15 veelgestelde vragen over VAR en BGL

Fiscanet Praktijkmemo
15 veelgestelde vragen over de VAR en de BGL
'Een onnodige en ondeugdelijke maatregel'. Dat vinden VNO-NCW en MKB-Nederland van het
wetsvoorstel Beschikking Geen Loonheffingen. Deze BGL moet de huidige VAR-verklaring voor zzpers gaan vervangen. De belangrijkste kritiek van de ondernemingsorganisaties richt zich tegen het
invoeren van de medeverantwoordelijkheid van de opdrachtgever in de BGL. Die maatregel geeft
een risico op een naheffing als de gegevens onverhoopt niet kloppen. Dat schrikt werkgevers af om
zzp-ers in te huren.
Niettemin is het op dit moment de vraag of het Parlement het hiermee eens is. Voorlopig kan het dus
nog alle kanten op.
Mr. F.A. Peppelenbosch van Fiscanet geeft in dit praktijkmemo antwoord op 15 in de praktijk
veelgestelde vragen over de VAR en de BGL.
FiscaNet | Binnenkant 18 | 1011 BG Amsterdam | [email protected] | 020-6272175 (kantooruren)
1
1. Wat is een VAR en welke soorten zijn er?
√ Een VAR is een Verklaring arbeidsrelatie waarmee de Belastingdienst aangeeft hoe de inkomsten
van de zzp’er vooraf worden beoordeeld. De VAR geeft zzp’ers en hun opdrachtgevers duidelijkheid
over het wel of niet inhouden en betalen van loonheffingen (loonbelasting/premie
volksverzekeringen, premies werknemersverzekeringen en inkomensafhankelijke bijdrage
Zorgverzekeringswet) over uw inkomsten.
Er zijn 4 soorten VAR's:
• VAR-wuo: winst uit onderneming;
• VAR-dga: werkzaamheden voor rekening en risico van uw vennootschap
(aanmerkelijkbelanghouder);
• VAR-row: resultaat uit overige werkzaamheden;
• VAR-loon: inkomsten uit een dienstbetrekking.
2. Is een VAR verplicht?
√ Nee, zzp’ers zijn niet verplicht een VAR aan te vragen of een VAR te gebruiken. Wel kunnen hun
opdrachtgevers erom vragen. Als zzp’ers een VAR hebben gekregen, zijn zij niet verplicht om deze
altijd te gebruiken.
Zij mogen per opdrachtgever besluiten of zij deze willen gebruiken. Als de VAR wordt gebruikt, dan
moeten de werkzaamheden die op de VAR zijn beschreven, overeenkomen met de werkzaamheden
die voor de opdrachtgever worden verricht.
3. Voor wie is de VAR?
√ De VAR is voor mensen die voor 1 of meer opdrachtgevers werken, bijvoorbeeld freelancers of
zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers).
Bij deze werkzaamheden kan het lastig zijn om te bepalen of opdrachtgevers wel of geen
loonheffingen (loonbelasting/premie volksverzekeringen, premies werknemersverzekeringen en
inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet) moeten inhouden en betalen. De VAR geeft
hierover meer duidelijkheid.
FiscaNet | Binnenkant 18 | 1011 BG Amsterdam | [email protected] | 020-6272175 (kantooruren)
2
4. Tot wanneer is een VAR voor 2014 geldig?
√ Als een VAR geldig is voor 2014 en het soort werk en de omstandigheden en voorwaarden
waaronder het werk wordt uitgevoerd niet veranderd, dan is de VAR geldig totdat de nieuwe wet- en
regelgeving ingaat.
5. Wanneer moet wel een nieuwe VAR worden aangevraagd?
√ Een nieuwe VAR moet worden aangevraagd als:
• Zzp’ers dit jaar of in 2015 gaat werken onder andere omstandigheden of voorwaarden;
• Zzp’ers andere werkzaamheden dan hun huidige VAR-werkzaamheden gaan uitvoeren.
Een nieuwe VAR voor 2014 kan heel 2014 worden aangevraagd. Een nieuwe VAR voor 2015 kan vanaf
1 september 2014 worden aangevraagd en in 2015.
6. Wanneer is de VAR voor 2014 niet meer geldig in 2015?
√ De VAR voor 2014 is in de volgende 2 gevallen niet meer geldig in 2015:
• als het soort werk of de omstandigheden of voorwaarden waaronder het werk wordt uitgevoerd,
veranderd. In dit geval moet een nieuwe VAR worden aangevraagd;
• vanaf het moment dat de nieuwe wet- en regelgeving ingaat.
Wanneer duidelijk is op welk moment de nieuwe wet- en regelgeving ingaat, wordt u hierover door
de redactie van Fiscanet onmiddellijk geïnformeerd.
7. Hoe moet een VAR worden aangevraagd?
√ Een VAR kan worden aangevraagd met DigiD of via het beveiligde gedeelte van de internetsite
van de Belastingdienst. Ook kan de aanvraag schriftelijk worden ingediend. In alle gevallen moet dit
bij voorkeur vóór aanvang van de werkzaamheden worden gedaan.
8. Hoe lang duurt het voordat een VAR wordt ontvangen?
√ De VAR wordt meestal binnen 5 werkdagen, maar uiterlijk binnen 8 weken toegezonden. Voor de
zzp’ers die na 10 werkdagen (of 15 werkdagen als zij in het buitenland wonen) nog geen VAR of een
verzoek om aanvullende informatie hebben gekregen, is het raadzaam contact op te nemen met de
BelastingTelefoon.
FiscaNet | Binnenkant 18 | 1011 BG Amsterdam | [email protected] | 020-6272175 (kantooruren)
3
9. Moet ieder jaar een nieuwe VAR worden aangevraagd of verstuurt de Belastingdienst die
automatisch?
√ Normaal gesproken moest ieder jaar een nieuwe VAR worden aangevraagd of verstuurde de
Belastingdienst automatisch een nieuwe VAR.
Vanwege de komende nieuwe wet- en regelgeving geldt op dit moment het volgende:
Blijven zzp’ers hetzelfde soort werk doen onder dezelfde omstandigheden en voorwaarden? Dan
mogen zij hun VAR voor 2014 ook in 2015 blijven gebruiken totdat de nieuwe wet- en regelgeving
ingaat. Zij hoeven in dat geval dus geen nieuwe VAR voor 2015 aan te vragen. Zij krijgen niet
automatisch een nieuwe VAR voor 2015 van de Belastingdienst.
10. Krijgen zzp’ers voor iedere aanvraag een VAR?
√ Ja, als een zzp’er meerdere aanvragen heeft gedaan, krijgt hij per aanvraag een VAR. De soort VAR
is afhankelijk van de situatie die in de aanvraag is beschreven.
11. Moeten zzp’ers zich ook als ondernemer aanmelden als zij een VAR aanvragen?
√ Nee, als zzp’ers een VAR aanvragen, melden zij zich niet aan als ondernemer. Dit moeten zij apart
doen bij de Kamer van Koophandel.
12. Wanneer kan bezwaar worden gemaakt tegen een VAR?
√ Zzp’ers kunnen bezwaar maken als zij het niet eens zijn met de VAR. Zij moeten dit doen binnen 6
weken na de datum op de VAR. Op de VAR staat hoe en bij wie bezwaar kan worden gemaakt.
Als de werkzaamheden of omstandigheden waaronder zzp’ers werken veranderen, moet geen
bezwaar worden gemaakt, maar een nieuwe VAR worden aangevraagd.
13. Moeten zzp’ers ingeschreven zijn bij de KvK voor een VAR?
√ Nee, om een VAR aan te vragen is het niet nodig dat zzp’ers zijn ingeschreven bij de Kamer van
Koophandel. Als ondernemers moeten zij wel ingeschreven zijn bij de KvK.
FiscaNet | Binnenkant 18 | 1011 BG Amsterdam | [email protected] | 020-6272175 (kantooruren)
4
14. Wat is van belang om een VAR-wuo te krijgen?
√ Voor het verkrijgen van een VAR-wuo moet een zzp’er zelfstandig ondernemer zijn en voldoen aan
de voorwaarden die voor alle VAR's gelden. Of een zzp’er zelfstandig ondernemer is, hangt af van
verschillende omstandigheden en voorwaarden.
Denk hierbij aan:
• Maakt de zzp’er winst en zo ja, hoeveel?
• Hoe zelfstandig is zijn onderneming?
• Beschikt hij over kapitaal in de vorm van geld?
• Hoeveel tijd steekt hij in de onderneming?
• Hoeveel tijd steekt hij in zijn werkzaamheden?
• Hoe maakt hij zijn onderneming bekend naar buiten?
• Loopt hij ondernemersrisico?
• Is hij aansprakelijk voor alle schulden van de onderneming?
15. Hoe komt de nieuwe wet- en regelgeving voor de nieuwe VAR eruit te zien?
√ Op de website van de Belastingdienst is hierover het volgende bericht geplaatst:
“Wetsvoorstel: VAR wordt Beschikking geen loonheffingen (BGL)
In 2015 gaat de wet- en regelgeving voor de VAR veranderen. Daarvoor ligt er een wetsvoorstel bij
de Tweede Kamer. Het is op dit moment nog niet bekend wanneer de nieuwe wet ingaat.
U leest hier de hoofdpunten uit het wetsvoorstel:
Beschikking geen loonheffingen (BGL)
Als de nieuwe wet- en regelgeving is ingegaan, kunnen zzp’ers geen VAR meer aanvragen. Zij
moeten dan digitaal een Beschikking geen loonheffingen aanvragen.
Wat staat er in de Beschikking geen loonheffingen?
In een Beschikking geen loonheffingen staat dat uw opdrachtgever geen loonheffingen hoeft in te
houden en te betalen over uw inkomsten. Zzp’ers krijgen deze beschikking alleen als de
Belastingdienst op basis van hun aanvragen vaststelt dat de opdrachtgevers geen loonheffingen
hoeven in te houden en te betalen over hun inkomsten. In het andere geval krijgen zij een afwijzing.
Bij de Beschikking geen loonheffingen zit een bijlage met omstandigheden en voorwaarden
waaronder zzp’ers het werk uitvoeren. Deze omstandigheden en voorwaarden zijn gebaseerd op de
antwoorden die de zzp’ers in hun aanvragen hebben gegeven. Hun opdrachtgevers moeten deze
bijlage controleren.
FiscaNet | Binnenkant 18 | 1011 BG Amsterdam | [email protected] | 020-6272175 (kantooruren)
5
Met de Beschikking geen loonheffingen doet de Belastingdienst geen uitspraak over hoe de
inkomsten worden gezien, bijvoorbeeld als winst uit onderneming of loon uit dienstbetrekking. Dit
betekent dat de Belastingdienst de inkomsten en werkzaamheden voor de inkomstenbelasting kan
beoordelen, ongeacht of de zzp’ers nu wel of geen Beschikking geen loonheffingen hebben.
Wanneer moet een Beschikking geen loonheffingen worden aangevraagd?
Zzp’ers zijn niet verplicht een Beschikking geen loonheffingen aan te vragen of te gebruiken. Wel
kunnen hun opdrachtgevers erom vragen. De opdrachtgevers zijn vrij om zzp’ers zonder een
beschikking een opdracht te geven. Zij moeten dan zelf beoordelen of zij loonheffingen moeten
inhouden en betalen.
Zzp’ers vragen een Beschikking geen loonheffingen aan voor de werkzaamheden die zij uitvoeren.
Zij gebruiken per situatie de beschikking die past bij de werkzaamheden die zij uitvoeren en de
omstandigheden waaronder zij die uitvoeren. Als zij dus voor meerdere opdrachtgevers hetzelfde
werk doen onder dezelfde voorwaarden en omstandigheden, kunnen zij voor deze opdrachten
dezelfde beschikking gebruiken. Veranderen de omstandigheden of voorwaarden waaronder zij de
werkzaamheden uitvoeren? Of gaan zij andere werkzaamheden uitvoeren? Dan moet opnieuw een
Beschikking geen loonheffingen worden aangevraagd.
De beschikking is maximaal 1 kalenderjaar geldig. Als zzp’ers dan nog met hun werkzaamheden
bezig zijn, moet opnieuw een beschikking worden aangevraagd. De Belastingdienst verlengt een
Beschikking geen loonheffingen niet automatisch.
Opdrachtgevers worden medeverantwoordelijk
Door de vrijwaring die een opdrachtgever nu heeft bij de VAR-wuo of VAR-dga, kan de
Belastingdienst bij een onjuiste VAR-wuo of VAR-dga niet handhaven bij de opdrachtgever en is
alleen handhaving bij de opdrachtnemer mogelijk. Deze beperking in de handhavingsmogelijkheden
wordt met het wetsvoorstel BGL weggenomen. Hier gaat tevens een preventieve werking van uit.
Met de invoering van medeverantwoordelijkheid voor opdrachtgevers, krijgen deze er belang bij dat
de BGL terecht is afgegeven en krijgen ze de mogelijkheid om dit te controleren. Hierdoor zal het bij
de BGL minder vaak voorkomen dat deze onterecht wordt toegepast dan nu het geval is bij de VARwuo of VAR-dga, als het aan het kabinet ligt.
Wat moeten opdrachtgevers doen?
Opdrachtgevers moeten toetsen of de omstandigheden en voorwaarden waaronder zzp’ers de
werkzaamheden uitvoeren, overeenkomen met de omstandigheden en voorwaarden die in de
bijlage van de Beschikking geen loonheffingen staan. Alleen als deze overeenkomen met de praktijk,
geldt de vrijwarende werking van de beschikking en hoeven opdrachtgevers geen loonheffingen in
te houden en te betalen. Als de omstandigheden en voorwaarden niet (meer) overeenkomen met de
praktijk, geldt de beschikking niet en moeten de opdrachtgevers zelf beoordelen of zij loonheffingen
moeten inhouden en betalen.
FiscaNet | Binnenkant 18 | 1011 BG Amsterdam | [email protected] | 020-6272175 (kantooruren)
6
Opdrachtgevers kunnen zzp’ers ook vragen een nieuwe beschikking aan te vragen met daarin de
omstandigheden en voorwaarden die bij deze opdrachtgevers gelden.
Ook moeten opdrachtgevers aan een aantal administratieve eisen voldoen, zoals het bewaren van
een kopie van de Beschikking geen loonheffingen in hun administratie en het vaststellen van de
identiteit van de zzp’er. Deze eisen staan straks in de beschikking.
Werknemersverzekeringen
Gebruiken zzp’ers bij een opdracht de Beschikking geen loonheffingen en is aan de eisen voldaan,
dan zijn zij in principe voor deze opdracht niet verzekerd voor de werknemersverzekeringen (WW,
ZW en WIA). Bij werkloosheid, ziekte of arbeidsongeschiktheid kunnen zij geen beroep doen op
uitkeringen op grond van de werknemersverzekeringen.”
FiscaNet | Binnenkant 18 | 1011 BG Amsterdam | [email protected] | 020-6272175 (kantooruren)
7