Bijlage 1 Powerpoint - Bureau Jeugdzorg Limburg

Prof .dr. Geert Jan Stams
Universiteit van Amsterdam
“Wij weten uit ervaring wat het beste is!”

Maar klinische
werkervaring leidt
nauwelijks tot betere
oordelen over welk
probleem de client heeft
en wat de beste remedie
is, en leidt ook niet tot
betere uitkomsten voor
de client.
Spengler et al., 2009
Lambert & Ogles, 2004
Stams et al., 2010
Knotter et al., 2009
Op maat (individuele) benadering versus
standaardbenadering (Schulte et al., 1992)
behandeling fobie
70
60
50
40
30
20
10
0
67
39
44
% genezen
op maat
standaard placebo
(exposure standaard
in vivo)
Deltamethode







Vanaf 2002 ontwikkeld
Vanaf 2007 verplicht
4-stappen model
Plan van aanpak
Engageren en positioneren
Hulpmiddelen
Caseload-verlaging van +/- 23 zaken naar +/- 16
zaken
5
Het 4-stappenplan
1. Zorgpunten en sterke punten van de
opvoedingssituatie in kaart brengen
2. Gevolgen voor de ontwikkeling van de jeugdige
(ontwikkelingsbedreigingen) beschrijven
3. Gewenste ontwikkelingsuitkomsten formuleren
4. Doelen en middelen om deze doelen te bereiken
verwoorden
6
Onderzoek bij Bureau Jeugdzorg Friesland,
Broeders, Van der Helm, & Stams, 2012
Aanpak van problemen
voordat jongeren in de
gesloten jeugdzorg werden
geplaatst
Samenhang met recidive per domein:
uitgesplitst naar leeftijd (v.d. Put et al., 2012)
Onderzoek naar Deltamethode
Stams, Top – van der Eem, Limburg, Van Vugt, & Van der Laan
(2010)
 Doel(en) van het onderzoek
– In kaart brengen vordering landelijke implementatie
Deltamethode Gezinsvoogdij
– Invloed bepalen van ‘werkwijze Delta’ op
 Duur van de ondertoezichtstelling
 Uithuisplaatsing tijdens de OTS
 Duur van de uithuisplaatsing tijdens de OTS
9
Resultaten: duur OTS

Wanneer de gezinsvoogd
samen met de opvoeders
van de jeugdige concrete
opvoedingsdoelen stelt in
het Plan van Aanpak, hangt
dit samen met een
verkorting van de duur van
de OTS met 8 maanden.
ervaring in jaren en duur OTS
0,5
0,5
0
-0,5
-1
maanden
-1,5
-2
-2,5
-3
werk
-3
Delta
Resultaten: uithuisplaatsing

Een plan van aanpak
opgesteld volgens Delta
betekent een halvering
van de kans op
uithuisplaatsing

Concrete
opvoedingsdoelen in
het plan van aanpak
reduceren de duur
van de
uithuisplaatsing met
14 maanden
hulpverleningsdoelen











Moeder praat met Samir
Moeder en Samir hebben een relatie
Samir weet wat hij moet doen als hij boos is
De ouders van Samir leren de betekenis van
opvoeden kennen en passen deze toe
De ouders van Samir moeten zicht krijgen op
kindfactoren
Samir kan weerstand bieden aan negatieve
invloeden van buiten
Samir kan kind zijn
Samir leert omgaan met zijn gevoelens
Samir weet hoe de toekomst eruit ziet
Samir kan in harmonie leven met oom en tante
Samir kan omgaan met de normen en waarden uit
2 culturen
Engageren en Positioneren

Engageren
– Dat doen wat nodig is om te zorgen dat jeugdige en opvoeders actief
meewerken
 Aansluiten bij wensen
 Benoemen van positieve gezinsfactoren
 Versterken van positieve gezinsfactoren

Positioneren
– Dat doen wat nodig is om duidelijk te maken hoe de ontwikkeling en
veiligheid van de jeugdige te waarborgen
 Samenwerken
 Duidelijkheid over rollen, bevoegdheden, plichten

Spanningsveld
– Samenwerken met gezin/opvoeders maar focus op belang van de jeugdige
13
Werkwijze gezinsvoogd
(volgens gezinsvoogd)

3 = lukt mij niet goed en niet slecht; 4 = lukt mij goed; 5 = lukt mij zeer goed
werken aan
veiligheid
3,91
methodisch
werken
2,99
M
positioneren
4,27
engageren
3,47
0
1
2
3
4
5
Oplossingsgericht werken

Mag ik je een vraag stellen die
misschien een beetje vreemd is?
Stel … dat nadat we ons gesprek
beëindig jij naar huis gaat ….. en
je dag afmaakt….. terwijl je doet
wat je normaal doet… en dan ga
je naar bed. En terwijl je slaapt …
gebeurt er een wonder en de
problemen waarvoor je hier nu zit
zijn verdwenen. Maar je slaapt,
dus je weet niet dat het wonder
heeft plaatsgevonden. Als je
morgen wakker wordt, wat zullen
dan de eerste dingen zijn
waaraan je merkt dat het wonder
heeft plaatsgevonden?
Wat Werkt Principes Justitiële
Interventies



Risicobeginsel
Behoeftebeginsel
Responsiviteitsbeginsel
35%
30%
Verwaarlozing
25%
Fysieke mish.
20%
15%
Seksuele mish.
10%
"Mish."
5%
0%
0 f.
1 f.
2 f.
3 f. (>)4 f.
Brown, 1998
Fiet van Beek
“Het gaat ons om het recht
van burgers zelf regie te
houden over hun leven.”
“Eerst de
mensen zelf,
dan pas de
hulpverlening”
ik zeg: het recht
om opgevoed te
worden gaat
boven het recht
om zelf op te
voeden
EKC: steun gebaseerd op veel
ondeugdelijk onderzoek
(Schuurman & Mulder, 2011)


Bij een onveilige situatie
(huiselijk geweld) gaat
vader naar de huisarts
in verband met cursus
agressiebeheersing
(gezondheid).
Tante wordt netwerkpleegzorgouder voor X
(opvoeding).
Netwerk versus bestandspleegzorg
Johanna Bakker
Thuis voelen
middel tot hoge
SES
lage SES
Bestand
netwerk
EKC
veilig
onveilig
Vergelijkbare achtergrond
* Gebleken is dat netwerkpleeggezinnen zich eerder afsluiten voor de
benodigde professionele ondersteuning, terwijl de
opvoedingsvaardigheden bij netwerkpleeggezinnen van mindere
kwaliteit zijn.
Meta-Analyse
EKC 20% meer kindermishandeling dan bij
traditionele aanpak, 20% meer
uithuisplaatsing en10% meer beroep op
professionele hulp
EKC, Jeugdbescherming
en Delta



Jeugdbescherming houdt juist in dat regie beperkt
wordt van ouders en de directe omgeving
Balans tussen engageren (gebruik maken van eigen
regie van het gezin) en positioneren (regie van
hulpverlener t.b.v. de veiligheid van het kind)
EKC leidt mogelijk wel tot doelen waar het gezin
gemotiveerd aan wil werken
– maar deze hebben mogelijk onvoldoende de veiligheid van
het kind als uitganspunt
– en zijn mogelijk onvoldoende uitgewerkt in concrete en
realistische stappen, waardoor het bereiken van de doelen
onzeker is
Een Sociale Huisarts?
1 kilo kruimige
aardappelen
1 kilo winterpeen
6 uien
klont boter
scheut melk
125 ml crème
fraîche
snufje nootmuskaat
peper / zout
The Big Four
extra-therapeutisch
15%
40%
30%
hoop en verwachting
algemeen werkzame
factoren
15%
specifieke methode
Lambert, 1992
FFT Results: Washington State
18-Month Unadjusted Felony Recidivism Percentage
63
55
47
Control Group (N=313)
25 Individual Therapists (N=387)
Four Therapist Groups
47
43
42
34
33
31
33
28
26
26
23
20
18
14
17
23
22
17
17 17
14
18
14
12
11
8
0
C 1
2
3
4
5
6
7 M 8
Not Adherent
9 10 11 12 13 M 14 15 16 17 18 M 19 20 21 22 23 24 25 M
Borderline Adherent
Highly Adherent
Meta-Analyses Evidence-Based Zorg voor
Jeugdigen Andrews & Bonta, 2010, Weisz et al., 1998,
CAU = Care As Usual = Generalistische Aanpak = nul effect