symposium 11/10/14 (On)zin van diabetes behandeling bij ouderen Dr. K. Mortelmans Endocrinologie RZ HHart Leuven Belang • Toenemende prevalentie type 2 diabetes • • Wijzigende levensgewoonte Vergrijzing • Meer complicaties • Meer geriatrische syndromen depressie, dementie, incontinentie, vallen, chronische pijn ‘Ouderen’ • Vaak niet geïncludeerd in de studies (bv UKPDS tot 65j) • • • • Heterogeen Frail Co-morbiditeiten Verminderde functionaliteit ➔ INDIVIDUALISATIE Klinische praktijk ACCORD, ADVANCE en VADT trial • HbA1c <7% blijft het doel voor de glycemie controle • Geïndividualiseerde glycemie targets voor bepaalde groepen lijkt aangewezen • Strengere target van HbA1c - • korte diabetesduur lange levensverwachting geen significant cardiovasculair lijden Minder strenge target van HbA1c - VG v hypoglycemie beperkte levensverwachting uitgebreide micro- of macrovasculaire complicaties uitgebreide co-morbiditeiten Skyler JS, et al. Diabiieites Care. 2009;32:187-92. HbA1c streefwaarde bij ouderen • Functioneel onafhankelijk: Goede cognitie, zelfstandig, minimale bijstand. Streef HbA1c: 7,0-7,5%! • Functioneel afhankelijk: • Verminderde ADL + MMSE: risico voor institutionalisering. Streef HbA1c: 7,0 tot 8,0%! • Frail: beperkte mobiliteit, valrisico, vermagering,… Streef HbA1c: tot 8,5%! • Dement: dalende cognitie, zelfzorg onmogelijk. Streef HbA1c: tot 8,5% HbA1c streefwaarde bij ouderen (2) • Palliatief statuut: Prognose < 1 jaar. Streefdoel: vermijden van symptomatische hyperglycemie/hypoglycemie. Dieet Gematigd! • • • • Risico op ondervoeding = risico op obesitas Risico op eiwitmalnutritie Levenskwaliteit Gewichtsverlies bij bejaarden -> toename morbiditeit en mortaliteit Beweging Verbetering: • • • • • Diabetes Valrisico Depressie Levenskwaliteit Mortaliteit Oraal anti-diabeticum welk gebruiken bij ouderen Inuzcchi et al. Diabetologia 2012 Oraal anti-diabeticum welk gebruiken bij ouderen Algemene principes: • • • Bij diagnose: levensstijl veranderingen Na 3 maand: orale therapie associëren met behouden van levensstijl aanpassingen Start low and go slow Metformine • Voordeel: • • • • • Nadeel: • • • • Laag risico op hypoglycemie Goedkoop Effectief Gewicht Hoge gastro-intestinale klachten Lactaat acidose (zz) Gewicht ? Cave nierfunctie, hartfalen Sulfonylurea • Voordeel: • • • Nadeel: • • • • Goedkoop Effectief Hypoglycemie Gewichtstoename CNI Bij goed eetpatroon en hypo-awareness DDP-4 inhibitoren • Voordeel: • • • • • Goede tolerantie Lage kans op hypoglycemie Geen gastro-intestinale nevenwerkingen Te gebruiken bij CNI Nadeel: • • • • • Kost Minder effectief (Pancreatitis) (Cardiovasculair – HF) (Laattijdige effecten) Thiazolidinediones Actos • Voordeel: • • • • Effectief (HbA1c reductie 1-1,5%) Lage kans op hypoglycemie Eenmaal per dag Nadeel: • Veel nevenwerkingen gewichtstoename, vochtretentie, oedemen, toename van hartfalen • • • Toename van fracturen. AMI (rosiglitazone) Blaaskanker (pioglitazone) GLP-1 analogen • Voordeel: • • • • Effectief Lage kans op hypoglycemie Eenmaal per dag/week Nadeel: • • • • • Subcutaan Data is gelimiteerd bij ouderen Kost GI nevenwerkingen (nausea, braken) Lange termijn effecten? Oraal anti-diabeticum welk gebruiken bij ouderen IDF, global guidelines. 2013. Prevalentie hypoglycemie. Hypoglycemie verschil ifv leeftijd Glucose thresholds for change in four-choice reaction time during stepped hypoglycemia in younger and older man Matyka et al. Diabetes care 1997. Hypoglycemie risicofactoren • • • • • • • • • Lange duur diabetes Behandeling met insuline en sulfonylurea Polyfarmacie Voorgeschiedenis van hypoglycemie Onregelmatig eetpatroon Verminderde nier/leverfunctie Cognitieve dysfunctie Malabsorptie/slikdysfunctie …. Hypoglycemie gevolgen • Verhoogde kans op geriatrische syndromen val, depressie, … • Cardiovasculaire complicaties • Verminderde levenskwaliteit Hyperglycemie • Symptomen, cave atypisch • • • • • Lethargie, vermoeidheid Vermagering Polyurie, polydipsie, nycturie, dorst (minder frequent) Glucosurie (verhoogde renale drempel) Diabetische ketoacidose/hyperosmolair coma Hyperglycemie risicofactoren • Co-morbiditeiten: Infectie, CV, nierinsufficiëntie, trauma, chirurgie, brandwonden,… • Medicatie: Steroïden en diuretica • Gestoord dorstgevoel • Hoge leeftijd, rusthuisbewoner opvolgen glycemies !! Complicaties screening • Jaarlijks microalbumine/creatinine-ratio op ochtendstaal urine > 30 mg/g: microalbuminurie > 300 mg/g: macroalbuminurie ! zo bij herhaling positief (en geen interfererende factoren) indicatie ACE-inhitor • Jaarlijks oogarts • • • Diabetische retinopathie Cataract Glaucoom Behandeling cardiovasculaire risicofactoren • Rookstop • Obesitas: dieet en beweging cf. supra • Dyslipidemie: statine • Arteriële hypertensie, < 140/85 mmHg • Aspirine in secundaire preventie
© Copyright 2024 ExpyDoc