Glad Midsommar

REPORTAGE
Lekker eten, drinken, feesten en dansen, het is van alle tijden en van alle
culturen. Over heel de wereld bestaan er traditionele feesten die bij vele
mensen op hun ‘bucketlist’ staan. Denk maar aan de slag van de sinaasappel in Italië, tomatenfestival in Spanje, poederfeest in India en carnaval in Brazilië. Op Moment’s verlanglijstje staat ‘Midsommar’, het feest
van de Scandinaviërs om het begin van de zomer in te luiden.
Glad Midsommar
ltekst: Ellen Colle
8
beeldkeuze: Luc Loosveldl
Midzomernacht is een traditioneel feest dat in de meeste
Noordelijke landen gevierd wordt om de deprimerende
koude winter achter te laten en de zomer te verwelkomen.
Het is de langste dag en de kortste nacht van het jaar. Het
moment waarop de zon haar meest noordelijke punt ten
opzichte van de aarde bereikt en niet meer onder de horizon
verdwijnt. De hele nacht blijft het licht.
Op zijn Zweeds … Midsommarafton
Midzomernacht (Midsommarafton) is samen met Kerstmis
het belangrijkste feest in Zweden. Het wordt gevierd op de
vrijdag die valt tussen 19 en 25 juni. Dit jaar is dat dus op
20 juni. De meeste Zweden verlaten de steden en trekken
massaal naar het platteland, dikwijls naar hun buitenverblijf.
Traditiegetrouw planten ze een meiboom of -paal in een park
of op een plein. De meiboom is voorzien van berkenbladen,
bloemen en veel gekleurde lintjes. Daarna dansen jong en
oud om de boom. Velen dragen zelfgemaakte bloemenkransen in hun haar en genieten van traditionele specialiteiten
zoals gerookte eland, gepekelde haring, maatjesharing,
knäckebröd, aardappels met dille, aardbeientaart.
Volgens een romantische mythe moeten jonge meisjes zeven
verschillende bloemen in zeven verschillende velden plukken
en onder hun kussen leggen. De man waar ze die nacht van
dromen, zal de man zijn waarmee ze later zullen trouwen.
In een andere mythe moeten ze een hele nacht met een
bloemenkrans rond de meiboom dansen. De eerste man die
de dag erna hun pad kruist, zal hun man worden.
DIY Midzomernachtfeest
Op zijn Noors … Jonsok
De Noren vieren midzomer (Sankthansaften of Jonsok) op de avond
van 23 juni. Het hoogtepunt van de festiviteiten is het ontsteken van
vreugdevuren. Zo stapelen ze in de Noorse stad Alesund houten
pallets op elkaar. Een aantal durfals klimt naar de top om het bouwwerk in brand te steken. Het vuur verspreidt zich langzaam van boven
naar beneden. Het duurt wel zes uur vooraleer de volledige toren
in lichterlaaie staat. Door de constructie hebben de waaghalzen
genoeg tijd om naar beneden te klimmen. Resultaat is een kampvuur
van 25 meter hoog.
Vroeger werd er een huwelijk voltrokken bij het vreugdevuur. De
bruid en de bruidegom sprongen door het vuur om een vruchtbaar
huwelijk te garanderen. In sommige delen van Noorwegen wordt
dit gebruik voorgezet, maar dan met massale ‘schijnhuwelijken’ bij
zowel volwassenen als kinderen. Ook nu nog hangt de romantiek in
de lucht tijdens dit feest. Met als gevolg dat je negen maanden na
juni kan spreken van een babyboom.
Op zijn Deens … Sankt Hans Aften
Verwijzend naar Johannes de Doper (Sankt Hans) wordt de wisseling van de seizoenen in Denemarken op 23 juni gevierd. De avond
voor de verjaardag van Johannes de Doper. Bij die viering hoort het
branden van vuur. Vuur wordt van oudsher beschouwd als afweermiddel voor boze geesten die vooral ’s avonds en ’s nachts actief zijn.
Ze wilden dus met die vuren de kwade geesten verdrijven.
Later plaatste men boven de vuren poppen van heksen, die symbool
stonden voor het kwaad. Niet als straf, maar als bescherming tegen
het kwaad. De brandstapels maakten ze op heuvels, zodat het vuur
van mijlenver te zien was. Vandaag blijft het gebruik om aan het
water of in de parken tijdens Midzomernacht grote vreugdevuren aan
te steken. Rondom het vuur wordt gezongen, gedanst en gegeten.
Blijft het (dit jaar) bij een wens om in Scandinavië Midzomernacht te vieren, ga dan voor
een ‘Do it yourself’-Midzomernachtfeest bij je thuis. Gemakkelijk, volg deze stappen:
1 Nodig een aantal vrienden uit die graag eten en drinken.
2 Eet in stijl: zorg voor een lange tafel en mooie tafelversiering. Ga
voor een kleurrijk tafelkleed, linnen servetten, mooi servies en
zorg voor kleurrijke bloemen, lintjes en kaarsjes als decoratie.
3 Een meiboom is misschien iets te ambitieus maar bloemenkransen of –kroontjes niet. Maak deze met bijvoorbeeld madeliefjes,
boterbloempjes, sleutelbloemetjes, alles wat je vindt in je tuin.
4 Zet een aantal Scandinavische klassiekers op het menu: gepekelde haring met een salade van gekookte nieuwe patatjes, zure
room, bieslook, dille en hard gekookte eitjes. Als dessert ga je
voor een lekkere aardbeientaart. Om te drinken zorg je voor bier
en Nubbe of Akavit, een soort van kruidenschnaps.
5 Zorg voor een gezellig kampvuur en eet, drink en dans tot laat in
de nacht, de zon gaat toch niet snel onder.