Logistieke kosten retailers lopen fors op

Levensmiddelen
Krant
Week 21, nummer 10
24 mei 2014
Kijk ook op levensmiddelenkrant.nl & Vaknet-TV
25e Jaargang
H ET M E EST G E LE Z E N VAKB LAD I N DE B RANCH E
Reportage
Assortiment
Reportage
Techniek
AH in oude suikerfabriek
wil regiofunctie
Unilever zet Hellmann’s
vol vertrouwen naast Calvé
PLMA: einde aan opmars
van private label
Virtuele super jaagt
introducties aan
Pagina 6-7
Pagina 15
Pagina 16-17
Pagina 20
Heerlijk Hoogvliet
Versoffensief
Het zou de nieuwe pay-off kunnen zijn onder het blauwe logo
van de Zuid-Hollandse keten:
‘Heerlijk Hoogvliet’. De Versmarkt
in Hendrik-Ido-Ambacht puilt uit
van inspiratie voor ontbijt, lunch
en diner. In de overzichtelijke
en sfeervolle winkel wordt veel
gesneden, gegrild, belegd en
kunnen klanten zelf maaltijden
samenstellen. Maar de quality discounter verloochent zijn
afkomst niet. Met ‘En dat voor
marktprijzen’ verbastert Hoogvliet
het aloude motto ‘bewezen de
goedkoopste’, dat geldt in de
overige 63 filialen.
PAGINA 8 - 9
500
m2 vvo is niet bijster veel in supermarktland. Toch slaagt Hoogvliet er - door het
weglaten van veel dkw - goed in om op
dit bescheiden formaat flink, maar ruimtelijk uit te pakken.
3
pilotlocaties opent Hoogvliet. Naast
Hendrik-Ido-Ambacht verrijst de
Versmarkt ook in Waddinxveen en op
een derde, nog niet nader aangekondigde locatie.
63
filialen telt Hoogvliet momenteel. Het Superunielid kan zijn
nieuwe verswinkelstrategie
aanwenden voor het vergroten
van het marktgebied en aantal
vestigingspunten.
Afhaalpunt
Websupermarkt Klik&Klaar vormt het
geheime wapen van de Versmarkt.
Hoogvliets volledige assortiment is
vooraf te bestellen en af te halen,
tijdens het verswinkelen.
Leefmilieu en online vragen om herziening bevoorradingsstructuur
Steden op slot: logistiek infarct dreigt voor supermarkten
Branche | door Peter Smit
UTRECHT - De dc-structuur in de
supermarkt- en foodservicesector
moet op de schop. Door de opmars
van online winkelen en de groei van
stedelijke gebieden zullen de bevoorradingseisen strenger worden.
Complicerende factor daarbij is het
steeds grilliger aankoopgedrag van
de consument.
Deze uitdaging geldt voor de gehele
fast moving consumer goods-sector
(FMCG), zegt Walther Ploos van
Amstel, docent logistiek aan de Vrije
Universiteit in Amsterdam. Tijdens
het jaarlijkse EFMI Jaarcongres
schetste hij de uitdagingen die de
foodsector staan te wachten bij het
veiligstellen van hun distributiekracht.
Momenteel telt Nederland zo’n
1800 locaties waar producenten,
leveranciers en retailers hun voorraden opslaan. Hierbij gaat het om 140
supermarkt-dc’s en 500 foodservicedc’s. Deze structuur is volgens Ploos
van Amstel niet langer houdbaar. “Nu
bevoorraden we de winkels nog met
grote vrachtwagens. Dit gaat drastisch
veranderen, want de steden gaan
daarvoor op slot. Straks mag je alleen
nog maar met schone, stille en zeer
Gemaksklanten
bij AH en Jumbo
NIEUWVEEN - Klanten van
Albert Heijn en Jumbo zijn
gemiddeld meer in de horeca,
catering en het gemakskanaal
te vinden dan klanten van
andere supermarkten. Dat
meldt het Food Service Instituut
(FSIN) in de nieuwe FoodShopper Monitor die afgelopen week
is gepubliceerd. De primaire
klanten van AH en Jumbo zijn
vooral vaker te vinden in
restaurants en retailhoreca,
zoals de restaurants van Hema,
Ikea en La Place. Bij andere
ketens ligt dit percentage een
stuk lager. PAG. 11
Kamerleden voor
franchisewet
DEN HAAG - Tweede Kamerleden van de grote partijen zijn het
erover eens dat het tijd is voor
franchisewetgeving. Brancheorganisatie voor zelfstandig ondernemers het Vakcentrum concludeert dit na een rondetafelgesprek voor de vaste commissie
voor Economische Zaken.
Afgevaardigden van de Tweede
Kamerfracties zaten afgelopen
woensdag met het Vakcentrum
om de tafel. Alleen de houding
van de VVD, de partij van
minister Kamp, was voor de
brancheorganisatie ‘teleurstellend’. Kamp zei eerder dat meer
informatie voor aspirant-ondernemers de oplossing is, niet
wetgeving. Op 12 juni roepen de
Kamerleden Kamp ter verantwoording over het onderwerp in
een algemeen overleg.
dure vrachtwagens de stad in.
Hierdoor zal de actieradius flink
afnemen.”
De logistiekexpert voorziet een
overgang van de traditionele dc-structuur naar een netwerk van 20 tot 30
zogenoemde cityhubs van waaruit
gebundelde goederenstromen van
diverse aanbieders de laatste kilometers naar de winkelvloer afleggen.
Pagina 2-3
Nieuws. Deze week op Levensmiddelenkrant.nl
Mega Food
Stunter naar
achttien shops
Ahold schikt
in fraudezaak US Foodservice
Tht gaat van koffie, rijst en
pasta af
levensmiddelenkrant.nl/n-15118
levensmiddelenkrant.nl/n-15114
levensmiddelenkrant.nl/n-15108
2
Nieuws
Levensmiddelenkrant
Expert Ploos van Amstel: Groei supermarkten hele prestatie, maar straks werkt huidige distributiestructuur niet meer
Het (on)gelijk
van Hoogvliet
‘Logistieke kosten retailers lopen fors op’
comMentaar
Hij wil de supermarkten behoeden voor de fouten die
hij zelf maakte. Met deze introductie startte Truus.
nl-oprichter Christian van Someren zijn presentatie op
het EFMI Jaarcongres. De gewezen webwinkelier hield het
bijna drie jaar vol. Op het moment dat de groeimotor
volop draaide, moest hij noodgedwongen de stekker eruit
trekken. Financiers wilden niet langer de fullfillmentkosten van de operatie dekken. Een break even-punt werd
daarom nooit bereikt.
Hoe die kosten zo uit de hand konden lopen? Voor het
plaatsen van één potje Olvarit in een doos rekende de
logistiek dienstverlener 21 eurocent. Als een jonge
moeder – de voornaamste doelgroep van Truus.nl – dan
een bestelling plaatst van twee dozen luiers uit de ‘gratis
bezorgen aanbieding’ en twaalf potjes kindervoeding, dan
“spuit het geld eruit”, aldus van Someren, die nog steeds
rekent op een doorbraak van de online supermarkt.
Hoe anders kijkt logistiekprofessor Walther Ploos van
Amstel naar de materie. Op hetzelfde congres antwoordde
hij met ‘niet doen’ op de vraag of investeren in online
zinvol is. Het onvoorspelbare gedrag van de online klant
leidt tot dermate hoge kosten dat een winstgevend
businessmodel een utopie is. De door Hoogvliet gepresenteerde combinatie van Versmarkt en afhalen is een
nieuwe zoektocht naar het digitale ei van Columbus. Het
is aan Hoogvliets klanten om het (on)gelijk van een van
beide heren te bewijzen.
UTRECHT - De distributie van levensmiddelen in Nederland moet in de komende jaren
worden aangepast aan de nieuwe tijd. Wat
als straks 20 procent van de aankopen online plaatsvindt en we een even groot deel
buitenshuis nuttigen? Nog een uitdaging:
het afhaalconcept dat veel ketens hanteren
is niet rond te rekenen.
Spar Mulder heeft zin in topdrukte opVlieland
‘Zomermotto: bestellen,
opruimen en weer vullen’
Ondernemers | door Eelco Brandes
Leren kennen
Zou het ondernemersechtpaar niet wat meer specifiek assortiment
willen hebben om de vele toeristen tegemoet te komen? “Nee, we
gaan eerst een jaar lang alles ondervinden, zoals vakanties en
feestdagen. Die tijd is standaard nodig om een winkel te leren kennen,
is mijn beleving. Van horen zeggen is het hier zomers zo druk dat het
motto wordt: bestellen, opruimen en weer vullen. En dat keer op keer,
maandenlang. De wintermaanden zullen we dan gebruiken om de
winkel weer op te knappen in allerlei opzichten. En voor je het weet is
het weer hoogseizoen.”
Behalve een Spar is er op Vlieland een CoopCompact en een Attent
te vinden. Om wat reuring te kweken, ging Mulder van start met een
openingsfolder van acht pagina’s vol met scherpe aanbiedingen en een
appeltaart bij 25 euro aan boodschappen. “Je moet de mensen in het
dorp een beetje verwennen. Dan komen ze heus wel een kijkje nemen
uit nieuwsgierigheid.”
Foto: DICK MANSHANDE
VLIELAND - “We gaan het aan den lijve ondervinden”, zegt Jan
Mulder, samen met zijn vrouw Neringa de nieuwe eigenaar voor de
Spar op Vlieland. De winkel op het eiland ondervindt vooral in de
zomermaanden topdrukte door toeristen.
Het is geen optimistisch beeld
dat logistiekprofessor Walther
Ploos van Amstel schetste tijdens
het EFMI Jaarcongres. Naast een
groei van de online verkopen en
de out-of-homemarkt, zal nog
altijd 60 procent van de dagelijkse
aankopen via winkels de consument bereiken. Stel dat het
verkoopvolume in de komende
jaren nog met 25 procent groeit
en je moet dat op de gewenste
plek krijgen met 25 procent
minder mensen? Lukt het dan nog
om dat volgens het logistieke
mantra vers, volledig, vlug,
voorspelbaar, veilig en voordelig
te doen?
Ploos van Amstel - naast de Vrije
Universiteit is hij hoogleraar
logistiek aan de Nederlandse
Defensie Academie en auteur van
een reeks boeken over transport
- gooide nog meer bielzen op het
spoor van de zeer efficiënt geachte
logistieke trein van de supermarkten. De helft van de medewerkers
in de dc’s gaat de komende jaren
met pensioen. Hun beoogde Poolse
vervangers raken op, want zij zijn
hard nodig in eigen land. In
tegenstelling tot vroeger blijven
gezinnen nu steeds vaker in de
steden wonen, deze gaan daardoor
op slot. Burgers zullen zware
vervuilende transporten in hun
leefomgeving niet langer accepteren.
De logistiekprofessor is uiterst
kritisch over het afhaalmodel dat
verschillende supermarktketens
hanteren voor online bestellingen.
“Als je het mij op de man af
vraagt: niet doen. Klanten zijn
niet of nauwelijks bereid voor
deze service te betalen en de
kosten zijn hoog, vooral omdat de
onvoorspelbaarheid groot is.”
Stand alone afhaalpunten zijn
volgens Ploos van Amstel op dit
moment nog echte ‘bleeders’. Er
worden onnodig hoge kosten
gemaakt door het onvoorspelbare
karakter van de klant. Het zou al
flink schelen als de klant kort
voor aankomst zou melden dat hij
eraan komt. Daar zouden supers
een app voor moeten bouwen,
luidt zijn advies.
Prestatie
De presentatie van de hoogleraar bestond niet alleen uit
kommer en kwel. De technologische oplossingen voor de problemen van de toekomst liggen nu al
Vooral in stedelijke gebieden moet het transport naar supermarkten rekening houden met nieuwe
obstakels.
Dat laatste scheelt bij dc’s 42
minuten wachttijd per vrachtwagen. Bovendien zijn goederen veel
sneller ingeboekt.”
Logistiek-professor Walther Ploos van Amstel schetste tijdens het EFMI-congres de uitdagingen die de levensmiddelendistributie te wachten staat. Supermarkten moeten
Foto: Jan-Willem Houweling (In the Picture)
op dit gebied meer samenwerken en nieuwe technologie omarmen.
op de plank, stelt hij. Het belangrijkste is de cultuuromslag die
moet plaatsvinden in een sector
die bestaat uit zelfstandig opererende bastions. “De familiebedrijven in de supermarktsector
hebben het zeer goed gedaan. Ze
hebben een enorme groei in
volume opgevangen met bestaande dc’s en dat is een hele prestatie. Straks werkt dit systeem
echter niet meer.”
In de toekomst zullen de
supermarkten bereid moeten zijn
om op logistiek gebied intensief
samen te werken. Niet alleen met
elkaar, maar ook met foodservicebedrijven. Een kwart van alle
vrachtwagenritten bedient de
horeca en aanverwante bedrijven,
vaak met maar een paar pallets
per adres. De beladingsgraad in de
FMCG-sector is 45 procent, genoeg
ruimte dus om ritten te combine-
ren. Volgens Ploos Van Amstel is
deze slechte score vooral te
danken aan een gebrek aan professionaliteit. “Negen van de tien
orderplanners zijn oud-chauffeurs
die ooit door hun rug zijn gegaan.
Er moet veel meer ingezet worden
op technologie. Om verspilling
tegen te gaan moeten we de
versketen aan de retailketen
plakken en meer gebruik maken
van het elektronische SSCC-label.
Platooning
De logistieke kosten gaan voor
retailers fors oplopen door de
groeiende onvoorspelbaarheid van
de vraag. Dat is de echte ‘margekiller’, waarschuwt Ploos van
Amstel. Nu eet transport 2 tot 4
procent van de omzet op, in de
komende jaren gaat dat voor
winkelbedrijven oplopen naar 10
procent. Dit zal een belangrijke
motivatie zijn om nieuwe technologieën te omarmen. Zo is in een
klassiek dc een orderpicker in
staat 400 orderregels per uur af te
werken. Moderne gemechaniseerde dc’s - zoals Albert Heijn bouwt
in Zaandam - kunnen 1200
orderregels per uur verwerken.
Grote bulktransporten zullen in
de toekomst plaatsvinden met
treinen van vrachtwagens. Er
komt een proef aan waarbij van
vier vrachtwagens alleen de
voorste bemand is. ‘Platooning’
heet deze vorm van transport,
waarvoor een trans-Europees
netwerk in 2020 gereed moet zijn.
“Voorspelbaarheid is in de
toekomst de kritieke succesfactor,
datamining wordt onontbeerlijk
en daarnaast moeten we de
logistieke keten versnellen.
Hiervoor moeten we een robuust
systeem bouwen waarbinnen alle
partijen samen plannen en
informatie delen. Daarmee kun je
kosten uit de keten halen.”
Bij de bouw van de logistieke
keten van de toekomst gaan de
kosten duidelijk voor de baten uit.
Partijen moeten bereid zijn eerst
te investeren om pas in een latere
fase de vruchten te plukken. Een
lastige opgave, erkent de logistiekprofessor. “Er zijn altijd opportunisten. Delen moet je leren.”
VEGHEL - Sligro Food Group wil
via de rechter de opening van een
mega-Jumbo in Veghel voorkomen.
De rechtszaak dient op 3 juni voor
de rechtbank in Den Bosch, meldt
het Brabants Dagblad. Volgens het
moederbedrijf van Emté is er in
Veghel, de Brabantse stad waar
beide supermarktbedrijven hun
hoofdzetel hebben, geen ruimte
voor een dergelijke winkel. Bovendien zou de komst van de megasupermarkt de lokale infrastructuur
te zwaar belasten. Jumbo kreeg
vorig jaar groen licht van de
gemeente Veghel om het oude
Cehave-complex aan de Noordkade
te herontwikkelen. Naast de
supermarkt moet het pand ook een
restaurant en culturele initiatieven
gaan huisvesten.
AMSTERDAM - De Spar Pizza
Mozzarella is door de associatie van
huismerkfabrikanten PLMA
uitgeroepen tot beste innovatie in
de categorie pasta en pizza. De
zogenoemde PLMA 2014 International Salute to Excellence Awards
werden dit jaar voor het eerst
uitgereikt tijdens de PLMA-huismerkbeurs in Amsterdam. Bij de
Spar-pizza waren de prijs-kwaliteitsverhouding, smaak, maar ook de
uitstraling van de verpakking
doorslaggevend. De andere Nederlandse winkelketen die in de
prijzen viel, was De Tuinen. Meer
dan 215 producten in 30 categorieën deden mee aan de wedstrijd.
Vershuys sluit
deal met PostNL
VENLO - Webwinkel Vershuys.
com van Plus-ondernemer Geert
Benders gaat aan huis bezorgen.
PostNL gaat de service verzorgen.
De eerste pilot in de omgeving
van Venlo is succesvol verlopen,
waarna de thuisbezorgdienst wordt
uitgerold over de hele provincie
Limburg. Tevens breidt de webwinkel de bezorgmomenten uit naar
dinsdag en donderdagavond tot
21.30 uur. In de eerste fase van de
pilot experimenteerden PostNL en
Vershuys.com met een speciale
koelverpakking, ontwikkeld in
samenwerking met Wageningen
Universiteit; ook deze test slaagde.
Advertentie
Streeksuper langs A27 opent deuren
Formules | door Joost Agterhoek
Oranjecompetitie in supers bijna spannender dan WK zelf
Analyse | door Willem-Paul de Mooij
NIEUWEGEIN - De streeksupermarkt langs de A27 bij Nieuwegein is open. Het is de tweede
retailvestiging van restaurateur
en hotelier Hajé.
De streekwinkel mag dan vlak aan
de snelweg zitten, alles is erop
gericht de bezoeker onder te dompelen in de natuur van de nabijgelegen Nieuwe Hollandse Waterlinie en
het Eiland van Schalkwijk. De titel
die het hele complex draagt is het
Streektransferium, een concept van
InnovatieNetwerk dat een brug
tussen het asfalt en de natuur wil
slaan. Hajé exploiteert er ook een
restaurant en hotel. Het assortiment
van de streeksupermarkt is zoveel
mogelijk afkomstig van lokale
boeren, biologisch en duurzaam.
Strijd om WK-klant kost supermarkten vooral geld
NIEUWVEEN - Het WK voetbal
in Brazilië wordt spannend voor
Albert Heijn. Zullen de Hup Holland Hamsters stand houden in het
serieuze oranjegeweld dat Jumbo,
Plus en Lidl er tegenover zetten?
De competitie in de supers is bijna
spannender dan op het veld.
Zowel in de signing als in het aanbod ligt de nadruk op biologisch, lokaal en duurzaam bij de
Hajé-streeksuper.
Een nieuw totaalconcept ten
opzichte van de bestaande wegres-
taurants, pompshops of streekwinkels, vinden de oprichters.
Toen deze krant ter perse ging was
het nog niet officieel bevestigd door
Albert Heijn, maar het gonsde al rond
op Twitter: AH komt met Hup Holland
Hamsters. Hiermee moet de keten de
kater van het EK Voetbal in 2012 te
boven komen. Toen drukte een flink
tegenvallende EK-campagne (‘Mannen
tegen de Vrouwen’), die niemand zich
meer herinnert, de resultaten van dat
jaar. Zonde, want bij voorgaande
toernooien maakte AH furore met
Beesies en Wuppies.
De concurrentieslag om de oranjeklant is in de supermarkten inmiddels
bikkelhard geworden. Er wordt
opvallend zwaar geïnvesteerd in
commercials. Jumbo zet fors in op een
WK-juichpak ontworpen door Roy
Donders en een lied van René Froger.
PLUS doet ook niet moeilijk over de
centjes en pakt uit met Gerard Joling
en de Toi Toi Tooi. Lidl knalt er
overheen met ‘Het grote erger je wel
voetbalspel’ waarin René van der Gijp,
Johan Derksen, Wilfred Genee en Jan
Boskamp de hoofdrollen vervullen.
Daar krijgt AH een zware dobber aan.
Het bericht van marktonderzoeker
GfK van deze week dat de Oranjekoorts in Nederland maar traag op
gang komt, lijkt in het licht van
Jumbo verraste met een lange Oranje- commercial
met daarin zowel Roy Donders als René Froger.
bovenstaande lastig aan te nemen.
Toch kocht geen 6 procent van de
Nederlandse huishoudens vorige
week een ‘oranjeartikel’, terwijl dat in
de week voor Koningsdag op 14,5
procent lag. Ook zegt GfK dat
Nederland in de halve finale moet
komen om de 50 miljoen euro meer
omzet aan te tippen.
De grote vraag is dus wie er
uiteindelijk financieel wijzer van
wordt van al die investeringen.
Wellicht alleen de BN-ers. Of Heineken dat een half miljoen kratten bier
verkocht in twee weken tijd, omdat er
een gratis shirt bij zat? Of toch ook
Albert Heijn? Hun reclame-icoon
Harry Piekema trok immers het
Heineken Sambashirt aan in een
commercial. De factuur voor dat
spotje is vast niet in Zaandam beland.
3
Sligro blokkeert
mega-Jumbo
Spar-pizza wint
huismerk-award
Congres | door Peter Smit
Peter Smit
Hoofdredacteur
Ondernemersechtpaar Mulder nam de Spar op het eiland eind mei
over van ondernemers
Sipke en Ineke van de
Veen. Laatstgenoemden
willen het nu rustiger aan
doen na de supermarkt
een groot aantal jaren te
hebben geëxploiteerd.
Rustiger gaat het echter de
komende maanden niet
Ondernemersechtpaar Jan en Neringa Mulder
worden voor de nieuwe
opende afgelopen week hun winkel op Vlieland.
eigenaren, gezien de
zomer die voor de deur
staat. “Het schijnt extreem druk te kunnen worden”, vertelt Jan
Mulder. “Vergelijkbaar met topsport. We gaan het beleven en hebben
er zin in.”
De familie Mulder runde in het verleden al een Spar in Winschoten.
21 mei opende hun nieuwe winkel op Vlieland na een verbouwing van
twee dagen. De eerste reacties waren volgens Jan Mulder heel erg
positief. “Men vindt het een mooie winkel. We hebben veel toevoegingen in kw gedaan en de koeling aangepast. Bovendien verkopen we
nog meer vers.” De supermarkt heeft een vvo van 330 vierkante meter.
De basis van het concept is de uitgangsformule van Spar. “De winkel is
voorzien van 3.0 Spar-elementen en niet die uit de Spar Citystore.”
Nieuws
ı
24 mei 2014 week 21