Factsheet ebola voor Scheepvaart Wat is ebola? • Het ebolavirus veroorzaakt een zeldzame maar zeer ernstige infectieziekte die gepaard gaat met bloedingen in het lichaam. • Sinds februari 2014 is een uitbraak van ebola gaande in West-Afrika. De landen waar de ziekte zich verspreid zijn Guinee, Sierra Leone,Liberia en Nigeria. Voor het meest actuele overzicht van de landen waar ebola voorkomt kunt u de website van de World Health Organisation raadplegen: http://www.who.int/csr/don/archive/disease/ebola/en • De ziekte is alleen besmettelijk via direct lichamelijk contact met een patiënt (bloed, ontlasting, urine, sperma, braaksel en zweet) of door het slachten en opeten van een ziek dier in de jungle (‘bushmeat’). Verspreiding van het virus via de lucht (niezen, hoesten) is nog nooit aangetoond. • Personen die contact hebben gehad met een patiënt worden uiterlijk binnen 21 dagen ziek (meestal binnen 7 dagen). Wanneer loopt men risico? • Ebolapatiënten zijn pas besmettelijk vanaf het moment dat zij ziekteverschijnselen vertonen. De eerste ziekteverschijnselen zijn koorts, hoofdpijn en spierpijn. Daarnaast ontstaan keelpijn, hoesten, diarree, braken en/of buikpijn. Na enkele dagen kunnen bloedingen ontstaan in slijmvliezen of de huid. Patiënten zijn in principe goed te herkennen en zullen normaliter snel hulp gaan zoeken omdat ze plots erg ziek worden. • Het risico dat het ebolavirus met een patiënt, uit het getroffen gebied, geïmporteerd wordt in Europa/ Nederland is klein. • Er is daarom nog geen screening of monitoring van passagiers of opvarenden afkomstig uit deze gebieden. Zie paragraaf 3.3 (http://www.who.int/ith/updates/20140421/en/). • De kans dat het virus zich – na introductie in Europa/ Nederland – zal verspreiden is ook heel klein. Wanneer melden? • Bij passagiers afkomstig uit besmette gebieden (http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/reisadviezen) (<21 dagen geleden) met klachten (koorts >38°C, hoofdpijn, spierpijn) moet gedacht worden aan ebola. • Gezagvoerders van schepen dienen mogelijke besmettelijke passagiers direct te melden bij de havenautoriteiten van de haven waar zij binnenkomen, zodat direct de juiste voorzorgsmaatregelen genomen kunnen worden. Dit is vastgelegd in de Wet Publieke Gezondheid, artikel 50. • Volg verder de met de regionale havenautoriteiten/ Port Health Authority/ GGD gemaakte afspraken. Er hoeft niet actief naar de Maritieme gezondheidsverklaring te worden gevraagd. Voorkomen van besmetting in West-Afrikaanse havens Om besmetting aan boord van schepen in West Afrikaanse havens te voorkomen: • • • • • dient het risico en wijze van besmetting aan de bemanning uitgelegd te worden; zoals altijd, dienen ISPS regels over ongeautoriseerd personeel strikt te worden nageleefd gedurende de periode in de haven; dient een zorgvuldige afweging van walverlof gemaakt te worden: bij voorkeur alleen indien noodzakelijk. mocht de zeevarende aan de wal gaan, volg dan de voorzorgsmaatregelen bij “advies voor reizigers”. tijdens verblijf in de haven en na vertrek uit de haven moet de bemanning tot 21 dagen na verlaten van een land waar ebola heerst, alert zijn op ziekteverschijnselen en moeten symptomen meteen gemeld worden bij de verantwoordelijke voor medische zorg; Advies voor reizigers Het nemen van de volgende voorzorgsmaatregelen wordt dringend geadviseerd voor reizigers in gebieden waar ebola-gevallen voorkomen: • • • • • • Vermijd contact met patiënten die symptomen geassocieerd met ebola vertonen en met hun lichaamsvloeistoffen; Vermijd contact met stoffelijke resten en/of lichaamsvocht van overleden patiënten; Blijf uit de buurt van levende en/of dode wilde dieren (waaronder apen, antilopen, knaagdieren en vleermuizen); Eet geen "bushmeat"; Vrij veilig; Neem strikte regels voor handenwassen in acht. Aanvullende informatie • In Nederland worden artsen door het CIb (Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM) geïnformeerd over de risico’s van ebola. • Het RIVM en het ministerie van VWS staan in nauw contact met de World Health Organisatie (WHO) en de situatie in West-Afrika wordt nauwkeurig in de gaten gehouden. • Op de website van het RIVM staat actuele informatie: www.rivm.nl/Onderwerpen/E/Ebola • Voor aanvullende vragen kunt u contact opnemen met uw de regionale havenautoriteiten/ Port Health Authority/ GGD in de regio (www.ggd.nl). Bron Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)/ Centrum Infectieziektebestrijding (CIB)