Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
EKOMST
Verkiezingsprogramma
GroenLinks afd. Heerlen e.o.2014-2018
Duurzaam, Liberaal en Sociaal Heerlen
1
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Inhoudsopgave
Pagina
Samenvatting
3
Voorwoord van de lijsttrekker
6
Inleiding
7
1. Kostbaar Groen Koesteren
11
2. Heerlen, een duurzame gemeente
14
3. GroenLinks werkt aan een sociaal Heerlen
18
4. Gezondheidszorg en zorgvoorzieningen
21
5. Economie, werk en arbeidsmarkt
23
6. Veiligheid en volkshuisvesting
27
7. Milieubeleid, verkeer en dierenwelzijn
32
8. Kleurrijk en tolerant
38
9. Beleid voor jong en oud
42
10. Onderwijs zonder drempels
44
11. Sport in de schijnwerpers
45
12. Kunst en Cultuur een eigengezicht
46
13. Openbaar bestuur en participerende burgers
48
14. Financieel beleid transparant en realistisch
52
Kandidatenlijst 2014-2018
54
2
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Samenvatting verkiezingsprogramma GroenLinks Heerlen e.o. 2014-2018
Heerlen, Duurzaam, Liberaal en Sociaal
Samenvatting. Verkiezingsprogramma 2014-2018
GroenLinks Heerlen: Heerlen, duurzaam, liberaal en sociaal
Inleiding
GroenLinks Heerlen wil de strijd aan gaan met de armoede en afbraak van de natuur en de Heerlense
burger centraal stellen. Daarom is de fractie aanspreekbaar, staat zij midden in de samenleving en wil
graag de dialoog aanfgaan met de burgers en met maatschappelijke organisaties. Het politieke
handelen van GroenLinks heeft een open stijl en werkwijze.
Werk
Werk en inkomen zijn de 2 belangrijkste peilers in de maatschappij. Werk zorgt voor inkomen, zorgt
voor een goed sociaal leven, voor zelfrespect, voor minder criminaliteit.
Groenlinks verwacht van het college een maximale inzet om, voor zover lokaal mogelijk, werk te
bevorderen.
Welzijn en sociale zorg
Er is in onze samenleving een tweedeling ontstaan tussen degenen die succes hebben in de
marktgerichte maatschappij, en degenen die dat niet hebben. De onderlinge solidariteit brokkelt
steeds verder af en er zijn steeds meer mensen die niet rond kunnen komen. Wij vinden dat alle
burgers zich in Heerlen moeten thuis voelen. Niemand mag aan zijn lot worden overgelaten. Daarom:
• zal GroenLinks de strijd aangaan met de armoede in Heerlen;
• wil GroenLinks Heerlen een ruimhartige toepassing van de bijzondere bijstand;
• willen wij het buurtgericht werken blijven stimuleren en participatie bevorderen. Voor elkaar!
• vindt GroenLinks Heerlen dat iedereen moet kunnen deelnemen aan het verenigingsleven, het
culturele leven en het vrijwilligerswerk;
• wil GroenLinks een goed en betaalbaar vervoerssysteem voor gehandicapten en ouderen en dat
betekent ook goed vervoer in de kleinste kernen.
• moet er voldoende en goede kinderopvang zijn;
• moet de sociale dienst zich klantvriendelijk opstellen;
• willen wij ervoor zorgen dat niemand in de openlucht hoeft te slapen;
• moet voorkomen worden dat mensen, en zeker gezinnen met kinderen, uit huis geplaatst worden,
bijvoorbeeld omdat zij de huur niet meer kunnen betalen.
Gezondheidszorg
Velen vragen zich af of onze gezondheidszorg voor iedereen toegankelijk blijft, op een hoog niveau.
Tegelijk leven we met z'n allen steeds ongezonder. GroenLinks Heerlen deelt die zorgen, vooral nu
met de invoering van een nieuw zorgstelsel. Volgens ons:
• zou de gemeente moeten zorgen voor een collectieve (aanvullende) ziektekostenverzekering voor
de minima;
• moet door preventie worden voorkomen dat jongeren verslaafd raken aan alcohol, drugs of tabak;
• GroenLinks wil Heerlen hartveilig maken door een goede dekking met Automatische Externe
defibrillatoren (AED) doorheen de hele stad met een goede getrainde vrijwilligers netwerk
• moet er meer gestreefd worden naar een gezondere leefstijl (gezonder eten, meer bewegen);
• moet de geestelijke gezondheidszorg toegankelijker worden (wachtlijsten wegwerken). Ook de
jeugdzorg en de thuiszorg die naar de gemeente komt, moet zo breed mogelijk worden ingevuld.
3
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
De (stedelijke) natuur
Heerlen is omgeven door een aantal natuurgebieden: Terworm, Imstenraderbos, Aambos,
Brunssummerheide. Deze moeten behouden blijven. Daarom:
• mag er niet gebouwd worden in deze natuurgebieden;
• moeten de verbindingen tussen de groengebieden verder worden ontwikkeld;
• moet - om verdroging van de natuur tegen te gaan - regenwater in de bodem worden opgenomen
in plaats afgevoerd via het riool;
• moeten natuurgebieden, plantsoenen, bermen enzovoorts op een natuurvriendelijke manier
worden onderhouden, zodat er een grotere verscheidenheid in flora en fauna ontstaat.
Moet er een 100% herplant verplichting zijn voor gekapte bomen welke ook gehandhaafd wordt.
Milieubeleid
Het leefmilieu in Heerlen is relatief ongezond, vooral door milieuvervuiling (fijnstof). GroenLinks
Heerlen wil werken aan een leefbare omgeving, ook voor de toekomst, door:
• het openbaar vervoer en het langzaam verkeer (voetgangers en fietsers) te stimuleren;
• een betere scheiding van het afval;
• het subsidiëren van duurzame, energiebesparende maatregelen;
• verminderen van stank- en geluidsoverlast; (denk bijv aan eindelijk een structurele aanpak van
Componenta en Globon)
• handhaving van milieuregels.
• De gemeente gebruikt geen chemische onkruidbestrijdingsmiddelen meer, ook niet voor verharde
oppervlakten.
•Groenlinks wil dat in alle gebouwen waar de gemeente werkzaam is een kostenloze energie controle
wordt uitgevoerd, aangezien daardoor forse besparings-momogelijkheden zichtbaar worden.
Openbare orde
•Groenlinks wil betere inzet van wijkagenten en aanpak van criminaliteit in de wijken. (b.v. woning
inbraken)
•Groenlinks wil vrijgave / regulering softdrugs, gemeentelijke hennepteelt en aanpak van (vaak
onveilige) hennepteelt in woonhuizen.
Cultuur en onderwijs
Goed onderwijs is een belangrijke voorwaarde voor kansen op een goede toekomst. En een
bloeiende cultuur stimuleert creativiteit, variatie, openheid en nieuwsgierigheid. Er moeten
voldoende mogelijkheden zijn om de kunsten uit te oefenen, of dat nu schilderkunst is, of dans,
muziek, toneel of cabaret. GroenLinks Heerlen:
• streeft naar de benoeming van een cultureel ambassadeur, om kennis en ervaring te bundelen;
• wil goede scholing, faciliteiten (zoals atelierruimte) en arbeidsvoorwaarden voor kunstenaars;
• wil meer aandacht, waardering en profilering voor Muziekschool Heerlen;
• wil een betere samenwerking tussen de diverse podia in Parkstad Limburg (schouwburg, Glaspaleis,
poppodia, buurthuizen);
• wil dat er voor- en naschoolse opvang voor kinderen is (zoals bijv. in de 'brede' school);
• vindt dat voorkomen moet worden dat jongeren zonder diploma de school verlaten;
• wil dat Heerlen voor studenten een aantrekkelijke studentenstad wordt, met o.a. voldoende en
goede huisvesting;
• wil een betere toegang tot de digitale wereld, bijv. via het uitbreiden van het aantal digitale
trapveldjes.
Een solidaire multiculturele samenleving
Heerlen is een pluriforme, veelkleurige samenleving. Dat biedt kansen, maar levert ook problemen
op. GroenLinks Heerlen wil blijven bouwen aan de multiculturele samenleving, door:
• meer ruimte voor uitwisseling tussen de verschillende culturen;
4
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
• ondersteuning van zelfhulporganisaties van allochtonen (zoals het Centrum voor Diversiteit);
• goede gemeenschapsvoorzieningen in elke buurt;
• te bevorderen dat ook allochtonen gebruik maken van mogelijkheden tot inspraak enz.;
• het tegengaan van discriminatie, in welke vorm dan ook;
• te voorkomen dat er asielzoekers op straat worden gezet.
Volkshuisvesting
De regio vergrijst en het aantal inwoners van Heerlen daalt. Bij het bouwen van woningen moet
rekening worden gehouden met de wensen van de bewoners. GroenLinks Heerlen wil:
• aangepaste woningen voor ouderen en gehandicapten (wachtlijsten verkorten);
• een gevarieerd woningaanbod per wijk/buurt;
• meer aandacht voor betaalbare woningen voor mensen met een laag inkomen.
Economisch beleid en bedrijventerreinen
Steeds meer wordt winst maken als het belangrijkste doel van het economisch handelen gezien, ook
voor diensten van algemeen nut. GroenLinks bepleit een duurzame economie die meer is gericht op
voorziening in de maatschappelijke behoeften. GroenLinks Heerlen wil:
• meer mensen een kans op de arbeidsmarkt geven door gerichte scholings- en
werkervaringsprojecten;
• geen nieuwe bedrijventerreinen meer aanleggen, maar de oude revitaliseren.
• dat Heerlen zich concentreert rond om het thema nieuwe energie en kennistechnologie
• Heerlen gaat in alle facetten van het gemeentelijk beleid Maatschappelijk Verantwoord
Ondernemen en draagt dit uit in al haar (economische) contacten.
• Heerlen gaat de strijd aan met de toenemende leegstand in het winkelcentrum en zorgt voor
gedegen plannen om de binnenstad te versterken.
Belastingen en financiën
Het gemeentelijke geld komt niet altijd terecht waar GroenLinks Heerlen vindt dat het terecht zou
moeten komen. Wij streven naar meer rechtvaardigheid en minder onterechte bevoordeling.
GroenLinks Heerlen wil:
• een eerlijke lastenverdeling en een solidair belastingbeleid;
• dat gemeentelijke subsidies efficiënt en doeltreffend worden aangewend, vooral ten behoeve van
maatschappelijke activiteiten.
Dit is een samenvatting van het verkiezingsprogramma.Onze raadsfractie zal dit programma benutten
als leidraad. Het uitgebreide verkiezingsprogramma is aan te vragen via heerlen.groenlinks.nl of via
[email protected]
5
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Voorwoord van de lijsttrekker
Voor u ligt het (uitgebreide) verkiezingsprogramma van GroenLinks afdeling Heerlen en omgeving
voor de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014.
Hier hebben we met de (steun) fractie als groep aan gewerkt. We zijn er trots op en geven het als
titel: Heerlen, Duurzaam, Liberaal en Sociaal.
Daarmee wil GroenLinks zijn verbondenheid aangegeven met de stad en de burgers van Heerlen.
Burgers die samen een betere maatschappij willen nastreven maar ook durven te ondernemen en
eigen initiatief tonen. GroenLinks vind dat er nog veel moet veranderen in Heerlen. Wij willen meer
transparantie in de politiek en meer solidariteit, meer sociale rechtvaardigheid en een aantrekkelijke,
gezonde en duurzame leefomgeving. Er moet meer en beter geluisterd worden naar de burgers en
maatschappelijke orgasnistaties. Daarom zet GroenLinks de strijd tegen armoede in Heerlen hoog op
de lijst. Voor de kern van dit verkiezingsprogramma en de belangrijkste speerpunten voor de
komende jaren wordt verwezen naar het voorafgaande samenvattend programma van GroenLinks
Heerlen. Dit uitgebreide programma is de onderlegger voor het politiek handelen van de
Gemeenteraadsfractie van GroenLinks.
GroenLinks Heerlen zal, zoals in de afgelopen periode, bij iedere besluitvorming met uitgangspunten
van dit programma in het achterhoofd, trachten de voors en tegens tegen elkaar af te wegen, om zo
te komen tot een weloverwogen besluit. Naar onze mening zijn onze programmapunten realistisch en
uitvoerbaar geformuleerd. We zullen voor het realiseren daarvan ons best gaan doen.
Ook financieel is er nog wel het een en ander mogelijk. Heerlen heeft nog wel wat financiële ruimte.
Maar daarbij is het wel belangrijk om de juiste keuzes te maken. De afgelopen 2 raadsperiodes heeft
het college vooral gekozen voor investeren in stenen en gebouwen.
Het is de keus van GroenLinks om meer te investeren in de mensen en in Groen. Groene duurzame
politiek draait om de kwaliteit van het leven. De kernpunten daarbij zijn: zinvol en fijn werk, prettig
wonen, familie en vrienden met wie het goed gaat, een goede gezondheid, leuke hobby’s, fluitende
vogels en een levendige stad. Wij zien Groen niet als een luxe, maar als onmisbaar goed voor een
gezond en gelukkig leven.Dit goede leven is alleen dan voor iederéén weggelegd wanneer we onze
inwoners kansen geven op persoonlijke ontwikkeling. We moeten zuinig zijn op onze ruimte, onze
lucht, ons water en ons groen. Dat zijn de innig verbonden pijlers van dit programma: duurzaamheid
en solidariteit.
Oftewel: Groen en Links !
Met dit verkiezingsprogramma streeft GroenLinks Heerlen geen verlaging van de belangrijkste
gemeentelijke belastingen na. Tegelijkertijd zal voor lastenverhoging zeer zwaarwegende
argumenten moeten worden aangedragen.
GroenLinks wil graag dat iedereen in Heerlen mee kan doen. De GroenLinkse raadsfractie hecht veel
waarde aan een directe communicatie met de burgers van onze stad. De fractie stelt zich dan ook
bereikbaar op. Tevens vervult de fractie een intermediaire en verwijsfunctie naar het college van
burgemeester en wethouders en de ambtelijke dienst (ook als we niet deelnemen aan een coalitie).
Op brieven en e-mails zal zoals voorheen, spoedig worden gereageerd en verzoeken om overleg
zullen altijd worden gehonoreerd. Vergaderingen van de gemeenteraadsfractie zijn in principe
openbaar. Desgewenst kan men hier ook inspreken. We hebben een actuele website:
www.heerlen.groenlinks.nl en een Twitter acount: GroenLinksHRLN.
We hopen dat dit programma aanspreekt. Wij staan hiervoor weer zeer gemotiveerd in de
startblokken voor de burgers van Heerlen.
Kortom, laat iedereen in Heerlen meedoen en Zorg voor de Heerlense burger,
We hebben zin in Heerlen!
Mede namens de kandidaten op de verkiezingslijst van GroenLinks,
Dr. M.S. (Sajjad) Rahnama’i
6
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Lijsttrekker GroenLinks in Heerlen
7
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Inleiding
Het gemeentebestuur is de overheid die het dichtst bij de burgers staat. Dat gaat van lantaarnpaal tot
werk en recreatie. De locale overheid kan en moet in het gemeentelijke maatschappelijke leven
gericht (bij)sturen. Daarvoor heeft zij veel taken en bevoegdheden. GroenLinks pleit dus niet primair
voor een terugtredende overheid of sterke deregulering, maar wel voor een efficiënte overheid.
De politiek speelt daarin een belangrijke rol. Want politiek betekent ook keuzes maken. GroenLinks
Heerlen maakt hele duidelijke en beargumenteerde keuzes.
GroenLinks is geen onbekende, maar is geworteld in de politiek en de samenleving. De beginselen en
uitgangspunten van de landelijke partij GroenLinks zijn ook herkenbaar in het politieke handelen van
de Heerlense afdeling en gemeenteraadsfractie. U zult echter ook, zoals in de voorgaande periode,
zien dat GroenLinks Heerlen steeds op basis van argumenten met een Groene en Linkse invalshoek,
keuzes zal maken. GroenLinks Heerlen heeft in de afgelopen 8 jaar bewezen een partij te zijn die
bruggen kan slaan van links naar rechts. In de raad heeft Groenlinks Heerlen, door een objectieve en
betrouwbare opstelling veel van onze standpunten kunnen realiseren middels vele moties en
voorstellen. De GroenLinks fractie beoordeelt de inbreng van zowel de oppositie als de coalitie
partijen op inhoud en niet op de afkomst van de partij.
We zijn dan ook van mening dat ieder voorstel dat in onze visie bijdraagt aan een beter leefklimaat in
Heerlen, onze steun verdient; ongeacht van welke partij het afkomstig is. Helaas denkt niet iedereen
op deze wijze in de (Heerlense) politiek. Hierdoor is het stemgedrag van vele partijen erg
onbegrijpelijk is voor de burgers.
Zo kan het voorkomen dat een linksvoorstel van GroenLinks (bijvoorbeeld bepaalde rijks subsidies
bestemmen voor kinderarmoedebestrijding) door de Socialistische Partij wordt weggestemd, terwijl
het wel de steun krijgt van de oppositie partijen CDA en RPN.
Op deze manier krijgen burgers weinig vertrouwen in de politiek, en dat is dus te wijten aan de
dogmatische opstelling van sommige partijen in de raad (met name SP , OPH en PvdA). Ook deze
periode zal GroenLinks bruggen proberen te slaan tussen links en rechts en tussen oppositie en
coalitie, om zo te komen tot een beter resultaat voor de burgers van Heerlen.
GroenLinks heeft hoge toekomstverwachtingen en vele wensen. We willen ook optimisme uitstralen.
In dit verkiezingsprogramma legt GroenLinks uit, hoe onze partij tegen de toekomstige
ontwikkelingen in Heerlen aankijkt en wat wij willen aanpakken.
Kortom: wat GroenLinks de komende raadsperiode in Heerlen op de politieke agenda wil plaatsen.
Vanzelfsprekend is dit programma niet allesomvattend. Er blijft dus ook ruimte voor nieuwe zaken.
Onze raadsfractie zal dit programma benutten als leidraad, maar niet vrijblijvend. In de politiek
kunnen niet vaak garanties worden afgegeven. Doelen zijn niet altijd (op korte termijn of volledig)
bereikbaar. Omdat de meningen verschillen, moeten er regelmatig compromissen worden gesloten.
Wij zullen dus niet zoals andere partijen kei harde beloftes doen, die later niet waar gemaakt kunnen
worden. Maar de gemeenteraadsfractie is eraan gehouden om altijd objectieve besluitvorming na te
streven door een weloverwogen afweging van voor- en tegenargumenten en in de richting van ons
verkiezingsprogramma na te streven.
Het politiek handelen van GroenLinks heeft een kenmerkende open stijl en werkwijze. De politiek
moet dichter bij de mensen staan. De fractie is aanspreekbaar, staat open voor suggesties en overlegt
met de mensen en maatschappelijke organisaties.
Tenslotte, willen we graag de collega’s van andere GroenLinks afdelingen bedanken dat wij gebruik
hebben mogen maken van hun ideeën en suggesties en dat hebben kunnen vertalen naar de
Heerlense situatie. Ook vele maatschappelijke organisatie hebben ons hun ideeën en commentaren
toegestuurd die voor een groot deel zijn verwerkt in het voorliggend programma. We wensen een
ieder veel leesplezier.
8
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Toekomstvisie GroenLinks Heerlen
GroenLinks wil weg uit de verharding en het angstige klimaat. Onze samenleving is te veel gebaseerd
op individualisering en het streven naar persoonlijke welvaart. Dit heeft, meer dan ons lief is, geleid
tot te weinig solidariteit. Te veel mensen (economisch inactieve burgers, minima, niet-westerlingen
e.a.) zijn op achterstand gezet. GroenLinks wil deze sociaal ongewenste ontwikkelingen ombuigen
naar meer medemenselijke en collectieve waarden. De gemeentelijke overheid heeft de
uitdrukkelijke taak die mensen te ondersteunen die het zonder die steun niet redden of
verschrikkelijk moeilijk hebben. Dat kan als men maar wil. GroenLinks droomt van liefde voor de
samenleving. We willen werken aan een maatschappij waarin het welzijn van alle mensen aandacht
krijgt. Niet betuttelend, met open oog voor de mogelijkheden en verantwoordelijkheden, maar ook
met zorg voor de beperkingen, tekorten en zwakten van het individu.
GroenLinkse politiek is sociaal bewogen. De méns staat centraal. Zoals de naam al aangeeft,
combineert GroenLinks een groene en linkse politiek.De fractie combineert een gezonde, schone,
veilige en plezierige leefomgeving inclusief het herstel van het ecologisch evenwicht, met een
rechtvaardige verdeling van macht, kennis, bezit, arbeid en inkomen, met voldoende
bestaanszekerheid en toereikende en toegankelijke gemeenschapsvoorzieningen.
GroenLinks zal zich de komende jaren doelbewust en energiek inzetten om het gevoel van
machteloosheid en maatschappelijke uitsluiting van vele mensen om te zetten in betrokkenheid en
deelname aan een gemeenschap waarin gedeelde welvaart, welzijn en levensgeluk voor iedereen
voorop staan.
Om het GroenLinkse ideaal te bereiken, dient de positie van de overheid weer te worden versterkt
maar met respect voor de individuele vrijheden. Dat is de sociaal liberale instelling van GroenLinks.
Wij denken dat deze maatschappij maakbaar is en dat deze samenleving zo in te richten is zoals we
met z’n allen willen. Voor een belangrijk deel is dit de verantwoordelijkheid van alle burgers samen
en van iedereen afzonderlijk. De overheid mag en moet ook sturen, zowel stimuleren als ook bepaald
gedrag proberen af te remmen. Het maatschappelijk belang kan daarbij belangrijker zijn dan
individuele belangen. Daarbij mag vooral de zwakkere, de hulpbehoevende een beroep doen op de
overheid.
Een belangrijk aspect dat als een rode draad door de politieke besluitvorming gaat lopen is het
dalende bevolkingsaantal en de vergrijzing van de samenleving. Hierin ligt grote uitdaging voor de
regio maar tegelijkertijd ook kansen.
Heerlen en de andere gemeenten in Parkstad Limburg, vormen een krimpende regio. Dit zal op tal
van maatschappelijke terreinen (bv. wonen, werken, zorg, voorzieningen) ingrijpende gevolgen
hebben en daarmee fundamentele beleidswijzigingen noodzakelijk maken.
GroenLinks Heerlen, is zich hier terdege van bewust. Strategische besluiten van de gemeenteraad
zullen een voorspellende paragraaf moeten krijgen waarin staat aangegeven dat de plannen
voldoende toekomstbestendig zijn en ook passen in de al over enkele decennia veranderde
verhoudingen (krimp-proof). In principe is in de politiek bijna alles belangrijk. Maar niet alles kan
tegelijk evenveel aandacht krijgen.
Voor de komende raadsperiode zet GroenLinks boven aan de prioriteitenlijst:
 meer aandacht voor armoede bestrijding
 meer banen
 een beter leefmilieu
 en versterking van de Heerlense samenleving zowel sociaal als economische verbetering van
integratie van westerse en niet-westerse bevolkingsgroepen en kweken van wederzijds
respect voor en door de moslims.
9
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Algemeen bestuur
De rol van de overheid, de inrichting en het functioneren van het openbare bestuur staan permanent
ter discussie.
Voor GroenLinks Heerlen staat een transparant, integer en democratisch gelegitimeerd bestuur
voorop.
De invoering van het dualisme beoordeelt GroenLinks in dit verband als een verbetering. Het brengt
ook gevaren met zich mee. Er dient ervoor te worden gewaakt dat er teveel besluitvorming wordt
overgedragen van gekozen organen naar bestuursorganen. De democratische legitimatie van het
college van burgemeester en wethouders is immers met het dualisme afgenomen omdat zij geen deel
meer uitmaken van de gemeenteraad en daarom geen rechtstreeks mandaat van de kiezer hebben.
De gemeenteraad beslist. B&W hebben de voorbereidende taak die uitmondt in voorstellen aan de
gemeenteraad (bij voorkeur met keuzemogelijkheden). Dit geschiedt vooral ook in heldere
beleidscycli met beleidsnota’s. GroenLinks wil naar een interactieve beleidsvoorbereiding. Burgers en
belangenorganisaties moeten structureel de mogelijkheid krijgen om ideeën, wensen en behoeften
kenbaar te maken. Het is de taak van de gemeente om deze tot beleid te maken. Dit geschiedt van
vanzelfsprekend met een vroegtijdige betrokkenheid en inspraak van burgers en
belangenorganisaties Dit “luisteren naar de burger” maakt een vast onderdeel uit van de integrale
beleidsvoorbereiding en wordt meer dan nu verankerd in de voorstellen. Die voorstellen moeten dan
ook altijd worden vergezeld van een inspraakparagraaf. Dat neemt natuurlijk niet weg dat de
beslissing over nieuw beleid, na een integrale belangenafweging, bij de gemeenteraad blijft liggen.
Het college van B&W is uitvoerder van door de gemeenteraad vastgesteld beleid. De beleidsvrijheid
van het bestuur blijft beperkt. Er wordt regelmatig aan de gemeenteraad gerapporteerd over de
uitvoering van beleid en raadsbesluiten. Daarbij wil GroenLinks de controlerende taak van de
gemeenteraad op het college van B&W naar behoren uitvoeren.
Dit laatste geldt ook voor de intergemeentelijke samenwerkingsvormen en in het bijzonder voor
Parkstad Limburg. Parkstad Limburg is per 1 januari 2006 een WGR+ regio geworden. Daarmee is een
(beperkt) aantal bevoegdheden overgedragen. Waar tot nu toe het algemeen bestuur van PsL leek op
een tandenloze tijger, zal er meer zeggenschap zijn, ook over onderwerpen die nu de bevoegdheid
van de gemeenteraad zijn. Hoe de praktische verhoudingen precies zullen zijn, wordt in de komende
tijd nog verder uitgewerkt. Herindeling blijkt steeds dichterbij te komen.
Politiek bedrijven via het algemeen bestuur is echter moeilijk omdat de gemeentelijke fracties over
het algemeen gehouden zijn om de standpunten van de gemeenteraad te vertegenwoordigen. Toch
zal GroenLinks ook in het algemeen bestuur trachten zijn invloed op een constructieve wijze aan te
wenden. GroenLinks wil dat na verloop van tijd het nieuwe algemeen bestuur via indirecte
verkiezingen door en vanuit de gemeenteraden worden gekozen.
De positie van GroenLinks in de gemeenteraad
GroenLinks heeft de ethiek in de politiek hoog in het vaandel staan. De fractie zal zich open, creatief,
eerlijk, respectvol en vooral mensgericht opstellen. Bij onze ethiek van politiek bedrijven hoort
respect voor elkaar, voor de burgers, belangengroepen, politici van collega – partijen en
andersdenkenden van zowel links als rechts als mede oppositie en coalitie .
GroenLinks neemt duidelijke, goed onderbouwde standpunten in. We letten op de kwaliteit van de
besluitvorming en wegen voor- en tegenargumenten tegen elkaar af en trachten daarmee niet
dogmatisch beslissingen te nemen. De inhoud staat centraal. GroenLinks wil betrouwbaar zijn, vooral
door trouw te blijven aan zijn politieke uitgangspunten. De basishouding van GroenLinks, zeker in het
dualistische systeem, is welwillend, positief, opbouwend maar ook kritisch.
De gemeenteraadsfractie zal zo veel mogelijk de besluitvorming trachten te beïnvloeden in de
richting van onze politieke uitgangspunten en doelen. Een invloedrijke positie van de fractie in de
raad is hiervoor een belangrijke steun. Een grotere fractie is hiervoor een zeer belangrijke
voorwaarde. GroenLinks is een kleine fractie en is dus afhankelijke van compromissen. GroenLinks zal
ook in de komende periode trachten bruggen te slaan en compromissen te sluiten om zo, zoveel
10
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
mogelijk van onze speerpunten te realiseren. Ondank de grootte van onze fractie (2 zetels) heeft
GroenLinks ook in de afgelopen raadsperiode disproportioneel veel bereikt. Met gemiddeld ongeveer
2 moties per raadsvergadering en evenveel raadsvragen als de grootste partijen in de raad, steekt
GroenLinks als kleinste raadfractie van Heerlen met kop en schouders, boven de rest uit. Dit komt
door de creatieve, kritische, betrokken en openhouding van de fractie die in de komende periode zal
worden voortgezet en verder uitgebouwd.
In de raad zal het dualisme vooral moeten leiden tot een onafhankelijke, zelfstandige besluitvorming
op inhoudelijke argumenten. Bij GroenLinks zal geen toegevingen worden gedaan in de politieke stijl
en cultuur.
GroenLinks neemt stelling tegen machtspolitiek die wordt gevoerd vanuit de coalitie. Zo’n opstelling
is meestal (zeer ondualistisch) geklonken aan het college. Het is triest om ook van het college te
moeten vernemen dat men meer informatie uitwisselt met coalitiefracties. Zo worden besluiten
voorgekookt en worden raadsfracties die niet tot de coalitie behoren, letterlijk buiten spel gezet. We
hebben in de afgelopen periode kunnen zien dat de wethouder van de grootste partij in de raad,
herhaaldelijk middels een hoofdgebaar bepaalde, dat de voltallige fractie voor of tegen een bepaald
voorstel stemden, ongeacht de opgevoerde argumenten.
Daarbij worden om besluiten erdoor te drukken regelmatig fractiediscipline en coalitiediscipline
opgelegd aan eigenlijk anders willende raadleden. Die oude politiek moet (weer) het gemeentehuis
uit!
GroenLinks kiest niet op voorhand voor oppositie of coalitie. Hoewel deelname aan een coalitie over
het algemeen leidt tot meer invloed, mag dit niet ten koste gaan van fundamentele uitgangspunten.
Deelname aan het college van burgemeester en wethouders zal alleen plaatsvinden als veel
herkenbaar is van GroenLinks in het Meerjaren Beleidsplan en als GroenLinks een plaats in het
college krijgt.
GroenLinks stelt hoge eisen aan de voorstellen van B&W. Ze moeten informatie geven over alle
belangrijke aspecten, de consequenties van besluiten, aangeven hoe ze passen in het algemeen
beleid, te verwachten resultaten moeten controleerbaar zijn en voorstellen moeten zo mogelijk ook
alternatieven bevatten.
11
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
1.Kostbaar groen koesteren
Groen is een waarde waar we in ons eigen leven allemaal het belang van inzien. Groen in en nabij de
stad verbetert de volksgezondheid, draagt bij aan de leefbaarheid en de sociale samenhang in wijken,
stimuleert de economie en beschermt het milieu.
Het leefmilieu in Heerlen is relatief ongezond, vooral luchtvervuiling (fijnstof) vormt een probleem.
GroenLinks trekt ook voor Heerlen de groene grens ofwel: de stad heeft zijn grenzen bereikt. Bij de
ruimtelijke ontwikkeling kiest GroenLinks voor een compacte stad, met een meervoudige en zuinige
functionele benutting van de ruimte en met behoud van de huidige buitengebieden. De
buitengebieden worden niet verder ingekrompen en dus vinden er geen stedelijke ontwikkelingen
en/of uitbreiding van woongebieden en bedrijventerreinen in het buitengebied van Heerlen meer
plaats.
Daarnaast wil GroenLinks stevig inzetten op vergroenen binnen de bestaande bebouwing.
Beeldbepalende bomen en hagen moeten blijven staan. Voor iedere te kappen boom komt er
minstens een terug!
GroenLinks onderkent dat het niet gewenst is dat onze bewoners hoofdzakelijk zijn aangewezen op
(verder weg gelegen) natuurgebieden. Mensen moeten dagelijks kunnen verpozen in hun directe
woonomgeving. Dat is ook de kracht van de Groenste Stad van Nederland. Buurten en wijken moeten
zijn omzoomd met natuur, parken en groengebieden (groenblauwe door-adering of de groene
hoofdstructuur), zodat meer dan nu ook daadwerkelijk sprake is van een parkstad. Met andere
woorden, recreatie en natuurbeleving in de directe omgeving van de stad zullen het welzijn en de
gezondheid van onze inwoners bevorderen en de aantrekkingskracht van de stad groter maken.
Groen in de stad en in de wijken is dus ook van economische betekenis.
GroenLinks is trots op de natuur en het groene buitengebied rond onze stad, ook op het
hoogwaardige groen in de stedelijke kernen zelf.
Het streven moet zijn: meer biodiversiteit. We willen de natuurwaarde van het groen verbeteren. We
willen weer veel vlinders, spechten, zwaluwen en mussen zien. Dat vraagt om specifieke maatregelen
in het groenbeheer.
De buitengebieden en de grenzen van de stad
Heerlen is omgeven door belangrijke natuurgebieden (Brunssummerheide, Terworm,
Imstenraderbos, Aambos). De gemeente voert echter een natuurbeleid omdat het moet en niet
omdat men hart heeft voor de natuur. Niet de bescherming van de natuur staat centraal maar de
benutting van de ruimte door de mens. Er is weinig besef dat de natuur- en buitengebieden van
eminent belang zijn voor het leefklimaat van onze stad en tevens het visitekaartje zijn van Parkstad
Limburg. De Binnen- en Buitenring worden dwars door waardevolle gebieden aangelegd.
Ontwikkelingen zoals het toestaan van het afgraven van de mijnsteenberg en het verder uitbreiden
van de zilverzandgroeves, maar ook de uitgebreide bebouwingsplannen voor uitgeputte
zilverzandgroeves bewijzen de achtergestelde positie van onze natuur- en buitengebieden. Aan de
andere kant van de stad wordt in het Geleendal enerzijds de herinrichting van de Geleenbeek met
zijn omgeving aangepakt (slechts voor een beperkt deel door de gemeente uitgevoerd en betaald),
maar moeten ook Arcus en een Gezondheidsboulevard hun plek in het waardevolle Geleendal
krijgen. Keer op keer wordt het oppervlak aan natuur en buitengebied kleiner. Ook de kwaliteit
verbetert niet of nauwelijks.
GroenLinks Heerlen onderschrijft de “missie” van de gemeentelijke organisatie: “Het realiseren van
een optimaal woon-, werk en leefklimaat voor de Heerlense inwoners”. Maar GroenLinks kiest ook
voor meer en betere natuur; voor een evenwichtige en gezonde leefomgeving, nu en in de toekomst.
12
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Programmapunten groen
1.
Kansen in het kader van de regiovisie worden maximaal voor stad en regio benut bij de
uitwerking van de visie Groene Waarden. De Ecologische hoofdstructuur die door onze
gemeente loopt, dient beschermd te worden.
2.
Het Bomenbeheersplan moet een bijdrage leveren aan versterking van het groen in de stad.
Voor iedere te kappen boom dient er in de zelfde wijk minstens een nieuwe te worden
aangeplant. De kapvergunning als instrument om bomen te beschermen, blijft gehandhaafd. Er
komt een lijst van te beschermen monumentale bomen.
3.
In het groenbeheer van de gemeente wordt rekening gehouden met de leefwereld van dieren,
met name van vogels. Het beheer wordt zodanig vormgegeven dat de biodiversiteit in de
bebouwde omgeving weer gaat toenemen. Bij de inrichting van de openbare ruimte wordt het
groen zodanig vormgegeven dat het de leefomgeving van dieren verbetert. Groen wordt gifvrij
onderhouden; bestrijding van onkruid, ziektes en plagen gebeurt zo veel mogelijk op
biologische wijze.
4.
Langs drukke wegen dienen, mede in het kader van verbetering van de luchtkwaliteit, nieuwe
bomen te worden aangeplant.
5.
Bewoners worden actief betrokken bij inrichting en onderhoud van groen in de eigen
woonomgeving; rotondes worden voorzien van kleurrijk groen, gecombineerd met kunst.
Buurtbewoners die gezamenlijk hun straat of buurt willen vergroenen (bijvoorbeeld met
miniparkjes) komen in aanmerking voor ondersteuning en subsidie (via een
zelfbeheercontract). In alle stadsdeelprogramma’s komen mogelijkheden voor
groenversterking aan de orde.
6.
Bij herziening van de bouwverordening wordt een regeling ontworpen, gericht op het
stimuleren van de aanleg van groene daken bij aanvragen waarbij grote platte daken zijn
voorzien.
7.
De landbouw kan een goede bijdrage leveren aan groenbeheer en een agrarisch
cultuurlandschap in het buitengebied. GroenLinks wil biologische productie stimuleren en
verantwoorde regionale producten ingang doen vinden in kantines, instellingen en keukens van
onze inwoners.
8.
Het lijkt vanzelfsprekend maar in natuurgebieden staan de natuur(ontwikkeling), natuurbouw
en het hierop afgestemd onderhoud voorop.
9.
Er vindt tweejaarlijks een monitoring plaats van de ontwikkeling van natuurwaarden.
10.
De uitgeputte zilverzandgroeves van het groevegebied Land van Palemig (oost van de
Schelsberg tot de gemeentegrens met Landgraaf) worden primair natuurgebied. Er wordt als
het aan GroenLinks ligt geen woningbouw en geen verblijfsrecreatie in toegestaan. Met
uitzondering van de meest kwetsbare delen (bv. bron- en kwelgebieden; beekdalbodems)
moeten deze gebieden wel toegankelijk zijn voor wandelaars, paardrijders en fietsers. Mensen
moeten er rust kunnen vinden. De inrichting en het gebruik worden afgestemd op de
behoeften binnen de regio. Recreatie met bovenregionale uitstraling wordt niet nagestreefd.
11.
Het toezicht in de natuurgebieden en het opruimen van zwerfvuil worden geïntensiveerd.
13
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
12.
De groenstructuur moet daarom zijn omvang kunnen behouden en waarmogelijk worden
opgewaardeerd. Grote stedelijke groengebieden en parken moeten zowel ruimte bieden voor
natuurontwikkeling als eenvoudige recreatie (wandelen, fietsen). Ook moeten de verbindingen
van de grote groengebieden door de stad verder worden ontwikkeld.
13.
In alle ruimtelijke plannen en bouwplannen (woningen, bedrijventerreinen en infrastructuur)
wordt deskundig getoetst of er natuur- en milieuwaarden in het geding zijn en wat de
mogelijke effecten zijn. Vergelijkbaar met “water als ordenend principe” wordt ook het belang
van natuurlijke-, landschappelijke en ecologische waarden volwaardig beschreven en
meegewogen. In de communicatie met de burgers en belangenorganisaties heeft de gemeente
één coördinerend aanspreekpunt.
14.
Om schoon regenwater niet in het rioolsysteem te vervuilen, maar ook om de verdroging van
natuurgebieden en de vervuiling van het oppervlaktewater verder te verminderen, worden het
waterplan en het rioleringsplan via de uitgangspunten van duurzaam stedelijk waterbeheer
voortvarend uitgevoerd. De Caumerbeek en enkele zijbeken worden voor zover nog niet het
geval is, van het rioolsysteem afgekoppeld en weer als levende beken in ere hersteld.
15.
De voorspoedige uitvoering en de financiering van het Waterplan en het Rioleringsplan worden
zeker gesteld. Om de verdroging van de natuur en het droogvallen van beken tegen te gaan
wordt met nog meer voortvarendheid regenwater zo veel mogelijk in de bodem geïnfiltreerd,
in plaats van via het gemengde rioolsysteem afgevoerd. Met het aanbieden van subsidie en
suggesties wordt weer gestimuleerd dat ook de burgers rondom hun huis maatregelen nemen.
16.
Als bij een bouwplan natuur- of milieuwaarden aanwezig zijn en dreigen te verdwijnen, moeten
deze worden gecompenseerd, het liefst binnen de gemeentegrenzen van Heerlen. Voor zover
er habitats van beschermde diersoorten in het geding zijn, dient een nieuw, nabijgelegen
leefgebied te worden ingericht voordat de verstorende activiteit plaatsvindt.
17.
GroenLinks stelt voor dat ieder jaar “de Groenbalans” wordt opgemaakt, een jaarverslag waarin
de positieve en negatieve ontwikkelingen voor natuur, landschap en milieu in Heerlen worden
afgewogen. GroenLinks maakt zich sterk voor een positieve Groenbalans. De natuurwaarden
moeten namelijk ook in Heerlen aan terrein winnen. Hiervoor wordt ook jaarlijks een actieplan
opgesteld.
18.
Het onderhoud in natuurgebieden, stedelijke groengebieden, singels, borders en wegbermen
(bv. minder intensief maaibeheer) gebeurt op een natuurvriendelijke wijze, zodat er een
grotere planten- en bloemenrijkdom ontstaat. Het gebruik van chemische bestrijdingmiddelen
(ook op trottoirs) wordt vervangen door een niet-chemische vorm van onkruidbestrijding. Wel
wordt het opruimen van zwerfvuil geïntensiveerd.
19.
GroenLinks pleit voor een strenge herplant verplichting voor gekapte bomen. Voor iedere
boom die gekapt wordt moet een nieuwe worden geplant. Omdat de gemeente verreweg de
meeste bomen kapt geldt deze verplichting zeker ook voor de gemeenten en moet dit streng
worden gecontroleerd.
14
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
2. Heerlen , een duurzame gemeente
GroenLinks staat voor ecologische duurzaamheid. Dit betekent dat we het milieu zo min mogelijk
belasten en zuinig omgaan met de beschikbare natuurlijke hulpbronnen, en dat we dierenwelzijn
belangrijk vinden. Onze kinderen en kleinkinderen hebben, net als de huidige generaties, recht op
een leefbare wereld en op hulpbronnen die in gelijke mate beschikbaar zijn. GroenLinks heeft
ambitieuze plannen voor een duurzame stad. Heerlen was de afgelopen periode de slechtste stad van
Nederland wat betreft de groei van CO2 uitstoot! Dit is voor GroenLinks onacceptabel.
Het doel van GroenLinks voor onze gemeente is om in 2040 klimaatneutraal te worden. GroenLinks
wil inzetten op haalbaarheid in 2030. GroenLinks ziet een klimaatneutraal Heerlen met zonnepanelen
op de daken van woningen, scholen en grote bedrijven. We willen een stad met woningen en
gebouwen die goed geïsoleerd zijn; we willen de teams voortzetten die burgers stimuleren te werken
aan energiebesparing.
GroenLinks denkt dat de economische crisis en de klimaatcrisis tegelijkertijd aangepakt kunnen
worden. Groen werkt! Investeren in duurzaamheid levert nieuwe banen op in de groene sector. Op
het gebied van verkeer zien we dat belangen botsen. We willen allemaal snel van A naar B kunnen,
maar ook allemaal frisse lucht, geen last van lawaai, en niet overal in woonbuurten geparkeerde
auto’s zien. GroenLinks realiseert zich dat zonder de auto onze maatschappij niet meer kan
functioneren. Voor noodzakelijk autogebruik moet altijd ruimte blijven. Maar we zien ook de nadelen
van het toenemende autogebruik: de bereikbaarheid staat onder druk, files, lawaai, een onveiliger
leefomgeving vooral voor kinderen, en een verslechterde luchtkwaliteit. Ons klimaat kan de verdere
groei van het autoverkeer niet aan. GroenLinks zet daarom stevig in op investeringen in fietsgebruik;
landelijk maken we ons sterk voor goed en betaalbaar openbaar vervoer. GroenLinks wil dat Heerlen
nadrukkelijk betrokken blijft bij de Eu-regionale ontwikkelingen van lightrail.
In onze gemeente liggen unieke kansen om de elektrische auto de komende jaren een echte impuls
te geven.
De kwaliteit van het dagelijkse bestaan is afhankelijk van gezond voedsel, zuivere lucht, genoeg open
ruimte voor rust en relaxen, verkeersveiligheid, enz. Aan de oplossing van problemen, gaat een op de
duurzaamheid gericht proces vooraf van bewustwording en het op de toekomst richten van de
gemoedstoestand van de mensen. Bij nieuwe ontwikkelingen, beleid en maatregelen dienen de
gevolgen voor een gezonde leefomgeving van meet af aandacht te krijgen. Voor GroenLinks is de
economische haalbaarheid van maatregelen hieraan ondergeschikt. Duurzaamheid en milieu stellen
de randvoorwaarden, waarbinnen ook de economie duurzaam kan functioneren.
Uitvloeisel van deze gedachtegang is, dat er de duurzaamheidontwikkeling op de politieke agenda
komt, met een bestuurlijke en ambtelijke uitwerking.
Programmapunten duurzaamheid
20.
GroenLinks bepleit de introductie van een duurzaamheidtoets. Hierbij wordt aangesloten bij
het klimaatverbond dat Heerlen in 1990 mede heeft ondertekend. Daarnaast zijn
verwachtingen gewekt vanuit de Lokale agenda 21, die voortkomt uit de afspraken die in 1991
in Rio de Janeiro zijn gemaakt en zijn vervolg hebben gekregen in het verdrag van Kyoto.
GroenLinks heeft reeds eerder met succes aangedrongen op ondertekening van de Convenant
of Mayors. De doelstellingen met het beleid van de stad verdient een nieuwe impuls. Deze
duurzaamheidtoets zal op alle plannen die de stad maakt worden toegepast.
21.
Bij alle woningbouwplannen, renovaties, de inrichting en revitalisering van bedrijventerreinen
enz. dienen de energievoorziening, waterhuishouding en duurzaam bouwen op de meest
moderne wijze te worden uitgevoerd. Het convenant duurzaam bouwen wordt herzien en het
pakket maatregelen wordt uitgebreid. Het gebruik van milieubelastende materialen en niet –
duurzaam geproduceerd hardhout wordt tegengegaan. De toepassing van deze maatregelen
15
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
wordt zo nodig afgedwongen via bestemmingsplannen en bouwvergunningen
(bouwverordening).
22.
Het energiebeleid krijgt een nieuwe impuls gericht op energiebesparing, vermindering van het
gebruik van fossiele brandstoffen (lagere CO2 – uitstoot) en het stimuleren van duurzame
23.
energievormen. Daarbij mogen de energie – plannen bij stadspark Oranje Nassau als voorbeeld
dienen die in de gemeente breed navolging verdienen. Jaarlijks wordt een energie-CO2 balans
opgesteld met gekwantificeerde beleidsdoelen zodat verbeteringen ook aantoonbaar worden.
De stimuleringsregelingen voor de aanschaf van bv. zonneboilers, fotovoltaïsche zonnepanelen,
kleine windmolens en aardwarmtesystemen krijgen een structureel karakter. Ook warmteisolatie wordt van gemeentewege gepropageerd.
24.
Hoewel er een behoorlijke verbeterslag is gemaakt bij de energie-effectiviteit van verlichting
van wegen, worden de energiezuinigheid van de lampen, de brandduur in de nachtelijke uren,
aangaan met verklikkersystemen en de mogelijkheid om kleine zonnepanelen toe te voegen
aan lantaarnpalen bekeken. Dat laatste is een lang bestaande wens van GroenLinks Heerlen, die
direct gerealiseerd moet worden als het aan ons ligt.
25.
Op de weekmarkt(en) wordt ruimte gereserveerd voor producten uit de biologische landbouw.
Daarbij zal worden getracht dat deze producten ook het kenmerk streekproducten hebben.
26.
Het project “Duurzaam in en rondom het huis” waarbij burgers met behulp van subsidie
worden gestimuleerd om bv. energiebesparende maatregelen te nemen, zonneenergiesystemen te plaatsen of maatregelen voor duurzaam water toe te passen, krijgt een
vervolg
27.
Er wordt een duurzaamheidfonds gevormd waaruit op duurzaamheid gerichte maatregelen en
voorzieningen worden bekostigd. Dit fonds wordt gevoed uit alle bestaande (economische)
stimuleringsmaatregelen en in het bijzonder uit het economisch ontwikkelingsfonds. Hierbij
wordt tevens zorggedragen dat alle uitgaven aan de duurzaamheidtoets voldoen.
28.
Het gemeentelijk duurzaamheidplan wordt versneld in uitvoering genomen. De doelstelling
wordt verscherpt waarmee Heerlen in 2030 klimaatneutraal kan worden. In 2011 is 10 procent
van het energieverbruik duurzaam, in 2015, 15 procent, en in 2020 minimaal 20 procent.
Mogelijkheden om deze ambitie eerder te halen worden maximaal benut. Duurzaam inkopen
wordt in 2015 volledig ingevoerd. Jaarlijks voert de gemeenteraad in het voorjaar een
duurzaamheiddebat op grond van verantwoording en meerjarig programma.
29.
GroenLinks wil binnen het gemeentelijk werkbedrijf oprichting van een energiebrigade.
Werkzoekenden krijgen daar een betaalde baan en een opleiding om het succesvolle project
voor energiebesparing in huurwoningen systematisch uit te breiden voor alle bewoners en
bedrijven. Ze adviseren over de beste aanpassingen en begeleiden de uitvoering. Met
woningcorporaties worden afspraken gemaakt over energieopknapbeurten voor hun
complexen, over de inzet van isolatie, dubbelglas, spaar- en LED-lampen, zonneboilers
zonnepanelen, warmte-koudeopslag en over mogelijkheden voor aansluiting op het GroenNet.
30.
Er dient een gemeentelijk ‘groenloket’ te komen, waar burgers en bedrijven met hun vragen
terechtkunnen op gebied van duurzaamheid en energie. Dit loket is ook via de gemeentelijke
website digitaal bereikbaar. Subsidieregelingen zijn hier bekend en mensen worden met hun
aanvraag geholpen. Er komt, zo mogelijk samen met banken en bedrijven, een klimaatlening
16
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
voor woningeigenaren om investeringen in duurzaamheid tegen lage rente voor te financieren.
Daarmee wordt werkgelegenheid in de lokale installatiebranche gestimuleerd.
31.
De gemeente gaat bij groot onderhoud van haar eigendommen zorg dragen voor
energiebesparing en bevordert de toepassing van duurzame energie en de regels voor
duurzaam bouwen. De Dobbelsteen wordt een klimaatneutraal gebouw met groene daken,
zonnepanelen, kleine windturbines en aansluiting op GroenNet. De straatverlichting wordt
zuiniger met zuinige LED-verlichting.
32.
De noodzaak om de luchtkwaliteit te verbeteren en fijnstofoverlast tegen te gaan vereist in
Heerlen, de komende jaren extra inspanningen. Binnen het stedelijk gebied dienen bestaande
overschrijdingen van de Europese normen (onder andere op de Randweg, Patersweg,
Geerstraat en Valkenburgerweg) opgelost te worden. GroenLinks wil dat de gemeente
uiterlijk in 2014 voldoet aan de nieuwe Europese normen voor luchtkwaliteit.
33.
Natuur- en milieueducatie (NME) en de communicatie over natuur en milieu zijn van groot
belang om burgers te betrekken bij duurzame kwaliteit van de eigen leefomgeving.
34.
Afvalpreventie, afvalscheiding en hergebruik zijn uitgangspunten voor het op te richten
regionale afvalbedrijf. Afval wordt zo veel mogelijk voorkomen en overblijvend afval wordt
gescheiden en weer grondstof voor nieuwe producten (cradle-to-cradle). Samenwerking met
het kringloopbedrijf wordt bevorderd.
Het diftarsysteem zal hopelijk positieve resultaten opleveren, helaas is de
financieringsstructuur niet optimaal, waardoor de burgers in alle gevallen duurder uit zijn.
Daar wil GroenLinks Heerlen verandering in aanbrengen, immers, afvalscheiding moet
goedkoper zijn! De mogelijkheden tot gratis ophalen en afleveren van snoeiafval moeten
worden uitgebreid. En er dient een z.g.n grijze container komen voor plastic i.p.v. de huidige
plastik zakken.
35.
GroenLinks wil een compleet en samenhangend pakket aan maatregelen voor dierenwelzijn.
Dit realiseert de gemeente in samenwerking met natuurbeheerders,
dierenwelzijnsorganisaties, boeren, kinderboerderijen, het dierenasiel en de
dierenambulance. Huisdieren dragen bij aan het welzijn van mensen en hebben voor
kinderen een opvoedkundige waarde. De gemeente zorgt voor een adequate opvang van
zwervende en verwaarloosde dieren. Er worden in de gemeente geen vergunningen meer
verleend voor de plezierjacht.
36.
Voor honden geldt dat in de openbare ruimte aanlijnen standaard is, met uitzondering van
aangewezen hondenspeelweiden die in overleg met wijkplatforms verspreid over de
gemeente worden ingericht. Elders binnen de bebouwde kom heeft het baasje een
opruimplicht voor hondendrollen.
Programmapunten mobiliteit
37.
Groen Links hecht aan het fietsbeleidsplan en wil jaarlijks een investeringsbedrag vrijmaken
voor de aanleg van veilige fietspaden, goed onderhoud, stallingen etc.
38.
De keuze om woonwijken in te richten als 30-kilometerszones heeft de veiligheid voor de
meest kwetsbare verkeersdeelnemers bevorderd. Dit beleid wordt momenteel samen met
wijkplatforms en bewoners op zijn effecten geëvalueerd. GroenLinks wil dit beleid
voortzetten met maatregelen die een breed draagvlak hebben bij alle belanghebbenden.
17
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
39.
In nauw overleg met het Regionaal Overleg Verkeersveiligheid Limburg (ROVL) streeft
Heerlen naar een verkeerssysteem waarin nagenoeg geen slachtoffers meer vallen. Door
permanente verkeerseducatie, een begrijpelijke infrastructuur, handhaving, en
technologische invloeden moet deze ambitie in eendrachtige samenwerking te
verwezenlijken zijn.
40.
De gemeente zet zich in voor een aantrekkelijk openbaar vervoer. In het jaarlijks overleg van
Veolia met de provincie over aanpassingen van de dienstregeling zet de gemeente zich in
voor verbeteringen die voor de regio Heerlen van belang zijn. Heerlen moet betrokken blijven
bij plannen om in de regio lightrailverbindingen te realiseren.
41.
De gemeente zet zich krachtig in om het gebruik van milieuvriendelijke auto’s te stimuleren.
Er komen faciliteiten voor het opladen van elektrische auto’s met groene stroom, te beginnen
in de parkeergarages. Het gemeentelijk wagenpark wordt bij vervanging elektrisch, als het
aan GroenLinks ligt.
42.
Het ingezette beleid voor een betere doorstroming in het verkeer dient voortgezet te
worden. Het aantal stoplichten moet beperkt worden; bij geplande reconstructies krijgen
waar mogelijk rotondes en ongelijkvloerse kruisingen voorrang. Bij de afstemming van
stoplichten krijgen fietsers en voetgangers extra aandacht.
18
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
3.GroenLinks werkt aan een sociaal Heerlen
Ieder mens heeft recht op een behoorlijke bestaanszekerheid. GroenLinks constateert echter dat de
sociaal – financiële ongelijkheid onevenredig is toegenomen. Er is een teloorgang van de collectieve
zorg en voorzieningen. 19 % van de Heerlense bevolking leeft in armoede (maximaal 105 % van het
minimum). Armoede sluit mensen uit van het maatschappelijke leven. Teveel mensen hebben geen
perspectief op een groter deel van de welvaart.
Het ontstaan en de klaarblijkelijke noodzaak van voedselbanken, weggeefwinkels en dergelijke zijn
een smet op de samenleving. De zorg voor de hulpbehoevende burger is en blijft een primaire taak
van de gemeente. Minderbedeelden moeten toch volwaardig aan de maatschappelijke activiteiten
(werk, cultuur, vrijwilligerswerk, verenigingsleven) kunnen deelnemen. De algemene politieke
tendens is echter het verminderen van financiële voorzieningen, het lager worden van het vrij
beschikbare inkomen door extra lasten, en het weer vergroten van de kloof tussen arm en rijk.
GroenLinks plaatst het terugdraaien van deze toegenomen sociale onrechtvaardigheid weer boven
aan de politieke agenda.
GroenLinks wil spreekbuis zijn tegen de sociale uitsluiting en armoede en voor meer solidariteit. Dit
vraagt om een ingrijpende beleidswijziging en andere politieke keuzes, gericht op een op de
behoeften afgestemd werkaanbod, behoorlijk inkomen en goede arbeidsvoorwaarden, een adequaat
zorgaanbod en bevordering van het welzijn.
Daarom streeft GroenLinks naar een solidaire samenleving waarin welvaart en middelen eerlijk
verdeeld worden. We willen dat iedereen mee kan doen aan de samenleving en optimale kansen
heeft om zich te ontplooien en zijn leven zelf vorm te geven. Wij streven ernaar dat zoveel mogelijk
mensen aan de slag komen. Werk zorgt niet alleen voor inkomen; het draagt bij aan de emancipatie,
het geeft iemand ook zelfvertrouwen en een positie in de samenleving. We gaan daarbij uit van
ieders eigen verantwoordelijkheid, maar hebben ook oog voor verschil in mogelijkheden. GroenLinks
wil mensen sterker maken en kansen creëren voor kwetsbare burgers.
Uit onderzoek blijkt dat eenderde van de mensen die een bijstandsuitkering ontvangt, nooit een
reguliere betaalde baan kan krijgen. Het heeft geen zin om mensen met een beperking op te jagen tot
topsport als zij dat niet kunnen; dan geven we ze liever breedtesport. Ga uit van wat mensen wél
kunnen, dan ontstaan er ook meer mogelijkheden voor henzelf en de samenleving. Meedoen staat
voorop: via arbeidsparticipatie of een andere vorm van maatschappelijke activiteit. Heerlen heeft via
de opzet van een Participatiehuis een vernieuwende start gemaakt om dit voor mensen mogelijk te
maken.
GroenLinks heeft zich de afgelopen jaren met succes sterk gemaakt voor een goed armoedebeleid.
Sociaal Overleg heeft in dat kader bij de gemeenteraad zeventien programmapunten ingediend, ter
versterking van het lokale armoedebeleid. GroenLinks wil verbeteringen serieus bezien; hierbij willen
we extra aandacht schenken aan de positie van kinderen die opgroeien in armoede en aan de
toenemende problematiek van ‘werkende armen’. Als er financiële mogelijkheden zijn om het
armoedebeleid te verstevigen, willen we die aangrijpen. Maar in de wetenschap dat er financieel
zwaar weer op de gemeenten afkomt, heeft het voor GroenLinks absolute prioriteit dat het huidige
armoedebeleid overeind blijft.
Programmapunten sociaal beleid
45.
Omdat het armoedevraagstuk structureel moet worden aangepakt, is GroenLinks
voorstander van een extra structurele verhoging van de uitkeringen en het minimum –
inkomen zodat de koopkracht met 10 % toeneemt, dit is echter landelijk beleid!
46.
Hoewel de primaire verantwoordelijkheid voor deze afkeurenswaardige tweedeling in de
samenleving bij de rijksoverheid ligt, zal het gemeentebestuur zich met grote regelmaat
actief in te zetten als pleitbezorger voor verbetering van de positie van de minderbedeelden.
47.
Zolang armoede een realiteit is, pleit GroenLinks Heerlen voor een ruimhartige toepassing en
verdere uitbreiding van de financiële voorzieningen voor minima, waaronder de
19
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
kortingsregeling en de ouderentoeslag van de bijzondere bijstand. Wanneer voorzieningen en
levensonderhoud duurder worden, bijvoorbeeld om meer kostendekkend te zijn, dan dienen
voor minima ondersteunende maatregelen te worden getroffen. Dit geldt voor gemeentelijke
diensten, maar bijvoorbeeld ook voor contributies voor verenigingen en toegangskaartjes
voor een breed scala van voorstellingen of festiviteiten. De inkomenspositie van
eenpersoonsgezinnen op minimumniveau dient ook te worden verbeterd.
48.
De gemeente zorgt voor een goede collectieve ziektekostenverzekering en aanvullende
ziektekostenverzekering voor alle mensen met een minimuminkomen. Voor tenminste de
uitkeringsgerechtigden van de gemeente wordt getracht hier ook nog een
“werkgeversbonus” te behalen.
49.
GroenLinks zal de “armoedeval” (het nauwelijks vooruitgaan van het inkomen bij het
aanvaarden van werk dat iets beter is betaald dan de minimumuitkering) niet tegengaan door
het voorzieningenniveau voor de minima te verminderen maar door een inkomensafhankelijk
beleid met een geleidende schaal toe te passen.
50.
De gemeente voert een actief werkgelegenheidsbeleid, vooral gericht op scholing en het naar
de arbeidsmarkt toe leiden van minder kansrijken (zie ook hoofdstuk economie). Het wordt
echter als een realiteit aanvaard dat grote groepen uitkeringsgerechtigden nooit passend
betaald werk zullen krijgen, enerzijds omdat zij te ver staan van de arbeidsmarkt en
anderzijds omdat er een veel te klein aanbod aan betaald werk is. Er dient (daarom) ook
compassie te worden getoond voor mensen die vanwege hun opvoedende taak of het
verrichten van vrijwilligerswerk niet voor de arbeidsmarkt beschikbaar zijn.
51.
Bij het toe leiden tot de (betaalde) arbeid worden alle mogelijkheden van de Wet Werk en
Bijstand voor integratie door (tijdelijke) subsidiëring van arbeidsplaatsen benut
(vanzelfsprekend gekoppeld aan het maken van goede afspraken met werkgevers over de
continuïteit van de geboden arbeidsplaatsen).
Bijzondere aandacht wordt geschonken aan de jeugdige werkzoekende, waaronder ook nietwesterse jongeren. Er mag geen jeugdwerkeloosheid meer voorkomen. Aan een uitkering
wordt altijd een leer-werktraject, stageplaats, sociale dienstverlening e.d. verbonden.
Discriminatie van niet-westerse jongeren op de arbeidsmarkt wordt actief bestreden, onder
andere door een intensievere begeleiding naar werkgevers toe (waar nodig ook wijzen op
hun maatschappelijke verantwoordelijkheid).
52.
Omdat over het algemeen de bereikte resultaten van de reïntegratiebedrijven ver beneden
de verwachtingen zijn en hier wel erg veel geld mee is gemoeid, worden er met deze
bedrijven harde prestatieafspraken gemaakt onder de noemer “no cure, no pay”.
53.
Er dient zorg te worden gedragen voor voldoende en goede kinderopvang. Voor een deel
dient hierbij de mogelijkheid te worden geopend voor het instellen van persoonlijke
budgetten, zodat men zelf vrij is in de keuze voor de (voor- en naschoolse) kinderopvang. In
het bijzonder dienen hier voorzieningen te worden getroffen voor de opvang van kinderen
van niet-westersen.
54.
De sociale dienst blijft een belangrijk contactpunt voor uitkeringsgerechtigden, waarbij de
toegankelijkheid van voorzieningen, (snelle, eenvoudige, correcte en foutarme)
dienstverlening en de klantgerichtheid optimaal moeten zijn. De openstelling van de sociale
dienst wordt verbeterd. Bij de communicatie met de cliënten wordt altijd rekening gehouden
met de mogelijkheid dat men minder makkelijk kan communiceren (bijvoorbeeld
analfabetisme, niet-westersen die de Nederlandse taal minder beheersen enz.)
20
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
55.
De schuldenproblematiek is de afgelopen jaren ernstig toegenomen. Vooral omdat het aantal
daadwerkelijk geslaagde schuldsaneringen veel te laag is, dient met voortvarendheid de
schuldhulpverlening verder verbeterd en voor meer mensen toegankelijk gemaakt te worden.
Daarnaast zal er een pro-actief of preventief programma worden opgezet dat zich ook richt
op de aanpak van achterliggende oorzaken die leiden tot het ontstaan van bovenmatige
schulden.
56.
In samenwerking met woningbouwcorporaties en nutsbedrijven wordt een programma
opgezet dat uithuis zettingen zoveel mogelijk voorkomt. Het op straat zetten van mensen lost
het probleem niet structureel op, zorgt voor veel persoonlijke ellende en doet een te groot
beroep op sociale opvang. Er is een convenant getekend door de corporaties en verschillende
maatschappelijke instanties. Alleen wordt dit convenant helaas nog niet volledig na geleefd.
57.
Er wordt een noodfonds ingesteld voor mensen die tussen de wal en het schip raken. Uit dit
fonds wordt geput ter overbrugging totdat de mensen weer gebruik kunnen maken van
reguliere voorzieningen. Als uitkeringen met terugwerkende kracht beschikbaar komen, kan
het beschikbaar gestelde geld als lening worden beschouwd en teruggestort in het
noodfonds. Ook in het kader van de decentralisatie zal GroenLinks nauwlettend in de gaten
houden dat er geen mensen tussen wal en schip geraken.
58.
De toegankelijkheid tot de digitale wereld wordt verbeterd voor de minima en degenen die
geen betaalde arbeid verrichten. Spoedig zal het aantal buurtgebonden digitale trapveldjes
worden uitgebreid. Daarnaast start de gemeente een project ‘een muis in ieder huis’ met als
doelstelling dat mensen die geen computer kunnen aanschaffen, hiertoe in de gelegenheid
worden gesteld. Voor kinderen is dat nu vaak wel het geval, maar voor alleenstaande geldt
het nog niet.
59.
Sociale maatregelen kosten geld, soms veel geld. GroenLinks geeft prioriteit aan de
bekostiging van nieuw sociaal beleid boven lastenverlaging of het nemen van maatregelen
die gericht zijn op de stimulering van de algemene economie.
60.
Het armoedebeleid wordt voortgezet en waar mogelijk verder versterkt. De reeds ingezette
inspanningen om alle potentiële doelgroepen die in aanmerking komen voor
inkomensondersteuning te bereiken, worden voortgezet. De gemeente organiseert ieder jaar
een lokale armoedeconferentie waarin de programmapunten, aangereikt door het Sociaal
overleg, betrokken worden, onder meer de positie van ‘werkende armen’.
61.
Geen enkel kind in Heerlen mag door armoede worden belemmerd om gezond op te groeien
en om zich door deelname aan sociale, creatieve en sportieve kinderactiviteiten optimaal te
ontplooien. Daartoe wordt het armoedebeleid voor kinderen geïntensiveerd.
62.
Mantelzorgers en cliënten die bezig zijn met een scholingstraject of een maatschappelijk
activeringstraject worden ontheven van sollicitatieplicht, als deze een barrière vormt voor
een goed verloop van het traject of de te verlenen mantelzorg.
63.
Heerlen maakt zich sterk voor armoedebestrijding met zo weinig mogelijk bureaucratie.
GroenLinks betreurt het recente verbod van het Rijk om als gemeente groepen armen via
zogeheten categorale maatregelen te ondersteunen. De gemeente zet zich ervoor in om bij
de wetgever te bepleiten, deze beknotting van de lokale autonomie snel ongedaan te maken,
zodat de gemeente weer zonder bureaucratische rompslomp de inkomenspositie van arme
mensen kan verbeteren.
21
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
4. Gezondheidszorg en zorg voorzieningen
Heerlen heeft de afgelopen jaren een aantal belangrijke stappen gezet om het welzijn en de
voorzieningen van zijn inwoners te verbeteren. Er zijn breed gedragen beleidsplannen door de
gemeenteraad goedgekeurd op het gebied van jeugdbeleid, WMO-beleid en rond participatie en
inburgering. Het komt er de komende jaren op aan, programmapunten uit deze plannen tot
uitvoering te brengen. Van groot belang op het terrein van de leefbaarheid en voor het draagvlak van
de voorzieningen zijn de bevolkingskrimp en de gelijktijdig sterk oplopende vergrijzing. De gemeente
moet grote inspanningen leveren om voorzieningen op het gebied van sport, welzijn en zorg
kwalitatief op peil te houden. Maatschappelijke trends als de individualisering hebben ook invloed op
het draagvlak van bijvoorbeeld de gemeenschapshuizen.
Zowel de stedelijke gebieden als de kleine kernen worden geconfronteerd met prangende vragen op
dit vlak. GroenLinks gaat hierbij uit van ‘kwaliteit gaat voor nabijheid’ en zet zich in voor voldoende
toekomstbestendige voorzieningen. Bij het verbeteren en groeperen van voorzieningen (brede
scholen, multifunctionele accommodaties) is extra aandacht nodig voor kleine kernen en
herstructureringswijken. In de stadsdeelprogramma’s moet dit de komende jaren samen met
maatschappelijke partners en bewoners worden uitgewerkt.
Met het vastgestelde accommodatiebeleid en de inzet voor een basiskwaliteit van leefbaarheid heeft
de gemeente de afgelopen jaren laten zien dat ze oog heeft voor maatschappelijke trends en dat ze
daarop haar keuzes baseert. Onze inzet voor de fysieke leefomgeving is: schoon, groen, veilig en heel.
Vanwege de sterke vergrijzing is extra aandacht voor ouderen van belang. Op het gebied van
ouderenbeleid heeft Heerlen het afgelopen jaar in een onafhankelijk vergelijkingsonderzoek de
tweede prijs gehaald. Dit positief gewaardeerde ouderenbeleid wil GroenLinks graag handhaven.
Speciale aandacht vraagt GroenLinks voor de toenemende eenzaamheidsproblematiek. De afgelopen
jaren is veel aandacht gegaan naar de invoering van de WMO. Ook de komende jaren zal dat nodig
zijn. De rijksbezuinigingen op de AWBZ ten aanzien van dagbehandeling en begeleiding vragen van de
gemeente maatregelen die kaalslag zo veel mogelijk trachten te voorkomen. Een deel van de
zorgvragers zal immers een beroep op de gemeente gaan doen.
De samenwerking met de adviesraden (WMO-Raad, WWB-Raad, Bureau Cliëntentelefoon,
Ouderbonden Jongeren Organisaties, WSW-Raad) wil GroenLinks graag voortgezet zien; adviezen van
deze adviezen van deze organisaties worden serieus bij de beleidskeuzes betrokken.
Programmapunten zorg en voorzieningen
64.
GroenLinks heeft zich sterk gemaakt voor de beleidsnota’s ‘Jong zijn’, het WMO-beleidsplan,
‘Senioren onze zorg’ en het accommodatiebeleid. De vele concrete programmapunten uit
deze plannen wil GroenLinks Heerlen de komende vier jaar gerealiseerd zien. Uitvoering op
stadsdeelniveau in de jaarlijkse stadsdeelplannen krijgen prioriteit met inspraak van
betrokken bewoners, wijkplatforms, maatschappelijke partners en gemeentelijke
adviesorganen.
65.
De sociale samenhang en leefbaarheid in wijken en kernen mag vanwege de recessie niet in
gevaar komen. GroenLinks wil dat de gemeente consistent verder werkt aan integratie,
participatie en diversiteit om alle burgers een kans op een volwaardig bestaan te geven. Om
de leefbaarheid in wijken en buurten te verbeteren vindt onder meer versterking van het
buurtopbouwwerk plaats en worden gezinscoaches ingezet.
66.
We willen de hoge mate van eenzaamheid onder gehandicapten en ouderen aanpakken door
een actieplan waarvan versterking van buurtnetwerken en wijkontmoetingspunten
onderdeel zijn.
67.
Vrijwilligers en mantelzorgers worden verder ondersteund door bijvoorbeeld respijtzorg,
ontmoetingsmogelijkheden, kinderopvang en collectieve verzekeringen.
22
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
68.
De gevolgen van de rijksbezuinigingen (AWBZ) op de dagbesteding en begeleiding worden
goed in kaart gebracht. De gemeente beziet, op welke onderdelen via maatregelen kan
worden voorkomen dat kwetsbare groepen hiervan de dupe worden. Hierbij zet de gemeente
zich in om de positie van vrijwilligers en mantelzorgers te versterken. Indien in de praktijk
blijkt dat de bezuinigingen op de AWBZ leiden tot verschraling van de zorg, maakt de
gemeente zich sterk om van het rijk een ruimere compensatie te verkrijgen.
69.
Zolang aanbestedingen in de zorg nog blijven bestaan, moeten die zich richten op kwaliteit en
innovatie. Niet de prijs, maar kwaliteit en klantgerichtheid moeten vooropstaan. Bovendien is
een goede procedure voor klachtenbehandeling hierbij een vereiste.
70.
De Centra voor Jeugd en Gezin worden een vraagbank voor allerlei opvoedingsvragen, bieden
snel hulp en zorgen voor een effectieve aanpak van problemen. Deze instellingen moeten
zich ontwikkelen tot centra waar alle stedelijke activiteiten rond opgroeien en opvoeden van
onze jeugd op elkaar afgestemd worden. Er komt een evaluatie over de ervaringen in de
eerste jaren, met programmapunten voor verdere verbetering van het functioneren.
71.
Er komen woonservice zones conform het uitvoeringsprogramma Wonen, Welzijn en Zorg.
Deze zones bestaan uit nultreden- dan wel zorgwoningen en een afgestemd welzijns- en
zorgaanbod. Jaarlijks legt het college verantwoording af aan de gemeenteraad over de
voortgang, de knelpunten en mogelijke oplossingen hiervoor.
72.
De gemeente zet zich in voor het creëren van voorwaarden dat iedereen naar vermogen kan
participeren. Dit betekent onder meer dat voor mensen met een functionele beperking de
toegankelijkheid van openbare ruimtes en openbare gebouwen gewaarborgd wordt.
73.
Doel van het gezondheidsbeleid is het verkleinen van sociaal-economische
gezondheidsverschillen. Preventiebeleid moet gericht zijn op vroegtijdige signalering,
opvoedingondersteuning, bewustmaking van risico’s en het stimuleren van bewegen of
sportdeelname. Op grond van GGD- prioriteiten krijgen hierbij extra aandacht: roken,
overgewicht, diabetes, alcoholmisbruik en depressie, omdat hiermee de meeste winst is te
boeken.
74.
De participatie van alle doelgroepen aan beleid en uitvoering staat bij GroenLinks hoog in het
vaandel; deze zal de komende periode meer aandacht krijgen.
75.
Er moet een goed en betaalbaar vervoersysteem voor ouderen en gehandicapten zijn. Het
WVG –collectief vraagafhankelijk vervoer moet goed aansluiten op deze maatschappelijke
vraag. De exploitant / vervoerders van het CVV (vroegere Reisnet) zullen hoe dan ook
gehouden worden aan de prestatie – afspraken. De vervoersprijzen mogen niet verder
stijgen, maar zo mogelijk dalen. Een verdere integratie met het overige openbaar vervoer is
uit oogpunt van efficiëntie gewenst.
76.
Gezondheidszorg, verslavingszorg (en openbare orde) en de (geestelijke) gezondheidszorg
heeft naast individuele ook in belangrijke mate maatschappelijke aspecten waar de
gemeentelijke overheid zijn verantwoordelijkheid heeft. Gezondheidszorg moet
laagdrempelig zijn. De Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) waakt over de
volksgezondheid. Hoewel de laatste jaren er een behoorlijk positieve ontwikkeling is geweest,
is het aantal burgers dat zichzelf echt niet redt nog aanzienlijk. De zorg voor (zwervende)
verslaafden aan alcohol en andere drugs is maatschappelijke opgave, vooral omdat
verslaafden er meestal niet in slagen om zelf een uitweg te vinden. Los van oorzaak en
23
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
schuldvraag moet de gemeente dus blijven zorgdragen voor voldoende passende hulp en
ondersteuning.
77.
GroenLinks wil investeren in preventie; roken, overgewicht, diabetes, alcohol misbruik en
depressie moeten zoveel mogelijk worden voorkomen. Daarbij moet er speciale aandacht zijn
voor jongeren, ouderen en mensen met een laag sociaaleconomische klasse.
5. Economie, werk en arbeidsmarkt
GroenLinks wil dat iedereen kansen krijgt om zich te ontwikkelen. Participatie in brede zin moet op
alle mogelijke manieren bevorderd worden. Bij participatie is werk van groot belang. Werk biedt de
mogelijkheid om financieel zelfstandig te zijn, contact te leggen met anderen en eigen talenten te
ontplooien. Daarom is het goed dat de gemeente zich inspant om voor uitkeringsgerechtigden
perspectief te bieden op regulier werk. Niet iedereen vindt een plek op de arbeidsmarkt. Dat kan te
maken hebben met persoonlijke omstandigheden, het economisch tij, of met de zorg die mensen
hebben voor kinderen of ouders. Daarom is het belangrijk dat ook participatie in gesubsidieerde
arbeid of vrijwilligerswerk mogelijk is.
De economische crisis treft onze gemeente hard door de sterke aanwezigheid van industrie en
logistieke bedrijven. Samen met de provincie heeft de gemeente via een actieplan ‘Koersvast’
middelen in de locale economie geïnvesteerd. GroenLinks heeft hierbij met name bereikt dat daarin
ook wordt ingezet op duurzaamheid, om zo ook een steentje bij te dragen aan de klimaatcrisis. De
oprichting van een (regionaal) werkbedrijf is van groot belang, juist voor mensen die moeilijk aan de
slag komen in het reguliere bedrijfsleven.
Voor Heerlen is het midden- en kleinbedrijf (MKB) van groot belang. Dat is een belangrijke
banenmotor. De afgelopen jaren is er veel samen met de MKB-sector opgepakt:
parkeermanagement, het stimuleren van innovaties, centrummanagement, de opzet van een
Ondernemershuis, en uitvoering van het MKB Stedenprogramma. Op Avantis zijn interessante
ontwikkelingen gaande. Er komt hoogwaardige bedrijvigheid; de Universiteit Maastricht wil hier
onderzoek en een aantal opleidingen ontwikkelen. GroenLinks acht dit voor de toekomst van onze
stad een belangrijke ontwikkeling; daarmee worden we minder afhankelijk van de traditionele
maakindustrie en kan de kenniseconomie zich juist hier goed ontwikkelen. Ook de zorgsector is in
onze stad een grote werkgever.
Op het gebied van de detailhandel blijft voor GroenLinks versterking van de twee stadscentra en de
Wijk winkelcentra een absolute prioriteit, omdat dit ook voor de leefbaarheid in een vergrijzende
gemeente van belang is.
In de regio spelen veel specifieke economische problemen: een verder verzwakkende traditionele
industriële structuur; een geringe innovatiegraad; het ontbreken van dragende speerpuntsector(en);
een hoog percentage mensen dat niet participeert (werklozen en arbeidsongeschikten). De economie
verkeert in een periode van omschakeling. Het is daarom van belang op regionaal niveau een
economisch structuurbeleid uit te zetten, een duidelijk overwogen ontwikkelingsstrategie, die uitgaat
van de sterke punten en de kansen die er liggen. Centraal bij het economisch beleid van de gemeente
staan werkgelegenheidsbevorderende maatregelen. Mede hierdoor zal bereikt worden dat meer
mensen betaalde arbeid kunnen hebben.
Hierbij dient te worden uitgegaan van het duurzaamheidprincipe: een extra beslag op milieuruimte
moet worden vermeden en sterker: er dienen milieuwinsten gemaakt te worden. In het economische
ontwikkelingsbeleid zijn duurzaamheidtoetsen nodig: verantwoorde inrichting van bedrijfsprocessen,
inzet op milieuneutrale ontwikkelingssectoren, toetsing van sectorale ontwikkeling op milieueffecten;
alsmede stimulering van milieutechnologie en milieudienstverlening. Voor GroenLinks liggen hier de
speerpunten voor het economisch beleid.
Bij economische samenwerkingsverbanden (bijvoorbeeld centrum- en bedrijfsterreinmanagement,
VVV) worden overheidsbijdragen strikt geoormerkt aan overheidstaken. Het stadscentrum en
24
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Stadspark Oranje Nassau Het winkelcentrum moet het bloeiende en veelzijdig hart van Heerlen
blijven. Het centrumplan is op enkele onderdelen na (Pleinenplan, Akerstraat, Dr. Poelsstraat)
voltooid. Maar ook na vijftien jaar centrumplan blijven er wensen over. De ruimtelijke ontwikkeling
van het centrum van Heerlen is in concept uitgewerkt in een stedenbouwkundig plan Integrale
Centrumvisie Heerlen. Het vitaal houden en /of versterken van de detailhandelsfuncties inclusief
eventuele grootschalige detailhandel zal plaats moeten vinden binnen het bestaande winkelcentrum.
De Akerstraat blijft de functie van aanloopstraat behouden. Het programma “wonen boven winkels”
krijgt een nieuwe impuls.
Programmapunten economie
78. Met het oog op mondiale tendensen in de economie en de transitie naar een kenniseconomie,
zal ook de Limburgse regio mee moeten bewegen in de richting van een kennisintensieve,
innovatieve en geflexibiliseerde economie. Een dergelijke herstructurering is nu al te zien bij de
afbouw van onderdelen in de maakindustrie waarvan in Limburg enkele clusters aanwezig zijn.
79.
GroenLinks Heerlen wil er alles aan doen om alle geïnteresseerde bedrijven in Heerlen te
vesitgen. Wat er met Saturn en outlet-centrum (die nu in Roermond) zit is gebeurd mag
absoluut nooit meer gebeuren in Heerlen
80.
GroenLinks wil dat Heerlen zich blijft concentreren op Nieuwe Energie. Bedrijven als
Windmolens en zonnecellen fabrikanten zijn ideale kandidaten om zich in Avantis/ Trilandis te
vestigen.
81.
In deze ontwikkeling spelen op de toekomstige economie afgestemd onderwijs, een betere
benutting van het bestaande kennispotentieel, de kennisinfrastructuur en de organisatie van
kennis een buitengewoon belangrijke rol. Vandaar dat ook maximale inspanningen nodig zijn in
de regio om de kennisbasis te versterken en gerichte programma’s op te zetten die leiden tot
een daadwerkelijke vervlechting van onderwijs en bedrijfsleven.
82.
Aansluiting bij programma’s voor de Technologische Topregio en de Limburgse
Versnellingsagenda is in die zin ook van belang. Parkstad Limburg kan hier een specifieke
functie in gaan vervullen, met kansrijke mogelijkheden bijvoorbeeld op terrein van milieu-,
energietechnologie, gezondheidszorgtechniek, informatie en communicatie technologie.
83.
Toerisme en recreatie is een ander belangrijk thema waarop een economische strategie zich
kan richten. Parkstad Limburg zou hier dan een complementaire functie kunnen vervullen
binnen Heuvelland. Eventuele nieuwe recreatiebedrijven zullen binnen de bebouwde kom
moeten worden gerealiseerd en niet in de stad omringende natuurgebieden.
84.
Voor een aantrekkelijk economisch klimaat is de versterking van het leef- en woonklimaat maar
ook een vergroting van het cultureel aanbod in Parkstad Limburg essentieel. Dit is ook
noodzakelijk voor het bieden van voldoende perspectief en arbeid voor jongeren in de regio die
wellicht anders onze streek verlaten.
85.
Omdat voor de economische ontwikkeling een gefragmenteerde aanpak zinloos is, wordt dit
gevoerd op de schaal van Parkstad Limburg. Met de WGR+ wordt een regionaal zwaartepunt
geïnstitutionaliseerd en met bovenlokale bevoegdheden voor ruimtelijk-economisch beleid.
86.
Overheid, bedrijfsleven, onderwijs en andere organisaties in het middenveld dienen een
gezamenlijke aanpak te volgen. Hiervoor zijn ook geïnstitutionaliseerde verbanden nodig zoals
het “Grote werkgeversoverleg” en de Ontwikkelingsmaatschappij Parkstad Limburg.
25
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Netwerkversterking in het bedrijfsleven zelf is van belang teneinde het middelendraagvlak voor
innovatie en verandering te verhogen.
87.
Het subsidiebeleid van de gemeente moet integraal worden aangepakt waarbij optimaal
gebruik wordt gemaakt van de diverse subsidieregelingen die onder meer vanuit EZ gelden voor
het midden- en kleinbedrijf. Dergelijke subsidieverlening wordt wel gebonden aan
prestatieafspraken, bijvoorbeeld voor te realiseren vaste arbeidsplaatsen.
88.
Een maatschappelijk en economisch probleem van buitengewone omvang is het feit dat het
aanbod van werkzoekenden maar beperkt aansluit bij de economische vraag. Het economische
beleid zoals hierboven geformuleerd heeft slechts voldoende kans van slagen als het ook werk
biedt aan de mensen “in de kaartenbakken” van de sociale dienst en het UWV. Het feit dat
hoogwaardige economische ontwikkeling ook kansen biedt aan lager geschoold personeel, is
tot nu toe een onvoldoende antwoord gebleken voor de grote groep werkzoekenden. In het
kader van het sociaal-economische beleid dus zal extra aandacht moeten uitgaan naar zwakke
groepen op de arbeidsmarkt en in het bijzonder de re-integratie van arbeidsongeschikten en
langdurig werklozen.
89.
Hier ligt ook een belangrijk aanbodpotentieel. Er zal hierbij afstemming plaatsvinden op de
strategische behoeften die bepaald zijn bij het economisch structuurbeleid (planning vraag en
aanbod van arbeid in kwantitatief en kwalitatief opzicht).Een en ander vindt plaats in een
tripartiete overleg tussen arbeidsvoorziening, bedrijfsleven en gemeente.
90.
Financiële incentives en scholings- c.q. re-integratie-instrumenten worden hierbij maximaal
ingezet. Met het bedrijfsleven en overige organisaties worden afspraken gemaakt over reintegratie, scholing en plaatsing van groepen die een (voorlopig) achtergestelde positie op de
arbeidsmarkt innemen.
91.
De sociale werkvoorziening blijft een belangrijke functie vervullen voor het volwaardig
deelnemen van gehandicapten aan het arbeidsproces. GroenLinks stelt verder voor naar
nieuwe instrumenten te kijken die leiden tot een integrale zinvolle participatie van mensen met
een uitkering. Werken met behoud van uitkering kan veel breder en fantasierijker worden
ingezet.
92.
De overheid heeft een belangrijke faciliterende functie in de economische ontwikkeling;
bijvoorbeeld ten aanzien van de ontwikkeling van bedrijventerreinen en infrastructuur. Echter
hier zal terdege rekening gehouden moeten worden met ruimtelijke randvoorwaarden. In
Parkstad Limburg, maar zeker binnen Heerlen worden na Coriopolis, Avantis en Trilandis geen
nieuwe bedrijventerreinen meer ontwikkeld. Hier is voorlopig nog voldoende ruimte, waarbij
ook wordt vastgehouden aan de functie-indeling en beoogde hoogwaardige kwaliteiten van
deze (en andere) bedrijfsterreinen. Ook al vergt dit een extra portie geduld, het zijn de laatste
nieuwe bedrijventerreinen en die worden als het aan GroenLinks ligt niet verkwanseld.
93.
Via het spoor van revitalisering en opwaardering van bestaande bedrijventerreinen naar
hoogwaardigere functies en verdichting naar een hoger aantal arbeidsplaatsen per hectare
wordt de beschikbare ruimte op bestaande terreinen effectiever benut en kan voorlopig
worden voorzien in de behoefte aan bedrijfsruimte.
94.
Gezien het al bestaande overaanbod aan winkels vindt er geen noemenswaardige uitbreiding
meer plaats van detailhandel. Door uitbreiding en opwaardering worden bestaande
winkelcentra vitaal gehouden. Er wordt gekozen voor een goede spreiding van supermarkten
26
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
en andere dagelijkse basisvoorzieningen over de diverse buurten. Deze zijn vooral voor de
minder mobiele medemens van groot belang.
95.
Eveneens wordt gekozen voor het beginsel van buurteconomie: stimulering van bedrijvigheid in
buurten, uiteraard wel gekoppeld aan voorwaarden onder meer ten aanzien van duurzaamheid
en deze bedrijvigheid geen hinder (geur- of lawaaioverlast; veel verkeersbewegingen,
vrachtauto’s) veroorzaakt. Bestaande bedrijvigheid die naar de aard juist minder passend zijn in
woonwijken dienen zoveel mogelijk verplaatst te worden.
96.
De positieve ervaringen met mobiliteitscentra voor snelle begeleiding en scholing voor mensen
die met ontslag worden bedreigd, leren ons dat deze aanpak ook in de toekomst door de
gemeente moet worden bevorderd.
97.
De gemeente zelf is een belangrijke werkgever. Diversiteit in het personeelsbestand wordt
gestimuleerd. De gemeente zorgt voor stageplekken en leerwerkplekken in haar eigen
organisatie en bij het regionaal afvalbedrijf en werkbedrijf. Bij aanbestedingen worden
voorwaarden opgenomen om bij uitvoering van werk in opdracht van de gemeente ook
leerwerkplekken te realiseren. Er komt een actieplan om de nieuwe jeugdwerkloosheid te
bestrijden.
98.
De liberalisering van koopzondagen (een resultaat van GroenLinks initiatief in Heerlen) zal
worden gehandhaafd.
99.
De gemeentelijke dienstverlening aan ondernemers via het Ondernemershuis wordt de
komende periode op zijn effecten geëvalueerd. Hulp bij het opstarten van een eigen
onderneming of bij werk als zelfstandige zonder personeel (ZZP’er) wordt gestimuleerd door
het aanbieden van trainingen, een startersfonds of microkredieten. De gemeente faciliteert het
MKB door optimale dienstverlening en minder bureaucratie.
100. GroenLinks streeft naar het stimuleren en steunen van lokale bedrijvigheid. Daarbij moeten
projecten zoveel mogelijk door lokale bedrijven uitgevoerd worden uiteraard, binnen kaders
ban de Europese aanbestedingsregels.
27
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
6. Veiligheid en volkshuisvesting
Veiligheid is een eerste levensbehoefte. Je veilig voelen in je eigen huis, buurt en stad is een
voorwaarde om er prettig te leven. GroenLinks geeft voorrang aan bestrijding van overtredingen die
veel impact hebben op het leven van slachtoffers. Denk aan huiselijk geweld, gewelddadige
overvallen en inbraak in woningen. We hebben niet de illusie dat we gevoelens van onveiligheid voor
100 procent kunnen uitbannen. Natuurlijk moet de gemeente zich tot het uiterste blijven inspannen
om bestaande percentages van een onveilig gevoel bij burgers terug te dringen.
Om deze gevoelens te reduceren is juist hier een wijkgerichte aanpak gewenst. Achter overlast en
criminaliteit gaan doorgaans allerlei problemen schuil. Plegers kampen bijvoorbeeld met schulden,
verslaving of psychische problemen. Onder het motto ‘voorkomen is beter dan genezen’ willen we op
de eerste plaats de onderliggende problemen te lijf: door gezinnen opvoedinghulp te geven,
werklozen kans op werk te bieden, te voorkomen dat jongeren de school verlaten zonder diploma, en
door mensen met psychische problemen gepaste hulp aan te bieden. Die benadering kan voorkomen
dat mensen in de criminaliteit verzeild raken. Als het fout gaat, moeten politie en justitie optreden.
GroenLinks ondersteunt de veelplegersaanpak van de gemeente, omdat 60 procent van de
criminaliteit wordt veroorzaakt door deze groep. De opzet van het Veiligheidshuis is een maatregel
om de veelplegersproblematiek en het huiselijk geweld gezamenlijk met alle partners ter hand te
nemen.
Verloedering moet worden tegengegaan; hufterigheid en onbeschoft gedrag zijn niet te tolereren.
GroenLinks zoekt naar oplossingen die echt helpen en die gericht zijn op het probleem dat we willen
oplossen. GroenLinks doet niet aan stoere symboolpolitiek, zoals pieptonen om jongeren te verjagen
(mosquito’s). GroenLinks maakt zich zorgen over de gevolgen van rijksbezuinigingen bij de politie.
Politiemensen moeten zoveel mogelijk op straat werken. Wijkgerichte politiezorg mag niet de dupe
worden van de bezuinigingen.
GroenLinks accepteert het niet dat mensen in de openbare ruimte overlast veroorzaken. De
openbare orde is voor iedereen gelijk, waarbij het niet accepteren van drugsoverlast vergelijkbaar is
met bijvoorbeeld alcoholgebruik (geen openbare dronkenschap, wel gebruik in horecagelegenheden).
Wij erkennen de beperkte bevoegdheden van de gemeenteraad over het functioneren van de politie
via de burgemeester. De politie dient zich echter meer in te zetten op criminaliteit als alleen op
verkeersboetes uitdelen. Een aangifte van diefstal of mishandeling moet een hogere prioriteit krijgen
bij de politie dan het schrijven van een parkeerboete.
GroenLinks blijft voorstander van een integrale aanpak van handhaven van de openbare orde en
hulpverlening, zoals momenteel in operatie Hartslag wordt toegepast. GroenLinks benadert het
probleem van drugsverslaafden (op straat) ook vooral als een hulpverleningsvraag. Wij staan open
voor experimenten en nieuwe ontwikkelingen die de verslavingsproblematiek uit de criminele sfeer
halen. Verslaafden moeten op een rustige, menswaardige wijze kunnen leven. Met de gevestigde
Opvang en Adviescentrum (OAC) aan de Klompstraat moet de hulpverlening beschikbaar blijven om
hen te helpen hun verslavingsprobleem te verminderen. Zo dient ook de medische begeleiding van
verslaafden waaronder heroïneprostituees en toezicht in gebruikersruimten) op een adequaat niveau
te blijven. Dit met inbegrip van het aanbieden van gebruikersruimten aan thuisloze verslaafden (ook
om hiermee het openbare ordeprobleem te beteugelen).
Heerlen is een krimpende stad. De volkshuisvesting zal zo veel mogelijk antwoorden moeten geven
op de daling van bevolking en de hiermee gepaard gaande verhoging van de gemiddelde leeftijd
(vergrijzing). De neiging bestaat echter om de krimp als een bedreiging te zien. Groen Links pleit juist
voor een positieve benadering. Zo kan eindelijk de druk op het groene gebied afnemen en ontstaan
nieuwe mogelijkheden om vraag en aanbod in de woningmarkt beter op elkaar af te stemmen.
Omdat de krimpende bevolking een voor Nederland nieuw verschijnsel is, heeft de minister van
VROM de Regio Parkstad Limburg als pilot aangewezen. Deze aanwijzing vormt een uitnodiging om
met alle betrokken geledingen uit de samenleving tot een creatieve benadering van dit nieuwe
verschijnsel te komen. Eén ding is helder: de Heerlense woningmarkt kan niet los worden gezien van
28
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
die van de regio als geheel: elke ingreep in de woningvoorraad heeft direct gevolgen voor de
woningmarkt als geheel.
Ruimtelijk beleid in het algemeen en bouwen en wonen in het bijzonder zijn daarom bij uitstek
regionale thema’s. Het is dan ook een goede zaak dat dit één van de beleidsterreinen is die in de
nieuwe WGR+ ondergebracht zijn.
Waarschijnlijk blijft het gemiddelde aantal personen per woning dalen. In de komende jaren kan dit
ertoe leiden dat het aantal woningen wellicht nog wat zal stijgen, maar naar verwachting zal naar
verloop van tijd het dalende inwonersaantal gaan overheersen.
Programmapunten veiligheid en volkshuisvesting
101. In het jaarlijkse politiebeleidsplan dienen voldoende uren voor wijkgerichte politiezorg te zijn
opgenomen. Wijkagenten houden spreekuur in hun wijk.
102.
Stadstoezicht heeft laten zien dat het een belangrijke taak vervult op enkele terreinen waar
de politie zich wegens gebrek aan menskracht wat meer terugtrekt. De gegroeide goede
samenwerking met politie en een aantal gemeentelijke afdelingen wordt voortgezet. Als er
meer taken naar Stadstoezicht gaan, moet ook de formatie uitgebreid worden en moet er
voldoende budget zijn voor scholing en begeleiding. Stadstoezicht voorziet immers ook in een
sociale component door de inzet van mensen die soms moeilijker aan de slag komen.
103.
Het opgerichte Veiligheidshuis wordt de komende jaren voortgezet. De terugdringing van
huiselijk geweld dient hoge prioriteit te krijgen. Bij de aanpak van eerwraak,
vrouwenbesnijdenis en gedwongen huwelijken wordt nauw samengewerkt met
zelforganisaties. Vanuit het Veiligheidshuis wordt nazorg gegeven aan slachtoffers van
huiselijk geweld en aan mensen die uit hechtenis komen, om hen een kans te geven een
eigen bestaan op te bouwen. Dat is de beste bijdrage om kans op herhaling te voorkomen.
Aandacht voor huisvesting, schuldsanering, scholing en begeleiding naar werk vragen daarbij
om gemeentelijke inzet.
104.
Operatie hartslag is in Heerlen een groot succes en moet worden gecontinueerd. Echter,
uitbereiding van cameratoezicht, en instelling van gebiedsontzeggingen,
samenscholingsverboden en noodverordeningen zijn zware maatregelen; ze worden slechts
onder strikte voorwaarden toegepast en getoetst op noodzaak, effectiviteit en
rechtsbescherming. Waar nu al gebruik wordt gemaakt van cameratoezicht, vindt jaarlijks
effectevaluatie plaats.
105.
De gemeenteraad wordt actief betrokken bij de jaarlijkse politiebeleidsplannen. Minimaal
tweemaal per jaar is er in de raadscommissie overleg met de politie over de te stellen
prioriteiten en de bereikte resultaten. De burgemeester legt verantwoording af over zijn
wettelijke taken op het gebied van veiligheid.
106.
In ieder stadsdeelprogramma’s krijgt de veiligheidsproblematiek een vaste plaats; hierbij
wordt concreet aangegeven, welke partner welk probleem op zich neemt. Dat kan leiden tot
extra politietoezicht, de inzet van Stadstoezicht, betere straatverlichting, het schoonhouden
van de openbare ruimte of het aanstellen van een conciërge. Door een combinatie van
maatregelen dient er een bijdrage geleverd te worden om gevoelens van onveiligheid weg te
nemen. Gestreefd wordt naar daling van criminaliteit (inbraak, overvallen) en een hogere
score in het opsporen van daders van criminaliteit. Prioriteit krijgen die wijken waar de
bewoners nu het hoogste percentage onveiligheid ervaren.
107.
De harde kern van veroorzakers van overlast wordt stevig benaderd door politie en justitie.
De veelplegersaanpak vanuit het Veiligheidshuis kan hieraan een belangrijke bijdrage leveren.
29
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
108.
Heerlen is een gezellige stad met tal van uitgaansgelegenheden voor jong en oud. Om
‘stappen’ gezellig en veilig te houden is intensieve samenwerking tussen horeca, gemeente
en politie erg belangrijk. De gezamenlijk overeengekomen convenant ‘Kwaliteitsmeter Veilig
Uitgaan’ willen we graag voortgezet zien. GroenLinks pleit ervoor dat in de Horecanota voor
horecaondernemers de mogelijkheid wordt geschapen tot verruiming van openingstijden op
basis van een vergunningstelsel.
109.
Wanneer er ergens burenruzie uitbreekt, wordt al snel de politie opgeroepen. Toch is dat niet
altijd nodig. In diverse gemeenten wordt al een poosje met succes gewerkt met
buurtbemiddeling. Hierbij bemiddelen goed getrainde vrijwilligers bij conflicten tussen buren
en buurtgenoten. Dit kan escalatie voorkomen en legt minder last op de politie. GroenLinks
wil dat Heerlen de komende periode start met buurtbemiddeling.
110.
GroenLinks acht het van belang dat voorlichting en bewustwording over overmatig drugs- en
alcoholgebruik blijvend aandacht krijgen. Samen met de GGD, onderwijs, horeca en
welzijnswerk worden projecten opgezet en uitgevoerd.
111.
GroenLinks is voorstander van het legaliseren van de handel in en het gebruik van softdrugs.
Wel willen wij strenge controle op de minimale leeftijd bij de toegang van coffeeshops. Indien
omwonenden overlast melden, is een snelle reactie van de politie gewenst. GroenLinks vindt
vier coffeeshops in onze gemeente genoeg, dus als het aan ons ligt komen er geen meer bij.
Straathandel van drugs en drugshandel vanuit woonhuizen moeten actief bestreden worden.
112.
In nauwe samenwerking met de andere WGR+ gemeenten en de in de regio werkzame
woningcorporaties wordt een regionale woonvisie ontwikkeld die leidt tot gevarieerde, vitale
woonmilieus, waarbij actief wordt ingespeeld op de veranderende samenstelling en omvang
van de bevolking.
113.
Het woningaanbod zal moeten worden afgestemd op de veranderende vraag: vooral andere
woningen. Dit zal waarschijnlijk zeer omvangrijke renovatieprojecten noodzakelijk maken.
Hierbij dient tevens te worden voorzien in de behoefte aan een kwaliteitslag, zeker in de
sociale sector, en voldoende aanbod voor starters, studenten, alleenstaanden, senioren en
mensen die een aangepaste woning nodig hebben.
114.
Voor de minder draagkrachten zal blijvend zorg worden gedragen voor kwalitatief goede
maar betaalbare (huur)woningen. Hoewel er een kleine positieve kentering is te constateren
is het noodzakelijk dat de rijksoverheid door middel van inkomensondersteuning iedereen in
staat stelt goed te wonen.
115.
Extra zorg wordt besteed aan de woningbehoeften van gehandicapten, (oudere) nietwestersen en grotere gezinnen, waarbij ouderen als men dat wil, zolang mogelijk bij hun
kinderen blijven wonen. Tevens wordt nagegaan of er voldoende behoefte is aan
groepswonen, met name voor ouderen. Indien hier voldoende vraag naar is, dan wordt hier
ook ruimte voor gecreëerd.
116.
Heerlen zal niet trachten om via extra woningbouwprogramma’s de daling van het aantal
inwoners actief tegen te gaan, noch actief streven naar een inwoneraantal van meer dan
100.000. De verhouding goedkope / dure woningen (huur versus koop) wordt gestabiliseerd.
117.
Er zullen geen uitbreidingen meer plaatsvinden. In de ruimtebehoefte voor
woningnieuwbouw wordt vooral voorzien door aanpassingen en renovatie, vernieuwbouw en
30
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
herbouw op bestaande stedelijke locaties (stadsvernieuwing, uitgeplaatste industrie en
andere functiewijzigingen). Slopen van niet te renoveren woningen kan alleen bij voldoende
draagvlak en in overeenstemming met het merendeel van de bewoners.
118.
De buurten dienen geleidelijk aan een gevarieerder woningaanbod te krijgen. Daarbij streeft
GroenLinks naar een minder eenzijdige samenstelling van de bevolking in de buurten.
119.
Het samenbrengen van hoofdzakelijk minder draagkrachtigen en moeilijk plaatsbaren dient te
worden vermeden. Zo nodig dient het systeem van woningtoewijzing hierop te worden
aangepast.
120.
De GGD start een programma voor medische milieuzorg. De gemeente zal ook de
programma’s voor preventieve jeugdzorg en SOA’s (blijven) ondersteunen.
121.
Er worden (preventie)programma’s opgezet of geïntensiveerd die moeten voorkomen dat
mensen en met name jongeren verslaafd raken aan alcohol, drugs en/of tabak en die een
gezondere leefstijl bevorderen (meer bewegen en gezonder eten).
122.
De voorzieningen voor opvang en hulpverlening dienen evenwichtig over de stad te worden
verdeeld, zo mogelijk in straten met meer functies dan alleen wonen. Het verstrekken van
methadon wordt voortgezet. Ook de geestelijke gezondheidszorg moet toegankelijker en
wachtlijsten moeten worden weggewerkt.
123.
GroenLinks pleit ervoor dat er binnen ieder stadsdeel een volwaardige
gemeenschapsvoorziening aanwezig is waar voldoende ruimte is om verenigingen te
huisvesten en waar verenigingen hun activiteiten / evenementen kunnen houden. Ook is het
belangrijk dat de activiteiten die buurtstichtingen al dan niet in samen werking met
welzijnsinstellingen organiseren voor o.a. de senioren, hierin doorgang kunnen vinden. Met
name voor deze groep is het belangrijk dat ze zoveel mogelijk binnen hun stadsdeel / wijk
kunnen blijven om deel te kunnen nemen aan deze activiteiten. In dat kader pleit GroenLinks
ook voor het voortbestaan van het MFC Gebrook. Zeker omdat op dit moment duidelijk is dat
binnen de brede maatschappelijke voorziening Nieuw Lotbroek de verenigingen en
buurtstichting niet die ruimte wordt geboden die nodig is voor hun activiteiten cq
voortbestaan.
124.
GroenLinks wil dat niemand meer in de openlucht moet slapen, of anderszins mensonwaardig
de nachten en dagen moet slijten. Er dienen uiteindelijk voor alle hulpbehoevenden (ook
zorgmijders, dak- en thuislozen, aan lagerwal geraakten enz.) voldoende voorzieningen
beschikbaar te zijn, ook al kost dat behoorlijk extra inspanningen. Gedwongen opname van
zorgmijders is echter pas mogelijk als op medische indicatie is aangegeven dat de betreffende
mensen niet meer voor zichzelf verantwoordelijk kunnen zijn.
125.
Het is van belang dat het OAC aan de Klompstraat zo goed mogelijk functioneert. zodat
dakloze drugsverslaafden weer een menswaardig bestaan krijgen en uiteindelijk weer
zelfstandige kunnen functioneren in onze samenleving.
126.
Mede om het verband met de criminaliteit te verbreken is GroenLinks er voorstander van
continuering van verstrekking van heroïne op indicatie.
Heerlen Kindervriendelijke gemeente
Heerlen moet aantrekkelijk zijn voor gezinnen met kinderen. GroenLinks streeft naar een goed
leefklimaat, waarin kinderen en jongeren zich optimaal kunnen ontwikkelen en kunnen opgroeien.
31
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Belangrijke aandachtspunten zijn de inrichting van woonwijken en loop- en fietsroutes. Het creëren
van een sociaal speelklimaat en burgerparticiaptie.
De gemeente moet aandacht geven aan al haar jeugdige bewoners en zorgen voor extra aandacht
voor kinderen en jongeren die dat nodig hebben. Het internationale VN verdrag inzake Rechten van
het Kind is daarbij leidend. Naaste goed gezondheidzorg en onderwijs, is ook speelruimte van belang.
GroenLinks erkent het belang van speelmogelijkheden – binnen en buiten – voor een gezonde en
evenwichtige ontwikkeling van Heerlens jeugdige inwoners. Het bieden van voldoende en kwalitatief
goede ruimte en gelegenheid om te spelen vormt dan ook een essentieel onderdeel van het
jeugdbeleid van de gemeente . Ook behoren kinderen veilig en – als ze daar qua ontwikkeling aan toe
zijn – zelfstandig naar school vriendjes speelplekken en clubs te kunnen gaan.
In woonwijken dient volop ruimte te zijn om buiten te spelen en elkaar te ontmoeten. Bij
onvoldoende ruimte op staart geeft de gemeente prioriteit aan verblijfsfuncties.
De gemeente zorgt voor goede speelmogelijkheden in elke wijk, voor alle leeftijden en voor
verschillende soorten spel. Bij eventuele bezuinigingen denkt GroenLinks aan de belangen van de
jeugd voor en worden bewoners altijd betrokken . De gemeente zorgt voor het behoud van
speellocaties en ziet zo nodig, met bewoners naar nieuwe vormen van beheer. Onontkoombare
sanering van speelplaatsen blijft de betreffende speelruimte houden.
Routes en bereikbaarheid van voorzieningen
Er zijn veilige loop en fietsroutes tussen scholen, speelplekken, kinderopvanglocaties, wijkcentra en
sportaccommodaties.
Er zijn voldoende en veilige oversteekvoorzieningen over drukken verkeersaders, zodat kinderen ook
veilig van de ene wijk naar de andere kunnen.
Sociaal speelklimaat
In wijken waar dat nodig is, wordt via jeugd- en buurtwerk het sociale klimaat verbeterd, zodat alle
kinderen de gelegenheid krijgen om buiten te spelen en deel te nemen aan activiteiten waar zij hun
talenten kunnen ontwikkelen.
Burgerinitiatieven op het gebied van spelbegeleiding, zoals speel-o-theken, speeltuinen, jeugdwerk
en kindervakantiewerk zijn van groot belang en kunnen rekenen op medewerking van de gemeente.
Participatie
Participeren in de samenleving betekent ook: dagelijkse samenwerking rond opgroeien en opvoeden.
De gemeente beschouwt kinderen en jongeren als volwaardige burgers. De jeugd krijgt volop de
ruimte om haar stem te laten horen; kinderen en jongeren krijgen de ruimte om actief mee te doen
in de samenleving. Bij inspraaktrajecten let de gemeente er op dat ook kinderen en jongeren kunnen
meepraten en meebeslissen. De gemeente staat positief tegenover hun initiatieven en ondersteunt
en faciliteert deze actief.
De gemeente steunt collectieve oplossingen van burgers om beter voor hun kinderen te kunnen
zorgen. Bewonersinitiatieven gericht op betere bespeelbaarheid van straat en buurt krijgen
praktische steun van de gemeente.
GroenLinks staat positief tegenover voorstellen voor tijdelijk gebruik van onbestemde buitenruimte
voor activiteiten die de jeugd ten goede komen.
Bij de uitvoering van de WMO en de nieuwe jeugd wet zijn bovengenoemde punten essentieel.
127.
De gemeente denkt bij nieuwbouw, herstructurering en rioleringsprojecten van
woonbuurten vanuit het kind, waardoor kindvriendelijke omgevingen ontstaan.
128.
De gemeente werkt vanuit de rechten van het kind. Dat betekent onder andere dat
kinderparticipatie vorm krijgt bij plannen voor de openbare ruimten,
32
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
129.
de gemeente onderzoekt hoe de schoolomgeving, stimuleert dat kinderen zelfstandig naar
school kunnen komen. Verbetering in de schoolomgeving en schoolroutes worden
uitgedacht. De kennis van externe partijen wordt daarbij gebruikt,
130.
GroenLinks wil dat de gemeente voor een buurt na gaat, met welke ingrepen de buurt
speelvriendelijker wordt. Deze pilot kan vorm gegeven worden volgens Jantje Beton
methode.
131.
Het nieuwe speelbeleid wordt een speelbuurtenbeleid; hierbij wordt gebruik gemaakt van de
kennis bij onder andere Jantje Beton. We stimuleren dat schoolpleinen na schooltijd open zijn
en gebruikt kunnen worden voor de hele buurt. Belemmeringen voor het vergroenen van
schoolpleinen worden opgespoord en indien mogelijk, weggenomen. Indien nodig, wordt de
onderwijshuisvesting-verordening aangepast.
7. Milieubeleid
GroenLinks pretendeert een echte milieupartij te zijn. De kwaliteit van en de aandacht voor een beter
milieu staan hoog in het vaandel van GroenLinks. Dat schept ook verwachtingen. Maar er is ook nog
veel werk aan de winkel, ook al braken schoorstenen geen zwarte rookwalm meer uit. Het leefmilieu
in Heerlen e.o. is relatief ongezond. De belangrijkste problemen liggen (nog steeds) op het gebied van
de milieuvervuiling (waaronder fijnstof). Ook de beleving van de leefomgeving kan nog veel
verbeteren. En het gedrag van veel mensen kan milieuvriendelijker. GroenLinks wil werken aan een
leefbare omgeving, duurzaam gegarandeerd voor de toekomst.
Programmapunten milieu
132. Er vindt regelmatig een inventarisatie plaats van de problemen die burgers ondervinden in
hun leefomgeving. Dit dient te leiden tot een doorlopende activiteitenlijst, waarbij aan een
termijn gebonden acties worden verbonden en zo mogelijk problemen worden opgelost.
Prioriteit krijgt hierbij het oplossen van problemen die de (volks)gezondheid kunnen schaden
zoals van luchtvervuiling, stank- en geluidsoverlast, (riool)wateroverlast enz.
133.
De verbetering van de luchtkwaliteit wordt de komende jaren een van de belangrijkste
doelstellingen van GroenLinks. De bestaande luchtkwaliteit is te vaak veel te slecht en
bedreigt de volksgezondheid. Ook in Heerlen sterven jaarlijks tientallen mensen voortijdig
aan de gevolgen van luchtvervuiling. Het college van B&W heeft inmiddels naar aanleiding
van vragen van GroenLinks toegezegd dat er een totaalplan van aanpak komt ter verbetering
van de luchtkwaliteit.
134.
Daarbij zullen volgens GroenLinks indringende maatregelen moeten worden genomen, vooral
op het gebied van verkeer (bv. weren diesel(vracht)auto’s uit straten met veel voetgangers,
dubbele parkeertarieven voor dieselauto’s zonder roetfilter, gebruik van roetfilters als
aanbestedingsvoorwaarde, maximale snelheid stadsautoweg verlagen tot 80 km/uur enz.).
De verkeerspolitie dient meer en strengere controles uit te voeren op diesel(vracht)auto’s
met een slecht afgestelde motor.
135.
Er wordt actief gewerkt aan en geïnvesteerd in stilte. Hiervoor wordt een nieuw
actieprogramma tegen verkeerslawaai opgestart, waarbij de actuele lawaai – overlast
maatgevend is. Dit vooral vanwege de her en der bovenproportioneel gegroeide
verkeersdruk. Verlagen van de maximumsnelheid is hier een van de door te voeren
maatregelen. De verkeerspolitie dient meer en strenger op te treden tegen geluidsoverlast
door ongeoorloofd hard lawaai van brommers, motoren en auto’s.
33
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
136.
Het beleid van bescheiden geluidproductie bij evenementen in de binnenstad (o.a. bij
kermissen en openluchtconcerten) wordt voortgezet. Een goede handhaving tijdens deze
evenementen is hierbij essentieel.
137.
Het gescheiden ophalen van afval zal verder moeten worden geïntensiveerd, omdat een
aantal te hergebruiken componenten (bv. papier) achter blijft en er in enkele gebieden
(vooral bij woonflats) nog onvoldoende afvalscheiding plaatsvindt.
138.
Rioolbeheer wordt omgebogen naar duurzaam stedelijk waterbeheer (zie ook stedelijke
natuur).
139.
In samenwerking met regionale overheden en de politie zal de handhaving van milieuregels,
ook voor bouwen en wonen alsmede risicovolle bedrijfsprocessen, brandvoorschriften en
rampenplannen, wordt geïntensiveerd. Er zal meer worden gecontroleerd of de milieuregels
en (gebruiks)vergunningvoorwaarden ook worden nageleefd.
140.
Omdat burgers zelf een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de duurzame kwaliteit van
onze leefomgeving en ook om het natuur- en milieuvriendelijk gedrag verder te bevorderen,
wordt het programma van natuur- en milieueducatie verder geïntensiveerd en verbreed.
Hierbij worden ook natuur- en milieuverenigingen betrokken.
141.
Speerpunten voor het bevorderen van milieuvriendelijker handelen zullen zijn: een
duurzamer mobiliteitsgedrag, vermindering van het gebruik van (fossiele) energie en
grondstoffen, afvalpreventie, natuureducatie, een natuurvriendelijk groenbeheer en het
tegengaan van zwerfvuil.
142.
Het interne milieuzorgsysteem van de gemeente wordt verder uitgewerkt en verbreed tot
alle bedrijfsonderdelen (w.o. mobiliteit, energiegebruik, besparing grondstoffen,
afvalverwerking). Dit systeem gaat als voorbeeldig dienen voor collega – overheden en
bedrijven in Heerlen.
143.
Verkeer en mobiliteit GroenLinks blijft ook de komende raadsperiode veel aandacht besteden
aan mobiliteit. GroenLinks wil daarbij het autogebruik niet en de overige mobiliteitsvormen
wel stimuleren. GroenLinks geeft prioriteit aan het openbaar vervoer en het langzaam
verkeer (voetgangers en fietsers). Het mobiliteitsbeleid wordt in een nieuwe nota (het
mobiliteitsplan) herijkt, waarbij stringent wordt vastgehouden aan de uitgangspunten van het
concept “Duurzaam Veilig”.
Programmapunten verkeer
144. Het bevorderen van de verkeersveiligheid blijft prioriteit één voor het verkeersbeleid. Dit
dient te gebeuren door een betere inrichting van straten en wegen, afronden aanpak
gevaarlijke punten en plekken waar regelmatig verkeersongevallen plaatsvinden, voldoende
scheiding van langzaam- en snelverkeer, veilige schoolroutes, intensivering verkeerseducatie
voor basis- en voortgezet onderwijs.
145.
Uit onderzoek van de Fietsersbond (de Fietsbalans) is gebleken dat er nog veel te wensen
over is. Er wordt spoedig gewerkt aan een nieuwe fietsnota. Hoewel er de afgelopen periode
best een aantal positieve maatregelen is genomen, wordt dit beleid met voortvarendheid
voortgezet.
34
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
146.
Uitgangspunten blijven brede fietspaden en –stroken, voorrang voor fietsers, een betere
doorstroming (minder wachttijden bij verkeerslichten) en goede stallingsmogelijkheden in de
winkelcentra en bij het NS-station. GroenLinks heeft met succes de afgelopen periode
aangedrongen op een gratis bewaakte fietsenstalling.
147.
Er wordt een inventarisatie gemaakt van het lopen in Heerlen en de meeste looproutes. Dit
moet leiden tot het oplossen van aanwezige knelpunten voor voetgangers. In deze actielijst
wordt specifiek aandacht besteed aan ouderen en gehandicapten die voor hun verplaatsing
ook aan stoepen gebonden zijn.
148.
GroenLinks blijft streven naar een aantrekkelijk en goedkoop openbaar vervoer zodat het OV
(busvervoer onder andere) ook aantrekkelijker wordt voor woon-werkverkeer en winkelend
publiek. In de afgelopen jaren is het voorzieningenniveau verder verslechterd. GroenLinks
vindt dat het net van busverbindingen dient te worden verdicht en de frequenties weer
verhoogd. Ook in de vroege ochtend en avond dient het vervoersaanbod sterk te worden
uitgebreid. Extra aandacht wordt besteed aan de onderlinge aansluitingen. De
toegankelijkheid van het openbaar vervoer wordt vergroot door meer, aantrekkelijke
bushaltes en het verder verbeteren van de wijzen van betaling voor vervoersbewijzen. Tevens
tracht de gemeente in samenwerking met de busvervoerder, in eerste instantie door middel
van acties maar wellicht later structureel, te komen tot een lagere vervoerprijs (bv. 1
euro/dag).
149.
De gemeente bevordert alternatieve vervoerswijzen (OV en fiets) van mensen die werken in
de stad. Zij geeft zelf het voorbeeld van een goed mobiliteitsbeleid voor haar ambtenaren. Dit
wordt ook aanbevolen aan grote werkgevers in en rondom het centrum van Heerlen (ABP,
CBS, onderwijsinstellingen enz). Het vergunningparkeren is ook een goed instrument om
werkers in de stad te stimuleren om niet met de auto te komen. Bekeken moet worden of de
extra kosten voor het vergunningparkeren voor burgers die wonen rondom het centrum,
kunnen worden verlaagd of dat deze kosten kunnen worden verhaald op bedrijven /
instellingen die mede de oorzaak zijn van de parkeeroverlast in de betreffende buurten.
150.
Openbaar vervoer en langzaam verkeer worden ook specifiek gestimuleerd voor het brengen
en halen van schoolkinderen en het rijden naar recreatieve en sportvoorzieningen (zowel in
de buurten en de wijken als naar het buitengebied).
151.
Het integreren van het Collectief Vraagafhankelijk Vervoer met het gewone OV kan een
verbetering zijn als wordt voldaan aan de volgende voorwaarden: het CVV moet goed
toegankelijk en dienstbaar zijn en blijven voor de primaire doelgroepen gehandicapten en
ouderen, het moet makkelijk toegankelijk en niet veel duurder zijn dan het gewone OV.
Belangrijk zijn kleinere marges in aanrij- en aankomsttijden, kleinere tijdsoverschrijdingen in
omrijden en een mogelijke kortere aanmeldtijd.
152.
De gemeente blijft zich sterk maken voor handhaving (intercitystatus, behoud station
Hoensbroek) en uitbreiding van het vervoersaanbod per trein (hogere frequentie, lightrail, 2
stations Woonboulevard en de nu gerealiseerde de Kissel). Er wordt bezien of (analoog aan
Duitsland) met een treinkaartje aansluitend in de stad van aankomst met de bus kan worden
gereisd.
153.
Voor iedere euro die de gemeente besteedt aan het faciliteren van de automobiliteit wordt
ook een euro ingezet voor maatregelen voor het openbaar vervoer en het langzaam verkeer.
In het bijzonder de beschikbare middelen vanuit het rijk en de provincie worden primair
besteed voor voorzieningen voor het OV en het langzaam verkeer.
35
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
154.
In nogal wat woonstraten ondervinden burgers overlast van (vracht)verkeer (voorbeelden
Molenberglaan, St. Barbarastraat, Maarten Luther Kinglaan en Hommerterweg, Patersweg,
Randweg). Wat volgens GroenLinks meestal geen oplossing biedt, is het aanleggen van
nieuwe wegen.
155.
GroenLinks is en was geen voorstander van het ontsluiten van de Buitenring en de Binnenring
(uitzondering aanleg Buitenring ten noorden van Hoensbroek ter ontlasting van de Patersweg
en Randweg). Echter, de toegezegd subsidiegelden en de reeds gemaakte investeringen
maken de buitenring onvermijdelijk. GroenLinks zal zich wel blijven inzetten om de aanleg
zoveel mogelijk milieuvriendelijk te maken.
156.
GroenLinks zoekt de oplossingen in het minder aantrekkelijk maken van woonstraten voor
het doorgaand verkeer. Daarnaast wordt een nieuwe actie richting bedrijven uitgevoerd
waarin met gezag wordt aangedrongen dat het vrachtverkeer uit de woonstraten wegblijft.
Plattegronden en bewegwijzering (ook voor het langzaam verkeer) worden geoptimaliseerd.
157.
GroenLinks blijft tegenstander van het invoeren van betaald parkeren in de stadsdeel centra
zoals Heerlerheide, Heerlerbaan en Hoensbroek. Deze stadsdeelcentra hebben het al zeer
moeilijk. Daar zijn doorgaans geen luxe artikelen te koop maar ze fungeren met name als
dagelijkse inkoop mogelijkheid voor de buurtbewoners (plaatselijke bakker, supermarkt en
groenteboer). Veel mindervalide mensen en werkende ouders, zijn aangewezen op deze
centra voor het doen van hun wekelijkse boodschappen met de auto.
Dierenwelzijn
De gemeente is verantwoordelijk voor de bescherming van dieren binnen haar grenzen. Het is
daarom belangrijk dat zij een gemeentelijk dierenwelzijnsbeleid formuleert. Verantwoordelijk voor de
uitvoering van dit beleid moet, volgens GroenLinks Heerlen een wethouder worden die dierenwelzijn
als deel van zijn taken heeft. De gemeente maakt hondenbeleid dat gedragen wordt door de
inwoners en dat bijdraagt aan het welzijn van honden.
Programmapunten dierenwelzijn
158. Overlast door hondenpoep wordt bestreden met voldoende uitlaatplaatsen en plaatsen waar
honden los kunnen lopen. Opruimen wordt gestimuleerd, onder andere door middel van
voorlichting, het plaatsen van automaten met hondenpoepzakjes en meer afvalbakken.
159.
Gemeenten zijn verplicht om zwervende dieren op te vangen en twee weken te verzorgen.
De gemeente maakt hierover afspraken met organisaties als de dierenambulance, het
dierenasiel en andere dierenopvangcentra. Die krijgen daarvoor voldoende (financiële) steun.
Ook bevordert de gemeente de opvang van gewonde en zieke dieren.
160.
Het beheer van het gemeentelijk groen wordt afgestemd op natuurontwikkeling en op de
bescherming van de individuele dieren verstoren, zoals het kappen van bomen of het
uitbaggeren van sloten. Werkzaamheden die dieren kunnen, vinden bij voorkeur niet plaats
in het voorjaar en in het broedseizoen (1 maart – 1 juli). Dit wordt expliciet in vergunningen
opgenomen.
161.
Overlast door dieren wordt op diervriendelijke wijze opgelost. De gemeente overlegt met de
Dierenbescherming welke maatregelen getroffen kunnen worden in plaats van het doden van
dieren. Oplossingen kunnen worden gezocht in het aanpassen van de leefomgeving van
dieren, geboorteregulatie of het vangen en herplaatsen van dieren.
36
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
162.
Schade door wild wordt in principe op diervriendelijke wijze tegengegaan en niet door het
doden van dieren. De gemeente onderzoekt eerst alle alternatieve oplossingen, alvorens tot
het vangen en/of doden van dieren over te gaan. Alternatieven zijn onder meer het
aanbieden van alternatieve foerageergebieden of het afschrikken c.q. verjagen van dieren.
163.
Er wordt zoals eerder genoemd in dit verkiezingsprogramma, geen vergunning gegeven voor
vermaak met dieren omdat dit indruist tegen de erkenning van de eigenwaarde van het dier.
Denk aan kamelenraces of zwijntjetik. Het houden van visrally’s en het gebruik van levend aas
en van leefnetten in de gemeentelijke wateren wordt verboden. In het gemeentelijk beleid
wordt de biologische veehouderij gestimuleerd.
164.
Bij kinderboerderijen dient de nadruk te liggen op hun educatieve taak en moeten de dieren
op een zo natuurlijk en ongestoord mogelijke manier worden gehouden. Het beleid ten
aanzien van de oprichting van kinder- en stadsboerderijen en hertenkampen bevat strikte
voorwaarden om het dierenwelzijn zo goed mogelijk te waarborgen.
37
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
8. Kleurrijk en tolerant
De bevolkingssamenstelling van Heerlen is zeer divers. Vanaf het begin van de vorige eeuw zijn
mensen van heinde en verre naar Heerlen / Parkstad Limburg komen wonen. Heerlen is dus al van
oudsher een pluriforme, veelkleurige multiculturele samenleving. GroenLinks zet in op participatie,
inburgering en tolerantie. Veel mensen uit een niet-westerse regio, kunnen zich goed redden in onze
maatschappij. Maar de multiculturele samenleving kent problemen. De integratie van niet-westersen
is nog niet optimaal. Daarbij betreft het hier een groep die voor een belangrijk deel aan de onderkant
van de samenleving terecht dreigt te komen, met alle bijkomende problemen en spanningen.
Armoede en werkeloosheid treffen in verhouding veel niet-westersen. Voor een aantal jongeren van
niet-westerse afkomst (gelukkig ook een minderheid) biedt de samenleving te weinig geborgenheid
en toekomstperspectief. Als de (gemeentelijke) overheid hieraan te weinig zorg en aandacht
besteedt, dan dreigen segregatie en de samenleving verscheurende conflicten.
Uitsluiting en discriminatie bestrijden we. In de integratiediscussie is GroenLinks helder: iedereen is
burger van onze samenleving en heeft de rechten en de plichten van onze democratische rechtstaat.
Dat betekent: vrijheid van meningsuiting, gelijkwaardigheid van man en vrouw, respect voor ieders
levens- of geloofsovertuiging, scheiding van kerk en staat, en respect voor ieders seksuele
geaardheid. In de integratiediscussie gaat het GroenLinks erom dat participatie voorop staat: hoe
bereiken we dat iedereen naar vermogen meedoet, in economische zin (werk en inkomen), als
volwaardig burger (in wijk, dorp en stad) en in sociale zin (in welzijn en zorg), omdat we samen
Heerlen zijn. Waar mogelijk bevordert de gemeente actief dit proces en straalt ze die houding in
daden uit. Problemen worden openlijk besproken en er wordt aan oplossingen gewerkt.
Integreren is ook emanciperen. Zelfvertrouwen en zelfbeschikkingsrecht zijn erg belangrijk voor de
positie van niet-westerse vrouwen. Onderwijs en werk zijn onmisbare elementen. De
arbeidsmarktpositie van niet-westersen kan en moet beter. Beheersing van de Nederlandse taal
bevordert de integratie. GroenLinks wil daarom blijven bouwen aan de multiculturele samenleving;
een samenleving in onderlinge harmonie met respect voor elkaars eigenheid, standpunten en
culturele verscheidenheid en uitingen. In de gemeentelijke politiek dient het aspect van nietwestersen, minderheden en anders denkenden, binnen de uitgangspunten van de grondwet, gestalte
te blijven krijgen.
Programmapunten kleurrijk en tolerant
165. Er moet meer ruimte worden gecreëerd voor interculturele uitwisseling. (niet-westerse)
mensen moeten de ruimte krijgen om hun identiteit te ontplooien.
166.
Het gemeentelijke minderhedenbeleid wordt gecontinueerd en krijgt verdere impulsen. Zo
bevordert de gemeente de oprichting van een Heerlense Raad voor de Multiculturele
samenleving waarin migranten en niet-westersen een platform in kunnen vinden.
167.
De zelfhulporganisaties van niet-westersen dienen volwaardig te kunnen blijven functioneren
en werken aan maatschappelijke participatie en emancipatie. Zij krijgen hiervoor aanvullende
ondersteuning. Een belangrijke rol is hier weggelegd voor het Centrum voor Diversiteit en de
hiervoor genoemde Raad voor de Multiculturele samenleving.
168.
Onze samenleving is complex en lang niet alle voorzieningen zijn even toegankelijk, zeker
voor mensen die nog niet lang hier wonen en onze taal minder machtig zijn. Van nieuw- en
oudkomers mag worden verwacht dat zij voldoende moeite doen om in te burgeren. Van de
overheid mag worden verwacht dat daar voldoende praktische mogelijkheden voor worden
aangeboden. Mensen die de weg nog niet voldoende kennen in onze samenleving, en in het
bijzonder voor hulp- en zorgvoorzieningen, moeten een beroep kunnen doen op nietwesterse zorgconsulenten.
38
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
169.
Er dienen ook voor iedere groep niet-westersen voldoende mogelijkheden te zijn om elkaar in
hun eigen cultuur te ontmoeten. Bijvoorbeeld zullen er voor jongeren voorzieningen zijn in de
Molenberg en het Schaesbergerveld. Het vaderproject op de Molenberg wordt verder
ondersteund.
170.
De integratie en participatie van vrouwen in onze samenleving moet worden bevorderd.
171.
Via het buurtgericht werken wordt per buurt een project opgestart dat de integratie van nietwestersen in de buurten versterkt. Daarbij zijn goede gemeenschapsvoorzieningen
onontbeerlijk.
172.
GroenLinks is voorstander van een goede inburgering van alle nieuwkomers, waarbij ook de
nieuwkomers zelf hun verantwoordelijkheid nemen. Echter de mensen moeten ook de kans
krijgen. Daarin valt veel te verbeteren. De taalcursussen kunnen kwalitatief veel beter en
mensen moeten op alle mogelijke wijzen worden gestimuleerd en geholpen om de taal te
leren.
173.
De deelname van niet-westersen in alle inspraaktrajecten van de gemeente wordt bevorderd.
Dit geldt ook voor de betrokkenheid en participatie van niet-westersen bij het bestuur van de
stad.
174.
Het beleid om de arbeidsparticipatie van niet-westersen te vergroten wordt geïntensiveerd.
Mensen die wensen als zelfstandige een onderneming te beginnen, worden hierin (extra)
ondersteund.
175.
De specifieke woon- en zorgbehoeften van niet-westerse ouderen worden nader ingevuld.
Mondiaal beleid en vluchtelingenbeleid GroenLinks streeft naar een rechtvaardige verdeling
van macht, kennis, bezit, arbeid en inkomen,zowel in Heerlen, Nederland als op
wereldschaal. GroenLinks zal zich blijven verzetten tegen uitbuiting en onderdrukking van
groepen en volkeren. GroenLinks zal altijd weerstand bieden aan intolerantie en
discriminatie, racisme en fascisme.
176.
Vluchtelingen en asielzoekers mogen op bijzondere aandacht en solidariteit rekenen. Het
landelijke hardvochtige beleid is vooral gericht op het uitzetten en terugsturen van
vluchtelingen. Daarbij worden te veel fouten gemaakt, waardoor mensen op straat komen te
staan. De gemeente heeft de humanitaire opdracht om voor dakloze vluchtelingen (tijdelijk,
totdat een definitieve oplossing is gevonden) huisvesting en zo nodig ook (indirect)
ondersteuning te bieden.
GroenLinks wil dus de garantie dat in Heerlen niemand op straat wordt gezet!
166.
Het Anti – discriminatiebureau Zuid-Limburg wordt in de gelegenheid gesteld om ook in
Heerlen invulling te blijven geven aan de bestrijding van racisme en fascisme. Het mondiale
beleid wordt opnieuw geformuleerd, waarbij de gemeente zich deze problematiek meer
aantrekt. Het Overlegplatform Mondiale Vorming krijgt beleidsmatige ondersteuning zodat
de hierbij aangesloten organisaties meer activiteiten kunnen ontplooien.
167.
De opvang van minderjarige asielzoekers krijgt meer aandacht. Onder andere door het
aanbieden van veelzijdig scholing, zullen zij voorbereid worden op een langdurig verblijf in
Nederland.
168.
Het is gewenst dat er meer bekendheid en begrip ontstaat over de Islam en het Islamitische
deel van de bevolking. Hiertoe dient een communicatieproject te worden opgestart.
39
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
169.
De gemeente zal zich samen met andere gemeenten actief blijven verzetten tegen de
inhumanitaire kanten van het vluchtelingenbeleid. GroenLinks betreurt het daarbij dat de
Gerrit van de Pasch Stichting zijn activiteiten heeft moeten beëindigen. De problematiek van
uitgeprocedeerde asielzoekers vraagt ook van de gemeente om aanvullende bijdragen. In het
bijzonder zal er huisvesting moeten worden geboden voor op straat gezette
vluchtelinggezinnen, o.a. via de Stichting Noodopvang. De gemeente kan zich hier niet
verschuilen achter (incidenteel) particulier initiatief. GroenLinks acht dit een kwestie van
elementaire beschaving.
170.
De inburgering wordt met extra inzet voortgezet. Waar nodig wordt maatwerk geleverd en
worden taalcoaches ingezet. De gemeente bewaakt de kwaliteit. Mogelijkheden voor een
Persoonsgebonden Inburgerings Budget (PIB) willen we ook in Heerlen realiseren. De reeds
gekozen prioritering voor niet-westerse vrouwen wordt voortgezet. Het Moedercentrum
krijgt subsidie.
171.
Discriminatie op grond van seksuele geaardheid, sekse, leeftijd, huidskleur, handicap of
religieuze overtuiging wordt bestreden. Met preventieve acties wordt gewerkt aan een
bewustzijn van respect voor verscheidenheid. Bij klachten over discriminatie dient de politie
hiervan melding te maken, aangiftes op te nemen en onderzoek te doen.
172.
Zeker in een tijd van economische crisis dreigen kwetsbare groepen als eerste te worden
ontslagen. Om te voorkomen dat nieuwe Nederlanders aan de kant komen te staan voert de
gemeente een actief diversiteitbeleid en is er oog voor behoud van werkgelegenheid voor
kwetsbare groepen. Op lokaal niveau zal met werkgevers worden gesproken om ervoor te
zorgen dat alle jongeren een stageplek vinden.
40
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Denk mondiaal, handel lokaal!
Het gros van de wereldburgers heeft veel minder kansen op een leven in redelijke welvaart dan de
inwoners van Nederland. Er zijn enorme verschillen waar het gaat om de vooruitzichten en kansen op
een behoorlijk leven. De mondiale consumptie legt een steeds groter beslag op natuurlijke
hulpbronnen en bestaansmogelijkheden van wereldburgers nu en van generaties na ons. De armsten
in de wereld worden daarbij het hardst getroffen door de economische recessie en de klimaat- en
voedselcrisis. Gedragsverandering en bijstelling van beleid zijn hard nodig om sociale
rechtvaardigheid en een duurzaam beheer van de aarde te bewerkstelligen. Voormalig secretarisgeneraal van de VN, Kofi Annan, stelde nadrukkelijk dat gemeenten, als bestuurslaag die het dichtst
bij de burgers staat, een sleutelrol spelen in het streven naar een betere wereld. GroenLinks zet zich
ervoor in dat ook Heerlen samen met betrokken burgers, instellingen en bedrijven een bijdrage
levert.
173. De gemeentelijke ondersteuning van Vluchtelingenwerk wordt voortgezet; activiteiten die
participatie, emancipatie en bewustwording stimuleren krijgen daarbij extra ondersteuning.
Speciale aandacht is nodig voor hoogopgeleide nieuwe Nederlanders, zodat we gebruik kunnen
maken van talenten die nu nog te vaak onopgemerkt blijven.
174. Heerlen moet een Fairtrade-gemeente te worden. GroenLinks acht dit streven van wezenlijk
belang omdat daarmee gemeente, burgers en ondernemers gestimuleerd worden om eerlijke
producten te kopen. De Fairtrade-status willen we binnenhalen en behouden.
175. De gemeente heeft de afgelopen jaren haar steun aan het werk van de Vereniging Mondiaal
Beleid uitgebreid. GroenLinks wil dat de ingezette koers om minimaal 1 euro per inwoner te
besteden aan het (bewustwordings)werk van Mondiaal Beleid wordt voortgezet. Daarmee
moet het draagvlak voor internationale solidariteit vergroot worden.
176. De gemeente zal ‘duurzaam moeten beleggen’, om te voorkomen dat gemeentelijke gelden
worden gebruikt voor wapenproductie of klimaatschadelijke activiteiten.
177. De gemeente is bereid om haar kennis en ervaring op bijvoorbeeld het gebied van
afvalverwerking, waterbeheer en energiebesparing desgevraagd over te dragen aan gemeenten
in ontwikkelingslanden.
178. Bij het aanbesteden door de gemeente wordt als voorwaarden gesteld dat de producten en
goederen uit ontwikkelingslanden (koffie, thee, tropisch hardhout ed.) voldoende betaald en
duurzaam geproduceerd zijn. Zo zal bij de volgende aanbesteding van koffie en thee het
keurmerk Max Havelaar vereist worden.
41
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
9. Beleid voor jong en oud
Goed en betaalbaar wonen in een voor iedereen leefbare en veilige buurt, is voor GroenLinks het
doel van een goed woonbeleid. De bevolkingskrimp en op termijn zelfs de afname van het aantal
huishoudens, hebben grote gevolgen voor het woonbeleid. In de vastgestelde regionale
woonmilieuvisie zijn de gevolgen van de bevolkingskrimp voor de volkshuisvesting in beeld gebracht.
We constateren dat wachttijden voor sociale huurwoningen weer aan het oplopen zijn. Voor
GroenLinks betekent dit dat bij vervangende nieuwbouw na sloop, het aantal sociale huurwoningen
naar boven toe moet worden bijgesteld.
Vanwege de vergrijzing zijn extra zorgwoningen nodig, zeker in die buurten en kernen waar ze nog
ontbreken. Variatie in woonmilieus geeft mensen de kans om in de eigen buurt te blijven wonen als
ze in een andere levensfase komen. Met de komst van meer hbo-studenten naar Heerlen is het zaak
dat er ook voldoende wooneenheden beschikbaar komen voor de doelgroep studenten. Langdurige
leegstand van woningen moet voorkomen worden, omdat dit verloedering in de hand werkt en de
leefbaarheid aantast. De gemeente moet leegstand goed bijhouden en eigenaren erop aanspreken
om desnoods tijdelijk te verhuren.
Op het gebied van ruimtelijke ordening is vaststelling van een structuurvisie van belang.
De in gang gezette aanpak om verouderde bestemmingsplannen te actualiseren wordt voortgezet.
Duurzaam ruimtegebruik, bescherming en versterking van groene functies en van de ruimtelijke
kwaliteit zijn daarbij voor GroenLinks uitgangspunten.
Programmapunten jong en oud
179. De regionale woonmilieuvisie dient geactualiseerd te worden op grond van de meest recente
cijfers rond bevolkingsdaling en vergrijzing. In de periode 2010- 2030 is het uitgangspunt in de
regio dat voor iedere woning erbij er ook één af zal moeten. Inbreidingsplannen en
herstructurering gaan voor op uitbreidingsplannen waaraan geen behoefte meer bestaat. Het
gaat om het verbeteren van de kwaliteit van de bestaande woningvoorraad, waarbij met de
corporaties afspraken worden gemaakt.
180. Woningen, en woningaanpassingen voor de groeiende groep ouderen zijn van belang. In wijken
en kernen waar nog geen woonzorgwoningen beschikbaar zijn, wordt daarin voorzien. De
gemeente ondersteunt initiatieven voor woongroepen of andere woonvormen waarbij centrale
voorzieningen gedeeld kunnen worden.
181. Extra aandacht voor de huisvesting van studenten. De woonfunctie voor studenten in de
binnenstad van Heerlen dient versterkt te worden. Wonen boven Winkels is daarvoor een goed
project, en ook bij plannen voor invulling van de voormalige ziekenhuislocatie dient huisvesting
voor studenten aandacht te krijgen.
182. Met de woningcorporaties wordt overlegd over oplopende wachtlijsten voor sociale
huurwoningen; we maken een gezamenlijk actieplan over hoe we die wachtlijsten kunnen
verkorten. GroenLinks maakt zich daarbij sterk voor voldoende betaalbare woningen voor
starters en ouderen. Bij nieuwbouwplannen willen wij vasthouden aan een percentage van 30
procent betaalbare woningen.
183. Bij nieuwbouw en renovatie krijgen energiebesparende maatregelen en duurzame
energievoorziening extra aandacht; in de prestatieafspraken met woningcorporaties worden
hiervoor concrete doelstellingen opgenomen.
184. Subsidieregelingen voor duurzaamheid en ‘cradle-to-cradle’in de bouw worden maximaal
benut.
42
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
185. In de bestaande woningvoorraad wordt extra aandacht geschonken aan toegankelijkheid en
bruikbaarheid voor mensen met functionele beperkingen.
186. De bevolkingskrimp zal op termijn leiden tot minder woningen en gebouwen, bijvoorbeeld
basisscholen. Kansen om groen in de wijken te versterken (parkjes, speelplekken) moeten
worden benut op plekken waar na sloop terrein vrijkomt.
43
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
10. Onderwijs zonder drempels
Ten aanzien van het onderwijs heeft de gemeente een belangrijke faciliterende taak, met name
gericht op het bieden van kwalitatief en kwantitatief voldoende huisvesting. De gemeente zal
ontwikkelingen zoals tweede kans onderwijs “een leven lang ontplooiingskansen” en de brede school
(met voor- en naschoolse opvang) ondersteunen. Het peuterspeelzaalwerk en de vroegschoolse
educatie worden verder gestimuleerd. Daarbij krijgen niet-westerse kinderen en kansarme kinderen
extra aandacht.
Ook het onderwijs moet voor ieder kind kansen en zo nodig aanvullend ondersteuning bieden. Extra
inzet blijft nodig voor achterstandsonderwijs, het vroegtijdig (zonder diploma) schoolverlaten en het
verminderen van analfabetisme. Ook hierbij is bijzondere aandacht noodzakelijk voor niet-westerse
kinderen. Er dient te worden gestreefd naar een zo groot mogelijke toegankelijkheid van de moderne
ontwikkelingen in de informatievoorziening. De digitale trapveldjes in de buurten zijn hiertoe een
goed middel. Dat neemt niet weg dat iemand die digibeet is / wenst te blijven toch op een adequate
wijze in de samenleving moet kunnen participeren. GroenLinks wil dat Heerlen een levendige
studentenstad wordt met voldoende geschikte huisvesting en voorzieningen die ervoor zorgen dat
meer studenten zich thuis voelen in Heerlen.
Programmapunten onderwijs
187. Iedere school voor basis- en voortgezet onderwijs wordt wat GroenLinks betreft een brede
school. Als dat niet in één gebouw kan, dan vormt de school met zijn omgeving een ‘virtuele
brede school’.
188. Deze scholen zijn de spil in een wijk; de brede school verzamelt het buurtwerk, de diverse
verenigingen, het maatschappelijk werk en de wijkagent onder één dak.
189. De gemeente benut de harmonisatie van peuterspeelzalen en kinderopvang om tot een
kwaliteitsverbetering in de voor- en vroegschoolse educatie te komen.
190. Om de doorstroming van vmbo-tl naar havo te vergemakkelijken probeert de gemeente
hierover met schoolbesturen afspraken te maken (geen extra eisen voor toelating, oplossen
van knelpunten in de aansluiting).
191. Met een goed zorgaanbod (leerlingbegeleiding) in en op de school en met een goedwerkend
systeem van leerplichtcontrole worden verzuim en uitval in het onderwijs voorkomen; zo wordt
maximaal geïnvesteerd in ons kapitaal voor nu en in de toekomst: onze kinderen.
192. Vroegtijdig schoolverlaten wordt tegengegaan door praktisch onderwijs, schoollocaties met
een menselijke maat, en individuele begeleiding binnen de ‘virtuele brede school’. GroenLinks
zet maximaal in op het doel: iedereen minimaal een startkwalificatie.
193. Als investering tegen oplopende jeugdwerkloosheid wil GroenLinks stimuleren dat langer
doorleren meer toegankelijk en betaalbaar wordt gemaakt.
194. De gemeente zet zich samen met het bedrijfsleven in om voldoende stageplekken en
leerwerkbanen met adequate begeleiding te creëren en het MKB krijgt hierbij praktische
ondersteuning bij de begeleiding van stagiaires.
195. De gemeente stimuleert initiatieven binnen het onderwijs die erop gericht zijn, moeilijk
begeleidbare en moeilijk plaatsbare leerlingen toe te leiden naar de arbeidsmarkt.
196. Om deelname van studenten binnen het Heerlense verenigingsleven te verhogen kunnen zij op
basis van hun studiebewijs korting op contributies krijgen. De Studenten-Uitpas is een prima
initiatief dat voortgezet dient te worden en uitgebreid naar het mbo.
44
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
197. Er dient een betere samenwerking te komen tussen locale bedrijven en scholen. (Denk daarbij
aan stagen mogelijkheden)
11. Sport in de schijnwerpers
GroenLinks wil graag alle bewoners laten sporten en bewegen. Sport verbindt mensen van
verschillende leeftijden en bevolkingslagen, geeft samenhang en laat mensen meedoen. Daarnaast
zijn sport en bewegen goed voor de gezondheid. Veel jonge mensen kampen met overgewicht of
leven ongezond. Sportprojecten voor jongeren in de wijken en op school, op te zetten samen met de
Sportstichting, kunnen helpen dit tegen te gaan. Ook intensivering van bewegingsonderwijs op
scholen en het openstellen van schoolpleinen buiten schooltijd kunnen hierin een bijdrage leveren.
Het aanbod van sportvoorzieningen zal aangepast moeten worden aan het toenemende aantal
ouderen in de komende jaren. Door de gevolgen van de krimp zullen we aandacht moeten houden
voor de ontwikkeling die hierdoor binnen wijken en verengingen plaatsgrijpt. Heerlen is door de
provincie aangewezen als sportstad; er zijn extra provinciale gelden nodig om de Sportzone op een
goede manier tot verdere ontwikkeling te brengen. Deze ontwikkeling zal de komende jaren het
sportimago van Heerlen versterken. Naast de Sportzone blijft de evenwichtige spreiding van
sportaccommodaties van belang. Hier zal kwaliteit vóórgaan op nabijheid en is mede vanwege de
krimpende bevolking op termijn clustering van sportvoorzieningen noodzakelijk. Bereikbaarheid en
kwalitatief goede accommodaties ondersteunen de bestuurders en vrijwilligers van verenigingen in
hun belangrijke werk. De doorontwikkeling van de Sportstichting verdient hierin een plek te krijgen,
om sport en inwoners zo dicht mogelijk bij elkaar te brengen.
Programmapunten sport
198. GroenLinks wil dat de gemeente professionele sport en andere commercieel getinte topsport
niet financieel ondersteunt. Dit geldt in het bijzonder voor de professionele voetbalsport; ook
via Parkstad Limburg. Bij het organiseren van evenementen is het wel gewenst dat de
gemeente facilitaire dienstverlening biedt. Tevens kan een (in verhouding beperkte)
garantiestelling voor mogelijke exploitatietekorten worden overwogen.
199. Het stimuleren van sportbeoefening op amateuristische basis en vooral voor jongeren, blijft
noodzakelijk. Iedere wijk heeft / krijgt hiervoor basisvoorzieningen zoals voetbalvelden,
gymzalen en dergelijke.
200. Een aantal voorzieningen kan beter op regionaal niveau worden gerealiseerd. Wij denken
hierbij bijvoorbeeld aan relatief dure sportvoorzieningen, die wel aan een hoge kwaliteit
moeten voldoen om tot optimale prestaties te voldoen. Naast de atletiekbaan bij het sportpark
Emma, zouden de ruimtelijke mogelijkheden beter kunnen worden benut bij de voormalige
draf- en renbaan in Schaesberg.
201. De gemeente bevordert gezond sporten en bewegen. Kinderen op alle basisscholen worden
actief in contact gebracht met sportverenigingen om zodoende het plezier van sporten te
ervaren. Het inkomen van ouders mag daarbij geen drempel vormen. De ‘kidsregeling’v oor
mensen met een inkomen op bijstandsniveau dient dat mogelijk te maken.
202. Een efficiënt gebruik van sportruimte wordt nagestreefd, waarbij kunstgras tot de
mogelijkheden behoort daar waar ruimtegebrek is; voorts door de realisatie van
multifunctionele sportaccommodaties die ook door het onderwijs kunnen worden gebruikt.
203. Er komen trapveldjes (Johan Cruijf Court), basketbalveldjes en speelpleinen in de wijk als basis
voor een gezonde sociale infrastructuur. In de winter wordt, bij strenge vorst, door de
gemeente zorg gedragen voor schaatsmogelijkheden op onder water gezette pleinen.
45
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
204. De Sportstichting vervult een belangrijke taak voor een goed beheer van de vele
sportaccommodaties in onze gemeente. De Sportstichting zet de ingezette koerswijziging,
waarbij er veel meer transparantie in haar werk komt, in goede samenspraak met verenigingen
en gemeente door.
205. Voor individuele sport- en bewegingsactiviteiten in de openbare ruimte blijft een goede
toegankelijkheid en infrastructuur in buitengebieden noodzakelijk,
206. Het vrijwilligerswerk wordt met hulp van de Sportstichting gericht ondersteund door
begeleiding en deskundigheidsbevordering van vrijwilligers. Wat er met voetbalvereniging
Heksenberg in 2013 is gebeurd mag absoluut niet herhaald worden. Burgers en instanties die
initiatief tonen of op welke manier dan ook willen investeren in de stad dienen ondersteund en
omarmd te worden i.p.v. tegengewerkt. Bij opheffen, samenvoegen of reduceren van welke
gemeentelijke voorziening dan ook zal ruimte gecreëerd worden voor particulier initiatief.
207. Er komt een subsidie- en tarievenstelsel dat eigen initiatieven bij fusies van verenigingen
stimuleert en ondersteunt.
208. Buitenschoolse activiteiten worden opgezet en uitgevoerd in samenwerking met sport- en
cultuurverenigingen.
209. Actieve samenwerking tussen school en sportvereniging wordt bevorderd door de vorming van
brede scholen, schoolsportverenigingen en het opzetten van schoolsportcompetities.
210. De gemeente geeft geen steun aan commercieel gerunde sportverenigingen voor zover die in
Heerlen aanwezig zijn.
211. De gemeente onderzoekt of verplaatsing van enkele stand-alonesportfaciliteiten een
versterking van de Sportzone betekent waardoor deze in sportend Nederland aan importantie
wint.
46
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
12. Kunst en cultuur: een eigen gezicht
Een goed lokaal cultuurbeleid levert de basis voor een vitale lokale samenleving en een inspirerende
identiteit van de stad. Daar waar Heerlenaren zelf vorm en inhoud geven aan hun culturele
/kunstzinnige ontplooiing, heeft de gemeente tot taak te zorgen voor tastbare voorzieningen als
ontmoetingsruimtes, podia en ateliers. GroenLinks heeft ook in de afgelopen periode herhaaldelijk
gepleit om de onevenredige verdeling van cultuurgelden landelijk en ook binnen te provincie te
bestrijden. Er moeten nog belangrijke financiële keuzes worden gemaakt.
Wat de podia betreft, heeft Heerlen in de afgelopen jaren belangrijke stappen voorwaarts gezet met
de renovatie van de stadsschouwburg, de bouw van een middenzaal en een uitvoeringszaal bij de Nor
plus de renovatie van het Patronaat aan de Sittarderweg. De stadsschouwburg heeft in 2013 een
record aantal bezoekers getrokken. Daar is GroenLinks Heerlen trots op. De gemeente dient echter
niet alleen te investeren in gebouwen, maar vooral ook in het kunstzinnig potentieel en daarnaast,
het tot stand komen van kunst en het verloop van activiteiten te begeleiden en te ondersteunen,
zodat getalenteerde mensen zich aan de stad binden.
GroenLinks hecht veel waarde aan de kunstontplooiing van de Heerlense burgers. Daarvoor
ontwikkelt de gemeente een minder bureaucratisch, transparant, visionair kunst- en
cultuurstimuleringsbeleid. De prioriteit komt meer te liggen bij een hedendaagse kunst- en
talentontwikkeling, ontplooien van creativiteit alsmede bij de amateuristische kunstbeoefening.
De muziekschool Heerlen vormt een zeer belangrijke cultuurinstelling in de gemeente en ook in
parkstad. Muziekschool Heerlen moet meer aandacht en impulsen krijgen om te kunnen blijven
functioneren.
Programmapunten cultuur
212. De gemeente en Parkstad Limburg voeren een samenhangend meerjarig en vernieuwend
kunst- en cultuurbeleid uit, gericht op de verdere ontwikkeling van het (lokale / regionale)
kunstzinnige kapitaal. Nader wordt onderzocht op welke wijze het culturele palet van Parkstad
aanvulling behoeft, zodanig dat er in totaal voldoende mogelijkheden zijn om kunsten in de
volle breedte te beoefenen.
213. Hiervoor is het een goede zaak om voor Parkstad Limburg een bureau te formeren waarin de
culturele krachten van alle Parkstadgemeenten gebundeld worden. In dit bureau wordt de
expertise gebundeld, zodat ook beter gebruik kan worden gemaakt van de nationale en
internationale fondsen. Selectie van de te subsidiëren initiatieven gebeurt per afzonderlijke
discipline door een deskundige commissie.
214. Cultureel Parkstad maakt deel uit van een internationaal netwerk. GroenLinks streeft naar de
benoeming van een cultureel ambassadeur. De ambassadeur krijgt een diplomatieke missie op
het gebied van de import en export van cultuurgoederen en het bevorderen van investeren in
de cultuurgoederen van de Parkstad.
215. Het Glaspaleis is het nieuwe culturele hart van de stad. Wat GroenLinks betreft hoeft er weinig
te veranderen aan de functionele invulling van het Glaspaleis (wellicht uitplaatsen van een
aantal kantoorplekken). Momenteel is GroenLinks ook tevreden over de behoorlijk veelzijdige
programmering van culturele evenementen in het glaspaleis.
Wel moet serieus gesneden worden in de grote sommen geld en financiering door de
gemeente.
216. Het Thermenmuseum wordt conform de notitie Historische musea opgewaardeerd. Wel ligt er
een taakstelling om het aantal bezoekers te vergroten. Omdat de opbrengsten beperkt zijn en
entreegeld een belemmering vormt voor het bezoek, overweegt GroenLinks om de toegang tot
de stedelijk musea (Thermenmuseum, Stadsgalerij) gratis te laten zijn.
47
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
217. Omdat in Parkstad nog te weinig mogelijkheden zijn voor eigen producties, wordt een
productiefonds ingesteld voor inwoners die kunst willen maken.
218. Goede voorzieningen en scholing zijn nodig voor talentontwikkeling; GroenLinks wil dat er een
band wordt gelegd tussen kunstontwikkeling en het buurtgericht werken. De kunsten komen
naar de mensen toe zodat zij hiermee meer mee in aanraking kunnen komen. Met goede
kunstzinnige vorming (waaronder Hee-Art) krijgen mensen vaardigheden waarmee zij beter tot
zelfexpressie komen.
219. De samenwerking en onderlinge afstemming tussen de diverse podia (van schouwburg tot
buurthuis) in Parkstad wordt verder verbeterd. Kleinschalige culturele voorzieningen zoals
Kunstencentrum Signe, het Filmhuis, poppodium de Nor, e.d. dienen de kans te krijgen om hun
aanbod te versterken en te vergroten. Er wordt met meer voortvarendheid gewerkt aan een
atelierbeleid, zodat meer permanente en betaalbare atelierruimte beschikbaar komt voor
beeldende kunstenaars.
220. De commerciële podiumkunsten zullen meer kostendekkend moeten zijn. Mogelijkheden zullen
worden gezocht bij hogere entreeprijzen en meer sponsoring, vooral bij duurdere
(commerciële) producties.
221. GroenLinks Heerlen ondersteunt het initiatief van CarboON, een mijnhistorisch museum
rondom het schachtgebouw van de voormalige Oranje Nassaumijn 2. Echter enige zorgen
blijven bestaan over de relatieve beperktheid van het thema en de continuïteit op langere
termijn. GroenLinks blijft van mening dat belangrijke elementen van Géon, een meer breed
georiënteerd natuurhistorisch – geologisch museum met de voorgestelde moderne uitstraling,
nastrevenswaardig zijn.
222. De ontwikkeling van de sterrenwacht Schrieversheide tot een Limburgs Science Centrum
Explorion heeft zich inmiddels bewezen als een positieve aanwinst voor de stad. De exploitatie
dient wel te gebeuren in samenwerking met andere overheden en met behulp van landelijke
subsidies. Een structurele gemeentelijke bijdrage zal daarom beperkt blijven.
223. Vercommercialiseerde grootschalige evenementen zullen van gemeentewege niet financieel
worden ondersteund (wel zo nodig facilitaire dienstverlening en garantiestelling). Wel dient er
een adequaat voorzieningenniveau gehandhaafd te blijven voor amateuristische
sportbeoefening.
224. Festiviteiten met een meer educatief of vormend karakter mogen op ondersteuning rekenen.
225. Culturele organisaties ontwikkelen zich veelal eigenstandig; juist daar komt de creativiteit
vandaan. GroenLinks vindt dat de overheid culturele organisaties en initiatieven zo goed
mogelijk moet ondersteunen en zoveel mogelijk ruimte moet geven voor eigen initiatief en
creativiteit vanuit de stad. Subsidieregelingen behoren helder te zijn. GroenLinks wil dat het
subsidiestelsel zo functioneert, dat ‘gevestigde’ instellingen én nieuwe, innovatieve en
startende organisaties kansen krijgen om deel te nemen aan het culturele leven. Het
subsidiesysteem moet eenvoudig en transparant zijn, de overheid bemoeit zich niet met de
artistieke inhoud.
226. GroenLinks erkent en onderkent het belang van lokale culturele verenigingen en instellingen,
zowel voor de kunst- en cultuurbeleving en -uiting van individuele burgers, als voor de sociale
cohesie in de buurten, wijken, stadsdelen en de gemeente als geheel. GroenLinks stelt zich ten
48
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
doel dat de waarde en kwaliteit van bestaande (wijkgebonden) cultuuruitingen, organisaties,
instellingen en verenigingen door de gemeente gewaarborgd blijft.
227. GroenLinks ondersteunt initiatieven en stimuleert festivals en andere activiteiten waaraan
(verschillende) amateurverenigingen meedoen om zich te profileren en om meer mensen van
de diverse uitingen kennis te laten nemen.
228. GroenLinks wil een inventarisatie en rapportage over aantal en diversiteit van alle kunst- en
cultuurdisciplines en -beoefenaren, over de diversiteit in programmering, publieksbereik en
bestuurssamenstellingen. Middels deze inventarisatie en rapportage wordt een gids ontwikkeld
waarin alle cultuur- en kunstinstellingen (op amateur- én professioneel niveau), ateliers en
kunstenaars vermeld worden. Hierdoor wordt duidelijk gemaakt, welke en hoeveel culturele en
kunstzinnige kwaliteiten en activiteiten wij binnen Heerlen herbergen (de culturele
infrastructuur).
229. Popcultuur – in de brede betekenis van het woord – is een volwaardige cultuuruiting en moet
met oefenruimtes, cursussen en programmering gestimuleerd worden. Nu in de kadernota
Cultuur de meerwaarde van een poppodium/muziekhuis duidelijk is aangetoond, dient dit in de
periode 2014- 20184 ook gerealiseerd te worden (meerjarig investeringsprogramma). Er wordt
de komende jaren via het talentenfonds extra geïnvesteerd in popcultuur.
230. GroenLinks stelt zich te doel dat de gemeente een stimuleringsfonds voor de kunsten opricht,
om daarmee de creatieve industrie als geheel te versterken. Met name kleinschalige en/of
experimentele ideeën, initiatieven en projecten die binnen de gemeente tot stand komen en/of
uitgevoerd worden, komen in aanmerking voor financiële ondersteuning en worden
gefaciliteerd. GroenLinks wil een stadsdichter en een lokale stimuleringsprijs voor duurzame
architectuur.
231. GroenLinks stelt zich ten doel dat de gemeente zorgt voor flankerend beleid voor kunstenaars,
onder meer door het verstrekken van (kleinschalige) opdrachten aan lokale kunstenaars; indien
er sprake is van kunstaankopen, wordt door de gemeente gekeken naar het werk van
kunstenaars die in de regio Heerlen actief zijn.
232. Onderzocht wordt, of er gemeentelijke panden zijn waar kunstenaars hun werk kunnen tonen.
Wanneer kunstenaars gebruik maken van goedkope atelierruimte, bijvoorbeeld in leegstaande
panden, doneren zij na twee maal een kunstwerk aan de stad.
233. GroenLinks wil dat de gemeente initiatieven ondersteunt om open atelierroutes, literatuur- en
poëzieroutes, architectuur- en historische routes te organiseren.
234. Extra aandacht voor jongerencultuur, onder andere door het stimuleren van (professioneel)
georganiseerde dance-evenementen en van een regelmatig open podium voor jongeren die
rappen, dansen, toneelspelen of op een andere wijze hun artistieke podium-vaardigheden
tonen.
235. Kunsteducatie heeft een belangrijke taak om kinderen van kunst te leren genieten en ze te
stimuleren hun kwaliteiten op dit gebied te ontwikkelen. De gemeente speelt hierin een
stimulerende rol.
49
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
13. Open bestuur, participerende burgers
Om de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening en de bedrijfsvoering verder te optimaliseren,
dient er structureel meer te worden geïnvesteerd in het eigen gemeentelijke apparaat.Het ambtelijk
apparaat dient op basis van een open en transparante verantwoordelijkheidsstructuur te worden
gemanaged. Centraal staat klantgerichte informatievoorziening, dienstverlening naar buiten aan
burgers, bedrijven, instellingen, etc., maar nadrukkelijk ook naar het gemeentelijke politieke bedrijf
worden verder geoptimaliseerd. Er zal daarom ook continue moeten worden geïnvesteerd in mensen
en middelen. GroenLinks heeft in de afgelopen periode gezien dat veel goedfunctionerende hoge
ambtenaren uit de organisatie uitstromen. Dit is o.i. een ongewenste ontwikkeling en het is belangrijk
om goede krachten voor de organisatie proberen te behouden en te stimuleren.
Communicatie
De communicatie tussen overheid en burgers is nog steeds zorgelijk. Vooral bij moeilijke
onderwerpen wordt de boodschap vaak te laat en/of onvoldoende begrijpelijk en eenduidig aan het
publiek en belanghebbenden gepresenteerd. Dit leidt weer regelmatig tot frustraties en meer
weerstand dan nodig. De algemene media hebben vanuit hun onafhankelijke positie hierin geen alles
omvattende taak. De informatievoorziening van gemeentewege kan volgens GroenLinks worden
versterkt.
Het is gewenst dat de toepassing van de gemeentelijke website en het gemeentelijk
informatiecentrum continu op toegankelijkheid worden getoetst.
Het gemeentelijk informatieblad De Stadskrant is de afgelopen periode behoorlijk uitgebreid. Maar
het lijkt wel te veel op een reclameblaadje van B&W en met name de coalitie partijen. Onderzocht
moet worden of De Stadskrant kan worden uitgebreid tot een weekblad op niet-commerciële basis.
Het zal dan alle voor de burgers relevante informatie gaan bevatten. Eenmalige, projectmatige en/of
doelgroep gerichte informatiebulletins (exclusief “bewaarnieuws”) worden in de nieuwe Stadskrant
geïntegreerd. De essentie van formele advertenties wordt redactioneel weergegeven. De Stadskrant
zou dan volgens ons ook open moeten staan voor berichtgeving van andere instellingen en
maatschappelijke organisaties, waaronder een uitgebreide activiteitenkalender. De redactie krijgt een
eigen redactie – statuut waarin de onafhankelijkheid wordt gegarandeerd.
De gemeente blijft zoeken naar meer efficiëntie in de dienstverlening, onder andere door meer
gebruik te maken van informatie- en communicatietechnologie. Hierbij blijft de gemeentelijke
dienstverlening rekening houden met voldoende toegankelijkheid voor de burgers die alleen op
eenvoudige (traditionele) wijze kunnen of willen communiceren met de gemeente.
Structureel periodiek overleg vindt plaats met buurtstichtingen en thematisch gerichte organisaties.
Ook bij de situering van moeilijk plaatsbare voorzieningen wordt intensief en zorgvuldig
gecommuniceerd met de omgeving, ook al beseft GroenLinks dat het algemeen maatschappelijk
belang voorrang moet krijgen boven het individuele belang van bijvoorbeeld omwonenden zonder
daarbij echter volledig voorbij te gaan aan de wensen en inbreng van omwonenden. GroenLinks
neemt de burger serieus en wil dat ook naar hun argumenten en voorstellen wordt geluisterd en dat
hun inbreng wordt meegenomen in overwegingen. Zo meende GroenLinks in de afgelopen
raadsperiode dat in de kwestie Domus de omwonenden zich heel positief hadden opgesteld. Ze
hebben meegezocht naar alternatieven en gaven aan bereid te zijn kleinschalig opvang in hun wijk te
accepteren. Ook vanuit de organisatie van Domus het Leger des Heils gaf aan dat het voor de cliënten
zelf ook beter was. GroenLinks heeft daarom ook de inbreng van de burgers gesteund. Helaas zonder
succes door de dogmatische opstelling van de coalitie partijen. Tegelijkertijd heeft GroenLinks in de
kwestie Exodus gekozen voor het algemeen maatschappelijk belang boven het belang van de
omwonenden. Ook in deze kwestie werden voor- en tegenargumenten en ook de inbreng van
omwonenden serieus meegenomen in de besluitvorming, maar omdat er geen gevallen bekend
waren van overlast in andere Exodus huizen koos GroenLinks voor Exodus in Heerlen.
50
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Programmapunten bestuur
236. Alle inwoners moeten zich in Heerlen thuis voelen, ongeacht hun problemen. Niemand mag
aan zijn lot worden overgelaten. Het welzijnsbeleid moet zich enerzijds richten op een breed
publiek en de basis van de samenleving, maar anderzijds specifiek op de mensen die niet
zelfstandig alles voor elkaar krijgen. Kern van het gemeentelijke beleid zal zijn dat de omvang
van de overheidsbijdrage en inzet omgekeerd evenredig is met de positionering op de sociale
ladder.
237. Het aanbod van diensten door het brede (professionele) welzijnswerk dient de komende jaren
op een adequaat uitvoeringsniveau te blijven. Bezuinigingen mogen volgens GroenLinks dat
basisniveau niet verder aantasten. De aansturing van de (professionele) welzijnsorganisaties
moet meer gebaseerd worden op concrete afspraken over de te leveren diensten en de
daarvoor benodigde middelen.
238. Achteraf moet ook een goede verantwoording worden afgelegd, zodat er ook een controle op
de bewezen diensten kan plaatsvinden.
239. Het buurtgericht werken blijft de volle aandacht krijgen en zal ook verder door de gemeente
worden gestimuleerd. Buurtcontactambtenaren gaan, waar van toepassing in samenwerking
met de betreffende stichting Buurtbeheer, in de buurten spreekuur houden om daarmee een
brugfunctie te vervullen tussen de burgers en de gemeente. Ook de zogenaamde nietprioritaire buurten blijven voldoende aandacht krijgen van de gemeente. Daarbij kan ook
gebruik worden gemaakt van re-integratieprojecten en om zo mensen aan een baan te helpen.
240. GroenLinks is voorstander van het verder uitbouwen van een laagdrempelig netwerk van wijken buurtontmoetingsplaatsen, waarin op de hedendaagse levensstijl geënte ontspanning -,
culturele en sportvoorzieningen zullen zijn ondergebracht. Bijzondere aandacht hierbij hebben
de ontmoetingsmogelijkheden voor ouderen, mede om vereenzaming tegen te gaan.
241. Voor het functioneren van de maatschappij en het gemeenschapsgevoel zijn het
verenigingsleven en het vrijwilligerswerk van groot belang. Ook hier is vaak gebrek aan
menskracht. De gemeente dient hier een stimulerende rol te spelen, onder andere door
projecten te ondersteunen (bv. Een ABCD-E-experiment, waarbij de in buurten capaciteiten,
kennis, talenten en krachten van bewoners worden opgespoord), waardoor de deelname wordt
vergroot.
242. De gemiddelde leeftijd van de burgers in Heerlen / Parkstad Limburg neemt snel toe. Een
intensief ouderenbeleid blijft nodig, vooral ook bezien vanuit de noodzaak om ouderen meer
betrokken te houden bij de maatschappij en vanwege de hulp die ouderen nodig hebben in een
steeds ingewikkelder wordende samenleving. Maar ook met een actieve participatie van
ouderen, hun inzet van kennis en kunde en de beschikbaarheid van tijd, is de maatschappij en
bijvoorbeeld het verenigingsleven zeer gebaat.
243. Het jeugd- en jongerenbeleid blijft prioriteit krijgen; zowel in de vorm van (duurzame)
accommodaties (jeugdhomes) als structurele uitbreiding van (activiteiten)begeleiding,
jongerenwerk en opvoedingsondersteuning. Tevens worden in buurten kleinschalige
ontmoetingsplekken (praatplekken, banken, zitmuurtjes) gecreëerd.
244. In het bijzonder zullen er faciliteiten en activiteiten worden ontwikkeld voor nieuwkomers en
niet-westerse jongens en meisjes. In dit verband vraagt ook het ambulante jongerenwerk om
een kwaliteitsimpuls en betere arbeidsvoorwaarden.
51
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
245. In meer buurten worden gebruiksmogelijkheden geboden voor internet (digitale trapveldjes)
Ten behoeve van zowel dienstbaarheid aan burgers als het bieden van werkgelegenheid aan
moeilijk bemiddelbaren komt (weer) voor iedere wijk een buurtklussenbedrijf beschikbaar.
246. Gezien de niet-acceptabele lange wachtlijsten en de ongelukken die er soms plaatsvinden,
wordt er niet meer bezuinigd op het sociaal – maatschappelijk werk. Waar nodig wordt dit
geïntensiveerd. Voor langdurige projecten en voorzieningen zullen ook structurele budgetten
beschikbaar moeten blijven.
247. Organisaties (bv. Alcander, GGD, Welland, Leger des Heils, RIMO enz.) die het beleid van de
gemeente uitvoeren en zeer belangrijke hulpverleningstaken hebben vooral voor
hulpbehoevenden (maatschappelijk en sociaal zwakkeren, verslaafden, dak- en thuislozen,
interventies bij (geestelijke) ongezondheid enz.) in Heerlen op adequate wijze moeten kunnen
functioneren. De inzet van GroenLinks is hierbij primair gericht op verbetering van de
hulpverlening (waaronder de ambulante hulpverlening) en verbreding van het aanbod.
248. De sturing op de inzet van gemeentelijke middelen en doeluitkeringen enz. in relatie tot te
behalen resultaten moet worden verbeterd. De gemeente stelt in samenspraak een algemeen
beleidskader op met prestatieafspraken. Controle op de beleidsrealisatie vindt plaats door een
goede financiële rapportage met een inhoudelijk verantwoording. Dit geldt voor alle door de
gemeente aangestuurde instellingen die gemeentelijk beleid uitvoeren.
249. Hoewel er de laatste jaren, meer aandacht is voor de aanpak van huiselijk geweld (betere
hulpverleningsstructuur) komen er ook meer meldingen. Het kan zo zijn dat huiselijk geweld
meer uit de taboesfeer komt. De ernst van de problemen vraagt om een alerte en
systeemgerichte hulpverlening. GroenLinks wil als er sprake is van vrouwen- en
kindermishandeling, dat niet de slachtoffers maar de dader uit huis wordt geplaatst.
52
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
14. Financieel beleid: transparant en realistisch
GroenLinks zal zorgdragen voor een transparante besluitstructuur op het gebied van de
gemeentefinanciën. Daarbij hoort ook een verdere verbetering van de bedrijfsvoeringscyclus. Bij de
begroting en beleidsplannen dient zo eenduidig mogelijk te worden aangegeven wat voor de
bepaalde hoeveelheid geld moet worden bereikt. Wat zijn we van plan en wat mag dat kosten?
Bij de verantwoording door het college over de uitvoering (de jaarrekening) wordt er op transparante
wijze een één op één relatie gelegd met de begroting. Zo kan de gemeenteraad, maar ook de burgers,
controleren of de gestelde doelen zijn bereikt en of de beschikbaar gestelde middelen ook op een
rechtmatige, doelmatige en doeltreffende wijze zijn besteed.
Jaarlijks doet het college specifiek onderzoek naar de verbetering van de bedrijfsvoering van enkele
onderdelen van de ambtelijke dienst.
Voor nieuwe doelen, maar ook bij nieuwe bezuinigingsrondes of ombuigingsoperaties zal vooraf een
algemene maatschappelijke consultatie plaatsvinden. Met name bij nieuwe bezuinigingsvoorstellen
zal ook van het college van B&W worden verlangd om deze te laten vergezellen van een heldere
opsomming van de mogelijke consequenties.
Het feit dat het inwonersaantal van Heerlen daalt, heeft ook gevolgen voor de inkomsten van de stad,
zowel via de gemeentelijke belastingen als het gemeentefonds. Daarbij zal ook de rijksoverheid
“bewerkt” moeten worden om erkenning te krijgen voor de specifieke problemen van de krimpende
stad en in het bijzonder de dure omwenteling van het benodigde voorzieningenniveau. De gemeente
financiën moeten dus krimpproof worden. Een hogere bijdrage vanuit het gemeentefonds is hierbij
noodzakelijk.
Belastingen
Algemeen uitgangspunt is dat de gemeentelijke belastingen en heffingen en leges jaarlijks stijgen met
het inflatiepercentage. Binnen de mogelijkheden hecht GroenLinks aan een herverdeling van de
gemeentelijke lastendruk gebaseerd op het profijtbeginsel en het laten dragen van de zwaarste
lasten door de sterkste schouders. Lastenverlichting is slechts mogelijk bij gemeentelijke belastingen
en heffingen als de kosten dalen zonder dat het voorzieningenniveau wordt aangetast.
Wat de gevolgen van het dalende inwonersaantal van Heerlen zijn voor de gemeentelijke belastingen
zal in het nieuwe meerjaren belastingbeleidsplan beantwoord moeten worden.
GroenLinks zoekt naar mogelijkheden om het kwijtscheldingsbeleid van de gemeentelijke belastingen
te vergroten. De vermogensgrens voor kwijtschelding kan daarbij verhoogd worden tot het niveau
dat als maximum gehanteerd wordt bij de Wet Werk en Bijstand. Daarbij moet naar wegen worden
gezocht de mogelijke armoedeval verkleinen.
De afgelopen jaren zijn tegen de zin van GroenLinks in de milieuheffingen weer 100 % kostendekkend
gemaakt. Dit ongedaan maken van de verschuiving naar de Onroerende zaakbelasting was over het
algemeen nadelig voor de mensen met lagere inkomens. Hoewel de Onroerende zaakbelasting voor
gebruikers in 2006 wordt afgeschaft, blijft GroenLinks voorstander van een verschuiving van
milieuheffingen naar de Onroerende zaakbelasting.
Als bij een volgende hertaxatie van de OZB – waarden weer blijkt dat goedkopere huizen sneller in
waarde stijgen dan dure, dan zal GroenLinks trachten deze verschuiving van lasten ten nadele van
over het algemeen minder draagkrachtige burgers te compenseren.
Ook zal er naar compensatie worden gezocht als woningen sneller in waarde stijgen dan
bedrijfspanden en er dus een lastenverschuiving van bedrijfsleven naar burgers dreigt.
Bij de introductie van de gedifferentieerde afvalstoffenheffing zal een aanvullende regeling moeten
worden getroffen ten behoeve van de minima, omdat deze momenteel kwijtschelding van de
gemeentelijk belasting hebben.
Burgers worden door een verlaging van de rioolbelasting gestimuleerd zelf maatregelen te nemen. Er
wordt daarvoor een nieuw systeem van rioolheffing geïntroduceerd, dat rekening houdt met
duurzaam stedelijk waterbeheer. Gebouwen die regenwater niet lozen op het (gemengde)
53
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
rioolsysteem, maar bijvoorbeeld gebruiken of op het eigen perceel in de bodem infiltreren, dienen
een lagere rioolheffing te betalen.
De plussen en minnen van GroenLinks ofwel waar GroenLinks extra in wil investeren:
In een aantal beleidsvelden wil GroenLinks extra investeren om het voorzieningenniveau op peil te
houden of om dit te verhogen. Daar staat tegenover dat er wellicht minder uitgaven kunnen
plaatsvinden op andere beleidsterreinen. Voor nieuwe zaken zal er vooral gebruik moeten worden
gemaakt van hogere bijdragen uit het gemeentefond en/of subsidies. Voor een verhoging van de
belastingen met meer dan het inflatiepercentage zullen zeer goede argumenten moeten worden
aangedragen. In het onderstaande schema wordt vooral op overzichtelijke wijze het politieke streven
tot uiting gebracht en niet de feitelijke bedragen. Daarbij verschilt her en der het detailniveau tussen
de verschillende onderwerpen.
Aan niet genoemde onderwerpen of programma’s wordt door GroenLinks vooralsnog geen wijziging
in prioriteit of beschikbaarstelling van middelen voorgesteld ten opzichte van de huidige situatie.
Programmapunten Financiën
250. De forse rijksbezuinigingen zullen ook voor Heerlen grote gevolgen hebben. GroenLinks wil dat
hiervoor verschillende scenario’s worden uitgewerkt en dat er een breed maatschappelijk
debat wordt georganiseerd over hoe we dit voor onze stad gaan oplossen.
251. Het inhuren van interim-managers en externe onderzoeksbureaus wordt verder aan banden
gelegd, mede door via opleidingen ervoor te zorgen dat de gemeente zelf genoeg deskundig
personeel in dienst heeft. Er komt een maximum uurvergoeding voor externen die niet hoger is
dan de salariskosten van de burgemeester. Indien er van deze norm voor externen wordt
afgeweken, moet dat aan de raad gemotiveerd worden.
252. Voor de komende periode stellen we voor om uitvoeringszaken samen met andere gemeenten
op te pakken; hiermee zijn er besparingen mogelijk in ambtelijke kosten. Voorts dient door
gezamenlijk aanbesteden van diensten, samen met andere gemeenten, kostenvoordeel te
worden benut. Onnodige bureaucratie en controle op controle worden teruggedrongen.
Overhead bij de gemeente moet worden teruggebracht; efficiënt werken wordt verder
bevorderd. Voor deze zaken is een concrete taakstelling gewenst.
253. Door de realisatie van een regionaal afvalbedrijf worden de kosten verlaagd. De opbrengst
daarvan dient ten goede te komen aan verhoging van de dienstverlening, verdere stimulering
van hergebruik van afval, en verlaging van het vastrechttarief voor bewoners.
254. Commerciële bedrijven die profiteren van investeringen van de gemeente moeten meebetalen
aan voor hen gunstige infrastructuur (baatbelasting).
255. Er wordt maximaal ingezet om voor gemeentelijke investeringen en beleid financiële
medeondersteuning te verwerven van provincie, rijk en Europese fondsen.
256. De verbeteringen in de inzichtelijkheid en transparantie van de gemeentelijke financiën die in
de afgelopen raadsperiode zijn ingezet, dienen onverminderd opgepakt en voortgezet te
worden.
54
Verkiezingsprogramma 2014-2018 GroenLinks afd. Heerlen e.o.
Kandidatenlijst GroenLinks Heerlen e.o. (lijst 9) 2014-2018
Nr.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
Naam
Rahnama'i
Meesters
Vaessen
Gubbels
Zoetbrood
Rahnama'i
De Haan
Ghannadi
Trumm
Boode
Smit
Laeven
Stassen
vd Neut
Bindels
Boode
Basten
van der Leer
Daliry
Nikzad
van Eupen
Nelissen
Voorletters
M.S. (Sajjad) (m)
G. (Ger) (m)
S.A.M. (Sylvia) (v)
F.E.H. (Fer) (m)
A.E. (Astrid) (v)
M.J. (Javad) (m)
A.A.W. (Aloys) (m)
M .A. (Mohammad) (m)
E.A. (Elvira) (v)
J.P. (Jan Pieter) (m)
D.T.H.T.M. (Damaris) (v)
T. (Ton) (m)
J. (Jeroen) (m)
C.M. (Colan) (m)
J.L.J. (Jo) (m)
S.R.A. (Simone) (v)
C. (Kitty)
A.C. (Arnold) (m)
N. (Nawid) (m)
F. (Faisal) (m)
A. (Annelies)
R.A. (Rik)
55
Woonplaats
Heerlen
Heerlen
Heerlen
Hoensbroek
Brunssum
Heerlen
Heerlen
Heerlen
Hoensbroek
Heerlen
Heerlen
Brunssum
Heerlen
Heerlen
Heerlen
Heerlen
Heerlen
Heerlen
Heerlen
Heerlen
Heerlen
Heerlen

10d Advies cie SL

Verantwoording 2012 - GroenLinks Leiden

Zo energiezuinig als mogelijk is Zo energiezuinig

SCHEIDSRECHTERSVERENIGING De Mijnstreek Heerlen e.o.1924

Mergelsweg 116 6419 EH Heerlen Vraagprijs: € 179.000,-

Senior Financieel Administratief Medewerker

uitslag - Littie of Littienie

Aanvraagformulier Koopsubsidie PV

Openbare betrekkingen en nevenfuncties.xlsx