Inventarisatie huishoudelijke afvalstoffen 2012

Infosessie gemeenten en
intercommunales
Februari 2014
Waarom deze infosessie?
 Interesse bij lokale besturen
● Wat gebeurt er met gerapporteerde cijfers?
 Stopzetting Samenwerkingsovereenkomst
● alternatieve ondersteuningsmogelijkheden
 Gemeentelijke inventaris risicogronden
3
OVAM
februari 2014
Agenda
 Inventarisatie huishoudelijke afvalstoffen 2012
 Inventarisatie huishoudelijke afvalstoffen 2013
 Aangepaste financiële ondersteuning
● Subsidiebesluit
● Tegemoetkomingen zwerfvuil
● Evenementenbeleid
 Gemeentelijke inventaris risicogronden
4
OVAM
februari 2014
Agenda
 Inventarisatie huishoudelijke afvalstoffen 2012
 Inventarisatie huishoudelijke afvalstoffen 2013
 Aangepaste financiële ondersteuning
 Gemeentelijke inventaris risicogronden
5
OVAM
februari 2014
Inventarisatie
 Jaarlijkse online enquête
 Kwantitatieve en kwalitatieve bevraging
 Van 15 februari t/m 31 maart
 Voor wie?
● Gemeenten (eindverantwoordelijke)
● Ondersteund door:
 Intercommunales
 Beheersorganismen: Fost Plus, Recupel en Bebat
 Nieuw: rol 'textielafvalstoffen'
6
OVAM
februari 2014
Wat gebeurt er met de cijfers die gemeenten
rapporteren?
 Controle door de OVAM
● April t/m augustus
● In deze periode contacteren we u voor bijkomende info en
verduidelijkingen
 Opstellen rapport
● September
 Persbericht en publiceren rapport
● Oktober/november
7
OVAM
februari 2014
Waarvoor gebruikt OVAM de cijfers?
 Rapport inventarisatie huishoudelijke afvalstoffen + persbericht
 Vlaamse en internationale rapporteringen
● MIRA (Milieurapport Vlaanderen)
● Europese Afvalstatistiekverordening (Eurostat)
● ...
 Beleidsevaluatie- en planning
● Evaluatie Uitvoeringsplan Milieuverantwoord Beheer van Huishoudelijke
Afvalstoffen (UMBHA)
 Nagaan behalen doelstellingen op Vlaams en gemeentelijk niveau
● Capaciteitsplanning verbrandingsovens
● Opstellen nieuw uitvoeringsplan
● ...
8
OVAM
februari 2014
Rapport inventarisatie huishoudelijke afvalstoffen 2012
 Op basis van de enquête huishoudelijke
afvalstoffen
 Cijfers hoofdzakelijk op Vlaams niveau
● Totaal, rest, selectief
● Evoluties + verklaringen
 Provincies: algemeen overzicht
per afvalsoort
 Gemeente: overzicht restafval
 Niet: detailgegevens per gemeente
 Rapport op www.ovam.be
9
OVAM
februari 2014
Inventarisatie huishoudelijke afvalstoffen 2012:
resultaten Vlaanderen
600
527 531
500
405
423
450
315
331 330 334 335 325
200
74
100
93
116
560 558 555
535
554 545
537
480 491 491
400
300
544
145
166
342
368 378
555 543
531 521 524
386 375 395 388 383 399 390 382
372 374 364
269
211
280
258
216 202
191 180
169 160 159 157
153 155 153 149 150 150 149
0
1990
10
513
1995
2000
OVAM
2005
2010
februari 2014
Evolutie restafval Vlaanderen 1991-2012
400
350
300
kg per inwoner
250
restafval
huisvuil
grofvuil
gemeentevuil
200
150
100
50
0
1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
11
OVAM
februari 2014
Voornaamste selectieve afvalstromen
6%
20%
2%
3%
3%
7%
8%
12%
groenafval
GFT
papier- en kartonafval
bouw- en sloopafval
glas
houtafval
PMD
AEEA
textiel
overige
19%
20%
12
OVAM
februari 2014
Evolutie provincie West-Vlaanderen
Evolutie huishoudelijk afval provincie West-Vlaanderen
2003-2012
700
600
kg per inwoner
500
huish. afval totaal
selectief totaal
restafval
400
300
200
100
0
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
jaar
13
OVAM
februari 2014
Restafval per gemeente 2012, met correctiefactor
14
OVAM
februari 2014
Agenda
 Inventarisatie huishoudelijke afvalstoffen 2012
 Inventarisatie huishoudelijke afvalstoffen 2013
 Aangepaste financiële ondersteuning
 Gemeentelijke inventaris risicogronden
15
OVAM
februari 2014
Enquête huishoudelijk afvalstoffen 2013
 https://services.ovam.be/enquetehas/Welcome.do
 Gebruikersnaam en paswoord blijven gelijk
● indien verloren: [email protected]
 Van 15 februari t/m 31 maart
 Wijzigingen
● Geen grote wijzigingen!
● Nieuwe rol 'Textiel'
16
OVAM
februari 2014
Nieuwe rol 'Textiel'
 Vooraf ingevuld door OVAM
● Met gegevens textielinzamelaars
● Geen gegevens van kringloopcentra
 Niet volledig, dus gemeente en intercommunale moeten
gegevens
● Kopiëren
● Controleren
● Aanvullen (vnl. met textiel ingezameld door kringloopcentra)
 Opgelet: aantal textielinzamelaars zonder toestemming
gemeente
● (soms) ook opgenomen in de cijfers
● Gegevens ook kopiëren naar eigen rol
17
OVAM
februari 2014
Aandachtspunten
 Gemeenten en intercommunales wordt gevraagd de cijfers
correct en volledig in te vullen
 Bij vragen tijdens het invullen:
● [email protected]
 Controle door de OVAM vergt veel tijd bij onvolledige of
onduidelijke rapportering
 OVAM contacteert u bij voorkeur per e-mail
 Telefonisch reageren ok, maar correcties via e-mail bevestigen
18
OVAM
februari 2014
Aandachtspunten: Gemeentevuil
 Definitie: straat- en veegvuil, afval van recipiënten tegen de
bestrijding van zwerfvuil, opruiming van sluikstorten
 Gemeentevuil omvat niet: riool- en kolkenslib, afval van de afbraak van
kunstwerken, wegen, gebouwen, afval van de gemeentelijke werkplaatsen,
plantsoenafval en gemeentelijk groenafval, slib van septische putten,
reinigingsmateriaal van waterlopen, grachtafval, marktafval, strandafval
 Deel van het restafval!
 Elk jaar vermelden of al dan niet veegvuil
 Volledige hoeveelheid veegvuil rapporteren, OVAM herrekent:
● 20% restafval (gemeentevuil)
● 80% grond of zand (geen afval)
19
OVAM
februari 2014
Aandachtspunten: nieuwe codes sinds 2012
 Houtafval
 HTNG: Niet-gevaarlijk houtafval
 HTG: Gevaarlijk houtafval (ook gebruiken bij mix gevaarlijk/niet-gevaarlijk)
 Bouw- en sloopafval
 BS: bouw- en sloopafval (algemeen)
 BSA: asbesthoudend bouw- en sloopafval
 BSC: cellenbeton
 BSG: gipskarton
 BSI: inert bouw- en sloopafval, keramisch
 BSRF: roofing
 BSRW: rotswol, isolatiemateriaal (niet piepschuim → KS)
20
OVAM
februari 2014
Aandachtspunten: nieuwe codes sinds 2012 (2)
 Kunststoffen
● KS: gemengde kunststoffen (folies, folies + harde kunststoffen,
piepschuim...)
● KH: harde kunststoffen
 Algemeen
 Bloempotjes
 ...
● KP: PVC-afval
● LF: landbouwfolies
 Steeds in tabblad vergelijkbaar bedrijfsafval!
 Niet rapporteren onder code KS met in opmerkingenveld 'landbouwfolies'
21
OVAM
februari 2014
Aandachtspunten: Nieuwe codes sinds 2012 (3)
 Nieuwe codes:
● Weinig gebruikt
 Niet overal aparte inzameling
 Onduidelijkheid over gebruik van de codes?
● Indien aparte gegevens beschikbaar, graag apart rapporteren
 Dus niet in opsommingsveld vb. 'gipsplaten, roofing, rotswol' noteren, maar
rapporteren als BSG, BSRF en BSRW
22
OVAM
februari 2014
Aandachtspunten: vergelijkbaar bedrijfsafval en
gemeentelijk bedrijfsafval
 Tabblad vergelijkbaar bedrijfsafval
 Zowel KGA als overig huishoudelijk afval
 Landbouwfolies (LF): steeds tabblad vergelijkbaar bedrijfsafval
 Gemeentelijke bedrijfsafvalstoffen (SO):
● Bermmaaisel (GemeenteBM)
● Groenafval (GemeenteGA)
● Rioolkolkenslib (GemeenteRK)
● Ruimingsspecie (GemeenteRS)
 Afval van straten vegen = huishoudelijk afval (gemeentevuil)!
23
OVAM
februari 2014
Aandachtspunten
 Code 14: overig KGA
● Enkel gebruiken voor KGA-fracties die nergens anders thuishoren!
 Verschil cijfer gemeenten en intercommunale
● Gelieve verklaring te geven voor verschil
● Gemeente heeft steeds eindverantwoordelijkheid
● OVAM gebruikt cijfer gemeente
 Ook indien groot verschil 2013 t.o.v. 2012: gelieve verklaring te
geven
 Voor afsluiten (volledig zetten): kijk na of er geen dubbele lijnen
staan
● Maak eventueel een pdf voor een duidelijker overzicht
24
OVAM
februari 2014
Agenda
 Inventarisatie huishoudelijke afvalstoffen 2012
 Inventarisatie huishoudelijke afvalstoffen 2013
 Aangepaste financiële ondersteuning
 Gemeentelijke inventaris risicogronden
25
OVAM
februari 2014
Aangepaste financiële ondersteuning aan gemeenten
 Stopzetting samenwerkingsovereenkomst
 Nieuw subsidiebesluit
 Tegemoetkomingen zwerfvuil
 Evenementenbeleid
26
OVAM
februari 2014
Aangepaste financiële ondersteuning aan gemeenten
 Stopzetting samenwerkingsovereenkomst
 Nieuw subsidiebesluit
 Tegemoetkomingen zwerfvuil
 Evenementenbeleid
27
OVAM
februari 2014
Blijvende verplichtingen na stopzetting SO
 2013: laatste jaar SO
 2014: laatste rapportering voor SO
● Rapportering via jaarlijkse enquête (cijfers + bijlage 1)
 Blijvende verplichtingen:
● Overeenkomst met erkend kringloopcentrum (VLAREMA 2014)
● Opruimen achtergelaten gevaarlijke afvalstoffen
 Service blijft behouden
 Nieuwe initiatieven worden uitgewerkt (2e helft 2014)
● Verplichtingen UMBHA
 Selectieve inzameling, vergund containerpark, doelstellingen restafval
 Inzameling hechtgebonden asbesthoudend afval
 Overzicht wordt bezorgd door LNE (voor alle thema's)
28
OVAM
februari 2014
Aangepaste financiële ondersteuning aan gemeenten
 Stopzetting samenwerkingsovereenkomst
 Nieuw subsidiebesluit
 Tegemoetkomingen zwerfvuil
 Evenementenbeleid
29
OVAM
februari 2014
Nieuw subsidiebesluit
 Principieel goedgekeurd door Vlaamse Regering
 Inhoud
● Bestaande ondersteuning blijft
● Nieuw: ondersteuning voor innovatieve proefprojecten
 Zinvol om reeds subsidies aan te vragen
 Aanvragen behandeld in volgorde van indienen (niet voor
innovatieve projecten)
30
OVAM
februari 2014
Subsidiebesluit 2014: bestaande ondersteuning (1)
 Diftar containerparken
 Voorvergistingsinstallaties
 Compostvaten en -bakken
 Ondergrondse containers
 Diftar huis-aan-huis
31
OVAM
februari 2014
Subsidiebesluit 2014: bestaande ondersteuning (2)
 Straatvuilbakjes
 Koelinstallaties dierenkrengen
 Diverse voorzieningen voor duurzame
afvalvoorkomingsprojecten
 Alternatief transport afval (water, spoor)
 Geschrapt sinds 2013:
● Veegmachines, democompostplaatsen, wijkcompostering, herbruikbare
bekers, inzamelsystemen evenementen, voorzieningen bodemsanering
32
OVAM
februari 2014
Subsidiebesluit 2014: Innovatieve projecten
Waarom?
 Lokale besturen = partner
● Realiseren en behouden Vlaanderens koppositie
selectieve inzameling en recyclage
● Concretiseren materialenbeleid
 Innovatieve projecten
● Verkennen opportuniteiten materialenbeheer
● Concrete en zichtbare initiatieven
● Onderzoeken haalbaarheid
➔
33
Aanpassing BVR en MB om lokale besturen
te laten inzetten op innovatieve projecten
OVAM
februari 2014
Innovatieve projecten
Wat?
 Projectsubsidie, incl. investeringen, tenzij reeds onder
huidige investeringssubsidies
 Innovatieve projecten met groot potentieel voor
realiseren duurzaam materialenbeheer ≈
● Nieuw of vernieuwd proces / dienst / product met aantoonbaar
verbeterde impact op materialengebruik of -verbruik
● Potentiële leerervaring voor Vlaanderen en lokaal bestuur
Bv nieuw project of nieuwe locatie
 Waarborgen leertraject : projecten opgezet ism de OVAM
 Aantal projecten / jaar beperkt
 Projectpot max. 500.000 EUR p/jaar
34
OVAM
februari 2014
Innovatieve projecten
Wat?
 Mogelijke voorbeelden:
● Hoogwaardig toepassen gerecycleerde asfalt- of betongranulaten in
toplaag van wegen (wegen met lage belasting)
● Innovatieve bouwprojecten dynamisch bouwen
● Lokale nutriëntenrecuperatie gekoppeld aan verwerking van GFT-afval
● Experimenten voor volledig nieuwe omgang met selectieve inzameling
● Vernieuwende voorstellen die leiden tot zeer sterke daling restafval
● Sluiten lokale kringlopen, lokale productie en consumptie op maat
● …
35
OVAM
februari 2014
Innovatieve projecten
Hoeveel?
 50% van de aanvaarde kosten
 Enkel kosten direct gelinkt aan het project →
zowel investeringskosten, werkingskosten, directe loonkosten
als externe prestaties, excl. BTW.
● Investeringskosten: breng meerkosten innovatief karakter in kaart
 Uitbetaling (algemene procedure) : 70% - 30%
● Mogelijkheid om hiervan af te wijken → in projectvoorstel wordt andere
uitbetalingsprocedure aangevraagd
36
OVAM
februari 2014
Innovatieve projecten
Hoe?
 Voor 1 april en 1 oktober: indienen één of meerdere
projectideeën.
 Projectidee ≠ uitgeschreven projectvoorstel!
 Projectideeën afgewogen op basis van:
1. Potentieel verwachte effecten materialengebruik en -verbruik
2. Innovatief karakter van het project (potentieel leerervaringen voor
Vlaanderen en het lokaal bestuur)
3. Uitvoerbaarheid
4. Opschaalbaarheid / reproduceerbaarheid
5. Aansluitend bij beleidsprioriteiten leefmilieu OVAM
6. Globale milieuwinst / win- win situatie naar andere domeinen
37
OVAM
februari 2014
Innovatieve projecten
Hoe?
 Beoordeling projectideeën door expertencommissie
● Aan elk van de criteria worden punten toegekend
 Projectideeën gerangschikt naar dalend puntenaantal
 Projecten met minder dan 50/100 komen niet in aanmerking
● Afhankelijk van kostprijs en budget selectie hoogst scorende ideeën
 Projectideeën die niet geselecteerd zijn, maar wel > 50/100 op
lijst voor volgende indieningsperiode
38
OVAM
februari 2014
Innovatieve projecten
Hoe?
 Geselecteerde projectideeën → uitgewerkt tot projectvoorstel
door projectgroep bestaande uit lokaal bestuur, OVAM en evt.
derde partijen
 Projectvoorstel : binnen 6 maanden na selectie (éénmaal
verlengbaar)
 Voor indiening definitief projectvoorstel moeten alle partners
schriftelijk akkoord gaan
● Akkoord van de OVAM is geen subsidiebelofte → definitieve beslissing
door Minister na akkoord IF
 Binnen 6 maanden na afloop project → projectrapport
 Beoordeling door expertencommissie + advies uitbetaling
39
OVAM
februari 2014
Innovatieve projecten
Wat als het niet lukt?
 Subsidieaanvrager of OVAM hebben recht om project stop te
zetten
 Bij uitvoering moet blijken:
● Verhoopte resultaten worden niet bereikt, maar leertraject is doorlopen
en eindrapport opgemaakt → effectief gemaakte kosten komen in
aanmerking
● Resultaten worden niet bereikt én te beperkte inzet en zonder
oplevering eindrapport → subsidiebelofte komt te vervallen
40
OVAM
februari 2014
Aangepaste financiële ondersteuning aan gemeenten
 Stopzetting samenwerkingsovereenkomst
 Nieuw subsidiebesluit
 Tegemoetkomingen zwerfvuil
 Evenementenbeleid
41
OVAM
februari 2014
Ondersteuning zwerfvuilbeleid
 Subsidiebesluit: financiële ondersteuning zwerfvuilrecipiënten
(zie eerder)
 Materiële ondersteuning (opruimmateriaal)
 Communicatie-ondersteuning: standaard en gepersonaliseerd
 Netheidsnetwerk
● Eva Gijsegom en Ann Hufkens
 Financiële ondersteuning
● Nieuw bij indevuilbak:
 Gebruik netheidsbarometer: 500 euro/gemeente/jaar
 Opruimacties met vrijwilligers: 500 euro/gemeente/jaar
 3-pijlerprojecten
● Integrale proefprojecten
42
OVAM
februari 2014
Financiële ondersteuning netheidsbarometer
 500 euro/gemeente/jaar
 Minstens 4 verschillende tellingen binnen 1 gemeente, correct
ingevoerd in de webtoepassing van de netheidsbarometer
 Enkel zeer eenvoudige aanvraag NA de metingen
 Deadline voor eind december
43
OVAM
februari 2014
Financiële ondersteuning opruimactie
 500 euro/gemeente/jaar
 Gemeente of intercommunale
 Min. 20 deelnemers
 Gebruik materiaal 'indevuilbak' en/of logo 'indevuilbak'
 Eenmalige actie
 Enkel zeer eenvoudige aanvraag NA de opruimactie
 Deadline eind oktober
44
OVAM
februari 2014
Ondersteuning 3 pijler-projecten
 Geen opruimacties, wel regulier veeg- en vuilnisbakkenbeleid
 3 pijler-werking in de gemeente moet aangetoond worden
(waarvan minstens 1 nieuw element)
 Kies 3 van de 5 pijlers:
● Infrastructuur
● Sensibilisatie en communicatie
● Omgeving
● Participatie
● Handhaving
 Dossier vooraf indienen (eind april) en laten goedkeuren
 Ondersteuning op basis van inwonersaantal
45
OVAM
februari 2014
Financiële ondersteuning: integrale proefprojecten
 Vernieuwende en integrale projecten
 Deadline 31/1 (na projectoproep)
 Maximumduur: 2 jaar
 Op basis van beperkte selectie, met begeleiding
 Met personeelskosten:
● Max. 50% van toegekend bedrag
+
● Max. 50% tijdsbesteding van personeel in het kader van
projectopvolging
46
OVAM
februari 2014
Meer info ondersteuning zwerfvuilbeleid
 Www.indevuilbak.be
 Nieuwsbrief indevuilbak
 [email protected]
47
OVAM
februari 2014
Aangepaste financiële ondersteuning aan gemeenten
 Stopzetting samenwerkingsovereenkomst
 Nieuw subsidiebesluit
 Tegemoetkomingen zwerfvuil
 Evenementenbeleid
48
OVAM
februari 2014
OVAM evenementenbeleid
 Evenementen als een (vervuilende) DOELGROEP
 Aanspreekpunten in doelgroep = evenement-organisatoren.
 “Vervuilers” op een evenement zijn nochtans divers:
●
Organisatoren zelf
●
Sponsors
●
Catering en ander verkopers
●
Bezoekers
●
...
49
OVAM
februari 2014
Groene vent campagne
 Website
www.ovam.be/groenevent
 Tips en goede voorbeelden
 Communicatie over
● Beleid
● Campagne en wedstrijd
● Oproep en voorwaarden
kandidaten
● Selectie, winnaars en uitreiking
awards
● Link naar eventscan
50
OVAM
februari 2014
Groene vent campagne (2)
 vernieuwde eventscan / GROENE VENT SCAN
www.groeneventscan.be
● Gratis online milieu audit voor alle domeinen van het leefmilieu
● Motiverend, sensibiliserend, inspirerend, raadgevend instrument
● Laagdrempelig en resultaten visueel kleurrijk voorgesteld
● Scan en check voor- en na het evenement
● Rapport voor eigen communicatie en opvolging
● Geen exacte berekening van de ecologische voetafdruk
● Voor alle organisatoren, groot en klein, met diverse infrastructuur en aanbod.
● Mogelijkheid om resultaten te delen en te vergelijken met gelijkaardige
organisatoren
51
OVAM
februari 2014
52
OVAM
februari 2014
Groene vent scan
 DE SCANROOS

Scanroos groeit terwijl u aanvinkt.

Hoe meer acties, hoe voller de bloem.

Deze roos = uw eigen persoonlijke
scanprofiel

Toont ook aan in welke categorieën nog
voor verbetering en groei mogelijk zijn.
53
OVAM
februari 2014
Groene vent scan
54
OVAM
februari 2014
Groene vent scan
 Stap 5 : Resultaten aftoetsen:
● Voor en na het evenement
● Cijfers bijhouden en opvolgen
● Resultaat en inspanningen bijsturen
 Stap 6 : Vergelijken
● Scanrozen van collega's en hun aanpak
 Info en vragen:
● [email protected][email protected]
55
OVAM
februari 2014
Groene vent wedstrijd
 Voorjaar : oproep kandidaten
 Najaar : Selectie & winnaars
 Voorwaarden wedstrijd:

Op basis van resultaten uit de scan

Groenevent-scan gebruiken voor en na het
evenement

Kwaliteit dossier en originaliteit / waarde van de
actie voor verduurzaming / vergroening

Resultaten en rapport evalueren

Communicatie en sensibilisatie over
duurzaamheid

Dossier indienen met rapport + toelichting en
innovatieve, originele of uitmuntende actie en
communicatie over duurzaamheid

Uitreiking awards in december op de OVAM

Award en geldprijs op basis van aantal
bezoekers/deelnemers.

Details reglement op www.ovam.be/groenevent
56
OVAM
februari 2014
Dank voor uw aandacht
Zijn er nog vragen?