Visio_schoolgidsomslag_2014 21-5-2014 16:05 Pagina 4 Visio Onderwijs Huizen Schoolgids 2014-2015 Schoolgids Huizen / 2014-2015 1 Deel 1 / Algemeen 4 Voorwoord 4 Ontwikkelen van vaardigheden en mogelijkheden 4 Kwaliteit van onderwijs 4 Koninklijke Visio, expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen 6 Perspectief voor iedereen 6 Het onderwijs van Koninklijke Visio 6 Instellingsplan 6 Het onderwijsaanbod 6 Visie op onderwijs - waar Visio Onderwijs voor staat 8 Zorg in Onderwijs 9 Aanmeldprocedure en toelatingscriteria 10 Passend Onderwijs 10 Kwaliteitszorg 10 − Bouwen aan een adaptieve school (BAS) 10 − Opbrengstgericht werken 11 Inspectie van het Onderwijs 11 2 Deel 2 / Speciaal onderwijs 12 Onze school Directie en coördinatie Locatie en gebouw Visio Onderwijs Huizen in het kort Onderwijsaanbod Leerroutes Visueel onderzoek en gezondheidszorg Uitstroom Ontwikkeling van de school Samenwerkingsverbanden in de regio Ons team Ouderparticipatie Gesprekken Ouderbijdrage Medezeggenschapsraad ((G)MR) Veiligheid Praktische zaken van A tot Z Foto’s en ander beeldmateriaal Leerlingenvervoer Overblijven en lunch Schooltijden Traktaties Vakantierooster Verlof Ziekte 12 12 12 12 13 13 17 18 18 19 19 20 20 21 21 21 22 23 23 23 23 23 24 24 24 Deel 3 / Bijlagen 25 Raad van Toezicht, Raad van Bestuur, medezeggenschap, klachtenregeling en informatieverstrekking 25 Klachtenregeling 26 Jaarverslag 27 Ongevallenverzekering 27 Privacy 27 Sponsoring 27 Schorsen en verwijdering 27 Vrijstelling onderwijsactiviteiten 27 Informatieverstrekking door de school aan gescheiden ouders 28 Belangrijke adressen Koninklijke Visio 29 Visio ambulante onderwijskundige begeleiding29 Cliëntservicebureau Koninklijke Visio 29 Klachtencommissie voor cliënten en leerlingen29 Raad van Bestuur Koninklijke Visio 29 Afkortingen en begrippen 30 Bijlage: Toelatingscriteria 32 Schema ten behoeve van de indicatie 33 Nuttige adressen 34 3 Deel 1 / Algemeen Deel 1 / Algemeen Voorwoord Voor u ligt de schoolgids van Visio Onderwijs, vastgesteld door de Raad van Bestuur. Visio Onderwijs maakt deel uit van Koninklijke Visio, expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen. Leerlingen met een visuele beperking, al dan niet in combinatie met een andere beperking, kunnen bij ons terecht voor hun volledige onderwijsloopbaan. Wij bieden primair onderwijs en voortgezet onderwijs aan op scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs, evenals ambulante onderwijskundige begeleiding voor kinderen die onderwijs volgen op reguliere of speciale scholen uit een van de andere clusters. Ook bieden we ambulante ondersteuning in het vervolgonderwijs (MBO, HBO en universiteit). Deze schoolgids geeft uitgebreide informatie over onze scholen voor kinderen en jongeren met een visuele en/of meervoudige beperking. Naast praktische informatie wordt duidelijk wat Visio Onderwijs de leerling en zijn ouders te bieden heeft. Ontwikkelen van vaardigheden en mogelijkheden Het onderwijs op de Visio-scholen sluit nadrukkelijk aan bij het onderwijs op reguliere scholen. De kerndoelen zoals deze in het regulier basisonderwijs gelden, worden op aangepaste wijze ook door ons gehanteerd. Voor leerlingen vanaf twaalf jaar is er de mogelijkheid om praktijkonderwijs, VMBO of HAVO te volgen, waarbij we ons richten op een positief resultaat op het reguliere eindexamen. Leerlingen met een (ernstige) meervoudige beperking kunnen deelnemen aan praktisch onderwijs, gericht op het ontwikkelen van (arbeidsmatige) vaardigheden. De kinderen en jongeren worden gestimuleerd om hun talenten en mogelijkheden zo goed mogelijk te benutten. Naast de gebruikelijke schoolse vakken, worden de leerlingen geschoold in sociale en praktische vaardigheden. De leerlingen werken zowel zelfstandig als samen met andere leerlingen aan hun sociaal-emotionele, motorische en zintuiglijke ontwikkeling. 4 We vinden het van groot belang de leerlingen te stimuleren tot maximale zelfstandigheid en zelfontplooiing. Dit wordt onder andere zichtbaar bij het werken met passende dag- en weektaken. Onderwijs aan onze leerlingen is maatwerk, dat groepsgericht wordt ingevuld. In kleine groepen wordt het onderwijs aangeboden, waarbij ruimte is voor het tempo en ontwikkelingsniveau van iedere leerling. We vinden het belangrijk dat kinderen en jongeren met plezier naar school gaan. Dit is een voorwaarde voor elke leerling om zich goed te ontwikkelen en te leren. Hiertoe werken wij graag met de leerlingen en u als ouder samen. We hechten er veel belang aan om een goede relatie met de leerlingen en u te onderhouden en nodigen u en uw kind van harte uit verwachtingen met ons te delen en vorm te geven. Kwaliteit van onderwijs Visio Onderwijs heeft de ambitie en de taak systematisch en doelgericht te werken aan het maximaliseren van prestaties van de leerlingen. We willen hoge, realistische doelen stellen voor onze leerlingen en onze scholen. Uitdagen en planmatig handelen gebeurt op basis van een analyse van de prestaties van de leerling. Het zogenaamde ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) is richtinggevend voor het onderwijs dat uw kind krijgt aangeboden. Hierin wordt aangegeven op welk niveau de leerling werkt en wat het verwachte uitstroomperspectief is. Dit plan komt in samenspraak met de leerling en u als ouder tot stand. Op vaste momenten in het jaar meten wij de ontwikkeling van de leerling, waardoor u de voortgang en de ontwikkeling van uw kind mede kunt volgen. Hiermee bent u er van verzekerd dat uw kind optimaal gestimuleerd wordt om binnen de eigen mogelijkheden, maximaal te presteren. En dat wij hierover verantwoording afleggen aan de leerling en u als ouder. Tevens leggen wij verantwoording af aan de samenleving door het aanleveren van alle vereiste gegevens inzake instroom, doorstroom en uitstroom aan de Inspectie van het Onderwijs. Deel 1 / Algemeen Onze onderwijskwaliteit meten wij regelmatig. Dit doen we door het afnemen van gevalideerde tests, het regelmatig afnemen van tevredenheidsonderzoeken en het afleggen van verantwoording aan de Inspectie van het Onderwijs. Met het afgeven van een basisarrangement voor iedere Visio-school heeft de inspectie geoordeeld dat wij voldoen aan de gestelde kwaliteitsnormen. Toch blijven wij ons graag verbeteren. Wij nodigen de leerling en u dan ook van harte uit om tips, opmerkingen en kritische noten met ons te bespreken. Daarmee stelt u ons in staat om voor alle leerlingen binnen Visio Onderwijs, het beste onderwijs te realiseren en daarmee optimale kansen te creëren voor een goede en passende toekomst. En dat doen we graag! We wensen u en uw kind een goed schooljaar 2014-2015 toe. Mede namens de Raad van Bestuur, Algemene directie Onderwijs, Koninklijke Visio Marcel Janssen en Marjan van den Haak 5 Koninklijke Visio, expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen Perspectief voor iedereen In Nederland krijgen jaarlijks duizenden mensen te maken met blijvende slechtziendheid of blindheid. Wanneer iemand slecht ziet of helemaal blind wordt, heeft dat ingrijpende gevolgen voor wonen, werken, ontspanning, onderwijs, opvoeding en mobiliteit. Op al deze terreinen biedt Koninklijke Visio ondersteuning. Onze diensten zijn er voor kinderen en volwassenen die slechtziend of blind zijn. Ook mensen die naast een visuele beperking een andere beperking hebben, kunnen bij ons terecht. Met vakmanschap en bezieling begeleiden wij onze cliënten en leerlingen bij een zo zelfstandig mogelijk leven. Mensen die persoonlijk of professioneel betrokken zijn bij iemand met een visuele beperking, kunnen ook bij Visio terecht voor advies, ondersteuning en deskundigheidsbevordering. In onze dienstverlening staat de vraag van de leerling en de cliënt centraal. Samen zoeken we naar de beste oplossing. Bijna 75% van de kinderen met een visuele beperking neemt deel aan thuisnabij onderwijs, mede dankzij de ambulante onderwijskundige begeleiding van Visio. Dit kan een reguliere school zijn of een speciale school buiten Visio. Daarnaast heeft Visio eigen onderwijslocaties voor (voortgezet) speciaal onderwijs aan leerlingen met visuele beperkingen of meervoudige beperkingen, in Amsterdam, Breda, Grave, Haren, Huizen en Rotterdam. Instellingsplan Voor meer informatie over onze dienstverlening verwijzen wij u naar onze website: www.visio.org. Voor alle scholen van Visio Onderwijs bestaat een gezamenlijk plan voor de periode tot medio 2015: het instellingsplan. Daarin staan de visie en de missie van het onderwijs verwoord. Bovendien geeft het de accenten aan voor de komende jaren. De schoolgidsen en jaarplannen worden afgeleid van het instellingsplan. Het plan is te verkrijgen op de onderwijslocaties of te downloaden via www.visio.org/onderwijs. In het schooljaar 2014-2015 wordt een nieuw meerjaren strategisch beleidsplan voor Visio Onderwijs ontwikkeld. Onze missie blijft ‘meedoen mogelijk maken’. Door nieuwe vormen van ondersteuning en meer maatwerk op reguliere en speciale scholen en aan leerlingen met visuele beperkingen, willen we bereiken dat nog meer leerlingen thuisnabij onderwijs kunnen volgen. Het onderwijs van Koninklijke Visio Het onderwijsaanbod Visio Onderwijs – dat formeel bestaat uit drie onderwijsinstellingen (drie brin-nummers) – verzorgt speciaal onderwijs, voorgezet speciaal onderwijs en ambulante onderwijskundige begeleiding aan leerlingen met een visuele beperking en aan leerlingen die naast een visuele beperking, ook een verstandelijke of andere beperking hebben. In de wet wordt dit onderwijs “cluster 1” genoemd. De wet en ook het ministerie hanteert voor de leerlingen van cluster 1 de terminologie “visueel gehandicapt” en “meervoudig gehandicapt”. Binnen Visio kiezen we in plaats daarvan voor mensen/leerlingen met een visuele beperking en mensen/leerlingen met een meervoudige beperking. In deze schoolgids spreken we daarom over visueel beperkt en meervoudig beperkt; op enkele plekken wordt meervoudig beperkt in deze schoolgids afgekort als mb. 6 Scholen Visio Onderwijs heeft in zes gemeenten onderwijslocaties van waaruit onderwijs wordt aangeboden. Op de onderwijslocaties is er het volgende onderwijsaanbod: so vso so-mb vso-mb ----------------------------------------------------------------Amsterdam X X Breda X X Grave X X X X Haren X X X Huizen X X X X Rotterdam X X X X ----------------------------------------------------------------so = speciaal onderwijs vso = voortgezet speciaal onderwijs so-mb = speciaal onderwijs voor leerlingen met een meervoudige beperking vso-mb = voortgezet speciaal onderwijs voor leerlingen met een meervoudige beperking Deel 1 / Algemeen Speciaal onderwijs Het onderwijsaanbod is gericht op het behalen van de kerndoelen primair onderwijs, waarbij de wijze van aanbieden is aangepast voor leerlingen met een visuele beperking. De daling wordt vooral ingegeven door demografische ontwikkelingen. Tevens heeft ons streven naar integratie van leerlingen in het regulier onderwijs tot gevolg dat minder leerlingen onderwijs volgen bij Visio. Voortgezet speciaal onderwijs Het onderwijsaanbod is gericht op het behalen van de eindtermen voortgezet onderwijs (praktijkonderwijs, vmbo, HAVO), waarbij de wijze van aanbieden is aangepast voor leerlingen met een visuele beperking. Het voortgezet speciaal onderwijs bereidt leerlingen voor op doorstroom naar het vervolgonderwijs (uitstroomprofiel vervolgonderwijs), of op het gaan uitoefenen van een (beschermde) functie op de arbeidsmarkt (arbeidsmarktgerichte uitstroomprofiel). Om u een indruk te geven van de grootte van de onderwijslocaties en de ontwikkeling in leerlingenaantallen ziet u hieronder een overzicht van de aantallen per locatie, over de afgelopen zes jaar. Speciaal onderwijs voor leerlingen met een meervoudige beperking Het onderwijsaanbod is gericht op het behalen van de kerndoelen so-mb, waarbij de wijze van aanbieden is aangepast voor leerlingen met een visuele beperking. Er zijn vijf leerroutes. Deze zijn ingericht naar ontwikkelingsleeftijd. Visio onderwijs streeft naar thuisnabij onderwijs. Dit betekent dat we integratie in het reguliere onderwijs proberen te bevorderen. Dit doen we door het bieden van ambulante onderwijskundige begeleiding (aob) in alle onderwijsvormen in Nederland. Op deze manier maakt circa 75% van al onze leerlingen gebruik van thuisnabij onderwijs met ambulante onderwijskundige begeleiding. Ambulante onderwijskundige begeleiding wordt geboden aan de leerlingen en hun leraren in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs, overig (voortgezet) speciaal onderwijs en hogescholen/universiteiten. Voortgezet speciaal onderwijs voor leerlingen met een meervoudige beperking Het vso-mb bestaat uit vijf leerroutes – ingericht naar ontwikkelingsleeftijd – waaraan uitstroomprofielen zijn verbonden. Het onderwijsaanbod richt zich op een goede voorbereiding op het wonen, werken, samenleven en vrije tijd. Afhankelijk van de leerroute vindt uitstroom plaats naar belevingsgerichte, activerende of arbeidsmatige dagbesteding, of een beschermde arbeidsplaats. Leerlingenaantallen Visio geeft onderwijs aan circa 525 leerlingen en aan ongeveer 1.550 leerlingen ambulante onderwijskundige begeleiding. Het aantal leerlingen dat onderwijs volgt op een van onze onderwijslocaties daalt sinds enkele jaren licht. 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Amsterdam Breda Grave Haren Huizen Rotterdam 76 73 125 78 90 100 78 71 134 74 89 106 80 75 130 71 87 110 80 72 128 66 82 115 76 66 129 61 80 120 81 64 127 60 70 125 Totaal 542 552 553 543 532 527 Het resultaat van ons streven naar maximale integratie is een groeiend leerlingenaantal in de aob. De verwachting is dat in de komende jaren het aantal aob-leerlingen tot stabilisatie komt. Hieronder ziet u overzicht van de ontwikkeling van de leerlingenaantallen in de aob van Visio; de aob wordt vanuit de regio’s Noord-, Midden- en Zuid-Nederland aangeboden. Ambulante onderwijskundige begeleiding 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 ---------------------------------------------------------------------------------------------------Regio zuid 644 755 803 834 883 898 900 929 Regio midden 339 353 358 375 372 388 390 391 Regio noord 138 160 168 173 176 186 213 234 ---------------------------------------------------------------------------------------------------1.121 1.268 1.329 1.382 1.431 1.472 1.503 1.554 7 Indeling Visio Onderwijs Visie op onderwijs - waar Visio Onderwijs voor staat thema’s wonen, werken, vrije tijd en burgerschap. “Perspectief voor elk kind” “Perspectief voor elk kind” is een belangrijk uitgangspunt van ons onderwijs. We willen als onderwijsinstelling ieder kind, ongeacht de individuele beperkingen, een perspectief voor de toekomst bieden. Elk kind is anders en heeft een eigen ontwikkeling. Die ontwikkeling en de ondersteuningsvragen van de leerling staan centraal en geven richting aan het onderwijs, uiteraard binnen de wettelijke kaders. Daarbij is er een dialoog tussen de leerling, de ouders en de onderwijsmedewerkers. Naast kennisontwikkeling is er binnen ons onderwijs aandacht voor zintuiglijke, sociaal-emotionele en lichamelijke ontwikkeling. Hiermee ondersteunen en begeleiden we kinderen in hun groei naar zelfredzaamheid en zelfstandigheid. Elke leerling moet de beste mogelijkheden krijgen om tot ontwikkeling te komen, en binnen zijn mogelijkheden kunnen participeren in de samenleving. We bevorderen hun verantwoordelijkheidsgevoel. Leerlingen doen, behalve kennis, ook vaardigheden op waarmee ze een sociaal netwerk kunnen opbouwen, kunnen samenwerken en voorbereid zijn op de “Leren leren” “Leren leren” is een belangrijk concept in ons onderwijsprogramma. Het bestaat uit drie pijlers: • Leerling-initiatief: leerlingen nemen regie over hun eigen leerproces (passend bij hun ontwikkelingsniveau). • Leerkracht is coach: de leerkracht bewaakt het leerproces en coacht de leerling in zijn ontwikkeling. • Rijk leeromgeving: de leeromgeving en leerstof zijn rijk, activeren en prikkelen. 8 Kenmerkend zijn de grote inbreng en betrokkenheid van leerlingen. Er wordt zo goed mogelijk aangesloten bij de kennis- en belevingswereld van leerlingen. Leerlingen worden begeleid naar het meer zelfstandig opdoen van nieuwe kennis en vaardigheden en het zelf kunnen oplossen van problemen. Dit niet alleen tijdens hun schoolloopbaan, maar in alle leer- en leefsituaties. Daarnaast zijn bij het “leren leren” de vragen en keuzes van de leerling (of zijn ouders) meer dan voorheen bepalend voor de planning en uitvoering van het onderwijs. Deel 1 / Algemeen Gewoon waar het kan, speciaal waar het moet We vinden het belangrijk dat een kind naar díe onderwijssetting gaat, waarbinnen het de beste kansen en mogelijkheden heeft om tot ontplooiing te komen. Voor het ene kind is dit het reguliere onderwijs, dichtbij huis, in combinatie met ambulante onderwijskundige begeleiding (aob). Voor een ander kind is dit (tijdelijk) het speciaal of voortgezet speciaal onderwijs van Visio. Binnen onze scholen is het onderwijs “gewoon waar het kan, speciaal waar het moet”. De meeste methoden die we gebruiken binnen het speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs sluiten aan bij het reguliere basis- en voortgezet onderwijs. Hierdoor is het voor leerlingen gemakkelijker om eventueel de overstap naar het reguliere onderwijs te maken. Pedagogisch klimaat en veiligheid Visio Onderwijs vindt het belangrijk een klimaat te creëren waarin leerlingen zich veilig, gerespecteerd en gewaardeerd voelen. We nemen leerlingen serieus en vinden het belangrijk dat ze zich gesteund voelen door hun medeleerlingen en leerkrachten. De gewenste sfeer is het uitgangspunt voor de manier waarop we met elkaar omgaan: hoe leerkrachten met leerlingen omgaan, leerlingen met elkaar en leerkrachten onderling. Wanneer we signaleren dat een leerling of leerkracht het klimaat negatief beïnvloedt, spreken we hem daarop aan. De scholen beschikken over een pestprotocol. Hierin staat aangegeven hoe we pesten tegengaan en aanpakken. Het pestprotocol is één van de onderdelen van het veiligheidsplan. We willen onze leerlingen met een visuele beperking ook een fysiek veilige omgeving bieden waarop ze “blindelings” kunnen vertrouwen. Dit betekent dat we onder andere van onze leerlingen en leerkrachten verwachten dat ze lesmaterialen gestructureerd opbergen en hun eigen spullen opruimen. De gebouwen zijn voorzien van (tactiele) verwijzers en markeringen, zodat leerlingen de weg goed kunnen vinden. We bieden leerlingen hiermee een omgeving waarin ze veilig kunnen bewegen en waarin ze zich veilig voelen. De scholen beschikken over een leerlingenraad, een spreekbuis voor en door leerlingen, die in gesprek gaat met de locatieleiding over wat de leerlingen bezig 9 houdt op de school. Hierdoor kunnen signalen snel worden opgepakt. Zorg in Onderwijs Naast het volgen van kwalitatief goed onderwijs hebben veel leerlingen ook een grote zorgbehoefte. Voor een gewone school is lesgeven en zorg bieden aan uw kind soms moeilijk te combineren. Door het brede dienstpakket van Visio (naast Onderwijs ook Revalidatie & Advies en Wonen & Dagbesteding) hebben we de mogelijkheid om op onze Visio-scholen zowel onderwijs als zorg te bieden. Binnen Visio streven we dan ook naar een optimale samenwerking tussen Onderwijs en Zorg. “Eén kind, één plan” is hierbij het uitgangspunt. Hierbij nemen we de wettelijke kaders vanuit onderwijs in acht, zodat onderwijstijd voor ieder kind effectief wordt ingezet. Medisch handelen Visio wil zo goed mogelijk aansluiten bij de zorgbehoefte van de leerlingen. Uiteraard zijn we hierin zo zorgvuldig mogelijk. Vanuit de overheid zijn er regels opgesteld waar scholen zich aan moeten houden bij het uitvoeren van medische handelingen. Met medische handelingen bedoelen we handelingen die op voorschrift van een arts uitgevoerd moeten worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het toedienen van medicijnen, het toedienen van (oog)druppels, aanbrengen van huidzalf of het geven van sondevoeding. De afspraken rondom medische handelingen zijn als volgt: - Als op voorschrift van een arts bij een leerling één of meerdere medische handelingen onder schooltijd verricht moeten worden, is het nodig dat de school beschikt over een uitvoeringsverzoek van de ouders. Daarnaast moet het een expliciet onderdeel zijn van het ontwikkelingsperspectiefplan van de leerling, dat door de ouders is ondertekend. Beide documenten dienen in het leerlingdossier aanwezig te zijn; wanneer deze niet aanwezig zijn, zal de school de ouders hier om vragen. Ook wanneer de leerling de handeling zelf kan uitvoeren, moeten deze documenten opgenomen zijn in het leerlingdossier. - Visio is er verantwoordelijk voor dat de handeling wordt uitgevoegd door bekwaam en bevoegd personeel. Handelingen worden uitgevoerd volgens de algemene aanwijzingen die zijn opgenomen in protocollen. Bij het uitvoeren van de handelingen wordt ook rekening gehouden met de individuele behoeften van de leerling zoals vermeld in het individueel ondersteuningsplan. - Het uitvoeren van een medische handeling zonder uitvoeringsverzoek van de ouders is niet toegestaan. Om die reden wordt er in de scholen van Visio geen paracetamol, andere zelfzorggeneesmiddelen of homeopathische middelen toegediend zonder uitvoeringsverzoek en ingevuld ondersteuningsplan. Aanmeldprocedure en toelatingscriteria Wanneer u een kind met een visuele beperking wilt aanmelden voor (ondersteuning in) onderwijs, kunt u bellen met het Cliëntservicebureau van Visio (088 585 85 85). Een medewerker brengt uw vragen in kaart en geeft informatie over het aanmeldproces en de onderzoeken die nodig zijn. De aanmelding wordt beoordeeld door de Commissie van Onderzoek, die bestaat uit een schoolleider, gedragswetenschapper, oogarts en maatschappelijk werker. Met inbreng van de expertise van de verschillende leden, komt de Commissie tot een gezamenlijk besluit over de toelating tot onderwijs of ambulante onderwijskundige begeleiding van Visio. Het kan zijn dat het kind regulier onderwijs kan volgen met ondersteuning van een ambulant onderwijskundig begeleider. Het is ook mogelijk dat het kind een dusdanige beperking ondervindt van zijn of haar visus, dat het meest passende onderwijs het best op een van de onderwijslocaties van Visio geboden kan worden. De Commissie van Onderzoek hanteert bij haar besluit de toelatingscriteria van cluster 1 (opgenomen in de bijlage van deze schoolgids) en weegt naast de onderzoeksgegevens, tevens de hulpvraag van het kind en de vragen en behoeften van de ouders. Een besluit over toelating wordt binnen zes weken genomen, na aanmelding en ontvangst van het onderwijskundig rapport van de huidige school en de actuele oogheelkundige gegevens. 10 Passend Onderwijs Binnen het primair en voortgezet onderwijs (PO en VO) zijn regionale samenwerkingsverbanden gevormd waarin ook de speciale scholen voor leerlingen met lichamelijke beperkingen, verstandelijke beperkingen en gedragsproblematiek zijn opgenomen. De scholen voor leerlingen met visuele beperkingen (cluster 1) en de scholen voor leerlingen met auditieve beperkingen (cluster 2) maken hier geen onderdeel van uit, maar zijn zelfstandig. Dit heeft te maken met de relatief kleine omvang van deze doelgroepen en dus ook de beperkte omvang van deze clusters, in combinatie met de specifieke expertise die nodig is. Visio Onderwijs werkt samen met de samenwerkingsverbanden in het PO en VO. We vinden het immers belangrijk dat een visuele beperking bij een kind tijdig wordt gesignaleerd en dat snelle aanmelding bij Visio Onderwijs plaatsvindt, zodat een kind snel kan worden ondersteund bij zijn schoolloopbaan. Voldoet het kind aan de toelatingscriteria, dan zal bekeken worden welke ondersteuning en expertise nodig zijn om het onderwijs voor de leerling zo toegankelijk mogelijk te maken. Kwaliteitszorg Visio Onderwijs werkt systematisch en doelgericht aan het maximaliseren van de prestaties van de leerlingen. We willen hoge, realistische doelen stellen voor onze leerlingen en onze scholen. Uitdagen en planmatig handelen vindt plaats op basis van een analyse van de prestaties van de leerling. Om dit optimaliseren geven we uitvoering aan de projecten “bouwen aan een adaptieve school” en “opbrengstgericht werken”. Bouwen aan een adaptieve school (BAS) Op alle onderwijslocaties van Visio krijgt adaptief onderwijs vorm volgens de systematiek van BAS (bouwen aan een adaptieve school). In teambijeenkomsten werkt het team gedurende een aantal schooljaren, met begeleiding van het Seminarium voor Orthopedagogiek, aan zeven ontwikkelingslijnen. De ontwikkelingslijnen krijgen gaandeweg steeds verder invulling. De ontwikkelingslijnen zijn: • Structuur: inrichting en aankleding van de klas en voorspelbaar handelen van de leerkracht, weekplanning etc. Deel 1 / Algemeen • Interactie: met de individuele leerlingen, met een groep leerlingen, met ouders (doorgaande lijn bij onder andere de ontwikkeling van een positief zelfbeeld, en het werken met een portfolio). • Zelfstandige leerhouding: omgaan met regels, afspraken tijdsbewustzijn en planning, begeleiden leerlingen in het zelfstandig leren. Zelfstandig leren bereidt leerlingen voor op het zelfgestuurd leren. • Instructie: inhoud en organisatie van het instructieproces, effectief benutten instructietijd, omgaan met verschillen tussen leerlingen, diverse instructiemodellen hanteren. • Samenwerkend leren: van elkaar leren in verschillende situaties zoals zelf ontdekkend leren in homogene of heterogene groepen, in tandems, in tafelgroepen, of klas doorbrekend. • Planningssysteem: afstemmen leerlingenzorg op de groei en ontwikkeling van de leerling. • Teamleren: komen tot een lerende organisatie zodat het team kennis en ervaring met elkaar deelt en daarvan leert. BAS richt zich op optimale afstemming van het onderwijs op de leerling, borging van kwaliteitsdocumenten, en effectieve en efficiënte inrichting van het onderwijs. Opbrengstgericht werken In lijn met de “Wet kwaliteit (V)SO” geeft Visio Onderwijs invulling aan “opbrengstgericht werken”. Cluster 1 (onderwijs aan leerlingen met een visuele beperking) heeft hiervoor een ontwikkeltraject ingericht waaraan alle onderwijslocaties en de ambulante onderwijskundige begeleiding van Visio Onderwijs deelnemen. Voor een deel gaat het in dit traject om het formuleren van clusterstandaarden voor opbrengsten van vakken zoals rekenen/wiskunde, taal/Nederlands/Engels en sociaal-emotionele ontwikkeling/zelfredzaamheid. Maar het gaat ook om nieuwe waarden en de overtuiging: opbrengstgericht werken levert een bijdrage aan het beste onderwijs en aan de beste begeleiding van leerlingen met een visuele beperking. Meer planmatig en doelgericht handelen op basis van analyse van prestaties, staat binnen opbrengstgericht werken centraal. Het gaat 11 om het systematisch analyseren op leerling-, groeps-, locatie-, instellings- en clusterniveau. Het planmatig werken krijgt in de dagelijkse praktijk vorm en is gericht op het verhogen van opbrengsten vanuit het groepsplan, de leerlijnen en de zorgstructuur. In het ontwikkelingsperspectiefplan van de leerling staat beschreven wat het verwachte uitstroomniveau van de leerling is. Dit is het doel waar we naartoe werken. Jaarlijks wordt dit plan met de ouders (en de leerling) geëvalueerd en wordt bekeken welke aanpassingen in het onderwijs of de begeleiding nodig zijn om dit doel te kunnen behalen. De insteek van opbrengstgericht werken is dat onze leerlingen het wat gaat opleveren. Door meer of hogere doelen willen we betere voorbereiding op de maatschappij, het vervolgonderwijs, arbeid of dagbesteding bereiken. Dit sluit naadloos aan op ons streven tot ‘meedoen mogelijk maken’. Inspectie van het Onderwijs De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op de kwaliteit van het onderwijs en dus ook op de kwaliteit binnen Visio Onderwijs. Krijgen alle leerlingen onderwijs van voldoende kwaliteit, voldoen de scholen aan de wet- en regelgeving en zijn de financiën op orde? Daarnaast rapporteert de Inspectie over ontwikkelingen in het onderwijs, met als doel het onderwijs als geheel te verbeteren. De Inspectie hanteert voor Visio Onderwijs het toezicht kader voor het (voortgezet) speciaal onderwijs waarin het waarderingskader voor het speciaal onderwijs en het waarderingskader voor het voortgezet speciaal onderwijs zijn opgenomen. Jaarlijks maakt de Inspectie een risicoanalyse van een onderwijslocatie en bespreekt deze met de Raad van Bestuur van Visio. Mochten er geen risico’s zijn, zal de Inspectie het basisarrangement continueren. Als de Inspectie gedurende vier jaar een onderwijslocatie niet bezocht heeft vanwege een themaonderzoek of het onderzoek voor het onderwijsverslag, brengt de Inspectie een vierjaarlijks bezoek aan de onderwijslocatie. In het vierjaarlijks bezoek gaat de Inspectie in op het opbrengstgericht werken binnen de onderwijslocatie. Deel 2 / Speciaal onderwijs Onze school De lokalen zijn ruim en licht en de gangen breed en veilig. Elk klaslokaal kent een directe of vrijwel directe uitgang naar buiten voor calamiteiten. Ook zijn er verzorgingsruimtes (met tilliftinstallatie). De gymzaal, fitnessruimte en het zwembad zijn op de eerste etage gelegen, met de lift bereikbaar en voorzien van aanpassingen en apparatuur. Op de begane grond is er een kleine gymzaal/therapieruimte, voorzien van vloerverwarming. Beide bewegingsruimten zijn voorzien van reliëfstroken op de vloer. Op het terrein is een schooltuin. Visio Onderwijs Huizen Oud Bussummerweg 76 1272 RX Huizen T 088-5681700 E [email protected] Directie en coördinatie Directeur: Marjan van den Haak Adjunct-directeur/locatieleider: Mirte van den Berg Coördinator: Esther Bron Coördinator: Els Vervaart Locatie en gebouw Onze school ligt in het gebied Crailo, gemeente Huizen, een bos- en heiderijke omgeving. Op het terrein van Visio Onderwijs Huizen bevinden zich alsmede het Bestuursgebouw van Koninklijke Visio, een bedrijfsrestaurant, een gastenverblijf en drie woningen voor cliënten van afdeling Jeugd-Wonen Visio. Onderwijs Huizen is goed bereikbaar omdat het aan de snelweg A1 ligt, wat prettig is voor het vervoer van leerlingen. Het gebouw is negen jaar geleden geopend door destijds Hare Majesteit Koningin Beatrix. Het gebouw is ingericht en aangepast voor slechtzienden en blinden. Aanpassingen zijn er door het gebruik van heldere kleuren en duidelijke contrasten, goede verlichting, oriëntatiepunten, zonwering en verwijzers. 12 Gezien de diversiteit van onze leerlingen, maken wij gebruik van drie verschillende pleinen, afgeschermd van elkaar. Het terrein om de school is aangepast door middel van geleidelijnen. Er zijn vaklokalen, praktijklokalen, sensorische activeringsruimten, een donkere kamer voor visuele stimulatie, een spelkamer en kamers voor therapeuten of specialisten. Visio Onderwijs Huizen in het kort Onze leerlingen hebben allemaal een visuele en/of meervoudige beperking. De beperkingen van de leerlingen vragen om een aanpassing van ons onderwijs. De medewerkers staan dagelijks voor de taak de ziende wereld voor onze leerlingen begrijpelijker te maken. Daarbij houden we rekening met de mogelijkheden en beperkingen van iedere leerling. Deel 2 / Speciaal onderwijs Op onze school wordt er naast de reguliere vakken als rekenen, taal, geschiedenis, aardrijkskunde etc. ook heel veel aandacht besteed aan het zo zelfstandig mogelijk deelnemen aan de maatschappij. Hierbij kunt u denken aan aan- en uitkleden, boterham smeren, een boodschap doen, dit noemen wij ADL vaardigheden (Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen). het uitgangspunt voor de verschillende leerroutes. Binnen Visio Huizen worden stappen in de ontwikkeling van het kind vastgelegd in het Ontwikkelingsvolgmodel (OVM). Voor een aantal leerlingen wordt daarnaast zoveel mogelijk gebruik gemaakt van CITO toetsen en toetsen van Deviant (voor het VSO PRO). De basis van ons onderwijs is de gedachte dat elk kind uniek is en zich ontwikkelt in zijn eigen tempo en op zijn eigen wijze. Hierop proberen wij zo goed mogelijk in te spelen. Een aantal leerlingen heeft naast hun onderwijsvraag tevens een zorgvraag. Als een leerling zorg nodig heeft, wordt dit besproken met ouders en wordt dit vastgelegd in documenten, zodat ouders toestemming geven om bevoegde medewerkers de verzorging te mogen laten verrichten. Veiligheid is een basis om tot leren te komen, hier besteden wij veel aandacht aan. Iedere leerling heeft een vaste leerkracht. We benaderen de leerlingen met respect en ondersteunen hen bij de ontwikkeling en het verwerven van een plaats in de maatschappij. Binnen de grenzen van hun mogelijkheden stimuleren wij de leerlingen om eigen verantwoordelijkheid te nemen voor hun leerproces. Onderwijsaanbod De school kent vier verschillende afdelingen: • Afdeling Speciaal onderwijs (SO) (visueel beperkt in de leeftijd van 4 tot en met 12 jaar). • Afdeling Speciaal onderwijs (ernstig) meervoudig beperkt (SO (E)MB) (meervoudig beperkt in de leeftijd van 4 tot en met 12 jaar). • Afdeling Voortgezet speciaal onderwijs (ernstig) meervoudig beperkt (VSO (E)MB) (meervoudig beperkt in de leeftijd van 12 tot 18 jaar). • Afdeling VSO Praktijkonderwijs (VSO PRO) (voortgezet speciaal onderwijs voor leerlingen in de leeftijd van 12 tot 18 jaar). Op school werken we vanuit de kerndoelen; voor een bepaalde groep leerlingen zijn deze aangepast voor vb-mb (visueel beperktmeervoudig beperkt). Deze kerndoelen geven het eindresultaat aan van het onderwijs en zijn 13 Leerroutes Door de verscheidenheid van de leerlingen hebben we ervoor gekozen om te werken met leerroutes. De leerroutes zorgen er voor dat de leerling alle leerstof aangeboden krijgt. Elke leerroute leidt een leerling van het SO naar het VSO en vervolgens naar een uitstroombestemming. Op locatie Huizen zijn er de volgende leerroutes: Leerroutes SO (E)MB en VSO (E)MB 1. Leerroute A streeft naar het behalen van een ontwikkelingsleeftijd van 0-24 maanden (bij een kalenderleeftijd van 18 jaar). Uitstroombestemming: belevingsgerichte dagbesteding 2. Leerroute B streeft naar het behalen van een ontwikkelingsleeftijd van 2-4 jaar (bij een kalenderleeftijd van 18 jaar). Uitstroombestemming: Taak-of activiteitgerichte dagbesteding 3. Leerroute C streeft naar het behalen van een ontwikkelingsleeftijd van 4-6 jaar (bij een kalenderleeftijd van 18 jaar). Uitstroombestemming: Taak-of activiteitgerichte dagbesteding. 4. 5. Leerroute D streeft naar een ontwikkelingsleeftijd van 6-8 jaar (bij een kalenderleeftijd van 18 jaar). Uitstroombestemming: arbeidsmatige dagbesteding. Leerroute E streeft naar een ontwikkelingsleeftijd vanaf 8 jaar (bij een kalenderleeftijd van 18 jaar). Uitstroombestemming: arbeidsmatige dagbesteding. Leerroutes SO en VSO 6. Leerroute SO-NL streeft naar een ontwikkelingsleeftijd van 12 jaar (bij een kalenderleeftijd van 12 jaar). Uitstroombestemming: Praktijkonderwijs, VMBO, HAVO of VWO. 7. Leerroute VSO PRO streeft naar een ontwikkelingsleeftijd hoger dan 8 jaar (bij een kalenderleeftijd van 18 jaar). Uitstroombestemming: arbeid of vervolgonderwijs Hieronder volgt een toelichting op de inhoud van de leerroutes: Leerroute A De basis van deze leerroute is een veilige, uitnodigende omgeving. Het onderwijs wordt gegeven vanuit een goed pedagogisch klimaat: een sfeer van welbevinden voor de hele groep, het vergroten van zelfvertrouwen, zelfstandigheid en weerbaarheid. Veel leerlingen hebben voorspelbaarheid nodig en vaak is onderwijs voorwaardelijke zorg een voorwaarde om te kunnen leren. Visio Onderwijs Huizen oriënteert en ontwikkelt zich om meer gebruik te gaan maken van zorgbegeleiders, zodat de leerkracht en de ondersteuner/assistent zich meer kunnen gaan richten op het onderwijsaanbod. Veel leerlingen vragen om een specifieke benadering. Activiteiten en leerstof worden in kleine stapjes aangeboden en er is ruimte voor herhaling. Vrije activiteiten en activiteiten onder begeleiding (begeleid spelen vanuit een ontwikkelingsgerichte benadering) worden afgewisseld. 14 Leerroute B: handelend leren, leerroute C: toegepast leren, leerroute D&E zelfstandig leren Het onderwijs binnen deze leerroutes is integraal vormgegeven. Door deze manier van werken, komen alle ontwikkelingsgebieden, omschreven in de leergebied overstijgende kerndoelen aan bod: zintuiglijke en motorische ontwikkeling, sociale en emotionele ontwikkeling, zelfredzaamheid, spel, lerenleren, omgaan met media en technologische hulpmiddelen en oriëntatie en mobiliteit. Leerroute SO-NL De leerlingen in deze leerroute krijgen een aanbod gelijk aan het regulier basisonderwijs. Daarbij wordt rekening gehouden met de visuele beperking, het tempo en wordt zelfredzaamheid en zelfstandigheid extra gestimuleerd. Streven is dat de leerlingen met 12 jaar minimaal referentieniveau 1F behalen. Met dit niveau kunnen leerlingen doorstromen naar het VMBO, HAVO of VWO. Deel 2 / Speciaal onderwijs Leerroute VSO PRO In het praktijkonderwijs ligt naast het aanleren van kennis, focus op het aanleren van (beroepsmatige) vaardigheden. Leerlingen worden toegeleid naar (zelfstandige) arbeid of vervolgonderwijs. Naast de praktijkvakken gebruiken we het praktijkonderwijs methodes van Uitgeverij Deviant voor de vakken burgerschap, Engels, Nederlands en rekenen. We gebruiken een combinatie van boeken en digitale leermiddelen. Op die manier kunnen leerlingen ook zelfstandig de leerstof verwerken. Tevens benutten we het volgsysteem van Deviant om de ontwikkeling van de leerling vast te stellen. • • mondelinge taalvaardigheid; schrijfvaardigheid Voor het vak burgerschap werken we aan: • de politiek-juridische dimensie; • de economische dimensie; • de sociaal-maatschappelijke dimensie; • de dimensie vitaal burgerschap. Deviant biedt via de methodesite Studiemeter.nl digitale leermiddelen voor de vakken Nederlands, rekenen, Engels en burgerschap. Op Studiemeter.nl heeft de leerling binnen één omgeving toegang tot oefen- en toets programma’s, methodeonafhankelijke niveautesten. Leerlingen kunnen zowel op school als thuis inloggen op studiemeter. VSO Binnen het VSO is het onderwijs vorm gegeven aan de hand van 4 domeinen. Domein: werken Voor het vak Nederlands worden per niveau specifieke eisen gesteld m.b.t.: - leesvaardigheid; - schrijfvaardigheid; - mondelinge taalvaardigheid; - taalverzorging en taalbeschouwing. Voor het vak rekenen worden per niveau specifieke eisen gesteld m.b.t.: - getallen; - verhoudingen; - meten & meetkunde; - verbanden. Het streven is dat leerlingen uitstromen met minimaal het niveau 1F op Nederlands en rekenen. Met het niveau 1F kunnen ze doorstromen naar het VMBO. Voor het vak Engels werken we aan: • luistervaardigheid; • leesvaardigheid; 15 Domein: wonen Domein: vrije tijd Domein: samenleven De domeinen zijn onderverdeeld in profielen, welke aangeboden worden in (praktische) vakken. De praktische vakken kennen de leerlingen onder de naam ‘ Praktijkplein’. Binnen het VSO gaan we uit van drie fases die de leerling doorloopt tijdens zijn VSO periode. Deze fases zijn de Oriëntatie-, Specialisatieen Transitiefase: • Oriëntatiefase (12-15 jaar): in de oriëntatiefase ligt het accent op het vergroten van de cognitieve vaardigheden en het vergroten van de zelfredzaamheid. Hiertoe wordt in deze fase nog volop gewerkt aan algemeen vormende schoolse vakken zoals taal, rekenen, verkeer, geschiedenis en aardrijkskunde. Doelstelling is de vaardigheidsscores van de leerlingen voor de basisvakken tot het hoogst mogelijke niveau te brengen. Een tweede doelstelling in de oriëntatiefase is zo reëel mogelijk zicht krijgen op de mogelijkheden van de leerling en een eerste uitspraak doen ten aanzien van de uitstroombestemming (plek waar de leerling naar uitstroomt). Daarnaast krijgen leerlingen praktijklessen in de beroepssectoren horeca, groen, techniek, zorg en welzijn en kantoor. Binnen deze sectoren werken leerlingen aan algemene competenties, oriënteren zij zich op werk in deze sectoren en werken zij aan relevante kerndoelen van deze leergebieden. Het hoofddoel van de oriëntatiefase is dat leerlingen voorbereid worden (indien mogelijk) om op externe stage te gaan. In deze fase gaat de leerling vanuit de veiligheid van de eigen groep ook ervaringen op doen met wisselende groepen en begeleiders in een andere leeromgeving (groepsdoorbrekend). • Specialisatiefase (15-17 jaar): in de specialisatie fase neemt de aandacht voor het algemeen vormend onderwijs licht af. Naast aandacht voor de zelfredzaamheid is het doel van de praktische vakken in deze fase dat de leerlingen zich goed kunnen oriënteren op een aantal sectoren en beroepen en de daarbij behorende (arbeids)vaardigheden, om zodoende hun keuze te kunnen maken. De leerkracht krijgt een goed beeld van de mogelijkheden van de leerling en daarmee de kans van slagen in een bepaald werkgebied. • Daarnaast kunnen leerlingen door middel van een interne stage (leren op locatie) onderzoeken waar zij in de volgende fase hun externe stage willen lopen en deze fase bereidt hen voor om überhaupt op stage te kunnen gaan (denk aan mobiliteit, algemene werknemersvaardigheden en maatschappelijk functioneren). Gedurende de specialisatie fase doen de leerlingen van leerroute VSO C, D, E en VSO PRO mee aan een loopbaanonderzoek. • Transitie fase (vanaf 17 jaar tot uitstroom): In de transitie fase gaan leerlingen (indien mogelijk) maximaal 3 dagen per week op externe stage. De schooldagen staan in het teken van het behouden en/of vergroten van vaardigheden en zelfstandigheid. Ervaringen op de stageplaats worden daarbij als uitgangspunt gebruikt. In de transitie fase heeft de school in de regel een goed beeld van de mogelijkheden 16 van de leerling. Op basis van de verkregen informatie over de leerling in de voorgaande jaren gaat de school met ouders en leerling op zoek naar een passende plek om werkervaring op te doen en de transitie naar de maatschappij te faciliteren. Op school wordt nog altijd gewerkt aan de algemeen vormende vakken. Hier is wel sprake van maatwerk, afgestemd op de behoefte van de leerling, zoals deze tijdens de stage ontstaat. Door deelname aan het praktisch onderwijs krijgen leerlingen, ouders en leraren beter zicht op de voor en afkeuren van de leerling. Dit is van belang om mee te nemen in het maken van een keuze voor dagbesteding, arbeid of vervolgonderwijs. Bij leerlingen in leerroute A of bij leerlingen met een intensieve begeleidingsvraag, is het praktisch onderwijs afgestemd op de individuele behoefte. Portfolio Gedurende de VSO periode wordt er met behulp van een portfolio bijgehouden welke ontwikkeling een leerling door maakt. De leerling is zelf nauw betrokken bij het maken van het portfolio. Tijdens de oriëntatiefase zal het portfolio voornamelijk worden gevuld met zaken waar de leerling trots op is. Tijdens de specialisatiefase wordt het portfolio gebruikt om overzicht te houden welke modules of deelvaardigheden beheerst of geoefend worden. Het portfolio wordt bijgewerkt door de leraar van de leerling. Het Deel 2 / Speciaal onderwijs overzicht van de modules wordt gebruikt als leidraad tijdens het portfoliogesprek. Gedurende de transitiefase zal het portfolio worden aangevuld met stage-evaluaties en het assessment. Met het portfolio kan de leerling bij een stageof plaatsingsgesprek laten zien wat hij al heeft geleerd en op welke wijze. Loopbaanonderzoek / Assessment Op 15-jarige leeftijd doen alle leerlingen een assessment. De leerlingen, ouders en het schoolteam staan uitdrukkelijk stil bij de blik op de toekomst, bij de transitie naar de periode van schoolverlaten. Doordat het schoolverlaten nog betrekkelijk ver weg ligt, draagt het uitstippelen van de grote lijnen bij aan een goede voorbereiding op de toekomst. Bewustwording van soms nieuwe en onverwachte mogelijkheden en beperkingen, biedt kansen de komende jaren optimaal te benutten. De • • • • • • • • • onderzoeksterreinen zijn: Stage vaardigheid: praktisch en sociaal Cognitieve mogelijkheden Toekomstwensen qua richting, stage- en beroepswensen Mobiliteitsmogelijkheden in verband met zo zelfstandig mogelijk reizen naar het stage adres/de latere werkkring Praktische redzaamheid Sociale en praktische redzaamheid in een vreemde omgeving (observatie) Omgaan met visuele beperking Computervaardigheden Visueel functioneren Tijdens het assessment verblijven de leerlingen twee dagen op een andere locatie. Gedurende deze twee dagen wordt er gericht gekeken naar mogelijkheden die een leerling heeft. Ook worden er gesprekken gevoerd met de leerlingen waarin verwachtingen, toekomstplannen en omgaan met je beperkingen ter sprake komen. Vanuit de uitkomsten van het loopbaanonderzoek kan een duidelijke koers worden uitgezet voor de laatste jaren onderwijs. Het assessment is belangrijk voor de toekomst van uw kind en is derhalve verplicht. 17 IVIO examens Leerlingen in VSO leerroute E en leerlingen in VSO PRO kunnen jaarlijks IVIO examen doen. Hiermee behalen ze deelcertificaten. De leerlingen doen examen in Nederlands en Rekenen en Wiskunde en in sommige gevallen ook Engels. Visueel onderzoek en gezondheidszorg Commissie Leerlingenzorg (CLZ) De Commissie Leerlingenzorg, bestaande uit de adjunct-directeur (voorzitter), de gedragswetenschapper, maatschappelijk werker en coördinatoren, zorgt ervoor dat de leerlingen tijdens hun schoolperiode periodiek onderzocht en gevolgd worden. Op vaste momenten sluiten de oogarts en schoolarts aan om vanuit hun specifieke expertise mee te denken. Als zij aansluiten wordt dit de Commissie van Onderzoek (CvO). Elke leerling wordt jaarlijks in de CLZ en CVO besproken en er wordt bekeken of de indicatie nog steeds van toepassing is en de leerling recht heeft op een plek in het cluster 1 onderwijs. Indien nodig wordt er besloten om extra onderzoek uit te voeren bij een leerling of het onderwijsaanbod bij te stellen. De Commissie Leerlingenzorg adviseert en ondersteunt de leerkrachten. Wanneer een leerling is toegelaten tot onze school worden er afspraken gemaakt over de startdatum en de groep. Ook worden er zo nodig afspraken gemaakt over beantwoording van zorgvragen. De Commissie Leerlingenzorg adviseert en ondersteunt de betrokkenen vervolgens bij het opstellen van het Ontwikkelings Perspectief (OPP) en ziet toe op een jaarlijkse evaluatie hiervan. Commissie Leerlingenzorg vast of begeleiding noodzakelijk is. Uitstroom Oogarts De oogarts is lid van de Commissie van Onderzoek en kan geconsulteerd worden door de Commissie Leerlingenzorg. De oogarts onderzoekt (soms alleen via het bestuderen van gegevens op papier) leerlingen een aantal malen tijdens hun schoolperiode. U krijgt een uitnodiging als uw kind gezien zal worden door de oogarts; aanwezigheid van ouder(s) is niet verplicht, maar wel gewenst. Visueel Functie Onderzoek (VFO) De leerlingen worden ongeveer een maal per twee jaar opgeroepen voor een Visueel Functie Onderzoek. Voor een klein aantal leerlingen vindt dit onderzoek op school plaats. Andere leerlingen worden uitgenodigd bij Revalidatie en Advies in Amsterdam. Jeugdarts De jeugdarts (GGD-arts) is lid van de Commissie van Onderzoek. De jeugdarts onderzoekt de leerlingen in ieder geval één keer na plaatsing binnen de school. Daarna worden zoveel mogelijk de GGD-normen gehanteerd. Tevens kunnen de leerlingen op aanvraag gezien worden. Behandel- en begeleidingsmogelijkheden Aan de school zijn therapeuten verbonden die gespecialiseerd zijn in het bieden van zowel onderwijsondersteuning als behandelingen. Therapeuten als de fysiotherapeut, de ergotherapeut en de logopedist worden waar nodig betrokken bij de ontwikkeling van leerlingen. Naast ondersteunende activiteiten in de klas of advisering van de leraar, worden er ook behandelingen gegeven. Behandelingen onder schooltijd moeten altijd onderwijs gerelateerd zijn. Wanneer dit niet het geval is, dienen ze buiten schooltijd plaats te vinden. De Commissie Leerlingenzorg stelt vast of de behandeling kan plaatsvinden binnen onderwijstijd en van welke financieringsvorm sprake kan of moet zijn. De school kent ook begeleidingsmogelijkheden in de vorm van tactiele en visuele training en oriëntatie en mobiliteit. Ook hier stelt de 18 Aan het begin van de schoolloopbaan wordt voor de leerling een ontwikkelingsperspectief vastgesteld (OP). Elk jaar wordt dit ontwikkelingsperspectief met ouders besproken en zo nodig bijgesteld aan de hand van resultaten of ontwikkeling. De doelen en resultaten van het onderwijs leggen we vast in groepsplannen en in het ontwikkelingsperspectiefplan (OPP). Tevens worden behaalde resultaten vastgelegd in een leerlingvolgsysteem. Een leerling is tot zijn achttiende jaar leerplichtig, maar kan tot en met zijn twintigste op school blijven. Leerlingen binnen het SO stromen op hun 12e jaar uit naar een VSO (bijvoorbeeld Visio Onderwijs Amsterdam), regulier voortgezet onderwijs (VO) of VSO MB (meestal Visio Onderwijs Huizen). Leerlingen binnen SO MB stromen op hun 12e jaar intern door naar VSO MB. De uitstroom van VSO MB verschilt per leerroute. De uitstroom van VSO PRO is vervolgonderwijs of (zelfstandige) arbeid. In 2011-2012 stroomde 57% van de leerlingen naar dagbesteding en 43% leerlingen naar vervolgonderwijs. In 2012-2013 stroomde 36% van de leerlingen naar dagbesteding en (29%) naar vervolgonderwijs. Door deze gegevens te analyseren en er van te leren, verbeteren we ons onderwijsaanbod en aansluiting bij het vervolg. Volgend jaar zullen we in deze schoolgids ook de doorstroom van het SO naar het VSO weergeven. Ontwikkeling van de school De school stelt jaarlijks, naar aanleiding van evaluatie, doelen ter verbetering van de kwaliteit van de school en de kwaliteit van het onderwijs. De doelen worden beschreven in het jaarplan. Via werkgroepen en in studiedagen werkt het team hier structureel aan. Deel 2 / Speciaal onderwijs In het jaarplan van 2014 zijn de volgende hoofddoelen opgenomen: • SO: Onderwijsleerproces: optimaliseren van het onderwijsaanbod en de leerstof inhoud • VSO: Optimaliseren van de opbouw van het onderwijs en de leerstof inhoud. • Versterken van het didactisch handelen en klassenmanagement van het personeel. • Optimaliseren van de inrichting en regels & routines tbv. het onderwijsproces. • Een doorgaande lijn voor het aanbod van sociaal emotionele ontwikkeling in de school creëren. • Opbrengstgericht werken, vanuit doelen en met een efficiënt volgsysteem. • Kind & Jeugd: opzetten van 1 structuur en effectieve communicatie rondom een kind (door jeugdwonen, R&A en onderwijs samen) • ICT: eigentijds onderwijs met ICT • Goede leerlingenzorg adv. het OPP en de groepsplannen • Een kwaliteitscyclus die de onderwijskwaliteit verhoogt • Verhogen van ouderparticipatie en ouderbetrokkenheid Enkele concrete opbrengsten die in het eerste half jaar van 2014 zijn bereikt: • Een nieuw format van het OPP en een gerichtere inhoud • Versterkte evaluatie van de ontwikkeling van het kind met uitvoer van interventies • Een actieve leerlingenraad; meer invloed van de leerling op het onderwijsproces • Focus op onderwijsdoelen in de les • Onderwijsaanbod versterkt o.a. dmv. het invoeren van ‘ De week van de lentekriebels’ . • Het opzetten en voorbereiden van een structuur in het VSO, welke ingezet gaat worden per augustus 2014. • De inzet van methodes die op elkaar aansluiten en een doorgaande lijn bieden. • Het behalen van een goed resultaat bij het inspectiebezoek van april 2014, voor zowel het SO als VSO. Samenwerkingsverbanden in de regio Bij Visio Onderwijs Huizen zijn onder andere de volgende samenwerkingsverbanden: • Consultatie van revalidatiearts • Consultatie van Regionaal Centrum voor Kinder- en Jeugdpsychiatrie Gooi en Vechtstreek (RCKJP) • Consultatie van neuroloog • Samenwerking met Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE) • Samenwerking met Visio Revalidatie en Advies voor het uitvoeren van diverse onderzoeken zoals Visueel Functie Onderzoek en voor behandelingen op het gebied van ergotherapie - sensorische integratie (SI), Oriëntatie en Mobiliteit in de thuissituatie • Samenwerking met Visio wonen en dagbesteding (Elizabeth Kalishuis), waaronder een nauwe samenwerking met Visio Jeugdwonen op hetzelfde terrein als de school. • Kentalis De scholen van Visio, Bartiméus en de ambulante onderwijskundige begeleiding (AOB) vormen samen cluster 1. Binnen cluster 1 wordt er intensief samengewerkt op onder andere de gebieden leerlijn ontwikkeling en expertise ontwikkeling. Ons team Directeur onderwijs: Marjan van den Haak Locatieleider/adjunct-directeur: Mirte van den Berg Adjunct-directeur AOB Noord: Lia van Emmerik Coördinatoren: Els Vervaart en Esther Bron Leerkrachten: Marianne Bos, Bart van Brakel, Yvonne van der Does, Suzanne Dukel, Ellen Gerretsen, Carline Hopman, Maarten Klein, Nan Koch, Sven Landzaat, Jadranka Lekiç, Yolande Rotteveel en Nanouk Scheening. 19 Leraarondersteuners: Sandra van den Berg en Fiona Penning. Onderwijsassistenten: Imar Bouwman, Monique van Eerd, Barbara Heller, Sanne van de Hoef, Maaike Hogenboom, Esther Schellevis, Saskia Schmitz en Jojanneke Zeeman. Zorgassistent: Amalin Daza Vakleerkrachten en diversen: Toosje Snepvangers (oogarts), Wilbert van Dorresteijn en Marieke Galesloot (lichamelijke opvoeding), Maarten Willms en Nienke Wieringa (muziek), Petra Hakvoort (ICT adviseur), Sjaak Boon (medewerker automatisering), Monique van Delft (praktijkinstructeur handvaardigheid), Inge de Haas (praktijkinstructeur oriëntatie en mobiliteit) en Joke van Loon (typen). Gedragswetenschappers: Ans Withagen, Els Vervaart Maatschappelijk werk: Marjan Vos Therapeuten: Wiesje Seller en Marleen Visser (logopedie), Marline vd Brink, Jannet Meester, Miranda Zwijgers (ergotherapeut), Ellen Schakel (kinderfysiotherapeut). Conciërge en administratie: Ton van Haeften (conciërge), Relinde de Graaf en Monique Verschueren. Ouderparticipatie Wij hechten zeer aan een actieve betrokkenheid van de ouders. U kent uw kind tenslotte het beste, en het onderwijs sluit beter aan bij uw kind als er regelmatig overleg is tussen ouders en leerkrachten. Wij verwachten dat u contact met ons opneemt als u vragen of problemen heeft met het onderwijs aan uw kind. Als u de leerkracht van uw kind wilt spreken kan u contact opnemen na lestijd. Van onze kant proberen wij u zo goed mogelijk te informeren over en te betrekken bij alles rond de school en uw kind. 20 Wij doen dit op de volgende wijzen: • Via de Visio website kunnen ouders snel en direct zaken opzoeken die op school leven en spelen. Een inlogcode wordt op verzoek aangemaakt. • Ouders zijn, na telefonische afspraak, altijd welkom voor een bezoek aan de klas. • Wij nodigen u uit om deel te nemen aan diverse activiteiten. Elke klas kent momenten en/of activiteiten waarbij hulp zeer welkom is. Wanneer u hiervoor belangstelling heeft kunt u dit kenbaar maken bij de leerkracht van uw kind. • Gedurende het schooljaar zijn er meerdere momenten waarop u de mogelijkheid wordt geboden om in gesprek te gaan met de leerkracht over de voortgang en ontwikkeling van uw kind. Op verzoek kan hier een gedragswetenschapper en/of coördinator bij aansluiten. • Voor elke vakantie wordt er een nieuwsbrief per email verstuurd. De nieuwsbrief is ook via de website te lezen. • Communicatieschriftjes, indien uw kind zelf (nog) niet goed in staat is om verslag te doen over zijn/haar schooldag, kan in overleg met de leerkracht een communicatieschriftje worden ingezet. • Projectweken, ouderochtend, sportactiviteiten (judo) en musical. • Elk schooljaar is er in de derde week een ouderavond waarin u van algemene informatie wordt voorzien over de leerroute, het schooljaar en de klas. Gesprekken Twee keer per jaar wordt u uitgenodigd om te spreken over de ontwikkeling van uw kind. Het OntwikkelingsperspectiefPlan (OPP) gesprek. In juni/juli bespreken we de eindevaluatie van het plan en bespreken we tevens het plan voor het nieuwe schooljaar. In januari/februari bespreken we de tussenevaluatie van het plan. Daarnaast is er vanuit school geregeld contact met u en vragen we u ook om contact met ons te zoeken bij vragen of onduidelijkheden. Voor de leerlingen die tevens gebruik maken van afdeling Jeugd-Wonen is er een intensief contact tussen de leerkrachten en coördinerende cliëntbegeleiders over de ontwikkelingen van de betreffende leerling. Deel 2 / Speciaal onderwijs Gesprekken over de ontwikkeling van uw kind (OP/OPP gesprekken) worden zo veel mogelijk samen gevoerd door onderwijs, Jeugd-wonen en de ouders. Veiligheid Ouderbijdrage Melden van Incidenten Door het melden en registreren van incidenten en (bijna) incidenten via de regeling Melden van Incidenten krijgen we informatie die kan bijdragen aan de verbetering van de kwaliteit en het voorkomen van ongevallen. Deze regeling is bedoeld voor medewerkers, leerlingen en bezoekers. Medewerkers dienen fouten, ongevallen of (bijna) ongevallen en risicovolle situaties digitaal te melden. Alle meldingen worden vertrouwelijk behandeld door de adjunct-directeur en indien relevant de Commissie Leerlingenzorg. Indien nodig worden er maatregelen genomen om herhaling van de gebeurtenis te voorkomen. Aan de ouders vragen we ieder schooljaar een vrijwillige ouderbijdrage van €40,- en voor een tweede kind uit hetzelfde gezin €25,-. Het bedrag dat we ontvangen wordt besteed aan activiteiten voor de leerlingen. Denk hierbij aan schoolmelk, vieringen etc. Naast de ouderbijdrage vraagt de school ook een bijdrage in de kosten voor kamp (€30,-) of schoolreis (15,-). Medezeggenschapsraad ((G)MR) De scholen van Visio hebben een door de wet verplicht gestelde gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR). Het betreft hier een landelijke raad, bestaande uit vertegenwoordigers van de lokale medezeggenschapsraden. De GMR is gesprekspartner van de onderwijsdirectie. Visio Onderwijs Huizen en Visio Onderwijs Amsterdam hebben een gezamenlijke MR. Deze bestaat uit de ouders en teamleden van beide locaties. Onderstaande ouders en teamleden nemen zitting in de MR: Visio Onderwijs Teamleden Huizen Amsterdam Maarten Willms (voorzitter) Maarten Willms (voorzitter) Suzanne Dukel Ouders Mariska Han Bergitte van Dooren (notulist, moeder van Jurgen) Gina Kalop (secretaris, moeder van Silvester) Tineke Molenaar Peter den Enting (vader van Max) Carmen Epskamp (moeder van Daniel) Regelmatig zullen er wisselingen plaats moeten vinden in de vertegenwoordiging. Er is altijd behoefte aan een nieuw lid. Indien u belangstelling heeft voor de MR kunt u contact opnemen met de administratie van de school. 21 Op het gebied van veiligheid bestaan diverse regelingen en beleidsafspraken. BHV (bedrijfshulpverlening) Er zijn volgens de wettelijke kaders diverse medewerkers binnen de scholen opgeleid als bedrijfshulpverlener (BHV-er). Ze volgen jaarlijks herhalingsoefeningen om in geval van calamiteiten (brand en EHBO) adequaat te kunnen handelen. Voorbehouden en risicovolle handelingen Het beleid met betrekking tot het uitvoeren van voorbehouden en risicovolle handelingen is in 2014 geactualiseerd. We zorgen ervoor dat heldere afspraken over het uitvoeren van deze handelingen, het scholen van medewerkers en het autoriseren van geschoolde medewerkers, goed worden vastgelegd en nagekomen. Leidraad voor ons is, dat ouders altijd verantwoordelijk zijn en blijven voor het verstrekken van duidelijke, actuele informatie en toestemming voor het verrichten van voorbehouden en risicovolle handelingen, zoals bijv. het toedienen van medicatie. Medewerkers voeren op basis van een verzoek van ouders en op basis van door ouders verstrekte gegevens de handelingen uit. Calamiteitenplan Op de scholen is een calamiteitenplan aanwezig. In dit plan wordt duidelijk beschreven hoe er gehandeld moet worden door de medewerkers bij een calamiteit (brand of een ernstig ongeval) en ontruiming van het pand. Jaarlijks worden er ontruimingsoefeningen georganiseerd. Praktische zaken van A tot Z Risico-inventarisatie (onder andere controle van de speeltoestellen, legionella en tilliften) Periodiek wordt er een risico-inventarisatie gemaakt en vindt controle plaats op deugdelijkheid van speeltoestellen en andere apparatuur. Preventie pesten, kindermishandeling en seksueel misbruik In de afgelopen jaren is met medewerkers veel aandacht besteed aan het signaleren van pesten, kindermishandeling en seksueel misbruik. Er zijn in de school gedragsregels opgesteld en in de lessen sociaal emotionele vorming wordt regelmatig aandacht besteed aan het plezierig met elkaar omgaan en het voorkomen van pesten. Alle medewerkers weten bij een vermoeden van kindermishandeling of seksueel misbruik hoe te handelen; men heeft hier in het voorjaar 2014 verplicht een toets voor moeten afleggen. Adresboekje Twee keer per jaar ontvangt u het adresboekje van alle leerlingen. Uw kind staat opgenomen in het adresboekje met gegevens als u hiervoor schriftelijke toestemming heeft verleend. Activiteiten We besteden aandacht aan feesten en feestdagen zoals Sinterklaas, Kerst en Pasen. Ook hebben we jaarlijks een kunst- en cultuurweek, ouderdag, Week van de Lentekriebels en een judotoernooi. 22 De week van de Lentekriebels De Week van de Lentekriebels is een nationale projectweek waarin de focus ligt op de relationele en seksuele vorming. De Week van de Lentekriebels is meestal in maart en heeft als doel om leerlingen te ondersteunen bij hun seksuele ontwikkeling en te leren seksueel verantwoorde keuzes te maken. Dit draagt bij aan een respectvolle samenleving en een veilig en prettig leefklimaat. Judo Tijdens de gymles wordt judo aangeboden. Wat wij met Judo willen bereiken zijn de volgende doelen: - Respect hebben voor elkaar. - Je grenzen kunnen aangeven, maar ook kunnen verleggen. - Weerstand kunnen bieden. - Omgaan met winst en verlies. - Rekening kunnen houden met alle tegenstand die er aanwezig is. - Je houden aan de regels die specifiek gelden voor Judo. Deze bovenstaande doelen worden in heel veel spelen en sporten toegepast. Maar in het Judo zijn deze doelen nog nadrukkelijker aanwezig. Judo is voor onze doelgroep heel erg geschikt omdat er meer fysiek contact momenten tussen leerlingen nodig zijn. Daardoor is deze sport ook voor de blinde leerlingen uitermate geschikt. Bij het uitoefenen van Judo vindt er fysiek contact plaats tussen leerlingen en leraren/assistenten. Er is derhalve altijd een Deel 2 / Speciaal onderwijs tweede professional bij aanwezig die meekijkt en de regels en afspraken handhaaft. Wij sluiten elk jaar de periodes van Judo af met een toernooi, om aan de ouders/ verzorgers te kunnen laten zien wat hun kinderen geleerd hebben. Foto’s en ander beeldmateriaal In het kader van festiviteiten worden regelmatig foto’s genomen van de leerlingen. Tevens worden er filmopnames gemaakt voor verschillende doeleinden. Dat kan zijn om het gedrag of de vaardigheden van de leerling in beeld brengen. Het kan ook zijn om het pedagogisch handelen van de medewerkers in beeld te brengen. De foto’s en ander beeldmateriaal zijn in principe bedoeld voor intern gebruik. Extern kunnen de foto’s en ander beeldmateriaal gebruikt worden voor voorlichting, in de schoolgids, op de website en in andersoortige informatiemiddelen. Er wordt vooraf middels een toestemmingsverklaring aan de ouders gevraagd om toestemming voor het maken en gebruiken van beeldmateriaal te verlenen. In principe geldt de verklaring gedurende de gehele schoolperiode, tenzij ouders anders aangeven. Leerlingenvervoer Veel leerlingen zijn afhankelijk van leerlingenvervoer om op school te komen. De gemeente waarin u woont is verantwoordelijk voor het uitvoeren van dit vervoer. Wanneer uw zoon of dochter niet meereist omdat hij/zij bijvoorbeeld ziek is, bent u als ouders verantwoordelijk om dit te door te geven aan de betreffende vervoerder (taxicentrale). Overblijven en lunch Visio Onderwijs Huizen hanteert een continurooster. Dat wil zeggen dat de leerlingen van 8:45 tot 15:15 uur (op woensdag tot 12:30 uur) op school aanwezig zijn. Ook tijdens de middagpauze zorgt de school voor opvang en toezicht. Alle leerlingen blijven in de middagpauze over. Zij brengen hun eigen lunchpakket mee. Ook kunnen de kinderen gedurende de ochtendpauze een stuk fruit eten. Als school vinden wij het belangrijk dat de kinderen gezond en verantwoord eten, daarom staan wij niet toe dat de kinderen koolzuurhoudende dranken en/of blikjes 23 drinken meenemen. Ook snoep en chips zijn niet toegestaan. Schooltijden Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag 8:45 8:45 8:45 8:45 8:45 uur uur uur uur uur 15:15 uur 15:15 uur 12:30 uur 15:15 uur 15:15 uur De school voldoet aan de wetgeving m.b.t. verplichte onderwijstijd. In schooljaar 20142015 zal er voor zowel het SO als het VSO 1001 uur onderwijs geboden worden. Traktaties Wanneer uw kind jarig is, besteden wij daar graag aandacht aan. In principe wordt de activiteit gevierd binnen de eigen groep. Soms willen kinderen alle groepen langs. Natuurlijk staan we dat toe. Indien uw kind wil trakteren, adviseren wij u vooraf contact op te nemen met de leerkracht, aangezien sommige van onze leerlingen gehouden zijn aan een dieet. We verzoeken u om de traktaties bescheiden en gezond te houden. Vakantierooster De locatie Huizen valt onder regio Noord Zomervakantie 2014 Herfstvakantie Kerstvakantie Voorjaarsvakantie Pasen Meivakantie Hemelvaart Pinksteren Zomervakantie 2015 Eerste dag Zaterdag 05-07-2014 Zaterdag 11-10-2014 Zaterdag 20-12-2014 Zaterdag 21-02-2015 Vrijdag 03-04-2015 Zaterdag 25-04-2015 Donderdag 14-05-2015 Zaterdag 23-05-2015 Zaterdag 04-07-2015 Laatste dag Zondag 17-08-2014 Zondag 19-10-2014 Zondag 04-01-2015 Zondag 01-03-2015 Maandag 06-04-2015 Zondag 10-05-2015 Zondag 17-05-2015 Maandag 25-05-2015 Zondag 16-08-2015 Er is een studiedag op dinsdag 7 april 2015 en er worden daarnaast nog 6 studiedagen gepland; 1 op een maandag, 3 op een woensdag en 2 op een vrijdag. Deze data zijn uiterlijk eind augustus bekend. Verlof Extra verlof is niet mogelijk, tenzij sprake is van artikel 13A van de Leerplichtwet. Er zijn twee soorten verlof: 1. extra vakantieverlof 2. extra verlof wegens gewichtige omstandigheden Voor beide soorten verlof geldt dat er een maximum van tien dagen aan verbonden is. Bij extra vakantieverlof is alleen sprake van toekenning van verlof indien aantoonbaar is dat een van beide ouders door de specifieke aard van zijn of haar beroep niet in staat is om tijdens de schoolvakanties vakantie te genieten. Verlof dient schriftelijk aangevraagd te worden bij de directie van de school. Verlof kan nooit worden toegekend in de eerste twee weken na de zomervakantie. Bij extra verlof wegens gewichtige omstandigheden kan verlof worden toegekend bij bijzondere (plezierige of minder plezierige) gebeurtenissen zoals verhuizingen, 24 gezinsuitbreiding, overlijden, huwelijk etc. Ook dit verlof dient schriftelijk te worden aangevraagd bij de directie van de school. Als voor meer dan tien dagen verlof wordt aangevraagd of genomen, dan dient de directie de aanvraag te melden bij de leerplichtambtenaar van de gemeente. Indien de directie van de school het nodig vindt, kan er overleg met de leerplichtambtenaar plaatsvinden. Ziekte Als uw kind niet naar school kan komen wegens ziekte dient u dit vóór 8:45 uur door te geven aan de administratie van de school. Als uw kind een arts of specialist moet bezoeken tijdens lestijd dient u hiervoor verlof aan te vragen middels het verlofaanvraagformulier op de website www.visio.org. Wij gaan er vanuit dat u indien mogelijk afspraken bij artsen of specialisten zo veel mogelijk buiten schooltijden maakt. Indien dit niet mogelijk is verwachten wij dat u uw zoon of dochter voor en na de afspraak zelf naar school ophaalt en brengt. Op deze manier zal het verzuim beperkt blijven. Deel 3 / Bijlagen Deel 3 / Bijlagen Raad van Toezicht, Raad van Bestuur, medezeggenschap, klachtenregeling en informatieverstrekking Raad van Toezicht Koninklijke Visio Dhr. drs. E.F. Stoové (voorzitter) Mw. J. van Vliet, MHA (vicevoorzitter) Dhr. drs. G. Joosten Dhr. prof. dr. G.P.M. Luyten Dhr. Z. Arslan Mw. drs. J.Ch. Pawlikowski Raad van Bestuur Koninklijke Visio Dhr. drs. M. (Marten) de Bruine, MBA (voorzitter) Dhr. A.J.G. (Jo) Triepels, MHA Wat is de medezeggenschapsraad (MR) en wie zitten er in? Visio Onderwijs bestaat formeel uit drie onderwijsinstellingen; noord, midden en zuid. Per onderwijsinstelling is er een medezeggenschapsraad zodat er medezeggenschapsraden bestaan voor Zuid, Midden en Noord. De MR wordt gevormd door ouders en personeelsleden, waarbij er evenveel zetels zijn voor ouders als voor personeelsleden. De omvang van de MR is afhankelijk van het aantal leerlingen en het aantal schoollocaties. De MR van Zuid heeft in totaal 12 zetels, de MR Midden en de MR Noord hebben 8 zetels. De personeelsgeleding van de MR vertegenwoordigt zowel de medewerkers van de schoollocaties als de medewerkers van de ambulante onderwijskundige dienstverlening. Wat doet de MR? De MR is een wettelijk orgaan met wettelijke taken en verantwoordelijkheden. De rechten en bevoegdheden van de MR staan beschreven in de Wet Medezeggenschap op Scholen (WMS). De MR heeft instemmingsrecht en adviesrecht over zaken die van wezenlijk belang zijn. De ouder- en personeelsgeleding van de MR moeten bijvoorbeeld gezamenlijk instemmen met de schoolgids en het schoolreglement. Daarnaast heeft de oudergeleding instemmingsrecht over de 25 besteding van de vrijwillige ouderbijdrage. In een aantal gevallen moet de directie advies vragen aan de MR over hun plannen met de school. De MR kan ook ongevraagd een standpunt kenbaar maken aan de directie. De directie moet ieder advies dat de MR geeft serieus nemen, maar hoeft de adviezen niet over te nemen. De directie is gericht op een positieve wijze van samenwerken met de MR. Samen staan zijn voor het doel om optimale kansen te bieden aan leerlingen met visuele beperkingen. Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) Voor Visio Onderwijs als geheel bestaat een gemeenschappelijke medezeggenschapsraad die periodiek overleg voert met het bestuur van Visio. De GMR bestaat net als de MR uit een oudergeleding en een personeelsgeleding. Voor iedere geleding zijn zes zetels beschikbaar, zodat er in totaal twaalf zetels zijn. Een belangrijk deel van de GMR-leden is tevens MR-lid. Ook zonder MR-lid te zijn, is het echter mogelijk om GMR-lid te worden. De GMR praat mee over alle zaken die betrekking hebben op het gehele onderwijs van Visio. De GMR heeft instemmingsrecht over een nieuw strategisch beleidsplan voor Visio Onderwijs of wijzigingen in de onderwijskundige doelstellingen. Ook wordt er aan de personeelsgeleding bijvoorbeeld instemming gevraagd op personele inzet (bestuursformatieplan). Gezamenlijk moeten de ouder- en personeelsgeleding adviseren over het strategisch beleidsplan en wijzigingen in de organisatiestructuur. De gesprekspartner van de GMR is het bestuur van Visio. Lid worden van de MR of de GMR? In de MR en GMR bent u dicht bij de bron. U bent snel op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en beleidszaken in het onderwijs van uw kind. Denk en praat erover mee. Door uw deelname aan de MR of GMR krijgt u inzicht in de manier waarop Visio Onderwijs met financiën, personeel en voorzieningen omgaat. Uw stem wordt gehoord en u hebt dus daadwerkelijk invloed. De MR en de GMR vergaderen een aantal keer per jaar. De MR-vergaderingen vinden plaats in de regio (Zuid, Midden of Noord) waarvoor de MR is ingesteld. De GMR-vergaderingen vinden in Huizen plaats. Af en toe wordt er een studieavond georganiseerd over een onderwerp dat door de MR of GMR zelf bepaald is. De reiskosten worden voor de MR- en GMRleden vergoed en u als ouder ontvangt een presentievergoeding. Is na het lezen van deze informatie uw nieuwsgierigheid gewekt, hebt u belangstelling voor deze taak of wilt u wat meer weten? Neem dan gerust contact met ons op. U kunt ons bereiken via de volgende e-mailadressen: MR Zuid: [email protected] | MR Midden: [email protected] | MR Noord: [email protected] | GMR: [email protected]. maar bij Rutgers WPF. De vertrouwenspersoon kan u helpen bij het verwoorden van een klacht of een gevoel van onvrede en het bespreekbaar maken van de klacht met de medewerker en schoolleiding. Ondersteuning van de klachtenfunctionaris van Visio Weet u even niet wat te doen, overleg dan met de klachtenfunctionaris van Visio. De klachtenfunctionaris kan met u meedenken en advies geven over de te nemen stappen. Bijvoorbeeld wanneer het niet lukt om met de direct betrokkene uw klacht te bespreken, of wanneer u dat niet wilt. Het is altijd prettig om te weten met wie u dan contact kunt opnemen. De klachtenfunctionaris gaat niet in op de inhoud van de klacht (zoals de vertrouwenspersoon), maar kan wel helpen bij het leggen van contact met betrokken medewerkers en/of leidinggevenden. Klachtenregeling Het is van groot belang dat de school een veilige leeromgeving biedt en er kwaliteitsrijk onderwijs wordt geboden. De leeromgeving moet vrij zijn van ongewenste omgangsvormen zoals seksuele intimidatie, agressie en geweld. Visio voert een helder beleid rondom (sociale) veiligheid en stelt eisen aan haar eigen kwaliteit van onderwijs en bejegening. Medewerkers van Visio zetten zich dagelijks in om u zo goed mogelijk van dienst te zijn. Maar het kan voorkomen dat u niet tevreden bent over ons onderwijs en/of de zorg. Onze klachtenregeling geeft cliënten, leerlingen en hun ouders de mogelijkheid hun onvrede te uiten. Wij doen vervolgens ons best om een passende oplossing te vinden. Een klacht? Bent u niet tevreden, dan is het goed om dit eerst met de direct betrokken medewerker(s) te bespreken. U kunt ook contact opnemen met de schoolleiding. Bijvoorbeeld wanneer u wilt dat hij/zij bij het gesprek aanwezig is of omdat het gesprek met de medewerker geen uitkomst heeft geboden. Ondersteuning van een externe vertrouwenspersoon Bij het bespreken van uw klacht is het mogelijk om hulp te vragen van een vertrouwenspersoon. De vertrouwenspersoon is onafhankelijk en niet in dienst bij Visio, 26 Klachtencommissie De afhandeling van een klacht door de Klachtencommissie is een andere, meer formele procedure dan het bespreken van een klacht met de direct betrokken medewerker(s) en/of leidinggevende. Visio heeft een onafhankelijke klachtencommissie cliënten en leerlingen. Deze commissie bestaat uit leden die niet aan Visio verbonden zijn. De Klachtencommissie onderzoekt de klacht en organiseert zo nodig een hoorzitting om u en betrokken partijen te horen. De Klachtencommissie geeft een schriftelijk oordeel over het al dan niet terecht zijn van een klacht. De klachtenfunctionaris kan u vertellen hoe de behandeling van een klacht door de Klachtencommissie in zijn werk gaat. Een klacht moet binnen een jaar na de gedraging of beslissing worden ingediend. Binnen vijf werkdagen nadat uw brief/e-mail is binnengekomen, ontvangt u een schriftelijke bevestiging. De Klachtencommissie bericht u schriftelijk over de verdere procedure. Meer informatie en contact Op de website van Visio vindt u onder het kopje “Over Visio” het onderwerp ”Klachtenregeling”. Via die pagina kunt u de volledige klachtenregeling downloaden en treft u de gegevens van de klachtenfunctionaris, de externe vertrouwenspersoon en de Klachtencommissie aan. Deel 3 / Bijlagen Jaarverslag Schorsen en verwijdering Jaarlijks wordt een jaarverslag opgemaakt voor Koninklijke Visio als geheel. In het jaarverslag vindt evaluatie en verantwoording plaats over het beleid, de activiteiten en de resultaten. Ook de jaarrekening is in het jaarverslag opgenomen. Het jaarverslag wordt vóór 1 juni vastgesteld en openbaar gemaakt. In het jaarverslag is ook de verantwoording van Visio Onderwijs opgenomen. Het jaarverslag is via de website van Visio te downloaden. Ondanks alle aandacht die wordt besteed aan het bieden van een veilig klimaat binnen Visio Onderwijs – er is bijvoorbeeld een protocol aanwezig over het voorkomen en aanpakken van (cyber-)pesten – kan het voorkomen dat de veiligheid van medeleerlingen of medewerkers op enigerlei wijze in gevaar wordt gebracht door een leerling. Er volgt dan direct een gesprek met de leerling en zijn ouders/verzorgers. Eventueel kan de adjunctdirecteur besluiten tot een time-out voor een bepaalde periode. Ongevallenverzekering Voor de leerlingen van de scholen is een ongevallenverzekering afgesloten. Ook tijdens evenementen in schoolverband zoals bij een schoolkamp of tijdens stage is de verzekering van toepassing. Bagage is bij schoolactiviteiten niet verzekerd. Ook schade aan kleding of brillen is niet via de school verzekerd. Diefstal van goederen valt evenmin onder de verzekering van de school. Daarnaast verzoekt de school u om voor uw kind een Wettelijke Aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Privacy Persoonsgegevens van de leerling worden verwerkt met inachtneming van de regels van de Wet bescherming persoonsgegevens. Relevante gegevens van de leerling worden opgenomen in het leerlingendossier en alleen gebruikt voor het doel waarvoor ze zijn opgenomen. Wanneer de leerling naast onderwijs, aanvullende zorg of dienstverlening binnen Visio ontvangt (conform een overeenkomst) dan hebben degenen die direct betrokken zijn bij de uitvoering van de zorg of dienstverleningsovereenkomst inzage in de gegevens, voor zover dit nodig is voor uitoefening van hun werkzaamheden. Hiervoor geeft u als ouder toestemming bij de aanmelding. Sponsoring Binnen Visio Onderwijs is geen algemeen beleid opgesteld op het gebied van sponsoring. We gaan op dit moment terughoudend met sponsoring om, maar sluiten het niet uit. Af en toe ontvangt een onderwijslocatie gelden als bijdrage voor bijvoorbeeld de financiering van speeltoestellen. Mogelijk dat in het komende schooljaar beleid op het gebied van sponsoring opgesteld wordt. 27 Wanneer de problemen (zeer) ernstig zijn of wanneer na diverse time-outs de situatie niet beheersbaar blijkt, kan het bevoegd gezag op advies van de adjunct-directeur besluiten tot schorsing voor ten hoogste één week. Een schorsing wordt schriftelijk aan de ouders bekendgemaakt en direct met de leerling en zijn ouders/verzorgers besproken. De schorsing wordt schriftelijk gemeld bij de Inspectie van het Onderwijs en de leerplichtambtenaar. Als het schorsen niet het gewenste effect heeft, dan kan het verwijderen van de leerling van een school een vervolgstap zijn. De directie raadpleegt in dat geval de betrokken leraar en gaat een gesprek aan met de ouders/verzorgers. Vervolgens zal de directie het bevoegd gezag adviseren over het verwijderen van de leerling en dit advies voorzien van een deugdelijke motivering. Wanneer de ouders/verzorgers het niet eens zijn met het besluit, dan kunnen zij dit binnen zes weken schriftelijk kenbaar maken. Hierop moet het bevoegd gezag binnen vier weken reageren. De school heeft een inspanningsverplichting van acht weken om voor de leerling een geschikte andere school te vinden. De leerplichtambtenaar en de Inspectie van het Onderwijs worden op de hoogte gesteld. Vrijstelling onderwijsactiviteiten Leerlingen in het (voortgezet) speciaal onderwijs zijn verplicht deel te nemen aan alle onderwijsactiviteiten uit het onderwijsprogramma. Voor sommige onderwijsactiviteiten kunnen de ouders of een meerderjarige, handelsbekwame leerling vrijstelling vragen bij het bevoegd gezag. Voor de vrijgestelde activiteiten komen in dat geval vervangende onderwijsactiviteiten in de plaats, die beter aansluiten bij de mogelijkheden en behoeften van de leerling. Het bevoegd gezag bepaalt welke onderwijsactiviteiten dat zijn en onder welke voorwaarden een leerling vrijstelling kan krijgen. Er moet rekening mee gehouden worden dat er in principe geen zorg tijdens onderwijstijd wordt geboden, tenzij deze voorwaardelijk is voor deelname aan het onderwijs. Informatieverstrekking door de school aan gescheiden ouders Als ouders scheiden, dan behouden zij meestal beiden het ouderlijk gezag over hun kind, ook al woont het kind maar bij één ouder. De school behandelt deze ouders gelijkwaardig en informeert hen allebei over het functioneren en de ontwikkeling van hun kind. Dit is de school wettelijk verplicht. Dit betekent dat beide ouders worden uitgenodigd voor ouderavonden en rapportbesprekingen en dat zij beiden de rapporten krijgen toegestuurd. De niet-verzorgende ouder hoeft dus niet zelf om informatie te vragen. Als na een scheiding één van de ouders het ouderlijk gezag krijgt toegewezen, dan verstrekt de school alleen informatie aan de gezaghebbende ouder. 28 Deel 3 / Bijlagen Belangrijke adressen Koninklijke Visio Visio Onderwijs www.visio.org/onderwijs Onderwijs Amsterdam >>> so en vso Slotermeerlaan 103 1063 JN Amsterdam T 088 585 60 00 [email protected] Onderwijs Breda >>> (v)so-mb Galderseweg 65 4836 AC Breda T 088 585 82 00 [email protected] Onderwijs Grave >>> so, vso en (v)so-mb Tijdelijk adres 1 juli 2013 tot 1 augustus 2014 St Elizabethstraat 4 - 6 5361 HK Grave T 088 585 82 50 [email protected] Onderwijs Haren >>> (v)so-mb Rijksstraatweg 284 9752 CL Haren T 088 585 75 00 [email protected] Onderwijs Huizen >>> so en (v)so-mb Oud Bussummerweg 76 1272 RX Huizen T 088 586 17 00 [email protected] Onderwijs Rotterdam >>> so, vso en (v)so-mb Heindijk 4 3079 PM Rotterdam T 088 585 83 30 [email protected] 29 Visio ambulante onderwijskundige begeleiding AOB Zuid-Nederland Heindijk 4 3079 PM Rotterdam T 088 58 58 299 [email protected] AOB Noord-Nederland Oud Bussummerweg 76 1272 RX Huizen T 088 586 17 00 [email protected] Cliëntservicebureau Koninklijke Visio Aanmelding en informatie T 088 585 85 85 Klachtencommissie voor cliënten en leerlingen Postbus 1180 1270 BD Huizen T 088 585 85 52 [email protected] Raad van Bestuur Koninklijke Visio Amersfoortsestraatweg 180 1272 RR Huizen T 088 585 50 00 Afkortingen en begrippen aob ambulante onderwijskundige begeleiding AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten CCE Centrum voor Consultatie en Expertise CIZ Centrum Indicatiestelling Zorg CSB Cliëntservicebureau CvO Commissie van Onderzoek cvi cerebrale visuele inperking CLz Commissie Leerlingzorg GMR gemeenschappelijke medezeggenschapsraad INK Instituut Nederlandse Kwaliteit kdv kinderdagverblijf mb meervoudige beperking vvb visuele en verstandelijke beperking MR medezeggenschapsraad OPP ontwikkelingsperspectiefplan OCW Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen PRO praktijkonderwijs SO speciaal onderwijs VSO voortgezet speciaal onderwijs cluster 1 alle scholen voor leerlingen met een visuele beperking didactische benadering de wijze van overdracht van kennis en vaardigheden expertise specifieke deskundigheid fysieke herinrichting de aanpassingen in de leeromgeving zowel binnen als rondom de school groepsplan organisatie van het onderwijs voor een groep leerlingen opdat planmatig wordt gewerkt aan de leer- en ontwikkelingsdoelen van de verschillende leerlingen en tegemoet wordt gekomen aan de verschillende onderwijsbehoeften van leerlingen in die groep individueel ondersteuningsplan plan waarin de afspraken zijn opgenomen tussen cliënt/leerling en Visio zorg over doelen van de ondersteuning en de wijze waarop getracht wordt deze te bereiken leerlijn aanwijzingen om met tussendoelen te komen tot een kerndoel leerlingvolgsysteem stapjes om de ontwikkeling te volgen en als basis te dienen voor het bepalen van de beginsituatie leerroute pakket van kerndoelen/tussendoelen behorende bij een bepaalde categorie leerlingen leren leren visie binnen het onderwijs gericht op het ontwikkelen van zelfstandig en 30 zelfredzaamheid; het bestaat uit drie pijlers: leerling-initiatief, de leerkracht als coach en rijke leeromgeving motorische ontwikkeling ontwikkeling van de grove bewegingen (lopen, rennen, springen, zwemmen etc.) en/of fijne bewegingen (knippen, schrijven, tekenen) onderwijs-zorgarrangement totaal van onderwijs- en zorgdoelen die binnen de onderwijstijd gesteld worden onderwijsvoorwaardelijke zorg zorg die nodig is om onderwijs mogelijk te kunnen maken voor een leerling ontwikkelingsperspectief verwachte uitstroombestemming/niveau van een SOleerling aan het eind van het speciaal onderwijs of van een VSO-leerling aan het eind van het voortgezet speciaal onderwijs; ook voor de leerlingen die ambulante onderwijskundige begeleiding ontvangen wordt een ontwikkelingsperspectief opgesteld. ontwikkelingsperspectiefplan individueel plan voor een leerling in het (V)SO of een leerling in het regulier onderwijs die ambulante begeleid wordt, waarin de – met ouders overeengekomen – handelingsgerichte aanpak is beschreven gericht op het behalen van het vastgelegde ontwikkelingsperspectief oriëntatie en mobiliteit zelf bewust worden waar je je bevindt in de ruimte en je daarin kunnen verplaatsen orthopedagogische benadering afstemmen van het handelen op de leerlingen met leer-, sociale of gedragsproblemen, gericht op het creëren van een omgeving waarin de leerlingen tot onderwijs en ontwikkeling kunnen komen orthodidactische benadering afstemmen en aanpassen van de wijze van onderwijs geven aan leerlingen met leer- sociale en/of gedragsproblemen, er op gericht om de leerlingen tot leren en ontwikkeling te laten komen (dan wel verder te bevorderen) pedagogisch klimaat creëren van een omgeving waarin opvoedkundig verantwoord gewerkt wordt pedagogische benadering de opvoedkundige benadering van de leerling toelatingscriteria criteria waaraan een leerling moet voldoen om te worden toegelaten uitstroommogelijkheden mogelijkheden ná school, zoals vervolgonderwijs, betaalde arbeid, gesubsidieerde arbeid of dagopvang Deel 3 / Bijlagen verwijzers voorwerpen (of delen ervan), plaatjes, foto’s en/of tekens die verwijzen naar een handeling, een ruimte of een activiteit zelfredzaamheid het zich zelfstandig kunnen redden bij alledaagse handelingen zintuiglijke ontwikkeling ontwikkeling van de zintuigen, zoals visus, gehoor, tast, geur en smaak 31 Bijlage: Toelatingscriteria Kinderen met visuele beperkingen die belemmerend zijn voor het onderwijsleerproces en de participatie in de onderwijsleeractiviteiten, kunnen worden toegelaten tot onderwijs of ambulante onderwijskundige begeleiding van Visio. Na de aanmelding worden verschillende oogheelkundige onderzoeken verricht en gegevens verzameld. Vervolgens wordt er besloten of iemand wel of niet wordt toegelaten. Voor leerlingen met een gezichtsscherpte van 0,3 tot 0,5 kan toelating tot onderwijs of ambulante onderwijskundige begeleiding plaatsvinden wanneer op basis van onderzoek geconstateerd wordt dat de leerling overwegend is aangewezen op een orthopedagogische en orthodidactische benadering. Leerlingen met een meervoudige beperking Leerlingen met een visuele en verstandelijke beperking worden leerlingen met meervoudige beperkingen genoemd. Voor deze leerlingen gelden de toelatingscriteria op visueel gebied zoals hierboven beschreven. 32 Ernstige meervoudige beperkingen Naast een visuele en verstandelijke beperking kan er sprake zijn van een motorische beperking, autisme, progressieve ziektebeelden, epilepsie, spraaktaalproblematiek en/of slechthorendheid. Genoemde bijkomstige beperkingen zijn geen criteria voor toelating; daarvoor zijn de visuele beperkingen immers leidend. Bij toelating is het echter wel belangrijk om zicht te krijgen op de ernst en de mate van de bijkomende beperking(en). Zo kan de inzet van de onderwijs voorwaardelijke behandelingen en therapieën zo goed mogelijk geïntegreerd worden binnen het dagelijkse onderwijs aan de leerling. Als er sprake is van kinderen met zeer ernstige gedragsproblemen of als duidelijk aantoonbaar is dat het kind geen ontwikkelingsmogelijkheden heeft, dan kan het niet worden toegelaten. Als er sprake is van een grote persoonlijke zorgbehoefte en/of extra ondersteunende begeleiding van een kind op het gebied van algemene dagelijkse levensverrichtingen, dan kan er worden verzocht extra zorgbegeleiding te faciliteren. Deel 3 / Bijlagen Schema ten behoeve van de indicatie Enkelvoudige beperking Oogheelkundig gezichtsscherpte =< 0,3 en/of gezichtsveld =< 30° en/of hemianopsie en/of leesvisus =< 0,25 gezichtsscherpte 0,3 – 0,5 gezichtsscherpte 0,3 – 0,5 gezichtsscherpte > 0,5 In combinatie met Toelating Ja, altijd (behoort tot de doelgroep). - stoornissen in de lagere visuele functies (visueel sensorische functies en/of oculomotore functies) (bijvoorbeeld: specifieke functiestoornissen, zoals contrast-gevoeligheid en licht(over)gevoeligheid; gezichtsveldbeperking anders dan een concentrische beperking<30°) - stoornissen in de hogere visuele functies (visueel perceptuele cognitieve functies en/of visuo-motorische functies) - ontbreken (dan wel zeer beperkt aanwezig zijn) van compensatiemogelijkheden progressieve aandoening (die de ontwikkeling van het kind/de jongere bedreigt) - stoornissen in de lagere en/of hogere visuele functies zoals beschreven bij gezichtsscherpte 0,3 – 0,5 - interdisciplinair afwegen of er vanuit visuele beperkingen in het dagelijks leven en/of cerebrale aandoeningen van het visueel systeem voldoende indicaties zijn voor toelating tot onderzoek Toelating indien: 1. 2. 3. de visuele beperking samenhangt met meetbare visuele stoornissen de visuele beperking leidt tot participatieproblemen er geen alternatieve verklaring voor de participatieproblemen aanwijsbaar is Uitsluitend bij het voldoen aan alle hiervoor genoemde drie punten is een toelating voor behandeling/begeleiding geïndiceerd Toelating indien de verwachting bestaat dat zich participatieproblemen zullen voordoen Toelating indien: 1. 2. 3. de visuele beperking samenhangt met meetbare visuele stoornissen de visuele beperking leidt tot participatieproblemen er geen alternatieve verklaring voor de participatieproblemen aanwijsbaar is Uitsluitend bij het voldoen aan alle hiervoor genoemde drie punten is een toelating voor behandeling/ begeleiding geïndiceerd 33 Nuttige adressen Alle locaties van Visio zijn te vinden op www.visio.org onder het kopje “Adressen”. De routebeschrijving naar de scholen kunt u vinden bij de “Adressen onderwijs”. Oogvereniging Postbus 2344 3500 GH Utrecht T 030 299 28 78 www.oogvereniging.nl/[email protected] Ooglijn (informatiepunt bij oogproblemen) T 030 294 54 44 Stichting Oogfonds Nederland Postbus 2086 3500 GB Utrecht T 030 254 57 11 www.oogfonds.nl/[email protected] World Wide Vision (levert producten voor mensen met een visuele, auditieve en/of leesbeperking) Luxemburgstraat 7 5061 JW Oisterwijk T 013 528 56 66 [email protected] www.worldwidevision.nl Iris Huys (levert hulpmiddelen voor slechtziende en blinde mensen) James Wattstraat 13 b 2809 PA Gouda T 0182 52 58 89 www.irishuys.nl Aangepast Lezen Postbus 84010 2508 AA Den Haag T 070 33 81 550 www.aangepastlezen.nl/klanten@aangepastlez en.nl Dedicon Postbus 24 5360 AA Grave T 0486 48 64 86 [email protected] www.dedicon.n 34 Stichting Uitgeverij XL Westvlietweg 68 R 2495 AA Den Haag T 070 367 60 58 [email protected] www.uitgeverijxl.nl Uitgeverij Grote Letter Bibliotheek Postbus 26 1390 AA Abcoude T 0294 28 50 20 [email protected] www.groteletter.nl OV-Begeleiderskaart www.ns.nl/cs/Satellite/reizigers/service/de-ovbegeleiderskaart Onderwijsinspectie Voor vragen aan de Inspectie van het Onderwijs kunt u contact opnemen met: T 0800 50 10 (gratis) www.onderwijsinspectie.nl Visio_schoolgidsomslag_2014 21-5-2014 16:05 Pagina 7 Visio Onderwijs Visio Onderwijs is er voor kinderen van vier tot twintig jaar met een visuele beperking, al dan niet in combinatie met een andere beperking. Visio Onderwijs biedt speciaal onderwijs (so), voortgezet speciaal onderwijs (vso) en onderwijs aan kinderen met een meervoudige beperking (mb). “Perspectief voor elk kind” is een belangrijk uitgangspunt van ons onderwijs. We willen als onderwijsorganisatie íeder kind, ongeacht de individuele beperkingen, een perspectief voor de toekomst bieden. Vijfenzeventig procent van de kinderen met een visuele beperking gaat naar een gewone school met behulp van ambulante onderwijskundige begeleiding door Visio. Daarnaast heeft Visio onderwijslocaties in zes gemeenten: in Amsterdam (so en vso), Breda (mb), Grave (so, vso, mb), Haren (so en mb), Huizen (so en mb) en Rotterdam (so, vso en mb). De kerndoelen, zoals die binnen het reguliere onderwijs gelden, zijn het uitgangspunt en er bestaat voor leerlingen vanaf twaalf jaar de mogelijkheid om deel te nemen aan praktijkonderwijs, vmbo of havo. Koninklijke Visio expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen www.visio.org Volg ons op:
© Copyright 2024 ExpyDoc