Kansen zien rond de Wmo… en dan? Masterclass Zwolle 12 november 2014 Cor Langedijk Gerrold Verhoeks Kennismaking en toelichting programma Cor Langedijk Wanneer is deze dag voor u geslaagd? Kennismaking Deel 1: De zakenpartner 13:00 13:30 Deel 2: Kansen?! Verkenning en analyse De zorgprofessional in de eerste lijn 16:00 De burger – cliënt - patiënt Deel 3: Het zaken doen 19:00 Anders zaken doen: hoe zet ik een goed project op in het G.D. De gemeente als nieuwe zakenpartner, hoe zit dat eruit? Evaluatie en afsluiting 21:00 Stappenplan Oriëntatiefase Inventarisatiefase Constructiefase Stappenplan: Uitvoeringsfase vijf fasen Borgingsfase Nemen go / no go besluiten Deel 1: De zakenpartner Zvw AWBZ Wmo “Mensen beter maken” “Mensen zonder perspectief op genezing verzorgen” “Mensen met een beperking ondersteunen bij participatie in de samenleving” € 41,1 mld. € 28,1 mld. € 4 à 5 mld. Opbouw 1. Hervorming Langdurige Zorg 2. Kennismaken met de gemeente 3. Helpen bij de transformatie 4. Samenvatting Hervorming Langdurige Zorg Bron: OECD 2011 Houdbaarheid AWBZ in het geding • Uitgavenontwikkeling: € 275 mln (1968) naar € 28,1 mld (2014) • Nederland loopt uit de pas met andere Westerse landen • Onvoldoende aansluiting bij veranderende samenleving en voorkeuren cliënten Uitgangspunten Hervorming Langdurige Zorg (HLZ) 1. Uitgaan van wat mensen (nog) wel kunnen in plaats van niet kunnen. Kwaliteit van leven staat voorop 2. Als ondersteuning nodig is: eerst kijken naar eigen sociale netwerk en financiële mogelijkheden 3. Voor wie met steun van omgeving niet (meer) zelfredzaam kan zijn, is er op participatie gerichte ondersteuning: Wmo 2015 4. De meest kwetsbaren krijgen recht op passende zorg en verblijf in een nieuwe volksverzekering: Wet langdurige zorg (Wlz) 1. Herordenen 2. Extramuraliseren 3. Bezuinigen Herordening langdurige zorg (excl. jeugdzorg) ‒ Extramurale begeleiding, dagbesteding en bijbehorend vervoer Van AWBZ ‒ Extramurale persoonlijke verzorging als samenhang met begeleiding (5% budget) naar ‒ Kortdurend verblijf (voor volwassenen): respijtzorg ter ontlasting mantelzorger Wmo 2015 ‒ Beschermd wonen GGZ en inloop-GGZ ‒ Middelen cliëntondersteuning (MEE-middelen) ‒ Extramurale persoonlijke verzorging (95% budget) en extramurale verpleging Van AWBZ ‒ Eerste 3 jaar op behandeling gerichte intramurale GGZ voor volwassenen (nieuwe cliënten) naar Zvw ‒ Extramurale behandeling mensen met zintuiglijke beperking ‒ Tijdelijk eerstelijns verblijf, onder eindverantwoordelijkheid van huisarts (vanaf 2016)* → AWBZ vervangen door nieuwe volksverzekering Wet langdurige zorg (Wlz) → Budget Wmo in 2015: circa € 8,0 mld, waarvan nieuw circa € 3,6 mld (stand juli 2014) * In 2015: financiering d.m.v. subsidie op grond van de Wlz AWBZ Wlz Karakter Volksverzekering Volksverzekering Omvang doelgroep Circa 800.000 Circa 294.000 in 2015 Omvang uitgaven € 28,1 mld in 2014 (BKZ-uitgaven) € 19,5 mld in 2015 (stand: Begroting VWS 2015) Premie 12,65 % 9,65 % Indicatiestelling CIZ Onafhankelijk; in ZZP’s; herindicaties; invloed zorgaanbieders Onafhankelijk; in zorgprofielen; geen invloed zorgaanbieders; nauwelijks herindicaties; Zorginkoop Zorgkantoren Wlz-uitvoerders en zorgkantoren Zorglevering ZZP leidend Afspraken in zorgplan leidend Leveringsvormen ZIN, VPT en PGB ZIN, VPT, MPT en PGB PGB Niet wettelijk verankerd; geldbedrag op Wettelijk verankerd; trekkingsrecht rekening cliënt Bekostiging Maximumtarieven Maximumtarieven Extramuraliseren ZZP’s • Deel huidige intramurale AWBZ-zorg wordt alleen nog maar thuis geleverd • Stapsgewijze aanpak en alleen voor nieuwe cliënten 2013 2014 V&V ZZP 1 en 2 ZZP 3 VG ZZP 1 en 2 2015 2016 Deel ZZP 4 Deel ZZP 3 LG ZZP 1 en 3 ZG ZZP 1* GGZ ZZP 1 en 2 * Zowel auditief als visueel • Gevolgen: – Minder mensen verblijven in een instelling; risico onverhuurbaar vastgoed? – Mensen met beperking worden langer in hun eigen omgeving geholpen – Groter beroep op Zvw en Wmo Bezuinigen Ombuigingen langdurige zorg per 2015 Bedrag in € Korting bij overhevelingen naar gemeenten 0,2 mld Korting reeds beschikbare budget huishoudelijke hulp 0,5 mld Korting Wlz 0,2 mld Overige care 1,4 mld Totaal 2,3 mld Stand juli 2014, bron VWS Kennismaken met de gemeente Groepsopdracht Welke eigenschappen vindt u karakteristiek voor een gemeente en hoe gaat u daarmee rekening houden? Gemeente Zorgverzekeraar Stelsel Wmo 2015: veel maatwerk; weinig rechtszekerheid en rechtsgelijkheid Zvw: weinig maatwerk; veel rechtszekerheid en rechtsgelijkheid Klant Inwoner: geen recht op ondersteuning Verzekerde: recht op zorg Rationaliteit Politieke rationaliteit Commerciële rationaliteit Organisatie Politieke en ambtelijke organisatie Commercie en zorginkoop Uitvoering Veel beleidsvrijheid Weinig beleidsvrijheid Toezicht Horizontaal Verticaal Financiering Rijksbelastingen Tijdelijk geoormerkt Premies Geoormerkt door aanspraken Actoren binnen de gemeente • Gemeenteraad • College van B&W • Gemeentesecretaris en MT • Beleidsambtenaren • Persvoorlichters • Wmo-consulenten Gemeenten aan ‘t roer: vijf rollen 1. Wmo-beleid vaststellen: beleidsplan en verordening 2. Indicatiestelling (laten) verzorgen 3. Ondersteuningsaanbod inrichten 4. Toezicht houden en betalen aanbieders 5. Horizontale verantwoording Rol 1 – Wmo-beleid vaststellen: inhoud verordening • Wijze van toegang en toegangscriteria maatwerkvoorzieningen • PGB: wijze van vaststelling hoogte en voorwaarden • Kwaliteitseisen voorzieningen inclusief deskundigheidseisen beroepskrachten • Eisen aan aanbieders m.b.t. bestuursstructuur en bedrijfsvoering • Eisen aan aanbieders m.b.t. klachtenafhandeling en medezeggenschap • Eisen voor melden van calamiteiten en geweld bij verstrekking van voorziening • De wijze waarop burgers worden betrokken bij de uitvoering van de Wmo 2015 • Regels voor toezicht en bestrijding van misbruik en fraude • Wijze van waarderen mantelzorgers • Bijdrage cliënt in kosten algemene voorziening, maatwerkvoorziening of PGB • ……………. Raadsinformatiesysteem (RIS) Gemeente Bodegraven-Reeuwijk http://www.bodegraven-reeuwijk.nl/ Rol 2 - Indicatiestelling (laten) verzorgen Bron: VWS Gemeenten verantwoordelijk voor voldoende aanbod Rol 3 – Ondersteuningsaanbod inrichten • Ongebruikelijk dat welzijn en ondersteuning worden aangeboden via eigen gemeentelijke dienst, maar kan wel • Gemeenten kopen vrijwel alle welzijn en ondersteuning in bij aanbieders • Verschillende inkoopmodellen mogelijk • Inkoop combinatie van: – Selectiemechanisme (welke aanbieder wordt gekozen) – Wijze van bekostiging (waarvoor wordt op welke wijze betaald) Diversiteit Rol 4 - Toezicht houden: kwaliteit van ondersteuning • Gemeenten zijn verantwoordelijk voor kwaliteit en continuïteit • Wmo 2015 bevat slechts enkele globale basisnormen • Gemeenten ontwikkelen samen met aanbieders en cliëntenorganisaties landelijke kwaliteitsstandaarden (‘minimumnormen’); • Gemeenten stellen in hun verordening eisen aan bijvoorbeeld kwaliteit • Gemeenten houden toezicht op kwaliteit voorzieningen en voeren jaarlijks onderzoek naar cliëntervaringen uit • IGZ adviseert gemeenten bij hun toezicht en rapporteert aan minister VWS • Indien nodig kan minister VWS zelf landelijke kwaliteitseisen stellen Rol 5 – Horizontale verantwoording: o.a. gemeenteraad en Wmo-raad Wmo-raad: inspraak inwoners wettelijk geregeld, recht om: • Voorstellen voor beleid te doen • Gevraagd en ongevraagd advies te geven • Ondersteuning om adviesrol te kunnen vervullen • Onderwerpen te kunnen agenderen • Goede informatie te ontvangen Typologieën gemeenten (bron: RVZ) • Manager • Opdrachtgever • Marktmeester • Partner Helpen bij de transformatie Groepsopdracht Waar heeft de gemeente op korte en op langere termijn behoefte aan? Waar staan de gemeenten nu? • 43 samenwerkingsverbanden • Focus 1 januari 2015: continuïteit van ondersteuning • 2015 overgangsjaar door overgangsrecht • Pas medio 2015 meer aandacht voor innovatie Wmo-regio’s 2015 Uw opstelling richting de gemeente op korte termijn • Oriënteren • Kennismaken • Gezicht laten zien • Signaleren Let op: → Doe de gemeente nog geen concreet aanbod → Zet het versturen van een factuur nog even uit uw hoofd Wat wil de gemeente bereiken op termijn? Van……. Naar……. Zorgen voor Zorgen dat Zware zorg Lichte ondersteuning Curatief Preventief Formeel Informeel Sectoraal Integraal Verstrekken van hulp Arrangeren van sociale deals Welke maatregelen neemt de gemeente? • Meer initiatief burgers • Wijkgerichte focus • Samenwerking gemeenten met zorgverzekeraars • Integrale aanpak • Preventie en vroegsignalering Uw opstelling richting de gemeente vanaf medio 2015 • Helpen transformatie vorm te geven • Helpen uitgaven maatwerkvoorzieningen te verlagen • Aanbieden van totaaloplossingen i.p.v. producten Let op de regels van het spel: → Passeer nooit een ambtenaar; passeer nooit een wethouder → Ideeën bestaan pas als ze zijn uitgewerkt in een gedegen projectplan → Niet alleen richting de gemeente; coalitievorming is noodzakelijk → Geen aandoeningsspecifieke projecten, maar integrale oplossingen Samenvatting Intramuraal → AWBZ AWBZ Extramuraal → AWBZ Wmo ↑ Zorg Totale uitgaven 2013: Ca € 32 à 33 mld, waarvan risicodragend: Ca € 4 à 5 mld ↑ Ondersteuning Langdurige zorg en ondersteuning: 2013 Intramuraal → Wlz Wlz Extramuraal → Zvw Wmo ↑ Zorg Totale uitgaven 2017: Ca € 32 à 33 mld, waarvan risicodragend: Ca € 13 à 14 mld ↑ Ondersteuning Langdurige zorg en ondersteuning: toekomst Van signaleren naar helpen transformeren Deel 2 Kansen?! Verkenning en analyse Cor Langedijk Stap 1: Oriënteren intern; Wie ben ik? Wat heb ik te bieden? Stappenplan Oriëntatiefase Inventarisatiefase Constructiefase Stappenplan: Uitvoeringsfase vijf fasen Borgingsfase Nemen go / no go besluiten De herstel fysiotherapeut / De herstel fysiotherapeut Focus Opheffen klachten Doelgroep Mensen met te genezen klacht Domein Curatieve zorg (Zvw) Aanpak Individuele behandeling Contractpartij Zorgverzekeraar Werkomgeving De eigen praktijk (intern gericht) Businessmodel Verkopen behandeltrajecten Kernkwaliteit Technische vakbekwaamheid De preventie fysiotherapeut / De preventie fysiotherapeut Focus Preventie //secundaire preventie Doelgroep Gemeenschappelijk doel Domein Curatieve zorg (Zvw) en gemeentelijk domein (Wpg en Wmo) Aanpak Collectieve arrangementen Contractpartij Zorgverzekeraar/gemeente/cliënt zelf Werkomgeving De wijk (extern gericht) Businessmodel Verkopen project / arrangement Kernkwaliteit Samenwerkingsgericht Groepsopdracht Welke factoren/producten/competenties zet u in de etalage voor de Wmo klanten? Wat heb ik te bieden ? • Specialist op het gebied van voorlichting, gezond beweeg gedrag en voeding • Een positie dichtbij de burger • Locatie(s) in de wijk, met mogelijkheden • Signalering, veel contacten, temperatuurmeting, ogen en oren • Pre-scan Wat heb ik te bieden ? • Specialisaties als thuiszorgtherapeut, ADL specialist, kinderth, ouderenth, allochtonen, zit met pit, “wij lekker fit”; veilig wonen; Parkinson-net • Veel contacten, temperatuurmeting, ogen en oren • Denken vanuit cliënt • Educatie, zelfredzaamheid, participatie, andere activiteiten Stap 2: Oriënteren extern Groepsopdracht Wie zijn de stakeholders in het gemeentelijk domein, die voor u interessant zijn? De doelstellingen van een Sociaal Team 1. Terugdringen tweedelijns hulp en ondersteuning en versterken eerste en nulde lijn (oa met Welzijn op Recept en inzet wijkverpleegkundige als Zichtbare Schakel) 2. Integrale, vroegtijdige en toegankelijke hulp op alle levensgebieden 3. Minder fragmentatie en meer resultaat 4. Inzetten van de eigen kracht van het individu en zijn sociaal netwerk De praktijk van het sociaal team 1. Oppakken van meldingen en signalen: direct ‘Eropaf’ 2. Analyse van de persoonlijke situatie tijdens gesprek(ken): zicht op alle levensdomeinen 3. Inzetten van Eigen Kracht, sociale netwerk en voorliggende voorzieningen 4. Kortdurende ondersteuning en begeleiding en het voorkomen van maatwerkvoorzieningen Verkenning en analyse •Ontwikkelingen •Waar sta je nu? •Waar zou je kunnen komen te staan gegeven ontwikkelingen? •Welke mogelijkheden heb je? •Persoonlijk, wat wil je? •Omgevingsscan, inclusief clienten •Analyse •Aanpak Wat wil de burger - cliënt ? • Niet ziek worden, • Toegankelijke, betaalbare zorg van de beste kwaliteit • Als, dan… doorgaan met zijn/haar eigen normale leven • Zo lang mogelijk zelfstandig in eigen huis blijven wonen en leven in eigen omgeving, leren, werken, ontmoeten • Meedoen, gaan en staan waar jezelf wil • Eigen regie, maatwerk voor uitkomsten Wat wil de burger - cliënt ? •Gaat zelf organiseren •PGB en de Wmo? •De burger als zakenpartner? •Informele en formele netwerken door elkaar heen •Realiseer je: “wie is de burger” En wat wil de burger als klant ? •Toegankelijke, betaalbare zorg van de beste kwaliteit •Zo lang mogelijk in eigen omgeving blijven wonen •Eigen regie, maatwerk •Zelfredzaam zijn, zorg dichtbij •Kwaliteit van leven •Meedoen, gaan en staan waar jezelf wil Oriëntatiefase • Kennis opdoen over wettelijk kader: Wmo en Wpg • Achterhalen prioriteiten gemeente: beleidsplan en verordening Orientatiefase Wat wil de gemeente • • • • • • • • Taken organiseren Financile doelstelling Samenwerken Kennismaken Breed Orienteren Niet verbinden Oplossingen voor problemen die zij herkennen bij groepen inwoners Brede aanpak Oriëntatiefase • Beeld vormen van doelgroep: sociale kaart en wijkanalyses • Actief worden in de wijk: netwerk opbouwen en aanwezig zijn • Verzamelen best practices elders in Nederland • Beeld vormen van implicaties van ontplooien activiteiten in gemeentelijk domein voor jouw groepspraktijk/gzc • Maken kansenanalyse mogelijke activiteiten in gemeentelijk domein Resultaat Go / No go voor starten verkenning naar concrete mogelijkheden om activiteiten binnen gemeentelijk domein op te starten Decentralisaties: een kans voor de fysiotherapeut ?! • Van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag • Doel fysiotherapie en insteek Wmo komen overeen: mensen zo optimaal mogelijk laten functioneren in hun eigen omgeving • Wijkgerichte aanpak Wmo sluit aan bij werkomgeving fysiotherapeut • Een groeimarkt ondanks de bezuinigingen? • Verder zelf aanvullen vanuit persoonlijke situatie Stap 3: Inventariseren Oriëntatiefase • Kennis opdoen over wettelijk kader: Wmo en Wpg • Achterhalen prioriteiten gemeente: beleidsplan en verordening • Beeld vormen van doelgroep: sociale kaart en wijkanalyses • Actief worden in de wijk: netwerk opbouwen en aanwezig zijn • Verzamelen best practices elders in Nederland • Beeld vormen van implicaties van ontplooien activiteiten in gemeentelijk domein voor jouw praktijk • Maken kansenanalyse mogelijke activiteiten in gemeentelijk domein Resultaat Go / No go voor starten verkenning naar concrete mogelijkheden om activiteiten binnen gemeentelijk domein op te starten Wmo 2015: verkrijgen passende ondersteuning Bron: VWS Samen werken aan uw praktijk van 2011 Mogelijkheden tot waardecreatie Preventie Voorlichting Herstellen/ behouden Versterken netwerk rondom cliënt Versterken zelfredzaamheid Verruimen participatie mogelijkheden = oplossingen bieden Grosslijst groepsproblematieken 1 2 3 4 5 De keuze parameters Zorgprofessional Instelling Fysiotherapeut Collectief ? * Risico = de risicoattitude van de klant 6 De fasen van de Burger Participatie Cycle 1. Preventie 2. Voorlichting 3. Herstel 4. Het sociale netwerk 5. Zelfredzaam heid 6. Participatie De keuze parameters Zorgprofessional Instelling Fysiotherapeut Collectief * Risico = de risicoattitude van de klant Uw opstelling richting de gemeente op korte termijn • Oriënteren • Kennismaken • Gezicht laten zien • Signaleren Let op: → Doe de gemeente nog geen concreet aanbod → Zet het versturen van een factuur nog even uit uw hoofd Deel 3: Het zaken doen De participatie fysiotherapeut / De participatie fysiotherapeut Focus Bevorderen participatie Doelgroep Mensen met blijvende beperking Domein Gemeentelijk domein (o.a. Wmo) Aanpak Collectieve arrangementen Contractpartij Gemeente Werkomgeving De wijk (extern gericht) Businessmodel Verkopen project / arrangement Kernkwaliteit Samenwerkingsgericht Anders zaken doen • Integrale oplossingen • Creatief met vernieuwende collectieve arrangementen • Voor de troepen uit en tikkeltje burgerlijk ongehoorzaam • De wijk in: zichtbaar worden buiten behandelkamer • Samenwerking en coalitievorming • De kost gaat voor de baat uit • Een lange adem • Een gedegen projectplan Groepsopdracht Maak een groslijst met kansrijke ideeën voor uitvoering binnen het gemeentelijk domein Stappenplan Oriëntatiefase Inventarisatiefase Constructiefase Stappenplan: Uitvoeringsfase vijf fasen Borgingsfase Nemen go / no go besluiten Oriëntatiefase • Kennis opdoen over wettelijk kader: Wmo en Wpg • Achterhalen prioriteiten gemeente: beleidsplan en verordening • Beeld vormen van doelgroep: sociale kaart en wijkanalyses • Actief worden in de wijk: netwerk opbouwen en aanwezig zijn • Verzamelen best practices elders in Nederland • Beeld vormen van implicaties van ontplooien activiteiten in gemeentelijk domein voor jouw praktijk • Maken kansenanalyse mogelijke activiteiten in gemeentelijk domein Resultaat Go / No go voor starten verkenning naar concrete mogelijkheden om activiteiten binnen gemeentelijk domein op te starten Inventarisatiefase • Inventariseren behoeften van doelgroep / wijk (o.a. gesprek wijkteam) • Achterhalen mogelijke hiaten in het bestaande ondersteuningsaanbod • Benoemen mogelijke activiteiten / projecten (‘groslijst’) • Inventariseren mogelijke samenwerkingspartners • Inventariseren opvattingen stakeholders (bv. Wmo-raad) • Kiezen kansrijk, verder uit te werken project Resultaat Go / No go voor starten met uitwerking concreet project Constructiefase • Opstellen projectplan en begroting • Maken concrete samenwerkingsafspraken • Vinden co-financiers • Vaststellen KPI’s project • Indienen projectplan en begroting bij gemeente (Let op: termijnen!) • Bespreken projectplan en begroting met gemeente Resultaat • Toekenning / weigering financiering project • Go / No go uitvoering project Projectplan: functies • Presentatie van voornemens aan anderen • Instrument om uitvoering te bewaken en bij te sturen • Voor alle samenwerkende partijen vastleggen wie, wat, wanneer gaat doen • Medewerkers betrekken bij uitvoering project • Gemeenten, zorgverzekeraar of andere financier overhalen tot verlenen medewerking / verstrekken financiering • ………….. Projectplan: inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Managementsamenvatting Inleiding Visie Doelgroep Strategie Projectorganisatie Risico’s Planning Financiën Bijlage – Activiteitenoverzicht Uitvoeringsfase • Starten uitvoering project • Doorlopend evalueren uitvoering project: toetsen behalen KPI’s • Verantwoording afleggen richting gemeente, co-financiers en andere stakeholders • Uitbouwen samenwerking met andere partijen Resultaat • Project wordt succesvol uitgevoerd • Projectresultaten worden adequaat verantwoord Borgingsfase • Opstellen businesscase en voorstel voor structurele implementatie • Gesprekken voeren met gemeenten en co-financiers over mogelijkheden financiering structurele implementatie • Gesprekken voeren met samenwerkingspartijen over structurele implementatie • Indien structurele implementatie niet mogelijk of niet aan de orde is: verzorgen ‘warme’ overdracht project na einde looptijd Resultaat • Uitvoering project is structureel geborgd of project is op een goede manier afgesloten/overgedragen Zeven Do’s & Don’ts 1. Sluit liever aan bij goed initiatief van anderen, dan zelf iets nieuws op te zetten 2. Kwantificeer baten cq. kostenbesparingen voor gemeente 3. Werk samen met andere partijen en dien nooit alleen een voorstel in 4. Betrek zorgverzekeraar(s) bijvoorbeeld via collectieve verzekering minima 5. Benut de inzet van vrijwilligers maximaal 6. Oefen op kleine schaal met een nieuw businessmodel 7. Investeer alleen in het gemeentelijk domein als u er energie van krijgt Evaluatie en afsluiting Evaluatie Samenvatting doelstellingen van vanmiddag Wat is uw antwoord? ZorgmarktAdvies Gerrold Verhoeks www.zorgmarktadvies.nl CorBizz Cor Langedijk www.corbizz.nl
© Copyright 2024 ExpyDoc