Achtergrond richtlijn chronisch nierfalen (volwassenen)
Normaal- en streefwaarden, formules
De belangrijkste wijzigingen t.o.v. versie 2, 01/2013 zijn:
• Verdere uitwerking micro- en macro-albuminurie
• Nieuwe indeling stadia nierschade
• Streefwaarde HbA1c
• Uitbreiding formules voor schatting klaring (CKD-EPI en Schwartz) en energiebehoefte (Harris & Benedict en FAO/WHO/UNU)
Inhoud
1. Normaalwaarden bloedparameters
2. Normaalwaarden urineparameters
3. Indeling stadia nierschade
4. Streefwaarden CNI / Predialyse
5. Streefwaarden HD
6. Streefwaarden PD
7. Formules
8. Literatuur
In de behandelrichtlijnen voor chronisch nierfalen en nierfunctievervangende therapie worden streefwaarden genoemd. In dit document
een overzicht van normaalwaarden en streefwaarden. De in het centrum gebruikte waarden kunnen enigszins afwijken omdat elk
laboratorium eigen referentiewaarden hanteert afhankelijk van de toegepaste meet- en bepalingsmethoden of het gebruik van andere
reagens.
In de tabellen met streefwaarden kunnen desgewenst de streefwaarden of alarmwaarden worden genoteerd zoals die in het eigen
centrum zijn afgesproken.
In dit document staat eveneens een overzicht van veel gebruikte formules waarmee de waarden geïnterpreteerd kunnen worden.
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 1 van 16
1. Normaalwaarden bloedparameters
Biochemische parameters – bloed
Natrium
Kalium
Ureum
Kreatinine *
Kreatineklaring
Calcium (gecorrigeerd voor albumine)
Fosfaat
Magnesium
Biochemische parameters – bloed
Normaalwaarde
135 - 145 mmol/L
3.5 – 4.5 mmol/L
2.5 – 6.4 mmol/L
♂: 75-110 µmol/L
♀: 60-100 µmol/L
♂: 100-140 ml/min
♀: 90-130 ml/min
2.10 – 2.55 mmol/L
0.90 – 1.50 mmol/L
0.70-1.10 mmol/L
Normaalwaarde
Bicarbonaat (CO2 of HCO3-)
intact PTH
[14]
[19]
[19]
22-29 mmol/L
1.3-6.8 pmol/L
Albumine
Totaal eiwit
35-55 g/L
63-83 g/L
CRP
AF
Gamma GT
0-5 mg/L
< 120 U/L
♂: < 45 U/L
♀: < 35 U/L
Biochemische parameters - bloed
Cholesterol (TC)
HDL-Cholesterol
LDL-Cholesterol
TG (nuchter)
Hemoglobine
Biochemische parameters - bloed
MCV (gemiddeld celvolume)
MCH (gemiddelde hoeveelheid Hb per cel
MCHC (gemiddelde Hb-concentratie per cel)
Reticulocyten
IJzer
Ferritine
Trombocyten
Leukocyten
Normaalwaarde
3.7 – 7.8
♂: 0.9-1.7
♀: 1.1-2.0
≤3.2
♂: 0.7-2.1
♀: 0.6-1.5
[19]
mmol/L
mmol/L
mmol/L
mmol/L
mmol/L
mmol/L
♂: 8.5-11.0 mmol/L
♀: 7.5-10.0 mmol/L
Normaalwaarde
[19]
80-100 fl
1.70-2.10 fmol
20.2-22.0 mmol/L
30-100 109/L
♂: 15-35 µmol/L
♀: 10-30 µmol/L
♂: 20-280 µg/L
♀: 15-250 µg/L
150-400 109/L
4.0-10.0 109/L
Tabel 1 normaalwaarden biochemische bloedparameters
* Gebruik van voedingssupplementen met creatine kunnen van invloed zijn op het serumkreatininegehalte en daarmee de eGFR beïnvloeden.
Creatinemonohydraat zou geen invloed hebben, andere soorten, zoals creatinine-ethylester wel. [9]
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 2 van 16
Calcium is in plasma voor een deel gebonden aan plasma-eiwitten, vooral aan albumine. Als totaal calcium wordt bepaald, is correctie nodig bij
afwijkende albumine-waarden. Er zijn een aantal formules gangbaar.
Geadviseerd wordt [19]:
- Indien albumine < 40 g/L is: gecorrigeerd calcium = gemeten calciumwaarde + [0,02 x (40 – gemeten albumine)]
- Indien albumine > 45 g/L is: gecorrigeerd calcium = gemeten calciumwaarde – [0,02 x (gemeten albumine – 45)]
Andere gehanteerde formules zijn:
- Ca gecorrigeerd = Ca actueel gemeten + 1 – (albumine/40).
- Ca gecorrigeerd = Ca actueel gemeten + [(42 – Ca actueel gemeten) x 0.02]
Een algemene toelichting op laboratoriumonderzoek is te vinden op de website van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en
Laboratorium-geneeskunde, zie http://www.uwbloedserieus.nl
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 3 van 16
2. Normaalwaarden urineparameters
Biochemische parameters – urine
Normaalwaarde
Albumine/kreatinine ratio
♂: < 2.5 mg/mmol
♀: < 3.5 mg/mmol
< 30 mg/24 uur
Albumine
[19]
[3]
Tabel 2 normaalwaarden biochemische urineparameters
Er is sprake van microalbuminurie [18] als:
- de hoeveelheid albumine in de urine 30-300 mg/24 uur bedraagt òf
- de hoeveelheid albumine in een willekeurige portie urine 2,5 – 25 mg/mmol kreat (♂) resp. 3.5 – 35 mg/mmol kreat (♀) is òf
- de hoeveelheid albumine in een willekeurige portie urine 20 – 200 mg/L bedraagt
Er is sprake van macroalbuminurie als:
- de hoeveelheid albumine > 300 mg/24 uur bedraagt òf
- de hoeveelheid albumine in een willekeurige portie urine > 25 mg/mmol kreat (♂) resp. > 35 mg/mmol kreat (♀) is òf
- de hoeveelheid albumine in een willekeurige portie urine > 200 mg/L bedraagt
In de (pre)dialysefase is de albumine/kreatinine ratio niet meer relevant.
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 4 van 16
3. Indeling stadia nierschade
CNS wordt gedefinieerd op basis van afwijkingen van de nieren in structuur of functie, > 3 maanden aanwezig, met gevolgen voor de gezondheid.
CNS wordt ingedeeld op basis van oorzaak, GFR en albuminurie (CGA). [9]
Stadium eGFR
1
2
3A
3B
4
5
5D
eGFR (ml/min/1.73 m2)
Hoog of normale eGFR
Licht verminderde eGFR
Licht tot matig verminderde eGFR
Matig tot ernstig verminderde eGFR
Ernstig verminderde eGFR
Nierfalen
Nierfalen met nierfunctievervangende therapie
≥ 90
90-60
45-60
30-45
15-30
< 15
Tabel 3 indeling stadia GFR
Stadium A
Albuminurie
KDIGO [8]
- < 30 mg/g of
- < 3 mg/mmol
A1
Normaal tot licht gestegen (microalbuminurie)
A2
Matig verhoogd (macroalbuminurie)
- 30-300 mg/g of
- 3-30 mg/mmol
A3
Ernstig verhoogd (proteïnurie)
- > 300 mg/l of
- >30 mg/mmol
Nederlandse afkapwaarden [18]
- 20-200 mg albumine/L in portie urine of
- 2.5-25 mg (♂) / 3.5-35 mg (♀) albumine/mmol kreat in portie urine of
- 30-300 mg albumine in 24-uurs urine
- >200 mg albumine/L in portie urine of
- >25 mg (♂) / >35 mg (♀) albumine/mmol kreat in portie urine of
- >300 mg albumine in 24-uurs urine
- eiwituitscheiding > 500 mg/dag
Tabel 4 indeling stadia albuminurie
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 5 van 16
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 6 van 16
4. Streefwaarden CNI / predialyse
Biochemische parameters - bloed
Geaccepteerde waarde / streefwaarde bij behandeling CKD/Predialyse
Kalium
Calcium (gecorrigeerd voor albumine)
Fosfaat
Magnesium
Bicarbonaat (CO2 of HCO3-)
intact PTH
25(OH)D3
Cholesterol (TC)
HDL-Cholesterol
LDL-Cholesterol
TG (nuchter)
TC/HDL ratio
Albumine
CRP
Glucose
HbA1c
Hemoglobine
Ferritine
Transferrine saturatie
< 5.0 mmol/L [1]
streven naar normaalwaarde [14]; 2.10 – 2.55 mmol/L
streven naar normaalwaarde [14]; >0.7 mmol/L en ≤ 1.3 mmol/L
< 1.5 mmol/L
streven naar normaalwaarde; ≥ 22 mmol/L
streven naar normaalwaarde [14]
> 80 nmol/L voor botstofwisseling; > 100 nmol/L voor pleiotrope effecten [14]
> de minimumwaarde [12] en < 5 mmol/L [2]
> 1 mmol/L [2]
< 2.5 mmol/L [2]
< 1.7 mmol/L [2]
< 4 [2]
> 40 mmol/L [12]
< 10 mg/L
nuchter: > 4 en < 7 mmol/L; 1-2 uur na de maaltijd: > 4 en < 9 mmol/L [3]
< 53 mmol/mol [11] *
bij gebruik van EPO: 6.8-7.4 mmol/L en in ieder geval < 8.0 mmol/L [16]
100-500 µg/L [16]
> 20 % [16]
Streefwaarden /
Alarmwaarden
Biochemische parameters – urine
Totaal eiwit
Natrium
zo laag mogelijk, bij voorkeur < 0.5 g/24 uur
< 100 mmol/24 uur
Overige parameters
Bloeddruk
SGA
systolisch ≤ 130 mmHg
≥6
Tabel 5 streefwaarden bij CKD/predialyse
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 7 van 16
* In de NHG standaard Diabetes Mellitus type 2 (oktober 2013) is een nuance aangebracht in de streefwaarde van het HbA1c. De diabetesduur en
leeftijd zijn medebepalend. [17]
Personen tot 70 jaar met alleen leefstijladvisering of metforminetherapie:
Personen van 70 jaar en ouder die korter dan 10 jaar diabetes hebben:
Personen van 70 jaar en ouder die langer dan 10 jaar diabetes hebben:
≤ 53 mmol/mol
≤ 58 mmol/mol
≤ 64 mmol/mol
Hartfalen
Voor het aantonen van hartfalen kan gebruik worden gemaakt van de bepalingen van de biomarkers NT-proBNP en Troponine I of Troponine T.
NT-proBNP, een afvalstof van BNP (brain natriuretisch peptide) en Troponine T worden alléén door de nieren uitgescheiden. Dit betekent dat de
gebruikelijke afkapwaarden niet van toepassing zijn bij nierfalen. De verandering geeft wel een voorspellende waarde. Er wordt daarom geadviseerd
een uitgangswaarde te bepalen. NT-proBNP en Troponine worden geklaard door een high-flux kunstnier.
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 8 van 16
5. Streefwaarden HD
Biochemische parameters - bloed
Geaccepteerde waarde / streefwaarde bij behandeling HD
Kalium
Calcium (gecorrigeerd voor albumine)
Fosfaat
Magnesium
Bicarbonaat (CO2 of HCO3-)
intact PTH
25(OH)D3
Cholesterol (TC)
HDL-Cholesterol
LDL-Cholesterol
TG (nuchter)
TC/HDL ratio
Albumine
CRP
Glucose
HbA1c
Hemoglobine
Ferritine
Transferrine saturatie
< 5.5 mmol/L [1]
streven naar normaalwaarde; 2.10 – 2.55 mmol/L [14]
streven naar normaalwaarde; < 1.50 mmol/L[14]
< 1.5 mmol/L
≥ 20-22 mmol/L [12]
2-9 x bovengrenswaarde van normaal [14]
> 80 nmol/L voor botstofwisseling; > 100 nmol/L voor pleiotrope effecten [13]
> de minimumwaarde [12] en < 5 mmol/L [2]
> 1 mmol/L [2]
< 2.5 mmol/L [2]
< 1.7 mmol/L [2]
< 4 [2]
> 40 mmol/L [12]
< 10 mg/L
nuchter: > 4 en < 7 mmol/L; 1-2 uur na de maaltijd: > 4 en < 9 mmol/L [3]
< 53 mmol/mol [10]
bij gebruik van EPO: 6.8-7.4 mmol/L en in ieder geval < 8.0 mmol/L [16]
200-500 µg/L [16]
> 20 % [16]
Streefwaarden /
Alarmwaarden
Overige parameters
eKt/V
Ureum reductie ratio
nPNA
BMI
SGA
IDWG
UFR
eKt/V ≥ 1.2 per dialyse bij 3x/wk zonder restfunctie [15]
stdKt/V ≥ 2.2 per week voor patiënten met restfunctie of dialyseschema anders dan 3x/wk
frequent en langdurig: n.v.t.
≥ 66%
≥ 1 g/kg (bij BMI >27 gecorrigeerd naar gewicht bij BMI 27) [12]
> 23 [12]
≥6
< 4-4½% SG (bij BMI >27 gecorrigeerd naar gewicht bij BMI 27) [4]
< 10 ml/kg/uur
in de literatuur vermeld, maar momenteel (nog?) niet in (inter)nationale richtlijnen opgenomen
Tabel 6 streefwaarden bij HD
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 9 van 16
6. Streefwaarden PD
Biochemische parameters - bloed
Geaccepteerde waarde / streefwaarde bij behandeling PD
Kalium
Calcium (gecorrigeerd voor albumine)
Fosfaat
Magnesium
Bicarbonaat (CO2 of HCO3-)
intact PTH
25(OH)D3
Cholesterol (TC)
HDL-Cholesterol
LDL-Cholesterol
TG (nuchter)
TC/HDL ratio
Albumine
CRP
Glucose
HbA1c
Hemoglobine
Ferritine
Transferrine saturatie
< 5.5 mmol/L [1]
streven naar normaalwaarde; 2.10 – 2.55 mmol/L [14]
streven naar normaalwaarde; < 1.50 mmol/L [14]
< 1.5 mmol/L
≥ 25 mmol/L [12]
2-9 x bovengrenswaarde van normaal [14]
> 80 nmol/L voor botstofwisseling; > 100 nmol/L voor pleiotrope effecten [14]
> de minimumwaarde [12] en < 5 mmol/L [2]
> 1 mmol/L [2]
< 2.5 mmol/L [2]
< 1.7 mmol/L [2]
< 4 [2]
> 40 mmol/L [12]
< 10 mg/L
nuchter: > 4 en < 7 mmol/L; 1-2 uur na de maaltijd: > 4 en < 9 mmol/L [3]
< 53 mmol/mol [10]
bij gebruik van EPO: 6.8-7.4 mmol/L en in ieder geval < 8.0 mmol/L [16]
100-500 µg/L [16]
> 20 % [16]
Streefwaarden /
Alarmwaarden
Overige parameters
Totale Kt/V ureum
nPNA
SGA
≥ 1.7 per week [13]
≥ 1 g/kg (bij BMI >27 gecorrigeerd naar gewicht bij BMI 27)
≥6
[12]
Tabel 7 streefwaarden bij PD
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 10 van 16
7. Formules
Formules
Eiwitinname in g/24 uur:
Bergström formule:
13 + (0.204 x ureumuitscheiding met de urine in mmol per 24 uur) + eiwituitscheiding met de urine in g per 24 uur
Maroni formule:
15 + (0,18 x ureumuitscheiding met de urine in mmol per 24 uur) + eiwituitscheiding met de urine in g per 24 uur
Uitgebreide formule:
6.25 x [(0.0276 x ureumuitscheiding met de urine in mmol per 24 uur) + (0.031 x gewicht in kg)] + eiwituitscheiding
met de urine in g per 24 uur
Natriuminname in mg/24 uur:
(23 x natriumuitscheiding met de urine in mmol per 24 uur) x 1,05
Nota bene:
De correctiefactor is nodig omdat 95% van de natriuminname via de urine wordt uitgescheiden.
[5]
De natriuminname zegt iets over de mate van therapietrouw t.a.v. het natriumbeperkte dieet. Voor een zuiver beeld kan
gecorrigeerd worden voor de natriuminname via medicatie, zoals natriumbicarbonaat (6 mmol (-138 mg) natrium per
tablet van 500 mg), lactaatdrank 60% (123 mg per ml) en resonium A® (100 mg natrium per gram).
Berekende klaring in ml/min
Kreatinineklaring I:
[(kreatinineuitscheiding met de urine in mmol per 24 uur / serumkreatinine in µmol/L) /1440] x 1000000
Kreatinineklaring II:
[(kreatinineuitscheiding met de urine in mmol per 24 uur x 700) / serumkreatinine in µmol/L]
Ureumklaring:
[(ureumuitscheiding met de urine in mmol per 24 uur/ serumureum in mmol/L) /1440] x 1000
Gemiddelde klaring:
(kreatinineklaring + ureumklaring) / 2
Daarna corrigeren per 1.73 m2
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 11 van 16
Formules
Geschatte klaring (eGFR) in
ml/min/1.73 m2
Volwassenen:
[9,20]
MDRD:
eGFR = 175 x (serumkreatinine x 0.0113)-1.154 x (leeftijd in jaren)-0.203 x 0.742 (indien vrouw) x 1.210 (indien negroïd)
Cockcroft en Gault:
Kreatinineklaring ={[(140 – leeftijd in jaren) x gewicht in kg] / (72 x serumkreatinine)} x 0.85 (indien vrouw)
Nota bene: Bij slechte nierfunctie wijkt de kreatinineklaring sterker af van de werkelijke GFR, waardoor deze formule niet
betrouwbaar is bij een GFR < 30) [6]
CKD-EPI:
Vrouwen:
Serumkreatinine ≤ 62 µmol/L: 144 x [(serumkreatinine/0.85)/0.7]-0.329 x (0.993)leeftijd in jaren x 1.159 (indien negroïd)
Serumkreatinine > 62 µmol/L: 144 x [(serumkreatinine/0.85)/0.7]-1.209 x (0.993)leeftijd in jaren x 1.159 (indien negroïd)
Mannen:
Serumkreatinine ≤ 80 µmol/L: 141 x [(serumkreatinine/0.85)/0.9]-0.411 x 0.993leeftijd in jaren x 1.159 (indien negroïd)
Serumkreatinine ≤ 80 µmol/L: 141 x [(serumkreatinine/0.85)/0.9]-1.209 x 0.993leeftijd in jaren x 1.159 (indien negroïd)
Kinderen:
[9,20]
Schwartz 2009
kinderen: meisjes 1-17 jaar / jongens 1-14 jaar:
eGFR = (36.5 x lengte in cm) / serumkreatinine
Schwartz-Lyon:
Jongens > 13 jaar:
eGFR = 37 x (lengte in cm / serumkretainine)
Meisjes en jongens ≤ 13 jaar:
eGFR = 33 x (lengte in cm / serumkretainine)
Formule gebaseerd op kreatinine:
41.3 x [lengte in meters/(serumkreatinine x 0.01131)]
40.7 x [lengte in meters/(serumkreatinine x 0.01131)]0.64 x [30/(serumureum x 2.801)]0.202
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 12 van 16
Formules
Correctie voor
lichaamsoppervlak in m2
Dubois en Dubois:
(gewicht in kg)0.425 x (lengte in cm)0.725 x 0.007184
Gehan en George:
(gewicht in kg)0.51456 x (lengte in cm)0.42246 x 0.0235
Haycock (kinderen):
(gewicht in kg)0.5378 x (lengte in cm)0.3964 x 0.024265
Klaring gecorrigeerd voor
lichaamsoppervlak
Totaal lichaamswater
klaring x (berekend lichaamsoppervlak / 1.73 m2)
Ureum Reductie Ration (URR)
[(serumureum voor dialyse in mmol/L – serumureum na dialyse in mmol/L) / serumureum voor dialyse in mmol/L] x 100 %
Ultrafiltratie ratio (UFR) in
ml/uur/kg
(totale hoeveelheid ultrafiltratie in ml / dialyseduur in uren) / gewicht in kg
bij BMI > 27 uitgaan van gewicht BMI = 27
IDWG in %
(totale hoeveelheid ultrafiltratie in L / streefgewicht in kg) x 100
bij streefgewicht BMI > 27 uitgaan van gewicht BMI = 27
Harris & Benedict 1984 in kcal
♂: REE = 88.362 + (13.397 x gewicht in kg) + (4.799 x lengte in cm) – (5.677 x leeftijd in jaren)
♀: REE = 477.593 + (9.247 x gewicht in kg) + (3.098 x lengte in cm) – (4.33 x leeftijd in jaren)
bij BMI > 27 uitgaan eventueel uitgaan van gewicht BMI = 27
FAO/WHO/UNU 1985 in kcal
♂ 18-30 jaar: (15.4 x gewicht in kg) – (27 x lengte in m) + 717
♂ 30-60 jaar: (11.3 x gewicht in kg) – (16 x lengte in m) + 901
♂ >60 jaar: (8.8 x gewicht in kg) + (1128 x lengte in m) – 1071
♀ 18-30 jaar: (13.3 x gewicht in kg) + (334 x lengte in m) + 35
♀ 30-60 jaar: (8.7 x gewicht in kg) – (25 x lengte in m) + 865
♀ >60 jaar: (9.2 x gewicht in kg) + (637 x lengte in m) - 302
bij BMI > 27 uitgaan eventueel uitgaan van gewicht BMI = 27
Watson en Watson
♂: 2.447 – (0.09156 x leeftijd in jaren) + (0.1074 x lengte in cm) + (0.3362 x gewicht in kg)
♀: -2.097 + (0.1069 x lengte in cm) + (0.2466 x gewicht in kg)
Tabel 8 formules
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 13 van 16
Formules
Oplaaddosis vitamine D3 bij
deficiëntie.
Algoritme van ‘Van Groningen et
al.’ [6]
Totale oplaaddosis is: 40 x (75 – gemeten serumspiegel 25(OH)D3) x lichaamsgewicht (in kg)
De 75 in de formule is de serumwaarde 25(OH)D3 waarnaar wordt gestreefd en kan desgewenst aangepast worden.
Te bereiken middels dosis van 25.000 IE, 1x per week tot de totale dosis is bereikt.
Daarna overgaan op suppletie met onderhoudsdosering.
Tabel 8 formules
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 14 van 16
Literatuur
1. Behandelaarsperspectief (opinie en ervaring leden Werkgroep richtlijnen van Diëtisten Nierziekten Nederland).
2. Centraal Begeleidings Orgaan (CBO). (2011). Multidisciplinaire richtlijn cardiovasculair risicomanagement (herziening 2011). Geraadpleegd op 21
januari 2013, van http://www.diliguide.nl/document/323
3. Diabetes Vereniging Nederland (DVN). (2010). Diabetes zorgwijzer. Geraadpleegd op 28 maart 2011, van
http://www.dvn.nl/files/site/dvn_zorgwijzer2010_totaal.pdf
4. Diëtisten Nierziekten Nederland (DNN). (2013). Position Paper hemodialyse Interdialytic Weight Gain (IDWG).
5. Geleijnse, J.M. (2011). Zout, bloeddruk en hart- en vaatziekten. In I. Vaartjes, I. van Dis, F.L.J. Visseren & M.L. Bots (Red.). Hart- en
vaatziekten in Nederland 2011. Cijfers over leefstijl en risicofactoren, ziekte en sterfte. (pp. 73-90). Den Haag: Hartstichting.
6. Groningen, L. van, Opdenoordt, S., Sorge, A. van, Telting, D, Giesen, A & Boer, H. de. (2010). Cholecalciferol loading dose guideline for
vitamine D-deficient adults. European Journal of Endocrinology, 162(4), 805-811. doi: 10.1530/EJE-09-0932
7. Hans Mak Instituut (2011). Multidisciplinaire richtlijn predialyse. Geraadpleegd op 28 maart 2011, van
http://www.hansmakinstituut.nl/files/richtlijnen/multidisciplinaire_richtlijn_predialyse_rev01122010.pdf
8. Jansen, M.J.W., Velde, R.Y. van der, Swaanenburg, J.C.J.M & Bergh, J.P.W. van den. (2011). Laboratoriumdiagnostiek bij hypo- en
hypercalciëmie. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 2011;155:A3919
9. Kidney Disease: Improving Global Outcomes (KDIGO) CKD Work Group KDIGO (2012). Clinical Practice Guideline for the evaluation and
Management of Chronic Kidney Disease. Kidney International, Suppl. 2013, 3, 1-150. doi: 10.1038/kisup.2012.64
10. Meijden, W.A.G. van der & Gregoor, P.J.H. (2013). Verminderde nierfunctie: denk aan exogene factoren. Nederlands Tijdschrift voor
Geneeskunde, 157, A5944.
11. Nederlandse Diabetes Federatie (NDF). (2010). Zorgstandaard diabetes, p. 41. Geraadpleegd op 21 februari 2011, van
http://www.diabetesfederatie.nl/ndf-zorgstandaard-2.html
12. Nederlandse federatie voor Nefrologie (NfN), Kwaliteitscommissie. (2008). Richtlijnen Voeding bij hemodialyse, Voeding bij peritoneale dialyse en
Voeding bij predialyse, inclusief Vitaminesuppletie en Carnitinesuppletie Geraadpleegd op 21 februari 2011, van
http://www.nefro.nl/uploads/r7/-y/r7-y97wXFXgpl1_syNhHSg/Richtlijn-Voeding-2008.pdf
13. Nederlandse federatie voor Nefrologie (NfN), Kwaliteitscommissie. (2009). Peritoneale Dialyse richtlijnen. Geraadpleegd op 21 februari 2011, van
http://www.nefro.nl/uploads/hY/BB/hYBBL7oHowqEZqRiuhREVA/PD-richtlijnen-2009.pdf
14. Nederlandse federatie voor Nefrologie (NfN), Kwaliteitscommissie. (2010). Richtlijn Mineraal- en botstoornis. Geraadpleegd op 7 februari 2011,
van http://www.nefro.nl/uploads/Fh/gH/FhgHojt2KTXEGcUaaCbHIQ/Richtlijn-Mineraal--en-botstoornis-2010.pdf
15. Nederlandse federatie voor Nefrologie (NfN), Kwaliteitscommissie. (2010). Dialysestrategie en dialyse-efficiëntie. Geraadpleegd op 21 februari
2011, van http://www.nefro.nl/uploads/Oi/cB/OicBSXtuSdw2MK-wSnScHw/Richtlijn-dialysestrategie-en--efficintie-2010.pdf
16. Nederlandse federatie voor Nefrologie (NfN), Kwaliteitscommissie. (2010). Richtlijn Anemie bij chronische nierinsufficiëntie voor volwassen
patiënten. Geraadpleegd op 21 februari 2011, van
http://www.nefro.nl/uploads/-I/vH/-IvH59KyamWEQln5_xqx4g/Richtlijn-Anemie-2009-update-2010.pdf
17. Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). (2013). Diabetes mellitus type 2. Samenvattingskaart. Geraadpleegd op 10-01-2014, van
https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/diabetes-mellitus-type-2
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 15 van 16
18. Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG), Nederlandse Internisten Vereenigng (NIV) en Nederlandse federatie voor Nefrologie (NfN). (2009).
Landelijke transmurale afspraak chronische nierschade. Geraadpleegd op 25 oktober 2013, van
http://www.nefro.nl/uploads/6l/dS/6ldSmZ86C6Cme6CBwdayoA/LTA-Chronische-nierschade.okt-2009.pdf
19. Raymakers, J.A, Kreutzer, H.J.H. & Schneeberger, P.M. (2008). Interpretatie van medisch laboratoriumonderzoek (1e druk, 3e oplage). Houten,
Bohn Stafleu van Loghum.
20. Selistre, L. et al. (2012). GFR Estimation in adolescents en young adults. Journal of the American Society of Nephrology, 23(6), 989-996.
doi: 10.1681/ASN.2011070705
21. Steddon, S., Ashman, N., Chesser, A. & Cunningham, J. (2006). Oxford handbook of nephrology and hypertension. Oxford: Oxford University
Press.
Normaal- en streefwaarden, formules - versie 3, 11/2014 - status definitief - geldig tot 2017
Eindverantwoordelijk : DNN WG richtlijnen
Contactperso(o)n(en) : Inez Jans, diëtist nierziekten Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede
Goedgekeurd door
: DNN WG richtlijnen, met instemming van NfN kwaliteitscommissie
Afdrukdatum
: 22-11-2014
Pagina 16 van 16
© Copyright 2024 ExpyDoc
