Nr. 0202.239.951 JAARVERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR AAN DE ALGEMENE VERGADERING VAN 16 APRIL 2014 MET BETREKKING TOT DE JAARREKENING AFGESLOTEN OP 31 DECEMBER 2013 VAN DE N.V. VAN PUBLIEK RECHT BELGACOM Geachte aandeelhouders, Wij hebben het genoegen u verslag uit te brengen betreffende de verrichtingen van het boekjaar 2013 en u de jaarrekening die op 31 december 2013 werd afgesloten, ter goedkeuring voor te leggen. 1. DE ONTWIKKELING, DE RESULTATEN, DE RISICO’S EN ONZEKERHEDEN VAN BELGACOM IN 2013 1.1. Commentaar op de jaarrekening Balans na winstverdeling De immateriële vaste activa werden voornamelijk beïnvloed door de afschrijving van de goodwill die ontstaan is in 2010 door de fusie door opslorping. Deze goodwill wordt gezien het langdurig karakter van de verwachte winstgevendheid van de totaliteit van de gefusioneerde ondernemingen afgeschreven over 15 jaar. Daarnaast werden de immateriële vaste activa ook beïnvloed door de verwerving van de 800 Mhz licentie voor een bedrag van € 120 miljoen. De financiële vaste activa werden voornamelijk beïnvloed door enerzijds de kapitaalverhoging in Tango S.A. door inbreng in natura van aandelen Belgacom Group International Services N.V., de kapitaalverhoging in Telindus ISIT N.V. en anderzijds door de aanleg van waardeverminderingen op enkele verbonden ondernemingen en aangehouden aandelen. De uitbetalingen in 2013 in het kader van het sociaal akkoord 2005 in verband met de organisatie van het werk (peterschap) doen de voorzieningen voor risico’s en kosten dalen. De totaliteit van de financiële schulden stijgt omdat de operationele cash flow (netto interest inbegrepen) niet voldoende is om de aanschaffingen van vaste activa en de betaling van dividenden te dekken. De lange termijn handelsschulden stijgen door de gespreide betaling van de 800 Mhz licentie. Resultatenrekening De toegenomen concurrentie van zowel vaste als mobiele operatoren in de traditionele telefonie en de nieuwe mobile termination en roaming tarieven drukken op de omzet. De omzet voor digitale televisie kende echter een verdere stijging. De verkoop van smartphones en tablets kende eveneens een stijging. De daling van de totale omzet in 2013 bedroeg 4,9 %. De bedrijfskosten werden voornamelijk beïnvloed door de indexering van de bezoldigingen in januari 2013 en de stijging van de afschrijvingen ten gevolge van de toename van de investeringen. Deze stijgingen worden bijna volledig gecompenseerd door een strikt kostenbeleid en de daling van de mobile termination en roaming tarieven. In vergelijking met vorig jaar stegen de totale bedrijfskosten in 2013 met 0,2 %. Bijgevolg daalde de bedrijfswinst met 27,2 % van € 723,1 miljoen in 2012 naar € 526,6 miljoen in 2013. 1 Nr. 0202.239.951 In 2013 werden de financiële resultaten beïnvloed door een dividend van € 51,3 miljoen (€ 42,7 miljoen in 2012) dat door Belgacom International Carrier Services N.V. aan Belgacom werd uitgekeerd. Bovendien werd op de eigen aandelen een bijkomende waardevermindering genomen van € 7,6 miljoen (€ 31,7 miljoen in 2012). Het uitzonderlijke resultaat omvat hoofdzakelijk de meerwaarde ten gevolge van de inbreng in natura van aandelen Belgacom Group International Services N.V. in het kapitaal van Tango S.A.. Het uitzonderlijk resultaat werd verder beïnvloed door de actualisaties van de voorzieningen voor personeelsherstructureringsplannen, een terugname van de waardevermindering die voorheen werd aangelegd op Belgacom Skynet N.V. en de aanleg van waardeverminderingen voor Scarlet N.V., Groep Telindus France S.A., Belgacom Bridging ICT N.V. en Awingu N.V.. De winst van het boekjaar bedraagt € 709,5 miljoen in 2013 tegenover € 745,7 miljoen in 2012. Winstverdeling en -bestemming Na de verwerking van de belastingvrije reserves bedraagt de te bestemmen winst € 710.058 duizend. Wij stellen U de volgende winstbestemming voor (bedragen in € duizend): Te bestemmen winst van het boekjaar Netto onttrekkingen aan de reserves Uit te keren winst 710.058 32.759 742.817 Vergoeding van het kapitaal (dividenden) Andere rechthebbenden (personeel) 702.204 40.613 Op 6 december 2013 werd een interim dividend van € 159,6 miljoen uitgekeerd. Rechten en verplichtingen buiten balans Belgacom heeft het recht op uitgifte van Commercial Papers voor een totaal van € 1.000,0 miljoen, waarvan eind 2013 € 313,7 miljoen was uitgegeven, en het recht op uitgifte van Euro Medium Term Notes voor een totaal van € 2.500,0 miljoen, waarvan eind 2013 € 1.700,0 miljoen was uitgegeven. 1.2. Voornaamste risico’s en onzekerheden Risico’s nemen is inherent aan bedrijfsvoeren en succesvol omgaan met risico’s levert een return op voor de stakeholders van Belgacom. Belgacom gelooft dat risicobeheer cruciaal is voor deugdelijk bestuur en voor het uitbouwen van een duurzame business. De Groep hanteert een risicofilosofie die gericht is op het maximaliseren van het commerciële succes en de aandeelhouderswaarde door risico en beloning op effectieve wijze af te wegen. Het doel van risicobeheer is niet enkel de activa en de financiële slagkracht van de Groep te beschermen, maar ook de reputatie van Belgacom te vrijwaren. De doelstellingen en policy's in het kader van het financieel risicobeheer worden beschreven in toelichting 33 van de geconsolideerde jaarrekening, die is gepubliceerd op de website van Belgacom. De risico's in verband met belangrijke lopende vorderingen en rechtsprocedures worden beschreven in toelichting 35 van deze jaarrekening. De ondernemingsrisico's (punt 1.2.1) en de risico's m.b.t. de financiële rapportering (punt 1.2.2) worden hieronder in detail beschreven, evenals de risicobeheersings- en controlemaatregelen die erop betrekking hebben. Merk op dat dit niet bedoeld is als een exhaustieve analyse van alle potentiële risico’s waarmee Belgacom te maken kan krijgen. 2 Nr. 0202.239.951 1.2.1. Ondernemingsrisico’s Enterprise Risk Management (ERM) van de Groep behandelt het spectrum van risico's ('potentieel schadelijke gebeurtenissen') en onzekerheden waarmee Belgacom kan worden geconfronteerd. Belgacom ERM vormt een gestructureerd en consistent kader voor het evalueren van, het reageren op en het rapporteren van risico's die een impact kunnen hebben op het bereiken van de strategische ontwikkelingsdoelstellingen van Belgacom. Het streeft ernaar de waarde voor de aandeelhouders te maximaliseren door het risicobeheer af te stemmen op de bedrijfsstrategie, het aankomende risico van de regelgeving, de nieuwe technologieën of de markt in te schatten en door strategieën voor risicotolerantie en -beperking te ontwikkelen. Belgacom ERM wordt sinds 2006 elk jaar geëvalueerd en bijgestuurd. Deze risico-inschatting en -beoordeling maken integraal deel uit van de jaarlijkse strategische planning cyclus van Belgacom. Het eruit voortvloeiende rapport van de belangrijkste risico's en onzekerheden wordt dan geëvalueerd door het Belgacom Management Committee, de Gedelegeerd Bestuurder en het Audit & Toezichtscomité. Onder de risico’s die in het kader van de oefening van 2013 werden geïdentificeerd, werd aan de volgende risicocategorieën de hoogste prioriteit toegekend: flexibiliteit inzake menselijke middelen, dynamiek van de concurrentiële markt, druk van de regelgeving en afhankelijkheid van apparatuur en technologieën. Belangrijkste risico's Beschrijving Beheersmaatregelen Flexibiliteit inzake menselijke middelen (HR) Door de specifieke HR context, de strikte HR regels en de onderhandelingen die hierover steeds met alle vakorganisaties moeten gevoerd worden, zou Belgacom de nodige flexibiliteit kunnen ontberen om haar arbeidskosten fors te verlagen en aldus de EBITDA op peil te houden. Het HR-departement van Belgacom onderhandelt momenteel met de vakorganisaties om meer flexibiliteit van het personeel te bekomen. Intussen heeft Belgacom een vereenvoudigingsprogramma uitgewerkt dat de onderneming wendbaarder en flexibeler moet maken, de structurele nood aan personeel moet verminderen en de klantendienst moet verbeteren. Dynamiek van de concurrentiële markt Een nieuwkomer op de markt of een radicale prijzenslag zou het marktaandeel van Belgacom verder onder druk kunnen zetten en Belgacom ertoe dwingen haar tarieven nog te verlagen, wat een negatieve impact zou hebben op de opbrengst en de winst. Het gedrag van de concurrenten zou Belgacom ervan kunnen weerhouden om in nieuwe technologieën te investeren. Belgacom past een strakke prijzenstrategie toe, waarbij ze erover waakt om geen verdere marktwaarde te vernietigen. Ze hanteert een multimerkenstrategie om het prijsgevoelige segment gericht aan te pakken. Belgacom beschikt over andere hefbomen dan de prijs dankzij haar convergentiestrategie en investeringen in een superieur mobiel netwerk, die haar een concurrentieel voordeel opleveren. 3 Nr. 0202.239.951 Belangrijkste risico's Beschrijving Beheersmaatregelen Druk van de regelgeving De resultaten van Belgacom zouden aanzienlijk negatief kunnen worden beïnvloed door wijzigingen in het regelgevingsbeleid of door acties van Europese of nationale regelgevende instanties. Belgacom heeft nog altijd af te rekenen met een regelgevingsveld dat sterk verschilt van dat van de kabeloperatoren in België. De netwerksystemen kunnen mogelijk de impact ondervinden van beschadiging, computervirussen, natuurrampen en ongeoorloofde toegang, wat kan leiden tot verlies van activiteiten en aansprakelijkheidsvorderingen. Een deel van Belgacoms nationale vaste toegangsnetwerk is sinds lang in gebruik. Door de veroudering van de koperkabels zou het storingspercentage kunnen toenemen en de performantie verminderen. Belgacom communiceert en onderhandelt met de Belgische en EUregulatoren om hen ervan te overtuigen (i) geen ongunstige voorwaarden op te leggen en (ii) een billijk en evenwichtig regelgevend kader te implementeren. Afhankelijkheid van apparatuur en technologieën Momenteel wordt een cyberveiligheidsplan over meerdere jaren geïmplementeerd en een speciale Cyber Defence Unit gecreëerd. Om de veroudering van de koperkabels aan te pakken wordt Belgacoms strategie i.v.m. de vernieuwing van de vaste toegang in lijn gebracht met de toekomstige bestemming van haar netwerk. De klassieke systemen worden vervangen door geïntegreerde systemen. Er wordt strikt toegezien op service- en licentieovereenkomsten met leveranciers en verkopers. 1.2.1.1. Flexibiliteit inzake menselijke middelen Aangezien de opbrengsten van Belgacom de voorbije jaren onder druk stonden, moeten de kosten van de onderneming beduidend worden verlaagd om de EBITDA op peil te houden. Een belangrijk deel van de kosten van Belgacom heeft betrekking op het personeel, zowel intern als in onderaanneming, waarvoor de onderneming met een globale stijging wordt geconfronteerd die niet houdbaar is voor de toekomst. Door de specifieke HR context, de strikte HR regels en de onderhandelingen die hierover steeds met alle vakorganisaties moeten gevoerd worden, zou Belgacom de nodige flexibiliteit kunnen ontberen. Met name wanneer de complexiteit van de business toeneemt, wat het nodig maakt om de competenties te upgraden en aan upstaffing te doen in functies met rechtstreeks klantencontact. Bovendien past België automatisch inflatiegebonden loonindexeringen toe, die niet enkel leiden tot een hogere kostprijs van het eigen personeel van Belgacom, maar ook van de medewerkers in onderaanneming, doordat ook de outsourcingbedrijven onder de indexeringen vallen. Op het niveau van de Belgacom Groep is zowat een op drie werknemers statutair, met een veel betere bescherming tegen ontslag dan de contractuele werknemers. Dit kan het vermogen van Belgacom beperken om de efficiëntie te verbeteren en de flexibiliteit te verhogen tot niveaus die vergelijkbaar zijn met die van haar concurrenten. Om de broodnodige structurele maatregelen door te voeren voert het HR-departement van Belgacom momenteel onderhandelingen met de vakorganisaties. Deze onderhandelingen zijn erop gericht om meer flexibiliteit te bekomen om de medewerkers doorheen de organisatie te 4 Nr. 0202.239.951 laten evolueren, het personeelskader sneller aan de reële werklast aan te passen en de verloningselementen op de gangbare marktpraktijken af te stemmen. Belgacom heeft een omvangrijk vereenvoudigingsprogramma opgezet dat de onderneming wendbaarder en flexibeler moet maken, de structurele nood aan personeel moet verminderen en de klantendienst moet verbeteren. Het vereenvoudigingsproject zal de onderneming voorbereiden op de golf van toenemende pensioneringen die eraan komt (tijdsbestek 2018-2023). De noodzaak om personeel te vervangen zal tot het minimum worden beperkt door het ontwikkelen van een strategische workforce planning, door een vlotte mobiliteit en door de producten en diensten, processen, systemen en organisatie van Belgacom drastisch te vereenvoudigen en/of te automatiseren. 1.2.1.2. Dynamiek van de concurrentiële markt Belgacom focust voor haar business hoofdzakelijk op België, een klein land met slechts enkele grote telecomspelers, van wie Belgacom de historische speler is. Belgacom is actief in mature, volgens sommigen zelfs vrijwel gesatureerde markten. In deze omstandigheden is de marktwaarde kwetsbaar voor marktverstorend gedrag van de concurrentie. Bovendien zijn de belangrijkste concurrenten van Belgacom, Mobistar, BASE en Telenet, dochterondernemingen van grote internationale operatoren, respectievelijk France Telecom, KPN en Liberty Global. Wat tvdiensten betreft, vervult Belgacom de rol van uitdager, waarbij ze forse concurrentie van de kabel ondervindt. Een nieuwkomer op de markt of een radicale prijzenslag met de concurrentie zou Belgacom marktaandeel kunnen kosten en haar opbrengsten en winst onder druk kunnen zetten. Zo heeft de nieuwe Belgische telecomwet, aangemerkt als een van de belangrijkste risico's in het Risk Management-hoofdstuk van het jaarverslag van 2012, bijvoorbeeld sinds 1 oktober 2012 geleid tot een sterke stijging van het klantenverloop voor mobiele producten. In combinatie met de agressieve mobiele tarieven van de concurrentie (zowel voor retail als wholesale) heeft dit Belgacom ertoe gedwongen haar aanbod van mobiele tarieven eind 2012 en in april 2013 aan te passen, wat de waarde voor klanten van gelijkaardige maandelijkse tariefverbintenissen aanzienlijk verhoogde. Met churnniveaus die in 2013 opnieuw normaal werden en de netto aangroei van mobiele klanten die opnieuw positief werd, hanteert Belgacom een strakke prijszettingsstrategie en waakt erover om geen verdere marktwaarde te vernietigen. In geval van verlies van marktaandeel door een verdere forse verlaging van de prijzen van de concurrenten zou Belgacom er echter toe gedwongen kunnen worden haar mobiele tariefplannen op basis hiervan aan te passen, wat zou kunnen leiden tot bijkomende druk op de mobiele opbrengsten. Dankzij haar langetermijnstrategie en haar volgehouden netwerkinvesteringen heeft Belgacom voor zichzelf echter een voordelige concurrentiepositie gecreëerd, waardoor ze nu over nog andere hefbomen dan alleen de prijs beschikt. Belgacom biedt mobiele diensten op een superieur mobiel netwerk en haar convergentiestrategie biedt de onderneming een stevige basis om te concurreren, aantrekkelijke multiplayaanbiedingen voor te stellen en tegelijk de churn te verminderen. Een andere onderscheidende factor voor Belgacom is het feit dat ze de leiding inzake mobiele innovatie heeft genomen. Zo lanceerde ze als eerste 4G in België en werd 2013 afgesloten met 258 steden en gemeenten met 4G-bereik, goed voor 50 % van de bevolking van België. Belgacom wil een degelijke return op haar investeringen door de introductie van de notitie snelheid in haar mobiele prijspakketten. Dit vertaalt zich in het beschikbaar stellen van de volledige snelheidsmogelijkheden van de 4G technologie enkel aan haar high-end mobiele prijspakketten. Abonnees op de mid- en low-end mobiele aanbiedingen met een een 4G toestel zullen ook van hogere snelheid genieten maar deze zal beperkt worden tot 20 Mbps. De rendabiliteit van 4G zou echter uitdagender worden indien de concurrentie zou beslissen de volledige 4G-mogelijkheden gratis aan alle klanten aan te bieden. Aldus loopt Belgacom het risico om niet te kunnen profiteren van de dure investeringen die ze doet. Op de fixed markt heeft Belgacom af te rekenen met sterke concurrentie van de kabeloperatoren. Een mogelijke consolidering tussen kabeloperatoren of tussen kabeloperatoren en mobiele netwerkoperatoren, alsook de openstelling van het kabelnetwerk voor nieuwe spelers, zou de 5 Nr. 0202.239.951 posities van de concurrenten verder kunnen versterken. De vervanging van vaste lijn diensten (bv. door apps en sociale media zoals Skype, Facebook e.d.), alsook tv-inhoud (zoals Bhaalu, Stievie en Netflix in de toekomst) kunnen de opbrengsten en de marges mogelijk verder onder druk zetten. Belgacom reageert op deze dreigingen via een convergente en gebundelde benadering en door nieuwe diensten aan te bieden (bv. TV Replay, Belgacom Cloud, Smart en Safe Living). Om haar vaste en mobiele premiummerken te kunnen behouden, volgt Belgacom een multimerkenstrategie, waarbij ze het prijsgevoelige segment bespeelt via haar filiaal Scarlet, dat aantrekkelijk geprijsde mobiele en tripleplayproducten aanbiedt. Op de KMO-markt ondervinden we, naast de concurrentie van spelers die ook actief zijn op de consumentenmarkt, concurrentie van nichespelers op de verschillende productenmarkten. Belgacom blijft een referentie op deze markt dankzij haar convergente aanbiedingen, die vast en mobiel, alsook telecom en IT combineren. Wat de grotere ondernemingen betreft, ondervindt Belgacom concurrentie van internationaal georiënteerde operatoren zoals Orange Business Services, Colt, Verizon Business en BT Belgium, en ook van integratoren zoals Dimension Data, Getronics, Cegeka en RealDolmen. Het versplinterde concurrentielandschap verscherpt de prijsconcurrentie en kan mogelijk een verdere impact hebben op de opbrengsten en de marges. Op de markt van de internationale carrierdiensten zijn de marges per minuut voor spraak de voorbije jaren zwaar onder druk gekomen als gevolg van prijsconcurrentie, consolidering van de concurrenten en het gemak waarmee klanten van provider kunnen veranderen. Als de druk op de marges voor spraak zou aanhouden en/of indien de Groep de prijsverlagingen niet compenseert door hogere volumes, kunnen het groeipercentage, de bedrijfsopbrengsten en de nettowinst van International Carrier Services de weerslag daarvan ondervinden. Bovendien kan de druk op de mobiele datamarkt nog verhogen en daardoor een impact hebben op het groeiprofiel van ICS. 1.2.1.3. Druk van de regelgeving Belgacom is actief op sterk gereguleerde markten, wat een rem zet op haar flexibiliteit om de business te beheren. De resultaten van Belgacom kunnen mogelijk sterk te lijden hebben onder wijzigingen in het regelgevingsbeleid of onder acties van Europese of nationale regelgevende instanties. De opbrengsten en de winst van de Groep zouden onder meer de impact kunnen ondervinden van een verhoging van de belastingen en van bijkomende regelgeving op het vlak van roaming, consumenten en wholesale. De huidige wholesaletarieven weerspiegelen de economische waarde van de onderliggende netwerkactiva niet. Dit zou een negatieve impact kunnen hebben op de rendabiliteit van de vernieuwing van de activa (herinvesteringen) en investeringen in 'nextgeneration'-netwerken. Belgacom kijkt nog altijd aan tegen een speelveld dat sterk afwijkt van dat van haar belangrijkste concurrenten voor fixed diensten: de regionale kabeloperatoren. Dit geeft hen een concurrentievoordeel dat de eerlijke concurrentie verstoort en dat het vermogen van Belgacom om te strijden om marktaandeel mogelijk negatief kan beïnvloeden. Belgacom communiceert en onderhandelt met de Belgische en Europese regelgevers, persoonlijk of via handelsassociaties zoals ETNO en GSMA, om te trachten deze instanties te overtuigen (i) geen ongunstige voorwaarden op te leggen en (ii) een eerlijk en evenwichtig regelgevend kader te voorzien dat investeringen aanmoedigt en een vlak speelveld met de kabeloperatoren creëert. Belgacom ontwikkelt ook gedegen kostenmodellen om haar tarieven tegenover de regelgevers te rechtvaardigen. Ten slotte vecht Belgacom ook ongunstige en oneerlijke beslissingen voor de rechtbank aan. 1.2.1.4. Afhankelijkheid van apparatuur en technologieën De business van Belgacom is sterk afhankelijk van de technische infrastructuur, zoals telecomapparatuur en IT-platformen. Belgacom is alleen in staat om diensten te leveren voor 6 Nr. 0202.239.951 zover ze haar netwerksystemen kan beschermen tegen schade van telecommunicatiestoringen, computervirussen, natuurrampen en ongeoorloofde toegang. Een systeemfout, incident of veiligheidsinbreuk die een onderbreking van (een deel van) de operaties van Belgacom tot gevolg heeft, zou haar vermogen kunnen aantasten om diensten te leveren aan (een deel van) haar klanten en kan potentieel financiële gevolgen en een impact op het imago hebben. Om de risico's op incidenten met een impact op de technische gebouwen (bv. brand) te beperken, heeft Belgacom haar technologieën verspreid over verschillende locaties en gebouwen (bv. drie datacenters, opsplitsen van ICT-diensten voor grote klanten en particulieren), tien knooppunten voor netwerkdiensten en honderden lokale centrales. Om de veiligheid van haar IT- en telecomsystemen te waarborgen, wordt momenteel een nieuw meerjarig cyberveiligheidsplan geïmplementeerd om het detecteren en verhelpen van cyberaanvallen te vergemakkelijken. Dit nieuwe cyberveiligheidsplan omvat een breed scala van acties, die bestaan uit: - best-in-class beveiliging van IT-platformen en netwerken voor een verbeterde preventie; - de oprichting van een Cyber Defence Unit die exclusief is toegespitst op het detecteren en verhelpen van cyberincidenten; - organisatorische maatregelen en governance en de ontwikkeling van een meer op cyberveiligheid gerichte cultuur en bewustzijn voor de interne organisatie, alsook voor partners, verkopers en leveranciers. De dienstenportefeuille van Belgacom wordt almaar meer afhankelijk van verschillende ITplatformen. Om de kwaliteit van de service aan haar klanten op peil te houden dient Belgacom waarborgen te bieden op het vlak van stabiliteit, behandelingstijd en reactiviteit. Verstoringen van of inbreuken op de veiligheid die resulteren in verlies of beschadiging van data of applicaties van klanten of die leiden tot het ongepast openbaar maken van vertrouwelijke informatie, kunnen ertoe leiden dat Belgacom aansprakelijk wordt gesteld. Bovendien kan de Groep mogelijk bijkomende kosten dienen te maken om de schade te herstellen die het gevolg is van deze verstoringen of inbreuken. Belgacom is in het bezit van een foutenverzekering ('errors and omissions'), een verzekering tegen onderbreking van de activiteiten en een verzekering die er specifiek op gericht is om te beschermen tegen bepaalde verliezen onder meer te wijten aan computervirussen en veiligheidsinbreuken. Voor kritieke IT-applicaties werd in 2013 een omvangrijk resiliëntieplan doorgevoerd dat volledige segregatie mogelijk maakt, alsook merkelijk betere herstelcapaciteit na rampen. Om problemen in de toeleveringsketen te voorkomen, ziet Belgacom bovendien nauwlettend toe op haar service- en licentieovereenkomsten met leveranciers en verkopers. Belgacom beschikt over een nationaal vast toegangsnetwerk, waarvan een deel al sinds lange tijd in gebruik is: het klassieke kopernetwerk. Door de veroudering van de koperkabels zouden de storingspercentages kunnen oplopen en zou de performantie kunnen verminderen, wat tot een bijkomende vervanging van koperkabels zou kunnen nopen. Met het oog hierop brengt Belgacom haar vernieuwingsstrategie in lijn met de toekomstige bestemming van haar netwerk. Het mobiele netwerk zal mogelijk af te rekenen krijgen met technische storingen, die een impact op de kwaliteit van de dienst kunnen hebben of tijdelijke dienstonderbrekingen kunnen veroorzaken, wat tot ontevredenheid bij de klanten kan leiden. Er werden doorgedreven netwerkresiliëntieprogramma's opgezet om het vermogen om het netwerk in geval van problemen operationeel te houden, te vergroten. Belgacom blijft investeren in stabiliteitsverbeteringen voor zowel haar vaste als haar mobiele netwerk door nieuwe technologieën en architecturen in gebruik te nemen die een hogere redundantie mogelijk maken (4G, vectoring, enz.). Belgacom focust ook op het vereenvoudigen van haar klassieke netwerk d.m.v. een omvangrijk netwerktransformatieprogramma, waarvan de implementatie mogelijk vertraging kan oplopen, wat de besparingen door het uitfaseren van technische gebouwen zou kunnen uitstellen. 7 Nr. 0202.239.951 Dit neemt niet weg dat, in geval van netwerk- of IT-storingen, Belgacom diverse maatregelen heeft geïmplementeerd om problemen zo spoedig mogelijk te verhelpen. Enerzijds heeft Belgacom een geavanceerd controlecentrum, dat toelaat om alle eventuele problemen die de goede werking van de operaties in gevaar brengen, heel snel te detecteren en te identificeren. Daarnaast heeft Belgacom uitgebreide en beproefde procedures ingevoerd om incidenten met een grote impact zo snel mogelijk het hoofd te bieden door middel van Emergency Response Teams, die de beste experts in hun domein omvatten en alle dagen en de klok rond paraat staan. 1.2.2. Risico's m.b.t. de financiële rapportering In het domein van de financiële rapportering zijn de belangrijkste risico's, naast de algemene ondernemingsrisico's die ook een impact hebben op de financiële rapportering (bv. personeel), onder meer: nieuwe transacties en evoluerende boekhoudnormen, wijzigingen in de fiscale weten regelgeving en de procedure voor het afsluiten van de financiële staten. 1.2.2.1. Nieuwe transacties en evoluerende boekhoudnormen Nieuwe transacties zouden een significante impact kunnen hebben op de financiële staten, zowel rechtstreeks op de resultatenrekening als op de toelichtingen. Een onjuiste boekhoudkundige verwerking zou kunnen resulteren in financiële staten die niet langer een waarheidsgetrouw beeld geven. Wijzigingen in de wetgeving (bv. pensioenleeftijd, bescherming van de klanten) kunnen ook een significante impact op de gerapporteerde financiële cijfers hebben. Nieuwe boekhoudnormen kunnen het vergaren van nieuwe informatie en het aanpassen van complexe (facturatie)systemen vereisen. Indien hier niet tijdig en adequaat op wordt geanticipeerd, kan de tijdige afhandeling en de betrouwbaarheid van de financiële rapportering in gevaar komen. Het is de verantwoordelijkheid van het Corporate Accounting-departement om de evolutie op het vlak van de veranderende normen, zowel lokale General Accepted Accounting Principles (GAAP) als International Financial Reporting Standards (IFRS), te volgen. De veranderingen worden in kaart gebracht en de impact op de financiële rapportering van Belgacom wordt proactief geanalyseerd. Voor elk nieuw type van transactie (bv. een nieuw product, nieuw werknemersvoordeel, businesscombinatie) wordt een grondige analyse gemaakt vanuit het oogpunt van financiële rapportering, risicobeheer, thesaurie en belastingen. Bovendien worden de ontwikkelingsvereisten voor de financiële systemen tijdig gedefinieerd en wordt de conformiteit met de interne en externe normen systematisch nagegaan. De nadruk ligt op het uitwerken van preventieve controles en het opzetten van rapporteringstools die controles achteraf mogelijk maken. Het Audit- en Toezichtscomité (A&CC) en het Directiecomité worden regelmatig geïnformeerd over nieuwe aankomende normen voor financiële rapportering en de potentiële impact ervan op de financiële cijfers van de Belgacom. 1.2.2.2. Wijzigingen in de fiscale wet- en regelgeving Wijzigingen in de fiscale wet- en regelgeving (vennootschapsbelasting, B.T.W. e.d.) of in de toepassing ervan door de fiscus kan een significante impact hebben op de financiële staten. Om de conformiteit ervan te verzekeren, moeten vaak op korte termijn bijkomende administratieve procedures worden opgezet om relevante informatie te verzamelen of moeten updates van bestaande IT-systemen worden doorgevoerd (bv. facturatiesystemen). Het departement Tax volgt mogelijke veranderingen in de fiscale wet- en regelgeving, alsook interpretaties van bestaande fiscale wetten door de fiscus, voortdurend op. Op basis van wetgeving, doctrine, rechtspraak, politieke verklaringen, beschikbare wetsontwerpen, enz. wordt een financiële en operationele impactanalyse uitgevoerd. 8 Nr. 0202.239.951 1.2.2.3. Procedure voor het afsluiten van financiële staten De voorlegging van tijdige en betrouwbare financiële informatie blijft afhankelijk van een procedure voor het adequaat afsluiten van financiële staten. Voor de procedure m.b.t. het afsluiten van de financiële staten van Belgacom werden duidelijke taken en verantwoordelijkheden vastgelegd. Tijdens de procedures voor de maandelijkse, driemaandelijkse, halfjaarlijkse en jaarlijkse afsluiting van de rekeningen worden de verschillende stappen voortdurend gemonitord. Daarnaast worden nog verschillende controles uitgevoerd om te waken over de kwaliteit en de conformiteit met de interne en externe vereisten en richtlijnen. Voor Belgacom en haar belangrijkste filialen wordt een heel gedetailleerde kalender voor de afsluitingen opgemaakt, met een gedetailleerd overzicht van de divisieoverschrijdende voorbereidende vergaderingen, de deadlines voor het afsluiten van specifieke procedures, de exacte datum en het uur wanneer IT-subsystemen worden vergrendeld, valideringsvergaderingen en de vereiste elementen voor de rapportering. Voor elke procedure en subprocedure worden verschillende controles uitgevoerd, zoals preventieve controles, waarbij de informatie wordt getest vooraleer ze wordt verwerkt. Daarnaast zijn er ook opsporende controles, waarbij het resultaat van de verwerking wordt geanalyseerd en bevestigd. Er gaat specifieke aandacht naar redelijkheidstests, waarbij financiële informatie wordt geanalyseerd door meer onderliggende operationele drivers en coherentietests, waarbij financiële informatie van verschillende domeinen wordt samengevoegd om resultaten, trends e.d. te bevestigen. Voor belangrijke of niet-terugkerende transacties worden tests op de individuele opnames in de boekhouding gedaan; voor de andere transacties gebeurt dit steekproefsgewijs. De combinatie van al deze tests biedt voldoende zekerheid over de betrouwbaarheid van de financiële cijfers. 2. BELANGRIJKE GEBEURTENISSEN DIE NA HET EINDE VAN HET BOEKJAAR HEBBEN PLAATSGEVONDEN Belgacom is exclusieve onderhandelingen aangegaan met Vivendi met vertrekking tot de verkoop van haar 100% dochteronderneming Groupe Telindus France S.A.. De afronding van de transactie is onderworpen aan de vervulling van bepaalde opschortende voorwaarden waaronder de goedkeuring door de Franse mededingingsautoriteit. 3. OMSTANDIGHEDEN DIE KUNNEN BEÏNVLOEDEN DE ONTWIKKELING VAN BELGACOM AANMERKELIJK De omstandigheden die de ontwikkeling van Belgacom aanmerkelijk kunnen beïnvloeden werden toegelicht onder 1.2.. 4. WERKZAAMHEDEN OP HET GEBIED VAN ONDERZOEK EN ONTWIKKELING De activiteiten van onderzoek en ontwikkeling omvatten in het algemeen 4 belangrijke stappen in de cyclus van de aanvaarding van een technologie of van een dienst gebaseerd op technologie: • • • • Studie betreffende het potentieel van de technologie: bepalen van de commerciële en technische mogelijkheden van de technologie en de positionering in een technisch portfolio; Introductie van de technologie: eens de technologie geselecteerd is, is de engineering van de oplossing nodig opdat deze zou kunnen ontwikkeld, geëxploiteerd en van dag tot dag beheerd worden; Evolutie van de technologie: eens ontwikkelt, zal deze technologie verder evolueren volgens haar potentieel en de marktvraag; Voorbereiding van de introductie van nieuwe diensten. 9 Nr. 0202.239.951 De activiteiten van onderzoek en ontwikkeling concentreerden zich in 2013 op de volgende punten: • Studie betreffende het potentieel van nieuwe technologieën: o Verdere gedetailleerde studies rond mogelijke oplossingen voor het uitfaseren van traditionele technologieën en om te migreren naar een volledig IP gebaseerd netwerk. Meer bepaald werden oplossingen voor het vervangen van PSTN en ISDN (Acces Gateway, ISDN Access Devices en alternatieven) verder onderzocht op hun technische, economische en operationele mogelijkheden. o Studie voor het bepalen van de toekomstige architectuur van het transport netwerk en de ondersteunende technologieën, met als doel een oplossing te bieden voor de disruptieve groei van het verkeer, een hogere betrouwbaarheid en een vereenvoudiging van het backbone netwerk te realiseren. o Bijkomende studies naar de introductie van IPv6 in de data netwerken. o Fibre To The Home (FTTH): verdere technische en economische studies werden uitgevoerd en voorbereidingen werden voortgezet om FTTH uit te rollen in nieuwe verkavelingen. In de gemeente Brecht werd een eerste pilootproject gerealiseerd voor het aansluiten op basis van glasvezel in een nieuwe verkaveling. o Een nieuwe studie werd opgestart naar het potentieel van het uitrollen van glasvezel tot dicht bij de woningen, met hergebruik van de laatste meters van het bestaande koperpaar voor het realiseren van de aansluiting (oplossing gebaseerd op de G.Fast standaard). o Onderzoek naar haalbare oplossingen voor het optimaliseren van dataverkeer op het vaste en mobiele netwerk, met als doel een optimale dienstkwaliteit voor datadiensten. o Belgacom startte een analyse naar de mogelijkheden van de laatste nieuwe video coderings technieken (HEVC / H265 video coding). o Tevens werd er gekeken naar het potentieel van integratie van Wi-Fi met het mobiele datanetwerk om op deze wijze altijd de best mogelijke klant-ervaring te kunnen aanbieden. o Belgacom blijft een continue focus behouden op het “Groen” aspect. Met “Groene ICT” en “ICT voor Groen” werkt Belgacom actief aan het verminderen van haar eigen ecologische voetafdruk, alsook die van anderen. Er wordt hierbij gekeken naar verschillende domeinen (e-voorschrift, smart grids…). • Introductie van nieuwe technologieën: o Belgacom heeft in haar mobiel netwerk de nieuwste evolutie in 3G geïntroduceerd (HSPA+ of “3G+”). Dit biedt de mogelijkheid om de gemiddelde download snelheid te verdubbelen en de upload datasnelheid substantieel te verhogen voor toestellen die deze evolutie ondersteunen. o Belgacom en Alcatel-Lucent hebben binnen een samenwerkingsovereenkomst verder gewerkt aan een volgende stap in de VDSL2 technologie (‘Vectoring’). Met deze oplossing wordt interferentie in de telefoonkabel opgeheven, waardoor substantieel hogere datasnelheden kunnen worden aangeboden. Er werd een nieuwe modem (“Bbox3”), die deze Vectoring oplossing ondersteund, ontwikkeld en gelanceerd. • Evolutie van de technologie met verbetering en uitbreiding van de bestaande diensten: o Belgacom heeft zijn aanbod voor Cloud-gebaseerde diensten verder verbeterd en uitgebreid met een Cloud oplossing specifiek gericht op de residentiële markt (bewaren en delen van inhoud). o Tevens werd de portfolio van diensten rond “internet-of-things” uitgebreid met de introductie van Home Control & View: alarmen en interactie met meerdere detectoren in de woning. o Belgacom TV diensten werden verder uitgebreid. Een nieuwe decoder en een snellere toepassing voor TV Overal werden ontwikkeld. Een nieuwe dienst (TV-Replay) werd geïntroduceerd. Deze geeft gebruikers de mogelijkheid om TV programma’s later te bekijken op een tijdstip dat hen het beste schikt. 10 Nr. 0202.239.951 o Door de verdere verbetering van DLM (Dynamic Line Management), een technologie die volledig intern werd ontwikkeld, werd de download snelheid van een VDSL2 verbinding verder verhoogd (tot maximaal 50 Mbps). • De voorbereiding van de introductie van nieuwe diensten: o Belgacom was een van de belangrijke deelnemers in het piloot project met glasvezelnetwerk in Kortrijk, waarin testgebruikers beschikken over een toegang met hoge snelheid. Deze proeftuin stelt ontwikkelaars van toepassingen in staat om hun toepassingen te testen in een reële omgeving met een representatief aantal testgebruikers. Belgacom heeft in dit kader ook een aantal geavanceerde diensten uitgetest. Belgacom werkt samen met de universiteiten, industriële partners en verschillende instituten, zoals iMinds (onafhankelijk onderzoeksinstituut opgericht door de Vlaamse Overheid), I.W.T. (Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie). In dit verband heeft Belgacom deelgenomen aan verschillende R&D programma’s in verscheidene domeinen. Belgacom zetelt ook in verschillende gebruikerscommissies voor strategisch onderzoek. 5. BIJKANTOREN Het bijkantoor in het Groothertogdom Luxemburg werd opgericht in 2002 en is belast met het beheer van Luxemburgse financiële activa. Belgacom heeft daartoe haar aandelen in Belgacom Finance N.V. toegewezen aan dit bijkantoor. 6. GEBRUIK VAN FINANCIËLE INSTRUMENTEN Belgacom is onderhevig aan marktrisico’s, waaronder intrest- en wisselkoersrisico’s verbonden aan onderliggende activa en passiva en verwachte transacties. Op basis van een analyse van deze risico’s sluit Belgacom selectief derivaten af om deze risico’s te beheren. Belgacom beheert het risico en effect van ongewenste intrestschommelingen en haar totale financieringskost door onder meer gebruik te maken van intrest- en deviezenswaps (IRS en/of IRCS). Deze financiële instrumenten worden gebruikt om het intrestrisico om te vormen van een vaste naar een vlottende rentevoet of omgekeerd. Het wisselkoersrisico van Belgacom heeft betrekking op de financiële schulden in deviezen en op operationele activiteiten in vreemde munten die niet op een “natuurlijke” manier ingedekt kunnen worden. Teneinde dergelijk wisselkoersrisico in te dekken gebruikt Belgacom regelmatig derivaten, voornamelijk wisseltermijncontracten en occasioneel ook deviezenopties. Belgacom loopt hierdoor een risico in het geval de tegenpartij van deze derivaten in gebreke blijft. Aangezien het echter gaat om kredietwaardige financiële instellingen, eist Belgacom over het algemeen geen onderpand of andere zekerheid. 7. ONAFHANKELIJKHEID EN DESKUNDIGHEID OP HET GEBIED VAN BOEKHOUDING EN AUDIT VAN TEN MINSTE ÉÉN LID VAN HET AUDIT- EN TOEZICHTSCOMITÉ Overeenkomstig de statuten beschikt Belgacom over een Audit- en Toezichtscomité (Audit and Compliance Committee – A&CC), dat bestaat uit drie tot maximum vijf niet-uitvoerende bestuurders, waarvan de meerderheid onafhankelijk moet zijn. Overeenkomstig haar charter wordt het voorgezeten door een onafhankelijke bestuurder. Alle leden van het A&CC hebben voldoende ervaring in financiële zaken om hun functies waar te nemen. De voorzitter, de Heer Pierre-Alain De Smedt, is onderlegd op vlak van accounting en auditing. Hij is houder van een licentiaatsdiploma in commerciële en financiële wetenschappen. 11 Nr. 0202.239.951 Gedurende zijn loopbaan heeft hij verschillende functies van CEO, CFO en COO waargenomen. In zijn niet uitvoerende functies is hij lid van het Auditcomité van Avis Europe. 8. VERKLARING INZAKE DEUGDELIJK BESTUUR Het bestuursmodel van Belgacom De statuten van Belgacom zijn sterk beïnvloed door de specifieke juridische vorm van de onderneming. Als naamloze vennootschap van publiek recht is Belgacom in de eerste plaats onderworpen aan de wet van 21 maart 1991 betreffende de autonome overheidsbedrijven (‘de wet van 1991’). Belgacom is onderworpen aan het Wetboek van Vennootschappen, voor zover de wet van 1991 er niet uitdrukkelijk van afwijkt. De belangrijkste kenmerken van het bestuursmodel van Belgacom zijn: • een Raad van Bestuur, die het algemeen beleid en de algemene strategie van Belgacom vastlegt en toezicht houdt op het operationele management; • de oprichting door de Raad van Bestuur in zijn midden van een Audit- en Toezichtscomité, een Benoemings- en Bezoldigingscomité en een Comité voor Strategie en Bedrijfsontwikkeling; • een Gedelegeerd Bestuurder, die de hoogste verantwoordelijkheid draagt voor het operationele management (met inbegrip van, maar niet beperkt tot het dagelijkse bestuur); • een Managementcomité, dat de Gedelegeerd Bestuurder bijstaat in de uitoefening van zijn bevoegdheden. 8.1. Aanduiding van de toepasselijke Corporate Governance Code Belgacom duidt de Belgische Corporate Governance Code 2009 als toepasselijke Code aan (www.corporategovernancecommittee.be). 8.2. Afwijking van de Belgische Corporate Governance Code 2009 Belgacom leeft de principes en bepalingen van de Belgische Corporate Governance Code 2009 na, met uitzondering van bepalingen 4.6 en 4.7. Hoewel bepaling 4.6 stipuleert dat de bestuurdersmandaten maximaal vier jaar mogen bedragen, lopen de mandaten van de Belgacom-bestuurders over zes jaar, zoals voorgeschreven door artikel 18 van de Wet van 1991. Hoewel bepaling 4.7 bepaalt dat de Raad zijn Voorzitter benoemt, voorziet artikel 18 § 5 van de wet van 1991 dat de Voorzitter wordt benoemd door de Koning. 8.3. Belangrijkste kenmerken van de interne controle- en riscobeheerssystemen De Belgacom Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor de evaluatie van de doeltreffendheid van de interne controle en van de systemen voor risicobeheer. Belgacom heeft zijn systeem van interne controle gebaseerd op het COSO model van 1992, d.i. een geïntegreerd referentiekader voor interne controle en ondernemingsrisicobeheersing zoals opgesteld door het Committee of Sponsoring Organisation of the Treadway Commission (“COSO”) in 1992. Dit COSO referentiekader is opgesteld rond 5 componenten: de controleomgeving, de risicoanalyse, de controleactiviteiten, de informatie en communicatie en tot slot de monitoring. Het systeem van interne controle van Belgacom wordt gekenmerkt door een organisatie met duidelijk gedefinieerde verantwoordelijkheden, naast voldoende middelen en kennis, alsook aangepaste informatiesystemen, procedures en praktijken. Uiteraard kan Belgacom niet garanderen dat dit interne controle systeem afdoende zal zijn onder alle omstandigheden. Misbruik van activa en vergissingen kunnen immers nooit volledig worden uitgesloten. Belgacom organiseert wel een doorlopend nazicht en opvolging van al de componenten van zijn systemen van interne controle en risicobeheer, teneinde zich ervan te vergewissen dat ze adequaat blijven. 12 Nr. 0202.239.951 Belgacom beschouwt het tijdig verstrekken van volledige, betrouwbare en relevante financiële informatie in overeenstemming met IFRS en met andere Belgische verslaggevingsvereisten aan al zijn interne en externe belanghebbenden als een essentieel element van beleid en deugdelijk bestuur. Daarom heeft Belgacom zijn interne controle en risicobeheerssystemen over zijn financiële verslaggeving zodanig georganiseerd dat hieraan wordt voldaan. 8.3.1. De controleomgeving 8.3.1.1. De organisatie van de interne controle: Het A&CC heeft als taak de Raad van Bestuur bij te staan en te adviseren met betrekking tot (i) het proces van financiële rapportering, (ii) de efficiëntie van de systemen voor interne controle en risicobeheer van Belgacom, (iii) de interne-auditfunctie van Belgacom en de efficiëntie ervan, (iv) de kwaliteit, de integriteit en de wettelijke controle van de statutaire en geconsolideerde jaarrekeningen van de onderneming, waaronder de opvolging van de vragen en de aanbevelingen geformuleerd door de commissarissen, (v) de relatie met de commissarissen van de Groep en de evaluatie van en het toezicht op de onafhankelijkheid van de commissarissen, (vi) de conformiteit van Belgacom met de juridische en regelgevingsvereisten, (vii) en de conformiteit binnen de organisatie met de Gedragscode en de Dealing Code van Belgacom. Het A&CC vergadert minstens eenmaal per kwartaal. 8.3.1.2. Integriteit en ethiek: De Raad van Bestuur heeft een Handvest van Deugdelijk Bestuur en een Gedragscode “Onze manier van verantwoord ondernemen” goedgekeurd. Alle werknemers moeten hun dagelijkse activiteiten en hun zakelijke objectieven volgens de meest strikte ethische standaarden en principes uitvoeren, met daarbij de Groepswaarden (Respect, Can do en Passion) als leidinggevende principes in het achterhoofd. De Code “Onze manier van verantwoord ondernemen”, beschikbaar op www.belgacom.com, legt de bovenvermelde principes uit en heeft als bedoeling iedere werknemer te inspireren in zijn of haar dagelijks gedrag en houdingen. Het ethisch gedrag is niet beperkt tot de tekst van de Code. De Code is een samenvatting van de hoofdprincipes en is dus niet exhaustief. Bovendien hecht Belgacom in het algemeen en de Finance divisie in het bijzonder veel belang aan het zich strikt houden aan een tijdige en kwalitatieve rapportering. 8.3.1.3. Reglementen en procedures: De principes en de regels in de Code “Onze manier van verantwoord ondernemen” zijn in verschillende interne reglementen en procedures verder uitgewerkt. Deze groepsreglementen en -procedures zijn op de Belgacom intranet-sites beschikbaar. Ieder reglement heeft een verantwoordelijke, die deze op regelmatige basis opnieuw bekijkt en updates doet indien nodig. Op regelmatige tijdstippen en wanneer er updates gebeurd zijn, wordt een gepaste communicatie hieromtrent georganiseerd. Op het vlak van de financiële verslaggeving zijn de algemene en meer gedetailleerde boekhoudprincipes, richtlijnen en instructies samengebracht in de boekhoudhandleidingen, alsook in andere referentiedocumenten, die alle beschikbaar zijn op de Belgacom intranet website. Bovendien organiseert het departement Corporate Accounting regelmatig boekhoudseminaries teneinde medewerkers uit financiële en niet financiële departementen up to date te houden met betrekking tot boekhoudreglementen en procedures. 13 Nr. 0202.239.951 8.3.1.4. Bevoegdheden en verantwoordelijkheden: Het interne controlesysteem van Belgacom doet haar voordeel met het feit dat in de hele Belgacom organisatie de bevoegdheden en verantwoordelijkheden duidelijk bepaald zijn. Iedere business eenheid, divisie en departement heeft zijn visie, missie en verantwoordelijkheden. Op individueel vlak heeft iedere werknemer een duidelijke taakomschrijving en objectieven. De voornaamste rol van de Finance divisie bestaat erin de divisies en filialen te steunen door hen accurate, betrouwbare en tijdige financiële informatie te bezorgen. Deze moet hen toelaten de juiste bedrijfsbeslissingen te nemen, de rendabiliteit op te volgen en op een efficiënte manier de financiële diensten te beheren. Het opstellen van de externe financiële verslaggeving behoort tot de verantwoordelijkheid van het departement Corporate Accounting. De accounting teams van het Corporate Accounting departement nemen de boekhoudkundige verantwoordelijkheid waar voor de moederonderneming Belgacom en voor de grote Belgische dochterondernemingen. Zij verlenen eveneens ondersteuning aan de andere dochterondernemingen. Voor deze gecentraliseerde ondersteuning is de organisatie opgesplitst volgens de belangrijkste (financiële) processen. Deze processen omvatten investeringen en activa, voorraden, werken in uitvoering en omzeterkenning, financieel boekhouden, bedrijfsuitgaven, voorzieningen en geschillen, personeelskosten, voordelen na actieve dienst en belastingen. Deze gecentraliseerde ondersteuning laat toe een diepgaande kennis en ervaring op te bouwen en draagt op die manier bij tot de naleving van de richtlijnen van de Groep. De consolidatie van de verschillende legale entiteiten in de geconsolideerde financiële rapporteringen van de Belgacom Group wordt centraal gerealiseerd. Het consolidatiedepartement bepaalt en verdeelt de informatie m.b.t. de implementatie van boekhoudstandaarden, procedures, principes en regels. Het volgt de regelgeving op teneinde ervoor te waken dat de financiële verslaggeving conform blijft met IFRS zoals die werden aangenomen door de Europese Unie. De maandelijkse consolidatie-instructies bepalen niet alleen de financiële informatie nodig voor de externe rapportering, maar bevat eveneens gedetailleerde deadlines en aandachtspunten, zoals complexe zaken en nieuwe interne richtlijnen. 8.3.1.5. Bekwaamheden en ervaring: Belgacom ziet nauwgezet toe op een gepaste personeelsbezetting. Dit vereist niet alleen voldoende personeel, maar tevens de gepaste bekwaamheden en ervaringen. Met deze vereisten wordt al rekening gehouden tijdens het aanwervingsproces, maar ook nadien in de coaching en opleidingsactiviteiten, die begeleid worden door de Belgacom Corporate University. Op het vlak van de financiële verslaggeving werd er een specifieke opleidingscyclus uitgewerkt, waaraan junior en senior personeelsleden verplicht dienen deel te nemen. Deze seminaries, intern en extern georganiseerd, bestrijken niet alleen het domein van IFRS, maar eveneens de lokale wetgeving en normen op het gebied van boekhouding, belastingen en vennootschapswetgeving. Daarenboven wordt de kennis en ervaring up to date gehouden en uitgebreid in meer specifieke domeinen (revenue assurance, pensioenadministratie, financiële producten, enz.) door het bijwonen van seminaries en zelfstudie. Bovendien nemen de werknemers ook deel aan algemene opleidingen en informatiesessies m.b.t. de nieuwe producten en diensten van Belgacom. 8.3.2. Risicoanalyse De risicoanalyse werd uitvoerig besproken onder bovenstaand punt 1.2.. 14 Nr. 0202.239.951 8.3.3. Risico beperkende factoren en controlemaatregelen De risico beperkende factoren en controlemaatregelen werden uitvoerig besproken onder bovenstaand punt 1.2.. 8.3.4. Informatie en communicatie 8.3.4.1. Financiële IT-rapporteringssystemen: De boekhouding van Belgacom en van de meeste van haar dochterondernemingen wordt gehouden op grote geïntegreerde IT-systemen. Operationele processen zijn vaak geïntegreerd in hetzelfde systeem (vb. toeleveringsproces, salarisadministratie). Voor de facturatiesystemen, die niet geïntegreerd zijn, zijn er doeltreffende interfaces en opvolgingstools ontwikkeld. Voor het financiële consolidatieproces wordt gebruik gemaakt van een specifieke consolidatietool. De organisatorische opzet en het toegangsbeheer van deze systemen zijn opgebouwd om een adequate functiescheiding te ondersteunen, en om niet-geautoriseerde toegang tot gevoelige informatie en niet geautoriseerde verandering van gegevens te voorkomen. De opzet van het systeem is regelmatig het onderwerp van een nazicht door de interne alsook de externe audit. 8.3.4.2. Effectieve interne communicatie: Momenteel worden de meeste boekhoudregistraties zowel volgens IFRS als lokale regelgeving gedaan. In het algemeen wordt financiële informatie die aan het management geleverd wordt en gebruikt wordt voor budgettering, vooruitzichten en controleactiviteiten, opgemaakt volgens IFRS. Een uniforme financiële taal, gebruikt doorheen de organisatie, draagt positief bij tot de effectiviteit en de efficiëntie van de communicatie. 8.3.4.3. Rapportering en validering van de financiële resultaten: De financiële resultaten worden intern gerapporteerd en op verschillende niveaus gevalideerd. Op het niveau van de processen zijn er validatievergaderingen met de business procesverantwoordelijken. Op het niveau van de belangrijkste filialen wordt een validatievergadering georganiseerd met de verantwoordelijke voor de boekhouding en voor controlling. Op Belgacom Groep niveau worden de geconsolideerde resultaten gesplitst per segment. Voor elk segment bevat de analyse en validatie gewoonlijk een vergelijking met historische cijfers alsook een analyse van de vergelijking budget-werkelijk en vooruitzichtwerkelijk. Validering vereist de analyse en afdoende verklaring van (de afwezigheid van) afwijkingen. Daarna wordt de financiële informatie gerapporteerd en verklaard aan managementcomité (maandelijks) en voorgesteld aan het A&CC (per kwartaal). het Belgacom 8.3.5. Toezicht en monitoring van de interne controle: De effectiviteit en efficiëntie van de interne controle worden regelmatig op verschillende manieren en door verschillende partijen geëvalueerd: • Elke verantwoordelijke van een business activiteit is verantwoordelijk om deze op regelmatige basis te herzien en te verbeteren. Dit omvat o.a. de documentatie van het proces, rapportering over indicatoren en de bijsturing hiervan. • Teneinde een objectieve overweging en evaluatie van de activiteiten van elk organisationeel departement te hebben, voert Belgacom’s Interne Audit departement regelmatig audits uit over gans de groep. De onafhankelijkheid van de Interne Audit is verzekerd door haar directe rapporteringslijn naar de Voorzitter van het A&CC. 15 Nr. 0202.239.951 • • 8.4. Uitgevoerde auditopdrachten kunnen een specifiek financieel proces betreffen maar zullen ook de effectiviteit en de efficiëntie van de operaties en de naleving van de wetten en regels die van toepassing zijn, evalueren. Het A&CC kijkt de tussentijdse kwartaalrapportering en de specifieke boekhoudmethodes na. De belangrijkste geschillen en risico’s waarmee de Groep geconfronteerd wordt, worden overwogen, de aanbevelingen van de Interne Audit worden opgevolgd, de naleving binnen de Groep van de Gedragscode en Dealing Code wordt regelmatig besproken. Alle legale entiteiten van Belgacom Groep, met uitzondering van enkele kleine buitenlandse filialen, zijn het voorwerp van een externe audit. In het algemeen omvat deze audit een evaluatie van de interne controle en leidt tot een opinie over de statutaire jaarrekeningen en over de (halfjaarlijkse en jaarlijkse) cijfers die voor de consolidatie aan Belgacom gerapporteerd worden. Indien de externe audit een zwakte aan het licht brengt of een mogelijkheid identificeert voor de verdere verbetering van de interne controle, dan worden aanbevelingen gemaakt aan het management. Deze aanbevelingen, het gerelateerde actieplan en de implementatiestatus worden minstens jaarlijks gerapporteerd aan het A&CC. Samenstelling en werking van de bestuursorganen en hun comités Raad van Bestuur Zoals voorzien in de wet van 1991 is de Raad van Bestuur samengesteld uit: • Bestuurders benoemd door de Belgische Staat naar rato van het aandelenbezit; • Bestuurders bij afzonderlijke stemming benoemd door de andere aandeelhouders voor de overige zetels. Minstens drie van deze bestuurders moeten onafhankelijk zijn op grond van de criteria van artikel 526ter van het Belgische Wetboek van Vennootschappen en de criteria van de Belgische Corporate Governance Code. De Raad van Bestuur is samengesteld uit maximum 16 leden, met inbegrip van de persoon die als Gedelegeerd Bestuurder is benoemd. Vandaag telt de Raad 14 leden. Veranderingen in de samenstelling van de Raad van Bestuur De mandaten van mevrouw Mimi Lamote, mevrouw Michèle Sioen, mevrouw Martine Durez en de heren Michel Moll en Paul Van de Perre liepen af op 23 december 2012. Overeenkomstig de statuten van de onderneming komt het aan de Belgische Staat toe om deze mandaten te verlengen of om de leden te vervangen. Intussen werden de mandaten, op basis van het continuïteitsprincipe, stilzwijgend verlengd. Op 20 september werd een einde gesteld aan het mandaat als Voorzitter a.i. van de heer Michel Moll en op 27 september 2013 aan de mandaten als bestuurders van mevrouw Michèle Sioen, mevrouw Mimi Lamote en de heer Michel Moll. Mevrouw Martine Durez en de heer Paul Van de Perre werden herbenoemd voor een nieuwe termijn van 6 jaar. De heer Stefaan De Clerck werd op 20 september 2013 benoemd als bestuurder en Voorzitter van de Raad van Bestuur. Op 27 september 2013 werden mevrouw Isabelle Santens en de heer Laurent Levaux benoemd als bestuurders. Op 15 november 2013 heeft de Belgische Staat het mandaat van de heer Didier Bellens als Gedelegeerd Bestuurder beëindigd. Op 13 januari 2014 werd mevrouw Dominique Leroy benoemd door de Belgische Staat als Gedelegeerd Bestuurder voor een hernieuwbare termijn van zes jaar. 16 Nr. 0202.239.951 Leden van de Raad van Bestuur benoemd door de Belgische Staat: Naam Stefaan De Clerck (1) Didier Bellens (2) Dominique Leroy (6) Theo Dilissen Martine Durez Laurent Levaux (4) Isabelle Santens (4) Paul Van de Perre Mimi Lamote (5) Michèle Sioen (5) Michel Moll (3/5) (1) (2) (3) (4) (5) (6) Leeftijd 62 58 49 60 63 58 54 61 49 48 66 Functie Voorzitter Vorige Gedelegeerd Bestuurder Gedelegeerd Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder Van tot 2013 - 2019 2003 – 2013 2014 - 2020 2004 - 2015 1994 – 2019 2013 - 2019 2013 – 2019 1994 – 2019 2006 – 2013 2006 – 2013 1994 – 2013 Mandaat vanaf 20 september 2013 Mandaat tot 15 november 2013 Mandaat als Voorzitter a.i. tot 20 september 2013 Mandaat vanaf 27 september 2013 Mandaat tot 27 september 2013 Benoemd op 13 januari 2014 Leden van de Raad van Bestuur benoemd door de Algemene Vergadering: Naam Jozef Cornu Pierre Demuelenaere Guido J.M. Demuynck Pierre-Alain De Smedt Carine Doutrelepont Oren G. Shaffer Lutgart Van den Berghe Leeftijd 69 55 63 70 53 71 62 Functie Onafhankelijk Onafhankelijk Onafhankelijk Onafhankelijk Onafhankelijk Onafhankelijk Onafhankelijk bestuurder bestuurder bestuurder bestuurder bestuurder bestuurder bestuurder Van tot 2009 - 2015 2011 - 2017 2007 - 2019 2004 - 2016 2004 - 2016 2004 - 2014 2004 - 2016 Werking van de Raad van Bestuur De Raad van Bestuur vergadert telkens wanneer het belang van de onderneming dit vereist of wanneer minstens twee bestuurders erom vragen. In principe komt de Raad van Bestuur vijfmaal per jaar op regelmatige tijdstippen samen. Jaarlijks houdt de Raad van Bestuur ook een extra vergadering om het strategische lange termijnplan te evalueren. De beslissingen van de Raad van Bestuur worden in principe genomen bij gewone meerderheid van de aanwezige of vertegenwoordigde bestuurders. Voor bepaalde kwesties is echter een gekwalificeerde meerderheid vereist. De Raad van Bestuur van Belgacom heeft een charter van de Raad van Bestuur aangenomen dat, samen met de charters van de Comités van de Raad van Bestuur, uiteenzet volgens welke principes de Raad van Bestuur en zijn Comités werken. Het charter van de Raad van Bestuur bepaalt onder meer dat belangrijke beslissingen brede steun moeten genieten, te begrijpen als een kwalitatief concept dat duidt op een effectieve besluitvorming binnen de Raad van Bestuur na een constructieve dialoog tussen de bestuurders. Permanente of ad-hoccomités van de Raad van Bestuur waarin een wezenlijk aantal niet-uitvoerende, onafhankelijke bestuurders in de zin van artikel 526ter van het Belgische Wetboek van Vennootschappen zetelen, dienen deze belangrijke beslissingen voor te bereiden. De Corporate Governance Charter en de Charter van de Raad van Bestuur werden in februari 2014 aangepast waarbij het onderwerp over het 'belangenconflict' een ruimere interpretatie kreeg. 17 Nr. 0202.239.951 Comités van de Raad van Bestuur Overeenkomstig de statuten beschikt Belgacom over een Audit- en Toezichtscomité, een Benoemings- en Bezoldigingscomité en een Comité voor Strategie en Bedrijfsontwikkeling. De heren Pierre-Alain De Smedt (Voorzitter), Guido J.M. Demuynck, Michel Moll (tot 27 september 2013), Oren G. Shaffer en Paul Van de Perre zijn de leden van het Audit- en Toezichtscomité. De heer Stefaan De Clerck (Voorzitter vanaf 20 september 2013), de heer Michel Moll (Voorzitter a.i. en lid tot 20 september 2013), de heren Jozef Cornu, Pierre-Alain De Smedt, mevrouw Martine Durez en mevrouw Lutgart Van den Berghe zijn de leden van het Benoemings- en Bezoldigingscomité. De heer Stefaan De Clerck (Voorzitter vanaf 20 september 2013), de heer Michel Moll (Voorzitter a.i. en lid tot 20 september 2013), de heer Didier Bellens (tot 15 november 2013), Mevrouw Dominique Leroy (vanaf 13 januari 2014) en de heren Jozef Cornu, Guido J.M. Demuynck, Theo Dilissen en mevrouw Carine Doutrelepont zijn de leden van het Comité voor Strategie en Bedrijfsontwikkeling. Activiteitenverslag In zijn vergadering van 24 februari 2011 heeft de Raad van Bestuur een nieuwe versie van de 'policy inzake transacties met verbonden partijen' aangenomen, die alle transacties of andere contractuele verhoudingen tussen de onderneming en de leden van de Raad van Bestuur regelt. Belgacom heeft contractuele relaties en levert eveneens telefonie-, internet- en/of ICT-diensten aan diverse ondernemingen waarin de leden van de Raad een uitvoerend of niet-uitvoerend mandaat hebben. Daarnaast is Belgacom een Institutionele Partner van Guberna, het Belgisch Instituut voor Bestuurders (verbonden met Lutgart Van den Berghe, Uitvoerend Bestuurder van Guberna), waarvoor ze in 2013 een vergoeding van 30.250 € heeft betaald. Evaluatie van de Raad van Bestuur De Raad heeft in december 2012 een zelfevaluatie gemaakt, waarbij hij zijn omvang, samenstelling, prestaties, alsook de interactie met de directie tegen het licht heeft gehouden. Voor deze oefening werd de hulp ingeroepen van Spencer Stuart als extern expert. De leden werd verzocht een uitgebreide vragenlijst te beantwoorden en aansluitend had elk individueel lid een onderhoud met de externe expert. Vertrekkend van de conclusies en het actieplan dat werd goedgekeurd na de vorige evaluatie, werden de leden naar hun mening gevraagd over corporate governance bij Belgacom, de werking van de Raad, de verhoudingen van de Raad met de andere “stakeholders” en de werking van de Comités. Op basis hiervan besliste de Raad in zijn vergadering van 28 februari 2013 op korte termijn de volgende acties door te voeren: • Het opstellen van een jaarlijkse agenda voor de comités; • Een tutorial organiseren m.b.t. de rol van de comités en risicobeheersystemen; • Een jaarlijkse presentatie geven over de opvolgingplanning aan de raad van bestuur; • Een rapporteringsysteem ontwikkelen die de raad van bestuur toelaat om de “key business drivers” van de vennootschap op te volgen; • Een bijkomende vergadering inplannen van het strategisch comité. Management De leden van het Managementcomité van Belgacom zijn, naast mevrouw Dominique Leroy, Gedelegeerd Bestuurder, de heren Ray Stewart, Michel Georgis, Bart Van Den Meersche, Geert Standaert, Dirk Lybaert en Phillip Vandervoort (vanaf 1 april 2014). Bruno Chauvat heeft de vennootschap verlaten op 24 januari 2014. Belgacom heeft op haar voorstel leden van het Managementcomité en van haar personeel aangeduid om een mandaat uit te oefenen in vennootschappen, groepen en organisaties waarin ze participaties heeft en waarvoor ze bijdraagt aan de werking. Dergelijke mandaten worden onbezoldigd uitgevoerd. Een lijst van de betrokken personen is opgenomen in punt 10.1 van dit verslag. 18 Nr. 0202.239.951 8.5. Remuneratieverslag Belgacom hecht veel belang aan de transparantie van de lonen van haar topmanagers. Derhalve, conform de wet inzake deugdelijk bestuur van 6 april 2010 en Principe 7 van de Code 2009 inzake deugdelijk bestuur verschaft het bedrijf zijn aandeelhouders en alle andere stakeholders volgende informatie: een beschrijving van de verloning van de bestuurders en een algemene uiteenzetting van het verloningsbeleid van de Groep. Dit omvat ook een analyse van de verloning van het topmanagement en een overzicht van de belangrijkste bepalingen van de contractuele relaties. Didier Bellens was de Gedelegeerd Bestuurder van Belgacom tot november 2013. In januari 2014 werd Dominique Leroy benoemd als nieuwe Gedelegeerd Bestuurder. Met deze benoeming werd een nieuw plafond vastgelegd in het verloningsbeleid voor het topmanagement van Belgacom. Het verloningsbeleid voor topmanagement zal in de toekomst rekening houden met dit nieuwe plafond voor ieder nieuw lid van het directiecomité. Gevolggevend aan de vraag gesteld op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 2013, heeft de Raad van Bestuur ook de vergoeding van de bestuurders onderzocht en heeft deze vergeleken met verschillende benchmarks. Deze benchmarks tonen aan dat de vergoeding bij Belgacom marktconform is. De Raad van Bestuur heeft echter geoordeeld dat in deze periode, waar inspanningen worden gevraagd aan het management en aan de medewerkers, het belangrijk is om een duidelijk signaal te geven dat de bestuurders in deze inspanningen willen delen. Om die reden heeft de Raad van Bestuur besloten dat in op de verloning van 2014 een aftrek van 10% van toepassing zal zijn, wat in lijn is met het voorstel van het directiecomité om vrijwillig het individuele gedeelte van de korte termijn incentive (bonus) te beperken tot 90% voor de top 200 [managers] van het bedrijf. 8.5.1. Verloning van de bestuurders Verloningsbeleid van de bestuurders Over de verloning en de vergoeding van de bestuurders werd beslist door de algemene vergadering van 2004. De berekening van deze vergoeding werd in 2013 niet gewijzigd: een jaarlijkse vaste vergoeding van € 50.000 is voorzien voor de Voorzitter van de Raad van Bestuur en van € 25.000 voor de andere leden van de Raad van Bestuur, met uitzondering van de Gedelegeerd Bestuurder. Alle leden van de Raad van Bestuur, met uitzondering van de Gedelegeerd Bestuurder, hebben recht op een zitpenning van € 5.000 per bijgewoonde vergadering van de Raad van Bestuur. Deze vergoeding wordt verdubbeld voor de Voorzitter. Ten slotte zijn er zitpenningen van € 2.500 voorzien voor ieder lid, met uitzondering van de Gedelegeerd Bestuurder, per bijgewoonde vergadering van een adviserend Comité van de Raad van Bestuur. Voor de Voorzitter van het respectievelijke adviserende Comité worden deze zitpenningen verdubbeld. De leden ontvangen ook € 2.000 per jaar voor communicatiekosten. Voor de Voorzitter van de Raad van Bestuur worden de communicatiekosten eveneens verdubbeld. De voorzitter van de Raad van Bestuur is ook Voorzitter van het Paritair Comité en van het Pensioenfonds. Mevrouw Martine Durez en de heer Theo Dilissen zijn lid van de Raad van Bestuur van het Pensioenfonds. Ze krijgen geen vergoeding voor hun aanwezigheden. Voor het uitvoeren van hun bestuurdersmandaaat ontvangen de leden van de Raad van Bestuur geen prestatiegebonden verloning, zoals bonussen of aandelen gerelateerde stimuleringsplannen op lange termijn. Zij ontvangen ook geen voordelen verbonden aan pensioenplannen. Overzicht van de verloning van de bestuurders De individuele verloning van bestuurders voor het boekjaar 2013 op basis van hun activiteiten en hun deelname aan de vergaderingen van de Raad van Bestuur en de Comités wordt weergegeven in de onderstaande tabel. 19 Nr. 0202.239.951 Activiteitenverslag en aanwezigheid op de vergaderingen van de Raad en de Comités Naam Raad Stefaan DE CLERCK (1) Didier BELLENS (2) Jozef CORNU Pierre DE MUELENAERE Guido DEMUYNCK Pierre-Alain DE SMEDT Theo DILISSEN Carine DOUTRELEPONT Martine DUREZ Laurent LEVAUX (4) Isabelle SANTENS (4) Oren G. SHAFFER Lutgart VAN DEN BERGHE Paul VAN DE PERRE Mimi LAMOTE (5) Michel MOLL (3) Michèle SIOEN (5) (totaal 8) 4/4 6/6 8/8 8/8 8/8 7/8 6/8 8/8 8/8 2/4 3/4 7/8 8/8 8/8 4/4 4/4 4/4 A&CC (totaal 8) NRC (totaal 6) 3/3 6/6 8/8 7/8 6/6 6/6 8/8 8/8 3/3 SBDC (totaal 3) 1/1 3/3 3/3 3/3 3/3 2/3 6/6 3/3 2/2 Totale verloning 75.750 0 89.500 67.000 94.500 112.000 64.500 72.000 82.000 16.750 21.750 82.000 82.000 87.000 40.250 113.000 40.250 Totale verloning: inclusief telecomvoordeel € € € € € € € € € € € € € € € € € A&CC: Audit- en Toezichtscomité; NRC: Benoemings- en Bezoldigingscomité; SBDC: Comité voor Strategie en Bedrijfsontwikkeling (1) (2) (3) (4) (5) Mandaat Mandaat Mandaat Mandaat Mandaat vanaf 20 september 2013 tot 15 november 2013. als Voorzitter a.i. tot 20 september 2013. vanaf 27 september 2013 tot 27 september 2013. Verloningsbeleid Belgacom heeft een innovatief verloningsbeleid uitgewerkt dat regelmatig wordt geëvalueerd en geüpdatet in nauwe samenwerking met universiteiten en externe fora omtrent human resources. De policy's met betrekking tot de verloning van de Belgacom werknemers komen tot stand in dialoog tussen de Raad van Bestuur en de sociale partners. Gezien de geschiedenis van Belgacom als overheidsbedrijf zijn er in vergelijking met de privésector verschillen in dynamiek en structuur. Deze verschillen hebben een aanzienlijke invloed op de evolutie van het verloningsbeleid. Belgacom Human Resources heeft creatieve en aanpasbare programma's ontwikkeld om tegemoet te komen aan de verplichtingen van Belgacom in verband met de statutaire tewerkstellingsstatus van een deel van het personeel. Tevens werden nieuwe elementen ingevoerd om de policy's voor statutaire en contractuele werknemers op elkaar af te stemmen. Globale verloningsprincipes van Belgacom Om onze ondernemingsdoelstellingen te realiseren in de hoogst concurrentiële en snel evoluerende wereldwijde telecomsector hebben we gekwalificeerde, getalenteerde en betrokken medewerkers nodig die werken in een sterke prestatiegedreven cultuur. Om deze cultuur aan te moedigen, is het cruciaal om over een competitief globaal verloningsprogramma (Global Rewards Program) te beschikken. 20 Nr. 0202.239.951 De doelstellingen van het Belgacom Global Rewards Program zijn: ∗ prestaties aanmoedigen die winstgroei op lange termijn genereren; ∗ “empowerment” stimuleren om de businessstrategie en de gewenste cultuur te versterken; ∗ een eerlijke en billijke verloning bieden voor zowel statutaire als contractuele werknemers, conform de marktpraktijken; ∗ sterke prestaties erkennen en belonen; ∗ de verloning linken aan zowel het individuele als het globale succes van Belgacom; ∗ Belgacom in staat stellen op alle niveaus talenten op de markt aan te trekken en te behouden; ∗ de behoeften en de verantwoordelijkheden van de werknemers en hun gezinnen verzoenen met die van de onderneming en de maatschappij als geheel. Belgacom handhaaft en moderniseert ook krachtige instrumenten uit de overheidssector zoals voordelen voor een beter evenwicht tussen werk en privéleven (bv. de zorg voor een ziek kind, hospitalisatie e.d.) en sociale ondersteuning. Het Work-Life-departement van Belgacom heeft de taak om de behoeften en verantwoordelijkheden van de werknemers en hun gezinnen te verzoenen met die van de onderneming en de samenleving. Door de jaren heen heeft Belgacom diverse prijzen gewonnen voor haar aanhoudende inspanningen om een evenwichtige werkomgeving te creëren voor haar personeel. Het Global Rewards Program houdt dit doel en deze missie voor ogen en ondersteunt ze. 8.5.2. Vergoeding van het topmanagement Doelstellingen en principes van het verloningsbeleid van Belgacom voor het topmanagement Belgacom heeft voor haar topmanagers een evenwichtig verloningsbeleid uitgewerkt dat aantrekkelijke, marktcompetitieve vergoedingen voorziet en de belangen van het management en van de aandeelhouders op elkaar afstemt. De onderneming wil performante topmanagers aantrekken en behouden voor haar Management Committee en haar senior management. De onderneming beloont rolmodellen die zich engageren om sterk te presteren en die de bedrijfswaarden uitdragen. De topmanagers kunnen rekenen op specifieke verloningsprogramma's die focussen op de principes van de Belgacom-strategie om goede prestaties van individuen en van de onderneming consequent te belonen. Om zichzelf van andere werkgevers te onderscheiden, wil Belgacom een uitstekend totaalpakket bieden, dat niet alleen bestaat uit cash, maar ook uit talrijke andere voordelen. Een fundamenteel principe van haar verloningsbeleid ligt in een zekere mate van vrijheid, waarbij topmanagers voor een deel kunnen kiezen hoe zij vergoed worden. Verloningselement Beschrijving Strategische rol Basisloon Bestaat uit een vaste vergoeding in cash. Gericht op de mediaan van de sectorgroep op de arbeidsmarkt Aantrekking Verloont prestaties van de dagelijkse activiteiten Variabele verloning op korte termijn Gebaseerd op het bereiken van de jaarlijkse doelstellingen, waarvan 30% bepaald is door de prestatie van de Belgacom Groep; 40% door de prestatie van de businessunit en 30% door individuele leiderschapsprestaties Stimuleert en beloont de jaarlijkse prestatie van Belgacom. Stimuleert en beloont sterke strategische en bedrijfsbeslissingen voor de lange termijn van Belgacom. Stemt de belangen van de directie en de aandeelhouders op elkaar af. 21 Nr. 0202.239.951 Verloningselement Beschrijving Strategische rol Stimuleringsplannen op lange termijn Het Prestatiewaardeplan is gebaseerd op het totale aandeelhoudersrendement van Belgacom in vergelijking met een vooraf gedefinieerde korf van Europese telecomoperatoren. Stimuleert de prestaties van het senior management voor de lange termijn en stemt ze af op de verwachtingen van de aandeelhouders. Waarborgt dat de juiste beslissing wordt genomen voor het succes van Belgacom. Stimuleert het aantrekken en behouden van talent. Vaststelling van het niveau van verloning Het Benoemings- en Bezoldigingscomité legt het verloningsbeleid voor het topmanagement vast en beslist over de individuele loonpakketten voor de Gedelegeerd Bestuurder en de leden van het Management Committee. De samenstelling van deze pakketten wordt regelmatig vergeleken met de loonpakketten in BEL 20-bedrijven (exclusief financiële sector) en andere bedrijven uit de Europese telecommunicatie- en ICT-sector. Het huidige verloningsbeleid voorziet geen specifieke contractuele terugvorderingsbepaling ten gunste van de onderneming voor de variabele verloning toegekend aan topmanagers op basis van onjuiste financiële informatie, onverminderd de verschillende wettelijke bepalingen die van toepassing zijn tussen de betrokken personen en de onderneming (bv. wetten van 7 juli 1978, 12 april 1965 en 10 februari 2003 betreffende de terugvorderingsmogelijkheden tegenover werknemers in geval van fraude, zware fout en herhaalde lichte fouten, burgerlijke aansprakelijkheid, enz.). Beleid inzake de verloning van het topmanagement De relatie tussen de verschillende verloningscomponenten van de leden van het Belgacom Management Committee en de vorige Gedelegeerd Bestuurder wordt geïllustreerd in de onderstaande figuren. De cijfers tonen het effectieve en het relatieve belang van de verschillende verloningscomponenten die in 2013 werden uitbetaald. Vorige Gedelegeerd Bestuurder * 0,5% 2% Basisloon Basisloon 5,5% 12% Variabele verloning op korte termijn 34% 60% Premies groepsverzekering Andere voordelen ∗ Belgacom Management Committee 46% 20% Variabele verloning op korte termijn Variabele verloning op lange termijn 20% Premie groepsverzekering Andere voordelen De variabele verloning op lange termijn van de vorige Gedelegeerd Bestuurder is verbeurd ingevolge de beëindiging van de arbeidsovereenkomst in 2013. 22 Nr. 0202.239.951 Overzicht van de verloning van het topmanagement Het verloningsbeleid voor topmanagers bestaat uit een aantal vaste componenten, namelijk het basisloon, pensioenvoordelen, voordelen na uitdiensttreding en andere voordelen, en een aantal variabele prestatie gebonden componenten, namelijk de variabele verloning op korte termijn en de variabele verloning op lange termijn. De jaarlijkse variabele verloning wordt berekend aan de hand van de prestaties t.o.v. de Key Performance Indicators, zoals vastgelegd door de Raad van Bestuur op advies van het Benoemings- en Bezoldigingscomité. Voor 2013 omvatten deze prestatie-indicatoren zowel financiële als niet-financiële indicatoren op het niveau van de Groep en de Business Units. De realisatie van deze KPI’s wordt op regelmatige basis opgevolgd en gecommuniceerd. De resultaten zijn gebaseerd op gecontroleerde financiële cijfers en niet-financiële indicatoren die worden gemeten door interne en externe bureaus gespecialiseerd in markt- en klantenonderzoek, waarvan de processen regelmatig worden doorgelicht. Key perfomance indicators op het niveau van de Groep: • De belangrijkste financiële indicator die wordt gebruikt is de operationele cashflow. • Belangrijke niet-financiële indicatoren zijn onder meer Simplicity en Customer Experience, die meten welke vooruitgang is geboekt in het vereenvoudigen en optimaliseren van de processen en de gebruikerservaring van de klant, alsook Cost Transformation, die de efficiëntieverbeteringen in het kostenbeheer meet. • Een andere operationele indicator is de 'employee engagement index', die elk jaar het engagement t.o.v. de organisatie, de betrokkenheid in de job, de strategische alignering en de reactiviteit van de Belgacom-medewerkers meet. Key perfomance indicators op het niveau van de Business Units: • De Key Performance Indicators hebben onder meer betrekking op convergentie, waardebeheer, oplossingsgerichtheid, de transformatie van het vaste en mobiele netwerk en het aantal nieuwe klanten in de voice-, fix-, internet- en tv-activiteiten. Basisverloning De basisverloning van de leden van het Management Committee wordt elk jaar door het Benoemings- en Bezoldigingscomité herzien op basis van een grondige evaluatie van de prestaties en het potentieel aangegeven door de Gedelegeerd Bestuurder, alsook op basis van externe benchmarkinggegevens. De onderneming wil de verloning van topmanagers afstemmen op de mediaan van de markt. De basisverloning omvat het basisloon dat wordt verdiend in de functie van Gedelegeerd Bestuurder of lid van het Management Committee voor het gerapporteerde jaar. De vorige Gedelegeerd Bestuurder, Didier Bellens, was ook onbezoldigd lid van de Raad van Bestuur. In 2013 hebben de leden van het Management Committee geen meriteverhoging gekregen. Wijzigingen in de cijfers zijn voornamelijk het gevolg van de wettelijke indexering in januari 2013 en wijzigingen in de samenstelling van het Management Committee. 23 Nr. 0202.239.951 Basisverloning (in kEUR) voor werkgeversbijdragen sociale zekerheid 2.751,0 2.760,2 963,10 2012 Vorige Gedelegeerd Bestuurder* ∗ ** 1.026,73 2013 Management Committee** Het verschil tussen 2012 en 2013 is te verklaren door de index en de uitbetaling over 11 maanden in plaats van 12, maar het vakantiegeld voor 2014 diende te worden uitbetaald bij vertrek. Het verschil tussen 2012 en 2013 is te verklaren door wijzigingen in het Belgacom Management Committee. Variabele verloning op korte termijn De onderneming wil de variabele verloning op korte termijn van topmagers vastleggen voor het bereiken van 100% van de targets. In geval van aanhoudend uitstekende prestaties op het niveau van de onderneming, de businessunit en het individuele niveau kan de variabele verloning op korte termijn boven de 100% gaan, met een plafond van 200%. Het systeem voor variabele verloning dat in de Belgacom Groep wordt gebruikt, weerspiegelt de waarden van de Groep, benadrukt de troeven van de businessunits en vormt een incentive voor de individuele prestaties van de medewerkers. Figuur: De policy voor het Management Committee van Belgacom houdt rekening met de prestaties van de Groep, de businessunits en het individu. De variabele verloning op korte termijn omvat de feitelijke bonus die werd uitbetaald in het rapporteringsjaar 2013 voor de prestaties in het jaar 2012. Een lineaire uitbetalingscurve met een onder- en bovengrens werd gedefinieerd voor elk van de onderdelen van de variabele verloning op korte termijn. 24 Nr. 0202.239.951 Variabele verloning op korte termijn: Uitbetalingscurve Ondergrens Target Bovengrens Deze curve bepaalt de variabele verloning op korte termijn die wordt toegekend aan de leden van het Management Committee, op basis van het effectieve resultaat van elke KPI. Voor de vorige Gedelegeerd Bestuurder in 2013 geldt voor deze verloning een plafond van 150%. Het resultaat wordt immers berekend op basis van een vooraf gedefinieerde formule die rekening houdt met de verschillende KPI’s bij vooraf gedefinieerde gewichten. Voor de variabele verloning op korte termijn 2013, gekoppeld aan het prestatiejaar 2012, werden de volgende groeps-KPI’s gedefinieerd: • • • • Vrije kasstroom Kost transformatie Vereenvoudiging en klantenervaring “Employee Engagement Index” Naast de resultaten van de onderneming en de businessunit weegt de individuele prestatie voor 30% door in het totale uitbetalingsniveau voor de korte termijn. De individuele prestatie wordt geëvalueerd t.o.v. vooraf gedefinieerde meetbare objectieven. Hoewel de parameters die in aanmerking werden genomen voor de formule die de variabele verloning op korte termijn van de Gedelegeerd Bestuurder en de leden van het Management Committee bepaalt, ongewijzigd blijven, werd hun gewicht vanaf het prestatiejaar 2013 aangepast, zodat de impact van de groeps-KPI zwaarder weegt dan de individuele en de BUKPI's. De variabele verloning op korte termijn wordt uitbetaald via een van de opties van het Kortlopende Stimuleringsplan (bonusplan). De Gedelegeerd Bestuurder en de leden van het Management Committee kunnen naar keuze hun variabele verloning op korte termijn ontvangen als een cash bonus of in het kader van het Aandelenaankoopplan met korting. Het Aandelenaankoopplan met korting geeft het recht om een toegewezen aantal aandelen te kopen met een korting van 16,66%. De waarde van deze 16,66% korting komt overeen met de bruto waarde van het resultaat van de incentives op korte termijn. Het topkaderlid zelf financiert 83,34% van de totale prijs van de aandelenaankoop, wat een aanzienlijke persoonlijke investering vertegenwoordigt. De aandelen zijn eigen aandelen die worden geblokkeerd voor een periode van twee jaar. De vorige Gedelegeerd Bestuurder heeft ervoor gekozen zijn variabele verloning op korte termijn te ontvangen via een Aandelenaankoopplan met korting. De meeste leden van het Management Committee hebben geopteerd voor een bonus in cash. De variabele verloning op korte termijn van de vorige Gedelegeerd Bestuurder steeg in lijn met zijn prestatie in 2012, terwijl ze voor de leden van het Management Committee daalde in 25 Nr. 0202.239.951 vergelijking met het jaar voordien. De daling voor de leden van het Management Committee is vooral het gevolg van wijzigingen in de samenstelling van het Management Committee. Variabele verloning op korte termijn (in kEUR) voor werkgeversbijdragen sociale zekerheid 1.393,1 1.190,1 581,1 513,7 2012 2013 Vorige Gedelegeerd Bestuurder Management Committee Variabele verloning op lange termijn In 2013 lanceerde Belgacom een nieuw stimuleringsplan op topmanagement, het Prestatiewaardeplan op lange termijn, Aandelenoptieplan. Dit nieuwe plan werd uitgewerkt om het topmanagers evenwichtig en aantrekkelijk te houden, alsook in verwachtingen van de aandeelhouders. lange termijn voor haar ter vervanging van het verloningsbeleid voor de overeenstemming met de Het Prestatiewaardeplan van Belgacom wil volledig prestatiegericht en transparant zijn, in lijn met de beste marktpraktijken, en is geïnspireerd op stimuleringsplannen op lange termijn van andere Europese telecombedrijven. Daarom werd het totale aandeelhoudersrendement gekozen als prestatiecriterium om de prestatie van onze topmanagers op lange termijn te stimuleren en om ze in overeenstemming te brengen met de belangen van onze aandeelhouders. Het totale aandeelhoudersrendement van Belgacom zal worden gemeten t.o.v. de respectieve totale aandeelhoudersrendementen van een korf van twaalf andere Europese telecomoperatoren, dit voor het eerst op het einde van een driejarige prestatiecyclus. In het kader van dit Prestatiewaardeplan op lange termijn worden de toekenningen geblokkeerd voor een periode van drie jaar, waarna de Prestatiewaarde vast wordt verworven. Na deze periode hangen de eventuele uitoefeningsrechten af van de prestatie van het totale aandeelhoudersrendement van Belgacom vergeleken met dat van een groep ondernemingen uit dezelfde sector. De ondernemingen in de korf zijn: Deutsche Telekom Vodafone Telekom Austria Group BT Telefonica Telecom Italia KPN TDC Portugal Telecom Swisscom TeliaSonera France Telecom 26 Nr. 0202.239.951 Uitbetalingsniveau Het uitbetalingsniveau werd vastgesteld in lijn met het principe van verloning volgens prestatie en hangt af van de variabele verloning op korte termijn en van de prestatie van Belgacom. Het concept van het Prestatiewaardeplan op lange termijn waarborgt dat topmanagers worden beloond voor rendementen boven de mediaan, terwijl er een beperkte of geen verloning is voor rendementen onder de mediaan. Uitbetalingsopties De leden van het Management Committee kunnen kiezen uit drie verschillende uitbetalingsopties, nl. cash, Aandelenaankoopplan met korting en Belgacom-aandelen. Deze opties kunnen niet worden gecombineerd en de geprefereerde uitbetalingsoptie dient op de datum van toekenning te worden bepaald en is onomkeerbaar. In 2013 hebben alle leden van het Management Committee gekozen voor cash als uitbetalingsoptie. Dit houdt in dat rekening wordt gehouden met de werkgeversbijdragen voor de sociale zekerheid. Een overzicht op jaarbasis van de evolutie van het Prestatiewaardeplan op lange termijn kan niet worden verstrekt, gezien de wijziging in het concept van het Langlopende Stimuleringsplan. Prestatiewaardeplan op lange termijn (in kEUR) voor werkgeversbijdragen sociale zekerheid 1.188 0 Vorige Gedelegeerd Bestuurder* ∗ Management Committee De rechten zijn verloren door de beëindiging van de arbeidsovereenkomst van de Gedelegeerd Bestuurder. Van 2004 tot 2012 werden aandelenopties toegekend aan de vorige Gedelegeerd Bestuurder en aan de leden van het Management Committee. Hieronder volgt een overzicht van het resterende aandelenoptieplan van de vorige Gedelegeerd Bestuurder en van andere leden van het Management Committee. 27 Nr. 0202.239.951 Overzicht van de vorige variabele verloning op lange termijn Didier BELLENS Op 1 januari 2013, resterende aandelenopties van voorbije jaren: Aandelenopties uitgeoefend gedurende het gerapporteerde jaar Aantal Aandelenopties vervallen gedurende het gerapport eerde jaar Aantal Aandelenopties verloren gedurende het gerapporteerde jaar Aantal Toekenningsjaar van uitgeoefende opties Bruno Michel CHAUVAT GEORGIS Dominique LEROY Geert STANDAERT Ray STEWART Bart VAN DEN MEERSCHE 585.774 0 258.503 12.665 33.443 297.278 70.000 107.686 - 47.486 0 4.148 51.453 0 2009 - 2006 & 2009 - 2009 2009 - 0 211.017 12.665 29.295 245.825 70.000 Toekenningsjaar van vervallen opties Toekenningsjaar van verloren opties TOTAAL 478.088 2007-8, 2010-11-12 0 Pensioenvoordelen en voordelen na uitdiensttreding De vorige Gedelegeerd Bestuurder nam deel aan een aanvullend pensioenplan, dat een jaarlijkse dotatie van 73.495,42 €, met jaarlijkse indexering, voorzag. De huidige leden van het Managementcomité hebben een Defined Benefit Plan (toegezegde pensioenregeling). Andere voordelen De Belgacom Groep wil zijn topmanagers stimuleren door middel van een portefeuille van vergoedingen en voordelen die competitief zijn op de markt. De Gedelegeerd Bestuurder en de andere leden van het Managementcomité ontvangen bovenop hun loon voordelen zoals een hospitalisatieverzekering, een wagen en andere voordelen in natura. Overzicht De onderstaande tabel geeft een overzicht van de verloning en de andere vergoedingen die door Belgacom of een andere onderneming van de Belgacom Groep rechtstreeks of onrechtstreeks aan de leden van het Management Committee werden uitbetaald in 2013 (vergoedingen gebaseerd op de bruto- of netto verloning, afhankelijk van het type vergoeding). 28 Nr. 0202.239.951 De evolutie van de cijfers op jaarbasis is vooral het gevolg van: - wijzigingen in de samenstelling van het managementteam; - de wettelijke indexering van de lonen (januari 2013); - de beperkte mate waarin op het aandelenoptieplan 2012 werd ingetekend; - het nieuwe concept van het Prestatiewaardeplan op lange termijn. Overzicht van het basisloon en de variabele verloning van de vorige Gedelegeerd Bestuurder en de andere leden van het Management Committee. Verloning Vorige Gedelegeerd Bestuurder 2012 Basisloon Andere leden van het Management Committee 2013 2012 2013 963.096 1.026.727 2.760.207 2.751.044 Variabele verloning op korte termijn 513.715 581.115 1.393.093 1.190.971 Op aandelen gebaseerde variabele verloning op lange termijn 534.614 0 692.913 0 0 0 0 1.188.272 113.032 97.804 538.377 755.028 Variabele verloning op lange termijn gebaseerd op de Prestatiewaarde Pensioenvoordelen en voordelen na uitdiensttreding Andere voordelen TOTAAL (excl. sociale werkgeversbijdrage) Sociale werknemersbijdrage TOTAAL (incl. sociale werkgeversbijdrage) 14.773 11.607 154.819 120.204 2.139.230 1.717.253 5.539.409 6.005.519 344.906 365.967 1.349.802 1.673.311 2.484.136 2.083.220 6.889.211 7.678.830 8.5.3. Belangrijkste bepalingen van de contractuele relatie Contractuele overeenkomst van de vorige Gedelegeerd Bestuurder In maart 2009 begon Didier Bellens aan het eerste jaar van zijn nieuwe zesjarige mandaat als Gedelegeerd Bestuurder. Hij had een contract als zelfstandig manager. Niettemin was hij onderworpen aan de werknemersbijdragen voor sociale zekerheid, overeenkomstig artikel 11 § 1 van het Koninklijk Besluit van 28 november 1969. Dit artikel bepaalt het volgende: 'De toepassing van de wet betreffende het socialezekerheidssysteem wordt verruimd tot de instellingen van openbaar nut en de autonome overheidsbedrijven, alsmede tot de personen die, in hoedanigheid van lasthebber en tegen loon, hun voornaamste activiteit wijden aan het dagelijks beheer of de dagelijkse leiding van die instellingen en bedrijven, voor zover op die personen geen statutaire pensioenregeling van toepassing is'. De arbeidsovereenkomst van de vorige Gedelegeerd Bestuurder liep af in november 2013. Er werd geen ontslagvergoeding uitbetaald. Clausules De vorige Gedelegeerd Bestuurder was gebonden door een niet-concurrentiebeding dat hem gedurende twaalf maanden na het verlaten van de Belgacom Groep verbiedt te werken voor een concurrent van de Belgacom Groep in België en in landen waar de Belgacom Groep ten minste 5% van zijn geconsolideerde inkomsten genereert. Ter compensatie zal hij een bedrag ontvangen dat overeenkomt met één jaar loon als schadevergoeding. Deze clausule werd niet geactiveerd bij het vertrek van de vorige Gedelegeerd Bestuurder. De leden van het Managementcomité die gebonden zijn door een niet-concurrentiebeding dat hun gedurende twaalf maanden na het verlaten van de Groep verbiedt te werken voor een andere 29 Nr. 0202.239.951 mobiele of vaste operator met een licentie die actief is op de Belgische markt, zullen ter compensatie een bedrag ontvangen dat gelijk is aan zes maanden loon. Dominique Leroy, Bruno Chauvat, Geert Standaert, Ray Stewart en Bart Van Den Meersche hebben een contractuele verbrekingsclausule met een vergoeding van één jaar loon. Michel Georgis heeft een contractuele verbrekingsclausule met een vergoeding van één jaar loon plus één maand loon per jaar verworven anciënniteit, met een maximumvergoeding van twee jaar loon na twaalf jaar dienst. 9. STRIJDIG BELANG In overeenstemming met artikel 523 van het Belgische Wetboek van Vennootschappen heeft de vorige Gedelegeerd Bestuurder, de heer D. Bellens, verklaard dat hij een belangenconflict had in verband met het agendapunt “stimuleringsplannen voor het personeel”, op de vergadering van de Raad van Bestuur van 28 februari 2013. Hij is namelijk ook begunstigde van het Kort- en Langlopende Stimuleringsplan 2009 voor het Topmanagement. In overeenstemming met artikel 523 van het Belgische Wetboek van Vennootschappen hebben mevrouw L. Van den Berghe en mevrouw C. Doutrelepont verklaard tijdens de Raad van Bestuur van 2 mei 2013, dat zij met betrekking tot het agendapunt “Idar-project” van deze vergadering van de Raad van Bestuur, in een toestand van belangenconflict verkeerden. In overeenstemming met artikel 523 van het Belgische Wetboek van Vennootschappen, heeft de vorige Gedelegeerd Bestuurder, de heer D. Bellens verklaard tijdens de Raad van Bestuur van 25 juli 2013, dat hij met betrekking tot het agendapunt “Stimuleringsplannen voor het personeel” van deze vergadering van de Raad van Bestuur, in een toestand van belangenconflict verkeerde. In overeenstemming met artikel 523 van het Belgische Wetboek van Vennootschappen, hebben mevrouw M. Durez, mevrouw M. Lamote, mevrouw M. Sioen, de heer M. Moll en de heer P. Van de Perre verklaard tijdens de buitengewone Raad van Bestuur van 25 september 2013, dat zij met betrekking tot het agendapunt “Benoeming van nieuwe bestuurders” van deze vergadering van de Raad van Bestuur, in een toestand van belangenconflict verkeerden. Conform artikel 523 van het Belgische Wetboek van vennootschappen worden de notulen van deze vergaderingen hieronder opgenomen. Notulen van de vergadering van de Raad van Bestuur van 28 februari 2013 Gedelegeerd Bestuurder Conform artikel 523 van het Belgische Wetboek van Vennootschappen verklaart de Gedelegeerd Bestuurder, de heer Didier Bellens, een belangenconflict te hebben met betrekking tot de Stimuleringsplannen voor het Personeel, een punt dat op de agenda staat van deze vergadering van de Raad van Bestuur, en meer bepaald m.b.t. de vaststelling van de incentives in het kader van de Kort- en Langlopende Stimuleringsplannen die hem overeenkomstig het Plan 2011 worden toegekend. De heer D. Bellens verzoekt de Raad kennis te nemen van zijn verklaring in dit verband en alle nodige verklaringen op te nemen in het jaarverslag van Belgacom voor het boekjaar 2013. De heer D. Bellens belangenconflict. zal ook de commissaris-revisor van Belgacom inlichten over dit De heer D. Bellens beslist vrijwillig niet aan de deliberatie en aan de stemming over deze agendapunten deel te nemen en verlaat de zaal voor de agendapunten waarop deze verklaring en toestand van belangenconflict een impact hebben. Op aanbeveling van het Benoemings- en Bezoldingscomité beslist de Raad met eenparigheid van stemmen een bedrag van 581.113 EUR bruto toe te kennen voor het Kortlopende Stimuleringsplan voor de Gedelegeerd Bestuurder, vóór werkgeversbijdragen voor de sociale zekerheid, met het oog op de uitvoering van het Kortlopende Stimuleringsplan. 30 Nr. 0202.239.951 Op aanbeveling van het Comité beslist de Raad met eenparigheid van stemmen om een bedrag van 545.283 EUR of 100% in het kader van het Langlopende Stimuleringsplan aan de Gedelegeerd Bestuurder toe te kennen. Notulen van de vergadering van de Raad van Bestuur van 2 mei 2013 Idar-project In overeenstemming met artikel 523 van het Belgische Wetboek van Vennootschappen verklaren mevrouw L. Van Den Berghe en mevrouw C. Doutrelepont een belangenconflict te hebben voor het punt betreffende het Idar-project. Mevrouw L. Van Den Berghe en mevrouw C. Doutrelepont verzoeken de Raad kennis te nemen van hun verklaring in dit verband en alle nodige verklaringen op te nemen in het jaarverslag van Belgacom m.b.t. het boekjaar 2013. Mevrouw L. Van Den Berghe en mevrouw C. Doutrelepont zullen ook de bedrijfsrevisor van Belgacom over dit belangenconflict informeren. Mevrouw L. Van Den Berghe en mevrouw C. Doutrelepont beslissen vrijwillig niet aan de beraadslaging en de stemming voor dit punt deel te nemen en verlaten de vergadering voor het agendapunt waarop de verklaring en de situatie van het belangenconflict betrekking hebben. De Raad van Bestuur beslist met eenparigheid van stemmen: • de Gedelegeerd Bestuurder te machtigen, met de mogelijkheid van subdelegatie, om namens Belgacom en Telindus N.V. (Luxemburg) deel te nemen als strategische onderaannemer van DTS (overgekocht door IBM) en een overeenkomst te sluiten met DTS/IBM voor onder meer netwerk- en telecomtorens; • de Gedelegeerd Bestuurder te machtigen, met de mogelijkheid van subdelegatie, om alle acties te ondernemen en alle documenten te ondertekenen, waaronder volmachten, die vereist zijn in het kader van voornoemde beslissing, en dat in het beste belang van de onderneming. Notulen van de vergadering van de Raad van Bestuur van 25 juli 2013 Langlopende en Kortlopende Stimuleringsplannen Conform artikel 523 van het Belgische Wetboek van Vennootschappen verklaart de Gedelegeerd Bestuurder, de heer Didier Bellens, een belangenconflict te hebben met betrekking tot de Stimuleringsplannen voor het Personeel, een punt dat op de agenda staat van deze vergadering van deze Raad van Bestuur, en meer bepaald m.b.t. de vaststelling van de incentives in het kader van de Kort- en Langlopende Stimuleringsplannen die hem overeenkomstig het Plan 2012 worden toegekend. De heer Bellens verzoekt de Raad nota te nemen van zijn verklaring in deze zin en alle nodige verklaringen op te nemen in het jaarverslag van Belgacom voor het boekjaar 2013. De heer Bellens zal ook de commissaris van Belgacom inlichten over dit belangenconflict. De heer Bellens beslist vrijwillig niet deel te nemen aan de deliberatie en de stemming over deze agendapunten en verlaat de zaal voor de agendapunten waarop deze verklaring en toestand van belangenconflict betrekking hebben. De Raad neemt de volgende resoluties: Resolutie A: Op basis van de aanbeveling van het Bezoldigingscomité en na het voorstel van het Management Committee te hebben gehoord, keurt de Raad van Bestuur, met ingang van het prestatiejaar 2012, voor het Langlopende Stimuleringsplan de vervanging van het Optieplan door het Performance Value Plan goed. Voor de uitbetalingsopties is een afzonderlijke beslissing vereist. 31 Nr. 0202.239.951 Resolutie B: De Raad beslist dat voor het prestatiejaar 2012 de Performance Value op de datum van uitoefening zal worden uitgeoefend via een van de volgende uitbetalingsopties, op de datum van toewijzing naar keuze van de deelnemer: in cash, Belgacom-aandelen of via een aandelenaankoopplan met korting (DSPP). Resolutie C: De Raad verleent zijn goedkeuring aan de handleiding i.v.m. het Langlopende Stimuleringsplan 2012 voor het Hoger Management, zoals beschreven in bijlage 2 bij deze notulen, met uitzondering van de uitbetalingsopties, die moeten worden aangepast in overeenstemming met resolutie B. Resolutie D: De Raad verleent zijn goedkeuring aan de brief aan de Gedelegeerd Bestuurder i.v.m. zijn Langlopende Stimuleringsplan, waaronder de vaststelling van de Performance Value voor het prestatiejaar 2012. In overeenstemming met de beslissing van de Raad van Bestuur van 28 februari 2013 beslist de Raad goedkeuring te verlenen aan het percentage van het Langlopende Stimuleringsplan voor de BMC-leden, zoals voorgesteld door de Gedelegeerd Bestuurder, voor een totaal bedrag van 1,34 mio EUR (exclusief socialezekerheidsbijdragen), en om het Langlopende Stimuleringsplan 2012, tranche 2013, uit te voeren. In overeenstemming met de beslissing van de Raad van Bestuur van 28 februari 2013 beslist de Raad met eenparigheid van stemmen goedkeuring te verlenen aan de enveloppe voor het Langlopende Stimuleringsplan voor TGR’s en een beperkte groep van niet-TGR's (uitgezonderd BMC-leden), ter waarde van 4,03 mio EUR (exclusief socialezekerheidsbijdragen), en het Langlopende Stimuleringsplan van 2012, tranche 2013, uit te voeren. Resolutie E: De Raad van Bestuur machtigt de Voorzitter van de Raad van Bestuur om de datum van de aanbieding van het Langlopende Stimuleringsplan vast te stellen en om alle aanbiedingen en aanvaardingsdocumenten en de lijst van deelnemers die in aanmerking komen goed te keuren. Nieuw Kortlopend Stimuleringsplan voor TGR’s en BMC-leden Het project is erop gericht nieuwe alternatieve voordelen op te nemen in het Kortlopende Stimuleringsplan (STIP), met name warrants en fund options. Naast deze nieuwe alternatieve voordelen is in de idee van een 'cafetariabenadering' ook de invoering van bijkomende bijzondere voordelen voorzien. Op basis van de aanbeveling van het Bezoldigingscomité beslist de Raad een reeks voordelen, zoals een ambulant plan en een internationale brandstofkaart, in het Kortlopende Stimuleringsplan op te nemen. Notulen van de vergadering van de Raad van Bestuur van 25 september 2013 Benoeming van nieuwe bestuurders in de Raad van Bestuur In overeenstemming met artikel 523 van het Belgische Wetboek van Vennootschappen verklaren mevrouw M. Durez, mevrouw M. Lamote, mevrouw M. Sioen, de heer M. Moll en de heer P. Van de Perre een belangenconflict te hebben in verband met het agendapunt van deze vergadering van de Raad, nl. de benoeming van nieuwe bestuurders in de Raad van Bestuur. Mevrouw M. Durez, mevrouw M. Lamote, mevrouw M. Sioen, de heer M. Moll en de heer P. Van de Perre vragen de Raad nota te nemen van hun verklaring in dit verband en om de noodzakelijke verklaringen op te nemen in het beheersverslag van Belgacom voor het boekjaar 2013. Ze zullen ook de bedrijfsrevisor van Belgacom over dit belangenconflict inlichten. Mevrouw M. Durez, mevrouw M. Lamote, mevrouw M. Sioen, de heer M. Moll en de heer P. Van de Perre beslissen vrijwillig om niet aan de deliberatie en de stemming voor het agendapunt deel te nemen. 32 Nr. 0202.239.951 Rekening houdend met het verzoek van de regering, in overeenstemming met artikel 18 § 2 van de statuten van Belgacom, om de aanbeveling van de Raad van Bestuur van Belgacom voor de benoeming van mevrouw Martine Durez, mevrouw Isabelle Santens, de heer Paul Van de Perre en de heer Laurent Levaux mee te delen; Overwegende dat met deze voordrachten de regering twee Nederlandstalige en twee Franstalige personen voorstelt, zodat in overeenstemming met artikel 16 § 4 van de statuten de Raad evenveel Franstalige als Nederlandstalige leden zal tellen, met uitzondering van de Voorzitter van de Raad; Overwegende dat de Staat, met de voordracht van vier overheidsbestuurders, in overeenstemming met artikel 18 § 2 van de statuten, het juiste aandeel van het totale aantal leden pro rata zijn stemrechten heeft benoemd; Overwegende dat, met de benoeming van twee vrouwelijke leden, de Staat het aandeel vrouwen respecteert zoals voorgeschreven door de wet van 28 juli 2011; Overwegende dat mevrouw Martine Durez en de heer Paul Van de Perre hun mandaat op voorbeeldige wijze hebben uitgeoefend en dat de Raad het aangewezen acht om van hun kennis en ervaring gebruik te blijven maken; Na de curricula vitae van mevrouw Isabelle Santens en de heer Laurent Levaux te hebben bestudeerd; Overwegende dat de curricula vitae van mevrouw Isabelle Santens en de heer Laurent Levaux hun bekwaamheid en ervaring in juridische, economische, sociale en financiële aangelegenheden bevestigen, zoals vereist door artikel 18 § 2 van de statuten; Dat hun curricula vitae geen melding maken van een belangenconflict zoals beschreven in artikel 17 § 1 en § 3; beslist de Raad van Bestuur, op advies van het Benoemings- en Bezoldigingscomité, aan de Belgische Staat een positieve aanbeveling uit te brengen voor de benoeming van mevrouw Martine Durez, mevrouw Isabelle Santens, de heer Paul Van de Perre en de heer Laurent Levaux. 10.VERPLICHTING INGEVOLGE DE WET VAN 21 MAART 1991 BETREFFENDE DE HERVORMING VAN SOMMIGE ECONOMISCHE OVERHEIDSBEDRIJVEN 10.1. Mandaten uitgeoefend in ondernemingen waarin Belgacom participeert De mandaten uitgeoefend door leden van de beheersorganen van Belgacom binnen de vennootschappen, groepen en organismen binnen dewelke Belgacom participaties bezit of waarvoor zij bijdraagt aan de werking worden onbezoldigd uitgeoefend. PARTICIPATIES LEDEN OP 31/12/2013 BELGACOM GROUP INTERNATIONAL SERVICES N.V. R. Stewart G. Geerkens G. Kerremans BELGACOM OPAL N.V. J. Robeyns O. Moumal D. Lybaert BELGACOM INTERNATIONAL CARRIER SERVICES N.V. R. Stewart D. Lybaert M. Gatta M. Georgis 33 Nr. 0202.239.951 PARTICIPATIES LEDEN OP 31/12/2013 CONNECTIMMO N.V. J. Joos O. Moumal R. Stewart J. Luystermans BELGACOM SKYNET N.V. J-C. De Keyser M. Boddez E. Van Landeghem SKYNET iMOTION ACTIVITIES N.V. P. Verdingh E. Provoost MOBILE-FOR N.V. G. Geerkens A. Lorette B. Dierickx BELGACOM BRIDGING ICT N.V. B. Van Den Meersche B. Watteeuw P. Wauters K. Verheye BELGACOM ICT-EXPERT COMMUNITY (B.I.C.) C.V.B.A. Belgacom vertegenwoordigd door W. Van Uytven Belgacom Bridging ICT vertegenwoordigd door K. De Man TANGO S.A. B. Chauvat M. Georgis L. Kervyn de Meerendré D. Leroy O. Moumal G. Hoffmann BELGIAN MOBILE WALLET N.V. G. Standaert B. Van Den Meersche BELGACOM RE S.A. O. Moumal L. Kervyn de Meerendré G. Kerremans BELGACOM FINANCE S.A. L. Kervyn de Meerendré O. Moumal G. Kerremans M. Vikrant WIRELESS TECHNOLOGIES N.V. L. Claus D. Bossuyt M. Georgis SCARLET N.V. (Nederland) In vereffening R. Stewart M. Georgis D. Rouma M. Gatta SCARLET BELGIUM N.V. B. Delhaise C. Dujardin N. Pinkhof 34 Nr. 0202.239.951 PARTICIPATIES LEDEN OP 31/12/2013 SCARLET BUSINESS N.V. B. Delhaise C. Dujardin N. Pinkhof MBS TELECOM N.V. B. Delhaise C. Dujardin N. Pinkhof SOFTKINETICS SYSTEMS N.V. L. Claus AWINGU N.V. O. Cognet 11.DIVERS Leden van het College van Commissarissen Het mandaat van Deloitte Bedrijfsrevisoren BV ovve CVBA, Berkenlaan 8b, 1831 Diegem, vertegenwoordigd door de heer Geert Verstraeten en van Luc Callaert BV ovve E.B.V.B.A., Zwaluwstraat 117, 1840 Londerzeel, vertegenwoordigd door de heer Luc Callaert, als bedrijfsrevisor van Belgacom zal verstrijken op het ogenblik dat de jaarlijkse Algemene Vergadering wordt gehouden in 2016. Het mandaat van de heer Rion zal verstrijken op de datum van de jaarlijkse Algemene Vergadering van 2016. Het mandaat van de heer Lesage zal verstrijken op 30 juni 2014. Mandaat van de revisor die verantwoordelijk is voor geconsolideerde jaarrekening voor de Belgacom Groep. de certificatie van de Het mandaat van Deloitte Bedrijfsrevisoren BV ovve CVBA, vertegenwoordigd door de heer G. Verstraeten en de heer N. Houthaeve voor het geconsolideerde auditmandaat van Belgacom zal verstrijken op het ogenblik dat de jaarlijkse Algemene Vergadering wordt gehouden in 2016. Tot besluit We zijn zo vrij u voor te stellen de jaarrekening, zoals ze hier wordt voorgelegd, goed te keuren en verzoeken u de bestuurders en commissarissen van de jaarrekening kwijting te verlenen voor de uitvoering van hun mandaat tijdens het voorbije boekjaar. Op aanbeveling van het Benoemings- en Bezoldigingscomité en overeenkomstig artikel 18 van de statuten, dragen we mevrouw Agnès Touraine (mandaat tot de Algemene Vergadering van 2018), en mevrouw Catherine Vandenborre (mandaat tot de Algemene Vergadering van 2018) voor als kandidaten leden van de Raad van Bestuur. Hoogachtend, Namens de Raad van Bestuur, Brussel, 27 februari 2014. Dominique Leroy Gedelegeerd Bestuurder Stefaan De Clerck Voorzitter van de Raad van Bestuur 35
© Copyright 2024 ExpyDoc