Nieuwsbrief Talentenonderwijs OcTHO

Nieuwsbrief Talentenonderwijs OcTHO
nummer 2 – april 2014
Middels deze tweede nieuwsbrief willen we jullie informeren over de stappen die al genomen zijn en
nog moeten worden genomen voor de opstart van het talentenonderwijs binnen OcTHO. We hopen
hiermee een duidelijk beeld te geven.
Tijdspad
In de eerste nieuwsbrief stond het traject dat is ingezet om het talentenonderwijs binnen OcTHO
op te starten. Dit was een globale opzet die nu verder is uitgewerkt in overzichtelijke deelstappen:
Tijd
Beleid
Plusklas
sep-dec 2013
Startbijeenkomst Novilo
Start begeleiding door Novilo
Benoeming CTO-er OcTHO
Vacature en selectie plusklasleerkracht
jan-feb 2014
Vervolg begeleiding door Novilo
1e scholingsbijeenkomsten op scholen
Gekoppeld aan MIB
Start schrijven van beleidsplan
Nieuwsbrief 1 naar bestuur, (G)MR,
scholen
Start opleiding plusklasleerkracht
Start schrijven beleidsplan plusklas
mrt-apr 2014
Vervolg begeleiding door Novilo
Concept beleidsplan klaar
Concept beleidsplan klaar
Signalering kinderen voor plusklas
binnen eigen school
Scholingsbijeenkomsten op 2 scholen
Nieuwsbrief 2 naar bestuur, (G)MR,
scholen
mei-jun 2014
Beleidsplan presenteren in
directeurenoverleg (19 mei)
(Beleids-)plan Talentenonderwijs
OcTHO presenteren in GMR van 19
mei
Aanmelding leerlingen plusklas via de
MIB
Ouderavond (Kick-off) op 16 juni 2014
voor alle belangstellenden
(bestuur,(G)MR, ouders, leerkrachten.
Tijdstip: van 19:30 tot uiterlijk 22:00
uur in De Meulvliet,
Aanmelding leerlingen plusklas
Definitieve gesprekken ouders, school,
CTO plusklasleerkracht
sep-okt 2014
2e scholingsbijeenkomsten op scholen
Gekoppeld aan MIB-ers
Schooljaar
2014-2015
Start compacten en verrijken in de
reguliere klas
Ontwikkelen van beleid t.a.v.
cognitief-talentvolle leerlingen in de
eigen school
Start plusklas:
bovenbouw op 10 september
middenbouw op 17 september
Rapportage naar groepsleerkrachten en
ouders leerlingen plusklas
Signalering
Vanaf schooljaar 2014-2015 zal er binnen OcTHO gewerkt worden met het beleidsplan
talentenonderwijs en het beleidsplan plusklas. In deze beleidsplannen staat beschreven hoe
leerlingen met cognitieve talenten gesignaleerd kunnen worden en wat vervolgens de aanpak is
voor deze leerlingen. Om in september 2014 te kunnen starten met de plusklas, zal er nu al een
selectie van leerlingen plaats moeten vinden. Voor OcTHO is er gekozen om een verkorte
selectieprocedure te starten. Hiervoor gebruiken we het instrument SIDI-3 . Dit
signaleringsinstrument is opgenomen in het beleidsplan. De SIDI-3 bevat een eerste algemene
screening, die minimaal 1x per schooljaar door de groepsleerkracht ingevuld moet worden voor alle
leerlingen. Als deze screening kinderen selecteert met mogelijk cognitieve talenten, moet voor die
kinderen de uitgebreide lijst van SIDI-3 ingevuld worden door de groepsleerkracht. Dit wordt
besproken met de MIB. In dit stadium worden ook ouders bij het proces betrokken, omdat zij
belangrijke informatie over het kind kunnen geven. Vervolgens wordt gekeken of de leerling
opgevangen kan worden binnen de eigen school door met deze leerling de leerstof te compacten.
Ook dient deze leerling middels verdiepen/verrijken een voldoende onderwijsaanbod te krijgen. Bij
een blijvende handelingsverlegenheid voor deze leerling of als er een intensievere aanpak voor zijn
ontwikkeling nodig is wordt er gekeken of deze leerling baat zou hebben bij plaatsing in de
plusklas. De beslissing hierover wordt uiteindelijk genomen door de MIB en de directeur. De MIB
kan altijd een beroep doen op de coördinator talentenonderwijs (CTO) Marjet Bakx.
*Het SIDI3 Signaleringsinstrument is eind maart aangeschaft voor alle scholen en zal in de 1e week
door de CTO aan de MIB worden gegeven.
In het kort:
april: algemene screeningslijst SIDI-3 voor alle leerlingen invullen door groepsleerkracht.
mei:
uitgebreide lijsten SIDI-3 invullen voor gesignaleerde leerlingen uit de korte algemene
screening door groepsleerkracht, ouders en MIB-er.
juni:
selectie leerlingen plusklas en aanmelding door directeur en MIB-er (CTO)
Scholing
Begin schooljaar 2014-2015 zullen de 2e scholingsbijeenkomsten plaatsvinden. Er is dan ruimte
voor specifieke vragen over de aanpak van cognitief talentvolle leerlingen in de reguliere groep.
Wat is compacten? Hoe doe je dat zonder dat er hiaten in de leerstof ontstaan? Wat is verrijken?
Welke materialen kun je daarvoor gebruiken?
Het opstarten van het talentenonderwijs is een proces dat tijd vraagt. Niet alle cognitief-talentvolle
leerlingen zullen direct uitgebreid gescreend, begeleid en geholpen kunnen worden. We zullen hier
binnen OcTHO in moeten groeien. Het maken van beleidsplannen binnen OcTHO voor cognitiefgetalenteerde leerlingen en de plusklas, de opstart van de plusklas, de scholing van leerkrachten
en het (starten met) compacten en verrijken in de reguliere klas zijn belangrijke eerste stappen in
dit proces. Komende jaren zal het beleid steeds geëvalueerd en bijgestuurd worden om tot goed
talentenonderwijs binnen OcTHO te komen. Zie het als leren autorijden: je leert hoe het moet
tijdens de rijles, haalt je rijbewijs maar leert pas écht rijden na veel ervaring!
Begeleiding NOVILO
De werkgroep talentenonderwijs, bestaande uit coördinator talentenonderwijs Marjet Bakx,
plusklasleerkracht Anouschka van Treijen, Dick Verwij en Judith Jongeleen, beide medewerkers van
NOVILO, is druk bezig met het schrijven van het beleidsplan talentenonderwijs OcTHO. Het concept
beleidsplan wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de algemeen directeur en het bestuur. Tevens
wordt het gepresenteerd in het DO van 19 mei en in de GMR van 19 mei.
De werkgroep is ook gestart met het ontwikkelen en schrijven van het beleidsplan plusklas OcTHO.
Hierin moeten nu keuzes gemaakt worden omtrent locatie, aannamebeleid, dagprogramma en
materialenkeuze. Beide NOVILO-medewerkers bieden ondersteuning hierin, aangezien zij ervaring
hebben met het opzetten van plusklassen door het hele land.
Opleiding plusklasleerkracht
Plusklasleerkracht Anouschka van Treijen volgt dit schooljaar al 10 verschillende modules binnen
de opleiding talentbegeleider Dit om voldoende kennis te hebben om volgend schooljaar te kunnen
starten met de plusklas. Deze modules zijn workshops en presentaties over onderwerpen zoals de
theorie rondom hoogbegaafdheid, het opstarten van een plusklas, samenwerken, materiaalkeuze
etc. Het vervolg van de opleiding tot talentbegeleider start in september 2014.
Bijlagen
Voor wat meer informatie over werken met cognitief-talentvolle leerlingen, hebben we enkele
bijlagen toegevoegd:
1.2.3.4-
schrijven vanuit Novilo n.a.v. 1 e scholingsbijeenkomst en nulmeting
signalering SIDI3
profielen van (cognitief) getalenteerde leerlingen
link naar lezingen van Tijl Koenderink (NOVILO)
Bij vragen n.a.v. de nieuwsbrief of over het talentenonderwijs, kan je contact opnemen met:
Marjet Bakx, CTO-er OcTHO:[email protected]
Anouschka van Treijen, leerkracht plusklas OcTHO:[email protected]
Bijlage 1: Schrijven vanuit NOVILO
Aan alle scholen aangesloten bij stichting OcTHO,
Maart 2014
Inmiddels hebben jullie kennisgemaakt met Novilo. Alle scholen hebben een
gezamenlijke bijeenkomst gehad en een aantal inmiddels ook de eerste training
Klassenmanagement.
Bij aanvang van dit traject hebben ook alle scholen een vragenlijst ingevuld met
betrekking op de huidige status van het talentbeleid op de individuele scholen. Deze
vragenlijst heeft voor wat verwarring gezorgd.
Zo werd de suggestie gewekt dat er een contactmoment zou volgen met Novilo na
het invullen ervan. Bovendien hebben sommige scholen de antwoordmogelijkheden
omschreven als ‘te alles of niets’. Er was te weinig ruimte voor nuance.
Novilo neemt deze feedback serieus en we zijn dan ook druk doende om deze
vragenlijst eenduidiger te maken en de antwoordmogelijkheden de nuanceren, zodat
in de toekomst andere scholen beter kunnen worden geholpen.
Mochten er van jullie nog meer suggesties komen ten aanzien van de vragenlijst,
dan vernemen wij deze graag!
In de komende weken worden de afzonderlijke scholen benaderd per mail met een
terugkoppeling op de ingevulde vragenlijst en tips om het talentbeleid op de scholen
te borgen.
Dick Verwij, NOVILO
Bijlage 2: Signalering SIDI 3
Binnen scholen zijn er afspraken over de manier van handelen, pedagogisch en didactisch, en
worden er duidelijke leerlijnen gehanteerd. Voor leerlingen met moeilijkheden, op wat voor vlak
dan ook, maar ook voor hoogbegaafde leerlingen vraagt dit om protocollering, een duidelijk
toelatingscriterium voor hulp en extra uitdaging, signaleringsinstrumenten, diagnose-aanpak,
organisatie, verslaglegging en evaluatie.
Het gehele team moet bij deze weg betrokken worden. Zij zijn degene die er straks mee werken en
zullen dus in een vroeg stadium betrokken moeten worden bij de keuzes voor de wijze waarop er
gesignaleerd en gediagnosticeerd wordt. Hoe om te gaan met vervroegde doorstroming, hoe de
leerstof aan te passen, welke activiteiten in en buiten de klas plaatsvinden en waarom?
Op dit moment zijn er drie protocollen die gebruikt worden in het basisonderwijs.
Binnen OcTHO is gekozen voor het SIDI-3 signaleringsinstrument.
Persoonlijkheidskenmerken en intelligenties worden inzichtelijk gemaakt, maar ook de rol van
creatief handelen wordt meegenomen.
Alle leerlingen worden bij de signalering bekeken, maar de diagnose wordt afgenomen bij de
leerlingen die positief door de signalering kwam.
Ten opzichte van SiDi R kent SiDi 3 een aantal veranderingen, waaronder:
●
De onderdelen ‘Extern deskundige’, ‘Onderpresteren’ en ‘De Versnellingswenselijkheidslijst’ zijn als aanvullende optionele stappen toegevoegd.
●
Er is een checklist voor de ib’er en een checklist voor de leerkracht toegevoegd.
●
De toelichting bij elk onderdeel is sterk verbeterd, waardoor de bruikbaarheid is
vereenvoudigd.
●
De jaarlijkse groepslijst is qua opzet en inhoud sterk verbeterd en kent nu een A en een
B deel. Leerlingen kunnen versneld door het protocol.
●
In samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen ontwikkelden de auteurs de
Oudervragenlijst tot een valide en betrouwbaar evidence-based instrument.
●
De digitale versie van de Leerkrachtdiagnose (de Observatie cd-rom) is vervallen en
vervangen door een schematische weergave die ook digitaal verwerkbaar is met de
bijgeleverde software. Daarmee is de praktische toepasbaarheid,
gebruikersvriendelijkheid en overzichtelijkheid verbeterd.
●
Het onderdeel ‘Toets gegevens’ is sterk verbeterd en geeft richtlijnen voor de mate van
compacten en verrijken.
Bijlage 3: De kenmerken van cognitief getalenteerde leerlingen
Profielen van hoogbegaafde leerlingen
gedragskenmerken
Profiel I
de succesvolle leerling
herkenning
• perfectionistisch •
goede prestaties • zoek
bevestiging van de
leerkracht • vermijdt
risico • accepterend en
conformerend •
afhankelijk
Profiel II
de uitdagende leerling
• corrigeert de leerkracht
• stelt regels ter discussie
• is eerlijk en direct •
grote
stemmingswisselingen •
vertoont inconsistente
werkwijzen • slechte
zelfcontrole • creatief •
voorkeur voor activiteit
en discussie • komt op
voor eigen opvattingen •
competitief
Profiel III
de onderduikende leerling
• ontkent begaafdheid •
doet niet mee in
programma's voor meer
begaafde leerlingen •
vermijdt uitdaging •
zoekt sociale acceptatie •
wisselt in vriendschappen
Profiel IV
de drop-out
• neemt onregelmatig
deel aan onderwijs •
maakt taken niet af •
zoekt buitenschoolse
uitdaging • verwaarloost
zichzelf • isoleert zichzelf
• creatief • bekritiseert
zichzelf en anderen •
werkt inconsistent •
verstoort, reageert af •
presteert gemiddeld of
minder • defensief
Bijlage 4: Gratis proeftraining!
begeleiding van school
• schoolprestaties •
• versneld en verrijkt
prestatietests •
curriculum • ontwikkelen
intelligentietests •
van persoonlijke
nominatie door leerkracht
interesses • vooraf
testen, uitsluitend leerstof
die nog niet beheerst
wordt: leerstof inkorting •
contact met
ontwikkelingsgelijken •
ontwikkeling van
vaardigheden voor
zelfstandig leren • mentor
• begeleiding van schoolen beroepsloopbaan.
• nominatie door
• tolerant klimaat •
medeleerlingen •
zoveel mogelijk bij
nominatie door ouders •
passende leerkracht
interviews • geleverde
plaatsen • cognitieve en
prestaties • nominatie
sociale vaardigheden
door volwassene buiten
trainen • directe en
het gezin •
heldere communicatie
creativiteitstests
met de leerling •
gevoelens toestaan •
mentor • zelfwaardering
opbouwen • gedrag
besturen met contracten
• verdieping
• nominatie door
• begaafdheid herkennen
begaafde medeleerlingen
en adequaat opvangen •
• nominatie door ouders • niet participeren in
prestatietests •
speciale activiteiten
intelligentietests •
toestaan • sexe-rol
prestaties
modellen geven (vooral
meisjes) • doorgaan met
informeren over
opleidings- en
beroepsmogelijkheden
• analyse van verzameld
• diagnostisch onderzoek
werk • informatie van
• groepstherapie • nietleerkrachten uit het
traditionele
verleden • discrepantie
studievaardigheden •
tussen intelligentiescore
verdieping • mentor •
en geleverde prestaties •
niet-traditionele
inconsistenties is
leerervaringen buiten de
prestaties •
klas
creativiteitstests •
nominatie door begaafde
medeleerlingen •
geleverde prestaties in
niet-schoolse settings
Novilo komt naar je toe in april! En wel met een gratis workshop over de 7 uitdagingen van
hoogbegaafde/getalenteerde leerlingen. Hoofdtrainer Tijl Koenderink zal tijdens deze middag
vertellen waar getalenteerde leerlingen in de praktijk tegenaan lopen. Tijdens deze workshop is er
ook meer informatie beschikbaar over de jaaropleidingen tot talentbegeleider van Novilo, die in
september van start zullen gaan. Een brochure van de opleiding tot talentbegeleider in het
basisonderwijs vind hier.
Wil je de studiegidsen van de verschillende opleidingen downloaden, dan kan dat hier. Hierna
ontvang je binnen een uur een mail met daarin de mogelijkheid je in te schrijven voor de gratis
proeftraining. De training vindt plaats tussen 13.30 en 16.30 op de volgende data en plaatsen:
14 april: Eindhoven
17 april: Roosendaal (NB)
We hopen je te mogen begroeten op één van de genoemde middagen!
Hartelijke groet, Team NOVILO

Download Report