Downloaden - Provincie Noord

Breedbanddebat 2014, ontsluiting van het buitengebied – is de kloof gedicht?
Tijdens het Connected Future Conference 2014 vond net als vorig jaar bij het eerste Digitale Agenda
congres, een Breedbanddebat plaats. Het doel was om te kijken wat de ontwikkelingen zijn met
betrekking tot de aanleg van breedband in het buitengebied. Tevens bespraken de aanwezigen de
recente ontwikkelingen in de aanleg van breedband bij verschillende partijen. Bij het debat waren alle
hoofdrolspelers op het gebied van breedband binnen en buiten Brabant betrokken zoals marktpartijen
(KPN, Reggefiber, CIF en Ziggo), Brabantse gemeentebestuurders, stakeholders (zoals ZLTO) en ook
hoogleraren.
Debatleider Irene Lammers trapte het debat af met de stelling van Ed Achterberg van Telecompaper
dat breedband voor de buitengebieden eigenlijk een non-discussie is. Daarop maakten onder andere
Herman van Ham (ZLTO) en burgemeester Anja Thijs van Eersel met een betoog duidelijk waarom dit
niet zo is: ‘agrarische bedrijven kunnen geen goede bedrijfsvoering voeren zonder breedband’
(Herman van Ham) en ‘er is ook op het platteland veel behoefte aan een goede basisvoorziening op
het gebied van breedband’ aldus Anja Thijs.
Provincies
Vervolgens zetten verschillende provincies hun investeringsprogramma’s uiteen waarbij ook onderlinge
verschillen aan het licht kwamen. Zo gaf Martijn Bruil van de provincie Gelderland aan dat die
provincie ervoor koos om actief mee te investeren in netwerken om als gevolg daarvan ook medeeigenaar van netwerken te worden. Het blijkt vooralsnog lastig om een marktpartij als partner te
vinden in dezen, vandaar dat men samenwerking beoogt met gemeenten om zodoende een
investeringsmaatschappij op te richten. Te beginnen in de Achterhoek. De provincie Gelderland stelt
daarvoor in eerste instantie 35 miljoen euro beschikbaar.
De provincies Noord-Brabant en Overijssel kiezen voor een variant waarbij een investeringsfonds is
ingesteld waarmee initiatieven tegen een voordelig rentetarief kunnen lenen. Het doel daarvan is om
op die manier samen met andere financiers business cases voor elkaar te krijgen. Voor Noord-Brabant
is het van belang dat de middelen uiteindelijk weer terugvloeien naar de provincie (revolverend).
Daarnaast benadrukte Willy Wagenmans dat het tijd zal kosten om met elkaar de juiste formule te
vinden. ‘Het is van belang verschillende deelprojecten met elkaar te koppelen en verbindingen te
leggen met meer rendabele gebieden om zo de kosten te drukken’. Naast de introductie van het
investeringsfonds stelt Overijssel een subsidie van 500 euro ter beschikking voor aansluitingen die
duurder zijn dan 2500 euro. De provincie Drenthe gaf tijdens het debat aan dat zij geen middelen ter
beschikking stelt voor de aanleg van de fysieke infrastructuur, maar dat zij zich richten op de
financiering van de voorbereidingskosten van initiatieven en het faciliteren van kennisdeling.
Marktpartijen
Marktpartijen als Ziggo, Reggefiber, KPN en CIF gaven in het debat aan dat ze graag hun
maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen, maar tegelijkertijd benadrukken zij dat ze toch ook
commerciële organisaties zijn waarbij winst en rendement belangrijke factoren zijn. Stein Smeets van
Ziggo benadrukt het belang van schaalgrootte voor Ziggo. Tevens geeft hij daarbij aan dat
initiatieven zelf vaak liever voor glasvezel gaan dan voor coax. Hierdoor is het voor Ziggo lastig om
door burgerinitiatieven als partner gezien te worden.
Bert Nijboer van Reggefiber geeft aan dat het buitengebied op de agenda staat en benoemd het
breedband initiatief in Eersel als voorbeeld. Hij focust in het debat tevens op het belang van
samenwerking en transparantie. Door meer met uitvoerende partijen aan tafel te zitten moet de prijs
omlaag kunnen. Er moet meer geleerd worden van bestaande voorbeelden. KPN geeft daarbij bij
monde van Bram Quist aan dat er meer tijd en middelen nodig zijn om de buitengebieden aan te
sluiten. Daarnaast zou het goed zijn om meer in te zetten op het gebruik van 4G of het oprekken van
VDSL als tijdelijke oplossingen.
Burgerparticipatie
De wethouders van de gemeenten Boekel (Ted de Loo) en Heeze-Leende (Jos van Bree) met
geslaagde projecten gaven aan dat zij hun netwerk hebben kunnen realiseren door zeer actief in te
zetten op burgerparticipatie. In Boekel is het college van B&W zelf bij de mensen aan de deuren
langs geweest om het resultaat te bereiken. ‘Een discussie over draadloos e.d. is niet nodig. Niks gaat
sneller dan het glas’. Namens Heeze Leende gaf Ed Heutz aan dat het tevens een kwestie is van heel
erg zoeken naar creatieve oplossingen.
Banken
De Rabobank en de ABN Amro gaven aan welwillend te zijn tegenover het meefinancieren van
Breedband in de buitengebieden. ABN Amro benadrukt ‘enthousiasme’ te willen financieren. Zij
vinden daarbij wel dat de initiatieven beter ondersteund kunnen worden bij de planvorming en de
voorbereiding.
Volgens de Rabobank ontbreekt het initiatieven namelijk vaak aan middelen om de kosten voor de
voorbereiding te dragen. In dat kader stelt de gemeente Hollandse Kroon (Noord-Holland) 250.000,euro beschikbaar voor de kosten van de vraagbundeling en het oprichten van de coöperatie. De
kosten van het netwerk zelf worden bekostigd door bijvoorbeeld banken, het uitzetten van obligaties
of door mensen zelf.
Jo van de Pas geeft aan dat er voor Kempenglas geen middelen nodig zijn vanuit de gemeente of
provincie om de voorbereidingskosten te financieren: ‘Belangstellenden vragen we 25 euro bij te
dragen voor de voorbereidingskosten. Als je wat wilt, moet je er wat voor over hebben, anders hoef
je er niet aan te beginnen. Bovendien vergroot dit de betrokkenheid van bewoners bij het
burgerinitiatief.’
Bernheze
Professor Jan Smits van TU/Eindhoven geeft aan dat er bij veel overheden een kennisgebrek is over
de mogelijkheden. ‘Het had er al lang kunnen liggen, iedereen moet zelf nadenken en keuzes
maken.’ In Bernheze gaat men indachtig deze gedachte de gehele gemeente voorzien van
breedband. Medegefinancierd door een lening van de BNG en door een grotere bijdrage van de
bedrijven in het buitengebied is het mogelijk het project te realiseren.
Breedbandloket
Om startende initiatieven te ondersteunen en om kennisdeling tussen de verschillende initiatieven te
stimuleren heeft de provincie Noord-Brabant het breedbandloket www.brabant.nl/digitaleagenda in
het leven geroepen. ‘Dit bevat onder meer een kennisbank met relevante informatie als standaard
sjablonen en daarnaast een overzicht van de verschillende initiatieven in Brabant’ aldus Willem-Jan
Looijmans namens de provincie Noord-Brabant.
Samenwerking
Jos Brunnikhuis (Volker Wessels) benadrukt dat er op verschillende plaatsen heel veel kennis
aanwezig is. Door verschillende partijen zou echter nog veel meer samengewerkt moeten worden om
op die manier de kennis te bundelen waardoor er meer en gemakkelijker projecten gerealiseerd
kunnen worden.
Wethouder Jos van Bree van Heeze- Leende geeft aan dat men in de regio Zuid Oost met 21
gemeenten wil samenwerken op het vlak van breedband uitrol. ‘Het idee is om 21 gemeenten in
gezamenlijkheid zo ver te krijgen om aan te sluiten op een backbone en op die manier willen we ook
massa creëren om in aanmerking te komen voor het fonds’.
Vragen
Johan ter Haar van Stratix vraagt zich af hoe ervoor wordt gezorgd dat kleine coöperaties goede
diensten krijgen? Het antwoord van de zaal is het advies inwinnen en goede afspraken maken op
voorhand.
Eigenaar van Aequestora Jan Herps geeft het belang aan van cohesie en draagvlak in de dorpen
voor het slagen van projecten. ‘Meer klanten is meer zekerheid, meer dienstenaanbieders en meer
aparte (regionale) diensten zoals Zuidzorg’. Kees Rovers van ‘Close the Gap’ tot slot merkt op dat het
veelal geen financieringsprobleem is, maar een kostprijs probleem. Daarnaast merkt hij op dat grote
organisaties veelal niet of nauwelijks innovaties toepassen. Het moet echt van de mensen van onderop
komen, ‘power to the people’!
Conclusie
Door het levendige debat ontstond een goed inzicht in de huidige stand van zaken. Veel
perspectieven zijn de revue gepasseerd. Aan de ene kant zijn er volop kansen voor de aanleg van
breedband in het buitengebied. Aan de andere kant kwamen in de discussie ook hobbels aan het
licht. Dé sleutel om deze te nemen ligt in samenwerking, transparantie en kennisdeling.
Tot slot concludeerde debatleider Irene Lammers dat we nader met elkaar in gesprek zouden moeten
gaan over de wijze waarop we in de toekomst kunnen zorgen voor nieuwe innovatie. Niet alleen in
de aanleg van breedband in de buitengebieden maar ook op het vlak van maatschappelijke
dienstontwikkeling. ‘Laten we dit over aan de grote bedrijven, of juist aan de burgers van onderop?
En in hoeverre moeten we als overheden daarin de helpende hand bieden om daarbij te stimuleren?’

Download Report