Jaarverslag 2013 - Nationaal Onderwijsmuseum

jaarverslag
2013
colofon
© Nationaal Onderwijsmuseum, voorjaar 2014
Concept en samenstelling: Nationaal Onderwijsmuseum
Basisontwerp vormgeving: KramervanderVeer
Afbeeldingen: Nationaal Onderwijsmuseum,
Noordhoff Uitgevers, Annie van Gemert, Ellen Kok,
Bierman Henket architecten, DELVA Landscape Architects,
Erfgoedcentrum DiEP, Ronald van den Heerik.
Eventuele rechthebbenden die niet genoemd worden, kunnen
contact opnemen met het Nationaal Onderwijsmuseum.
www.onderwijsmuseum.nl
opbouwen door af te breken
activiteiten aan de Nieuwe Haven
activiteiten op locatie
activiteiten rondom De Holland
collectie, onderzoek en bibliotheek
publieksbereik
personeel en organisatie
financiën
opbouwen door af te breken
Dit jaarverslag is een bijzonder jaarverslag. Het is het verslag van
een museum dat niet echt open is voor het publiek maar toch gonst
van activiteiten. Een museum dat letterlijk bouwt aan een nieuwe
toekomst voor een nieuw publiek en een museum dat met behoud
van de oude successen werkt aan een nieuw concept dat recht doet
aan de geschiedenis van het Nederlandse onderwijs.
Een overzichtelijk en kernachtig jaarverslag dat ook een spannend en
bewogen jaar beschrijft. Een jaar waarin het kleine projectteam, de
oude en nieuwe vrijwilligers, stagiairs en de leden van de Raad van
Toezicht zich hebben ingespannen om de plannen voor het museum
verder te ontwikkelen en dichterbij te brengen dan alleen ambities
op papier.
Een jaar waarin het museum op de tijdelijke locatie activiteiten is
blijven organiseren en het publiek en collega-instellingen steeds van
dienst is geweest. Een jaar waarin de hele collectie voor een tweede
maal verhuisd werd, nu van Rotterdam naar Dordrecht.
Alle inspanningen groot en klein met dat ene doel voor ogen: een
prachtig nieuw onderwijsmuseum in gebouw De Holland. Daar moest
en moet nog veel voor gebeuren.
Om op te bouwen moet soms eerst het oude afgebroken worden.
Dat geldt fysiek voor ons toekomstige museumgebouw maar ook
voor ideeën en ervaringen uit het oude museum.
De start van de sloopwerkzaamheden bij De Holland aan het einde
van 2013 geeft aan dat we met het gebouw en de inhoud op de
goede weg zijn. Met enthousiasme werken we verder aan ons nieuwe
museum. 2014 wordt weer een spannend en bewogen jaar met als
zekere uitkomst een fantastisch nieuw Nationaal Onderwijsmuseum.
Tijs van Ruiten
directeur
maart 2014
activiteiten aan de Nieuwe Haven
Aan de Nieuwe Haven
In 2013 was de tijdelijke locatie aan de Nieuwe Haven elke donderdag
tot en met zondag in de middag geopend voor het publiek.
Tijdens de vakantieperiode opende het museum zijn deuren vanaf
dinsdag. Tijdens de openingstijden werden de volgende activiteiten
georganiseerd:
Presentaties
De beperkte presentatieruimte aan de Nieuwe Haven 26 weerhield
het museum er in 2013 niet van om enkele nieuwe presentaties te
laten zien. De presentatie over de toekomstige locatie, gebouw
De Holland, werd geactualiseerd met de laatste tekeningen van
gebouw en tuin en een fotopresentatie van de sloop van het gebouw.
Vanaf het voorjaar werd de presentatie Dordts Oud Goud in de
voorzaal vervangen door de fotoreportage CADETS van fotografe
Ellen Kok. De foto’s geven inzicht in de opleiding van het Junior
Reserve Officers Training Corps aan high schools in Amerika.
In september organiseerde het museum in het kader van het
Dordtse Top Naeff-festival een bescheiden presentatie over ‘de
vrouw achter School-idyllen’. De totstandkoming van de film over
de ‘Klas van 63’ had meer voeten in de aarde dan verwacht en staat
nu geprogrammeerd voor voorjaar 2014.
Vakantieactiviteiten
Tijdens de vijf schoolvakanties van het basisonderwijs organiseert
het museum activiteiten voor kinderen tussen de 4 en 12 jaar. In
2013 was goed te merken dat de regionale BSO’s het museum
(zeker in de voorjaars- en herfstvakantie) goed wisten te vinden. De
workshop Gebruik je fantasie! van kunsteducator Rien Olijslager in
de herfstvakantie was favoriet in 2013; elke dag zat het stampvol.
Lezingen
Vanaf september 2012 is het museum gestart met maandelijkse
lezingen. Elke laatste donderdag van de maand neemt een spreker
ons mee in de wereld van het onderwijs en jongerencultuur. In 2013
werden de lezingen goed bezocht door een steeds groter groeiende
groep Dordtenaren en mensen uit de regio. Gemiddeld waren er
per keer zo’n dertig personen aanwezig, die met hun enthousiaste
bijdrage aan de discussie de avond tot een succes maakten. We
organiseerden 11 lezingen, waarvan twee in samenwerking met de
Bibliotheek AtotZ in Dordrecht.
Evenementen
Het Onderwijsmuseum nam in 2013 deel aan landelijke en Dordtse
evenementen die aansloten bij de activiteiten van het museum. Naast
het Museumweekend in april waren dat de Open Monumentendagen
in september en de Dordtse Kerstmarkt.
Tijdens de Open Monumentendagen, die in het teken stonden van
Macht en Pracht, stelde het museum zijn 18e-eeuwse patriciërspand
open. De Dordtse Kerstmarkt stond ook in 2013 letterlijk drie dagen
op de stoep van het museum en gedurende die tijd was het museum
geopend voor geïnteresseerde passanten, die dan ook in grote
getalen kwamen kijken.
activiteiten op locatie
Presentaties
De eerste drie maanden van het jaar ging de mobiele presentatie over
illustrator en kunstenaar M.A. Koekkoek (bekend van de schoolplaat
In sloot en plas) op reis naar het Biesboschcentrum Dordrecht. Daar
trokken de kleurrijke en gedetailleerde schilderijen en illustraties in
deze periode bijna 10.000 bezoekers.
Verder was het museum met een drietal presentaties aanwezig op
de International Teacher Summit van het ministerie van Onderwijs
Cultuur en Wetenschap in de Beurs van Berlage.
Lezingen en colleges
Regelmatig ontvangt het museum verzoeken tot het geven van
lezingen en colleges. In 2013 verzorgde het museum colleges
over onderwijsgeschiedenis voor onder andere studenten van
Rotterdamse en Dordste pabo-opleidingen, studenten van de
opleiding Geschiedenis aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen en
studenten van de opleiding Pedagogiek aan de Erasmus Universiteit
Rotterdam.
Er werden daarnaast ook lezingen gegeven over W.G. van de
Hulst (Universiteit van Utrecht), over Bijbelse schoolplaten (Vrije
Universiteit, Amsterdam) en over de schoolplaten van Cornelis Jetses
(verzorgingstehuis Rehoboth, Rotterdam).
Over de plannen voor het nieuwe museum en gebouw De Holland
werden vele lezingen en presentaties gehouden voor serviceclubs,
historische verenigingen, onderwijsinstellingen en bedrijven.
In juli presenteerde het museum zijn plannen op het internationale
symposium voor schoolmusea (15th International Symposium on
School Life and School History Museums & Collections) in Ljubljana,
Slovenië.
activiteiten rondom De Holland
Renovatie en restauratie De Holland
Bijna het gehele jaar stond in het teken van de voorbereidingen
voor de start van de renovatie van gebouw De Holland. Eerst werd
gewerkt aan het vervaardigen van de gedetailleerde tekeningen voor
het gebouw, waarna de zomer werd besteed aan het doorlopen van
de selectieprocedure voor een geschikte aannemer. Uiteindelijk is
Hazenberg als aannemer van gebouw De Holland geselecteerd en
op 21 oktober 2013 gestart met de restauratie van het gebouw.
Dit moment werd op 4 november 2013 nog eens officieel kracht
bijgezet door de onthulling van het bouwbord, in aanwezigheid van
de betrokken wethouders en bijna honderd geïnteresseerden.
Sindsdien is er hard gewerkt. Nu, begin 2014, ligt het project nog
steeds op schema en verwacht men de oplevering van het gebouw,
onder voorbehoud, in het najaar van 2014.
Het interieur wordt eveneens door Bierman Henket architecten
vormgegeven. Eind 2013 waren de voorlopige plannen daarvoor
gereed.
fotografie: Ronald van den Heerik
De tuin
De inrichting van de tuin valt onder verantwoordelijkheid van
het museum. Daarom heeft er in 2013 ook voor dit gedeelte een
selectieprocedure plaatsgevonden. DELVA Landscape Architects en
Michael van Gessel zijn uiteindelijk gekozen en hebben een ontwerp
gemaakt voor een tuin die recht doet aan het gebouw en voldoende
ruimte biedt aan de activiteiten die het museum buiten wil ontplooien.
Eind december werd het definitief ontwerp voor de tuin vastgesteld.
Presentaties
Wanneer het museum heropent zal dat ook met een vernieuwde
vaste presentatie én een wisseltentoonstelling zijn. Het afgelopen
jaar werd door de projectleiders besteed aan het formuleren van
de uitgangspunten en randvoorwaarden voor de verschillende
presentaties, de gewenste doelgroepen, sfeer en uitstraling en de
selectie van vormgevers.
Tuinontwerp: DELVA Landscape Architects / Michael van Gessel
fotografie: Ronald van den Heerik
collectie, onderzoek en
bibliotheek
Het verslagjaar 2013 stond grotendeels in het teken van de verhuizing
van het tijdelijke depot in Rotterdam naar de nieuwe depots in
Dordrecht en Zwijndrecht. Daarnaast werden, zoals gebruikelijk,
vragen van scholieren, studenten, onderzoekers, journalisten en
geïnteresseerden beantwoord. Dit jaar liepen vijf studenten van
hogescholen en universiteiten stage bij de afdeling Collectie en
onderzoek. De medewerkers en vrijwilligers registreerden, beschreven
en fotografeerden boeken, foto’s, prenten en objecten.
Metamorfoze
In 2013 is een begin gemaakt met de uitvoering van het grootschalige
Metamorfozeproject, waarbij de 25.000 originele tekeningen en
aquarelen uit het archief van de Groningse educatieve uitgever
Wolters en Noordhoff worden geconserveerd, gedigitaliseerd en voor
het publiek ontsloten. Het project wordt in 2014 afgerond.
Verhuizing collectie
Tot de nazomer van 2013 was de omvangrijke collectie van het
museum tijdelijk ondergebracht in het voormalige gemeentearchief
in Rotterdam, omdat in Dordrecht op korte termijn geen ruimte in
het stadsdepot beschikbaar was en ook een goede en bestendige
oplossing diende te worden gevonden voor het opslaan van de
omvangrijke meubelcollectie en de reizende tentoonstellingen.
Van augustus tot en met oktober is deze tweede museale
verhuizing uitgevoerd. In het stadsdepot van de gemeente
Dordrecht heeft het museum de beschikking over ruim
220m2 geklimatiseerde depotruimte. Hier is ruim 4000
strekkende meter plankruimte gerealiseerd met verrijdbare
archiefstellingen. 90% van de collectie wordt hier onder de
best denkbare omstandigheden bewaard.
In Zwijndrecht heeft het museum de voormalige werkplaats
van woningbouwvereniging Trivire in gebruik genomen als
meubeldepot en tentoonstellingsopslag. Daar heeft het museum
ook ruimte gerealiseerd waar medewerkers en vrijwilligers het
ontzameltraject van de collectie verder uitvoeren.
Overzicht herkomst (deel)collecties
Overzicht herkomst (deel)collecties
or
ollectie iginele sch
c
)
oo
09
itmar (2004)
lpl
20
D
(
n
b ib
at
a
g
v
l
en
a
i
&
o
i
e
t
c
G
e
l
r
l
o
o
t
h
n
c
l
h
i
e
ng
e
e
jg
Ni 5) d n het Fries Mu s Sc e
9 va
s eu h
r
m
e
m
e
m
l
id
n
eu en- e en lee dele
rm n
k oed
i
fg
a
l
r
n
e
d
ed (19 sc
8
(2011) uitgeve
rsco
hoff
ord
onderwijsmater llect
No
i
i
n en
a
rs
a
l Sc e v
ele
lte
roningen (200
0
)
idd ek G
uit hoo
m he
ot filmstroken van het gev
e
tie g (1989) collectie Film
vo
r
bu W (1985) peda
OC um colle g
c
e
u s t ie v o t
c
ustraties van
oek ill
uitg
b
l
o
o
e
i
r
O
e
C
t
s
W
i
colle everi
ch t min
s
jW
cti
en n he
e
U
n
a
n
v
i
v
ersit
lee o
a
eum
s
v
e
u
i
k
lm euwarden (1990) tsbib r
o
c
o Le
raters van olle li
F
e
e
t
T c
nd
va len ministeri il
e
e
dd h Schoolm
1) colle
nhof
eule
emeen Rij
eM
g
k
l
s
a
a
r
chi
iem het
Th van ies van Zwijsen, V ef De
ers
nH
an V llect
l
r
e
d
t
s
a
lT
m
m
o
A
(EY uys/ a
rsc eum
E
Sc
us lig Fries hoolmu ) (19
m
ma che schoolbo s
or
is
e
og onderwijse
r
ie
m al i g N
or
Huidige stand van zaken collectie
Samenstelling collectie
Schoolplaten
Meubilair en schoolinrichting
Audiovisuele media (foto’s, fimstroken, dia’s e.d.)
Boeken (schoolboeken, gedenkboeken, boeken pedagogiek)
Schoolwerk (schriften, tekeningen, handwerk, agenda’s)
10.000
500
Overige objecten
50.000
500
10.000
150.000
14.000
Documenten (getuigschriften, rapporten)
Prenten, Illustraties en schoolplaat originelen
90.000
Schoolbehoeften
Leermiddelen en methoden
5.000
20.000
Langdurige bruikleen
Museum Spakenburg, Spakenburg
Nederlandse Filmacademie, Amsterdam
Tijdelijke bruikleen
Tassenmuseum Hendrikje, Amsterdam
Theo Thijssen Museum, Amsterdam
Muiderslot, Muiden
CODA, Apeldoorn
Kloostermuseum Sint Bernardushof, Aduard
Museum aan de Maas, Dordrecht
Museum de Timmerwerf, De Lier
Dordrechts Museum, Dordrecht
Tentoonstelling op locatie
Museum aan de Maas, Dordrecht
Biesboschcentrum Dordrecht
Bruiklenen
Ook in 2013 verzorgde de afdeling collectie voor diverse musea
bruiklenen – van schoolplaten, de achttiende-eeuwse plak, tot
schoolbanken:
Ontzamelen
In het kader van het zogenaamde ‘ontzameltraject’ werden
in 2013 aan vijf musea/erfgoedinstellingen objecten uit de
collectie van het Nationaal Onderwijsmuseum overgedragen:
Collectie overdracht in 2013
in aantallen objecten
41
Natura Artis Magistra, Amsterdam
7
Museum voor Communicatie, Den Haag
64 47
Comenius Museum, Naarden
Nederlands Elektriciteits Museum, Hoenderloo
4
Museon, Den Haag
Mevrouw E. de GraafKlarenberg (voorzitter),
Mevrouw M. A.
Haasnoot – van Delft van
de Stichting tot Welzijn van
de Jeugd en dhr. Tijs van
Ruiten, directeur Nationaal
Onderwijsmuseum voor de
Letterkast van P.J. Prinsen.
Schoolmeester in zijn klaslokaal,
G. Schimmelpenninck (ca. 1831)
een schenking van de Stichting
ter bevordering van Volkskracht
uit Rotterdam.
Schenkingen
Ook in 2013 ontving het Onderwijsmuseum tal van schenkingen, zoals
schoolboekjes, klassenfoto’s, schoolrapporten, schriften technische
onderwijs en onderzoeksmateriaal van een negentiende-eeuwse
Zeeuwse schoolmeester over taalonderwijs. Daarnaast werd in 2013
ook het eerste deel van een omvangrijke schenking bijzondere 18deen 19de-eeuwse prenten ontvangen. Deze schenking wordt in drie
etappes overgedragen.
Beeldcollectie
Ook in 2013 ontving het Nationaal Onderwijsmuseum verzoeken
voor het leveren van beeldmateriaal. Er werden onder meer diverse
beelden geleverd voor een boek over de geschiedenis van de ijsbeer
(Michael Engelhard, Canada), een kalender voor de Indonesische
gemeenschap in Nederland, een verzoek voor beeldmateriaal uit WitRusland naar aanleiding van de website www.historywallcharts.eu en
platen van M.A. Koekkoek voor het themanummer over het voorjaar
van het blad Flow.
publieksbereik
Voor 2013 had het museum bescheiden ambities geformuleerd op
het gebied van publieksbereik. Terugkijkend op de resultaten mogen
we echter tevreden zijn.
Bezoekerscijfers
Met onze interne en externe activiteiten en tentoonstellingen
bereikten we in 2013 16.323 bezoekers; 10.836 bezochten de
presentatie in het Biesboschcentrum en 5.487 mensen bezochten
de locatie aan de Nieuwe Haven. Daarvan kwamen er 989 kinderen
langs in de vakanties en 432 volwassenen naar de lezingen.
Online
In 2013 is er meer aandacht besteed aan de online activiteiten van het
museum via de website en sociale media, ook vanwege de beperkte
openingstijden van het museum. Met terugkerende rubrieken
en wekelijkse nieuwsitems op de website Onderwijsmuseum.nl
informeerden we bezoekers en geïnteresseerden over het museum
op de tijdelijke locatie en de ontwikkelingen rond de renovatie
van gebouw De Holland. De gerichte nieuwsbrieven (Algemene
e-nieuwsbrief, E-nieuwsbrief De Holland, aankondigingen en de
Engelse versie) worden door een gestaag groeiend aantal mensen
ontvangen.
Daarnaast zijn er voorbereidingen getroffen om donaties aan het
museum via de website mogelijk te maken voor de crowdfundingactie
die het museum in 2014 start.
Mediabereik
Het museum heeft in 2013 veelvuldig de publiciteit behaald door
de ontwikkelingen rond de renovatie van gebouw De Holland,
de tentoonstelling Cadets, activiteiten op de tijdelijke locatie,
schenkingen en het verzamelen van persoonlijke herinneringen aan
je schooltijd, een project voor het nieuwe museum.
Regionale kranten: 79 x
Nationale dagbladen: 14 x (Trouw, Volkskrant, NRC, Reformatorisch
Dagblad, Nederlands Dagblad)
Online artikelen: 39 x
Tijdschriften 15 x (o.a. Van12tot18, Didactief, Toets, 50+ in de Kijker,
Cobouw)
Radio-uitzendingen: 6 x (o.a. Radio 538, Middag aan De Maas Radio
Rijnmond)
Televisie-uitzendingen: 7 x (o.a. RTV Dordrecht, RTV Rijnmond, Tijd
voor Max)
Ontwikkeling online activiteit
Bezoekers websites
16% herhaalbezoek
27% herhaalbezoek
25.563 unieke bezoekers
www.onderwijsmuseum.nl
12% herhaalbezoek
16.162 unieke bezoekers
www.onderwijserfgoed.nl
16.724 unieke bezoekers
www.historywallcharts.eu
Abonnees e-nieuwsbrieven
968
E-nieuwsbrief Algemeen
968
149
E-nieuwsbrief De Holland
147
Aankondigingen activiteiten
70
E-nieuwsbrief Engels
Volgers sociale media
195
+ 95%
Onderwijsmuseum
869
+ 14%
@onderwijserfgoed
2.539
+ 25%
@onderwijsmuseum
Publicaties
Naast de twee nummers van het blad Lessen werden er vanuit
de afdeling Collectie en onderzoek publicatie verzorgd voor
onder meer het Nederlands Dagblad, het Reformatorisch
dagblad, het tijdschrift en de website van Didactief, het
tijdschrift Toets, de Historische Scheurkalender en enkele
boeken, zoals hij de catalogus bij de tentoonstelling De kunst
van het opvoeden en een bundel over wetenschapsarchieven.
Resultaatmeting
Op twee momenten in 2013 is per e-mail een evaluatie gehouden van de
lezingen op de tijdelijke locatie. Deze eerste lezing kreeg een waardering
met gemiddeld een 8,0 en de tweede lezing gemiddeld een 8,3.
Daarnaast kunnen bezoekers van de Nieuwe Haven 26 via het
gastenboek en online via de website onderwijsmuseum.nl en sociale
media hun reacties plaatsen. Op een enkele kritische bezoeker
na zijn de reacties overwegend positief en kijkt men reikhalzend
uit naar het Nationaal Onderwijsmuseum in een nieuw gebouw.
Personeel en organisatie
Na het afronden van de omvangrijke reorganisatie is het museum
in 2013 met een klein team doorgegaan. Ondersteund door veel
oude vrijwilligers uit Rotterdam en nieuwe vrijwilligers uit Dordrecht
worden de activiteiten uitgevoerd en de plannen voor het nieuwe
museum ontwikkeld en gerealiseerd.
Een museum in ontwikkeling kan in deze tijd rekenen op veel interesse
van stagiairs en werkzoekenden die voor herplaatsingstrajecten en
werkervaring bij het museum willen werken. Het museum probeert
binnen de mogelijkheden veel mensen een kans te bieden en
opleidingstrajecten voor studenten en leerlingen te faciliteren.
Stagiairs en onderzoekers
Vanuit de afdeling collectie werden in 2013 vijf stagiairs begeleid,
afkomstig van de Reinwardt Academie in Amsterdam (opleiding
Erfgoedprofessional), de Rijksuniversiteit Groningen, de Universiteit
Utrecht en de Universiteit van Tilburg. Daarnaast verrichtten
onderzoekers van diverse universiteiten historisch onderzoek in de
collectie en de bibliotheek van het Nationaal Onderwijsmuseum.
Directeur en medewerkers
Tijs van Ruiten, directeur
Petra Reijnhoudt, coördinator presentatie en publiek
Jacques Dane, coördinator collectie en onderzoek
Saskia Noordoven, senior projectmedewerker
Rien van Buren, collectie medewerker
Hans van den Beld, bibliothecaris
Noortje Ankersmit, educator
Annemieke van Hees, marketing en communicatie medewerker
Opbouw organisatie
Opbouw organisatie
0,3
6,1
2
8
Medewerkers
Vrijwilligers en stagiairs
Freelancers
31
5,4
in aantal FTE
in aantal personen
De leden van het managementteam waren in 2013 onbetaald en
betaald actief voor andere culturele organisaties en activiteiten uit
hoofde van hun functie.
Tijs van Ruiten, directeur
-
Lid dagelijks bestuur INOS
(International Network on School Heritage)
-
Lid Raad van Advies Comenius Museum, Naarden
-
Lid Jury Comeniusprijs
-
Adviseur Nationaal Museumfonds (betaald)
-
Adviseur Educatorium, Ootmarsum (betaald)
Jacques Dane, coördinator Collectie en Onderzoek
-
Lid bestuur Cornelis Jetses Stichting, Groningen
-
Lid scientific committee International Symposium
on Schoolhistory 2015, Ballarat, Australia
-
Biograaf W.G. van der Hulst in opdracht van
de W.G. van de Hulst Stichting, Utrecht (betaald)
Petra Reijnhoudt, coördinator Presentatie, Educatie en Evenementen
-
Voorzitter Stichting Museumstraat, Rotterdam
Samenstelling en werkzaamheden van de Raad van Toezicht, bestuur
en directie. De Raad van Toezicht kwam in 2013 viermaal voor een
vergadering bijeen, op 21 februari, 3 juli, 28 augustus en 6 december.
In 2013 bestond het de Raad van Toezicht in ongewijzigde
samenstelling uit:
-
de heer prof. dr. A.M.L van Wieringen, voorzitter
-
mevrouw prof. dr. G. ten Dam
-
mevrouw mr. J. Voûte-Zevenbergen
-
de heer E. Schilp
-
de heer A. Boom (tot november)
De directie is in handen van de heer M.L.M van Ruiten. Bij alle
vergaderingen is de directeur-bestuurder aanwezig geweest
Met de ontwikkeling van een nieuw museum in gebouw De Holland
heeft de Raad zich in 2013 bezig gehouden met een breed scala
aan onderwerpen, gericht op het realiseren van een museum dat
organisatorisch, financieel, beleidsmatig en qua risicomanagement
toekomstbestendig is. De financiering van het nieuwe museum, de
toekomstige exploitatie en de daarmee samenhangende risico’s zijn
hierbij de belangrijkste terugkerende thema’s.
Overzicht van behandelde onderwerpen:
-
Financiering en realisatie van het nieuwe museumgebouw.
-
Ondersteuning directie bij bestuurlijk overleg en
juridische zaken.
-
Risicomanagement en risico analyse.
-
Exploitatie en verdienmodellen van het nieuwe museum
in De Holland.
-
-
-
Inhoud, doelgroepenbeleid en beleid
nieuw Nationaal Onderwijsmuseum in De Holland.
Uitbreiding en profiel RvT en aanscherping beleid
Governance Code Cultuur.
Bespreken en leveren van een bijdrage aan de
inrichtingsplannen voor De Holland.
De samenstelling en uitbreiding van de Raad is door het vertrek van
de heer Boom in november urgent geworden. Begin 2014 wordt de
plaats van de heer Boom ingevuld en wordt een kandidaat voor bouw/
architectonische zaken aangesteld met het oog op de uitvoering van
de plannen en het beheer van het nieuwe museumgebouw.
Governance Code Cultuur
Het museum onderschrijft de Governance Code Cultuur. De toepassing
hiervan wordt jaarlijks in de Raad besproken en geëvalueerd. De
in het najaar van 2013 nieuwe gepresenteerde Governance Code
Cultuur heeft bij de Raad tot de behoefte geleid de werkwijze verder
aan te scherpen.
Onderdeel hiervan is een verdere uitwerking van de werkzaamheden
en verantwoordelijkheden van de Raad en directie vast te leggen in
een directiereglement en reglement voor de Raad van Toezicht.
Het vernieuwingstraject en herhuisvesting moeten leiden tot
een attractief en onderscheidend museum dat op lange termijn
levensvatbaar blijft. De daarmee verbonden risico’s worden
onderkend en keren regelmatig terug op de agenda van de Raad.
Belangrijkste risico’s;
-
Wijzigingen in de subsidierelaties met overheden
-
Geringe omvang van de organisatie
-
Onduidelijkheid over de haalbaarheid van het verdienmodel
-
Openingsdatum nieuwe museum
-
Onvoldoende financiële dekking herinrichting
Bezoldiging Raad en directie
De bezoldiging van de directie en medewerkers is afgestemd op
de werkzaamheden en de omvang van de organisatie. Het museum
voldoet aan de regels die worden gesteld als gevolg van de
Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en
semipublieke sector en de regels die verbonden aan de ANBI status
van het museum. Het salaris van de directeur bedraagt 61.500 euro
op jaarbasis inclusief premies en sociale lasten.
De leden van de Raad van Toezicht ontvangen geen vacatiegeld
voor het uitoefenen van hun functie en bijwonen van vergaderingen.
De leden van de Raad kunnen aanspraak maken op vergoeding
van gemaakte reiskosten en andere direct gemaakte kosten die
samenhangen met het uitoefenen van de functie.
Financiën
Toelichting en verantwoording
De inkrimping van het personeelsbestand heeft ook gevolgen voor
de exploitatie en administratie van het museum. In 2013 is een
begin gemaakt met het doorvoeren van kostenbesparingen op de
uitvoeringskosten en administratie. Zo is de outsourcing van de
financiële administratie beëindigd en wordt deze nu binnen het
museum uitgevoerd door een ZZP’er. Voor ICT diensten en telefonie
worden nieuwe contracten afgesloten.
Fondsenwerving
De realisatie van het nieuwe museum vergt een grote financiële
inspanning van het museum. Voor de bouwkundige renovatie en
restauratie van De Holland investeert de gemeente ruim 6,5 miljoen
euro in het nieuwe gebouw. Voor de vaste inrichting, tentoonstellingen
en museaal bouwkundige aanpassingen draagt het museum de
financiële verantwoordelijkheid. Als de plannen van het museum in
de door het museum gewenste vorm worden uitgevoerd is hiervoor
een bedrag van ruim 2 miljoen euro nodig.
Het museum heeft zijn plannen besproken en voorgelegd aan
verschillende fondsen en is in gesprek met sponsors uit het
bedrijfsleven en onderwijsveld. Verschillende aanvragen zijn ingediend
of worden na verdere uitwerking van de plannen in de loop van 2014
ingediend. Een belangrijke mijlpaal in de verwezenlijking van het
nieuwe museum was de toekenning door het ministerie van OCW
in september 2013 van een eenmalige subsidie ter dekking van de
bouwkundige museale kosten van gebouw De Holland.
Investeringen
Gemeente Dordrecht
inrichting
en buitenruimte
€ 2.360.000
7%
4%
17%
Ministerie OCW
7%
Fondsen
Publieksbijdragen en Vrienden
Sponsors
Nationaal Onderwijsmuseum
Bancaire financiering
41%
24%
renovatie gebouw
€ 5.840.000
Totale investering: €8.200.000
In de jaarrekening zijn deze aanpassingen op overzichtelijke wijze in beeld
gebracht:
Jaarrekening 2013
Opbrengsten
Opbrengst museum
Kosten
23.370
Personeelskosten
391.490
123.795
Subsidie ministerie van OCW
550.000
Huisvestingskosten
Subsidie gemeente Dordrecht
100.000
Algemene
uitvoeringskosten
97.574
Afschrijvingen
21.197
Projectsubsidie overig
50.192
Totale uitvoeringskosten
Marketing en communicatie
24.319
Collectie
16.806
Presentatie
11.005
Educatie
Totale opbrengsten
723.562
Exploitatie resultaat
32.255
634.056
5.121
Totaal besteed aan
activiteiten
57.251
Totale kosten
691.307
© Nationaal Onderwijsmuseum, voorjaar 2014
www.onderwijsmuseum.nl