Ondersteuningsbehoeftenmatrix

ondersteuningsbehoeften
matrix
werkbladen
proefversie 140910
Werkblad
- proefversie 140910 is een product van SWV VO-VSO
PaginaNijmegen
1 van 8
Nijmegen
– 10ondersteuningsbehoeftenmatrix
september 2014 – De ondersteuningsmatrix
e.o.
Leerlinggegevens
Code:
Matrix van (naam leerling):
Datum aanvraag:
Naam invuller:
Geboortedatum:
School herkomst:
BSN:
Klas/ leerjaar:
Gewenste school:
CITO score:
Schooladvies:
Klassen op school:
(Bv. T/H 1, M/H 2, MH2)
Welke ondersteuning wordt gevraagd? (s.v.p. aankruisen w at van toepassing is)
Toelaatbaarheidsverklaring
Ondersteuningspakket
Medisch/ lichamelijk aandoening (s.v.p. aankruisen w at van toepassing is)
ja, nl.: ___________________________________________________
wordt onderzocht
nee
Gedragsdiagnose
ja, nl.: ___________________________________________________
wordt onderzocht
nee
Intelligentieniveau
IQ:
Gebruikte test:
Datum afname:
Werkblad ondersteuningsbehoeftenmatrix - proefversie 140910
Pagina 2 van 8
Domein ORGANISATIE VAN HET ONDERWIJS
Organisatorische zaken en voorwaarden in de onderwijsomgeving die
nodig zijn om een leerling deel te kunnen laten nemen aan het onderwijsleerproces.
x
Niveau 1
Basisondersteuning
Lift, aangepast toilet etc. is aanwezig in het gebouw
totaal:
lichte aanpassing
organisatie
Niveau 2
Aanwezigheid stille werkruimte
Aanwezigheid opvang/time out-plek om tot rust te komen en waar aandacht is voor de leerling
Toezicht houden op leerling bij pauzes
Beperkte roosteraanpassingen doen (bv. geen gym, verlengen van de leertijd, etc.)
Het voeren van dyslexie- en dyscalculiebeleid met bijbehorende compenserende maatregelen
Algemene informatie verstrekken aan team en of ll m.b.t. de beperking en de uitzonderingspositie
Plaatsing in een 'goede' klas
Overzichtelijk schoolgebouw, duidelijke plattegrond
Inrichten van specifieke plek in de klas (bv. prikkelarm, vooraan)
totaal:
Niveau 3
Aanbieden van een werkruimte met toezicht. (mediatheek, stilte-werkruimte)
aangepaste organisatie en begeleiding
Opvang regelen met bezetting waar de leerling kan werken als het even niet lukt in de klas
Toezicht regelen en houden op de leerling in alle vrije situaties
Uitgebreid aanpassen van roosters en/of verlengen van de leertijd, opbouwrooster, afwisseling.
Aanpassen van leerplan, examen, PTA. Bieden van fasering of dispensatie
Specialistische, handelingsgerichte informatie verstekken aan team en/of ll mbt de beperking en
uitzonderingspositie
Plaatsing in kleinere klas
Kleine aanpassingen aan het schoolgebouw: ruimteaanduidingen, bewegwijzering (contrast/formaat), verlichting,
beperken van galm en omgevingslawaai
Voor een afgebakende periode organiseren van onderwijs op afstand: video/webcam/thuisonderwijs
Structuur en voorspelbaarheid: dagelijks kort bespreken van structuur van de dag
Aangepaste toetsafname
Aanwezigheid van een rustruimte
Het digitaal aanbieden van lesmateriaal
totaal:
onderwijsaanpassing past niet in
regulier
Niveau 4
Aanwezigheid van een prikkelarme werkruimte met toezicht
Specialistische achterwacht
De gehele dag is er toezicht op de leerling
Aanbieden van een aangepast individueel rooster: afwisseling in het rooster, meer uren sport/praktijk/creatieve
vakken
Bieden van een alternatief leerplan of examen (PTA,Staatsexamen, IVIO-examen)
Specialistische, handelingsgerichte informatie mbt de beperking is bekend bij alle teamleden
Plaatsen van ll in een kleine groep
Schoolgebouw is volledig aangepast aan de beperkingen van de leerling
Het voor langere tijd organiseren van onderwijs op afstand: video, webcam, thuisonderwijs
Bieden van structuur en voorspelbaarheid: vast lokaal, vaste leerkracht, weinig wisselingen
Een uitgebreid inhaalprogramma voor gemiste uren
Aanbieden van individuele leerlijnen
totaal:
Werkblad ondersteuningsbehoeftenmatrix - proefversie 140910
Pagina 3 van 8
Domein LEREN LEREN
De begeleiding die een leerling nodig heeft om de lesstof op een efficiënte en effectieve wijze te verwerken en om
leeractiviteiten uit te voeren. Het gaat onder meer om studeervaardigheden, studieplanning, geheugentechnieken, gebruik van
naslagwerken (atlas, woordenboek) onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken, samenvatten en schema`s opstellen
x
Niveau 1
Basisondersteuning
totaal:
Lichte (wekelijkse/tijdelijke ) begeleiding
bij het leerproces
Niveau 2
Wek elijk s begeleiding bieden bij het plannen en organiseren van schoolwerk/ huiswerk;
Bij enkele vakken aanpassen van gecompliceerde opdrachten
Na klassikale uitleg volgt korte individuele herhaling (even langslopen)
Bij enkele vakken een aangepaste (meervoudige) instructie geven: visueel, voornamelijk verbaal of schriftelijk
Leerling actief betrekken bij het geven van instructies
Wek elijk s feedback geven op verloop van het leerproces (gesprek met mentor/begeleider)
RT bieden ter ondersteuning bij het leren plannen en organiseren, aanleren van juiste leerstrategie
In de klas plannen van grote opdrachten
RT bieden bij rekenen en taal en pre teaching
Verrijkingsopdrachten aan begaafdere leerlingen geven ivm leermotivatie
Bij het begin van de les aan de leerling duidelijk maken wat aan het eind van de les af moet zijn
totaal:
Niveau 3
Een paar keer per week begeleiding bieden bij het plannen en organiseren van schoolwerk en thuiswerk.
Lichte (wekelijkse/tijdelijke ) begeleiding bij het leerproces
Bij meerdere vakken aanpassen van gecompliceerde opdrachten
Korte controle uitoefenen ( 1 op 1) of instructie wel is begrepen en uitgevoerd.
Bij meerdere vakken een aangepaste (meervoudige) instructie bieden: visueel, voornamelijk verbaal of schriftelijk
Bij bepaalde opdrachten voorbeelden uitwerken, zorgen voor duidelijke en/of aangepaste vraagstelling
Bespreken van het OPP met de leerling om inzicht te geven in de didactische vooruitgang (bevorderen leermotivatie)
Kortdurende specialistische begeleiding geven ivm aanleren van adequate leerstrategieen
Begeleiding bieden buiten les bij grote opdrachten ( projecten etc)
Aangepaste verwerking van opdrachten: werkplanner, opdrachten in deelopdrachten, etc.
Kortdurende inzet van extra begeleider: bij bepaalde opdrachten de leerling op weg helpen bij de eerste stap(pen)
Wekelijkse begeleiding bij toepassen van leerstrategieen in andere situaties
Omzetten van specialistische informatie naar de dagelijkse praktijk
Huiswerkbegeleiding organiseren
Hulpmiddelen inzetten die denkhandelingen ondersteunen (formulekaart, zelfinstructiemethode)
Extra ondersteuning bieden bij het aanleren van vaktermen en vaktheorie
Mondelinge informatie zoveel mogelijk schriftelijk ondersteunen
totaal:
Begeleiding van het leerproces in het
VSO
Niveau 4
Dagelijks begeleiding bieden bij de planning en organisatie van het schoolwerk
Bij alle vakken aangepaste opdrachten formuleren
Instructie waarbij na afloop altijd gecontroleerd wordt of de bedoeling van de instructie en taak is begrepen
Uitgebreide individuele (herhaalde of verlengde) instructie geven na klassikale instructie
Bij alle vakken een volledig aangepaste instructie bieden: visueel, voornamelijk verbaal of schriftelijk
Dagelijkse intensieve (individuele) begeleiding bieden bij aanleren van adequate leerstragieen
Dagelijkse (intensieve (individuele) begeleiding bij het verwerken van de leerstof
Dagelijks hulp bieden bij het toepassen van kennis in andere situaties
Volledig voorgestructureerde lessituaties of leersituaties
Volledig voorspelbaar dagprogramma
totaal:
Werkblad ondersteuningsbehoeftenmatrix - proefversie 140910
Pagina 4 van 8
Domein SOCIAAL EN EMOTIONEEL FUNCTIONEREN
De ondersteuning die een leerling nodig heeft om met zichzelf en anderen om te gaan.
Deze ondersteuning heeft als doel dat het onderwijsleerproces uitgevoerd kan worden.
x
Niveau 1
Basisondersteuning
totaal:
Lichte, minder complexe ondersteuning
(regelmatige/wekelijkse) bij sociaal en
emotioneel functioneren
Niveau 2
Persoon waar hij/zij zich kan melden als er problemen zijn
Dagelijks kort meldmoment bij vast persoon (b.v. congierge)
Aangepaste regels in uitzondering op algemene regels ( b.v. omgang met medeleerlingen, verplicht in aula pauzeren)
Wekelijks begeleidingsmoment waarin opvallend (externaliserend) gedrag wordt besproken
Wekelijks begeleidingsmoment waarin teruggetrokken (internaliserend) gedrag wordt besproken
Incidentele ondersteuning bij de samenwerking met de andere leerlingen
Voorbereiding op veranderingen: wekelijks kortdurend contact met (vertrouwens)persoon/begeleider
Kortdurende begeleiding op gebied van sociale vaardigheden en/of (faal)angstreductie
Aparte afspraken en controle bij balans tussen inspanning en ontspanning tijdens lessen ( spanningsontlading. B.v. heel
even de les uit o.i.d.)
Aparte afspraken en controle bij balans tussen inspanning en ontspanning geldend voor de dag ( spanningsontlading. B.v.
een les niet volgen)
Hulp bij accepteren van inzet hulpmiddelen
totaal:
Zware (bijna dagelijks) ondersteuning nodig bij sociaal en
emotioneel functioneren
Niveau 3
Voorbereiding op veranderingen: dagelijks kortdurend contact met (vertrouwens)persoon/begeleider
Gedurende een korte periode (max 8 weken) dagelijkse begeleiding bij toepassen van basale gedragsregels (middels een
specifieke methode, bijvoorbeeld middels Check in-Check out)
Meerdere keren per week begeleidingsmoment waarin opvallend (externaliserend) gedrag wordt besproken
Meerdere keren per week begeleidingsmoment waarin teruggetrokken (internaliserend) gedrag wordt besproken
Regelmatige ondersteuning bij de samenwerking met de andere leerlingen
Voorstructureren van de invulling van vrijere onderwijssituaties (b.v gymles, projecten, excursies)
Toezicht/begeleiding bij enkele vrijere onderwijssituaties ter voorkoming van gedragsproblemen (project, excursie)
Begeleiding bij het naleven van afspraken en controle op de balans tussen inspanning en ontspanning tijdens lessen
Begeleiding bij het verantwoord omgaan met medicijngebruik
Begeleiding bij de handicapverwerking en acceptatie (empowerment)
Gevisualiseerd inzicht in progressie op soc.emot.gebied/ gebied meedenken in OPP
Speciale training op het gebied van sociale vaardigheden, (faal)angst,
Begeleider ( gespecialiseerde persoon) met specifieke methodiek: B.v. sturende, directieve benadering: gedragscontract,
voorbespreken van situaties wat doe je, met wie en hoe lang, 4 W's: wie - wat - waar - wanneer
Ondersteuning en alternatieven bij spreekbeurten
Ondersteuning bij spreekangst
totaal:
Niveau 4
Voortdurende voorspelbaarheid en structuur (vast rooster, vaste plek in de klas, vaste mentor, enz).
Dagelijkse begeleiding bij toepassen van basale gedragsregels (middels een specifieke methode, bijvoorbeeld middels
Check in-Check out)
Dagelijks/methodische begeleiding tav opvallend (externaliserend) gedrag
Ondersteuning in het VSO
Dagelijkse/methodische begeleidingsmomenten tav teruggetrokken (internaliserend) gedrag
Intensieve ondersteuning bij de samenwerking met de andere leerlingen
Dagelijkse individuele voorbereiding op veranderingen.
Voorstructureren van de invulling van alle vrijere onderwijssituaties, inclusief pauzes en overgangsmomenten
Toezicht/begeleiding bij alle vrijere onderwijssituaties ter voorkoming van gedragsproblemen
Voortdurende begeleiding in balans tussen inspanning en ontspanning binnen de les ter voorkoming van ongewenst
ontladingsgedrag)
Voortdurende controle op het verantwoord omgaan met medicijngebruik
Specialistische begeleiding de handicapverwerking
Kleinschalige, zeer gestructureerde onderwijssituatie met kleine klassen
Alle docenten hanteren dezelfde gedragsinstructie en gedragsfeedback ( b.v. kort, concreet en maar voor één uitleg
vatbaar)
Specifieke methodiek op het gebied van sociaal emotioneel functioneren (zoals BOC)
Werkblad
ondersteuningsbehoeftenmatrix - proefversie 140910
totaal:
Pagina 5 van 8
Domein PRAKTISCHE REDZAAMHEID
De ondersteuning, begeleiding en hulpmiddelen die een leerling nodig heeft om aan het
onderwijsleerproces deel te kunnen nemen. De begeleiding is gericht op de leerling zelf. Wanneer de
begeleiding is gericht op de relatie met de ander, dan kun je deze ondersteuningsbehoeftes kwijt onder
het domein sociaal emotioneel.
x
Niveau 1
Basisondersteuning
totaal:
Lichte persoonlijke en materiele
ondersteuning
Niveau 2
Toezicht op/bij ADL vaardigheden
Toezicht en ondersteuning bij medicatie-gebruik
Oefenen van looproute om lokalen te vinden. Plattegrond van de school.
Aanpassing praktijkvakken (o.a. i.v.m. angsten of motorische problemen)
Werkt met laptop ivm handschrift
Medische protocollen: diabetes, epilepsie, etc.
Hulp van buddy/maatje bij b.v dragen tas/laptop
MRT
Aanpassing Gymonderwijs (o.a. i.v.m. angsten, motorische problemen of gedragsproblematiek)
Tweede set boeken/Kluisje op aangepaste hoogte etc.
totaal:
MIddelzware persoonlijke en
materiele ondersteuning
Niveau 3
Lichte ondersteuning bij ADL vaardigheden
Incidentele toediening van medicijnen
Markeren van looproutes
Assistentie bij praktijkvakken (o.a. i.v.m. angsten of motorische problemen)
Speciale hulpmiddelen bij schrijven, horen, lezen etc/ aangepast meubilair
In enkele situaties toezicht vanwege medische problematiek: epilepsie, etc.
Incidenteel aanpassen of overnemen van motorische opdrachten/ handelingen bij onderwijstaken
Specialistische hulpmiddelen
Ondersteuning bij verplaatsingen binnen de school
totaal:
Zware persoonlijke en
materiele ondersteuning in
VSO
Niveau 4
Intensieve praktische ondersteuning bij ADL vaardigheden
Structurele toediening van medicijngebruik
Begeleiding bij het verplaatsen binnen de school
Structurele ondersteuning bij praktijkvakken (o.a. i.v.m. angsten of motorische problemen)
Permanent toezicht vanwege medische problematiek: epilepsie, etc.
Overnemen van motorische handelingen bij onderwijstaken
Specialistische hulpmiddelen( tillift, hoog/laagbed)
Verpleegkundige handelingen
totaal:
Werkblad ondersteuningsbehoeftenmatrix - proefversie 140910
Pagina 6 van 8
Domein COMMUNICATIE
De ondersteuning die een leerling nodig heeft bij het communiceren om aan het
onderwijsleerproces te kunnen deelnemen.
x
Niveau 1
Geen ondersteuning
totaal:
Controle op het adequaat gebruik hoor/spraak-apparatuur
bij communicatie
materiele ondersteuning
Lichte begeleiding en
Niveau 2
Aangepaste visuele ondersteuning om auditieve informatie te ondersteunen (mindmap,
digibord, lichaamstaal, schrijven en het gebruik van de computer, etc.).
Duidelijke articulatie, niet te snel spreektempo, aandacht voor non-verbale signalen
m.b.t. de communicatie.
Wekelijkse ondersteuning bij communicatievaardigheden: aanleren communicatieregels,
gesprekstechnieken, taalbegrip, etc.
Afstemmen van taalgebruik aan de communicatievaardigheden van de leerlingen
Aangepaste plek in klas met (communicatie)hulpmiddelen
Overwegend schriftelijke informatie:lesopbouw, opdrachten, toetsen, maar ook impliciete
en alledaagse informatie.
Visuele ondersteuning bij de communicatie en de instructie (gebaren, lichaamstaal,
tekeningen en schrijven)
communicatie
Inzet van ondersteunende middelen, zoals soloapparatuur of ringleiding.
materiele ondersteuning bij
Niveau 3
Middelzware begeleiding en
totaal:
Meerdere keren per week ondersteuning bij communicatievaardigheden: aanleren
communicatieregels, gesprekstechnieken, taalbegrip, etc.
Aangepast taakgebruik: woordkeus, zinsbouw en beperkte hoeveelheid informatie
tegelijk, etc.
Ondersteuning in de vorm van een stappenplan of picto’s of ondersteunende software.
totaal:
communicatie in het VSO
materiele ondersteuning bij
Zware begeleiding en
Niveau 4
Leeromgeving waarin structureel gebruikgemaakt wordt van ondersteunende apparatuur
zoals geluid versterkt in voorleessoftware.
Expliciet en systematisch aanleren taal, gerelateerd aan eigen ervaringen en bestaande
kennis, met regelmatige controle
Omgevingsgeluiden (b.v naderende voetstappen op de gang) en informatie over
gesprekken en gebeurtenissen worden expliciet benoemd
Volledig aangepaste leeromgeving waarin de leerling zich communicatief durft te uiten en
die ruimte en tijd biedt om te komen tot spreek initiatief en sturende vragen stelt, etc.
Volledig aangepaste leeromgeving, waarin taal expliciet wordt aangeleerd en voortdurend
alternatieve communicatie ingezet wordt, bijvoorbeeld ondersteunende gebaren,
spraakcomputer, etc.
totaal:
Werkblad ondersteuningsbehoeftenmatrix - proefversie 140910
Pagina 7 van 8
Werkblad ondersteuningsbehoeftenmatrix - proefversie 140910
Pagina 8 van 8
Externe RT voor:
Training, nl.:
Psychiatrische behandeling, contact met behandelaar
Psychologische behandeling, contact met behandelaar
Multidisciplinair overleg tussen betrokken partijen: school-behandelaars-ouders-gezinsvoogd, etc.
Contactmet artsen, verpleegkundige en/of paramedici. nl.:
Contact met maatschappelijk werk
Contact met de woongroep
Contact met ouders
niveau 1
incidenteel
niveau 2
maandelijks
Domein NOODZAKELIJKE SAMENWERKING MET EXTERNE PARTNERS
niveau 3
wekelijks
niveau 4
dagelijks