15-4-2014 De ziekte van Parkinson Motorische symptomen: • Beven • Bewegingstraagheid • Spierstijfheid • Onstabiele lichaamshouding Chirurgische behandeling van Parkinson Miranda Postma Verpleegkundig specialist io. … Verminderde armzwaai Schuifelende gang Maskergelaat Operatie Freezing • Techniek – Letsel – Diepe Hersenstimulatie Pijn Verstoorde fijne motoriek spraakproblemen • Doelgebied obstipatie Depressie slaapstoornissen vallen Angst Hallucinaties Emotie Cognitie dementie 3 – Thalamus – Globus pallidus – Nucleus Subthalamicus Neurostimulator Effect van operatie 1 Elektrodes 1 2 Extensiekabel 2 4 Patient programmer 3 • Geneest ziekte niet • Verbetering van tremor en traagheid • Verbetering van onwillekeurige overbewegingen • Spraak ? • Balans ? • Verlagen dopaminerge medicatie 1 15-4-2014 Pre Post Bijwerkingen van operatie Patiënt 1 • • • • Bloeding en infectie (2-4%) Stemming en gedrag (9%) Spraak problemen (8%) Hardware: elektrodes verplaatst / gebroken (4%) • Loop- en balans problemen (3%) Patiënt 2 Tijd Patiënten (Wie wel?) Wie niet ? • Gevorderde ziekte van Parkinson – – – – Wisselend effect medicijnen Onwillekeurige overbewegingen Dystonie Traagheid van bewegen • Symptomen zijn levodopa responsief • Onafhankelijk staan en lopen in beste ON • Geen geheugen, stemming of psychiatrische stoornissen • • • • • • Andere oorzaak voor functie verlies Geen levodopa respons Continue bed of stoelgebonden Cognitieve stoornissen Psychiatrische ziekten Leeftijd ? Wanneer ? “dopamine-systeem” “eenvoudig” diagnose Levodopa Dopamine agonist complicaties 5 jr “andere dan dopamine-systeem” complicaties 10 jr Levodopa Dopamine agonist COMT remmer Amantadine MAO-B remmer Diepe Hersenstimulatie 15 jr ? 2 15-4-2014 Diepe Hersenstimulatie Team • • • • • Bewegingsstoornissen neuroloog Neurochirurg Gespecialiseerd verpleegkundige Neuropsycholoog Psychiater 1Houeto Waar? • • • • • AMC Amsterdam UMC Groningen HAGA Ziekenhuis Den Haag Sint Elisabeth Ziekenhuis Tilburg Maastricht UMC JL, et al. Arch Neurol 2000 Dank voor uw aandacht! 3