8 DONDERDAG 28 AUGUSTUS 2014 #"%$! nederland nederland Trend: e-mental health Geestelijke gezondheidszorg via de computer (e-mental health) wordt populairder. Sommigen noemen als pluspunt dat feedback nog eens kan worden nagelezen. ILLUSTRATIE NANNE MEULENDIJKS De psycholoog kijkt mee via internet I N T E RV I E W Thuis in therapie, met professionele hulp via de computer: Adriana knapte er enorm van op Iris Pronk REDACTIE GEZONDHEID & ZORG Wil je mijn gezicht zien? vraagt Adriana vanaf Texel. De camera zwiept langs haar voeten, brengt dan haar gezicht close-up in beeld: een zestiger met korte coupe en een intelligente blik. Ze laat zich interviewen via ‘beeldbellen’, een van de nieuwe technieken in de psychische hulpverlening. Adriana is zeer enthousiast over internettherapie, ook wel e-mental health genoemd: geestelijke gezondheidszorg via de computer. Ze wil haar enthousiasme graag delen, maar wel onder pseudoniem, vanwege de privacy. Texel is klein. Haar verhaal begint met heel hard werken, te hard, waardoor ze overspannen raakte, de Ziektewet in moest. “Ik had het gevoel dat alles uit mijn handen glipte. Ik overzag helemaal niks meer.” Terwijl zij in die toestand thuis zat, werd haar keuken verbouwd; een stressopwekkende gebeurtenis die al op de planning stond. Kort daarna overleed haar vader. De optelsom was te veel; Adriana werd heel depressief en kreeg last van paniekaanvallen. Die beschrijft ze zo: “Je voelt een enorme onrust in je, je wilt eruit, je bent in staat keihard tegen de muur te slaan. Op een gegeven moment wilde ik niet meer leven. Het is echt vreselijk geweest.” Zo vreselijk dat ze drie maanden moest worden opgenomen in een psychiatrische kliniek. “Dat vond ik heel erg, ik kreeg een soort therapie met knutselen, voor mijn gevoel moest ik kleurplaten inkleuren. Bij mij brak er iets, ik dacht: ben ik zó helemaal gek geworden dat ik dít moet doen?” Toen ze iets beter was, mocht ze naar huis. Voor de verdere behandeling moest ze telkens een bezoek brengen aan GGZ Noord-Holland Noord in Den Helder. Maar dat vond ze erg zwaar. “Ik was bang dat ik mezelf onderweg iets aan zou doen, ik was bang om alleen gelaten te worden.” Internettherapie bood uitkomst: Adriana kon voortaan vanuit huis met haar herstel aan de slag. Ze volgde een module voor ‘depressie’: een mix van uitleg, instructie, filmpjes, voorbeelden én opdrachten (zie inzet). Daarnaast kreeg ze persoonlijke feedback en aanvullende opdrachten van haar hulpverleenster Marty Dijkstra van GGZ NoordHolland-Noord. De therapie gaf ‘Voor iemand die depressief is, is het een hels karwei om op tijd te komen, omdat je angstig en onzeker bent’ Adriana een nieuw levensdoel. “Ik dacht: Als ik dit maar consequent doe, word ik beter.” Aan het begin van haar onlinebehandeling, die een jaar heeft geduurd, mailde Adriana vaak heel negatief over zichzelf. In de trant van: Het is niks en het wordt niks. Maar dan mailde Marty: Noem ook eens een of twee dingetjes die wél goed gaan. Ze moest afspraken maken over haar daginvulling: om 10 uur koffie drinken, om 11 uur een rondje lopen. En ook eens iets leuks doen. “Daar heb je geen zin in, je hebt nergens zin in. Maar als je het toch doet, helpt het op den duur.” Wat Adriana heel fijn vond, was dat ze de feedback van Marty – die juist het positieve benadrukte, waarvoor zij vanwege haar depressie zelf geen oog had – nog eens kon nalezen. “Dat kan niet bij een gesproken gesprek, dan denk je achteraf: wat zei ze nou?” Ook fijn: schrijven, nadenken, opdrachten uitvoeren in je eigen tijd, dus niet op vaste afspraak. “Voor iemand die depressief is, is het een hels karwei om op tijd te komen, omdat je angstig en onzeker bent.” Nadelen van de internettherapie kan Adriana niet noemen; ze is er enorm van opgeknapt. E-health is effectief Helpt dat, therapie per computer? Ja, zo blijkt uit een groeiend aantal onderzoeken: bij veel voorkomende aandoeningen als depressie, angst, paniek, piekeren, sociale fobieën en probleemdrinken is internettherapie even effectief als ‘face to face’-therapie. Het gaat daarbij om begeleide internethulp, waarbij de patiënt online-feedback krijgt van een vaste hulpverlener. Zelfhulpprogramma’s zonder begeleiding zijn minder effectief, maar kunnen sommigen wel degelijk helpen. Een trend in Nederland is de ‘blended therapie’: een mix van onlinehulp en ‘gewone’ behandeling met live contact tussen hulpverlener en patiënt. Adriana (zie hiernaast) kreeg deze vorm van hulp. Naar de werkzaamheid van deze gecombineerde behandeling is nog weinig onderzoek gedaan, zegt Heleen Riper, onderzoeker emental health aan de Vrije Universiteit Amsterdam en hoogleraar op datzelfde terrein in Duitsland. “Doe je bijvoorbeeld 10 procent online of meer? Welke mix is het best? Dat weten we nog niet.”
© Copyright 2024 ExpyDoc