Nederlandse Werkgemeenschap voor Individual Psychologie Nieuwsbrief nr. 27 - 26 november 2014 In dit nummer: Voorwoord NWIP nieuws Interview Froukje MeijbergAndringa Agenda Individualpsychologie Nederland 2014 - 2015 Agenda IP international 2015 Voorwoord Voor u ligt al weer de laatste nieuwsbrief van 2014. Een jaar waarin het bestuur na het niet doorgaan van een aantal geplande bijeenkomsten wegens gebrek aan belangstelling, besloot om zelf geen workshops meer te organiseren, maar in te spelen op plaatselijke verzoeken en initiatieven. Tevens besloot het bestuur zelf een aantal initiatieven te ontplooien om de IP meer in de publieke belangstelling te plaatsen. Onder het kopje IP nieuws vindt u de resultaten van deze inspanningen. Een aardig resultaat, mag ik zeggen. Mogelijk ontplooit u zelf ook soortgelijke initiatieven die de aandacht verdienen. Wij zien een verslag van deze initiatieven met belangstelling tegemoet. De volgende nieuwsbrief verschijnt in maart 2015. Kopij graag inleveren in de maand februari 2015. Gerard Kulker Voorzitter NWIP Nieuws In het LTN Magazine is in juni 2014 het volgende artikel gepubliceerd: Summary A fundamental topic in Adlerian psychology is encouragement. Teachers using encouragement have a belief in the strengths of each child and apply encouraging methods in their classrooms. It is a sustainable contribution in developing cooperative behavior. Society and schools It seems we are very concerned about raising children in our society today. The silver line could be: how do we teach children to behave in a positive, democratic way? What are the believes of a teacher about influencing the relationships in his class? We all have influence on the quality of a relationship: in a positive or a negative way. We assume teachers prefer to have a positive effect om children’s behavior, because it may lead to persons who know how to behave and to better results in schools. Do we know what to do to achieve this? In the first half of the last century Adler and Dreikurs were of the opinion that different ideas about raising kids were necessary. This was based upon their conviction that society was changing from autocracy towards democracy. And democracy is based upon the idea of living together for the benefit of all. That is something we need to develop and education has a task in contributing to sustainable, democratic relations. Encouragement In Adlerian theory and practice encouragement is seen as an important power that contributes to a positive and useful cooperation. Children want to have a feeling of belonging; they want to count and contribute on a base of equality. Adler and Dreikurs see activating social feeling as encouragement. A courageous person: Deze nieuwsbrief is een uitgave van de Nederlandse Werkgemeenschap voor Individual Psychologie Redactie adres: Potgieterlaan 21, 2394 VA Hazerswoude Rijndijk. Telefoon: 071 341 61 10 Email: [email protected] Nederlandse Werkgemeenschap voor Individual Psychologie looks at situations in relation to possible actions and solutions reflects on the consequences of certain actions trusts his ability to handle a situation considers mistakes not as personal failures. Courage is a belief in yourself and a belief in your own ability to cope in situations with a focus to serve the whole. Encouraging teachers have faith in children. A discouraged teacher cannot encourage a student. Encouragement is an attitude and an act: you do something. Edith Neisser (Dinkmeyer, Dreikurs, Encouraging children to learn, 1963) provides characteristics of an encouraging attitude: You are the person who can do it. It is all right to try. Provide plenty of opportunities for successful achievement. Do not set standards so high that children are constantly falling short. Be pleased with a reasonably good attempt. Show confidence in their ability to become competent Accept children as they are. Guarantee certain rights and privileges. Children who feel at home, who have a feeling of belonging develop socially appropriate behavior and responsibility. Having an encouraging way in treating children includes you will avoid being discouraging. A feature of discouragement is that the child has no faith in his ability and does not see opportunities. Discouraging children show misbehavior, because they do not see how to contribute in a positive way. Examples of discouragement are: How much better it could have been Competition Criticism, punishment, Emphasizing mistakes Rewards and praising Using double standards Coercion Also the language we use is of importance and we do speak a lot in education. So it is important to realize what message we will make clear and how we say it. A few suggestions for an encouraging language: Say something about what the child has done or does Be specific and objective Avoid using the word “try” and “but” Finish encouraging remarks as a statement Do not undermine the encouraging comment Do not compare to other children The use of encouraging language has a big effect in teaching and at home is. Therefore we teach encouragement to our children with at least the same effort as we learn them to read. They will profit of it for the rest of their life. Theo Joosten Willy Hoekstra The authors are board members of NWIP ( www.individualpsychology.nl ICASSI (www.icassi.net) In het PSC Magazine editie 5 2014 verscheen een artikel van de hand van Pauline Hofstra met als titel: Wat beweegt me? Als antwoord op deze vraag stelt Pauline dat zij menselijk gedrag probeert te begrijpen met behulp van de holistische en optimistische psychologie van Alfred Adler. Zij legt de belangrijkste principes van Alfred Adler uit. Te weten: 1. De mens is een sociaal wezen, die zich verbonden wil voelen met anderen. 2. Mensen zijn actief en streven van een ervaren ‘min’ naar een veronderstelde ‘plus’. 3. Menselijk gedrag is doelgericht en doelbewust. 4. Mensen zijn creatief en geven betekenis aan hun leven. 5. Mensen zijn holistisch. Hierna gaat zij vooral in op het eerste principe: het zich verbonden willen voelen met andere mensen. Aan de hand van praktische voorbeelden uit haar praktijk legt zij daarna niet alleen helder uit wat dit principe inhoudt, maar laat ook zien op welke wijze zich dit in een mensenleven presenteert. Het gehele artikel kunt u online lezen via de link: http://pscmagazine.nl Boekennieuws: Begin december verschijnt in de boekhandel het boek van onze voorzitter Gerard Kulker met de titel: ‘Gebroken spiegel’ Met als ondertitel: ‘Over-leven met een psychotische partner’. In ‘Gebroken spiegel’ vertelt Gerard Kulker wat hem is overkomen in de periode dat zijn vrouw leed aan een acute psychose. Het boek schetst een helder en minutieusbeeld van hoe de 2 Nederlandse Werkgemeenschap voor Individual Psychologie psychose hun leven overhoop haalt. En de worsteling die volgt om een goede kwaliteit van leven en partnerschap terug te winnen. Hoe het was ‘Sinds die tijd heb ik een enthousiaste Thea gezien, die met volgepakte fietstassen op weg gaat naar haar werk. Bruisend van ideeën om de bejaarden in de dagopvang te activeren.’ Naar wat het is ‘Maar Gerard, de bejaarden zitten ook in het complot,’ geeft Thea als reactie, waarmee ze opnieuw vast houdt aan haar verklaring van de werkelijkheid. ‘Je moet me echt geloven… Ik ben het nu gaan inzien. Ook die keer dat ik binnen kwam en het personeel aan tafel zat… Ze hebben me echt uitgeprobeerd en ik ben erin geluisd.’ ‘Gebroken spiegel’ is een boek voor de mantelzorg en anderen die geïnteresseerd zijn in leven met een psychose. Het nodigt uit met anderen ervaringen uit te wisselen. Reikt ideeën aan. Beroepskrachten biedt het boek zicht op het leven met een psychose buiten de wachtkamer. En welke plaats de mantelzorg kan hebben in de behandeling van een psychose. is een katholieke basisschool in Leeuwarden met ruim 300 leerlingen. In 2012 heb ik besloten om naast mijn werk de Master Sen (Special Educational Needs) in deeltijd te volgen. Daarbij heb ik de studierichting die opleidt tot intern begeleider gekozen. In het kader van deze opleiding ben ik een onderzoek gestart met als doel het verminderen van ordeverstorend gedrag van leerlingen door de inzet van individualpsychologische interventies door leerkrachten. Waarom is dit onderwerp door jou gekozen? Zo'n twintig jaar geleden hebben de toenmalige intern begeleider en directeur van de St. Thomasschool de individualpsychologische schoolvisie vormgegeven. In die tijd hebben de leerkrachten van de St. Thomasschool dan ook uitgebreide scholing gekregen over hoe ze vanuit de individualpsychologische gedachte om konden gaan met de kinderen in hun groep. Intussen heeft de individualpsychologische schoolvisie wat van zijn glans verloren. De school is enorm gegroeid en er zijn veel nieuwe leerkrachten bijgekomen. Deze nieuwe leerkrachten onderschrijven de schoolvisie en staan achter het gedachtegoed van de individualpsychologie. Het is alleen heel wat lastiger om ook in de praktijk concreet te handelen vanuit deze ideeën. Ik merkte bijvoorbeeld dat de leerkrachten op verschillende manieren omgingen met ordeverstorend gedrag tijdens de les en besloot hieraan iets te willen doen. Het boek is in de boekwinkel verkrijgbaar onder ISBN: 9789492055026 en kost € 17,95 Interview Froukje Meijberg-Andringa Onderzoek naar mogelijkheid ordeverstorend gedrag te verminderen. Mijn naam is Froukje Meijberg-Andringa en ik ben 36 jaar oud. Ik ben getrouwd en moeder van drie dochters. Sinds 2001 werk ik op de St. Thomasschool in Leeuwarden als groepsleerkracht in de bovenbouw. De St. Thomasschool Wat heb je onderzocht? Mijn onderzoek richtte zich dus op de vraag of het mogelijk was om ordeverstorend gedrag van de leerlingen te verminderen. Daarvoor heb ik twee leerkrachten geschoold in hoe ze volgens de individualpsychologie om kunnen gaan met ordeverstorend gedrag. De leerkrachten in het onderzoek zagen ordeverstorend gedrag als gedrag dat letterlijk 3 Nederlandse Werkgemeenschap voor Individual Psychologie storend is. Voorbeelden hiervan zijn: tikken, geluiden maken, door de leerkracht heen praten, ruzie maken, plagen, van de plaats lopen en brutale opmerkingen maken. Na een aantal observaties (opgenomen op beeld) heb ik samen met de leerkrachten een pedagogisch concept voor één leerling geschreven. Dit pedagogisch concept zou ons inzicht moeten verschaffen, in het doel dat het ordeverstorend gedrag behelst. Op basis van de zeven stappen die Letschert-Grabbe (Dennis, de schrik van de school, 2008) beschrijft zijn we te werk gegaan: Stap 1: Beschrijving vanuit het perspectief van de waarnemer, Stap 2: Beschrijving vanuit het perspectief van het kind, Stap 3: Het vinden van gedragspatronen, Stap 4: Empathisch begrijpen van het gedrag, Stap 5: Het benoemen van het doel dat het kind met het gedrag zou willen bereiken. Stap 6: Het formuleren van pedagogische doelen. Stap 7: De ontwikkeling van pedagogische maatregelen (Letschert-Grabbe, 2008, p. 88 t/m 93). De leerkrachten hebben acht weken lang de pedagogische maatregelen 'uitgeprobeerd' op de leerling in kwestie. Elke week kwamen de twee leerkrachten en ik bij elkaar voor een intervisiebijeenkomst. In die intervisiebijeenkomsten hebben we ook gekeken, naar welke interventies op ordeverstorend gedrag voor de hele groep geschikt waren. Vanuit de individualpsychologie werden de volgende interventies als effectief beschreven. Consequent zijn zonder waardeoordeel. Refereren aan de afspraak (logische gevolgen, vanuit democratische aanpak) Keuzemogelijkheid bieden om een kind uit de oppositie te helpen. Het geven van verantwoordelijkheid. Gedifferentieerde terugkoppeling (bemoedigen). Hulp geven bij sociale vaardigheden. Heldere aanwijzingen geven op ongestructureerd gedrag. Kansen voor bemoediging zoeken. Met een constructieve intentie reageren op destructief gedrag (ordeverstoring). De vraag hoe we deze interventies inhoud konden geven in de praktijk, leidde tot waardevolle gesprekken over bemoedigen versus belonen en straffen/waarschuwen, over democratisch leiderschap van de leerkracht, de totstandkoming van regels en over de invloed van taalgebruik. Wat heeft het onderzoek opgeleverd? In de acht weken van het scholingstraject is het ordeverstorend gedrag niet afgenomen. Maar toch heeft het onderzoek grote waarde voor de school gehad. Het blijkt namelijk dat de leerkrachten, de interventies vanuit de individualpsychologie als positief ervaren. Zij geven aan dat het werken met de interventies leidt tot reflectie en handelen vanuit eigen overtuiging. De beide leerkrachten geven ook aan dat het werken met de interventies iets is dat niet in een kort tijdsbestek kan worden aangeleerd. Zo hebben ze geleerd in grote lijnen de interventies toe te passen, maar de nuances, bijvoorbeeld in taalgebruik, missen ze nog. Het individualpsychologische gedachtegoed is voor hen wel een waardevolle overtuiging geworden die hen richting geeft in het handelen. Uit het onderzoek komt ook naar voren dat continuïteit in de op de individualpsychologie gebaseerde pedagogische lijn een voorwaarde is om ordeverstorend gedrag te kunnen verminderen. Deze pedagogische lijn moet geen mooi verhaal zijn voor de buitenwacht. Het moet geleefd en gevoeld worden door alle betrokken in de school. De school heeft beleid nodig dat zorgt dat er niet alleen een doorgaande lijn is voor taal en rekenen, maar juist ook voor het pedagogisch handelen. Het hart en de ziel van de school! Wat verwacht je dat jouw onderzoek zal bijdragen in de praktijk? Als ik met collega's van andere scholen praat over het nut van een duidelijke schoolvisie valt op dat maar weinig leerkrachten weten, waar de school waar zij werken, echt voor staat. Er wordt vaak gewerkt vanuit wisselende inzichten en daardoor ontbreekt het aan continuïteit in handelen. De individualpsychologie geeft ons als school juist die richting en 4 Nederlandse Werkgemeenschap voor Individual Psychologie continuïteit, die voor de aanpak van storend gedrag zo belangrijk is. En gebleken is dat een individualpsychologische aanpak helemaal niet ouderwets en uit de tijd is, zoals veel leerkrachten, waaronder ikzelf, bij ons op school de afgelopen jaren zijn gaan denken. In de recente literatuur wordt juist gesproken over het positieve effect van democratisch leiderschap, reflectie en gedifferentieerde feedback (bemoedigen) op ordeverstorend gedrag. En in een maatschappij die steeds meer gericht is op de persoonlijke ontwikkeling van het individu, is het juist goed om tegenwicht te bieden en kinderen te leren functioneren in een groep. Kortom het onderzoek heeft ons overtuigd van de waarde van de individualpsychologie binnen de school. Agenda Individualpsychologie Nederland 2014 - 2015 NWIP De NWIP heeft verschillende mogelijkheden workshops te geven bij jou in de buurt. Heb je in je omgeving meerdere mensen die geïnteresseerd zijn in een bepaald thema? Neem contact op met de NWIP. Mogelijke thema’s Het aanbod vanuit de NWIP zijn themabijeenkomsten of workshops op de volgende gebieden: o Opvoeden. o Onderwijs. o Management. o Levensstijl. o Relaties. o Transities/veranderingen in het leven. o Persoonlijke ontwikkeling. Nationale bemoedigingsdag Opgave: [email protected] Of per tel. 038-3856543 Max. deelname 15 personen Meer informatie: www.schoenakeracademie.nl Aanmelding: [email protected] Meermoed Instituut 19 januari 2015: Start MeerMoed training. (opvoeding) Info: www.meermoed.nl Opgave: via email: [email protected] of tel. Wil Bahlmann 0592-302933 Waar: Borgstee 44, 9403 TV Assen. Ruime parkeergelegenheid. Agenda IP Internationaal 2015 ICASSI 2015 De volgende ICASSI wordt gehouden van 26 juli tot 8 augustus 2015 in Dublin, Ierland. (DCU campus). Meer informatie vind je in de loop van december op: www.icassi.net Wanneer er dus bij jou of in je omgeving behoefte bestaat rond een van de genoemde onderwerpen een workshop of themabijeenkomst te houden, dan kun je hierover contact opnemen met het bestuur. Gerard Kulker Schoenaker Academie 24 en 25 januari 2015: Start opleiding Encouraging trainer. 6 juni 2015: Gewijzigde e-mail Het e-mail adres van de redactie van de nieuwsbrief is veranderd. Bij het toezenden van kopy het nieuwe adres a.u.b. gebruiken. [email protected] 5
© Copyright 2024 ExpyDoc