Visio_schoolgidsomslag_2014 21-5-2014 16:05 Pagina 5 Visio Onderwijs Haren Schoolgids 2014-2015 Schoolgids Visio Onderwijs Haren 2014-2015 1 Deel 1 / Algemeen 4 Voorwoord 4 Koninklijke Visio, expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen 6 Perspectief voor iedereen 6 Het onderwijs van Koninklijke Visio 6 6 − Instellingsplan Het onderwijsaanbod 6 − Scholen 6 7 − Leerlingenaantallen − Ambulante onderwijskundige begeleiding 7 Indeling Visio Onderwijs 8 Visie op onderwijs - waar Visio Onderwijs voor staat 8 − “Perspectief voor elk kind” 8 − “Leren leren” 8 − Gewoon waar het kan, speciaal waar het moet 9 Pedagogisch klimaat en veiligheid 9 Zorg in Onderwijs 9 − Medisch handelen 9 Aanmeldprocedure en toelatingscriteria 10 Passend Onderwijs 10 Kwaliteitszorg 11 − Bouwen aan een adaptieve school (BAS) 11 − Opbrengstgericht werken 11 12 − Inspectie van het Onderwijs 2 Deel 2 / Speciaal onderwijs 13 Onze school 13 Bereikbaarheid 13 Directeur en adjunct-directeur 13 Locatie en gebouwen 13 Aantal leerlingen per 1 oktober 2013 14 Visio Onderwijs Haren in het kort 14 Onderwijsaanbod SO 14 − Basisaanbod 14 15 − Ontwikkelingsperspectief − Samenwerking 15 Onderwijsaanbod MB 16 16 − so-mb − vso-mb 17 − Leerroute A 18 18 − Doorstroom binnen de afdeling MB Visueel onderzoek en gezondheidszorg 19 Commissie Leerlingenzorg (voorheen Commissie van Begeleiding) 19 Oogarts 19 Schoolarts 19 Behandelingen 19 Verzorging 19 Uitstroom 20 Cijfers 2012-2013 20 Samenwerkingsverbanden in de regio 20 Ons team 22 − Het team in Haren 22 − Deskundigheidsbevordering en doorontwikkeling onderwijskundig en kwaliteitsbeleid 23 Ouderparticipatie 24 − Ontwikkelingsperspectief besprekingen 24 − Huisbezoeken 24 − Nieuwsbrief voor ouders 24 − Ouderavonden/ contactdagen 24 − Brusjesdag 24 − Ouderparticipatie in school 24 − Medezeggenschap 24 Veiligheid 25 Melden van Incidenten 25 BHV (bedrijfshulpverlening) 25 Voorbehouden en risicovolle handelingen 25 Calamiteitenplan 25 Risico-inventarisatie (onder andere controle van de speeltoestellen, legionella en tilliften)25 Preventie pesten, kindermishandeling en seksueel misbruik 25 Wetten en regels 26 Leerplicht en schoolverzuim 26 Schoolregels 26 Uren onderwijs 26 Praktische zaken van A tot Z 26 Activiteiten en ouderbijdrage 26 Curatele, bewind en mentorschap 27 Financiële regelingen Foto’s, video Gym- en zwemkleding Lesuitval Lijst met nuttige adressen Lunchpakket, fruit en tussendoortjes Overblijven Persoonsgebonden budget (PGB) Schoolbenodigdheden Schooltijden Telefonisch contact Traktaties Vakantie- en andere vrije dagen Vervoer van en naar school Ziekmeldingen en schoolverzuim 3 27 28 28 28 28 29 29 29 29 29 29 29 29 29 30 Deel 3 / Bijlagen 31 Raad van Toezicht, Raad van Bestuur, medezeggenschap, klachtenregeling en informatieverstrekking 31 Belangrijke adressen Koninklijke Visio 34 Afkortingen en begrippen 35 Bijlage 1: Toelatingscriteria 37 Bijlage 2: Nuttige adressen 38 Deel 1 / Algemeen Deel 1 / Algemeen Voorwoord Voor u ligt de schoolgids van Visio Onderwijs, vastgesteld door de Raad van Bestuur. Visio Onderwijs maakt deel uit van Koninklijke Visio, expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen. Leerlingen met een visuele beperking, al dan niet in combinatie met een andere beperking, kunnen bij ons terecht voor hun volledige onderwijsloopbaan. Wij bieden primair onderwijs en voortgezet onderwijs aan op scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs, evenals ambulante onderwijskundige begeleiding voor kinderen die onderwijs volgen op reguliere of speciale scholen uit een van de andere clusters. Ook bieden we ambulante ondersteuning in het vervolgonderwijs (MBO, HBO en universiteit). Deze schoolgids geeft uitgebreide informatie over onze scholen voor kinderen en jongeren met een visuele en/of meervoudige beperking. Naast praktische informatie wordt duidelijk wat Visio Onderwijs de leerling en zijn ouders te bieden heeft. Ontwikkelen van vaardigheden en mogelijkheden Het onderwijs op de Visio-scholen sluit nadrukkelijk aan bij het onderwijs op reguliere scholen. De kerndoelen zoals deze in het regulier basisonderwijs gelden, worden op aangepaste wijze ook door ons gehanteerd. Voor leerlingen vanaf twaalf jaar is er de mogelijkheid om praktijkonderwijs, VMBO of HAVO te volgen, waarbij we ons richten op een positief resultaat op het reguliere eindexamen. Leerlingen met een (ernstige) meervoudige beperking kunnen deelnemen aan praktisch onderwijs, gericht op het ontwikkelen van (arbeidsmatige) vaardigheden. De kinderen en jongeren worden gestimuleerd om hun talenten en mogelijkheden zo goed mogelijk te benutten. Naast de gebruikelijke schoolse vakken, worden de leerlingen geschoold in sociale en praktische vaardigheden. De leerlingen werken zowel zelfstandig als samen met andere leerlingen aan hun sociaal-emotionele, motorische en zintuiglijke ontwikkeling. 4 We vinden het van groot belang de leerlingen te stimuleren tot maximale zelfstandigheid en zelfontplooiing. Dit wordt onder andere zichtbaar bij het werken met passende dag- en weektaken. Onderwijs aan onze leerlingen is maatwerk, dat groepsgericht wordt ingevuld. In kleine groepen wordt het onderwijs aangeboden, waarbij ruimte is voor het tempo en ontwikkelingsniveau van iedere leerling. We vinden het belangrijk dat kinderen en jongeren met plezier naar school gaan. Dit is een voorwaarde voor elke leerling om zich goed te ontwikkelen en te leren. Hiertoe werken wij graag met de leerlingen en u als ouder samen. We hechten er veel belang aan om een goede relatie met de leerlingen en u te onderhouden en nodigen u en uw kind van harte uit verwachtingen met ons te delen en vorm te geven. Kwaliteit van onderwijs Visio Onderwijs heeft de ambitie en de taak systematisch en doelgericht te werken aan het maximaliseren van prestaties van de leerlingen. We willen hoge, realistische doelen stellen voor onze leerlingen en onze scholen. Uitdagen en planmatig handelen gebeurt op basis van een analyse van de prestaties van de leerling. Het zogenaamde ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) is richtinggevend voor het onderwijs dat uw kind krijgt aangeboden. Hierin wordt aangegeven op welk niveau de leerling werkt en wat het verwachte uitstroomperspectief is. Dit plan komt in samenspraak met de leerling en u als ouder tot stand. Op vaste momenten in het jaar meten wij de ontwikkeling van de leerling, waardoor u de voortgang en de ontwikkeling van uw kind mede kunt volgen. Hiermee bent u er van verzekerd dat uw kind optimaal gestimuleerd wordt om binnen de eigen mogelijkheden, maximaal te presteren. En dat wij hierover verantwoording afleggen aan de leerling en u als ouder. Tevens leggen wij verantwoording af aan de samenleving door het aanleveren van alle vereiste gegevens inzake instroom, doorstroom en uitstroom aan de Inspectie van het Onderwijs. Deel 1 / Algemeen Onze onderwijskwaliteit meten wij regelmatig. Dit doen we door het afnemen van gevalideerde tests, het regelmatig afnemen van tevredenheidsonderzoeken en het afleggen van verantwoording aan de Inspectie van het Onderwijs. Met het afgeven van een basisarrangement voor iedere Visio-school heeft de inspectie geoordeeld dat wij voldoen aan de gestelde kwaliteitsnormen. Toch blijven wij ons graag verbeteren. Wij nodigen de leerling en u dan ook van harte uit om tips, opmerkingen en kritische noten met ons te bespreken. Daarmee stelt u ons in staat om voor alle leerlingen binnen Visio Onderwijs, het beste onderwijs te realiseren en daarmee optimale kansen te creëren voor een goede en passende toekomst. En dat doen we graag! We wensen u en uw kind een goed schooljaar 2014-2015 toe. Mede namens de Raad van Bestuur, Algemene directie Onderwijs, Koninklijke Visio Marcel Janssen en Marjan van den Haak 5 Koninklijke Visio, expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen Perspectief voor iedereen In Nederland krijgen jaarlijks duizenden mensen te maken met blijvende slechtziendheid of blindheid. Wanneer iemand slecht ziet of helemaal blind wordt, heeft dat ingrijpende gevolgen voor wonen, werken, ontspanning, onderwijs, opvoeding en mobiliteit. Op al deze terreinen biedt Koninklijke Visio ondersteuning. Onze diensten zijn er voor kinderen en volwassenen die slechtziend of blind zijn. Ook mensen die naast een visuele beperking een andere beperking hebben, kunnen bij ons terecht. Met vakmanschap en bezieling begeleiden wij onze cliënten en leerlingen bij een zo zelfstandig mogelijk leven. Mensen die persoonlijk of professioneel betrokken zijn bij iemand met een visuele beperking, kunnen ook bij Visio terecht voor advies, ondersteuning en deskundigheidsbevordering. In onze dienstverlening staat de vraag van de leerling en de cliënt centraal. Samen zoeken we naar de beste oplossing. Voor meer informatie over onze dienstverlening verwijzen wij u naar onze website: www.visio.org. Het onderwijs van Koninklijke Visio Visio Onderwijs – dat formeel bestaat uit drie onderwijsinstellingen (drie brin-nummers) – verzorgt speciaal onderwijs, voorgezet speciaal onderwijs en ambulante onderwijskundige begeleiding aan leerlingen met een visuele beperking en aan leerlingen die naast een visuele beperking, ook een verstandelijke of andere beperking hebben. In de wet wordt dit onderwijs “cluster 1” genoemd. De wet en ook het ministerie hanteert voor de leerlingen van cluster 1 de terminologie “visueel gehandicapt” en “meervoudig gehandicapt”. Binnen Visio kiezen we in plaats daarvan voor mensen/leerlingen met een visuele beperking en mensen/leerlingen met een meervoudige beperking. In deze schoolgids spreken we daarom over visueel beperkt en meervoudig beperkt; op enkele plekken wordt meervoudig beperkt in deze schoolgids afgekort als mb. Bijna 75% van de kinderen met een visuele beperking neemt deel aan thuisnabij 6 onderwijskundige begeleiding van Visio. Dit kan een reguliere school zijn of een speciale school buiten Visio. Daarnaast heeft Visio eigen onderwijslocaties voor (voortgezet) speciaal onderwijs aan leerlingen met visuele beperkingen of meervoudige beperkingen, in Amsterdam, Breda, Grave, Haren, Huizen en Rotterdam. Instellingsplan Voor alle scholen van Visio Onderwijs bestaat een gezamenlijk plan voor de periode tot medio 2015: het instellingsplan. Daarin staan de visie en de missie van het onderwijs verwoord. Bovendien geeft het de accenten aan voor de komende jaren. De schoolgidsen en jaarplannen worden afgeleid van het instellingsplan. Het plan is te verkrijgen op de onderwijslocaties of te downloaden via www.visio.org/onderwijs. In het schooljaar 2014-2015 wordt een nieuw meerjaren strategisch beleidsplan voor Visio Onderwijs ontwikkeld. Onze missie blijft ‘meedoen mogelijk maken’. Door nieuwe vormen van ondersteuning en meer maatwerk op reguliere en speciale scholen en aan leerlingen met visuele beperkingen, willen we bereiken dat nog meer leerlingen thuisnabij onderwijs kunnen volgen. Het onderwijsaanbod Scholen Visio Onderwijs heeft in zes gemeenten onderwijslocaties van waaruit onderwijs wordt aangeboden. Op de onderwijslocaties is er het volgende onderwijsaanbod: Amsterdam so vso X x Breda Grave x Haren x Huizen x Rotterdam x x so-mb vso-mb x x x x x x x x x x x x so = speciaal onderwijs vso = voortgezet speciaal onderwijs so-mb = speciaal onderwijs voor leerlingen met een meervoudige beperking vso-mb = voortgezet speciaal onderwijs voor leerlingen met een meervoudige beperking Deel 1 / Algemeen Speciaal onderwijs Het onderwijsaanbod is gericht op het behalen van de kerndoelen primair onderwijs, waarbij de wijze van aanbieden is aangepast voor leerlingen met een visuele beperking. Voortgezet speciaal onderwijs Het onderwijsaanbod is gericht op het behalen van de eindtermen voortgezet onderwijs (praktijkonderwijs, vmbo, HAVO), waarbij de wijze van aanbieden is aangepast voor leerlingen met een visuele beperking. Het voortgezet speciaal onderwijs bereidt leerlingen voor op doorstroom naar het vervolgonderwijs (uitstroomprofiel vervolgonderwijs), of op het gaan uitoefenen van een (beschermde) functie op de arbeidsmarkt (arbeidsmarktgerichte uitstroomprofiel). Speciaal onderwijs voor leerlingen met een meervoudige beperking Het onderwijsaanbod is gericht op het behalen van de kerndoelen so-mb, waarbij de wijze van aanbieden is aangepast voor leerlingen met een visuele beperking. Er zijn vijf leerroutes. Deze zijn ingericht naar ontwikkelingsleeftijd. Voortgezet speciaal onderwijs voor leerlingen met een meervoudige beperking Het vso-mb bestaat uit vijf leerroutes – ingericht naar ontwikkelingsleeftijd – waaraan uitstroomprofielen zijn verbonden. Het onderwijsaanbod richt zich op een goede voorbereiding op het wonen, werken, samenleven en vrije tijd. Afhankelijk van de leerroute vindt uitstroom plaats naar belevingsgerichte, activerende of arbeidsmatige dagbesteding, of een beschermde arbeidsplaats. onderwijslocaties en de ontwikkeling in leerlingenaantallen ziet u hieronder een overzicht van de aantallen per locatie, over de afgelopen zes jaar. 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Amsterdam 76 78 80 80 76 81 Breda 73 71 75 72 66 64 Grave 125 134 130 128 129 127 Haren 78 74 71 66 61 60 Huizen 90 89 87 82 80 70 Rotterdam 100 106 110 115 120 125 Totaal 542 552 553 543 532 527 Visio onderwijs streeft naar thuisnabij onderwijs. Dit betekent dat we integratie in het reguliere onderwijs proberen te bevorderen. Dit doen we door het bieden van ambulante onderwijskundige begeleiding (aob) in alle onderwijsvormen in Nederland. Op deze manier maakt circa 75% van al onze leerlingen gebruik van thuisnabij onderwijs met ambulante onderwijskundige begeleiding. Ambulante onderwijskundige begeleiding wordt geboden aan de leerlingen en hun leraren in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs, overig (voortgezet) speciaal onderwijs en hogescholen/universiteiten. Het resultaat van ons streven naar maximale integratie is een groeiend leerlingenaantal in de aob. De verwachting is dat in de komende jaren het aantal aob-leerlingen tot stabilisatie komt. Ambulante onderwijskundige begeleiding Hieronder ziet u overzicht van de ontwikkeling van de leerlingenaantallen in de aob van Visio; de aob wordt vanuit de regio’s Noord-, Midden- en Zuid-Nederland aangeboden. 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Leerlingenaantallen Visio geeft onderwijs aan circa 525 leerlingen en aan ongeveer 1.550 leerlingen ambulante onderwijskundige begeleiding. Het aantal leerlingen dat onderwijs volgt op een van onze onderwijslocaties daalt sinds enkele jaren licht. De daling wordt vooral ingegeven door demografische ontwikkelingen. Tevens heeft ons streven naar integratie van leerlingen in het regulier onderwijs tot gevolg dat minder leerlingen onderwijs volgen bij Visio. Om u een indruk te geven van de grootte van de 7 Regio Zuid 644 755 803 834 883 898 900 929 Regio Midden 339 353 358 375 372 388 390 391 128 160 168 173 176 186 213 234 Regio Noord Totaal 1121 1268 1329 1382 1432 1472 1503 1554 Indeling Visio Onderwijs Visie op onderwijs - waar Visio Onderwijs voor staat “Perspectief voor elk kind” “Perspectief voor elk kind” is een belangrijk uitgangspunt van ons onderwijs. We willen als onderwijsinstelling ieder kind, ongeacht de individuele beperkingen, een perspectief voor de toekomst bieden. Elk kind is anders en heeft een eigen ontwikkeling. Die ontwikkeling en de ondersteuningsvragen van de leerling staan centraal en geven richting aan het onderwijs, uiteraard binnen de wettelijke kaders. Daarbij is er een dialoog tussen de leerling, de ouders en de onderwijsmedewerkers. Naast kennisontwikkeling is er binnen ons onderwijs aandacht voor zintuiglijke, sociaal-emotionele en lichamelijke ontwikkeling. Hiermee ondersteunen en begeleiden we kinderen in hun groei naar zelfredzaamheid en zelfstandigheid. Elke leerling moet de beste mogelijkheden krijgen om tot ontwikkeling te komen, en binnen zijn mogelijkheden kunnen participeren in de samenleving. We bevorderen hun verantwoordelijkheidsgevoel. Leerlingen doen, behalve kennis, ook vaardigheden op waarmee ze een sociaal 8 netwerk kunnen opbouwen, kunnen samenwerken en voorbereid zijn op de thema’s wonen, werken, vrije tijd en burgerschap. “Leren leren” “Leren leren” is een belangrijk concept in ons onderwijsprogramma. Het bestaat uit drie pijlers: − Leerling-initiatief: leerlingen nemen regie over hun eigen leerproces (passend bij hun ontwikkelingsniveau). − Leerkracht is coach: de leerkracht bewaakt het leerproces en coacht de leerling in zijn ontwikkeling. − Rijk leeromgeving: de leeromgeving en leerstof zijn rijk, activeren en prikkelen. Kenmerkend zijn de grote inbreng en betrokkenheid van leerlingen. Er wordt zo goed mogelijk aangesloten bij de kennis- en belevingswereld van leerlingen. Leerlingen worden begeleid naar het meer zelfstandig opdoen van nieuwe kennis en vaardigheden en het zelf kunnen oplossen van problemen. Dit niet alleen tijdens hun schoolloopbaan, maar in alle leer- en leefsituaties. Daarnaast zijn bij het “leren leren” de vragen en keuzes van de leerling (of zijn ouders) meer dan voorheen bepalend voor de planning en uitvoering van het onderwijs. Deel 1 / Algemeen Gewoon waar het kan, speciaal waar het moet We vinden het belangrijk dat een kind naar díe onderwijssetting gaat, waarbinnen het de beste kansen en mogelijkheden heeft om tot ontplooiing te komen. Voor het ene kind is dit het reguliere onderwijs, dichtbij huis, in combinatie met ambulante onderwijskundige begeleiding (aob). Voor een ander kind is dit (tijdelijk) het speciaal of voortgezet speciaal onderwijs van Visio. Binnen onze scholen is het onderwijs “gewoon waar het kan, speciaal waar het moet”. De meeste methoden die we gebruiken binnen het speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs sluiten aan bij het reguliere basis- en voortgezet onderwijs. Hierdoor is het voor leerlingen gemakkelijker om eventueel de overstap naar het reguliere onderwijs te maken. Pedagogisch klimaat en veiligheid Visio Onderwijs vindt het belangrijk een klimaat te creëren waarin leerlingen zich veilig, gerespecteerd en gewaardeerd voelen. We nemen leerlingen serieus en vinden het belangrijk dat ze zich gesteund voelen door hun medeleerlingen en leerkrachten. De gewenste sfeer is het uitgangspunt voor de manier waarop we met elkaar omgaan: hoe leerkrachten met leerlingen omgaan, leerlingen met elkaar en leerkrachten onderling. Wanneer we signaleren dat een leerling of leerkracht het klimaat negatief beïnvloedt, spreken we hem daarop aan. De scholen beschikken over een pestprotocol. Hierin staat aangegeven hoe we pesten tegengaan en aanpakken. Het pestprotocol is één van de onderdelen van het veiligheidsplan. We willen onze leerlingen met een visuele beperking ook een fysiek veilige omgeving bieden waarop ze “blindelings” kunnen vertrouwen. Dit betekent dat we onder andere van onze leerlingen en leerkrachten verwachten dat ze lesmaterialen gestructureerd opbergen en hun eigen spullen opruimen. De gebouwen zijn voorzien van (tactiele) verwijzers en markeringen, zodat leerlingen de weg goed kunnen vinden. We bieden leerlingen hiermee een omgeving waarin ze veilig kunnen bewegen en waarin ze zich veilig voelen. De scholen beschikken over een leerlingenraad, een spreekbuis voor en door leerlingen, die in gesprek gaat met de locatieleiding over wat de leerlingen bezig 9 houdt op de school. Hierdoor kunnen signalen snel worden opgepakt. Zorg in Onderwijs Naast het volgen van kwalitatief goed onderwijs hebben veel leerlingen ook een grote zorgbehoefte. Voor een gewone school is lesgeven en zorg bieden aan uw kind soms moeilijk te combineren. Door het brede dienstenpakket van Visio (naast Onderwijs ook Revalidatie & Advies en Wonen & Dagbesteding) hebben we de mogelijkheid om op onze Visio-scholen zowel onderwijs als zorg te bieden. Binnen Visio streven we dan ook naar een optimale samenwerking tussen Onderwijs en Zorg. “Eén kind, één plan” is hierbij het uitgangspunt. Hierbij nemen we de wettelijke kaders vanuit onderwijs in acht, zodat onderwijstijd voor ieder kind effectief wordt ingezet. Medisch handelen Visio wil zo goed mogelijk aansluiten bij de zorgbehoefte van de leerlingen. Uiteraard zijn we hierin zo zorgvuldig mogelijk. Vanuit de overheid zijn er regels opgesteld waar scholen zich aan moeten houden bij het uitvoeren van medische handelingen. Met medische handelingen bedoelen we handelingen die op voorschrift van een arts uitgevoerd moeten worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het toedienen van medicijnen, het toedienen van (oog)druppels, aanbrengen van huidzalf of het geven van sondevoeding. De afspraken rondom medische handelingen zijn als volgt: − Als op voorschrift van een arts bij een leerling één of meerdere medische handelingen onder schooltijd verricht moeten worden, is het nodig dat de school beschikt over een uitvoeringsverzoek van de ouders. Daarnaast moet het een expliciet onderdeel zijn van het ontwikkelingsperspectiefplan van de leerling, dat door de ouders is ondertekend. Beide documenten dienen in het leerling-dossier aanwezig te zijn; wanneer deze niet aanwezig zijn, zal de school de ouders hier om vragen. Ook wanneer de leerling de handeling zelf kan uitvoeren, moeten deze documenten opgenomen zijn in het leerlingdossier. − Visio is er verantwoordelijk voor dat de handeling wordt uitgevoegd door bekwaam en bevoegd personeel. Handelingen worden uitgevoerd volgens de algemene aanwijzingen die zijn opgenomen in protocollen. Bij het uitvoeren van de handelingen wordt ook rekening gehouden met de individuele behoeften van de leerling zoals vermeld in het individueel ondersteuningsplan. − Het uitvoeren van een medische handeling zonder uitvoeringsverzoek van ouders is niet toegestaan. Om die reden wordt er in de scholen van Visio geen paracetamol, andere zelfzorggeneesmiddelen of homeopathische middelen toegediend zonder uitvoeringsverzoek en ingevuld ondersteuningsplan. De Commissie van Onderzoek hanteert bij haar besluit de toelatingscriteria van cluster 1 (opgenomen in de bijlage van deze schoolgids) en weegt naast de onderzoeksgegevens, tevens de hulpvraag van het kind en de vragen en behoeften van de ouders. Een besluit over toelating wordt binnen zes weken genomen, na aanmelding en ontvangst van het onderwijskundig rapport van de huidige school en de actuele oogheelkundige gegevens. Aanmeldprocedure en toelatingscriteria Wanneer u een kind met een visuele beperking wilt aanmelden voor (ondersteuning in) onderwijs, kunt u bellen met het Cliëntservicebureau van Visio (088 585 85 85). Een medewerker brengt uw vragen in kaart en geeft informatie over het aanmeldproces en de onderzoeken die nodig zijn. De aanmelding wordt beoordeeld door de Commissie van Onderzoek, die bestaat uit een schoolleider, gedragswetenschapper, oogarts en maatschappelijk werker. Met inbreng van de expertise van de verschillende leden, komt de Commissie tot een gezamenlijk besluit over de toelating tot onderwijs of ambulante onderwijskundige begeleiding van Visio. Het kan zijn dat het kind regulier onderwijs kan volgen met ondersteuning van een ambulant onderwijskundig begeleider. Het is ook mogelijk dat het kind een dusdanige beperking ondervindt van zijn of haar visus, dat het meest passende onderwijs het best op een van de onderwijslocaties van Visio geboden kan worden. 10 Passend Onderwijs Binnen het primair en voortgezet onderwijs (PO en VO) zijn regionale samenwerkingsverbanden gevormd waarin ook de speciale scholen voor leerlingen met lichamelijke beperkingen, verstandelijke beperkingen en gedragsproblematiek zijn opgenomen. De scholen voor leerlingen met visuele beperkingen (cluster 1) en de scholen voor leerlingen met auditieve beperkingen (cluster 2) maken hier geen onderdeel van uit, maar zijn zelfstandig. Dit heeft te maken met de relatief kleine omvang van deze Deel 1 / Algemeen doelgroepen en dus ook de beperkte omvang van deze clusters, in combinatie met de specifieke expertise die nodig is. Visio Onderwijs werkt samen met de samenwerkingsverbanden in het PO en VO. We vinden het immers belangrijk dat een visuele beperking bij een kind tijdig wordt gesignaleerd en dat snelle aanmelding bij Visio Onderwijs plaatsvindt, zodat een kind snel kan worden ondersteund bij zijn schoolloopbaan. Voldoet het kind aan de toelatingscriteria, dan zal bekeken worden welke ondersteuning en expertise nodig zijn om het onderwijs voor de leerling zo toegankelijk mogelijk te maken. Kwaliteitszorg Visio Onderwijs werkt systematisch en doelgericht aan het maximaliseren van de prestaties van de leerlingen. We willen hoge, realistische doelen stellen voor onze leerlingen en onze scholen. Uitdagen en planmatig handelen vindt plaats op basis van een analyse van de prestaties van de leerling. Om dit optimaliseren geven we uitvoering aan de projecten “bouwen aan een adaptieve school” en “opbrengstgericht werken”. Bouwen aan een adaptieve school (BAS) Op alle onderwijslocaties van Visio krijgt adaptief onderwijs vorm volgens de systematiek van BAS (bouwen aan een adaptieve school). In teambijeenkomsten werkt het team gedurende een aantal schooljaren, met begeleiding van het Seminarium voor Orthopedagogiek, aan zeven ontwikkelingslijnen. De ontwikkelingslijnen krijgen gaandeweg steeds verder invulling. De ontwikkelingslijnen zijn: − Structuur: inrichting en aankleding van de klas en voorspelbaar handelen van de leerkracht, weekplanning etc. − Interactie: met de individuele leerlingen, met een groep leerlingen, met ouders (doorgaande lijn bij onder andere de ontwikkeling van een positief zelfbeeld, en het werken met een portfolio). − Zelfstandige leerhouding: omgaan met regels, afspraken tijdsbewustzijn en planning, begeleiden leerlingen in het zelfstandig leren. Zelfstandig leren bereidt leerlingen voor op het zelfgestuurd leren. − Instructie: inhoud en organisatie van het instructieproces, effectief benutten instructietijd, omgaan met verschillen 11 tussen leerlingen, diverse instructiemodellen hanteren. − Samenwerkend leren: van elkaar leren in verschillende situaties zoals zelfontdekkend leren in homogene of heterogene groepen, in tandems, in tafelgroepen, of klasdoorbrekend. − Planningssysteem: afstemmen leerlingenzorg op de groei en ontwikkeling van de leerling. − Teamleren: komen tot een lerende organisatie zodat het team kennis en ervaring met elkaar deelt en daarvan leert. BAS richt zich op optimale afstemming van het onderwijs op de leerling, borging van kwaliteitsdocumenten, en effectieve en efficiënte inrichting van het onderwijs. Opbrengstgericht werken In lijn met de “Wet kwaliteit (V)SO” geeft Visio Onderwijs invulling aan “opbrengstgericht werken”. Cluster 1 (onderwijs aan leerlingen met een visuele beperking) heeft hiervoor een ontwikkeltraject ingericht waaraan alle onderwijslocaties en de ambulante onderwijskundige begeleiding van Visio Onderwijs deelnemen. Voor een deel gaat het in dit traject om het formuleren van clusterstandaarden voor opbrengsten van vakken zoals rekenen/wiskunde, taal/Nederlands/Engels en sociaal-emotionele ontwikkeling/zelfredzaamheid. Maar het gaat ook om nieuwe waarden en de overtuiging: opbrengstgericht werken levert een bijdrage aan het beste onderwijs en aan de beste begeleiding van leerlingen met een visuele beperking. Meer planmatig en doelgericht handelen op basis van analyse van prestaties, staat binnen opbrengstgericht werken centraal. Het gaat om het systematisch analyseren op leerling-, groeps-, locatie-, instellings- en clusterniveau. Het planmatig werken krijgt in de dagelijkse praktijk vorm en is gericht op het verhogen van opbrengsten vanuit het groepsplan, de leerlijnen en de zorgstructuur. In het ontwikkelingsperspectiefplan van de leerling staat beschreven wat het verwachte uitstroomniveau van de leerling is. Dit is het doel waar we naartoe werken. Jaarlijks wordt dit plan met de ouders (en de leerling) geëvalueerd en wordt bekeken welke aanpassingen in het onderwijs of de begeleiding nodig zijn om dit doel te kunnen behalen. De insteek van opbrengstgericht werken is dat onze leerlingen het wat gaat opleveren. Door meer of hogere doelen willen we betere voorbereiding op de maatschappij, het vervolgonderwijs, arbeid of dagbesteding bereiken. Dit sluit naadloos aan op ons streven tot ‘meedoen mogelijk maken’. Inspectie van het Onderwijs De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op de kwaliteit van het onderwijs en dus ook op de kwaliteit binnen Visio Onderwijs. Krijgen alle leerlingen onderwijs van voldoende kwaliteit, voldoen de scholen aan de wet- en regelgeving en zijn de financiën op orde? Daarnaast rapporteert de Inspectie over ontwikkelingen in het onderwijs, met als doel het onderwijs als geheel te verbeteren. De Inspectie hanteert voor Visio Onderwijs het toezichtskader voor het (voortgezet) speciaal onderwijs waarin het waarderingskader voor het speciaal onderwijs en het waarderingskader voor het voortgezet speciaal onderwijs zijn opgenomen. Jaarlijks maakt de Inspectie een risicoanalyse van een onderwijslocatie en bespreekt deze met de Raad van Bestuur van Visio. Mochten er geen risico’s zijn, zal de Inspectie het basisarrangement continueren. Als de Inspectie gedurende vier jaar een onderwijslocatie niet bezocht heeft vanwege een themaonderzoek of het onderzoek voor het onderwijsverslag, brengt de Inspectie een vierjaarlijks bezoek aan de onderwijslocatie. In het vierjaarlijks bezoek gaat de Inspectie in op het opbrengstgericht werken binnen de onderwijslocatie. 12 Deel 2 / Speciaal onderwijs Deel 2 / Speciaal onderwijs Onze school Bereikbaarheid Visio Onderwijs Haren biedt onderwijs aan leerlingen met visuele of meervoudige beperkingen en bestaat uit drie afdelingen: de afdeling speciaal onderwijs (so), de afdeling voor leerlingen met meervoudige beperkingen (so-mb en vso-mb) en de afdeling ambulante onderwijskundige begeleiding (aob). Het bezoekadres is met ingang van het schooljaar 2014-2015 voor alle afdelingen: Rijksstraatweg 284 in Haren. Het correspondentieadres voor alle afdelingen is: Postbus 54 9750 AB Haren Telefoon 088 585 75 00 Fax 088 585 75 99 Email [email protected] Website www.visio.org Directeur en adjunct-directeur Directeur: Marjan van den Haak Adjunct-directeur so en so/vso-mb Visio Onderwijs Haren: Karin Rademaker Adjunct-directeur aob in Noord-Nederland: Lia van Emmerik Locatie en gebouwen Ons schoolgebouw van de afdelingen so en so/vso-mb ligt aan de doorgaande route van Haren naar Glimmen, op het terrein van Visio De Heukelom. Dit terrein is begin 2010 geheel gerenoveerd. De school is verbouwd en er zijn vier nieuwbouwwoningen (voor jeugdige cliënten, die bij Visio wonen of logeren) en een 13 nieuw Kindercentrum (voor dagbesteding aan kinderen) verschenen. Het schoolgebouw van de afdeling voor leerlingen van het speciaal onderwijs (so), voorheen aan de Rummerinkhof 6A in Haren, is met ingang van augustus 2014 verlaten. De groepsgrootte en de dienovereenkomstige bezetting door medewerkers gebood o.a. vanwege veiligheidsoverwegingen aansluiting bij een andere afdeling of school. De so afdeling is vooralsnog gehuisvest aan de Rijksstraatweg; onderzocht wordt of aansluiting bij en intensieve samenwerking met een reguliere basisschool in Haren in de toekomst tot de mogelijkheden behoort. Onze school in Haren is in de eerste plaats een gewone school waar kinderen spelen, leren en zich ontwikkelen. We streven er naar, dat onze leerlingen dezelfde kennis en vaardigheden in hetzelfde tempo opdoen als kinderen op een reguliere basis- of voortgezet onderwijs school of een school voor speciaal basis- of voortgezet onderwijs. We zijn daarom binnen Visio Onderwijs landelijk gestart met het vastleggen van een norm, waaraan we ons als school willen spiegelen. De leerresultaten van alle leerlingen worden jaarlijks op groeps- en schoolniveau vastgelegd, vergeleken met de norm en geanalyseerd, opdat zo nodig maatregelen genomen kunnen worden om beter bij de norm aan te sluiten. Toch is onze school óók een heel speciale school. De visuele beperking van de leerlingen vraagt om een aanpassing van het onderwijs. In het regulier onderwijs wordt steeds meer gebruik gemaakt van visueel aantrekkelijk materiaal en methoden. Voor kinderen en jongeren met een visuele beperking kan dat problemen opleveren. Het schoolteam staat dagelijks voor de taak de ziende wereld voor onze leerlingen begrijpelijker te maken. Daarbij houden we rekening met de mogelijkheden en beperkingen van iedere leerling. Behalve een visuele beperking, hebben onze leerlingen vaak andere beperkingen. Ze hebben bijvoorbeeld leerproblemen, sociaal-emotionele problemen, of een ziekte die aanpassingen vergt. Dat maakt het onderwijs speciaal én aangepast aan de mogelijkheden van iedere leerling. Voordat kinderen in staat zijn iets te leren, moeten zij zich veilig voelen op school. Daarom besteden we daar ook veel aandacht aan. Ieder kind heeft een vaste groepsleerkracht of mentor. Dit is voor het kind (meestal) de eerste vertrouwenspersoon. Ook besteden we aandacht aan de sociaalemotionele ontwikkeling van ieder kind. We benaderen de kinderen met respect en ondersteunen ze bij het opgroeien naar zelfstandige en gelijkwaardige deelnemers aan de samenleving. Binnen de grenzen van hun mogelijkheden spreken wij onze leerlingen hierop aan en dagen hen uit om de, soms moeilijke, stappen hierin te nemen. Wij willen de kinderen zodanig toerusten dat zij vertrouwen in zichzelf hebben, weten wat ze kunnen en waard zijn, goed met anderen om kunnen gaan en respect hebben voor anderen. Met het werken aan zelfvertrouwen, zelfstandigheid en zelfredzaamheid van de leerling bereiden we hen voor op uiteindelijk (zelfstandig) wonen, werken en het besteden van de vrije tijd op betekenisvolle wijze. Het gebouw aan de Rijksstraatweg is afgestemd op de mogelijkheden van onze leerlingen. Er is sprake van aanpassingen als het gebruik van heldere kleuren, duidelijke contrasten, goede verlichting, oriëntatiepunten en verwijzers. De lokalen zijn licht en ruim en de gangen breed en veilig. Ook de gymzaal, het therapie-zwembad en de therapieruimte zijn voorzien van aanpassingen en specifieke apparatuur. Er is een vak- en speellokaal, rustruimtes en een sensorische activeringsruimte. Aantal leerlingen per 1 oktober 2013 Soort onderwijs Aantal leerlingen per 1/10/13 so 16 so-mb 16 vso-mb 28 aob 234 Totaal 294 Visio Onderwijs Haren in het kort De Inspectie van het Onderwijs heeft in februari 2011 vastgesteld dat de school een basisarrangement verdient. Dit is nogmaals bevestigd in januari 2012. Het verbetertraject van daarvoor is hiermee voor ons niet 14 geëindigd; we werken via de werkgroep Kwaliteit continu aan het nog verder verhogen van de kwaliteit van ons onderwijs conform wettelijke vereisten en eigen beleid en de borging daarvan. Onderwijsaanbod SO De afdeling so is er voor leerlingen van vier tot dertien jaar. Naast de visuele beperking is er vaak sprake van bijkomende problemen als aandachtstoornissen of gedragsproblemen. We hebben in de afgelopen jaren geleerd dat onze leerlingen meer tijd en specifieke begeleiding nodig hebben om zich het leerproces voldoende eigen te maken. Dit uit zich vooral in de vakken lezen en rekenen. Om de leerlingen beter van dienst te kunnen zijn, hebben we het afgelopen schooljaren hard gewerkt om een goed en evenwichtig leerstofaanbod te kunnen bieden. In het schooljaar 2010-2011 is gestart met de invoering van nieuwe methoden voor taal, spelling en wereldoriëntatie. In het schooljaar 2013-2014 zijn we gestart met een nieuwe rekenmethode die voldoet aan de eisen van de huidige tijd (Alles Telt). Basisaanbod Het aanbod in de groepen is de afgelopen jaren steeds meer afgestemd op onze leerlingen en verfijnd. Dat heeft geresulteerd in het volgende basisaanbod: In groep 1 t/m groep 4 blijven de leerlingen zoveel mogelijk als groep bij elkaar. Alle leerlingen krijgen hetzelfde basisaanbod, overeenkomstig het onderwijsprogramma op een gewone basisschool. De leerlingen worden na deze vier leerjaren, afhankelijk van hun uitstroomperspectief, geplaatst in de leerroute die bij hen past. Op de so afdeling in Haren hebben we twee leerroutes, de leerroute VMBO BB/KB, met een extra leerjaar voor leerlingen die VMBO T of HAVO/VWO als uitstroomperspectief hebben en de leerroute PRO voor leerlingen die praktijkonderwijs als uitstroomperspectief hebben. De beschreven leerroutes zijn op school ter inzage. De leerlingen van de afdeling so worden in het schooljaar 2014-2015 verdeeld over twee groepen. Dat betekent dat er per groep drie instructieniveaus zijn. De groepen zijn samengesteld op basis van kalenderleeftijd, Deel 2 / Speciaal onderwijs ontwikkelingsleeftijd en sociaal-emotioneel functioneren. Ontwikkelingsperspectief In het ontwikkelingsperspectief (OPP) van de leerling wordt beschreven wat het uitstroomperspectief van de leerling is. In het ontwikkelingsperspectief staat jaarlijks beschreven: de leerdoelen, de einddoelen, de afspraken hoe de leerstof wordt aangeboden en welke hulpmiddelen/materialen hierbij worden ingezet. Voorts wordt vermeld of verdere ondersteuning, bijvoorbeeld vanuit de afdeling Revalidatie & Advies, gewenst is en binnen de onderwijstijd aangeboden kan en mag worden om het onderwijsleerproces zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Ook wordt elk jaar de vastgesteld of continuering van cluster 1 onderwijs aan de orde is; dit wordt opgenomen in de evaluatie van het ontwikkelingsperspectiefplan. De school zorgt ervoor dat alle leerlingen aan het begin van elk schooljaar een ontwikkelingsperspectief hebben en dat deze besproken is met ouders. De Commissie Leerlingenzorg is verantwoordelijk voor de inhoud van het ontwikkelingsperspectief. Tijdens leerling-besprekingen wordt gekeken naar de voortgang, het behalen van de doelen en komen eventuele knelpunten aan de orde. Door middel van observaties, methodeafhankelijke en methodeonafhankelijke toetsen (CITO) worden de doelen geëvalueerd en halfjaarlijks met ouders besproken; dit kan leiden tot bijstelling van het ontwikkelingsperspectief. Naast de vakken van het regulier basisonderwijs staan de volgende onderdelen op het programma van de afdeling so: − zintuigontwikkeling: tijdens deze lessen wordt de leerlingen geleerd alle zintuigen (voor zover mogelijk) in te zetten bij de informatieverwerking − sociaal-emotionele ontwikkeling: naast het invullen van het reguliere aanbod besteden we aandacht aan onder andere het leren verwoorden van de beperkingen, het hiermee zo goed mogelijk leren omgaan en het voorkomen van, respectievelijk het omgaan met pesten − zwemmen (van vijf tot uiterlijk negen jaar) − oriëntatie & mobiliteit; individueel indien geïndiceerd door de Commissie Leerlingenzorg en voor de hele groep binnen 15 de verkeerslessen. Leerlingen in het laatste schooljaar krijgen ook allemaal een individueel programma aangeboden, af te sluiten met een ‘examen’. Samenwerking Daar waar mogelijk wordt er samengewerkt met de afdeling mb. Dit betreft dan onder andere vieringen en festiviteiten. In verband met de tijdelijke huisvesting van de so afdeling aan de Rijksstraatweg wordt gezocht naar een nabijgelegen reguliere basisschool, om –als voorheen- mee samen te werken; we streven naar verbinding met het reguliere onderwijs. Daarbij kunt u denken aan de Kinderboekenweek, samenwerking op gebied van wereldoriëntatie, de Nationale Rekendag en andere activiteiten. Voor leerlingen bestaat de mogelijkheid om op een of meerdere dagen de reguliere school in de eigen woonomgeving te bezoeken. De keuze voor welke dag(en) wordt gezamenlijk door ouders en de so afdeling bepaald. De school geeft de voorkeur aan de woensdag en/of vrijdag. Op deze manier kan de so afdeling waarborgen dat voldoende instructie gegeven wordt. De so afdeling blijft verantwoordelijk voor de te behalen leerdoelen en de reguliere school heeft daarin geen verplichtingen. De reguliere school wordt door de leraar van de so op de hoogte gesteld van en geadviseerd over de werkwijze en de omgang met de leerling. In het schooljaar 2011-2012 is gestart met het project V(s)O In Eigen Regio. In dit project werken we in het schooljaar 2014-2015 samen met het nabij gelegen Zernike College in Haren en Groningen (voortgezet onderwijs voor VMBO, HAVO en VWO) en met het AOC Terra College (VMBO groen) in Assen. Middels intensieve onderwijskundige ambulante begeleiding wordt tegemoetgekomen aan voortgezet onderwijs in de eigen regio voor die leerlingen, die anders aangewezen waren op voortgezet speciaal onderwijs van Visio in Grave of Amsterdam. De intensieve begeleiding wordt geboden door medewerkers van de afdeling ambulante onderwijskundige begeleiding van Visio Onderwijs. Onderwijsaanbod MB De mb afdeling is er voor leerlingen van vier tot twintig jaar. De leerlingen hebben een meervoudige (visuele en verstandelijke) beperking. Daarnaast is er vaak sprake van aanvullende problematiek zoals een motorische beperking, een progressief ziektebeeld of sociaal-emotionele problemen. Bijkomstige beperkingen zijn geen criteria voor toelating. Bij toelating is het echter wel belangrijk om de noodzakelijke therapieën en behandelingen in kaart te brengen. De afdeling mb is onderverdeeld in vier stamgroepen. Een stamgroep bestaat uit leerlingen in een bepaalde leeftijdsgroep. − so-mb onderbouw (vier tot acht jaar) − so-mb bovenbouw (acht tot twaalf jaar) − vso-mb onderbouw = oriëntatiefase (twaalf tot zestien jaar) − vso-mb bovenbouw = specialisatie- en transitiefase (zestien tot twintig jaar) so-mb Voor leerlingen tussen de vier en twaalf jaar stellen we samen met ouders een ontwikkelingsperspectief (OPP) op voor als de leerling twaalf jaar oud is. We voorspellen hoe de leerling tegen die tijd woont, naar school gaat, een rol in de samenleving vervult en zijn vrije tijd inricht. Elk jaar evalueren we samen of dit perspectief haalbaar is. Door de leerling voortdurend te observeren en daarna het Ontwikkeling Volg Model (OVM) in te vullen, hebben we een goed beeld van het huidige niveau van de leerling. We weten vervolgens wat een leerling nog moet leren om met twaalf jaar zijn ontwikkelingsperspectief te bereiken. De te volgen weg noemen we de leerroute. We onderscheiden vijf leerroutes, te weten A, B, 16 C, D en E. Welke leerroute een leerling volgt, kan per leergebied verschillen. Elke leerroute bevat groepsdoelen uit de leerlijn VG-MG (visueel gehandicapt – meervoudig gehandicapt), die opleiden tot een bepaalde ontwikkelingsleeftijd op twintigjarige leeftijd. Namelijk: − Leerroute A leidt tot een ontwikkelingsleeftijd van twee jaar (ervaringsleren) − Leerroute B leidt tot een ontwikkelingsleeftijd van vier jaar (handelend leren) − Leerroute C leidt tot een ontwikkelingsleeftijd van zes jaar (toegepast leren) − Leerroute D leidt tot een ontwikkelingsleeftijd van acht jaar (zelfstandig leren) en − Leerroute E is voor leerlingen die op een leergebied een ontwikkelingsleeftijd van boven de acht jaar bereiken. De groepsdoelen binnen de leerroutes zijn vastgelegd in een groepsplan per groep. Binnen het groepsplan werken we met een basisarrangement, een verrijkt arrangement en een verdiept arrangement. Alle leerlingen werken aan dezelfde doelen, waarbij we differentiëren in benodigde leertijd, verwerkingstijd, instructie en begeleiding. Elk jaar vult de leraar het Ontwikkeling Volg Model (OVM) in en stelt op basis daarvan een leerrendementsanalyse op om te bepalen of de leerling volgens verwachting vooruitgegaan is. Landelijk worden binnen Visio komend schooljaar arrangementkaarten opgesteld die als basis zullen dienen voor een verdere implementatie van de groepsplannen op onze school. Indien een leerling doelen heeft, die buiten het groepsplan vallen, worden individuele doelen vermeld in het Ontwikkelingsperspectief (OPP deel 2). Met al deze doelen werkt de leerling aan de kerndoelen ZML-MG (zeer moeilijk lerend -meervoudig gehandicapt), die door de overheid zijn opgesteld. In het lesrooster zijn alle doelen ondergebracht in de volgende schoolvakken: − Basale ontwikkeling − Speel- en leergedrag − Zintuiglijke ontwikkeling − Motorische ontwikkeling − Spraak- en taalontwikkeling Deel 2 / Speciaal onderwijs − Wereldverkenning − Muziek − Bewegingsonderwijs (schoolzwemmen voor leerlingen van 8-12 jaar) − Lezen (leerroute B-E) − Rekenen (leerroute B-E) In het schooljaar 2014-2015 hebben we drie groepen so-mb; Oogappel en Iris vormen een combinatiegroep: − Oogappel (onderbouw) − Iris (bovenbouw) − IJsbeer (onder- en bovenbouw met 50% leertijdontheffing) vso-mb Als een leerling twaalf (uiterlijk veertien) jaar oud is, gaat hij naar het vso-mb. Volgens wettelijke vereisten (wet Kwaliteit) werkt de leerling dan aan andere kerndoelen dan in het so-mb. Het onderwijs is gericht op een goede voorbereiding op het wonen, werken, samenleven en het besteden van de vrije tijd na het verlaten van de school. Het ontwikkelingsperspectief (OPP), dat we samen met ouders opstellen, loopt nu tot uiterlijk twintig jaar. Op het lesrooster vso-mb staan de volgende schoolvakken: A) Wonen 1 Huishouden 2 Zelfzorg 3 Koken 4 Boodschappen doen B) Werken 1 Profiel groen: dierenverzorging, kas, tuin 2 Profiel zorg en welzijn: huishouden, verzorging, textiel 3 Profiel techniek: ambacht, industrieel, onderhoud 4 Profiel horeca: koken, catering, brood/banket 5 Profiel kantoor: receptie, administratie, ICT C) Vrije tijd 1 Sport en spel 2 Creatief 3 Muziek D) Samenleven 1 Sociale vaardigheden 2 Mens, natuur en techniek 3 Mens en maatschappij 4 Oriëntatie en redzaamheid 17 De vakken zijn de eerste twee leerjaren vooral op het vergroten van kennis en aanleren van basisvaardigheden en werkhouding gericht; we spreken over de oriëntatiefase. Daarna gaat de leerling de verkregen vaardigheden steeds meer toepassen en zich oriënteren op mogelijke dagbesteding; we spreken dan over de specialisatiefase. In deze fase vindt tevens een assessment plaats; dit is een onderzoek naar de capaciteiten en interesses van de leerling met het oog op de toekomstige dagbestedingsplek. Ouders kijken samen met hun kind in deze periode naar een geschikte vervolgplaats binnen dagbesteding terwijl de leerling op school alle profielen uitprobeert. In deze fase loopt de leerling ook een interne stage. Wanneer de leerling met zijn ouders een keuze heeft gemaakt voor de toekomstige dagbestedingsplek, kiest de leerling voor de laatste twee schooljaren een profiel (groen, zorg en welzijn, techniek, horeca of kantoor). In het laatste schooljaar volgt een externe stage; we spreken dan over de transitiefase. Nieuwe kennis en vaardigheden worden de leerlingen aangeleerd aan de hand van modulekaarten. Deze zijn samen met alle andere Visio-scholen in het land gemaakt. Ook de portfolio’s, het stagebeleid en de certificaten zijn Visio-breed ontworpen. In het schooljaar 2014-2015 hebben we vijf groepen vso-mb: − Loep en Prisma (oriëntatiefase) − Verrekijker 1 en 2 (specialisatie en transitiefase) − Olifant (oriëntatie/ specialisatie/ transitiefase met 50% leertijdontheffing) De leerroutes A-E in het vso-mb sluiten naadloos aan op de leerroutes uit het so-mb. Onze uitstroomperspectieven zijn: − Leerroute A leidt naar belevingsgerichte dagbesteding. − Leerroute B en C leiden naar taak- of activiteitgerichte dagbesteding. − Leerroute D en E leiden naar arbeidsmatige dagbesteding. medeleerlingen en medewerkers anderzijds en op het verbeteren van de communicatieve vaardigheden van de leerling zelf. Daarnaast vormt Contact een goede basis voor het vormgeven van een passende pedagogische benadering. Met de methode Vlaskamp stellen we het persoonsbeeld op en worden onderwijsdoelen op de leerling afgestemd. De leerstof wordt in kleine stapjes aangeboden en er is veel tijd voor observatie van de leerling. Door doelgericht en systematisch te werken, signaleren we snel wanneer doelen niet aansluiten. Het tempo binnen leerroute A is laag en er is veel aandacht voor herhaling. Spanning en ontspanning wisselen elkaar af. Visio Onderwijs Haren ontwikkelt een landelijk onderwijscurriculum voor deze specifieke doelgroep middels het project Visueel (Zeer) Ernstig Meervoudig Beperkt (VZEMB). Doorstroom binnen de afdeling MB Leerlingen van de afdeling MB blijven vaak meerdere jaren in dezelfde stamgroep. Zij veranderen van groep zodra zij hieraan toe zijn qua leeftijd en ontwikkeling. Dit wordt besproken tijdens de doorstroombesprekingen in december en april van ieder jaar. Aan deze doorstroombesprekingen nemen de leraren, de leraarondersteuners, de coördinatoren, de gedragswetenschapper en de adjunct-directeur van de afdeling deel. Leerroute A Binnen deze leerroute krijgen leerlingen de gelegenheid om ervaring op te doen met allerlei activiteiten. Per leerling kijken we wat hij zelfstandig zou kunnen leren uitvoeren. Daarnaast is er met behulp van de begeleiders ook veel ruimte om activiteiten te beleven. In de omgeving, begeleiding en het activiteitenaanbod zijn structuur en voorspelbaarheid belangrijk. Om het onderwijs vorm te geven, maken we gebruik van twee overkoepelende methodes, namelijk Contact en Vlaskamp. De methode Contact richt zich op het verbeteren van de communicatie tussen leerling enerzijds en 18 Leerlingen met specifieke stoornissen en aandoeningen Leerlingen van zowel de afdeling so als so/vsomb hebben soms specifieke stoornissen of aandoeningen, zoals autismespectrumstoornissen (ASS), ADHD of NCL. We proberen onze onderwijsmedewerkers zo goed mogelijk te scholen in deze specifieke stoornissen en aandoeningen, opdat hiermee rekening gehouden kan worden in de vormgeving van het onderwijsaanbod. NCL is een syndroom met een progressief verloop. Binnen Visio onderwijs is er een aantal leerlingen met dit syndroom. Deze leerlingen zijn verspreid over diverse klassen, afhankelijk van hun leeftijd en hun vraagstelling. Alle medewerkers die met deze leerlingen werken, vormen samen een expertisegroep die middels intervisie elkaar steeds informeert en raadpleegt. De ouders van deze groep leerlingen worden intensief betrokken bij de totstandkoming van het onderwijszorg- arrangement. Deel 2 / Speciaal onderwijs beschreven in de Handelingskalender Leerlingenzorg. De Commissie Leerlingenzorg bestaat uit een gedragswetenschapper, de schoolarts, de coördinatoren en de adjunctdirecteur. Een oogarts, intaker en maatschappelijk werker zijn te consulteren. De beslissingen van de Commissie Leerlingenzorg zijn bindend. Oogarts De oogarts is lid van de Commissie van Onderzoek (toelating) en kan geconsulteerd worden door de Commissie Leerlingenzorg. De oogarts onderzoekt (soms alleen via het bestuderen van papieren gegevens) leerlingen een aantal malen tijdens hun schoolperiode. Ouders/verzorgers wordt altijd om toestemming voor het doen van onderzoek gevraagd. Schoolarts Visueel onderzoek en gezondheidszorg Commissie Leerlingenzorg (voorheen Commissie van Begeleiding) Als de aangemelde leerling toelaatbaar is voor plaatsing op de school (zie algemeen deel: aanmeldprocedure en toelating), dan worden in een plaatsingsgesprek tussen afgevaardigden uit de Commissie Leerlingenzorg en de ouders afspraken gemaakt over de startdatum en de groep. Ook worden zo nodig afspraken gemaakt over beantwoording van zorgvragen. De Commissie Leerlingenzorg adviseert en ondersteunt de direct betrokkenen bij de leerling vervolgens bij het opstellen van een (eerst voorlopig) Ontwikkelingsperspectief (OPP); draagt zorg voor de jaarlijkse evaluatie van dit plan en adviseert en/of besluit ook over continuering van de plaatsing, terugplaatsing of overplaatsing van de leerling en het aanvragen van nieuwe onderzoeken of behandelingen. Alle elementen van de zorgcyclus staan 19 De schoolarts is lid van de Commissie Leerlingenzorg. De schoolarts onderzoekt de leerlingen in ieder geval één keer na plaatsing binnen de school. In het instroomonderzoek wordt de lichamelijke conditie van de leerling gescreend. Zo vindt een gehoortest en een meting van lengte en gewicht plaats. Ouders/verzorgers wordt altijd om toestemming voor het doen van onderzoek gevraagd. Behandelingen Aan de school zijn therapeuten (fysiotherapie, logopedie, ergotherapie) en een gedragswetenschapper verbonden die gespecialiseerd zijn in het bieden van zowel onderwijsondersteuning als behandelingen. Zij voeren standaard voortgangsdiagnostiek bij de leerlingen uit. Daarnaast kan de Commissie Leerlingenzorg toestemming geven voor verder onderzoek of behandeling binnen onderwijstijd en adviseert ze over de financieringsvorm. Verzorging Sommige leerlingen hebben door hun beperking extra zorg nodig. Om onderwijs voor deze doelgroep mogelijk te maken, is de richtlijn AWBZ Zorg in Onderwijs in het leven geroepen. Ouders kunnen zorgbegeleiding binnen de onderwijstijd laten indiceren en financieren of zelf bekostigen. Voor elke leerling met een intensieve zorgvraag wordt een inventarisatielijst ingevuld op de onderdelen persoonlijke verzorging en individuele begeleiding. Deze inventarisatie geeft zicht op de hoeveelheid tijd die besteed wordt/moet worden aan de zorgbehoefte van de leerling naast ‘gebruikelijke zorg’. Als er een indicatie (Persoonsgebonden Budget of Zorg in Natura) afgegeven is dan wel financiering mogelijk is van de extra zorg, dan kunnen zorgassistenten via Wonen & Dagbesteding van Visio De Heukelom worden bekostigd en ingezet . Ouders komen dan een zorgcontract overeen met de Heukelom. Verlaten van de school − Voor de so en so-mb geldt, dat als een leerling twaalf jaar is, hij/zij dan de school kan verlaten. In het schooljaar waarin de leerling 14 jaar wordt, moet hij de so of somb verlaten hebben − Voor de vso-mb geldt, dat als een leerling achttien jaar wordt, hij niet langer leerplichtig is en de school kan verlaten. Op de dag waarop een leerling twintig jaar wordt, moet hij de school verlaten. Cijfers 2012-2013 In het schooljaar 2012-2013 stroomden 12 leerlingen uit/door: Vanuit uitstroomprofiel so uitstroombestemming aantal leerlingen so, cluster 1 2 vo, VMBO 3 vo, HAVO/VWO 1 Totaal 6 Vanuit uitstroomprofiel so-mb uitstroombestemming aantal leerlingen vso-mb 2 Totaal 2 Vanuit uitstroomprofiel vso-mb uitstroombestemming Dagbesteding activiteitengericht aantal leerlingen 3 Vso-mb, cluster 1 1 Totaal 4 Samenwerkingsverbanden in de regio Uitstroom Aan het begin van de schoolloopbaan wordt voor iedere leerling een ontwikkelingsperspectief vastgesteld. Bij het verlaten van de school wordt een overdrachtsrapport en onderwijskundig verslag opgesteld voor de nieuwe school of dagbestedingsplek. Daarin staan onder andere algemene gegevens, een persoonsbeeld, diagnostische en didactische gegevens en behaalde resultaten vermeld. 20 Samenwerking met Visio Cliëntservicebureau (CSB) Visio Onderwijs Haren werkt samen met het Cliëntservicebureau als het gaat om het aanmeldingstraject, het verkrijgen van gegevens van externe partijen (zoals een tweedelijns oogarts) en het verwerven van AWBZ-indicaties. Samenwerking met Visio De Heukelom Wonen & Dagbesteding Tussen Visio Onderwijs Haren, de afdeling so/vso-mb en De Heukelom Wonen & Dagbesteding bestaat van oudsher een nauwe samenwerking. De meeste leerlingen van de Deel 2 / Speciaal onderwijs afdeling so/vso-mb wonen bij hun ouders thuis, maar er zijn ook leerlingen die bij De Heukelom wonen of regelmatig logeren. Daarnaast biedt de dagbesteding aan een aantal leerlingen van onze school dagopvang op de woensdagmiddag of vakantieopvang in vakanties. Visio Wonen & Dagbesteding biedt tevens thuiszorg: zorg op maat in de eigen thuissituatie. In mei 2013 zijn we samen met het Kindercentrum van De Heukelom (dagbesteding) een nieuwe groep gestart: Onderwijs Ontwikkeling Groep (OOG). In augustus 2013 is deze groep gesplitst in een so-mb groep en een vso-mb groep. De leerlingen van deze groepen krijgen een deel van de dag onderwijs aangeboden, in een aangepast tempo. Daarnaast is er veel tijd voor rust, ontspanning, verzorging en therapie. Het team van deze groepen bestaat uit onderwijsmedewerkers en medewerkers van het Kindercentrum. Eind 2014 moet duidelijk worden of we structureel deze groepen kunnen handhaven. perspectief met betrekking tot wonen, werken en vrijetijdsbesteding en over hoofddoelen waaraan gewerkt wordt. Ook is de procescoördinator verantwoordelijk voor een adequate uitvoering van het plan en voor afstemming tussen de domeinen om de hoofddoelen te bereiken. In het schooljaar 2014-2015 zal naar verwachting voor alle leerlingen/ cliënten deze werkwijze stapsgewijs ingevoerd gaan worden. Samenwerking met Visio Revalidatie & Advies Voor het uitvoeren van diverse onderzoeken (oogheelkundig onderzoek, visueel functieonderzoek, ontwikkelingsonderzoek, visueel perceptie onderzoek, etc.) en voor behandelingen op het gebied van bijv. ergotherapie, logopedie en maatschappelijk werk, werken we samen met Visio Revalidatie & Advies. De scholen van Visio, Bartiméus en de ambulante onderwijskundige begeleiding (aob) vormen samen cluster 1. Binnen cluster 1 wordt er intensief samengewerkt op onder andere het gebied van de ontwikkeling van leerlijnen en expertise-uitwisseling. Visio Onderwijs Haren werkt waar mogelijk ook samen met de andere clusters. Zo wordt deelgenomen aan het beraad van het REC Noord Nederland, waarin alle clusters vertegenwoordigd zijn. Samenwerking Kind & Jeugd Om de zorg en dienstverlening aan leerlingen die naast het onderwijs tevens gebruik maken van hulp uit de andere domeinen van Visio (Wonen & Dagbesteding en/of Revalidatie & Advies), nog beter op elkaar af te stemmen, is in Noord Nederland in 2011 een pilot Kind & Jeugd gestart. Kern van deze pilot was, dat voor een aantal jeugdige cliënten van Visio in Noord-Nederland gewerkt werd met één basisplan en een nieuwe overlegstructuur met alle betrokkenen. Er werd voor iedere deelnemende cliënt een eigen procescoördinator benoemd, die namens alle domeinen het aanspreekpunt vormt voor ouders. Deze procescoördinator is hoofdverantwoordelijk voor het tot stand komen van één basisplan met informatie en afspraken over het persoonsbeeld, over het 21 Samenwerking binnen het onderwijs In Nederland is het speciaal onderwijs onderverdeeld in vier clusters. Dat zijn − cluster 1: leerlingen met visuele beperkingen − cluster 2: leerlingen met auditieve beperkingen − cluster 3: zeer moeilijke lerende leerlingen, langdurige zieke leerlingen en leerlingen met lichamelijke beperkingen − cluster 4: leerlingen met psychiatrische of gedragsproblemen. Samenwerking met overige partijen Wij werken samen met verwijzende instanties en behandelcentra, zoals MEE, kinderdagcentra, revalidatiecentra en GGZ. Visio Onderwijs Haren heeft daarnaast contact met voormalige partners van het Provinciaal Platform Onderwijs Zorg (PPOZ), een overleg in de provincie Groningen tussen cluster 3 scholen en Centra voor Dagbesteding voor kinderen met een verstandelijke beperking. De school is aangesloten bij Zorg voor Jeugd, een digitale verwijsindex om kinderen in een zorgelijke thuissituatie in beeld te brengen en om met andere betrokken partijen, bijvoorbeeld hulpverleners, af te stemmen over te ondernemen acties. Vanuit de Ambulante Onderwijskundige Begeleiding wordt nauw contact onderhouden met de nieuwe samenwerkingsverbanden per regio in het kader van Passend Onderwijs. onderwijsmedewerkers en het omgaan met probleemgedrag. Via de gedragswetenschapper kan eventueel een consulententeam worden ingeschakeld. Dit is een extern team van specialisten dat extra kennis en middelen tot zijn beschikking heeft. De functionaris werkt nauw samen met gedragswetenschappers van R&A voor het verrichten van (ontwikkelings-) onderzoek bij leerlingen. Verder is de gedragswetenschapper betrokken bij de plaatsing van nieuwe leerlingen en de uitstroom van schoolverlaters. Management Het management van Koninklijke Visio Onderwijs bestaat landelijk uit twee bovenschoolse directeuren (domeindirecteuren) en negen adjunctdirecteuren. Leraar De leraren zijn de regisseurs van en eerstverantwoordelijken voor het onderwijsaanbod en tevens het eerste aanspreekpunt voor ouders/ verzorgers. Met ingang van het schooljaar 2014-2015 zullen zij steeds vaker ook de rol van procescoördinator vervullen (zie ‘samenwerking Kind & Jeugd’). De leraren zijn (mede) verantwoordelijk voor het onderwijsleerproces van de leerlingen in hun eigen of neven-klas. Zij sturen de leraarondersteuners, de onderwijsassistenten en eventuele zorgassistenten aan in de dagelijkse uitvoering van het werk. Adjunct-directeur De adjunct-directeur van iedere school is integraal verantwoordelijk voor de inhoud van het onderwijs en de zorg; het personeel en de verdeling en het beheer van middelen van de school. Leraarondersteuner De leraarondersteuners werken in de klas en voeren een deel van het onderwijsproces zelfstandig uit onder verantwoordelijkheid van de leerkracht. Niet iedere klas heeft een leraarondersteuner. Coördinator Op de school in Haren wordt de adjunctdirecteur ondersteund door drie coördinatoren. Deze coördinatoren van de so en de so/vsomb geven uitvoering aan onderwijsinhoudelijke en organisatorische processen. Ze coördineren de dagelijkse gang van zaken, zien toe op de implementatie van onderwijsvernieuwingen, ze coachen de leraren en leveren een bijdrage aan de ontwikkeling van leerstof en leermiddelen. Onderwijsassistent De onderwijsassistent werkt naast de leraar of de leraarondersteuner in de klas. De onderwijsassistent ondersteunt het onderwijsproces. Niet iedere klas kent een onderwijsassistent. Ons team Het team in Haren Het team bestaat uit diverse functies, te weten: Gedragswetenschapper De gedragswetenschapper ondersteunt en begeleidt de medewerkers bij bijzondere situaties betreffende of rondom leerlingen. Voorbeelden hiervan zijn het omgaan met leerlingen met autisme spectrum stoornissen (ASS), het aanleren van bepaalde vaardigheden of kennis aan 22 Zorgassistent De zorgassistenten werken alleen in klassen met leerlingen voor wie extra zorguren beschikbaar zijn, bijv. geïndiceerd vanuit AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) en waarbij met ouders/verzorgers een (financiële) overeenkomst mbt het leveren van extra zorg is afgesloten. De zorgassistenten bieden begeleiding, zorg en ondersteuning aan leerlingen op het gebied van onder andere eten, drinken, toiletgang en voeren Deel 2 / Speciaal onderwijs voorbehouden en risicovolle handelingen als bijv. het verzorgen van PEG-sondes uit. Vakleraar Er zijn vakleraren voor de vakken bewegingsonderwijs (gymnastiek en zwemmen) en muziek. Afhankelijk van de leervragen nemen de leerlingen in (sub) groepen deel aan de vaklessen. Tevens kent Visio Onderwijs Haren een vakleraar humanistisch vormingsonderwijs voor de bovenbouw van het so/so-mb. Therapeut en trainer Binnen Visio Onderwijs Haren bestaat de mogelijkheid tot behandeling en ondersteuning door een fysiotherapeut, een ergotherapeut en een logopedist, mits deze behandeling ondersteunend is aan/ voorwaardelijk is voor het goed kunnen volgen van onderwijs. De inzet van therapeuten onder lestijd moet zijn goedgekeurd door de Commissie Leerlingenzorg. Er zijn eigen trainers beschikbaar voor trainingen met betrekking tot oriëntatie en mobiliteit. Meer informatie over Zorg in Onderwijs vindt u in het algemene gedeelte van deze schoolgids. Administratieve functie De secretaresses en de administratief assistente verzorgen alle secretariële en administratieve werkzaamheden in het kader van de leerling-administratie, de personeelsadministratie, de financiële administratie, het beantwoorden van de telefoon en andere beheerstaken voor de adjunct-directeur. 23 Conciërge en medewerker huishoudelijke dienst De conciërge verricht allerlei taken binnen de school, zoals het uitvoeren van allerlei reparaties, het verrichten van huishoudelijke werkzaamheden en het vervoeren van leerlingen naar het zwembad. De medewerker huishoudelijke dienst voert huishoudelijke taken uit en beheert voorraden. Het (dagelijks) schoonmaken van de school vindt plaats door een extern bedrijf. Stagiair Elk schooljaar bieden wij de gelegenheid aan studenten om stage te lopen. Het betreft vooral studenten vanuit de opleidingen MBO onderwijsassistent (OA), MBO sociaalpedagogisch werker (SPW), ALO (bewegingsonderwijs), de PABO (Pedagogische Academie Basis Onderwijs), HBO sociaalpedagogische hulpverlening (SPH) en orthopedagogiek (wetenschappelijk onderwijs). Deskundigheidsbevordering en doorontwikkeling onderwijskundig en kwaliteitsbeleid Ieder schooljaar wordt met iedere medewerkers een normjaartaak vastgesteld. Onderdeel daarvan zijn afspraken over de wijze waarop de medewerker de beschikbare uren deskundigheidsbevordering inzet in dat schooljaar. Naast de te organiseren studiedagen binnen de eigen afdeling kan een keuze gemaakt worden uit de scholing, die breed door de Visio-Academie wordt aangeboden (o.a. via e-learning modules). Ook kan buiten Visio een studie worden opgepakt of kan worden deelgenomen aan externe themadagen. Elke afdeling kent zogenaamde inhoudelijke vergaderingen (variërend van 6 tot 10 keer per jaar) van de (vak)leraren, leraarondersteuners, coördinatoren en de adjunct directeur. In deze vergaderingen wordt onderwijskundig beleid verder uitgewerkt en worden afspraken gemaakt om dat beleid in praktijk te brengen. Binnen de school bestaat de werkgroep kwaliteit. Deze initieert en ziet toe op het evalueren en zo nodig aanpassen van bestaand beleid en het ontwikkelen van (toepassing van) nieuw beleid op onderwijskundig, pedagogisch, zorg en organisatorisch gebied. De werkgroep bestaat uit de adjunct directeur, de coördinatoren, de gedragswetenschapper en een aantal leraren van beide afdelingen. Ouderparticipatie Een van de doelstellingen van Visio Onderwijs Haren is om goede contacten te onderhouden met ouders. Dit gebeurt op diverse manieren. Ontwikkelingsperspectief besprekingen Minimaal eenmaal per jaar worden de resultaten van de leerlingen besproken met de ouders/verzorgers. Er vindt een evaluatie van het ontwikkelingsperspectief en de vorderingen uit de voorgaande periode plaats; er wordt vastgesteld of continuering van cluster 1 onderwijs aan de orde is en er worden nieuwe doelen voor de komende periode vastgesteld. Het ontwikkelingsperspectief voor de komende periode wordt gezamenlijk vastgesteld en ondertekend door de ouders/verzorgers. Alle relevante verslagen worden bewaard in het leerling-dossier. Ouders hebben inzagerecht. Informatie aan derden wordt alleen in overleg met de ouders en na het verkrijgen van hun schriftelijke toestemming verstrekt. Huisbezoeken Een huisbezoek geeft de gelegenheid aan ouders/verzorgers om in de eigen omgeving vragen over het onderwijs te stellen en de leraar te laten ervaren hoe het in de thuissituatie gaat. Voor de afdeling so geldt dat alleen in bijzondere gevallen een huisbezoek door de leraar wordt afgelegd. Voor de afdeling so/vso-mb ligt dat anders: − Bij plaatsing van een nieuwe leerling op school zal er in het eerste jaar een huisbezoek door de leraar van de leerling plaatsvinden − Als een leerling een nieuwe leraar/ mentor krijgt, dan zal deze leraar ook een huisbezoek afleggen − In bijzondere gevallen kan ook tussentijds een huisbezoek plaatsvinden. Nieuwsbrief voor ouders Zowel de adjunct-directeur als de afdeling so en de afdeling so/vso-mb verzorgt regelmatig een nieuwsbrief voor ouders per mail; deze nieuwsberichten worden ook op de besloten 24 onderwijspagina van de Visio website geplaatst. Ouders/verzorgers kunnen toegang verkrijgen tot deze pagina op de website. Daarnaast ontvangen ouders ook periodiek een gezamenlijke digitale nieuwsbrief van Visio Onderwijs Haren, Revalidatie & Advies en Wonen & Dagbesteding van Visio De Heukelom; deze nieuwsbrief is speciaal gericht aan ouders van kinderen/jeugdigen en verwijzers in Noord Nederland. Ouderavonden/ contactdagen Ieder schooljaar wordt er minimaal twee keer een ouderavond voor de hele afdeling so georganiseerd. Voor schoolverlaters vindt nog een derde ouderavond plaats. Voor de afdeling so/vso-mb wordt er per schooljaar in ieder geval één oudercontactdag voor de hele afdeling georganiseerd. Daarnaast vindt er per afzonderlijke leeftijdsgroep van leerlingen voor hun ouders/verzorgers één avond,middag of hele contactdag plaats. Brusjesdag Op de afdeling so/vso-mb wordt ieder jaar bezien of er een brusjesdag georganiseerd kan worden; het is een dag waarop broertjes en zusjes van de leerlingen op school welkom zijn om mee te lopen in de klas van hun zus/ broer en om workshops te volgen. Ouderparticipatie in school Ouders/verzorgers zijn in principe welkom op beide afdelingen bij activiteiten, sportdagen, excursies en schoolreisjes. Op alle afdelingen kunnen vrijwilligers ingezet worden, bijv. bij het begeleiden van leerlingen van en naar het zwembad, het helpen met het omkleden en het zwemmen. Mocht u zich willen aanmelden als vrijwilliger, neemt u dan contact op met de adjunct-directeur. Medezeggenschap De scholen van Visio hebben een door de wet verplicht gestelde Gemeenschappelijke Medezeggenschap Raad (GMR). Het betreft hier een landelijke raad, bestaande uit vertegenwoordigers van de lokale medezeggenschapsraden. De GMR is gesprekspartner van de Raad van Bestuur. De lokale medezeggenschapsraad van Visio Onderwijs Haren is gesprekspartner van de onderwijsdirectie uit Haren en kan bestaan uit Deel 2 / Speciaal onderwijs acht leden. In de huidige raad hebben vier personeelsleden en vier ouders zitting: worden er maatregelen genomen om herhaling van de gebeurtenis te voorkomen. ouders BHV (bedrijfshulpverlening) namens afdeling functie vso-mb lid Mevr. M. Leutscher so secretaris Mevr. B. van Steinvoorn so lid Mevr. N. Kroes so lid vso-mb voorzitter so lid Mevrouw P. Spiekstra vso-mb lid, tevens voorzitter GMR Mevrouw K. van Dijk so/aob lid Dhr. R. Mollema medewerkers Mevrouw I. Roossien Mevrouw A. Beving De medezeggenschapsraad in Haren is bereikbaar via [email protected]. Er zijn volgens de wettelijke kaders diverse medewerkers binnen de scholen opgeleid als bedrijfshulpverlener (BHV-er). Ze volgen jaarlijks herhalingsoefeningen om in geval van calamiteiten (brand en EHBO) adequaat te kunnen handelen. Voorbehouden en risicovolle handelingen Het beleid met betrekking tot het uitvoeren van voorbehouden en risicovolle handelingen is in 2014 geactualiseerd. We zorgen ervoor dat heldere afspraken over het uitvoeren van deze handelingen, het scholen van medewerkers en het autoriseren van geschoolde medewerkers, goed worden vastgelegd en nagekomen. Leidraad voor ons is, dat ouders altijd verantwoordelijk zijn en blijven voor het verstrekken van duidelijke, actuele informatie en toestemming voor het verrichten van voorbehouden en risicovolle handelingen, zoals bijv. het toedienen van medicatie. Medewerkers voeren op basis van een verzoek van ouders en op basis van door ouders verstrekte gegevens de handelingen uit. Calamiteitenplan Veiligheid Op het gebied van veiligheid bestaan diverse regelingen en beleidsafspraken. Melden van Incidenten Door het melden en registreren van incidenten en (bijna) incidenten via de regeling Melden van Incidenten krijgen we informatie die kan bijdragen aan de verbetering van de kwaliteit en het voorkomen van ongevallen. Deze regeling is bedoeld voor medewerkers, leerlingen en bezoekers. Medewerkers dienen fouten, ongevallen of (bijna) ongevallen en risicovolle situaties digitaal te melden. Alle meldingen worden vertrouwelijk behandeld door de adjunct-directeur en indien relevant de Commissie Leerlingenzorg. Indien nodig 25 Op de scholen is een calamiteitenplan aanwezig. In dit plan wordt duidelijk beschreven hoe er gehandeld moet worden door de medewerkers bij een calamiteit (brand of een ernstig ongeval) en ontruiming van het pand. Jaarlijks wordt er een ontruimingsoefening georganiseerd. Risico-inventarisatie (onder andere controle van de speeltoestellen, legionella en tilliften) Periodiek wordt er een risico-inventarisatie gemaakt en vindt controle plaats op deugdelijkheid van speeltoestellen en andere apparatuur. Preventie pesten, kindermishandeling en seksueel misbruik In de afgelopen jaren is met medewerkers veel aandacht besteed aan het signaleren van pesten, kindermishandeling en seksueel misbruik. Er zijn in iedere klas gedragsregels opgesteld; er is een pestprotocol beschikbaar en in de lessen sociaal emotionele vorming wordt regelmatig aandacht besteed aan het plezierig met elkaar omgaan en het voorkomen van pesten. Alle medewerkers weten bij een vermoeden van kindermishandeling of seksueel misbruik hoe te handelen; men heeft hier in het voorjaar 2014 verplicht een toets moeten afleggen. Wetten en regels Leerplicht en schoolverzuim Wat het schoolverzuim betreft, moeten wij ons houden aan de Leerplichtwet. Dit betekent dat we ongeoorloofd verzuim moeten doorgeven aan de leerplichtambtenaar van de gemeente waar de leerling woont. − Als uw kind ziek is en daardoor niet naar school kan komen, dan rekenen wij erop dat u de taxi en de school belt, voordat de school begonnen is. Wilt u ervoor zorgen dat de school beschikt over een telefoonnummer waarop u overdag te bereiken bent in geval van ziekte van uw kind? Misschien ten overvloede wijzen wij u erop dat een ziek kind niet op school thuishoort. − In bijzondere gevallen kan de onderwijstijd verminderd worden. De reden en de consequenties hiervan moeten duidelijk worden vastgelegd in het ontwikkelingsperspectief. De inspecteur wordt hiervan zo nodig op de hoogte gebracht. In een dergelijk geval hebben wij een medische verklaring van u nodig. − In zeer uitzonderlijke gevallen mag de school buiten de officiële schoolvakanties maximaal tien schooldagen vrij geven, wegens de specifieke aard van het beroep van één van de ouders, maar dit mag niet plaatsvinden in de eerste twee weken van het schooljaar of bij schoolverlaters in de laatste week van hun schoolgang. Een verzoek tot verlof moet minimaal twee weken van tevoren schriftelijk aan de adjunct-directeur van de school worden voorgelegd. − Een verzoek om extra verlof in geval van gewichtige omstandigheden voor meer dan tien dagen per jaar dient minimaal een maand van te voren ingediend te worden bij de adjunct-directeur en de leerplichtambtenaar van de gemeente waarin leerling woont. Is het verlof 26 noodzakelijk op grond van een sociale of medische indicatie, dan dienen de ouders een verklaring van een arts of maatschappelijk werker te overleggen waaruit blijkt dat het verlof noodzakelijk is. − Vrij vragen voor één of meerdere dagdelen of dagen kan alleen in speciale gevallen zoals: verhuizing, artsenbezoek, huwelijk van een familielid, ernstige ziekte of overlijden van een familielid, jubileum van een familielid. Het indienen van een aanvraag voor extra verlof van de leerling dient schriftelijk plaats te vinden bij de adjunct-directeur via een standaardformulier; deze is te downloaden via de besloten pagina van de school op de website (http://www.visio.org/onderwijs/locaties-visioscholen/haren) Schoolregels De afdelingen hebben school-, klassen- en pleinregels opgesteld. Het gaat om afspraken over onder andere de omgang met elkaar in de school, in de klas en op het plein, praktische afspraken over de veiligheid van leerlingen en praktische afspraken rondom het gebruik van lokalen, ruimtes en materialen. Uren onderwijs Kinderen zitten gemiddeld acht jaar in het basisonderwijs. Leerlingen die jonger dan zeven jaar zijn, moeten verplicht 880 uren onderwijs per schooljaar krijgen; voor oudere leerlingen gaat het om 1000 uren onderwijs per jaar. Visio Onderwijs Haren voldoet ruimschoots aan deze eis, o.a. door een met ingang van het schooljaar 2014-2015 doorgevoerde verlenging van de schooldag. Alle leerlingen ontvangen ruim 1000 uren onderwijs per jaar (telling periode oktober– oktober). Als ouders/ verzorgers het noodzakelijk vinden dat het wekelijks aantal uren onderwijs van hun kind jonger dan zeven jaar beperkt moet worden, dan kan in overleg een dagdeel gekozen worden, waarop de betreffende leerling geen onderwijs volgt. Praktische zaken van A tot Z Activiteiten en ouderbijdrage We besteden aandacht aan feesten en feestdagen als Sinterklaas, Kerstmis en Pasen. Ook hebben we soms een projectweek. De Deel 2 / Speciaal onderwijs ouderbijdrage is voor het schooljaar 20142015 vastgesteld op € 30,00 voor het eerste kind en € 20,00 voor ieder volgend kind. Mede uit deze bijdrage worden de kleinere noodzakelijke uitgaven bekostigd die de leerlingen ten goede komen, zoals bijvoorbeeld traktaties op sportdagen en kerst- en paasmaaltijden. Voor alle duidelijkheid: het betreft een vrijwillige bijdrage. De bijdrage kan worden overgemaakt op IBAN rekeningnummer NL26ABNA0213309009 tav Koninklijke Visio Huizen onder vermelding van “ouderbijdrage Visio Onderwijs Haren en de naam van de leerling”. Voor de leerlingen organiseren we een meerdaags schoolkamp of een dagschoolreisje; dit is afhankelijk van de leeftijd en mogelijkheden van de leerlingen. Het is een waardevolle activiteit voor de leerlingen, maar de kosten in geld en menskracht drukken behoorlijk zwaar op onze begroting. Met instemming van de medezeggenschapsraad vragen wij een eigen bijdrage aan de ouders van wie de kinderen meegaan op een eendaagse of meerdaagse schoolreis. De eigen bijdrage is € 50,00 bij twee overnachtingen; € 25,00 bij een enkele overnachting en € 15,00 voor een eendaagse schoolreis. De bijdrage kan worden overgemaakt op IBAN rekeningnummer NL26ABNA0213309009 tav Koninklijke Visio Huizen onder vermelding van “schoolreis Visio Onderwijs Haren en de naam van de leerling”. Als er omstandigheden zijn waardoor u deze kosten niet kunt betalen, dan verzoeken wij u om contact op te nemen met de adjunctdirecteur van de school. Samen met u zoeken wij naar een oplossing. 27 Curatele, bewind en mentorschap Soms zijn mensen niet in staat om hun eigen belangen te behartigen. Dit kan zowel op financieel gebied als op het persoonlijke vlak het geval zijn. Ondercuratelestelling, onder bewindstelling en mentorschap zijn vooral bedoeld als bescherming tegen anderen die misbruik van de situatie kunnen maken. De maatregelen zijn alleen mogelijk bij meerderjarigen. De maatregelen kunnen wel al worden aangevraagd voordat iemand meerderjarig is. Ze gaan dan in op het moment dat die persoon meerderjarig wordt. − De ondercuratelestelling is bedoeld voor mensen die zowel hun financiële als hun persoonlijke belangen niet kunnen behartigen. − Onder bewindstelling is van toepassing op goederen van mensen die door hun lichamelijke of geestelijke toestand tijdelijk of blijvend niet in staat zijn om hun financiële belangen te behartigen. − Mentorschap is bedoeld voor mensen die hun persoonlijke belangen niet kunnen behartigen. De mentor helpt met het maken van keuzes of het nemen van initiatieven. Meer informatie vindt u in de brochure Curatele, bewind en mentorschap, te downloaden via: www.postbus51.nl . Financiële regelingen − Wajong(Wet Arbeidsongeschiktheid Jongeren). Een Wajong uitkering is bestemd voor mensen die voor hun achttiende verjaardag arbeidsgehandicapt zijn geraakt. Om in aanmerking te komen voor een dergelijke uitkering, moeten de ouders/verzorgers zelf hun kind negen maanden voor de achttiende verjaardag aanmelden bij het UWV in de eigen regio. Voor meer informatie verwijzen we u naar de website van het UWV: www.uwv.nl. − TOG (Tegemoetkoming Ouders van thuiswonende Gehandicapte kinderen). Wanneer u thuis een kind met een beperking verzorgt in de leeftijd van drie tot achttien jaar, dat daarnaast een AWBZindicatie heeft van tien uur zorg of meer per week, dan zou het kunnen zijn dat u in aanmerking komt voor de tegemoetkoming TOG. Wij verwijzen u naar de website van de Sociale Verzekeringsbank: www.svb.nl. − Tegemoetkoming Scholieren. Onder bepaalde voorwaarden komen jongeren vanaf achttien jaar oud in aanmerking voor de regeling Tegemoetkoming Scholieren. Vanuit deze regeling kunnen onder andere leermiddelen en vervoerskosten vergoed worden. Voor meer informatie over deze regeling wordt u verwezen naar de Informatie Beheergroep: www.ib-groep.nl. − Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Via de AWBZ is iedere Nederlander verzekerd van zorg en ondersteuning bij langdurige ziekte, handicap of ouderdom. Om aanspraak te kunnen maken op deze wet, hebt u een indicatie nodig van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Om te beoordelen of iemand in aanmerking komt voor zorg, neemt het CIZ samen met u uw gezondheid of de gezondheid van uw kind en uw woon- en leefsituatie onder de loep. U kunt aangeven bij het CIZ of u zorg in natura (ZIN) of persoonsgebonden budget (PGB) wilt ontvangen. De voorwaarden om PGB te kunnen aanvragen zijn erg aangescherpt. Voor onderzoeken en behandelingen door Visio is een indicatie van het CIZ nodig. Bij hulpvragen zal de medewerker van het Cliëntservicebureau van Visio die met u bespreken; deze medewerker kan u helpen de indicatie bij het CIZ aan te vragen. Verdere informatie kunt u vinden via de website van het CIZ: www.ciz.nl. − Gezamenlijke website van overheden, UWV, CIZ, etc. Voor het regelen van zorg, hulp of financiële steun voor gehandicapten, chronisch zieken en ouderen kunt u de gezamenlijke website van overheden, UWV, CIZ, etc. bezoeken: www.regelhulp.nl . Foto’s, video In het kader van festiviteiten worden regelmatig foto’s genomen van de leerlingen. Tevens worden er video-opnames gemaakt voor verschillende doeleinden. Dat kan zijn om het gedrag of de vaardigheden van de leerling in beeld te brengen. Het kan ook zijn om het pedagogisch handelen van de medewerkers in beeld te brengen. De foto’s en videobeelden zijn in principe bedoeld voor intern gebruik. Extern kunnen de foto’s en videobeelden gebruikt worden voor voorlichting in de schoolgids, op de website en in andersoortige informatiemiddelen. Er wordt vooraf middels een toestemmingsverklaring aan de ouders gevraagd om toestemming voor het maken en het gebruik van beeldmateriaal te verlenen. In principe geldt deze verklaring gedurende de 28 gehele schoolperiode, tenzij de ouders anders aangeven. Gym- en zwemkleding Een deel van de leerlingen zwemt onder begeleiding van een vaste begeleider. U dient voor uw kind voor zwemkleding en een handdoek te zorgen. Voor de gymlessen verwachten wij dat u sportkleding en gymschoenen (so) meegeeft. Lesuitval De lesuitval bij Visio Onderwijs Haren is minimaal. Vergaderingen en besprekingen zijn zoveel mogelijk na schooltijd. Studie-en margedagen voor medewerkers worden voorafgaand aan het schooljaar vastgesteld en bekend gemaakt. Bij ziekte van een leraar wordt deze direct vervangen of zoeken we binnen het team een andere oplossing. Lijst met nuttige adressen − Schoolarts: mevrouw Nance de Jong, p/a GGD Groningen, Postbus 584, 9700 AN Groningen T 050 367 40 47 − Landelijke klachtenfunctionaris Visio: mevrouw Martine Vos. De klachtenfunctionaris en het ambtelijk secretariaat zijn bereikbaar op telefoonnummer 088 5858552 en emailadres [email protected]. − Externe vertrouwenspersoon (oa seksuele intimidatie): Een vertrouwenspersoon van Rutgers WPF, een onafhankelijke landelijke organisatie is te bereiken via telefoonnummer 030 2231161 − Centraal meldpunt vertrouwensinspecteurs: Voor klachten over seksueel misbruik, seksuele intimidatie, ernstig fysiek of geestelijk geweld, kunt u contact opnemen met de vertrouwensinspecteur van de Onderwijsinspectie T 0900 111 31 11 − MEE 1 MEE Friesland T 058 284 49 11 [email protected] www.meefriesland.nl 2 MEE Groningen T 050 527 45 00 [email protected] www.meegroningen.nl 3 MEE Drenthe T 0592 30 39 99 [email protected] Deel 2 / Speciaal onderwijs Lunchpakket, fruit en tussendoortjes Telefonisch contact We verwachten van u dat u dagelijks eten en drinken voor in de pauzes aan uw kind meegeeft. Wij verzoeken u om alleen buiten de lestijden contact op te nemen met de leraren of de therapeuten. Alleen in dringende gevallen kunnen wij u onder lestijd met hen doorverbinden. Overblijven Visio Onderwijs Haren hanteert een continurooster. Dat wil zeggen dat de leerlingen van 08.45 uur tot 15.15 uur (op woensdag tot 12.30 uur) op school aanwezig zijn. Ook tijdens de middagpauze zorgt de school voor opvang en toezicht. Persoonsgebonden budget (PGB) Wie overweegt een PGB aan te vragen, kan voor informatie bellen met Per Saldo: 0900 742 48 57. U kunt ook bellen met de informatielijn van de Federatie van Ouderverenigingen Verstandelijk Gehandicapten (FvO), de PGB Helpdesk Naar Keuze: 030 236 37 89 of de website bezoeken: www.pgb-vg.nl. Ook MEE beantwoordt vragen over het PGB. Traktaties Wanneer uw kind jarig is, dan besteden wij daar graag aandacht aan. In principe wordt de verjaardag gevierd binnen de eigen groep. Wij adviseren u vooraf contact op te nemen met de leraar omdat sommige van onze kinderen gehouden zijn aan een dieet. Voorts geven wij de voorkeur aan een gezonde traktatie in plaats van aan snoep. Vakantie- en andere vrije dagen Het vakantie- en studie/margedagenrooster van het schooljaar 2014-2015 geldt voor beide afdelingen so en so/vso-mb: Eerste dag Laatste dag Herfst 11-10-2014 (za) 19-10-2014 (zo) Schoolbenodigdheden Kerst 20-12-2014 (za) 04-01-2015 (zo) Op onze school worden alle benodigde materialen door de school verstrekt. Voorjaar 21-02-2015 (za) 01-03-2015 (zo) Pasen 03-04-2015 (vrij) 06-04-2015 (ma) Schooltijden Maandag 08.45 – 15.15 uur Dinsdag 08.45 – 15.15 uur Woensdag 08.45 – 12.30 uur Donderdag 08.45 – 15.15 uur Vrijdag 08.45 – 15.15 uur Om 12.15 uur wordt er gegeten en de middagpauze is van 12.30 – 13.00 uur. Elke ochtend is er een kleine pauze van 10.15 – 10.30 uur. Vakantie Meivakantie 25-04-2015 (za) 10-05-2015 (zo) Hemelvaart 14-05-2015 (do) 17-05-2015 (zo) Pinksteren 23-05-2015 (za) 25-05-2015 (ma) Zomervakantie 04-07-2015 (za) 16-08-2015 (zo) Op beide afdelingen worden nog extra studie/margedagen voor medewerkers toegevoegd (leerlingen zijn vrij). Te weten: Afdeling so/vso-mb Afdeling so 18-08-2014 (maandag) 18-08-2014 (maandag) 19-08-2014 (dinsdag) 19-08-2014 (dinsdag) 08-12-2014 (maandag) 08-12-2014 (maandag) 20-02-2015 (vrijdag) 20-02-2015 (vrijdag) 07-04-2015 (dinsdag) 07-04-2015 (dinsdag) 21-04-2015 (dinsdag) 04-06-2015 (donderdag) Vervoer van en naar school Het vervoer van en naar school kan doorgaans iedere schooldag plaatsvinden per taxi of taxibus. Daar hoeft u dan doorgaans ook niets voor te betalen. Sommige gemeenten denken wel na over aanpassing van deze regeling. U ontvangt bij de inschrijving op school desgewenst een vervoersverklaring waarmee u 29 bij uw gemeente het vervoer kunt aanvragen. Vervolgens krijgt u jaarlijks een formulier van uw gemeente; in sommige gevallen moet u zelf een formulier aanvragen bij uw gemeente. Als er problemen zijn met de toewijzing van het taxivervoer, dan kan de school een bemiddelende of adviserende rol spelen. In een aantal gevallen zijn met gemeenten speciale afspraken gemaakt over het eerder dan normaal laten ophalen van leerlingen door de taxibedrijven; dit ingeval van calamiteiten (zoals bijv. storm): 1 De school besluit dicht te gaan en de leerlingen moeten eerder opgehaald worden dan regulier afgesproken. Dan: − De mentoren van elke klas bellen de ouders van hun leerlingen op en maken afspraken (o.a. regelen van vervoer). − De afspraak wordt door de mentor genoteerd op een leerlingenlijst per klas en verwerkt in de aanwezigheidsregistratie (geoorloofd verzuim). − Op school wordt één persoon (bijv. de BHV er van die dag) verantwoordelijk gemaakt voor het totaal overzicht en het controleren van het nakomen van alle afgesproken acties. − Leerlingen kunnen niet met de taxi mee, als er geen contact is geweest met hun ouders. 2 De taxi vervoerder of gemeente besluit dat de taxichauffeurs de leerlingen eerder ophalen. Dan: − De taxibedrijven nemen contact op met de ouders en maken afspraken over het thuis komen van de leerling op een gewijzigd tijdstip. − De ouders informeren de school dat de leerling eerder wordt opgehaald. − Het taxibedrijf belt de school en geeft aan dat de leerling eerder wordt opgehaald. − De afspraak wordt door de mentor genoteerd op een leerlingenlijst per klas en verwerkt in de aanwezigheidsregistratie (geoorloofd verzuim). − De mentor ziet toe op het nakomen van afspraken voor de eigen leerlingen. − Leerlingen kunnen niet met de taxi mee, als er geen contact is geweest met hun ouders. De ouders en taxi bedrijven zijn op de hoogte van deze afspraken. Ouders worden jaarlijks 30 over deze afspraken geïnformeerd in de 1e nieuwsbrief van het nieuwe schooljaar. Taxibedrijven worden hierover jaarlijks aangeschreven rond de zomervakantie (tegelijkertijd met het versturen van het vakantierooster). Deze informatie komt ook aan de orde tijdens de door Visio georganiseerde periodieke voorlichtingsbijeenkomsten voor taxichauffeurs. Ziekmeldingen en schoolverzuim Als een kind door ziekte afwezig is, dan dient dit zo spoedig mogelijk gemeld te worden bij het secretariaat van de school of de eigen leraar tussen 08.15 – 08.30 uur. Bij niet gemelde afwezigheid van de leerling nemen we zo snel mogelijk contact op met de ouders/verzorgers. Zoals u weet, is uw kind verplicht de lessen bij te wonen. Zijn er andere redenen dan ziekte om niet op school aanwezig te zijn, dan is het noodzakelijk om hiervoor schriftelijke toestemming te vragen aan de adjunct-directeur. Voor nietleerplichtige leerlingen hanteren wij dezelfde regels. Wanneer een leerling op meer dan twee niet aansluitende data in een maand afwezig is in verband met ziekte, dan is dat aanleiding om in de Commissie Leerlingenzorg na te gaan of er iets bijzonders aan de hand is. Er kan dan contact met u worden opgenomen door de schoolarts of een ander lid van genoemde commissie. Ziekte Een ziek kind hoort thuis te zijn en niet op school. Wanneer uw kind bijvoorbeeld koorts of diarree heeft, dan kan het niet naar school. Zorgt u er daarom ook altijd voor dat wij u kunnen bereiken voor het geval uw kind ziek wordt op school. Deel 3 / Bijlagen Deel 3 / Bijlagen Raad van Toezicht, Raad van Bestuur, medezeggenschap, klachtenregeling en informatieverstrekking Raad van Toezicht Koninklijke Visio Dhr. drs. E.F. Stoové (voorzitter) Mw. J. van Vliet, MHA (vicevoorzitter) Dhr. drs. G. Joosten Dhr. prof. dr. G.P.M. Luyten Dhr. Z. Arslan Mw. drs. J.Ch. Pawlikowski Raad van Bestuur Koninklijke Visio Dhr. drs. M. (Marten) de Bruine, MBA (voorzitter) Dhr. A.J.G. (Jo) Triepels, MHA Visio Onderwijs bestaat formeel uit drie onderwijsinstellingen; noord, midden en zuid. Per onderwijsinstelling is er een medezeggenschapsraad zodat er medezeggenschapsraden bestaan voor Zuid, Midden en Noord. De MR wordt gevormd door ouders en personeelsleden, waarbij er evenveel zetels zijn voor ouders als voor personeelsleden. De omvang van de MR is afhankelijk van het aantal leerlingen en het aantal schoollocaties. De MR van Zuid heeft in totaal 12 zetels, de MR Midden en de MR Noord hebben 8 zetels. De personeelsgeleding van de MR vertegenwoordigt zowel de medewerkers van de schoollocaties als de medewerkers van de ambulante onderwijskundige dienstverlening. Wat doet de MR? De MR is een wettelijk orgaan met wettelijke taken en verantwoordelijkheden. De rechten en bevoegdheden van de MR staan beschreven in de Wet Medezeggenschap op Scholen (WMS). De MR heeft instemmingsrecht en adviesrecht over zaken die van wezenlijk belang zijn. De ouder- en personeelsgeleding van de MR moeten bijvoorbeeld gezamenlijk instemmen met de schoolgids en het schoolreglement. Daarnaast heeft de oudergeleding instemmingsrecht over de besteding van de vrijwillige ouderbijdrage. In een aantal gevallen moet de directie advies vragen aan de MR over hun plannen met de school. De MR kan ook ongevraagd een standpunt kenbaar maken aan de directie. De directie moet ieder advies dat de MR geeft serieus nemen, maar hoeft de adviezen niet over te nemen. De directie is gericht op een positieve wijze van samenwerken met de MR. Samen staan zijn voor het doel om optimale kansen te bieden aan leerlingen met visuele beperkingen. Wat is de medezeggenschapsraad (MR) en wie zitten er in? 31 Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) Voor Visio Onderwijs als geheel bestaat een gemeenschappelijke medezeggenschapsraad die periodiek overleg voert met het bestuur van Visio. De GMR bestaat net als de MR uit een oudergeleding en een personeelsgeleding. Voor iedere geleding zijn zes zetels beschikbaar, zodat er in totaal twaalf zetels zijn. Een belangrijk deel van de GMR-leden is tevens MR-lid. Ook zonder MR-lid te zijn, is het echter mogelijk om GMR-lid te worden. De GMR praat mee over alle zaken die betrekking hebben op het gehele onderwijs van Visio. De GMR heeft instemmingsrecht over een nieuw strategisch beleidsplan voor Visio Onderwijs of wijzigingen in de onderwijskundige doelstellingen. Ook wordt er aan de personeelsgeleding bijvoorbeeld instemming gevraagd op personele inzet (bestuursformatieplan). Gezamenlijk moeten de ouder- en personeelsgeleding adviseren over het strategisch beleidsplan en wijzigingen in de organisatiestructuur. De gesprekspartner van de GMR is het bestuur van Visio. Lid worden van de MR of de GMR? In de MR en GMR bent u dicht bij de bron. U bent snel op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en beleidszaken in het onderwijs van uw kind. Denk en praat erover mee. Door uw deelname aan de MR of GMR krijgt u inzicht in de manier waarop Visio Onderwijs met financiën, personeel en voorzieningen omgaat. Uw stem wordt gehoord en u hebt dus daadwerkelijk invloed. De MR en de GMR vergaderen een aantal keer per jaar. De MR-vergaderingen vinden plaats in de regio (Zuid, Midden of Noord) waarvoor de MR is ingesteld. De GMR-vergaderingen vinden in Huizen plaats. Af en toe wordt er een studieavond georganiseerd over een onderwerp dat door de MR of GMR zelf bepaald is. De reiskosten worden voor de MR- en GMRleden vergoed en u als ouder ontvangt een presentievergoeding. Is na het lezen van deze informatie uw nieuwsgierigheid gewekt, hebt u belangstelling voor deze taak of wilt u wat meer weten? Neem dan gerust contact met ons op. U kunt ons bereiken via de volgende e-mailadressen: MR Zuid: [email protected] | MR Midden: [email protected] | MR Noord: [email protected] | GMR: [email protected] Klachtenregeling Het is van groot belang dat de school een veilige leeromgeving biedt en er kwaliteitsrijk onderwijs wordt geboden. De leeromgeving 32 moet vrij zijn van ongewenste omgangsvormen zoals seksuele intimidatie, agressie en geweld. Visio voert een helder beleid rondom (sociale) veiligheid en stelt eisen aan haar eigen kwaliteit van onderwijs en bejegening. Mocht u, om welke reden dan ook, niet tevreden zijn en onvoldoende gehoor vinden bij de schoolleiding, dan kunt u gebruik maken van de klachtenregeling. Visio heeft een klachtenregeling voor leerlingen, cliënten en hun ouders. Binnen deze regeling zijn duidelijke procedures geformuleerd, zodat iedere klacht serieus en met zorg wordt behandeld. Klacht indienen Er zijn twee manieren om een klacht in te dienen. De eerste mogelijkheid is het bespreken en behandelen van uw klacht of onvrede in onderling overleg, dus met de betrokken medewerker en eventueel de schoolleiding. De tweede mogelijkheid – of wanneer de eerste manier niet tot de gewenste oplossing heeft geleid – is het indienen van een klacht bij de onafhankelijke Klachtencommissie voor cliënten en leerlingen. Bespreking en behandeling van de klacht in onderling overleg Als een klacht in onderling overleg tussen ouders, leerling, medewerker en schoolleiding goed wordt besproken, dan leidt dit vaak tot een aanvaardbare oplossing. De ouders en de leerling kunnen hierbij hulp krijgen van een externe vertrouwenspersoon. Een vertrouwenspersoon kan ondersteunen bij het verwoorden van de klacht of kan advies en informatie geven. Visio kiest voor externe vertrouwenspersonen omdat leerlingen of ouders zich vaak beter durven te uiten bij mensen die onafhankelijk zijn. Behandeling door de Klachtencommissie voor cliënten en leerlingen Het indienen van een klacht bij de Klachtencommissie betekent dat een meer formele procedure in gang wordt gezet dan het bespreken van de klacht met de direct betrokkenen. Een klacht moet binnen een jaar na de gedraging of beslissing worden ingediend, tenzij de Klachtencommissie anders beslist. De Klachtencommissie is een onafhankelijke commissie waarvan de leden niet aan Visio verbonden zijn. De Klachtencommissie onderzoekt de klacht en Deel 3 / Bijlagen stelt de betrokken partijen in de gelegenheid om hierop een toelichting te geven. De Klachtencommissie doet binnen negen weken uitspraak in termen van “ongegrond”, “gegrond” of “gedeeltelijk gegrond”. Ook kan de Klachtencommissie aanbevelingen doen om opnieuw optreden van de klacht te voorkomen of ter verbetering van een situatie. Meer informatie en contact Op de website van Visio vindt u onder het kopje “Over Visio” het onderwerp ”Klachtenregeling”. Via die pagina kunt u de volledige klachtenregeling downloaden en treft u de gegevens van de externe vertrouwenspersoon en de Klachtencommissie aan. Jaarverslag Jaarlijks wordt een jaarverslag opgemaakt voor Koninklijke Visio als geheel. In het jaarverslag vindt evaluatie en verantwoording plaats over het beleid, de activiteiten en de resultaten. Ook de jaarrekening is in het jaarverslag opgenomen. Het jaarverslag wordt vóór 1 juni vastgesteld en openbaar gemaakt. In het jaarverslag is ook de verantwoording van Visio Onderwijs opgenomen. Het jaarverslag is via de website van Visio te downloaden. Ongevallenverzekering Voor de leerlingen van de scholen is een ongevallenverzekering afgesloten. Ook tijdens evenementen in schoolverband zoals bij een schoolkamp of tijdens stage is de verzekering van toepassing. Bagage is bij schoolactiviteiten niet verzekerd. Ook schade aan kleding of brillen is niet via de school verzekerd. Diefstal van goederen valt evenmin onder de verzekering van de school. Daarnaast verzoekt de school u om voor uw kind een Wettelijke Aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Privacy Persoonsgegevens van de leerling worden verwerkt met inachtneming van de regels van de Wet bescherming persoonsgegevens. Relevante gegevens van de leerling worden opgenomen in het leerlingendossier en alleen gebruikt voor het doel waarvoor ze zijn opgenomen. Wanneer de leerling naast onderwijs, aanvullende zorg of dienstverlening binnen Visio ontvangt (conform een 33 overeenkomst) dan hebben degenen die direct betrokken zijn bij de uitvoering van de zorg of dienstverleningsovereenkomst inzage in de gegevens, voor zover dit nodig is voor uitoefening van hun werkzaamheden. Hiervoor geeft u als ouder toestemming bij de aanmelding. Sponsoring Binnen Visio Onderwijs is geen algemeen beleid opgesteld op het gebied van sponsoring. We gaan op dit moment terughoudend met sponsoring om, maar sluiten het niet uit. Af en toe ontvangt een onderwijslocatie gelden als bijdrage voor bijvoorbeeld de financiering van speeltoestellen. Mogelijk dat in het komende schooljaar beleid op het gebied van sponsoring opgesteld wordt. Schorsen en verwijdering Ondanks alle aandacht die wordt besteed aan het bieden van een veilig klimaat binnen Visio Onderwijs – er is bijvoorbeeld een protocol aanwezig over het voorkomen en aanpakken van (cyber-)pesten – kan het voorkomen dat de veiligheid van medeleerlingen of medewerkers op enigerlei wijze in gevaar wordt gebracht door een leerling. Er volgt dan direct een gesprek met de leerling en zijn ouders/verzorgers. Eventueel kan de adjunctdirecteur besluiten tot een time-out voor een bepaalde periode. Wanneer de problemen (zeer) ernstig zijn of wanneer na diverse time-outs de situatie niet beheersbaar blijkt, kan het bevoegd gezag op advies van de adjunct-directeur besluiten tot schorsing voor ten hoogste één week. Een schorsing wordt schriftelijk aan de ouders bekendgemaakt en direct met de leerling en zijn ouders/verzorgers besproken. De schorsing wordt schriftelijk gemeld bij de Inspectie van het Onderwijs en de leerplichtambtenaar. Als het schorsen niet het gewenste effect heeft, dan kan het verwijderen van de leerling van een school een vervolgstap zijn. De directie raadpleegt in dat geval de betrokken leraar en gaat een gesprek aan met de ouders/verzorgers. Vervolgens zal de directie het bevoegd gezag adviseren over het verwijderen van de leerling en dit advies voorzien van een deugdelijke motivering. Wanneer de ouders/verzorgers het niet eens zijn met het besluit, dan kunnen zij dit binnen zes weken schriftelijk kenbaar maken. Hierop moet het bevoegd gezag binnen vier weken reageren. De school heeft een inspanningsverplichting van acht weken om voor de leerling een geschikte andere school te vinden. De leerplichtambtenaar en de Inspectie van het Onderwijs worden op de hoogte gesteld. Vrijstelling onderwijsactiviteiten Leerlingen in het (voortgezet) speciaal onderwijs zijn verplicht deel te nemen aan alle onderwijsactiviteiten uit het onderwijsprogramma. Voor sommige onderwijsactiviteiten kunnen de ouders of een meerderjarige, handelsbekwame leerling vrijstelling vragen bij het bevoegd gezag. Voor de vrijgestelde activiteiten komen in dat geval vervangende onderwijsactiviteiten in de plaats, die beter aansluiten bij de mogelijkheden en behoeften van de leerling. Het bevoegd gezag bepaalt welke onderwijsactiviteiten dat zijn en onder welke voorwaarden een leerling vrijstelling kan krijgen. Er moet rekening mee gehouden worden dat er in principe geen zorg tijdens onderwijstijd wordt geboden, tenzij deze voorwaardelijk is voor deelname aan het onderwijs. Informatieverstrekking door de school aan gescheiden ouders Als ouders scheiden, dan behouden zij meestal beiden het ouderlijk gezag over hun kind, ook al woont het kind maar bij één ouder. De school behandelt deze ouders gelijkwaardig en informeert hen allebei over het functioneren en de ontwikkeling van hun kind. Dit is de school wettelijk verplicht. Dit betekent dat beide ouders worden uitgenodigd voor ouderavonden en rapportbesprekingen en dat zij beiden de rapporten krijgen toegestuurd. De niet-verzorgende ouder hoeft dus niet zelf om informatie te vragen. Als na een scheiding één van de ouders het ouderlijk gezag krijgt toegewezen, dan verstrekt de school alleen informatie aan de gezaghebbende ouder. Belangrijke adressen Koninklijke Visio Visio Onderwijs www.visio.org/onderwijs Onderwijs Amsterdam >>> so en vso Slotermeerlaan 103 34 1063 JN Amsterdam T 088 585 60 00 [email protected] Onderwijs Breda >>> (v)so-mb Galderseweg 65 4836 AC Breda T 088 585 82 00 [email protected] Onderwijs Grave >>> so, vso en (v)so-mb Tijdelijk adres 1 juli 2013 tot 1 augustus 2014 St Elizabethstraat 4 - 6 5361 HK Grave T 088 585 82 50 [email protected] Onderwijs Haren >>> (v)so-mb Rijksstraatweg 284 9752 CL Haren T 088 585 75 00 [email protected] Onderwijs Huizen >>> so en (v)so-mb Oud Bussummerweg 76 1272 RX Huizen T 088 586 17 00 [email protected] Onderwijs Rotterdam >>> so, vso en (v)so-mb Heindijk 4 3079 PM Rotterdam T 088 585 83 30 [email protected] Visio ambulante onderwijskundige begeleiding AOB Zuid-Nederland Heindijk 4 3079 PM Rotterdam T 088 58 58 299 [email protected] AOB Noord-Nederland Oud Bussummerweg 76 1272 RX Huizen T 088 586 17 00 [email protected] Cliëntservicebureau Koninklijke Visio Deel 3 / Bijlagen Aanmelding en informatie T 088 585 85 85 Klachtencommissie voor cliënten en leerlingen Postbus 1180 1270 BD Huizen T 088 585 85 52 [email protected] Raad van Bestuur Koninklijke Visio Amersfoortsestraatweg 180 1272 RR Huizen T 088 585 50 00 Afkortingen en begrippen aob ambulante onderwijskundige begeleiding AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten CCE Centrum voor Consultatie en Expertise CIZ Centrum Indicatiestelling Zorg CSB Cliëntservicebureau CvO Commissie van Onderzoek cvi cerebrale visuele inperking CLz Commissie Leerlingzorg GMR gemeenschappelijke medezeggenschapsraad INK Instituut Nederlandse Kwaliteit kdv kinderdagverblijf mb meervoudige beperking vvb visuele en verstandelijke beperking MR medezeggenschapsraad OPP ontwikkelingsperspectiefplan OCW Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen PRO praktijkonderwijs SO speciaal onderwijs VSO voortgezet speciaal onderwijs cluster 1 alle scholen voor leerlingen met een visuele beperking didactische benadering de wijze van overdracht van kennis en vaardigheden expertise specifieke deskundigheid fysieke herinrichting de aanpassingen in de leeromgeving zowel binnen als rondom de school groepsplan organisatie van het onderwijs voor een groep leerlingen opdat planmatig wordt gewerkt aan de leer- en ontwikkelingsdoelen van de verschillende leerlingen en tegemoet wordt gekomen aan de verschillende onderwijsbehoeften van leerlingen in die groep individueel ondersteuningsplan plan waarin de afspraken zijn opgenomen tussen 35 cliënt/leerling en Visio zorg over doelen van de ondersteuning en de wijze waarop getracht wordt deze te bereiken leerlijn aanwijzingen om met tussendoelen te komen tot een kerndoel leerlingvolgsysteem stapjes om de ontwikkeling te volgen en als basis te dienen voor het bepalen van de beginsituatie leerroute pakket van kerndoelen/tussendoelen behorende bij een bepaalde categorie leerlingen leren leren visie binnen het onderwijs gericht op het ontwikkelen van zelfstandig en zelfredzaamheid; het bestaat uit drie pijlers: leerling-initiatief, de leerkracht als coach en rijke leeromgeving motorische ontwikkeling ontwikkeling van de grove bewegingen (lopen, rennen, springen, zwemmen etc.) en/of fijne bewegingen (knippen, schrijven, tekenen) onderwijs-zorgarrangement totaal van onderwijs- en zorgdoelen die binnen de onderwijstijd gesteld worden onderwijsvoorwaardelijke zorg zorg die nodig is om onderwijs mogelijk te kunnen maken voor een leerling ontwikkelingsperspectief verwachte uitstroombestemming/niveau van een SOleerling aan het eind van het speciaal onderwijs of van een VSO-leerling aan het eind van het voortgezet speciaal onderwijs; ook voor de leerlingen die ambulante onderwijskundige begeleiding ontvangen wordt een ontwikkelingsperspectief opgesteld. ontwikkelingsperspectiefplan individueel plan voor een leerling in het (V)SO of een leerling in het regulier onderwijs die nte begeleid wordt, waarin de – met ouders overeengekomen – handelingsgerichte aanpak is beschreven gericht op het behalen van het vastgelegde ontwikkelingsperspectief oriëntatie en mobiliteit zelf bewust worden waar je je bevindt in de ruimte en je daarin kunnen verplaatsen orthopedagogische benadering afstemmen van het handelen op de leerlingen met leer-, sociale of gedragsproblemen, gericht op het creëren van een omgeving waarin de leerlingen tot onderwijs en ontwikkeling kunnen komen orthodidactische benadering afstemmen en aanpassen van de wijze van onderwijs geven aan leerlingen met leer- sociale en/of gedragsproblemen, er op gericht om de leerlingen tot leren en ontwikkeling te laten komen (dan wel verder te bevorderen) pedagogisch klimaat creëren van een omgeving waarin opvoedkundig verantwoord gewerkt wordt pedagogische benadering de opvoedkundige benadering van de leerling toelatingscriteria criteria waaraan een leerling moet voldoen om te worden toegelaten uitstroommogelijkheden mogelijkheden ná school, zoals vervolgonderwijs, betaalde arbeid, gesubsidieerde arbeid of dagopvang verwijzers voorwerpen (of delen ervan), plaatjes, foto’s en/of tekens die verwijzen naar een handeling, een ruimte of een activiteit zelfredzaamheid het zich zelfstandig kunnen redden bij alledaagse handelingen zintuiglijke ontwikkeling ontwikkeling van de zintuigen, zoals visus, gehoor, tast, geur en smaak 36 Deel 3 / Bijlagen Bijlage 1: Toelatingscriteria Kinderen met visuele beperkingen die belemmerend zijn voor het onderwijsleerproces en de participatie in de onderwijsleeractiviteiten, kunnen worden toegelaten tot onderwijs of ambulante onderwijskundige begeleiding van Visio. Na de aanmelding worden verschillende oogheelkundige onderzoeken verricht en gegevens verzameld. Vervolgens wordt er besloten of iemand wel of niet wordt toegelaten. Schema ten behoeve van de indicatie Oogheelkundig In combinatie met Toelating Ja, altijd (behoort tot de doelgroep). gezichtsscherpte =< 0,3 en/of gezichtsveld =< 30° en/of hemianopsie en/of leesvisus =< 0,25 gezichtsscherpte 0,3 – 0,5 − stoornissen in de lagere visuele functies (visueel sensorische functies en/of oculomotore functies) (bijvoorbeeld: specifieke functiestoornissen, zoals contrastgevoeligheid en licht(over)gevoeligheid; gezichtsveldbeperking anders dan een concentrische beperking<30°) − stoornissen in de hogere visuele functies (visueel perceptuele cognitieve functies en/of visuomotorische functies) − ontbreken (dan wel zeer beperkt aanwezig zijn) van compensatiemogelijkheden Toelating indien: 1 de visuele beperking samenhangt met meetbare visuele stoornissen 2 de visuele beperking leidt tot participatieproblemen 3 er geen alternatieve verklaring voor de participatieproblemen aanwijsbaar is Uitsluitend bij het voldoen aan alle hiervoor genoemde drie punten is een toelating voor behandeling/begeleiding geïndiceerd gezichtsscherpte 0,3 – 0,5 progressieve aandoening (die de ontwikkeling van het kind/de jongere bedreigt) − stoornissen in de lagere en/of hogere visuele functies zoals beschreven bij gezichtsscherpte 0,3 – 0,5 − interdisciplinair afwegen of er vanuit visuele beperkingen in het dagelijks leven en/of cerebrale aandoeningen van het visueel systeem voldoende indicaties zijn voor toelating tot onderzoek Toelating indien de verwachting bestaat dat zich participatieproblemen zullen voordoen gezichtsscherpte > 0,5 Voor leerlingen met een gezichtsscherpte van 0,3 tot 0,5 kan toelating tot onderwijs of ambulante onderwijskundige begeleiding plaatsvinden wanneer op basis van onderzoek geconstateerd wordt dat de leerling is 37 Toelating indien: 1 de visuele beperking samenhangt met meetbare visuele stoornissen 2 de visuele beperking leidt tot participatieproblemen 3 er geen alternatieve verklaring voor de participatieproblemen aanwijsbaar is Uitsluitend bij het voldoen aan alle hiervoor genoemde drie punten is een toelating voor behandeling/ begeleiding geïndiceerd aangewezen op een orthopedagogische en orthodidactische benadering. Leerlingen met een meervoudige beperking Leerlingen met een visuele en verstandelijke beperking worden leerlingen met meervoudige beperkingen genoemd. Voor deze leerlingen gelden de toelatingscriteria op visueel gebied zoals hierboven beschreven. Ernstige meervoudige beperkingen Naast een visuele en verstandelijke beperking kan er sprake zijn van een motorische beperking, autisme, progressieve ziektebeelden, epilepsie, spraaktaalproblematiek en/of slechthorendheid. Genoemde bijkomstige beperkingen zijn geen criteria voor toelating; daarvoor zijn de visuele beperkingen immers leidend. Bij toelating is het echter wel belangrijk om zicht te krijgen op de ernst en de mate van de bijkomende beperking(en). Zo kan de inzet van de onderwijsvoorwaardelijke behandelingen en therapieën zo goed mogelijk geïntegreerd worden binnen het dagelijkse onderwijs aan de leerling. Als er sprake is van kinderen met zeer ernstige gedragsproblemen of als duidelijk aantoonbaar is dat het kind geen ontwikkelingsmogelijkheden heeft, dan kan het niet worden toegelaten. Als er sprake is van een grote persoonlijke zorgbehoefte en/of extra ondersteunende begeleiding van een kind op het gebied van algemene dagelijkse levensverrichtingen, dan kan er worden verzocht extra zorgbegeleiding te faciliteren. Bijlage 2: Nuttige adressen Alle locaties van Visio zijn te vinden op www.visio.org onder het kopje “Adressen”. De routebeschrijving naar de scholen kunt u vinden bij de “Adressen onderwijs”. Oogvereniging Postbus 2344 3500 GH Utrecht T 030 299 28 78 www.oogvereniging.nl/[email protected] Ooglijn (informatiepunt bij oogproblemen) T 030 294 54 44 Stichting Oogfonds Nederland Postbus 2086 3500 GB Utrecht T 030 254 57 11 www.oogfonds.nl/[email protected] 38 World Wide Vision (levert producten voor mensen met een visuele, auditieve en/of leesbeperking) Luxemburgstraat 7 5061 JW Oisterwijk T 013 528 56 66 [email protected] www.worldwidevision.nl Iris Huys (levert hulpmiddelen voor slechtziende en blinde mensen) James Wattstraat 13 b 2809 PA Gouda T 0182 52 58 89 www.irishuys.nl Aangepast Lezen Postbus 84010 2508 AA Den Haag T 070 33 81 550 www.aangepastlezen.nl/klanten@aangepastlez en.nl Dedicon Postbus 24 5360 AA Grave T 0486 48 64 86 [email protected] www.dedicon.n Stichting Uitgeverij XL Westvlietweg 68 R 2495 AA Den Haag T 070 367 60 58 [email protected] www.uitgeverijxl.nl Uitgeverij Grote Letter Bibliotheek Postbus 26 1390 AA Abcoude T 0294 28 50 20 [email protected] www.groteletter.nl OV-Begeleiderskaart www.ns.nl/cs/Satellite/reizigers/service/de-ovbegeleiderskaart Onderwijsinspectie Voor vragen aan de Inspectie van het Onderwijs kunt u contact opnemen met: T 0800 50 10 (gratis) www.onderwijsinspectie.nl Visio_schoolgidsomslag_2014 21-5-2014 16:05 Pagina 7 Visio Onderwijs Visio Onderwijs is er voor kinderen van vier tot twintig jaar met een visuele beperking, al dan niet in combinatie met een andere beperking. Visio Onderwijs biedt speciaal onderwijs (so), voortgezet speciaal onderwijs (vso) en onderwijs aan kinderen met een meervoudige beperking (mb). “Perspectief voor elk kind” is een belangrijk uitgangspunt van ons onderwijs. We willen als onderwijsorganisatie íeder kind, ongeacht de individuele beperkingen, een perspectief voor de toekomst bieden. Vijfenzeventig procent van de kinderen met een visuele beperking gaat naar een gewone school met behulp van ambulante onderwijskundige begeleiding door Visio. Daarnaast heeft Visio onderwijslocaties in zes gemeenten: in Amsterdam (so en vso), Breda (mb), Grave (so, vso, mb), Haren (so en mb), Huizen (so en mb) en Rotterdam (so, vso en mb). De kerndoelen, zoals die binnen het reguliere onderwijs gelden, zijn het uitgangspunt en er bestaat voor leerlingen vanaf twaalf jaar de mogelijkheid om deel te nemen aan praktijkonderwijs, vmbo of havo. Koninklijke Visio expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen www.visio.org Volg ons op:
© Copyright 2024 ExpyDoc