Kennismanagement voor ambtenaren: wetenschap

Kennismanagement voor
ambtenaren: wetenschap aan
beleid verbinden
Pierre Koning
CSO SZW,
VU Amsterdam.
Kennis voor beleid, 2
april 2014
Wat is rol van wetenschap voor
kennis?
Politiek, bestuur:
ambities, politieke
preferenties
“Wetenschap”;
onderzoek
?
Kennis voor
Beleid
Grijze kennis:
internet, media
Barrières voor wetenschappelijke
kennis: nieuwe trends
• Beleid is dominanter geworden
– Moet sneller (kortere kabinetten)
– Beleid is normatiever geworden
– Draagvlak bepaalt effectiviteit, liefst niet laten
doorkruisen door behoudende kennis
• Meer nadruk op beeldvorming in media
– Twitter, persberichten: snelle, niet gecodificeerde
kennis; geen tijd voor diepere verhaal
– Effectiviteit beleid bepaald door media..
• “Wicked problems”: perceptie problemen
verschilt (en is bepalend voor uitkomsten)
..terwijl wetenschap
internationaliseert..
• Bachelor en Master structuur
• Nederland aantrekkelijk voor buitenlandse
studenten en wetenschappers
• Onderzoeksvragen bij wetenschappers niet
gericht op NL instituties
• ‘Publish or perish’; korte contracten
 uitholling ambt van beleidswetenschapper
Het belang van taal
• Wetenschapper schrijft Engelstalig paper,
ambtenaar schrijft nota in Nederlands
• Anglificeringsgolf over heel Nederland…
behalve Rijk
• Lezen en schrijven van Engelstalige stukken
dus nog steeds een barrière anno 2014!
Wat is hieraan de te doen?
Hoe is wel een brug te
slaan?
Tip 1: stimuleer lezen buitenlandse
rapporten
• Nu: rondzenden knipselkrant, gebaseerd op
Nederlandse kranten
• Voeg hier internationale bronnen aan toe
– Begin bij toegankelijke bronnen: The Economist, Wall
Street Journal etc..
– Voeg OESO samenvattingen, EU rapporten e.d. toe
– En tot slot (op maat) rapporten uit beleidsgerichte
reeksen
• Let wel: taalprobleem is voorlopig meest
hardnekkig – daarom vooral ook andere sporen
volgen!
Tip 2: Zet onderzoekers in groepen bij
elkaar – geef deze status
• Onderzoekscoördinatoren hebben vaak
geïsoleerd bestaan in beleidsdirecties
• Spill-over effecten dus gering
• Daarom: over directies heen groepen
organiseren met discussies en workshops:
– Hoe zoek ik in internationale bestanden?
– Welke methoden zijn er voor handen bij
effectmeting?
Tip 3: Medewerkers op
wetenschappelijke stage
• Ambtenaren en wetenschappers kunnen zich
moeilijk in elkaar verplaatsen
• Meer begrip kun je kweken door wederzijdse
stages op te zetten
– Wetenschapper die beleidsmakers ondersteunt
– Ambtenaar die project doet op universiteit
Tip 4: “Inconvenient truth”
presentaties
• Ambtenaar is goed in plooien gladstrijken, beleid
door kamer krijgen
• ..maar slechter in vooruitzien en het loskomen
van huidig beleid
• Idee: laat wetenschappers geregeld
“Inconvenient truth” presentaties geven
–
–
–
–
Bij voorkeur (ook) voor ambtelijke top
Laagdrempelig
Wetenschapper voelt zich gehoord / krijgt erkenning
Ambtenaar is beter voorbereid op mogelijke
problemen
Tip 5: Essays voor beleid
• Onderzoekstrajecten met wetenschappers in opdracht
van Rijk vaak frustrerend:
– Wetenschapper zoekt tevergeefs erkenning en ruimte
– Ambtenaar hecht aan deadlines en risicobeperking
• Kennis aftappen kan gerichter, toegankelijker en leuker
door experts essays op een terrein te laten schrijven
–
–
–
–
Snel overzicht van problemen op een terrein
Goedkoop
Experts doen graag mee – want selectief gezelschap
Opdrachtgever hoeft geen consequenties te verbinden aan
verhaal
Kortom..
Zoek geregeld naar andere
methoden dan standaard
onderzoek!
Zelf ook nog tips?