TOESPRAAK VAN Z.E. DESIRÉ DELANO BOUTERSE

 TOESPRAAK VAN Z.E. DESIRÉ DELANO BOUTERSE, PRESIDENT VAN DE REPUBLIEK SURINAME, TER GELEGENHEID VAN DE HERDENKING VAN 39 JAAR SREFIDENSI, DISTRICT WANICA, 25 NOVEMBER 2014 Volk van Suriname, Srananman nanga Srananuma, Sranan pikin, Ik feliciteer U met de herdenking van de 39ste jaardag van de Republiek Suriname. Voor het eerst in 39 jaar vieren wij vandaag onze jaardag in het district Wanica. Lelydorpers, jullie inspanningen en gastvrijheid om ons hier te ontvangen stellen wij zeer op prijs en zullen wij nooit vergeten. Brada nanga ‘sa, Ik weet dat velen onder ons nog niet beseffen hoeveel er in de laatste 39 jaar daadwerkelijk veranderd is in ons land. • In 1975 waren wij voor een groot deel afhankelijk van de bauxietsector. Inmiddels is die sector aangevuld met de olie-­‐industrie en speelt goudwinning een belangrijke rol in de verbreding van onze economische basis. Laten wij nooit vergeten dat de oliesector door onszelf is ontwikkeld en voor honderd procent door Suriname wordt beheerd. •
In 1975 was Suriname voor haar ontwikkelingsplanning afhankelijk van de z.g. CONS-­‐
gelden uit Nederland. Vanaf het jaar 2009 draaien wij op eigen kracht, met buitenlandse investeringen die in joint-­‐ventures met ons winst maken. •
In 1975 kenden wij een democratie die in hoofdzaak in Paramaribo beleefd werd. Sinds 1987 is onze democratische beleving verbreed naar alle uithoeken van ons land. De eis dat kandidaat DNA leden zowel sociaal als economisch verbonden moeten zijn met het kiesdistrict waarbinnen zij worden gekozen en het feit dat er vanaf toen districtsraden en ressortraden worden gekozen, heeft er voor gezorgd dat alle Surinamers − waar zij ook wonen, waar zij ook werken − actief en effectief kunnen zijn in de politiek. •
In 1975 kenden wij vrijwel uitsluitend etnisch bepaalde partijen. Vandaag is de snelst groeiende partij die in alle tien kiesdistricten zetels heeft gewonnen een multi-­‐etnische partij. •
In 1975 was de sociale zorg, vooral de medische verzekering, niet geregeld. In de loop der jaren hebben wij het Staats Zieken Fonds ontwikkeld, terwijl wij nu koersen in de richting van complete dekking wat betreft medische zorg. •
In 1975 kenden wij op de route van Albina naar Nieuw Nickerie vier veerverbindingen. Vandaag kun je binnen zes uren doorrijden van Nieuw Nickerie naar Albina over geheel afbetaalde bruggen. Ik weet dat die lijst nog veel langer kan worden. Waarom zeg ik dat? Omdat het niet alleen gaat om hoeveel er is veranderd. Het gaat in hoofdzaak om het feit dat negentig procent van deze veranderingen door Suriname en Surinamers tot stand is gebracht. Ik vraag U om op te staan, en U zelf als volk van dit land te feliciteren met wat er is bereikt. Het Suriname van vandaag is wat wij er van gemaakt hebben! 1/5 Toespraak 39 jaar Srefidensi President D.D. Bouterse 25 november 2014 Maar, Srananmans, we kunnen liever, en vooral in het belang van onze kinderen, deze eerste stappen op weg naar een vrije democratische rechtsstaat als basis gebruiken voor grote stappen voorwaarts. Daarom zegt ons volkslied: Wans ope tata komopo, wi mu seti kondre bun! In de afgelopen jaren hebben we de periode van stilstand achter ons kunnen laten. We hebben schijnbaar stilstaand water en draaikolken kunnen omzetten en door kunnen varen richting de sula’s. Onderweg, door de sula’s heen, zullen we mogelijk stenen tegemoet komen. Maar door samen te werken en te vertrouwen op de bootsman, de grote bootsman daarboven, zullen we hier echter veilig doorheen kunnen komen. Op dat punt bevindt Suriname zich nu. Wij varen, we zijn op koers, maar belangrijker nog, wij bepalen zelf onze eindbestemming. En dat is niet een verworvenheid van deze regering alleen, maar een prestatie van de volharding en de inzet, elke dag weer, van U allen Surinaamse burgers. Laten we in deze ook onze immigranten niet vergeten die in de afgelopen decennia zijn toegevoegd aan de kleurrijke samenstelling van ons volk; en onze mensen in diaspora die met kennis en kunde paraat staan om hun broeders en zusters alhier te ondersteunen. Ook voor hen vieren wij vandaag Srefidensi! U weet − men moet zaaien voordat men kan oogsten. Welnu, we hebben gezaaid en gezaaid. In de volgende periode zullen wij onze gewassen moeten verzorgen zodat we uiteindelijk, misschien pas over tien tot twintig jaar de vruchten van onze zaden kunnen oogsten. Dit lijkt ver vooruit, maar herinnert U zich nog toen de onafhankelijkheid werd uitgesproken op 25 november 1975? Een onafhankelijkheid die er één is die we hebben gekregen in plaats van één die we hebben weten af te dwingen. Een onafhankelijkheid die echter gepaard ging met chaos en strijd om politieke macht door de toekomstige regeringskandidaten van toen. Een zogenaamde achterhoedestrijd van de toenmalige politieke leiders onderling, en daarbij ook een strijd tegen de kolonisator. Deze laatste begon een gevaar te betekenen voor de eenheid van ons volk. Wij herinneren ons de brandende binnenstad van Paramaribo, de etnische verdeelpolitiek draaide overuren. Landgenoten en Surinamers voelden zich geroepen te vertrekken naar het buitenland. En toch kon uiteindelijk, dankzij het feit dat het parlementslid George Hindori van de oppositie overstapte naar de regeringszijde, de onafhankelijkheid van Suriname een feit worden. 25 november 1975. Veel mensen hadden niet gedacht dat de Surinamer in staat zou blijken om binnen 39 jaar – voor een land nog in haar kinderjaren − nu al: -­‐ financieel autonoom te zijn -­‐ eigen industrieën op te zetten en eigen industrieën te onderhouden -­‐ een gerespecteerd lid te zijn binnen de economische en politieke machtsblokken op ons continent -­‐ haar volk te kunnen voeden -­‐ haar volk te kunnen scholen -­‐ en de sociale zekerheden te verschaffen die in menig ontwikkelingsland nog tot de wenselijkheden behoren. 2/5 Toespraak 39 jaar Srefidensi President D.D. Bouterse 25 november 2014 Zie daar wat de werkelijkheid vandaag de dag is geworden door onze handelingen in dienst te stellen van onze gemeenschappelijke wensen en ons niet te laten leiden door angsten. Met verantwoorde keuzen hebben wij kunnen tonen dat we: -­‐ financieel stabiel zijn en zelfs hoge ogen scoren qua statistieken en internationale ratings -­‐ als partner in de internationale gemeenschap serieus genomen worden -­‐ kunnen deelnemen in de exploitatie van onze eigen natuurlijke hulpbronnen -­‐ onderwijs kunnen bieden volgens een eigen curriculum -­‐ het binnenland digitaal kunnen ontsluiten -­‐ infrastructuur, water en energie tot ver buiten Paramaribo kunnen aanleggen -­‐ ons eigen sociaal vangnet kunnen financieren en zo iedereen een menselijk bestaan kunnen bieden -­‐ en bovenal, dat we in plaats van het in stand houden van verdeeldheid, het hebben gepresteerd om samen te leven in harmonie met een steeds verder groeiend nationaal bewustzijn. Suriname heeft zichzelf in de afgelopen vier jaar nadrukkelijk gepresenteerd op het wereldpodium. Wij hebben CARICOM voorgezeten en we zijn tot volgende week nog steeds de voorzitter van UNASUR, d.w.z. de voorzitter van alle Zuid-­‐Amerikaanse landen. Bij beide organisaties hebben we de verwachtingen van onze zusternaties overtroffen door een ruim voldoende te scoren voor afgeleverd werk. Suriname, dat kleine landje, praat mee in de regio en presenteert haar lange termijn visies op thema’s zoals behoud van vrede − inclusief vrede tussen alle groepen in de samenleving − en het gevecht om behoud van onze ecosystemen. En U mag weten, we zijn er trots op − ik ben er trots op − dat meer dan eens ideeën van ons Surinamers werden overgenomen door deze organisaties. Suriname, en Surinamers, We zijn steeds op weg naar de toekomst. Hoe die toekomst eruit ziet, moeten wij zelf bepalen. Degene die aan het roer is zal de richting aangeven en bepalen of we heelhuids door die sula heen komen. Voor het Surinaamse volk van de toekomst zie ik: -­‐ Een florerend ondernemersklimaat als noodzakelijk en voldoende voorwaarde voor het doen van zaken met het noorden van Zuid-­‐Amerika en het Caraibisch Gebied, met India en met China -­‐ Suriname als spil van de handel tussen het Caraibisch Gebied, Zuid-­‐Amerika, Afrika en Azië -­‐ Ik zie kinderen die via ICT onderwijs op alle niveaus genieten, waar zij zich ook bevinden in ons land -­‐ Excellerende studenten die met een beurs vertrekken naar het buitenland en met kennis terugkomen om de opgedane kennis te herinvesteren in Suriname -­‐ Ik zie een effectiever overheidsapparaat dat in dienst staat van de burger, in dienst staat van de ontwikkeling -­‐ Een bun libi voor elk gezin met als minimale eisen: een minimum loon, een eigen woning, goed onderwijs, goed verzorgd drinkwater en elektriciteit -­‐ Ik zie een groen Suriname waar ruimte is voor culturele tradities, traditionele leefgemeenschappen, recreatie, en economische activiteiten 3/5 Toespraak 39 jaar Srefidensi President D.D. Bouterse 25 november 2014 -­‐
Een heroriëntatie van stedelijke en industriële gebieden zodat onze infrastructuur toekomstbestendig is. Srananman nanga Srananuma, Ik weet dat deze lange termijn visies weleens worden afgedaan als futiele droomprojecten. Maar gelooft u mij, Suriname is niet langer vergeten of aan de zijlijn. Wij bepalen zelf waar wij naartoe moeten en daarbij moeten wij groot denken. Dat is de boodschap van vandaag. Denkt U groot, en probeer om het nauwe eigenbelang te laten wijken voor het groter belang van onze natie. Overdenkt U de afgelopen 39 jaren en stelt u zich de komende 39 jaren voor. Ik beloof U dat ik nu samen met mijn regering verder zal werken aan het fundament van Uw toekomst voor de komende decennia. Srananman nanga Srananuma, Pikin fu Sranan, Op deze 39ste herdenking van onze onafhankelijkheid en aan de vooravond van de algemene verkiezingen in ons land, doe ik een beroep op onze politieke leiders om op geen enkele wijze te vervallen in de voor onze natie schadelijke politiekvoering zoals vlak voor onze onafhankelijkheid. Onze eenheid en saamhorigheid moeten wij behandelen als voor ons heilige zaken. 39 jaar geleden, in het Suriname stadion was daar de historische omhelzing tussen Lachmon en Arron. Laten wij dat in herinnering brengen, en laten wij elkaar vandaag weer omhelzen en elkaar beloven dat wij ons elke dag opnieuw zullen inzetten voor een Suriname zoals wij die onszelf voorstellen in de toekomst. Laten wij onze handelingen in dienst stellen van het Suriname van morgen. En laten we onze kinderen opvoeden om te kunnen excelleren in dit Suriname in de toekomst. Volgend jaar vieren wij onze veertigste verjaardag − in Paramaribo. Ik zal in de komende weken een speciale commissie installeren die er voor moet zorg dragen dat het niet alleen een viering wordt met njang en dringi maar dat het ons allen een nieuw elan geeft voor de toekomst. Zo zou ik graag willen dat er een prijsvraag wordt uitgeschreven waaraan alle beeldende kunstenaars uit Suriname en onze mensen uit de diaspora kunnen deelnemen voor het ontwerpen van een nationaal symbool. De Verenigde Staten hebben hun arend, de Nederlanders hebben hun leeuw – ja, misschien geïmporteerd, maar ze hebben een leeuw. Het wordt tijd dat wij kiezen voor een Nationaal Symbool dat op 25 november 2015 kan worden onthuld. Bij die gelegenheid beveel ik ook aan dat het standbeeld van Premier Henck Arron een centrale plaats krijgt op het Onafhankelijkheidsplein. Het wordt ook tijd dat onze modeontwerpers voor zowel de vrouwelijke als mannelijke ambtenaren die in de Grondwet genoemd worden een nationale klederdracht ontwikkelen. Een prijsvraag voor dit doel zou ook op zijn plaats zijn. Ik doe een beroep op ons volk om zich te blijven bundelen tot een steeds hechtere eenheid, met een steeds hoger nationaal bewustzijn, opdat wij hard kunnen blijven bouwen aan een 4/5 Toespraak 39 jaar Srefidensi President D.D. Bouterse 25 november 2014 rechtvaardige en waardige samenleving. Mag ik U allen een inspirerende, een plezierige, maar bovenal een vredige Srefidensi toewensen, met de vlag van eenheid en verdraagzaamheid hoog aan top! Ik zou tekort schieten wanneer ik niet van de gelegenheid gebruik zou maken om ons Comité onder leiding van onze burgermoeder te bedanken, die dit allemaal voor elkaar heeft gekregen met haar medewerkers − de politie, de ambtenaren, de hele commissie, maar ook de buurt die erbij betrokken is geweest en die gedupeerd is geworden voor enkele uren, maar die haar medewerking heeft verleend. De buurt die haar huizen, haar terreinen ter beschikking heeft gesteld. Lelydorp, ik bedank jullie. Dit mooi land dat wij Sranan noemen − laten we niet vergeten dat dit land het beste land is in de wereld. Hai Sranan, Hai Sranan, Hai Sranan! Het is een dag om te vieren, maar voor deze serieuze boodschap, welke wij normaal vanuit Paramaribo over het hele land sturen, viel Wanica de eer te beurt om de boodschap hier vandaag te brengen. Laat het een net feest worden. Suriname, mi festeri! Gran tangi. 5/5 Toespraak 39 jaar Srefidensi President D.D. Bouterse 25 november 2014