Verzuim lager dan ooit

Verzuim lager dan ooit
Door: Pieter de Jongh
Aangenaam verrast klonk de stem uit de radio: het ziekteverzuim
had landelijk een all time low bereikt van 3,9 procent! Juichend
wierp ik de dekens van mij af. Weer een mijlpaal, op weg naar de
4-urige werkweek! Want, minder verzuim betekent meer mensen
op de werkvloer en dus minder werk per mens.
Voor mij als bedrijfsarts persoonlijk betekent het ook: minder werk, want minder zieken,
minder consulten. Prima!
Ook onze roerganger, Jurriaan Penders, voorzitter der bedrijfsartsen (een voortreffelijk
bedrijfsarts overigens, dat mag ik hier toch wel zeggen?) was positief gestemd: 3,9 procent is
een stap op weg naar 2,5 procent. Dat is namelijk de ondergrens. Lager kan niet.
In die 2,5 procent zitten de echt-zieken. Mensen met hersenbloedingen, hartinfarcten,
kanker, andere nare aandoeningen; dappere mensen die zich met recht ziek melden!
Alles boven de 2,5 procent is, wat we vroeger noemden, grijs verzuim. Verzuim, dat wij
kunnen beïnvloeden. Het gaat hier namelijk om gedrag en wel om gedrag dat wij liever niet
zien: ziek melden in plaats van werken.
Victorie: na al die jaren is er dan succes! Dankzij Falke & Verbaan (een prima bedrijf, dat
mag ik hier wel zeggen toch?) hebben wij de mantra omarmt: “Ziekte overkomt je, verzuim
is een keuze.” En wie is er niet getraind door de geoliede machine die Falke & Verbaan heet?
En dat al veertien jaar lang (ik hoop wel dat er snel een nieuwe, actuelere mantra komt…).
Gaan we nu rusten op onze lauweren? Nee, natuurlijk niet. We gaan de verzuimbegeleiding
bij de huisarts leggen! Gekkigheid natuurlijk, het lijkt wel 1 april…
De nieuwste trend is: het Eigen Regie Model. Nou ja, nieuw… al in 2005 besloot de wetgever
dat bedrijven zelf de regie moeten pakken over arbo en verzuim. Maatwerk heette dat. Bent
u als bedrijf al toe aan Eigen Regie? Zelf bepalen en zelf de regie pakken rond verzuim?!
De wetgever loopt meestal achter, dus al minimaal tien jaar is Eigen Regie de gouden
standaard. Maar - read my lips - de komende tijd zult u als bedrijf worden overvallen door
bedrijven die u laten kiezen: kunt u het al (de Eigen Regie), of bent u er toch nog niet aan
toe?
Wat ik wil zeggen is dit: laten we vooral dit succes vieren. Nooit eerder is het verzuim zo laag
geweest. Wees daarom blij! Laat u niet bang maken met berichten over hoe na de crisis alle
opgekropte spanningen en ziektes (psychosomatisch!) weer in alle hevigheid zullen opbloeien,
als groen blad dat in het voorjaar ontbot na een strenge winter.
Of (zie je nu wel) dat die vermaledijde, partijdige, want door werkgevers betaalde,
bedrijfsartsen iedereen aan het werk schopt, ook als het helemaal niet verantwoord. Want
we pikken het gewoon niet meer: ons begrip van ziekte en gebrek is namelijk wezenlijk
veranderd.
Verzuim lager dan ooit
Pieter de Jongh – april 2014
© Dialoque bv
Is 2,5 procent verzuim de ondergrens? Nee natuurlijk niet, er is geen grens. Ja, de Ziektewet
zegt dat de grens ligt bij Ziekte of Gebrek. Maar, neem nu maar van mij aan, niemand weet
wat precies een ziekte of een gebrek is. Alleen advocaten weten dat en vakbonden. En, de
grenzen van ziekte of gebrek zijn ondertussen al zo opgerekt, dat echt alles eronder kan
vallen.
Dus: er is helemaal geen rode grens tussen echt ziek en niet echt ziek. Echt ziek is wat wij
vinden wat echt ziek is. Niet ziek is wat wij vinden dat niet ziek is. En die begrippen
verschuiven. Inderdaad, de economische crisis heeft effect op ons idee over wat wij nog wel
en wat wij niet meer als “ziek” beschouwen.
Ons begrip van werk verandert ook, denk aan Het Nieuwe Werken, de 4-urige werkweek en
de 1 miljoen ZZP-ers. En zo verandert ook ons begrip van ziekte en arbeidsgeschiktheid en
hebben we er eenvoudigweg minder geld voor over dan vroeger, ook dat verandert. Dus
vinden we minder mensen “ziek”. Kan ook weer veranderen. Dus wat mij betreft is 0 procent
de ondergrens. Want iedereen kan werken, als we maar willen!
Pieter de Jongh, is zelfstandig bedrijfsarts en mede-eigenaar van Van Altena & de Jongh
bedrijfsartsen BV, http://www.vanaltenadejongh.nl/
Verzuim lager dan ooit
Pieter de Jongh – april 2014
© Dialoque bv