsraad en werd daarna onderwijsinspecteur. Binnen de onderwijsinspectie volgt hij de onderwijswetgeving op de voet en niet in het minst de kansen die daarin aan scholen geboden worden om hun onderwijsproject te realiseren. Karl Baert, master in de Pedagogische Wetenschappen en master in het Onderwijsmanagement. Hij was nascholer en projectmedewerker VLOR. Nu is hij onderwijsinspecteur. Hij doceert aan dit instituut ook de cursus Toegepaste Gedragspsychologie. Karl Baert publiceerde als (mede)auteur diverse werken over leerontwikkelings- en gedragsstoornissen bij kinderen en jongeren: ADHD, Op één spoor? (3de herziene druk, Garant, 2008), Waar is de grens? Omgaan met gedragsproblemen bij kinderen (Lannoo, 2009), Mijn kind heeft NLD (volledig herziene druk, Lannoo, 2012). Hij schreef samen met Professor A. Desoete (UGent) het boek: ‘Ik hoor er ook bij’, Hoe omgaan met ontwikkelings- en gedragsstoornissen bij kinderen en jongeren? (Die Keure,2012) Ludo Claes werkte voor de VCOV, de Vlaamse Confederatie van ouders en ouderverenigingen, de ouderkoepel van het vrij onderwijs. Daarvoor had hij een 26jarige carrière in het basisonderwijs waarvan 13 jaar als directeur. Nu is hij werkzaam bij OVSG/ KOOGO (Koepel van ouderverenigingen van het Officieel Gesubsidieerd Onderwijs) en behartigt er als stafmedewerker en begeleider diversiteit het inschrijvingsrecht, beleidsmaterie, de vertegenwoordiging ouders in de Vlor en het standpunt ontwikkeling Ward De Boe is master in de psychologie en de pedagogische wetenschappen. Hij is hoofdlector pedagogische wetenschappen aan de KAHO Sint Lieven, m.b. in de opleiding Bachelor Lager Onderwijs. In zijn onderwijs ligt de nadruk op onderwijssystemen, fundamentele en historische pedagogiek, de band tussen onderwijs en maatschappij en gezinspedagogiek. Naast deze professionele activiteit is hij lid van het schoolbestuur van Vrije School Herdersem (Aalst), begaan met het pedagogisch en didactisch beleid van de school. Christine De Medts was achtereenvolgens lector bewegingsopvoeding aan de lerarenopleidingen in de normaalschool Sancta Maria in Ronse en de Arteveldehogeschool Gent. Als pedagogisch adviseur was zij de vertrouwde begeleider voor bewegingsopvoeding in het lager- en het kleuteronderwijs. Zij was voorzitter van de leerplancommissie bewegingsopvoeding waarbinnen zij de leerplanvernieuwing mee gestalte gaf. Zij is praktijkassistent aan het HILO van de U.Gent. Henk De Reviere was tien jaar onderwijzer en zes jaar schooldirecteur. Daarna behartigde hij de begeleiding voor Gelijke Onderwijskansen voor het katholiek basisonderwijs in het bisdom Gent. Hij is zijn twaalfde jaar als pedagogisch begeleider gestart. Nu begeleidt hij als pedagogisch adviseur de katholieke basisscholen van de regio Knesselare – Aalter – Nevele – Deinze – Sint-Martens-Latem – De Pinte – Zulte – Gavere – Nazareth – Kruishoutem – Zingem. Hij is lid en secretaris van de raad van bestuur van het KHIVO. Caroline De Visscher is sociaal verpleegkundige en vroedvrouw van opleiding en sinds meer dan 20 jaar werkzaam in het VCLB Meetjesland. Van 2009 tot 2012 werkte ze samen met Benedikte Timbremont (VCLB Gent) aan een leidraad voor CLB-medewerkers over ’Protocollair werken rond welbevinden bij leerlingen’. Nu is zij halftijds projectmedewerker en teamcoördinator bij PICOV. PICOV staat voor “Project Integrale Jeugdhulp CLB Ondersteuning Vlaanderen”. Dit project moet de CLB’s ondersteunen bij de implementatie van het nieuwe decreet Integrale Jeugdhulp. - 5 - Peter Hebb volgde een ingenieursopleiding en is master in de filosofie. Hij is leraar wiskunde in het secundair onderwijs en deelt zijn passie voor filosofie met de cursisten in het Hoger Instituut voor Opvoedkunde. Liesbeth Martens is Lector Frans en Franse Vakdidactiek aan de Katholieke Hogeschool Leuven. Zij is nascholer Frans zowel binnen de Hogeschool als voor het VSKO, Dienst Nascholing en Internationalisering (DNI) voor het leergebied Frans. Bij uitgeverij Averbode werkte ze mee aan een onderwijsleerpakket Frans voor het basisonderwijs. Eric Van Laere is master in de opleidings- en onderwijswetenschappen. Hij was pedagogische adviseur en coördineerde als hoofdbegeleider de pedagogische begeleiding basisonderwijs van het bisdom Gent. Hij behartigde eveneens de begeleiding van de scholengemeenschappen. Nu is hij onderwijsinspecteur. Hij is voorzitter van de raad van bestuur van het KHIVO. Hein Van Renterghem is master in de godsdienstwetenschappen. Hij was achtereenvolgens leraar, docent aan de Kaho Sint-Lieven,lerarenopleiding en inspecteuradviseur r.k.-godsdient. Nu is hij inspecteur-adviseur-coördinator voor r.k.-godsdienst voor het onderwijs in het bisdom Gent. Hij lid van de raad van bestuur van het KHIVO en rector. In de DHOS-opleiding verzorgt hij bij elke module een introductiesessie bij het modulethema. Hilde Uvin was directeur van een autonome kleuterschool, nascholer en begeleider kleuteronderwijs. Zij werkt tot eind augustus 2014 als schoolbegeleider voor de katholieke basisscholen in de regio Gent. Overzicht van de volledige cyclus Pijler 1: VISIE en VORMING Je krijgt zicht in de fundamenten van opvoedkunde, filosofie en sociologie zodat je je een visie kunt vormen op wat er leeft in onderwijs en opvoeding, hoe dit groeide en hoe dit kan evolueren. Pijler 2: MEESTERSCHAP Je kunt hedendaagse pedagogisch verantwoorde antwoorden geven in de eigen onderwijsomgeving en die ook verantwoorden. Je kan ook collega’s meenemen in vernieuwingen en op die manier bijkomende dynamiek in de school brengen. Pijler 3: LEIDERSCHAP en BELEID Je leert nadenken over het nemen van pedagogische (mede)verantwoordelijkheid binnen je school en/of de scholengemeenschap en je ontwikkelt een visie op beleid voeren. - 6 - 2014-2015 1ste module Samen school maken INTRODUCTIE VAN DE MODULE VISIE en VORMING Uren 2de module Omgaan met verscheidenheid Uren 2 INTRODUCTIE VAN DE MODULE 2 14 14 Historische pedagogiek 6 Historische pedagogiek 6 Filosofie 8 Filosofie 8 MEESTERSCHAP Eigentijdse kleuterschool Ouders als partners 26 10 6 Leerkrachten en leerlingen als partners 10 LEIDERSCHAP en BELEID 14 Integrale jeugdhulp Krachtige leeromgeving 32 10 Ontwikkeling in verscheidenheid 8 Frans als tweede taal (BaO) 6 Bewegings-opvoeding (BaO) 8 10 6 Open lezing 2 Schoolmanagement & Kwaliteitszorg 4 Schoolmanagement & Kwaliteitszorg 4 Schoolwetgeving 4 Schoolwetgeving 4 PERSOONLIJK GEINTEGREERDE EVALUATIE (PGE) INTRODUCTIE EN BEGELEIDING van de PGE INTRODUCTIE EN BEGELEIDING van de PGE (fac.) 2 VOORSTELLING van de PGE VOORSTELLING van de PGE - 7 - 2015 - 2016 3de module* identiteit in ontwikkeling VISIE en VORMING Historische pedagogiek Filosofie MEESTERSCHAP Godsdienst (BaO) Wereldoriëntatie - LO 3de tot 6de lj. - KO + 1ste en 2de lj. Open lezing LEIDERSCHAP en BELEID Fundamenten van het schooleigen opvoedingsconcept Innovatiestrategieën Pedagogisch beleid Schoolwetgeving 4de module* Brede zorg Uren 14 6 8 20 8 8 -----8 4 Historische pedagogiek Filosofie Orthodidactiek Kinderen met zorgvragen en beperkingen Wiskunde (BaO) Open lezing 26 Uren 14 6 8 32 8 12 8 4 14 6 Financieel beleid 8 8 8 Schoolwetgeving Schoolmanagement & Kwaliteitszorg 4 2 4 2016 - 2017 5de module* School en samenleving VISIE en VORMING Historische pedagogiek Filosofie Sociologie MEESTERSCHAP Wero:Techniek - KO / LO 6de module* School en cultuur Uren 22 6 8 8 26 2 ----2/2 ICT Toegepaste psychologie Relationele vorming 6 8 4 Open lezing LEIDERSCHAP en BELEID Schoolwetgeving Schoolmanagement & Kwaliteitszorg 4 Historische pedagogiek Filosofie Muzische opvoeding/vorming - algemene visie - praktijk (BaO) Cultureel aanbod Nederlands KO Nederlands LO Open lezing 12 4 8 Uren 14 6 8 28 12 2 10 -----10 4 18 Schoolwetgeving Schoolmanagement & Kwaliteitszorg Actuele opvoeding- en onderwijsanalyse Schooleigen opvoedingsproject *: Er zijn nog wijzigingen mogelijk in de modules 3 – 6. - 8 - 4 4 6 4 MODULE 1 SAMEN SCHOOL MAKEN Begindatum: 6 september 2014 Einddatum: 13 december 2014 Lessenrooster: p. 28 - 9 - SAMEN SCHOOL MAKEN De eigentijdse kleuterschool Docent: mevr. Hilde Uvin 8 contacturen + 2u. geleide observatie Situering Kleuteronderwijs anno 2014 ziet er helemaal anders uit dan de georganiseerde bewaarscholen van decennia terug. Nieuwe visies in de ontwikkelingspsychologie en de doorbraak van het ervaringsgericht onderwijs zorgden ervoor dat we ons bewust worden van het belang van goed kleuteronderwijs. Deze gedachte wordt nog versterkt door de invoering van de decretale ontwikkelingsdoelen, de nieuwe leerplannen met daarin de specifieke vermelding van doelen voor kleuteronderwijs en niet in het minst door de introductie van het ontwikkelingsplan. Doelstellingen Een visie brengen op goed kleuteronderwijs anno 2014. De visie op goed kleuteronderwijs toetsen aan de eigen gedachten en ervaringen. Door allerlei werkvormen een aanzet geven om meer inzicht te krijgen in de organisatie en het belang van hedendaags kleuteronderwijs. Tijdens de contacturen leren van elkaars inzichten en ervaringen. De eigenheid van goed kleuteronderwijs ervaren tijdens het bezoek aan een kleuterschool. Inhoud Volgende inhouden komen uitgebreid of beperkter aan bod. Er wordt gewerkt met de vragen van de studenten. Korte historische schets van kleuteronderwijs Ontwikkelingsdoelen – leerplannen – ontwikkelingsplan Ontwikkelingskansen bieden voor de totale persoon van het kind Eigen ontwikkelingswijze van jonge kinderen Werken met belangstellingscentra Stilstaan bij de praktische realisatie van goed kleuteronderwijs o Wat is goed kleuteronderwijs? o Wat zijn ervaringssituaties? Hoe creëren we ervaringsituaties? o Belang van drie facetten; een rijk klasmilieu, een rijk activiteitenaanbod, een rijke begeleiding. o Belang van reflecteren. o Wat doen we met zorgvragen? KVS? Didactische werkvormen Een variatie aan werkvormen komt aan bod: gespreksgroepen, groepswerk partnerwerk, hoekenwerk, gebruik van presentatietechnieken, bezoek aan de kleuterschool, voordrachtsvorm. - 10 - SAMEN SCHOOL MAKEN Filosofie Docent: de heer Peter Hebb 8 contacturen Situering Filosofie is denken over de werkelijkheid. Zij tracht vanuit de verwondering over al wat is te peilen naar de waarheid van het zijn: Wat en hoe is datgene wat zich in het bestaan bevindt? De kosmos, de mens en zijn cultuur, God en de zin van het bestaan zijn basisthema’s van de filosofie. Doelstellingen De cursus filosofie stimuleert de studenten tot een kritisch nadenken over wat wij als mens al te vaak evident vinden. Filosofie verruimt onze blik op de werkelijkheid en beantwoordt bovendien aan een fundamenteel mensenlijk verlangen: een denkend bestaan te leiden. Inhoud In deze eerste module wordt nagedacht over hoe er samen school gemaakt kan worden. Scholen zijn plaatsen waar mensen waarheid zoeken en vinden, waar inzicht wordt aangereikt. Maar hoe bereikt een leerling waarheid? Wat is de rol van de leraar in het tot stand komen van die waarheid? Bestaat de waarheid wel? En als zij bestaat, is zij dan objectief of subjectief? Kunnen leerling en leraar tot overeenstemming komen in een tijd die uitgaat van het sofistisch adagium: ‘Ieder zijn eigen waarheid’? Is de leraar in het bezit van de waarheid en de leerling niet? Of is hier een ‘asymmetrische samenwerking’ nodig om te vinden wat beide ‘partners’ steeds ook ontsnapt? We zullen twee denkers bespreken: de prechristelijke Griek Socrates en de christelijke Deen Søren Kierkegaard. Beiden hebben een tegenovergestelde opvatting over de oorsprong van de waarheid maar beiden geloven wel in het bestaan ervan. Ook zullen we het hebben over de rol van derden binnen de school: Behoort de school toe aan de leerkrachten en de directie of hoort ze toe aan leerlingen en ouders? Of is er een tussenweg waarbij door samenwerking meer kwaliteit kan worden geboden? Verder denken we na over het antwoord op de vraag: Waartoe maken we samen school? Wat beogen we met ons onderwijs? Voeden we onze kinderen op tot weerbare en waarachtige, liefdevolle mensen of maken we er vooral ‘kennismachines’ van? Tenslotte gaan we ook op zoek naar een nieuwe basis voor de omgang met jongeren, die tegelijkertijd heel oud is en universaliteit claimt. We willen tevens laten zien dat de mens een wezen is dat alleen door anderen zijn ware zelf op het spoor kan komen en dat het ‘samen’ ook een wijsgerig-antropologische basis heeft. Didactische werkvormen In hoofdzaak hoorcolleges met interactieve discussies. - 11 - SAMEN SCHOOL MAKEN Historische pedagogiek Docent: Dhr. Ward De Boe 6 contacturen Situering Deze sessies belichten enkele iconen uit de geschiedenis van opvoeding en onderwijs. De keuze valt op figuren wiens werk een stimulerende bijdrage kan leveren om de thematiek van de module ‘samen school maken’ verder te verdiepen. Doelstellingen Het pedagogisch denken van Peter Petersen en Celestin Freinet kunnen situeren in een culturele, maatschappelijke en historische context. Uitgangspunten van hun visie op opvoeden en onderwijzen kunnen onderscheiden. Kunnen duiden hoe deze visie in school en klas wordt geconcretiseerd. Het werk en het ideeëngoed van Petersen en Freinet kritisch kunnen benaderen. Het persoonlijk professioneel denken over ‘samen school maken’ verantwoord verrijken a.d.h.v. een confrontatie met het werk van Peter Petersen en Celestin Freinet. Inhoud De pedagogen Peter Petersen en Celestin Freinet ontwikkelden een heel persoonlijke visie op onderwijs die tot op vandaag wordt beleefd in diverse methodescholen. Petersen concipieert het Jenaplan als een sterk gemeenschapsgericht onderwijsproject, geworteld in de Duitse traditie. Freinet ontwikkelt al doende in Zuid-Frankrijk l’Ecole Moderne, een participatief onderwijsproject dat ontegensprekelijk een progressief ideeëngoed en een dito maatschappijanalyse ademt. We situeren het ideeëngoed van beide pedagogen in hun context en tonen aan welke principes aan de basis van hun onderwijsdenken liggen. We belichten de wijze waarop dit concreet gestalte heeft gekregen in de werking van school en klas. De dimensie ‘samen school maken’ wordt hierbij grondig belicht. We ronden af met een kritische analyse en een dialoog over de inspirerende kracht voor actueel onderwijs. Didactische werkvormen De leerinhoud wordt verklarend gepresenteerd en met beeldmateriaal geïllustreerd. Er zijn aanzetten tot kritische reflectie voorzien. Dialoogoefeningen laten toe de inspirerende kracht van deze onderwijsideeën te bespreken. - 12 - SAMEN SCHOOL MAKEN Integrale jeugdhulp Docent: mevrouw Caroline De Visscher 6 contacturen Situering Ons onderwijs is de voorbije decennia, onder invloed van een snel veranderende maatschappij en gewijzigde noden en behoeften, sterk geëvolueerd. Dit resulteerde in het feit dat een school niet enkel een plaats is waar onderwijs verstrekt wordt, maar er tegelijk aandacht is voor maatschappelijke evoluties. Het is het beste bewijs dat scholen geïntegreerd deel uitmaken van die veranderende maatschappij. Het onderwijsbeleid speelde daar een belangrijke rol in. Thema’s zoals gelijke onderwijskansen, aandacht voor afwezigheden, zorgbeleid op school, leerlingenbegeleiding,… kregen een prominente plaats toebedeeld. Leerkrachten, zorgcoördinatoren, directies en CLB worden elke dag opnieuw geconfronteerd met kinderen die nood hebben aan bijkomende ondersteuning, zodat ook zij een optimaal leertraject kunnen afleggen. Het leren en het welbevinden van kinderen is in deze dan ook onlosmakelijk verbonden. Vaak zien we dat ook externe hulpverlening daar een rol krijgt. Thuisbegeleiding, geestelijke gezondheidszorg, revalidatiecentra, enz…. De school staat dus niet alleen in de zorg voor leerlingen. In deze cursus willen we toelichten hoe de jeugdhulp in Vlaanderen is georganiseerd, hoe ze werkt, en wat de relatie is tussen de verschillende actoren, met name school, CLB en externe hulpverlening. Doelen Kennis van de jeugdhulp in Vlaanderen. Kennis van de rol en positie van onderwijs (school en CLB) ten opzichte van de jeugdhulp. Kennis en inzicht in het verschil tussen zorg en jeugdhulp. Kennis van het juridische kader. Inhoud De jeugdhulp in Vlaanderen: wie doet wat en hoe? School, CLB en hulpverlening: een zorgcontinuüm met blijvende verantwoordelijkheid en opdrachten voor elke partner. Ambtsgeheim versus beroepsgeheim. Het decreet rechtspositie van de minderjarige in de jeugdhulp. Informatie-uitwisseling over en met leerlingen en ouders: spelregels. De positie van het kind en de ouders. Didactische werkvormen Hoorcolleges met visuele ondersteuning van powerpoint. Hand-outs worden ter beschikking gesteld. Syllabus met relevante teksten. Er is mogelijkheid tot een casusbespreking op vraag van de deelnemers. - 13 - SAMEN SCHOOL MAKEN Schoolmanagement en kwaliteitszorg in het onderwijs Docent: de heer Eric Van Laere 4 contacturen Situering Kwaliteitszorg is uit het onderwijs niet meer weg te denken. De overheid biedt scholen immers een vrij grote autonomie om deze kwaliteitszorg op te nemen en uit te werken. Dit brengt mee dat schoolmanagement steeds belangrijker wordt. Daarom nemen we ‘Schoolmanagement en kwaliteitszorg’ als doorgaande lijn doorheen de zes modules van de KHIVO-opleiding en linken beide aspecten aan elk modulethema. Binnen deze module gaan we in op de structuur als bindend element bij ‘Samen school maken’. Het tot stand brengen van samenhang in de school is een van de meest wezenlijke opgaven om kwaliteit te halen. Doelstellingen Inzicht verwerven in de ideeën over taakdifferentiatie, afstemming en integratie in een school. Verschillende modellen en methoden inzake structuur en effectiviteit begrijpen en inzien hoe, wanneer en waarom ze toegepast kunnen worden Inhoud Principes in verband met structuur en ‘ Samen school maken’ Voorbeelden van schoolstructuur en structuurniveau’s in ‘ Samen school maken’ Samen school maken: effectiviteit en kwaliteit Didactische werkvormen De leerstof wordt interactief aangeboden met visuele ondersteuning van een PPTpresentatie. De leerstofelementen staan vermeld in de cursus. Presentaties worden via de website www.dhosgent.be ter beschikking gesteld. Er wordt verwezen naar relevante en recente literatuur. - 14 - SAMEN SCHOOL MAKEN Ouders als partners Docent: de heer Ludo Claes 8 contacturen Situering Deze cursus belicht het belang van zowel ouderbetrokkenheid als ouderparticipatie. Vertrekkende van de informele contacten met ouders, wordt er gezocht naar de kansen die de formele participatie biedt via de ouderraad en de schoolraad. Veel belang wordt ook gehecht aan de communicatie met ouders. Het gaat hier over schriftelijke en mondelinge communicatie maar evenzeer over de communicatie met bepaalde doelgroepen zoals kansarme en/of allochtone ouders. Ook interculturele communicatie wordt ruim toegelicht en behandeld. Doelstellingen Het belang van informele ouderbetrokkenheid ervaren om te komen tot formele participatievormen. Mogelijkheden van ouderbetrokkenheid onderzoeken en linken aan de eigen, schoolsituatie en -behoefte. Ontleden van zowel informele als formele communicatiemomenten met ouders en de kansen en knelpunten hierbij onderzoeken. Onderzoeken hoe de communicatie met bepaalde doelgroepen zoals kansarme en/of allochtone ouders best wordt aangepakt. Mogelijkheden van interculturele communicatie ontdekken in relatie tot een school met aandacht voor diversiteit. Inhoud In de cursus komen volgende onderdelen aan bod: Van ouderbetrokkenheid naar ouderparticipatie Communicatie met ouders Communicatie met bepaalde doelgroepen Interculturele communicatie met ouders Didactische werkvormen In deze cursus wordt er interactief gewerkt vanuit wederzijdse ervaringen en vragen. Meestal wordt het geheel visueel ondersteund via PPT-presentatie. Hand-outs worden ter beschikking gesteld. Waar het kan worden teksten en praktijkmodellen ter beschikking gesteld. Filmfragmenten ondersteunen verschillende elementen die tijdens de cursus aan bod komen. - 15 - SAMEN SCHOOL MAKEN Leerkrachten & leerlingen als partners Docent: Dhr. Ward De Boe 10 contacturen Situering Al sinds enkele decennia is de evolutie naar ‘samen school maken’ ingezet. De buitenwacht percipieert het leerkrachtenberoep soms nog als een individuele aangelegenheid. Ook binnen de school zijn de resten van dit gedateerd verleden nog niet helemaal opgeruimd. En toch: de leerkracht kan en mag nu geen Einzelganger meer zijn! De snelle en complexe evoluties in de onderwijspraktijk kunnen slechts adequaat beantwoord worden door een goed draaiend schoolteam waarin leerkrachten elkaar als partners ervaren: performant t.a.v. de veelzijdige taken, visionair in het denken en aanvoelen, levend en écht in de interne en externe relaties… Als bovendien ook blijkt dat de eenzijdige communicatie in de pedagogische relatie stilaan plaats heeft gemaakt voor de dialoog met leerlingen in een participatief schoolklimaat, dan wordt het nog complexer! Maar ook boeiend… Doelstellingen Denkkaders integreren die de relaties op school kunnen analyseren en optimaliseren. Inhoud We stellen de werking van de basisschool als een gemeenschapsgericht milieu met een participatief klimaat voorop. Dit veronderstelt voldoende gemene delers: een inspiratie, een visie en concrete speerpunten in de pedagogische en onderwijskundige werking. Vervolgens blijken ook voldoende participatiekanalen nodig. Ten slotte moet de school als lerende organisatie er ook in slagen om haar werking en haar visie vanuit de inbreng van het team en de leerlingen te transformeren, de basisinspiratie indachtig… Zo’n schoolwerking is zeker gevoelig aan spanningen tussen samenwerking en conflict, tussen transpiratie en inspiratie, tussen leren en stagneren… In deze cursus ligt het accent op enkele agogische processen en strategieën die achter de relationele context op school schuilen. Volgende items kunnen aan bod komen: Teamontwikkeling Vergadercultuur Omgaan met weerstanden Zinvol omgaan met conflicten Didactische werkvormen Een afwisseling van diverse werk- en organisatievormen: doceren, groeps- en partnerwerk, discussiemomenten, kijk-, observatie- en doeopdrachten,… - 16 - SAMEN SCHOOL MAKEN Schoolwetgeving Docent: de heer Walter Andries 4 contacturen Situering Vlaanderen is een kleine regio met een grote schoolbevolking. Zo financiert en subsidieert de Vlaamse Gemeenschap onder meer het kleuteronderwijs en het lager onderwijs. Niettegenstaande de Vlaamse scholen een grote autonomie hebben gekregen, dienen zij zich wel te conformeren aan de regelgeving van de subsidiërende overheid. Die regelgeving bestaat uit een uitgebreid aantal teksten die onderwerp kunnen zijn van interpretatie en studie binnen deze cursus. Doelstellingen Een beter inzicht krijgen in de hiërarchie van de regelgeving: wetten, decreten, besluiten en omzendbrieven. Kritisch kunnen omgaan met het spanningsveld dat soms aanwezig is tussen de initiatieven van de subsidiërende overheid en de autonomie van de school/het schoolbestuur/de scholengemeenschap. Op elektronische wijze vlot en gericht leren werken met de databank van de Vlaamse onderwijswetgeving: edulex en Wetwijs. Relaties kunnen leggen tussen verschillende teksten uit de regelgeving, waarbij evenwel bepaalde aspecten op elkaar kunnen betrokken zijn. Vanuit de KHIVO-modules op thematische wijze relaties leggen met de onderwijswetgeving en daarbij de relevante documenten uit de regelgeving kunnen opzoeken en hanteren, naar aanleiding van gestelde probleemstellingen/situaties. Inhoud Aan het begin van de cursus krijgen de cursisten een uitgebreid overzicht van de onderwijswetgeving in het Vlaamse basisonderwijs. Aansluitend bij de KHIVO-modules wordt op thematische wijze verder ingegaan op concrete elementen uit de regelgeving. Er worden voortdurend raakpunten gezocht met de eigen, concrete onderwijspraktijk van de cursisten. In deze module zien we hoe mensen samen school kunnen maken en hoe de subsidiërende overheid haar regelgeving daarop instelt. Tal van wettelijke termen en begrippen zijn aan de orde: opvoedingsproject/pedagogisch project, schoolreglement, schoolwerkplan, info bij inschrijving, overleg en participatie, rookverbod, sponsoring, schoolveranderen, controle op de afwezigheid, schorsen en uitsluiten, bewaartermijn leerlinggebonden documenten, nascholing, problematische afwezigheden, … Didactische werkvormen De leerstof kan interactief worden aangeboden met visuele ondersteuning van een PPTpresentatie. De leerstofelementen staan vermeld in de cursus en/of hand-outs kunnen ter beschikking worden gesteld. In kleine groepen leren de cursisten op elektronische wijze werken met edulex en Wetwijs, de databank van de Vlaamse onderwijswetgeving. Er worden probleemstellingen en situaties aangeboden, die door de cursisten worden opgezocht en uitgewerkt. Naderhand kan gezamenlijk gereflecteerd worden over de gevonden oplossingen. - 17 - MODULE 2 OMGAAN MET VERSCHEIDENHEID Begindatum: 10 januari 2015 Einddatum: 30 mei 2015 Lessenrooster: p. 29 - 18 - OMGAAN MET VERSCHEIDENHEID Bewegingsopvoeding Docent: mevr. Christine De Medts 8 contacturen Situering Goede bewegingsopvoeding sluit aan bij: De verwachtingen van de jongeren (de les bewegingsopvoeding moet plezierig zijn, binnen een goed sociaal klimaat, én er moet iets geleerd worden) De verwachtingen van de maatschappij ( aanbieden van initiatie in bewegings-en sportcultuur in het kader van een gezondheidsbeleid) De verwachtingen van de leerkracht als deskundige (leerlingen voldoende ondersteunen in hun ontwikkeling zodat ze zelfverantwoordelijk, bevredigend en duurzaam blijven deelnemen aan bewegingsactiviteiten). Vanuit een visie op goed onderwijs wil elke school werken aan goede bewegingsopvoeding voor elke kleuter, voor elk kind in de lagere school. Ieder van ons weet dat elk kind uniek is. Hoe kunnen we binnen de lessen bewegingsopvoeding best rekening houden met verschillen tussen leerlingen? Doelstellingen Inzicht verwerven in de actuele visie op bewegingsopvoeding (nieuw leerplan VVKBaO 2011). Weten hoe een kwaliteitsvol bewegingsbeleid kan worden uitgewerkt op een basisschool (zowel voor het kleuter- als voor het lager onderwijs). Zicht krijgen op de mogelijkheden van motoriek binnen een goed zorgbeleid: observeren, remediëren, signaleren,… Via praktijk aanvoelen hoe de motivatie voor ‘bewegen’ kan verhoogd worden met aandacht voor ‘autonomie’, ‘’competentie’ en ‘verbondenheid’. Inhoud Bewegingsopvoeding als domein van de basisvorming: visie/ doelen/ … Een degelijk en samenhangend onderwijsaanbod: theoretische kaders, leerplannen, het ontwikkelingsplan voor kleuters. Aanbevelingen voor de aanpak van goed bewegingsonderwijs (visie op ontwikkelen en motorisch leren, krachtige leeromgevingen creëren, organisatie- en werkvormen, extra aandacht voor differentiëren, observeren, evalueren en rapporteren…). Werken aan de ontplooiing van elk kind vanuit een brede zorg: motorische invalshoek (Hier wordt even stilgestaan bij het lateralisatieproces van jonge kinderen). Werken aan de school als gemeenschap en als organisatie: de school als een bewegingsgezinde basisschool - partners voor overleg - samenwerken met anderen. Praktijk: motiverende werk- en organisatievormen met concrete ondersteunende materialen. Didactische werkvormen De leerstof wordt interactief aangeboden met visuele ondersteuning van een PPTpresentatie, videomateriaal... Hand-outs worden ter beschikking gesteld. Er worden geregeld praktijkmomenten ingelast. - 19 - OMGAAN MET VERSCHEIDENHEID Filosofie Docent: de heer Peter Hebb 8 contacturen Situering We leven in een tijd waarin de verscheidenheid een positieve klank krijgt. De veelheid aan culturen en levensbeschouwingen staan centraal in ons denken. Vaak is dat een reactie op een verleden waarin veelheid als negatief werd gezien, waarin de verscheidenheid een verval uit een oorspronkelijke eenheid was. Die traditie gaat ver terug tot bij Plato en het neoplatonisme van o.a. Plotinus. Doelstelling De cursus filosofie stimuleert de studenten tot een kritisch nadenken over wat wij als mens al te vaak evident vinden. Filosofie verruimt onze blik op de werkelijkheid en beantwoordt bovendien aan een fundamenteel mensenlijk verlangen: een denkend bestaan te leiden. Inhoud We zullen opvattingen over de verhouding tussen eenheid en veelheid of tussen ‘hetzelfde’ en ‘het andere’ blootleggen om ze te kunnen contrasteren met een tegenovergesteld denken dat de eenheid ondergeschikt maakt aan de veelheid. De veelheid die gekenmerkt wordt door het ‘anders-zijn’, wordt bijvoorbeeld in het differentiedenken van Emmanuel Levinas prioritair geacht t.o.v. een alles absorberende eenheid van zijn zoals die in Hegels filosofie optreedt. We zullen zien dat het nodig is een derde te denken: de metafysica als zijnsdenken die noch de eenheid, noch de veelheid opoffert. ‘Hetzelfde’ en ‘het andere’ moeten in een dialectische spanning kunnen gedacht worden, zodat elke vorm van dualisme wordt vermeden. Dan zal de verscheidenheid haar volle waarde kunnen krijgen zonder dat ze ontaardt in een loutere veelheid en zal een tegengewicht kunnen gelden voor een vorm van postmodern denken dat ‘het andere’ te eenzijdig opvat. Didactische werkvormen In hoofdzaak hoorcolleges met interactieve discussies. - 20 - OMGAAN MET VERSCHEIDENHEID Frans als tweede taal Docent: mevrouw Liesbeth Martens 6 contacturen of twee voormiddagen Situering Voor jonge kinderen is het heel belangrijk dat ze op een speelse, enthousiaste manier kennis maken met de Franse taal. In deze sessies willen we in de eerste plaats duidelijk maken waar taalinitiatie voor staat met de focus op de didactische aanpak ervan. Daarbij gaat de aandacht vooral naar het auditieve aspect, het luisteren, begrijpen, durven meedoen, willen nabootsen, openstaan voor nieuwe klank- en taalervaringen, nieuwsgierig zijn naar en vragen stellen over taal. We stimuleren het verlangen om talen te leren en zorgen dat het zelfvertrouwen van de leerling (om talen te leren) verhoogt. Een rijk taalaanbod is een van de voorwaarden om een taal te leren in de derde graad. Het is belangrijk dat leerkrachten een eenvoudig en gepast taalgebruik hanteren in de klas. Hoe kun je een activiteit leiden, de communicatieve vaardigheden in het Frans laten ontwikkelen bij de leerlingen. Kortom hoe realiseer je de krachtlijnen van de leerplanvernieuwing Frans in de derde graad van het basisonderwijs, met een goede doorstroming naar het secundair onderwijs. Doelen en inhoud Kennismaken met strategieën om taal te leren. Goede praktijkvoorbeelden aanreiken. Aanbieden van aangename, speelse maar doelgerichte werkvormen. Leerlingen een positieve houding laten ontwikkelen tegenover het vreemde talen leren. Plezier beleven aan het leren van Frans. Inzicht bieden in het taalverwervingsproces van kinderen. Specifiek voor taalinitiatie Frans: Inzicht bieden in de doelen van taalinitiatie en de verschillen tussen vreemdetaalinitiatie en het formele vreemdetalenonderwijs verduidelijken. Vertrekken vanuit zinvolle contexten om op een motiverende en efficiënte wijze taalinitiatie te integreren in de klaspraktijk. Didactische werkvormen De leerstof wordt interactief aangeboden met visuele ondersteuning van een PPTpresentatie. De presentaties worden ter beschikking gesteld via de website www.dhosgent.be. Er wordt verwezen naar relevante en recente literatuur en naar praktijkvoorbeelden. - 21 - OMGAAN MET VERSCHEIDENHEID Schoolmanagement en kwaliteitszorg in het onderwijs Docent: de heer Eric Van Laere 4 contacturen Situering Kwaliteitszorg is uit het onderwijs niet meer weg te denken. De overheid biedt scholen immers een vrij grote autonomie om deze kwaliteitszorg op te nemen en uit te werken. Dit brengt mee dat schoolmanagement steeds belangrijker wordt. Daarom nemen we ‘Schoolmanagement en kwaliteitszorg’ als doorgaande lijn doorheen de zes modules van de KHIVO-opleiding en linken beide aspecten aan elk modulethema. Binnen deze module gaan we in op de verscheidenheid aan verwachtingen die de omgeving ten aanzien van de school formuleert. Hoe kan de school hiermee in haar management omgaan en die verscheidenheid aan verwachtingen kwaliteitsvol invullen. Doelstellingen Inzicht verwerven in de verscheidenheid aan verwachtingen die de omgeving ten aanzien van de school formuleert. Inzicht verwerven in hoe de school op een kwaliteitsvolle manier aan die verscheidenheid aan verwachtingen kan antwoorden. Inhoud Elementen van afstemming tussen school en omgeving Netwerkvorming Ideeën over strategisch management voeren Planmatige aanpak van belangrijke aspecten: Exemplarisch: Talenbeleid: voorstelling van een concreet concept en plan. Didactische werkvormen De leerstof wordt interactief aangeboden met visuele ondersteuning van een PPTpresentatie. De leerstofelementen staan vermeld in de cursus. De presentaties worden ter beschikking gesteld via de website www.dhosgent.be. Er wordt verwezen naar relevante en recente literatuur. Een concreet praktijkvoorbeeld wordt voorgesteld en kritisch bevraagd. - 22 - OMGAAN MET VERSCHEIDENHEID Historische pedagogiek Docent: Dhr. Ward De Boe 6 contacturen Situering Deze sessies belichten enkele iconen uit de geschiedenis van opvoeding en onderwijs. De keuze valt op figuren wiens werk een stimulerende bijdrage kan leveren om de diversiteitsthematiek in het kader van onderwijs verder te verdiepen. Doelstelling Het pedagogisch denken van Helen Parkhurst en Kees Boeke kunnen situeren in een culturele, maatschappelijke en historische context. Uitgangspunten van hun visie op opvoeden en onderwijzen kunnen onderscheiden. Kunnen duiden hoe deze visie in school en klas wordt geconcretiseerd. Het werk en het ideeëngoed van Parkhurst en Boeke kritisch kunnen benaderen. Het persoonlijk professioneel denken over ‘omgaan met diversiteit’ verantwoord verrijken a.d.h.v. een confrontatie met het werk van Helen Parkhurst en Kees Boeke. Inhoud en uitgangspunten De pedagogen Helen Parkhurst en Kees Boeke ontwikkelden een persoonlijke onderwijsvisie en -praktijk die tot op vandaag wordt beleefd in respectievelijk Daltonscholen en de Werkplaats Kindergemeenschap in het Nederlandse Bilthoven. Parkhurst concipieert het Daltonplan vanuit praktische noodzaak als een sterk differentiërend takengestuurd onderwijsproject, gericht op zelfstandig werk. Boeke ontwikkelt in het Nederlandse Bilthoven de Werkplaats Kindergemeenschap, een participatief onderwijsproject dat steunt op gelijkwaardigheid en onderling respect en dat een pacifistisch ideaal koesterde. We situeren het ideeëngoed van beide pedagogen in hun context en tonen aan welke principes aan de basis van hun onderwijsdenken liggen. We belichten de wijze waarop dit concreet gestalte heeft gekregen in de werking van school en klas. De dimensie ‘omgaan met diversiteit’ wordt hierbij grondig belicht. We ronden af met een kritische analyse en een dialoog over de inspirerende kracht voor actueel onderwijs. Didactische werkvormen De leerinhoud wordt verklarend gepresenteerd en met beeldmateriaal geïllustreerd. Er zijn aanzetten tot kritische reflectie voorzien. Dialoogoefeningen laten toe de inspirerende kracht van deze onderwijsideeën te bespreken. - 23 - OMGAAN MET VERSCHEIDENHEID Ontwikkeling in verscheidenheid Docent: de heer Karl Baert 8 contacturen Situering Psychologie is geen geïsoleerde wetenschap. Ze bestudeert het kind in zijn ontwikkeling vanuit een diversiteit van benaderingen waardoor ook de verscheidenheid in de ontwikkeling aan bod komt. Zo neemt de betekenis van deelwetenschappen binnen de psychologie voortdurend toe. In deze cursus vertrekken we vanuit de ontwikkelingspsychologie om het omgaan met verscheidenheid op school beter te kunnen begrijpen en te begeleiden. We gaan op zoek naar de meerwaarde van actuele inzichten die ons als onderwijskundige kunnen helpen in onze professionele benadering van het kind. Doelen - Inzicht verwerven van hoe de ontwikkelingspsychologie in al zijn aspecten ons kan helpen in de omgang met de ontwikkeling van kinderen in al zijn verscheidenheid op school. Inhoud In dit opleidingsonderdeel komen volgende onderwerpen aan bod: - Algemene inleiding tot het domein van de ontwikkelingspsychologie. - Klassieke en hedendaagse theorieën in de ontwikkelingspsychologie. - Fysieke ontwikkeling van kinderen. - Cognitieve ontwikkeling van kinderen. - Emotionele ontwikkeling van kinderen. - Sociale ontwikkeling van kinderen. Didactische werkvormen De lesstructuur, belangrijke concepten en gegevens worden door middel van een pptpresentatie geprojecteerd. Cursisten ontvangen deze slides bij iedere les alsook interessante artikels. Aan de hand van vele casussen en korte filmfragmenten gaan de cursisten op zoek naar mogelijke oplossingen. Als didactische werkvormen hanteren we het onderwijsleergesprek, discussie, werken in kleine groepjes, coöperatieve werkvormen en zelfstandig werk. - 24 - OMGAAN MET VERSCHEIDENHEID Schoolwetgeving Docent: de heer Walter Andries 4 contacturen Situering Vlaanderen is een kleine regio met een grote schoolbevolking. Zo financiert en subsidieert de Vlaamse Gemeenschap onder meer het kleuteronderwijs en het lager onderwijs. Niettegenstaande de Vlaamse scholen een grote autonomie hebben gekregen, dienen zij zich wel te conformeren aan de regelgeving van de subsidiërende overheid. Die regelgeving bestaat uit een uitgebreid aantal teksten die onderwerp kunnen zijn van interpretatie en studie binnen deze cursus. Doelstellingen Een beter inzicht krijgen in de hiërarchie van de regelgeving: wetten, decreten, besluiten en omzendbrieven. Kritisch kunnen omgaan met het spanningsveld dat soms aanwezig is tussen de initiatieven van de subsidiërende overheid en de autonomie van de school/het schoolbestuur/de scholengemeenschap. Op elektronische wijze vlot en gericht leren werken met de databank van de Vlaamse onderwijswetgeving: edulex en Wetwijs. Relaties kunnen leggen tussen verschillende teksten uit de regelgeving, waarbij evenwel bepaalde aspecten op elkaar kunnen betrokken zijn. Vanuit de KHIVO-modules op thematische wijze relaties leggen met de onderwijswetgeving en daarbij de relevante documenten uit de regelgeving kunnen opzoeken en hanteren, naar aanleiding van gestelde probleemstellingen/situaties. Inhoud Aan het begin van de cursus krijgen de cursisten een uitgebreid overzicht van de onderwijswetgeving in het Vlaamse basisonderwijs. Aansluitend bij de KHIVO-modules wordt op thematische wijze verder ingegaan op concrete elementen uit de regelgeving. Er worden voortdurend raakpunten gezocht met de eigen, concrete onderwijspraktijk van de cursisten. In deze module bekijken we hoe in scholen omgegaan wordt met verscheidenheid en hoe de subsidiërende overheid haar regelgeving daarop instelt. Tal van wettelijke termen en begrippen zijn aan de orde: soorten personeel, opdracht personeel = prestatieregeling, reaffectatie en wedertewerkstelling, functiebeschrijving en evaluatie, beroepsprofiel leraar, … Didactische werkvormen De leerstof kan interactief worden aangeboden met visuele ondersteuning van een PPTpresentatie. De leerstofelementen staan vermeld in de cursus en/of hand-outs kunnen ter beschikking worden gesteld. In kleine groepen leren de cursisten op elektronische wijze werken met edulex en wetwijs, de databank van de Vlaamse onderwijswetgeving. Er worden probleemstellingen en situaties aangeboden, die door de cursisten worden opgezocht en uitgewerkt. Naderhand kan gezamenlijk gereflecteerd worden over de gevonden oplossingen. - 25 - OMGAAN MET VERSCHEIDENHEID Krachtige leeromgeving Docent: de heer Henk De Reviere 10 contacturen Situering Nieuwe tijden, nieuwe leerlingen, nieuwe media…plaatsen ons voor nieuwe uitdagingen. De visie op onderwijzen en leren die hierop een antwoord biedt kreeg de naam “Effectief leren in een krachtige leeromgeving”, een sociaal-constructivistische aanpak. Met een krachtig leeromgeving bedoelen we een leeromgeving die actief, constructief, cumulatief, betekenisvol, zelfregulerend, doelgericht, contextgebonden, interactief en coöperatief en individueel verschillend is. Vooral dit laatste kenmerk, de grote verscheidenheid tussen leerlingen maakt dat scholen en leerkrachten elke dag voor de uitdaging staan om leerlingen alle kansen te geven voor een optimale ontwikkeling. Inderdaad, elke leerling is verschillend. Elk kind is uniek. We maken kennis met het model van de meervoudige intelligentie (= MI). De theorie is al in 1983 door de Amerikaanse hoogleraar Howard Gardner gepubliceerd, maar pas sinds het begin van de jaren negentig in onderwijsland doorgedrongen Het eerste motief om dit concept in het onderwijs te gaan toepassen, is de groeiende behoefte om meer rekening te houden met verschillen tussen leerlingen. Die hebben niet alleen te maken met ras, geslacht, sociale of familiale achtergrond, religie, huidskleur, cultuur, taal, rijkdom, overtuiging enz. maar ook met intellectuele vermogens van kinderen. Leerlingen zijn knap op acht verschillende manieren. Het model van de MI maakt het omgaan met verschillen hanteerbaar. Een tweede motief om met deze theorie in zee te gaan, is de groeiende behoefte van velen om een beter evenwicht te vinden tussen het aanbod van leerinhouden en de juiste impulsen voor de persoonlijke ontwikkeling van de leerlingen. Het derde motief ligt in de weliswaar beperkte, maar toch aanwezige mogelijkheid om bij leerlingen zwakke intelligenties te versterken. Doelstellingen Kennis maken met technieken die kunnen ingezet worden om leerlingen effectiever te laten leren in een krachtige leeromgeving. Inzicht krijgen in de opvattingen van H. Gardner over het begrip MI en de wijze waarop dit voor het onderwijs werkt. Een basiskennis hebben van de acht intelligenties en hun kenmerken. De acht intelligenties kunnen opsporen en herkennen bij leerlingen en zichzelf Inzicht krijgen in de drie visies van MI en hier voorbeelden kunnen van geven. Kennis maken met enkele didactische structuren Zicht krijgen op toepassing van MI in de eigen klas/ op de eigen school. Inzien hoe men statusverschillen kan verkleinen in groepen van leerlingen. Inzien dat strategieën vanuit het MI – concept ingezet kunnen worden voor zorgleerlingen. Inhoud Sessie Sessie Sessie Sessie Sessie 1: 2: 3: 4: 5: Elke leerling kampioen? Wat werkt in de klas? Leerlingen zijn knap op verschillende manieren! Wat moeten we met die meervoudige intelligentie? Matchen en stretchen met meervoudige intelligentie! Meervoudig intelligent werken aan statusverschillen! Didactische werkvormen De leerstof wordt interactief aangeboden met visuele ondersteuning van PPT–presentatie. Hand-outs worden ter beschikking gesteld. Iedere cursist ontvangt een cd–rom met de PPT – presentaties, bijkomend materiaal en informatiebronnen voor verdere verdieping. In de cursus worden zo veel mogelijk alle intellectuele vermogens van de deelnemers aangesproken. - 26 - Lessenrooster academiejaar 2014-2015 Ten behoeve van de nieuwe cursisten en leerkrachten die een inschrijving overwegen wordt op woensdag 3 september 2014 een informatiemoment voorzien. Hierin wordt tevens grondig ingegaan op de nieuwe evaluatievorm nl. de Persoonlijk Geïntegreerde Evaluatie (PGE). Dit gaat van start om 15 uur en heeft plaats in het leslokaal Edugo Campus De Toren, Sint-Jozefstraat 10 te 9041 Oostakker. De eerste les van het thema ‘SAMEN SCHOOL MAKEN’ heeft plaats op zaterdag 6 september 2014 en gaat van start om 8.45 uur. De evaluatie van de eerste module heeft plaats op zaterdag 17 januari 2015 en wordt opgevat als een persoonlijke geïntegreerde evaluatie (=PGE). Iedere cursist werkt een persoonlijke nota uit waarin beschreven wordt hoe en waar de eigen verschillende beroepscompetenties (inzichten, kennis, vaardigheden, attitudes) doorheen de module geëvolueerd zijn of kansen tot persoonlijke ontwikkeling geboden hebben. Belangrijk hierbij is dat de cursist hierbij aantoont dat hij/zij een leereffect (proces) heeft gerealiseerd, waardoor de deskundigheid in de eigen beroepssituatie toegenomen is. De evaluatie is geïntegreerd, wat verwijst naar het vakoverschrijdend karakter van de evaluatie. De examinatoren ondervragen niet langer afzonderlijke vakken, maar gaan op basis van de beschrijving door de cursist na in welke mate de geboden leerkansen geleid hebben tot een meer gefundeerde kijk op de eigen professionele situatie/organisatie, een verbetering van de persoonlijke praxis,... Meer info wordt verstrekt bij de aanvang van de module. De eerste les van het thema ‘OMGAAN MET VERSCHEIDENHEID’ heeft plaats op zaterdag 10 januari 2015 en gaat van start om 8.45 uur. De PGE van de tweede module heeft plaats op zaterdag 20 juni 2015. - 27 - MODULE: SAMEN SCHOOL MAKEN Data 30 augustus 2014 8.45u. tot 10.25u. 10.40u. tot 12.20u. 13.20u. tot 15u. PROCLAMATIE 6 SEPTEMBER INTRODUCTIE VAN HET MODULETHEMA SCHOOLMANAGEMENT & KWALITEITSZORG 13 SEPTEMBER SCHOOLMANAGEMENT & KWALITEITSZORG OUDERS ALS PARTNERS 20 SEPTEMBER FILOSOFIE OUDERS ALS PARTNERS 27 SEPTEMBER FILOSOFIE OUDERS ALS PARTNERS 4 OKTOBER FILOSOFIE SCHOOLMANAGEMENT & KWALITEITSZORG 11 OKTOBER FILOSOFIE INTEGRALE JEUGDHULP 18 OKTOBER LKR. EN LLN. ALS PARTNERS INTEGRALE JEUGDHULP 25 OKTOBER LKR. EN LLN. ALS PARTNERS INTEGRALE JEUGDHULP PGE Voorbereiding/begeleiding Voor eerstejaarscursisten, voor anderen facultatief Herstvakantie van za 25 oktober tot zondag 2 november 8 NOVEMBER LKR. EN LLN. ALS PARTNERS EIGENTIJDSE KLEUTERSCHOOL 15 NOVEMBER LKR. EN LLN. ALS PARTNERS SCHOOLWETGEVING 22 NOVEMBER (vbs St Jozef Lochristi EIGENTIJDSE KLEUTERSCHOOL EIGENTIJDSE KLEUTERSCHOOL (met klasbezoeken) 29 NOVEMBER HISTORISCHE PEDAGOGIEK EIGENTIJDSE KLEUTERSCHOOL 6 DECEMBER HISTORISCHE PEDAGOGIEK EIGENTIJDSE KLEUTERSCHOOL 13 DECEMBER HISTORISCHE PEDAGOGIEK SCHOOLWETGEVING 17 JANUARI 2015 PGE - 28 - Module : OMGAAN MET VERSCHEIDENHEID Data 8.45u. tot 10.25u. 10.40u. tot 12.20u. 10 JANUARI 2015 INTRODUCTIE VAN HET MODULETHEMA KRACHTIGE LEEROMGEVING 24 JANUARI ONTW. IN VERSCHEIDENHEID KRACHTIGE LEEROMGEVING 31 JANUARI ONTW. IN VERSCHEIDENHEID KRACHTIGE LEEROMGEVING 07 FEBRUARI ONTW. IN VERSCHEIDENHEID KRACHTIGE LEEROMGEVING 14 FEBRUARI ONTW. IN VERSCHEIDENHEID KRACHTIGE LEEROMGEVING 13.20u. tot 15u. PGE Voorbereiding/ Begeleiding (fac.) KROKUSVAKANTIE VAN 14- 22 FEBRUARI 2015 28 FEBRUARI BEWEGINGSOPV. FILOSOFIE 7 MAART BEWEGINGSOPV. FILOSOFIE 14 MAART BEWEGINGSOPV. FILOSOFIE 21 MAART BEWEGINGSOPV FILOSOFIE DONDERDAG 2 APRIL OPEN LEZING S AVONDS PAASVAKANTIE VAN 6 APRIL TOT 19 APRIL 2015 25 APRIL 2 MEI 9 MEI 16 MEI SCHOOL MANAGEMENT & KWALITEIT ZORG (1 u.) FRANS ( 3u.) HISTORISCHE PEDAGOGIEK SCHOOLWETGEVING SCHOOL MANAGEMENT & KWALITEIT ZORG 1 u.) FRANS ( 3u.) GEEN LESDAG: HEMELVAARTVERLOF VAN 14-17 MEI 23 MEI (zaterdag voor pinksteren) HISTORISCHE PEDAGOGIEK SCHOOL MANAGEMENT & KWALITEITZORG 30 MEI HISTORISCHE PEDAGOGIEK SCHOOLWETGEVING VAN 30 MEI TOT 14 JUNI: twee weken voorbereiding pge TEN LAATSTE ZO. 14 JUNI PGE DOORMAILEN EN 15 JUNI VERZENDEN 1 WEEK VOOR DE JURY 20 JUNI PGE - 29 - VVERSIE Praktische informatie Start van het academiejaar o De opening van het academiejaar valt samen met de proclamatie van het voorbije cursusjaar, en heeft plaats op zaterdag 30 augustus 2014 om 10 uur. o De eerste les van de module ‘SAMEN SCHOOL MAKEN’ start op 6 september 2014 om 8.45 uur. o Ten behoeve van alle nieuwe cursisten of geïnteresseerden in de opleiding wordt op woensdag 3 september 2014 een informatiemoment voorzien. Dit gaat van start in het leslokaal om 15.00 uur. Stuur een mailtje aan een van de bestuursleden of kom gewoon vrijblijvend ter kennismaking langs. U kan na de infosessie inschrijven voor de dhos-opleiding. Lesplaats: Edugo-Campus De Toren (voorheen normaalschool), St.-Jozefstraat 10 te 9041 Oostakker. De Open Lezingen hebben plaats in het Vormingscentrum Broeders van Liefde, Stropkaai 38B te 9000 GENT. Het totale inschrijvingsgeld voor dit academiejaar bedraagt € 400 (inclusief handboeken, syllabi, deelname aan de ‘open lezingen’ en de extramurale activiteiten), bij voorkeur vooraf te betalen op rekening 890-3940734-43 van het Instituut. Dit inschrijvingsgeld kan uit het nascholingsbudget van de school betaald worden. Wie inschrijft voor één of meerdere vakken betaalt € 6 per contactuur. Opleidingscheques: werken aan je toekomst hoeft niet duur te zijn! Wie vandaag wil bijblijven, moet zich regelmatig bijscholen en nieuwe dingen leren. Maar soms neemt de kostprijs van bepaalde opleidingen een te grote hap uit je budget. Daar heeft de Vlaamse overheid een mouw aangepast met opleidingscheques ! Deze cheques kan je alleen gebruiken bij een erkende opleidingsverstrekker zoals het KHIVO (Bij de VDAB heeft het KHIVO klantennummer 627.596). Voor elke opleiding die je met cheques betaalt, past de Vlaamse overheid de helft bij. Per kalenderjaar kan je maximaal voor € 250 opleidingcheques aankopen. Je betaalt er € 125 voor. Wie de gehele cursus in het KHIVO volgt, kan maximaal voor € 250 aan opleidingscheques bestellen. Ook wie één of enkele vakken volgt kan deze cheques gebruiken. Hoe kan je opleidingscheques bestellen ? Op de website www.vdab.be Daar het cursusgeld voor het KHIVO voor het academiejaar 2010-2011 in totaal € 400 bedraagt, moet je naast de opleidingscheques met een waarde van € 250, nog € 150 betalen. In feite kost het volgen van het KHIVO jou dus, alles bij mekaar, € 275 (netto bedrag opleidingscheques € 125 + € 150 opleg). Je moet de cheques binnen de twee maanden na de start van de opleiding bestellen. Een goede raad : bestel ze onmiddellijk ! Nadat je de cheques hebt besteld, zal je binnen de veertien dagen een uitnodiging tot betaling krijgen. Pas daarna ontvang je de cheques per post op uw naam. Bezorg ze nadien aan de heer Johan Van Laere, administrator van het KHIVO. - 30 - Bijkomende inlichtingen kan je krijgen bij de leden van de Raad van Bestuur: o o o o o o o o o Eric Van Laere, voorzitter, Stationsstraat 40 te 9080 Lochristi Tel. 09 355 12 49 – 0498/ 86 49 18 - [email protected] Hein Van Renterghem, rector, Holstraat 39 te 1840 Londerzeel Tel. 052 34 01 97 - [email protected] Katrien De Roo, Vinktsebinnenweg 6 te 8700 Kanegem-Tielt Tel. 051 68 93 09 - [email protected] Henk De Reviere, Bellemstraat 84 te 9880 Aalter Tel. 09 374 79 69 - [email protected] Danny De Smet, Beelbroekhof 14, 9040 Sint – Amandsberg Tel. 09 356 79 11- [email protected] Vera Pollier, Bekestraat 24 te 9930 Zomergem Tel. 09 372 67 08 - [email protected] Tine Uvin, Leo De Bethunelaan 38, 9300 Aalst Tel. 0495 50 27 63 - [email protected] Bert Van Cauteren, Eekstraat 57 te 9240 Zele Tel. 052 44 99 46 – [email protected] Johan Van Laere, Veldekens 25 te 9900 Eeklo Tel. 09 377 40 39 – [email protected] Je vindt ook informatie op www.dhosgent.be. Inschrijvingen Vooraf en bij voorkeur via Johan Van Laere. Wil de inschrijvingsstrook (zie pagina 33) volledig en correct invullen. Gireren doe je op het rekeningnummer: BE66 8903 9407 3443 op naam van Katholiek Hoger Instituut Voor Opvoedkunde, St.-Jozefstraat 10 te 9041 Oostakker, met vermelding van je volledige naam. Liggingsplan - 31 - Routebeschrijving VANUIT ANTWERPEN (E 17) Dichtbij Gent neem je de afrit ZELZATE en volg je Gent-Zeehaven (R 4). Neem afrit 3 LOCHRISTI – OOSTAKKER en kies richting Gent (naar links). Onder het viaduct van de R4, aan de verkeerslichten, rechts afslaan. Nu ben je in de Groenstraat. Aan de rotonde blijf je rechts volgen. Ongeveer 2 km verder, rechts de O.-L.-Vrouwstraat inrijden (pijl GROT). Ga ongeveer 300 m verder naar rechts. Dit is de Sint-Jozefstraat. Ongeveer 500 m verder zie je rechts de campus DE TOREN. VANUIT BRUSSEL (E 40) Kies afrit MERELBEKE (R4- richting Zelzate) Neem afrit 3 LOCHRISTI – OOSTAKKER en kies richting Gent (naar links). Onder het viaduct van de R4, aan de verkeerslichten, rechts afslaan. Nu ben je in de Groenstraat. Aan de rotonde blijf je rechts volgen. Ongeveer 2 km verder, rechts de O.-L.-Vrouwstraat inrijden (pijl GROT). Ga ongeveer 300 m verder naar rechts. Dit is de Sint-Jozefstraat. Ongeveer 500 m verder zie je rechts de campus DE TOREN. VANUIT OOSTENDE (E 40) Kies richting ANTWERPEN (E17). Neem afrit ZELZATE (R4) en blijf links volgen. Neem afrit 3 LOCHRISTI – OOSTAKKER en kies richting Gent. rotonde blijf je rechts volgen. Onder het viaduct van de R4, aan de verkeerslichten, rechts afslaan. Nu ben je in de Groenstraat. Aan de rotonde blijf je rechts volgen. Ongeveer 2 km verder, rechts de O.-L.Vrouwstraat inrijden (pijl GROT). Ga ongeveer 300 m verder naar rechts. Dit is de Sint-Jozefstraat. Ongeveer 500 m verder zie je rechts de campus DE TOREN. VANUIT KORTRIJK (E 17) Volg richting ANTWERPEN (E17). Neem afrit ZELZATE (R4) en blijf links volgen. Neem afrit 3 LOCHRISTI – OOSTAKKER en kies richting Gent. Onder het viaduct van de R4 , aan de verkeerslichten, rechts afslaan. Nu ben je in de Groenstraat. Aan de rotonde blijf je rechts volgen. Ongeveer 2 km verder, rechts de O.-L.-Vrouwstraat inrijden (pijl GROT). Ga ongeveer 300 m verder naar rechts. Dit is de Sint-Jozefstraat. Ongeveer 500 m verder zie je rechts de campus DE TOREN. - 32 - ------------------------------------INSCHRIJVINGSSTROOK--------------------------------Wil de inschrijvingsstrook volledig en correct invullen en hetzij via fax (09 377 40 39), via e-mail ([email protected]) of onder gesloten omslag sturen naar: Katholiek Hoger Instituut Voor Opvoedkunde vzw, p/a Johan Van Laere, Veldekens 25, 9900 Eeklo. Naam en voornaam : ................................................................................................... Privé-adres : .............................................................................................................. Privé e-mailadres : ..................................................................................................... Functie in de school : ................................................................................................... Naam van de school / instelling : .................................................................................. Adres : ................................................................................................................. E-mailadres van de school: .......................................................................................... Wil inschrijven voor de cursus 2014-2015 en schrijft het bedrag van € 400 (*) over op de rekening van het Instituut BE66 8903 9407 3443. Datum : Handtekening : (*) Opmerkingen Indien met opleidingscheques betaald wordt, dient enkel € 150 gegireerd te worden op rekening van het Instituut. Het overblijvende bedrag (€ 250) wordt betaald bij afgave van de opleidingscheques. Wie inschrijft voor één of enkele vakken, betaalt € 6 per contactuur. Ook hiervoor kan je opleidingscheques gebruiken. Voorbeeld: wie voor € 84 aan contacturen volgt, bestelt voor € 84 opleidingscheques en betaalt daarvoor slechts € 42. Op zaterdag 30 augustus heeft om 10 uur de proclamatie plaats van het academiejaar 2013/2014 in Edugo Campus De Toren. Wie zich inschrijft voor het komende academiejaar of interesse heeft voor de opleiding wordt hiervoor eveneens vriendelijk uitgenodigd. - 33 -
© Copyright 2024 ExpyDoc
