Verslag Bewonersavond Wateroverlast Noordereiland 7

Verslag Bewonersavond Wateroverlast Noordereiland 7 oktober 2014
Aanwezig
Gemeente Rotterdam: Dhr. N. van Barneveld, Dhr. P. van Veelen, Dhr. M. van Haandel, Dhr. S.
Klompenhouwer, Mevr. N. Schaaf (gespreksleider).
Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard (HHSK): Dhr. R. Taffijn.
Rijkswaterstaat (RWS): Dhr. T. Dekker, Dhr. P. Beeldman.
Programma
1. Presentatie gemeente Rotterdam – Dhr. N. van Barneveld
2. Presentatie Rijkswaterstaat – Dhr. T. Dekker
3. Informatiemarkt - vragen stellen per thema aan gemeente, RWS, HHSK
Doel
De avond is georganiseerd door gemeente Rotterdam om met bewoners van het Noordereiland te
praten over wateroverlast door hoogwater, taken van de gemeente, Rijkswaterstaat,
hoogheemraadschap en de bewoner. De focus ligt op het informeren en op het – waar mogelijkverbeteren van de hoogwaterprocedure en de communicatie tijdens hoogwater.
Presentatie Gemeente Rotterdam
In de presentatie gaat Nick van Barneveld in op het hoogwater van 6 december 2013 en de risico’s
van het wonen in een deltagebied. Resultaten van de bewonersenquête worden getoond. Uitleg wordt
gegeven over de kansen op overstromen. Hoewel de kansen groter zijn dan in binnendijks gebied, zijn
de gevolgen van de schade beperkter doordat het eiland relatief hoog ligt in het landschap. Gemeente
heeft de verantwoordelijkheid voor de afweging van risico’s en de hoogwaterprocedure. De inwoners
zijn zelf verantwoordelijk voor het treffen van maatregelen om eigen bezit te beschermen (auto, huis).
Mogelijke verbeteringen in de hoogwaterprocedure zijn: plaatsing van matrixborden,
voorzorgsmaatregelen bewoners t.a.v. noodmaatregelen (zoals zandzakken, planken, folie). Een
informatiebrochure is inmiddels opgesteld.
<<Zie bijlage voor presentatie>>
Presentatie Rijkswaterstaat
In de presentatie geeft Tijs Dekker uitleg over de werking en effecten van de stormvloedkeringen. De
keringen sluiten bij een voorspelde waterstand van 3.00 meter +NAP in Rotterdam. De
stormvloedkeringen sluiten voordat dit waterpeil daadwerkelijk wordt bereikt. Dit sluitregime is in 2009
geëvalueerd op basis van de verwachte schade voor buitendijks gebied en scheepvaart. De sluiting
zelf heeft primair tot doel de belasting op de dijken te verlagen. Sinds 2009 wordt de schade door
hoogwater actief gemonitord door Rijkswaterstaat, Havenbedrijf en gemeenten.
<<Zie bijlage voor presentatie>>
Vragen van het publiek en antwoorden
De overheid tracht de overlast te beperken, maar wijst ook op de eigen verantwoordelijkheid
van de bewoner. Hoe kan dit naast elkaar bestaan?
Er is een gezamenlijke belang van overheid en inwoners, namelijk het behoud van de leefbaarheid en
de veiligheid van het buitendijks gebied. De overheid draagt vanuit dat perspectief zorg voor de
hoogwaterprocedure en risicocommunicatie, maar de inwoners hebben desalniettemin ook een eigen
verantwoordelijkheid. Ook in binnendijkse gebieden geldt dat bewoners niet 100% garantie hebben op
droge voeten.
In hoeverre is de (grond)waterstand positief of negatief voor de fundering?
Oudere gebouwen op het Noordereiland hebben houten palen. Een hogere waterstand in de rivier
veroorzaakt tijdelijk een hogere grondwaterstand. Een hoge grondwaterstand vormt geen bedreiging
voor de fundering. Structureel droogvallen van de palen zou een bedreiging kunnen vormen omdat dit
rotting versneld. Dit laatste is niet van toepassing op het Noordereiland. Wel is het mogelijk dat
inwoners vochtproblemen ervaren in lager gelegen ruimten in huis.
Is de hoogwater brochure ook in andere talen beschikbaar?
Nee, conform vastgesteld beleid communiceert de gemeente alleen in de Nederlandse taal.
Waarom betalen bewoners op het Noordereiland waterschapsbelasting?
Inwoners betalen waterschapsbelasting voor taken rondom waterkwantiteit, waterkwaliteit en
waterveiligheid. In de wet is aangegeven dat in bepaald gebied korting wordt gegeven als het
waterschap niet kan voldoen aan alle taken. Op het Noordereiland hanteert het hoogheemraadschap
van Schieland en de Krimpenerwaard een wettelijk maximale korting van 75%. De overige 25%
betaalt de bewoner als solidariteitsheffing. Bewoners in buitendijksgebied maken immers ook gebruik
van voorzieningen in binnendijks gebied. Huurders betalen alleen ingezetenen omslag; ook dit is
bepaald in de waterschapswet.
Hoe vaak komt welke waterstand voor?
Zie presentatie Rijkswaterstaat. Een storm zoals die van 6 december 2013 komt eens in de tien jaar
voor.
Wat is het sluitcriterium van de Maeslantkering en hoe komt RWS daartoe?
Zie presentatie Rijkswaterstaat. De Maeslantkering sluit bij een verwachte waterstand van
3.00m+NAP in Rotterdam of 2,90m+NAP in Dordrecht. Bij het bepalen van dit sluitcriterium is een
afweging gemaakt tussen de (economische) schade door stremmen van de scheepvaart en de
(economische) schade in buitendijks gebied door oplopende waterstanden en het effect op de
benodigde dijkhoogten. De buitendijkse schade wordt voor het hele gebied bepaald op basis van
verschillende aannames. Het is hierbij niet mogelijk de schade exact per huis te bepalen. De
verschillende schadeposten (buitendijkse schade en scheepvaart) worden gelijkwaardig gewogen.
Elke 10 jaar wordt het sluitregime op basis van deze aspecten heroverwogen. In 2009 is het
sluitregime van de Maeslantkering geëvalueerd (met behulp van rekenmodellen en met sluitpeilen
van 2.80, 3.00 en 3.20 m + NAP). Deze evaluatie bevestigde dat de huidige sluitcriteria optimaal zijn
(juiste balans tussen wateroverlast buitendijks en schade voor scheepvaart). De rapporten van de
evaluatie worden beschikbaar gesteld op het Waterloket van Rotterdam.
Hoe verloopt een sluiting van de stormvloedkering?
Het duurt 1,5 uur voordat de Maeslantkering volledig is gesloten. De kering gaat dicht voordat de
hoogwaterpiek wordt bereikt. Het computersysteem van de Maeslantkering bepaalt zelf of tot sluiting
moet worden overgegaan. Daarnaast is er altijd personeel van Rijkswaterstaat aanwezig om de
sluiting te begeleiden.
Als een computer (of persoon) besluit om de Maeslantkering niet te sluiten, waarom ben ik dan
niet verzekerd en valt het gevolg (hoogwater) onder een natuurverschijnsel?
Verzekeringsmaatschappijen sluiten schade als gevolg van hoogwater uit. Daar is de overheid niet
verantwoordelijk voor. Vanuit juridisch oogpunt is het van belang of de overheid haar beleid voldoende
en integraal heeft onderbouwd. Naar de mening van de overheid is dit het geval en bevindt de mate
van wateroverlast zich op een bestuurlijk-maatschappelijk acceptabel niveau.
Waarom wordt er niets aan de buitenruimte gedaan (bv het doortrekken van bestaande
muurtjes)?
Het ophogen van de buitenruimte (muur, of hele kade) is een mogelijke oplossing. Hiertoe wordt
echter niet zomaar overgegaan omdat dit een brede afweging vereist. Verschillende aspecten spelen
hierbij een rol: de kansen en gevolgen van een overstroming, technische haalbaarheid, de kosten
(aanleg, beheer en onderhoud), het aangezicht, de wenselijkheid vanuit de bewoners, en de
verantwoordelijkheidsverdeling. Voor de korte termijn achten de verschillende overheden het op basis
van deze aspecten niet nodig om maatregelen te treffen omdat de waterveiligheid niet in geding is.
Onder de bewoners lijken ook voor- en tegenstanders te bestaan t.a.v. de aanleg van muren. Voor de
strategie op de lange termijn wordt in het kader van het Deltaprogramma een pilot gestart waarbinnen
verschillende opties worden verkend. Bewoners kunnen zich aanmelden voor deelname via het
Waterloket.
Wat zijn de gevolgen van hoogwater voor de riolering? Als water op de kade staat, loopt water
in riool. Gaat dit naar de zuivering?
Wanneer het rioolstelsel tijdens hoogwater volloopt met rivierwater worden de buitendijkse
pompgemalen stilgezet om te voorkomen dat het water verpompt wordt naar de zuivering. Zodra het
hoogwater voorbij is, worden de gemalen weer aangezet. Het kan gebeuren dat de afvoer van
afvalwater vanuit de huizen hierdoor tijdelijk wordt beperkt.
De gemeente adviseert om in buitendijks gebied geen afvoeren (toilet, bad/douche, wasmachine
aansluitingen) beneden maaiveld te plaatsen in verband met het risico dat rioolwater via deze
afvoeren omhoog komt tijdens hoogwater.
Tijdens hoogwater worden de geparkeerde auto’s weggesleept, maar de brandweer zegt dat dit
niet kan i.v.m. bereikbaarheid bij noodgevallen. Dit spreekt elkaar tegen, hoe wordt dit
opgelost?
Dit zal worden kortgesloten met de brandweer. Wordt vervolgd.
Oplossingen voor de lange termijn (kader Deltaprogramma)
Wilt u in het kader van het Deltaprogramma meedenken over oplossingen voor de lange termijn
(zeespiegelstijging)? Laat het ons weten via [email protected].
Contact
Heeft u vragen, opmerkingen of aanvullingen? U kunt ze kwijt via [email protected].
Ook kunt ons ook volgen via twitter: @waterloket010.
Schade als gevolg van hoogwater wordt gemonitord door de gemeente en gebruikt voor de evaluatie
van het sluitregime van de Maeslantkering. Heeft u schade (gehad)? Meld dit s.v.p. via het
[email protected]. Wij kunnen die gegevens gebruiken in de monitoring.
Aankondiging: de resultaten van de bewonersenquête worden begin november gepubliceerd op het
waterloket.

Download Report