Liedsuggesties afdrukken

Knibbeltje
Eekhoorn Knibbel
Knibbeltje, een echt verhaal voor de 2e klas, is zo opgebouwd, dat twee
stemmingen erin afwisselen. De herfst met zijn inkeer én het onbezorgde
Knibbeltje, dat nog steeds in zomerstemming leeft. Muzikaal wordt dit
respectievelijk in de dorische - en in de majeurtoonladder uitgedrukt.
Om dit verhaal goed te kunnen zingen, moet de leerkracht de dorische
toonladder geheel beheersen, zowel naar boven als naar beneden. Deze
toonladder drukt in dit lied herfststemming uit, wat duidelijk te beleven
is aan het zinnetje ‘Staan de bomen van het woud’ en vergelijk dit met
‘Knollebol, 't is veel te vroeg’. In het eerste geval d - c - b - a, in het tweede
d - cis - b - a.
De D-majeur toonladder staat voor zomerstemming, in het hier en nu van
deze wereld. Verschuiven we de halve toonafstand één plaatsje naar
beneden (van d - cis naar c - b), dan komen we in een totaal andere sfeer
terecht; het is uit met de bloemenpracht en overvloed van vruchten.
De vogels gaan weg, we beleven hun vleugelslag aan de 6/8 maat, ze roepen
Knibbeltje in een dorisch toonscala toe, toch tot de werkelijkheid te komen,
maar deze antwoordt hen wéér vanuit de zomerstemming (in majeur)
‘Vogels, 't is nog veel te vroeg…’. Maar dán komt November, met drie grote
stappen: f - g - a - b, wat die eigenaardig gerekte sfeer geeft, die uitdrukt,
dat het ernst wordt! Knibbeltje moet, in dorisch, dat wil zeggen niet vanuit
de zomerstemming, z'n wintervoorraad nog binnenhalen. Met het ritme van
zijn eerste luchthartige zomer-zinnetje, maar nu niet in majeur, maar in de
dorische toonladder, besluit de fabel met de gebruikelijke moraal.
Dit stukje is voor de leerkracht moeilijker dan voor de kinderen, mits hij zich
nooit 'verzingt'. Vervalt hij maar een enkele maal van dorisch in majeur, waar
dat niet moet, dan zijn ook de kinderen verloren! Want ook zij hebben sinds
hun vroegste jeugd het meest majeur gehoord. Ze zijn helemaal afhankelijk
van de stem van de leerkracht, maar ze hebben voor, dat ze tóch nog meer
flexibel zijn in hun opnemingsvermogen, en een dorische wending nog onbevangen kunnen 'nemen', vooral wanneer er in de 1e klas pentatonisch met hen
is gewerkt.
Elisabeth Lebret
gedownload van www.vrijeschoolliederen.nl, het verzamelde liedrepertoire van vrijescholen in Nederland

Download Report