Breedband in buitengebieden

Breedband in buitengebieden
februari 2014
Breedband in buitengebieden
Klaar voor de toekomst
Terwijl u boodschappen in het virtuele winkelmandje legt, geeft de gasmeter zelf de standen door.
Terwijl uw partner journaal kijkt via Uitzending Gemist, videobelt u met collega’s of familie waar
ook ter wereld. En terwijl uw dochter een computerspel doet, doet uw zoon huiswerk in de digitale
leeromgeving van school. Dit klinkt misschien als toekomstmuziek, maar gebeurt al op veel
plekken in Nederland. En het wordt alleen maar meer. De hoeveelheid data die we via internet
versturen en ontvangen, groeit de komende tien jaar nog met 40% per jaar.
Steeds meer apparaten en diensten werken
generatie breedband netwerk nodig.
en scheelt uiteindelijk voor het milieu.
Voor een breedband netwerk is de aanleg
wonende oudere maakt dat we veiliger op onze
daarvan met kabel nodig. Aanbieders zoals
smartphone bediend kan worden is handiger
De personenalarmering voor de alleen
vertrouwde plek ouder kunnen worden. Het
beeldbellen met de wijkverpleegkundige en
de bloedwaardenmeter die uitslagen digitaal
naar de trombosedienst stuurt houden de zorg
betaalbaar én beschikbaar. Ook interactieve
HD-televisie zorgt voor een stijging in
datagebruik. Daar komen nog talloze
toepassingen bij die nu nog niet bedacht zijn,
1
van glasvezel of tenminste een combinatie
Reggefiber en UPC leggen nu op veel plaatsen
in Nederland breedbandnetwerken aan.
Maar alleen in steden en kernen waar genoeg
aansluitadressen per gegraven kilometer
zitten. Daar is die investering rendabel.
In buitengebieden maakt het vele graafwerk
de investering onrendabel.
Breedband komt niet vanzelf naar meer afgelegen
maar die straks niet meer weg te denken zijn.
gebieden. Bewoners en bedrijven moeten het zelf
Het huidige telefoonnetwerk van koperverbindingen
samen organiseren en niet afwachten.
kan die groeiende datastroom al binnen afzienbare
tijd niet meer verwerken. Daarvoor is een nieuwe
met internet. De thermostaat die via een
Gld. info Breedband in buitengebieden
De provincie Gelderland vindt de aanleg van breedband
‘Geen provider kwam bij ons verder dan 1,5 Mb,
allerlei oplossingen voor leefbaarheid mogelijk. Het
aanklikte, kon ik niet meer bellen. Thuis werken was
erg belangrijk. Juist in de buitengebieden maakt het
houdt straks voorzieningen beschikbaar en betaalbaar.
De provincie Gelderland heeft in 2013 voordelige
leningen beschikbaar gesteld voor initiatieven in
buitengebieden om breedband zelf aan te leggen. Ook
ondersteunt de provincie de organisatie.
iedereen klaagde. Als iemand bij ons een filmpje
onmogelijk. Glasvezel kostte ons ruim 2.500 euro per
woning. Maar ik rekende voor hoe weinig televisie,
internet en telefoon we nu eigenlijk kregen voor best
veel geld. Met mijn buren hebben we geïnvesteerd en
betalen in 10 jaar terug. Wat een verademing om zonder
haperen een uitzending terug te kijken.’ Olaf Broeders,
initiatiefnemer voor 56 glasvezel-aansluitingen in Winssen
Wat is glasvezel en waarom glasvezel?
In uw omgeving loopt een initiatief om breedband te
Signalen via glasvezel houden over enorme afstanden
realiseren. Er is gekozen voor een glasvezelnetwerk.
onverminderde kwaliteit.
dikte van een dunne haar, waar lichtstralen doorheen
Signalen door koperverbindingen zoals ADSL verliezen
Glasvezel is een licht buigbare glazen draad met de
Dat is een belangrijk verschil met koperverbindingen.
gaan. Glasvezelkabels worden in de grond ingegraven of
aan kracht naarmate de afstand groter is. Dicht bij
kunnen in sommige gevallen ook via een drukriolering
worden aangelegd. De glasvezel heeft meerdere
voordelen ten opzichte van koperverbindingen en
mobiel breedband.
een centrale haalt ADSL snelheden van tientallen
Mb’s per seconde. Maar dezelfde verbinding haalt in
afgelegen gebieden maar 1,5 Mb per seconde. Glasvezel
transporteert een signaal over grote afstanden zonder
kwaliteitsverlies.
Via glasvezel kunnen enorme hoeveelheden data
verstuurd worden.
Glasvezel op lange termijn zinniger dan draadloos
Over één glasvezel kunnen nu vele tientallen gigabits
breedband.
megabits (Mb). Daarmee zijn de mogelijkheden de
4G (de vierde generatie mobiel dataverkeer) kunnen
(Gb) per seconde aan data. Een gigabit is duizend
Via nieuwere technieken voor mobiel dataverkeer zoals
komende decennia bijna onbeperkt. Op dit moment
grote hoeveelheden data met grote snelheden worden
wordt die capaciteit nog lang niet gebruikt. Gebruikelijk
is 30 tot 100 Mb per seconde in twee richtingen, en
de veeleisende gebruiker kan 500 tot 1000Mb per
seconde krijgen. Dat is héél veel meer dan de 1 tot 3 Mb
download en 0,5 Mb upload per seconde wat nu met de
telefoonlijn in het buitengebied mogelijk is.
2
Gld. info Breedband in buitengebieden
uitgewisseld. Die verbinding is gedeeld, dus hoe
meer gebruikers hoe langzamer. Ook is een mobiele
verbinding veel duurder dan een vaste verbinding,
zeker als het gaat om groter dataverbruik zoals bij het
afspelen van filmpjes via YouTube. Dit maakt een
mobiele verbinding minder geschikt voor thuisgebruik.
Breedband bij ons
Hoe krijgen wij breedband internet?
In uw omgeving is al een groep bewoners en bedrijven
die zelf collectief breedband wil regelen. Het beste
kunt u daarbij aansluiten, omdat het alleen lukt om
een betaalbare verbinding te krijgen als dat collectief
gebeurt. Hoe meer aansluitingen hoe groter de kans dat
eigenaar en brengen de financiering bijeen met eigen
bijdragen en leningen. Soms investeert een aanbieder
1000 euro per adres mee, dan wordt de aanbieder
eigenaar en betalen bewoners mee aan de aanleg.
Wat doet de provincie?
het betaalbaar wordt.
De provincie biedt kennis en ondersteuning aan
Waarom is de aanleg in de kernen gratis en kost het hier geld?
rente toegezegd voor projecten die haalbaar blijken
Door de grote graafafstanden is de aanleg in
buitengebieden veel duurder. Marktaanbieders willen
dat verschil niet betalen. Huishoudens betalen via een
initiatiefgroepen en heeft in 2013 leningen met lage
doordat er voldoende bewoners een verbinding willen.
Dit geldt ook voor het project in uw omgeving.
deel van de abonnementskosten een vast bedrag voor
Kan het ook later?
bijdrage vanuit de abonnementskosten om de aanleg te
van 60% van de adressen is al snel nodig om het project
het netwerk. In de kernen is er voldoende ruimte in de
U kunt het beste nu meedoen. Een deelnamepercentage
financieren. In het buitengebied niet.
te laten doorgaan. Bij weinig animo worden de kosten
Wat kost het?
Breedband aanleggen buiten de bebouwde kom kan
duizenden euro’s per adres kosten. Het exacte bedrag
hangt af van de situatie in uw gebied. Hoe meer
deelnemers, hoe minder u betaalt per deelnemer. U
kunt er voor kiezen om de aansluiting met een bedrag
ineens te betalen of via een lening in maandelijkse
termijnen. Deze kosten komen bovenop de kosten voor
een abonnement bij een provider.
per deelnemer te hoog en komen initiatieven om
glasvezel aan te leggen niet goed van de grond. Mislukt
het initiatief dan moet u er rekening mee houden dat
het jaren kan duren voor er een nieuwe kans ontstaat.
‘Als bestaande initiatieven stranden wegens te weinig
deelnemers, is er voorlopig geen andere winkel waar
je even glasvezel kan kopen. Initiatiefgroepen steken
er veel tijd in en als het mislukt is het maar de vraag of
en wanneer een volgende burger de moed heeft om
het op te pakken.’ Gosse Visser, projectleider Coöperatie
Waarom regelt de overheid dit niet?
Stichting Breedband Buitengebied Winterswijk.
In Nederland is het aanleggen van breedband overgelaten
aan de markt. Deze liberalisering maakt dat de overheid
Wat merk ik van breedband?
aangelegd gaat worden. De overheid mag alleen
uw huis aangelegd worden. U krijgt een aansluiting in
niet kan sturen waar wel en waar geen breedband
Er moet een kabel naar uw straat en van daaruit naar
investeren als dat niet marktverstorend werkt
bijvoorbeeld de meterkast in uw huis. Uw huis is dan
Hoe wordt het wél opgelost?
Sommige bewonersgroepen geven samen via een
coöperatie opdracht voor de aanleg, worden samen
3
Gld. info Breedband in buitengebieden
klaar voor de computers en diensten van de toekomst.
Maar ook uw huidige televisie en andere apparatuur zal
daar prima op functioneren.
Wie werken er aan breedband in buitengebieden?
Op dit moment zijn er in buitengebieden
bijvoorbeeld samen een glasvezelnetwerk te
waarin bewoners en bedrijven samenwerken
deelnemers voor aansluiting van de eerste
van Gelderland verschillende initiatieven
aan de realisatie van een breedband netwerk.
Dat gebeurt in Barneveld, Putten
(www.glasvezelbuitengebied.nl), Winssen,
Winterswijk (www.cbbw.nl), Zevenaar en
Lunteren (www.lunteren.net).
In de gemeente Winterswijk proberen de
buurtschappen Corle, Woold en Brinkheurne
realiseren. Zij hopen binnenkort op genoeg
duizend woningen en vier campings. Daarna
zouden in twee fases nog 2200 aansluitingen
kunnen volgen.
Ook in Lunteren werken bewoners samen om
via een coöperatieve vereniging breedband
internet te krijgen voor 1.700 adressen en
eventueel ook voor 900 recreatiewoningen.
‘Breedband vergroot de leefbaarheid in
‘Mensen zeggen wel eens, waarom hebben
thuiswerkers en huishoudens met kinderen,
ook zonder? Ja, vroeger waren er ook geen
het landelijk gebied. Niet alleen voor
die steeds afhankelijker worden van snelle
internetverbindingen. Ook voor agrarische
bedrijven of voor bijvoorbeeld zorg via
beeldbellen. Breedband is onmisbaar voor het
wonen en werken in het landelijk gebied.’
Jan Jacob van Dijk, gedeputeerde voor landelijk gebied.
‘Campinggasten in ons gebied zijn in een
klantenonderzoek zeer kritisch over de
gebrekkige internetverbinding, waardoor ze
mogelijk niet meer terugkomen. Dat raakt
onze lokale economie: ons winkelbestand is
we dit allemaal nodig, vroeger ging het toch
auto’s en snelwegen. Breedbandtechniek
wordt op vergelijkbare manier voor iedereen
noodzaak. We willen blijven communiceren
met onze kinderen, we krijgen straks zorg
op afstand. We moeten steeds meer zaken
regelen via internet en moeten steeds meer
doen met steeds minder mensen.
De maatschappij gaat ermee vooruit.
Juist in het buitengebied.’
Frits Nolet, bewonersinitiatief Lunteren.net
Scan deze QR-code met uw smartphone
en ga naar www.gelderland.nl.
bijvoorbeeld ingericht op deze recreanten.’
Gosse Visser, projectleider Coöperatie Stichting
Breedband Buitengebied Winterswijk.
Provincie Gelderland
Markt 11
Postbus 9090
6800 GX Arnhem
T (026) 359 91 11
[email protected]
www.gelderland.nl/breedband
4
Gld. info Breedband in buitengebieden