studieles: leren en lezen van een tekst

Schrijf de titel op een leeg blaadje en daarboven wat je
er al van weet, je voorkennis. Lees alle kopjes en zet die
er in een boomschema onder. Schrijf van de kopjes ook
je voorkennis op. Vul de voorkennis van de kopjes aan
met wat je daarbij in de plaatjes ziet.
titel
voorkennis
kopjes
plaatjes
Wat belangrijk is om te leren, ontdek je als je de structuren in een tekst herkent. Structuren ontdek je m~tal
door signaalwoorden die zo'n structuur aangeven.
Structuur: Opsomming
Structuur: Iets belangrijks + uitleg
TWee soorten:
opsomming in de tijd,
signaalwoorden: alle jaartallen,
allereerst, vervolgens, daarna,
uiteindelijk, ...
opsomming van kenmerken,
signaalwoorden: ten eerste, ten
tweede, vervolgens, ook nog, en,
bovendien, tot slot, ...
Drie soorten:
Nieuw begrip + uitleg
Feit + bewijs
Mening en argument
Signaalwoorden (niet altijd aanwezig): want, immers,
omdat, doordat, bijvoorbeeld, ...
Structuur: Oorzaak - gevolg
Komt vaak ook omgekeerd voor: eerst het gevolg en dan
pas de oorzaak.
Signaalwoorden: daardoor, met als gevolg, om de reden
dat, toen, vervolgens, ...
Uit de structuren haal je de belangrijkste woorden, de
kernwoorden. Daarvan maak je schema's met behulp van:
opsommingsstreepj
goedkoop
goed verkrijgbaar
duurzaam
~
es
oorzaak - gevolgpijlen
boomschema's
ontbossing -> honger
Katachtigen
~
katten
nummers:
1.
2.
3.
1,2,3, ...
groen
hard
glanzend
tijgers
poema's
strepen onder feiten
Karel V stierf in 1555
begrippennetten
opwarming
koolzuurgas
vliegtuigen
auto's
fossiele brandstoffen
of letters: a, b, c,...
a.
b.
c.
rood
zacht
dof
fabrieken
In een tekst staan vaak nieuwe begrippen uitgelegd.
Daarvan maak je steeds een begrippennet. De gegevens
voor je nieuwe' begrip vind je meestal in de structuur
'iets belangrijks + uitleg'.
Je hebt de hele tekst in schema gezet. We noemen dat je
tekstschema. Vertel nu het verhaal uit het boek na mebehulp van je schema. Je schema zou je daarna uit her
hoofd opnieuw moeten kunnen maken.
?ei:er:. Ge je onderstreept hebt, moer ~e ui: ::e: !:""~_=:-::::. ~'~:e!.!~ï:
~??i:~
raoer je r..!..~-:E..~~::'e~:: rr:=~
-~=~~~~~E::
::::. ::::e: ....
J:::--~:.=-