MAGAZINE - Arriva

GOEDE REIS!
MAGAZINE
NEE M
ME E
duurzaamheid
Floortje Dessing
‘Ik ben opgegroeid in de trein’
Het wonen van de toekomst
Op avontuur met varend woonschip Qrooz
2014: Jaar van de Duurzaamheid
Arriva ontplooit verschillende projecten
01
februari 2014
INHOUD
Mogen wij je
schoolvakantie nog
leuker maken?
Bij Arriva reizen alle kinderen van 4 t/m 11 jaar helemaal gratis in de schoolvakanties. Doordeweeks
vanaf 09.00 uur en in het weekend de hele dag. Hoe leuk is dat? Met een betalende volwassene
stap je zomaar in al onze bussen en treinen. En brengen we je overal waar je wilt zijn. Print je gratis
kaartje op arriva.nl/kids4nix. Goede reis!
02Voorwoord
12
18
16
26
21Aanraders
03Aanraders
22 Lezen, luisteren, online
04Reizigersinterviews
24Do It Yourself
06De naamgevers van de treinen
26Reizigersinterviews
08Aanraders
28Puzzel
10Gadgets
30 Kids puzzel
12Uniek
31Aanraders
16
32 Oplossing puzzel
Van de werkvloer
18Reisbeken(d)tenissen
33Colofon
20 Wist je dat...
ARRIVA.NL/KIDS4NIX
1
tips & aanraders
Nationale Boomfeestdag
Het is een begrip dat we steeds vaker tegenkomen: duurzaamheid. In de media,
maar ook in het dagelijks leven. We lijken steeds beter te begrijpen dat onze
planeet niet is opgewassen tegen de huidige levensstijl die we hanteren. Daarom
wordt menigeen steeds bewuster van hoe we nu leven en hoe we dat beter
kunnen doen, om zo een betere toekomst te realiseren. Voor onszelf en voor onze
kinderen.
Op 12 maart is de jaarlijkse Nationale Boomfeestdag. Zo´n
115.000 kinderen planten op deze dag verspreid over het
land ruim 200.000 bomen in wijken, parken, straten,
pleinen, buitengebieden en in het bos. De Stichting
Nationale Boomfeestdag hoopt kinderen mee te geven
dat bomen een belangrijk onderdeel zijn van een
duurzame leefomgeving en dat ze zelf kunnen bijdragen
aan een groene, duurzame wereld. In veel gemeenten
worden op de Boomfeestdag allerhande bijpassende
activiteiten georganiseerd. Een overzicht hiervan staat op
de website van de Nationale Boomfeestdag.
www.boomfeestdag.nl, 12 maart
boomfeestdag.nl
Arriva draagt daar graag een steentje aan bij. Uiteraard is reizen met de trein al
stukken duurzamer dan in de auto stappen of al helemaal: in het vliegtuig. Maar
we gaan nog een stapje verder. Dit jaar is voor Arriva namelijk het Jaar van de
Duurzaamheid. Een jaar dat geïllustreerd wordt met verschillende projecten en
activiteiten vanuit onze organisatie.
Zo zijn we een strategische alliantie aangegaan met duurzaamheidsorganisatie
Urgenda met als doel koploper te worden op het gebied van duurzaamheid in de
OV-sector. Deze ambitie kunnen we kracht bij zetten door duurzame initiatieven
die er lopen in samenwerking met onze opdrachtgevers en medewerkers. Maar
ook in samenwerking met u als reiziger. Zo ontvingen we vorig jaar tijdens The
Green Quest bijvoorbeeld van verschillende reizigers al ideeën voor het water- en
energieneutraal krijgen van onze busvestiging in Leeuwarden. Tot slot hebben we
Duurzaam recentelijk toegevoegd aan onze kernwaarden en dat willen we laten
zien.
Verderop in dit magazine leest u alles over wat wij doen op het gebied van
duurzaamheid én wat anderen doen. Zo reist Floortje Dessing te veel met het
vliegtuig om het stempel ‘groen’ te krijgen, maar doet ze er daarbuiten wel alles
aan om onze mooie planeet te behouden. En daar werken wij graag aan mee.
Biologische wijngaard
Wil je wel eens weten hoe het er aan toe gaat in een
biologische wijngaard? Dan ben je bij wijngaard
Slingehorst in Groenlo aan het goede adres. Hier werken
ze het hele jaar door om de lekkerste wijn te produceren
en dat kun jij bekijken. Sterker nog, ze zijn altijd op zoek
naar vrijwilligers in de wijngaard. Niks voor jou? Probeer
dan het wijnproefarrangement.
wijngaardslingehorst.nl
Vintage per kilo
voorzitter Raad van Bestuur
Arriva Nederland
Ps: Heeft u zelf ook een groen idee?
Laat dit ons dan weten via [email protected].
Kleding die gemaakt is tussen de jaren twintig en tachtig
van de vorige eeuw noemen we ook wel vintage en
vintage is helemaal hip tegenwoordig. Er zijn dan ook
steeds meer ‘Vintage per Kilo’-sales, onder meer in
Groningen. De mensen van PreLoved verzamelen de
leukste vintage-kleding uit het buitenland en verkopen
die vervolgens per kilo in de Groningse EMG-factors. Een
aanrader voor iedereen die op zoek is naar een nieuwe
outfit en graag duurzaam bezig is.
facebook.com/preloved.nl, 30 maart
aanraders
Duurzaamheid
reizigersinterviews
Reizigersinterviews
Duurzaamheid
is
een
thema dat niet meer valt
weg te denken uit de
moderne
samenleving.
Iedereen heeft er op
zekere hoogte mee te
maken. Hoe duurzaam zijn
onze reizigers eigenlijk in
hun keuzes?
A
ls de roltrap haar naar boven heeft gebracht
kijkt ze wat zoekend om zich heen. Gelukkig
zien haar vriendinnen haar wel. Ze zwaaien
uitbundig en wenken haar de warme wachtruimte in. Ze
gaan met zijn drieën naar Amsterdam, waar Marijke een
huisje heeft. ‘Ik reis dus behoorlijk veel met de trein.
Eigenlijk ga ik bijna altijd als ik daarheen ga met de
trein. Al is het maar omdat je de auto daar toch bijna
niet kwijt kunt.’ Dat de trein ook een stuk duurzamer is,
is voor haar nauwelijks een overweging. ‘Iedereen heeft
het tegenwoordig over duurzaamheid, maar ik houd me
daar niet heel erg mee bezig hoor.’ Grijnzend voegt ze
daar aan toe: ‘Voor die paar jaar dat ik nog leef…’ Toch
laat het haar niet helemaal onverschillig. ‘We proberen
wel wat energie te besparen. Door lampen uit te doen in
kamers waar we niet zijn en apparaten niet onnodig aan
te laten staan. En ik zou eens wat beter moeten opletten
bij het bewaren van eten. Het gebeurt iets te vaak dat ik
dingen zó lang laat liggen dat de houdbaarheidsdatum
is verstreken en ik het moet weggooien. Ja, dat mag ik
wel iets beter in de gaten houden.’
Marijke Peek
Woonplaats: Arnhem
Z
onder twijfel zegt Hidde Smit: ‘Ik kies voor het
goedkoopste en beste product, niet voor het
duurzaamste.’ zonder enige twijfel. Wat niet
betekent dat hij niet over de problematiek nadenkt.
Integendeel. De Fries studeert Commerciële Economie
aan de NHL in Leeuwarden en stapt zo meteen in de
trein terug naar huis. Zijn opleiding verklaart hoe
de student tegen het thema aankijkt. ‘Het is nu aan
landen zoals China om zich met duurzaamheid bezig te
gaan houden. Er moet eerst weer een mondiale balans
komen. Het is heel simpel’, licht Hidde verder toe. ‘In
Nederland is de industriële revolutie ruim honderd jaar
geleden ingezet, in China is dat nog maar veertig jaar
geleden. Logisch dus dat ze daar nog niet weten hoe ze
duurzaamheid in hun techniek moeten integreren. Wij
moeten laten zien hoe ze dit kunnen toepassen.’
Hidde Smit
Leeftijd: 20
Woonplaats: Uitwellingerga
van de treinen
Willem Jan baron van Dedem
Hendrik Antoon Lorentz
Willem Jan baron van Dedem (Zwolle,
1776 – Nieuwleusen 1851) staat
bekend als de aanlegger van het
veertig kilometer lange kanaal de
Dedemsvaart. Om de veengebieden in
grote delen van Overijssel en Drenthe
te ontsluiten en de turfwinning
mogelijk te maken, werden er in
het gebied speciale waterwegen
aangelegd onder leiding van de baron.
Zijn schoonvader Mr. Van Marle, die
onder meer burgemeester van Zwolle
was, had hier eerder al plannen voor
ontwikkeld maar overleed voordat
hij die ten uitvoer kon brengen. Met
veel moeite lukte het Van Dedem om
een vergunning van koning Lodewijk
te krijgen voor het graven van het
kanaal. Tijdens de werkzaamheden
raakte de baron verschillende keren
in financiële problemen, waardoor
de provincie Overijssel in 1845 het
kanaal uiteindelijk overnam. Zowel
het kanaal als het dorp dat zich in het
centrum van de turfwinning bevond,
werden naar de baron vernoemd:
Dedemsvaart. In dit dorp staat een
gedenknaald ter nagedachtenis aan
de baron. De trein vernoemd naar
Willem Jan baron van Dedem rijdt op
de Vechtdallijn Zwolle-Emmen.
Hendrik Antoon Lorentz (Arnhem,
1853 – Haarlem, 1928) was een van
de grootste natuurkundigen van
Nederland. Hij werd internationaal
erkend als het gezicht van de
theoretische natuurkunde. Lorentz
deed vooral theoretisch onderzoek
naar
de
elektromagnetische
eigenschappen van materie. Samen
met collega-natuurkundige Pieter
Zeeman kreeg hij in 1902 de
Nobelprijs voor de Natuurkunde,
voor de ontdekking en theoretische
onderbouwing van het zogenaamde
Zeeman-effect.
Het
onderzoek
legde de basis voor de speciale
relativiteitstheorie van Albert Einstein.
De twee hadden een goede band en
Einstein bezocht Lorentz regelmatig
in Leiden. Lorentz was verder
voorzitter van vele internationale
commissies en congressen, waaronder
de
staatscommissie
die
moest
onderzoeken hoe de Afsluitdijk
het beste gebouwd kon worden.
Hij berekende de waterstromen en
bewegingen die het gevolg zouden
zijn
van
de
afsluiting.Hiermee
leverde hij oplossingen voor lastige
problemen, wat het Rijk enorme
kostenbesparingen opleverde. Hij won
verschillende prijzen en er werden vele
onderzoeken naar hem vernoemd.
Ter nagedachtenis aan Lorentz staat
in park Sonsbeek in Arnhem een
monument. De trein vernoemd naar
Hendrik Antoon Lorentz rijdt in de
regio Achterhoek Rivierenland.
Foto Museum Boerhaave Leiden.
7
de naamgevers
De naamgevers
Alle treinen van Arriva dragen met gepaste trots namen van bekende en soms iets minder
bekende Nederlanders. De personen zijn voorgedragen naar aanleiding van een door Arriva
uitgeschreven namenwedstrijd. Het gaat om bekende figuren en mensen die zich gedurende
lange tijd verdienstelijk hebben gemaakt voor de regio’s waar de Arriva-treinen rijden, of
er zijn geboren. In deze aflevering van De Naamgevers belichten we Willem Jan baron van
Dedem en Hendrik Antoon Lorentz.
tips & aanraders
Pure producten in sfeervol
park
Kleren ruilen in Arnhem
Op 26 februari wordt in jongerencentrum en subcultureel
podium Willemeen in Arnhem een kledingruilbeurs
gehouden: Klerecafé. Haal de bezem door de kledingkast,
breng kledingstukken van goede kwaliteit mee die je
niet (meer) draagt en shop vervolgens ‘nieuwe’ kleding
die door anderen is ingeleverd. Kleding die blijft hangen,
wordt gedoneerd aan de kledingbank Arnhem. Tip: de
zeefdrukkerij van Willemeen is ook nabij. Voor drie euro
kun je dus ook nog een eigen ontwerp op je gescoorde
kleding laten drukken. De entree voor Klerecafé is
gratis, de zaal is open vanaf 19.00 uur.
www.willemeen.nl, 26 februari
Op de maandelijkse Sonsbeekmarkt in Arnhem
verkopen kleine ondernemers pure, eerlijke, biologische
én streekgebonden producten, van etenswaren tot
cadeauartikelen. De geitenkaasboer vertelt hoe hij
de kazen rijpt, de bakker hoe hij zuurdesembrood
maakt en de imker heeft vaak een bijenvolkje
mee. De markt staat in Park Sonsbeek, waar de
historische, witte watermolen staat. Hier wordt nog
steeds op traditionele wijze graan gemalen. Rond
de kleurrijke kramen is ruimte voor straattheater,
muziek, natuurbeleving en inspirerende workshops.
sonsbeekmarkt.nl, vanaf 2 maart elke eerste zondag
van de maand
Groningen op biologische
toer
De biologische markt SaMenBIO staat op iedere
eerste zondag van de maand rondom Der Aa-Kerk in
Groningen. Op de markt worden biologische producten
zoals wijn, honing, salades, taarten, groente, vlees
en fruit verkocht maar ook non-food producten zoals
huidverzorgingsproducten en kleding. De eerstvolgende
markt wordt gehouden op 2 maart.
samen-bio.nl
Groene en duurzame tuin
In februari strijkt de beurs Tuin & Sfeer neer in
Martiniplaza Groningen. Duizenden Noordelijke
tuinliefhebbers doen hier ieder jaar inspiratie op voor
hun droomtuin, op de beurs vind je namelijk vele
indrukwekkende modeltuinen. Daarnaast is er flink
wat aandacht voor duurzaamheid. Zo ontdek je hoe
je de tuin duurzaam in kunt richten met bijvoorbeeld
duurzaam en bewust geteelde bomen,
duurzame verlichting, zonnepanelen en
groendaken.
tuin-sfeerbeurs.nl, 20 t/m 23 februari
Duurzaam Dordrecht
In Duurzaamheidscentrum Weizigt in Dordrecht
leert jong en oud alles over duurzaamheid. Op het
ruim twee hectare tellende natuurterrein vindt u de
meest duurzame stadsboerderij van Nederland, die
duurzaam ‘draait’ op een houtpelletkachel, solartubes
en adiabatische koeling. In de klimaatkas leren kinderen
over de opwarming van de aarde en de gevolgen hiervan
en in de watertuin zien ze hoe overtollig regenwater
op een creatieve manier wordt opgevangen.
Weizigt is kortom een prima plek om inspiratie
op te doen voor een duurzaam leven.
weizigt.nl
Millenniumdoelen in
geschiedenis Zwolle
In de tentoonstelling ‘De millenniumdoelen in de
geschiedenis van Zwolle’ wordt aan de hand van de
hedendaagse millenniumdoelen van de Verenigde
Naties teruggekeken naar het verleden. Doelen zoals het
aanpakken van de milieuproblematiek, terugdringen van
de armoede en de ongelijkheid tussen man en vrouw zijn
door 189 landen en vele lagere overheden zoals Zwolle
onderschreven. Tijdens de tentoonstelling ontdek je
bijvoorbeeld wanneer de stad schoon drinkwater kreeg,
hoe de armen woonden en hoe belangrijk liefdadigheid
voor hen was. stedelijkmuseumzwolle.nl
Vanaf treintation, stadsbus lijn 2 of 3,
uitstappen Rode Torenplein
aanraders
tips & aanraders
gadgets!
gadgets!
Verantwoorde
schrijfsels
De notitieboeken van Paperblanks zijn niet alleen erg
mooi, maar ook ontzettend verantwoord. Het merk
is erg milieubewust en maakt daarom alleen gebruik
van honderd procent gerecycled karton voor de kaft.
De pagina’s waar je op schrijft zijn van chloorvrij en
duurzaam papier. Kies voor een simpele bruine kaft of
ga voor een variant met verschillende bloemen.
Leuk lichtje
vanaf € 13,95
www.schrijfwinkel.nl
Zijn het boekensteunen of kunstobjecten? Geen van beide.
Deze grote X’en van Sphynx zijn bureaulampen. Door middel
van zonne-energie geven de lampen het benodigde licht. De
lampen zelf zijn gemaakt van het zeer duurzame bamboe en
dankzij de ingebouwde magneet kunnen ze makkelijk bevestigd
worden op een metalen ondergrond.
€ 18,90
www.greenenergytoys.nl
Papierkunst
Geluk in een potje
Onderzetters van papier, dat klinkt misschien
niet erg logisch. Of toch wel? Deze onderzetters
van Mai Vietnamese Handicrafts worden
gemaakt van geperst gerecycled papier. Dit
papier wordt ondergedompeld in lijm en zo zijn
de onderzetters waterafstotend en ideaal om
jouw tafel te beschermen tegen vlekken. En het
ziet er nog leuk uit ook.
Ken je iemand die wel een beetje geluk kan gebruiken? Dan geef je dat
toch gewoon! Met dit potje vol klavertjes vier is al het geluk van de wereld
binnen handbereik. Geef de zaadjes in het potje af en toe een beetje
water en het geluk zal snel beginnen te groeien.
€ 1,49
€ 15,50
www.planethappy.nl
Duurzaam
sierkussen
Dat milieuverantwoord bezig zijn helemaal niet saai
is, bewijst Ferm Living. De interieurdesigners van dit
Deense merk maken verschillende producten van
duurzaam katoen. Dekbedden, theedoeken en tafelgerei
bijvoorbeeld. Vooral de sierkussens van Ferm Living zijn de
moeite waard. Met de grote hoeveelheid aan designs en
kleuren is er altijd wel eentje – of meer – die goed bij jouw
interieur past.
vanaf € 15,-
www.misterdesign.nl
www.ecozo.nl
Energie uit de
natuur
Zet deze boom dichtbij het raam om er zoveel mogelijk plezier van te
beleven, want dankzij negen kleine zonnepanelen vult dit decoratiestukje
zich met energie. Aan de zijkant van het voetstuk kun je een USB en
mini-USB kabel aansluiten om zo jouw telefoon, mp3-speler of tablet op
te laden. En dat allemaal zonder het gebruik van elektriciteit.
€ 99,95
www.bespaarbazaar.nl
11
UNIEK
Wonen op het water:
dromen van een
nieuwe toekomst
Volledig compromisloos in het leven staan. Gevrijwaard van regels
en verordeningen. Wonen zoals je wilt, werken waar je wilt; slechts
een kwestie van het anker ophalen en het water brengt je waar je
wilt zijn. Klinkt als een droom, maar Arno Schuurs verwezenlijkte die
droom. Een jaar lang woonde hij samen met zijn gezin op de Qrooz,
een door hem bedacht varend woonschip.
De Qrooz
Het vooruitzicht dat je elke dag weer ergens anders
kunt zijn, dat is het woonideaal van Arno Schuurs en
zijn vrouw Paulien van Noort. Zodoende bedacht hij
Qrooz (spreek uit cruise), een varend woonschip. ‘De
dingen die wij doen met ons bedrijf Qoncepts, staan
dichtbij ons. Het zijn ideeën die ontstaan doordat we
zelf bepaalde dingen missen. Ideeën die we niet alleen
willen verwezenlijken voor onszelf, maar liefst óók voor
anderen.’
Actueel
Bij de woonconcepten die Arno ontwikkelt met
Qoncepts, staan de termen mobiliteit en duurzaamheid
centraal. Het zijn termen die steeds actueler worden
en in de toekomst aan de orde van de dag zullen zijn,
denkt Arno. ‘Flexibel werken gebeurt steeds meer. Niet
alleen maar werken op één plek, maar overal. Over de
hele wereld zelfs. Stel je voor dat je een mobiel kantoor
hebt op de Qrooz en dat je zo van Amsterdam naar
een klant in Hamburg kunt varen. Dat is de toekomst.
Daarnaast hebben we te maken met allerlei wereldwijde
ontwikkelingen zoals de groeiende wereldbevolking
en de opwarming van de aarde met als gevolg een
stijgende waterspiegel. Ook hier speelt Qrooz op in.’
Arno Schuurs
Ongeveer zes jaar geleden begon Arno met de
ontwikkeling van zijn idee om mobiel te wonen op
het water. Met name uit frustratie met de strakke
uniek
regelgeving op het gebied van wonen, waardoor hij zijn
huis niet kon verbouwen zoals hij zelf wilde. ‘Ik dacht
dat ik daar op het water minder last van zou hebben,
maar het bleek toch moeilijker dan gedacht. Het
probleem was dat de voornaamste prioriteit van een
schip varen is, maar de eisen van wonen zijn daaraan
tegengesteld. Want voor wonen heb je bij voorkeur een
groot oppervlak nodig en grote ramen in plaats van
kleine patrijspoorten.’
Impressie van de Qrooz NXT
Toen Arno in contact kwam met industrieel ontwerper
Huibert Groenendijk, die onder meer de Maxi Cosi
ontwierp, ging het balletje rollen. ‘Uiteindelijk
werd het een schip met andere uitgangspunten
dan waar we eerst mee bezig waren. Namelijk een
soort model-containerschip, met een grote mate van
zelfvoorziening op het gebied van energie.’ Daardoor
is de Qrooz voor langere tijd onafhankelijk van
nutsvoorzieningen. Bijvoorbeeld door zuinige motoren
en cv, zonnepanelen, een dynamo op de motor en een
biologisch afvalwaterzuiveringssysteem.
Avontuur
Het ontwerp werd in 2007 gelanceerd en mocht gelijk
de prestigieuze Nederlandse Design Award in ontvangst
nemen. ‘Dat was natuurlijk een enorme eer en een
stimulans, maar eigenlijk waren we er commercieel nog
niet helemaal klaar voor op dat moment. Het eerste
schip was een prototype en we wilden Qrooz eerst
zelf beleven en vervolgens optimaliseren. Toch is de
belangstelling door de jaren heen steeds groot gebleven.
Wonen op een schip spreekt vooral bij mannen tot de
verbeelding: het idee van de wijde wereld intrekken, op
avontuur gaan… Maar Qrooz spreekt ook vrouwen aan
vanwege de grote raampartijen en het vergelijkbare
comfort met “thuis”.’
Samen met zijn gezin woonde Arno een jaar lang op de
Qrooz. ‘Dat was heel gaaf. We lagen in Rotterdam en
in het weekend gingen we voor anker in Zeeland of de
Biesbosch. Na een jaar hebben we de Qrooz verkocht
aan een stel in Stockholm dat het schip graag zo snel
mogelijk wilde hebben. We zijn daar zelf heen gevaren.
Toen kwamen we er pas achter hoe gaaf het is om lange
afstanden te varen. De Qrooz was oorspronkelijk meer
ontworpen voor de binnenwateren, maar op zee varen
is daar de overtreffende trap van.’ Daarom is er nu de
Qrooz NXT, die hogere golven en langere afstanden
kan trotseren. Arno en zijn vrouw droomden ervan om
op dit schip te gaan wonen, om zo tegelijkertijd het
mobiele leven te promoten. De Qrooz NXT zouden ze
gebruiken als mobiel huis en kantoor en de kinderen
zouden via internet digitaal les krijgen. Helaas konden
ze het plan uiteindelijk niet financieren. Na lang wikken
en wegen hakte het stel de knoop door: ze gingen één
van hun andere droomprojecten ontwikkelen, Qocoon,
en er uiteindelijk in wonen. In mei is het zover.
Eigen wereld
Het
woonconcept
Qocoon
is
eigenlijk
het
tegenovergestelde van het standaard Nederlandse
huis: in plaats van een huis met een tuin er omheen,
loopt het huis om de tuin heen, waardoor er een
patio in het midden ontstaat. In combinatie met
raamloze buitengevels heb je als bewoner veel privacy.
Duurzaamheid is vanzelfsprekend bij Qocoon. Dat
komt niet alleen terug in de duurzame materialen die
overal worden gebruikt, bijvoorbeeld onbehandeld
larikshout, maar ook in de zonnepanelen op het dak.
Door de duidelijke vorm kan er bovendien gemakkelijk
een cluster Qocoons worden gebouwd net als een
soort rijtjeshuizen, waarmee wordt bespaard op de
grondprijs: er wordt relatief weinig grond gebruikt
omdat de “tuin” veel compacter is en dient als een
verlengstuk van de binnenruimten.
Toch dromen Arno en zijn vrouw nog steeds van een
leven op de Qrooz. ‘Het representeert een manier van
leven die ons erg aanspreekt. Je komt gemakkelijker
met allerlei mensen in contact in plaats van dat je achter
de tv hangt. Bovendien kun je zowel in de stad als in
de natuur wonen en je ziet veel van de wereld. Wat
we nog graag willen is een rondreis per boot maken
over de Great Lakes in Canada en Noord-Amerika. En
de Middellandse Zee verkennen! Om het schip en de
bijbehorende lifestyle te verkopen…en zo te leven.
Daar fantaseren we over.’
Zowel de concepten van Qocoon als Qrooz zijn te
koop. Momenteel varen er vier versies van de Qrooz
rond en de Qrooz NXT is inmiddels productieklaar.
Geïnteresseerden kunnen zich melden bij Arno. Kijk
voor meer informatie op www.qoncepts.nl.
15
van de werkvloer
COLUMN
2014: Jaar van
de Duurzaamheid
bij Arriva
Elk jaar kiest Arriva een thema waar extra aandacht aan wordt besteed.
Dit jaar staat duurzaamheid centraal. Arriva vindt het namelijk
belangrijk om zuinig te zijn op wat we hebben. En hoewel openbaar
vervoer natuurlijk al een duurzame vorm van reizen is, kan het altijd
nóg duurzamer. Arriva heeft zichzelf dan ook ten doel gesteld om in
2016 koploper te zijn op het gebied van duurzaamheid in het openbaar
vervoer.
Heidi Verschoor heeft als taak om alle initiatieven binnen
het bedrijf op het gebied van duurzaamheid te verbinden en
te ondersteunen. ‘Ik vind het belangrijk dat zowel reizigers
als medewerkers van dit thema profiteren. Zuinig zijn en niet
verkwisten kun je op verschillende manier interpreteren. Wij
zijn niet alleen zuinig op de wereld om ons heen maar ook
op onze reizigers en medewerkers. We willen dat mensen
graag bij Arriva blijven werken en natuurlijk dat reizigers
zich graag in onze bussen en treinen laten vervoeren.’
Meer comfort en minder uitstoot
Arriva ontplooit en verlengt het komende jaar uiteenlopende
projecten op het gebied van duurzaamheid. Eén daarvan
is Energiezuinig Rijden, een project dat al loopt sinds
2010. In de treinen en bussen zijn apparaatjes geplaatst,
zogenaamde “ecoboxen”, waarmee het energieverbruik
wordt geregistreerd. Op een display in de cabine kunnen de
machinisten precies zien hoeveel brandstof ze verbruiken.
Energiezuinig Rijden biedt verschillende voordelen naast het
bezuinigen op brandstof en het verminderen van de CO²uitstoot. Doordat de bestuurders letten op hun rijstijl wordt
de reis voor de passagier comfortabeler. Het optrekken
en afremmen gebeurt meer beheerst en bochten worden
rustiger genomen. Bovendien produceren de voertuigen
daardoor minder lawaai.
‘Wij willen leveren wat de klant wil hebben’, benadrukt
Heidi. ‘We blijven bijvoorbeeld goed kijken of en zo ja
hoeveel mensen gebruik maken van een lijn. Als het maar
om kleine aantallen reizigers gaat, moeten we er misschien
voor kiezen om minder lange treinen of kleinere bussen in
te zetten , die zuiniger zijn.’ Want ook zuinige voertuigen
zijn een prioriteit voor Arriva, vertelt Heidi. ‘Op dit moment
voldoen al onze voertuigen al aan de beste Europese
normen die er zijn, maar we gaan toch kijken hoe het nog
beter kan. We onderzoeken alternatieven voor diesel, zoals
biobrandstof en elektriciteit. Op verschillende plekken,
zoals Schiermonnikoog en Dordrecht, rijden al elektrische
en hybride bussen.’
Wassen met regenwater
Verder ontwikkelt Arriva ook allerlei initiatieven achter
de schermen, waar de reiziger minder van meekrijgt.
‘We willen ervoor zorgen dat onze vestigingen zoveel
mogelijk zelfvoorzienend worden, bijvoorbeeld door het
plaatsen van zonnepanelen en door zuiniger met water om
te gaan. Treinen en bussen wassen we straks zoveel mogelijk
met regenwater.’ Een deel van deze ideeën komt voort uit The
Green Quest, waar Arriva vorig jaar aan deelnam. Dit is een
zoektocht naar oplossingen om groener en winstgevender te
ondernemen. Hierbij werd onderzocht hoe de busvestiging
in Leeuwarden zowel energie- als waterneutraal kon worden.
Dit moet als voorbeeld dienen voor de andere vestigingen in
het land.
Heidi is het roerend eens met de ambitie van Arriva om
koploper op het gebied van duurzaamheid te worden.
‘Duurzaamheid is iets wat je met zijn allen moet doen,
daarom is het goed om aandacht voor het thema te vragen.
Zelf ben ik er in het dagelijks leven ook mee bezig. Zo heb
ik een hybride auto en ik reis ook zo veel mogelijk met het
openbaar vervoer. Uiteraard ben ik zuinig met water en
stroom en ook ben ik gestopt met het eten van tonijn. Ik ben
me ervan bewust dat ik zuinig moet zijn met wat ik heb. Zo
verkwist je minder en het levert vaak nog geld op ook!’
Verantwoord FSC-papier
Ook als het gaat om dit Goede Reis! Magazine kijkt
Arriva naar de meest duurzame oplossingen. Heidi:
‘Papier inkopen kan op twee manieren: goedkoop
of duurzaam. Wij kiezen bewust voor het laatste.’
Al jaren wordt het magazine gedrukt op papier
met het FSC-keurmerk. FSC streeft ernaar om
bossen op een verantwoorde manier te gebruiken,
door rekening te houden met ecologische, sociale
en economische belangen.
17
REISBEKEN(D)tenissen
In dat nest was geen plek voor een televisie en auto.
‘We reisden vroeger vooral met de fiets en trein. Niet
dat dit een bewuste keuze was. Mijn ouders hadden vier
kleine kinderen en er was gewoon geen geld voor een
auto. Maar ze vonden het ook allemaal niet zo nodig.
We gingen altijd in Nederland op vakantie met de tent
of zeilboot. Onze eerste buitenlandse reis was naar
Zwitserland, met de trein. Ik weet nog hoe ik stond te
springen en huilen van geluk. De trein is voor mij echt
jeugdsentiment. Ik ben er zowat in opgegroeid.’
Geen rolmodel
Hoewel de geliefde presentatrice als fulltime
wereldreiziger bijna in het vliegtuig woont, is de
duurzame paplepel wat haar betreft niet voor niets
geweest. ´Doordat ik de hele wereld overvlieg kan ik, hoe
graag ik dat ook zou willen, geen “groen” rolmodel zijn.
Maar ik probeer tijdens mijn reizen wel te benadrukken
hoe mooi deze wereld is, hoe bijzonder de culturen en
hoe prachtig de natuur. Ik vind het heel belangrijk dat
we daar zuinig op zijn. Door geen vlees te eten ben ik
bijvoorbeeld duurzaam bezig, want de vleesproductie is
namelijk even vervuilend als vliegen. En ik probeer nooit
te veel eten in huis te halen zodat ik het ook niet hoef
weg te gooien. Het zijn kleine keuzes die iedereen kan
maken.’
Floortje Dessing
‘Duurzaamheid is
een luxe die wij ons
kunnen permitteren’
Ze wilde vroeger ontdekkingsreiziger worden. Maar toen Floortje Dessing
er als klein meisje achter kwam dat mannen zoals Christoffel Columbus en
Abel Tasman haar eeuwen geleden al het gras voor de voeten hadden
weggemaaid, moest ze die droom laten varen. Als presentatrice van succesvolle
reisprogramma’s zoals Floortje naar het einde van de wereld en 3 op Reis mag
de sympathieke wereldreiziger deze kant-en-klare wereld wel uitgebreid
bewonderen. ‘Ik vlieg de hele wereld over dus “groen” kun je mij niet noemen.
Maar ik kom wel uit een groen nest.’
Met haar kledingzaak Nukuhiva draagt Floortje ook een
duurzaam steentje bij. Hier wordt alleen kleding verkocht
van fair trade modelabels die respect hebben voor mens
en natuur. Denk aan wollen truien die onder eerlijke,
milieuvriendelijke omstandigheden zijn gemaakt door
Boliviaanse lamaboeren en riemen die zijn gemaakt
van oude brandweerslangen. ´Ik kwam op het idee om
Nukuhiva op te richten door mijn ambassadeurschap van
de stichting Max Havelaar. Die strijdt ervoor dat boeren
en arbeiders in ontwikkelingslanden een eerlijke prijs
krijgen voor hun producten. Ik bedacht me dat wij in
Nederland geen winkels hadden die alleen eerlijke en
duurzame kleding verkochten en besloot daar met mijn
zakenpartners verandering in te brengen. We hebben nu
een vestiging in Amsterdam en Utrecht. Hoewel we er
graag een grote keten van willen maken, is dat nu niet
reëel. We doen dit werk er allemaal bij’.
Familiemens
Reizen blijft immers de core business van Floortje.
Momenteel scoort ze miljoenen kijkers met het razend
populaire programma Floortje naar het einde van de
wereld. Ze reist hiervoor naar de verste uithoeken van
de aarde, waar ze mensen ontmoet die een geïsoleerd
bestaan leiden. ´Ze zijn zich allemaal ontzettend bewust
van hoe ze leven en wat de footprint is die ze achter
laten. Neem het Franse echtpaar dat ik onlangs bezocht.
De man en vrouw wonen met twee kleine kinderen
in het hoge noorden van Canada op een zeilboot,
temidden van het ijs en de ijsberen. Als deze mensen
naar de winkel gaan, kopen ze echt alleen wat ze nodig
hebben. Het eten is daar namelijk drie keer zo duur als
hier en de groente is bij aankoop al bijna bedorven. Ik
vind het bijzonder dat mensen zo kunnen leven dat zij
de ontberingen ondergeschikt vinden aan hun idealen.
Ik ben laatst bij mensen op bezoek geweest in NieuwZeeland en moest twee dagen wandelen voor ik bij hen
was. Een dag ploeterden we door de wildernis, de andere
dag trotseerden we onophoudelijk enorme keien. Dat
was afzien. Voor die mensen is dat normaal. Ik zou nooit
zo geïsoleerd kunnen leven want ik ben echt een stadsen familiemens.’
Niet dat Floortje momenteel veel tijd heeft om familie
en vrienden te zien. ‘Ik ben ontzettend druk. Ik kom net
terug uit Canada en ben de aflevering over deze reis nu
non-stop aan het monteren. Tussendoor moet ik voiceovers inspreken voor 3 op Reis en binnenkort vlieg ik
naar Zambia. Mijn leven is net een heftige achtbaan die
aan het begin van het seizoen omhoog rijdt en daarna
onophoudelijk naar beneden stort. Dit werk vergt veel
van lichaam en geest. Maar ik moet zeggen dat ik, na de
zware nieroperatie die ik heb gehad, een flinke reboost
heb gekregen en dat ik alles goed aankan.’
Luxe
Ongetwijfeld dragen de kijkcijfers daaraan bij. ‘Ik vind
het heel bijzonder dat Floortje naar het einde van de
wereld zo’n succes is’, zegt ze in alle bescheidenheid.
Dat komt denk ik doordat we verhalen vertellen over
mensen die net zo zijn als wij, maar tegelijkertijd een
keuze hebben gemaakt die de meesten van ons niet
maken. Iedereen fantaseert waarschijnlijk weleens over
hoe het is om te wonen op een onbewoond eiland of
op een zeilboot die mijlenver van de bewoonde wereld
afligt. Met ons programma laten we zien dat het
mogelijk is en natuurlijk hoe belachelijk mooi de wereld
is. Maar de reizen die ik heb gemaakt, hebben mij ook
geleerd dat wij de luxepositie bezitten dat wij ons druk
kunnen maken om duurzaamheid. Als je in Afrika woont
en iedere dag moeite hebt om rond te komen omdat je
maar twee dollar per dag verdient, is duurzaamheid het
laatste waar je mee bezig bent. Groen is dan gewoon een
kleur. Mijn blik is door alle reizen die ik heb gemaakt,
verbreed en ik hoop die van de kijkers ook.’
19
tips & aanraders
Biologische stadspicknick
Arriva 2014 heeft uitgeroepen tot het Jaar
van de Duurzaamheid? Niet voor niets het
thema van deze editie van Goede reis! Arriva
wil graag koploper worden op het gebied van
duurzaamheid in de OV-sector. Er zijn al veel
initiatieven gestart om deze ambitie te realiseren.
Heb jij zelf nou ook nog een groen idee? Deel die
dan via [email protected] en maak kans op een
duurzaam prijzenpakket.
Het weer tijd is voor Kids4Nix? Alle kinderen van
4 t/m 11 jaar reizen tijdens de voorjaarsvakantie,
van 15 februari t/m 9 maart 2014, gratis met ons
mee! Voorwaarde is wel dat er een volwassene
met een geldig vervoerbewijs meereist. Kids4Nix
geldt van maandag t/m vrijdag vanaf 09.00 uur en
in het weekend de hele dag. Meer informatie op
arriva.nl/kids4nix.
Het sinds kort ook op de stations langs de
MerwedeLingelijn mogelijk is om bij een
kaartautomaat van Arriva saldo op te laden? En
dat je er je OV-chipkaartproducten, die gekocht
zijn in de webshop, op de OV-chipkaart kunt
zetten? Op arriva.nl vind je een filmpje die laat
zien hoe het abonnement op een OV-chipkaart
zetten voor gebruik werkt.
Biologisch, puur, eerlijk en ambachtelijk. Deze
heerlijkheden tref je aan in OZO LEKKER in Sneek.
Voor diegenen die zin hebben in een picknick: in het
biologische winkeltje vullen ze een picknickmand voor
je die je mee kunt nemen naar je favoriete plekje in
de stad. De mand kan worden gevuld met lekkernijen
zoals sandwiches, huisgemaakte pastasalade, vers fruit
en truffels met champagne of met Europese tapas
zoals olijven, een mozzarellasalade met zongedroogde
tomaatjes, zachte geitenkaas met honing, notenpesto
en chocoladetruffels. In de mand vind je ook
de routebeschrijvingen naar aanbevolen
picknicklocaties.
ozolekker.nl
Dierenmanieren
Voor ons is het makkelijk overleven in de winter.
Wij hebben immers warme kleding, een huis met
verwarming en genoeg eten. Maar voor de meeste
dieren geldt dat niet. Kinderen die benieuwd zijn naar
hoe dieren overwinteren kunnen terecht bij Nationaal
Park de Hoge Veluwe. Gedurende een speurtocht leren
kinderen tot en met 12 jaar welke slimme trucjes dieren
bedenken om warm te blijven en aan eten en drinken te
komen. Meedoen aan deze speurtocht is gratis.
hogeveluwe.nl, 15 februari t/m 2 maart
Arriva nu ook een Goede Zaakpas heeft? Het
is dé zakelijke OV-chipkaart die voor je werkt.
Tijdens je zakelijke reizen gemakkelijk in- en
uitchecken en op rekening reizen. Want met het
zelfde gemak ontvang je alle zakelijke reizen
op één factuur. Meer informatie over de Goede
Zaakpas is te vinden op arriva.nl/zakelijk.
Creatief met wrakhout
De OV-chipkaart die
voor u werkt!
Een strandjutter zoekt in de vloedlijn naar bruikbare
spullen, wrakhout, plastic en glas bijvoorbeeld. De
werknemers van het museum Wrakhout Schiermonnikoog
gebruiken deze spullen om er bootjes van te maken.
Deze bootjes zijn uniek, want het materiaal is natuurlijk
niet opnieuw te krijgen. Ze zijn te bekijken in een oude
schuur op het eiland.
wrakhoutschiermonnikoog.nl
De Goede Zaakpas is dé zakelijke OV-chipkaart die voor u werkt. Reizen op rekening, alle
zakelijke reizen overzichtelijk op één factuur en geen individuele declaraties meer. Bespaar
niet alleen op tijd, maar ook op kosten. Kijk voor meer informatie op arriva.nl/zakelijk. Wij
doen u graag een aanbod op maat, aangepast aan uw wensen en reisbehoeften. Goede reis!
Wanneer je verzekerd wilt zijn van ARRIVA.NL/ZAKELIJK
voldoende
saldo of nooit meer wilt wachten voor een
ophaalautomaat, je voor automatisch opladen
van je OV-chipkaart kunt kiezen? Kijk voor meer
informatie op debestetip.nl.
De dagkaarten van de Kruidvat-actie ook bij
Arriva geldig zijn? Dus heeft u bij het Kruidvat
een dagkaart gekocht, dan kunt u daar nog tot
en met 23 maart op een zaterdag of zondag mee
reizen, óók met een Arriva-trein!
aanraders
Wist je dat...
Uit het raam staren, een boek lezen, muziek luisteren of surfen op het internet.
Allemaal manieren om heerlijk te ontspannen tijdens de treinreis. Goede reis!
maakt elke editie een selectie uit het digitale schap van bol.com en iTunes.
De slijtmijt
In dit geestige Bommel-avontuur uit 1970 snijdt Marten Toonder
serieuze onderwerpen aan zoals duurzaamheid, massaconsumptie
en de beurscrisis. Volgens de Bovenbazen moet er altijd maar meer
geproduceerd worden. Te veel produceren bestaat niet, alles moet
worden versleten. In dit verhaal, dat ook nu nog heel actueel is,
wordt de vraag gesteld: hoeveel productie en groei kan de wereld
aan? Met een inleiding door Maarten Schinkel, economieredacteur
van NRC Handelsblad.
112 pagina’s I Bezige Bij I november 2012 I Bol.com prijs € 7,50
Plenty
“Trendwatcher des Vaderlands” Adjiedj Bakas verkent in dit boek alle
mogelijkheden op het gebied van energie, water en grondstoffen in
de toekomst. De tijd van olie is voorbij, zo constateert hij, en zonneenergie heeft de toekomst. Ook bespreekt hij de grote nadelen van
windenergie. Gelukkig blijft Bakas zoals altijd optimistisch: als we
de juiste keuzes maken dan kan aan de sterk groeiende vraag naar
energie en grondstoffen worden voldaan, zo voorspelt hij.
All This Bad Blood
Met hits als Pompeii en Things We Lost In The Fire is de Britse band Bastille inmiddels
een bekende naam geworden in Nederland. Nadat zij vorig jaar op Eurosonic
stonden en als invaller op Pinkpop speelden, ging het snel. Hun debuutalbum Bad
Blood verscheen begin 2013 en nu brengt de band een heruitgave ervan uit: een
dubbelalbum met op de tweede cd ook een aantal nieuwe nummers. Dubbel zo lang
genieten van de heerlijke combi van indie, folk, pop en dance dus.
Bol.com prijs € 18,99
No Use Crying
Veel mensen kennen Ricky Koole misschien als actrice. Zo is ze momenteel te zien
in de musical Zij geloof in mij als Rachel Hazes en speelde ze in verschillende films
en series. Maar deze veelzijdige vrouw heeft ook muzikaal talent. No Use Crying is
zelfs al haar vijfde album. Op deze cd staan zowel eigen nummers als covers. Koole
brengt de veelal romantische country- en folkliedjes met veel gevoel.
Bol.com prijs € 17,99
Zo Van Ah Yeah
Eindelijk komt Nielson met zijn langverwachte debuutalbum. We kennen hem
van zijn deelname aan het tv-programma De Beste Singer-Songwriter en van
aanstekelijke liedjes als Hoe, Beauty & de Brains en Mannenharten. De titel van het
album verraadt dat er meer van dit soort vrolijke deuntjes op het album te vinden
zijn. Perfect om alvast in de stemming te komen voor de lente.
Bol.com prijs € 15,99
552 pagina’s I Scriptum I november 2013 I Bol.com prijs € 24,95
Allesduurzaam
Het Grote Stamppotboek
De winter is het seizoen bij uitstek om stamppot op tafel te zetten.
Maar wist je dat er veel meer mogelijkheden zijn om een heerlijke
stamppot te maken naast die standaard boerenkool of hutspot?
Dit boek staat vol met de meest originele recepten, voor kinderen
én volwassenen. Maar stiekem gaat het eigenlijk over lekker
experimenteren en plezier hebben in de keuken. En het boek is
nog duurzaam gemaakt ook!
Op zoek naar een leuk biologisch restaurant in de buurt? Dan biedt deze app
uitkomst. Voer je locatie in en automatisch vind je allerlei opties in de buurt. Maar
de app helpt ook bij het vinden van andere dingen, zoals biologische producten en
kleding. In totaal bevat de app meer dan tienduizend adressen in zestien categorieën.
Door de simpele en intuïtieve navigatie vind je bovendien snel wat je zoekt.
Gratis
208 pagina’s I Loopvis I november 2013 I Bol.com prijs € 24,95
23
lezen, luisteren, online
Lezen, luisteren,
online
Bezigheden zoals breien en haken zijn vandaag de dag
hartstikke hip. We kopen geen kleren, handschoenen,
mutsen of dekens: we maken ze zelf. Lekker creatief,
lekker duurzaam. Shifra Jumelet doet het ook. Op haar
blog www.acupoflife.nl vertelt ze hoe je de mooiste
dingen zelf kunt maken.
1
2
3
4
5
6
DO it Yourself
DO IT YOURSELF
Juten bloempotjes
Jute is één van de favoriete materialen van Shifra. Het is
een milieuvriendelijke en goed bewerkbare stof die veel
warmte en textuur geeft aan een project. ‘Mijn favoriete
item dat ik met jute gemaakt heb is de bloemenzak.
Een goedkoop én leuk item dat je in een uurtje maakt.’
Benodigdheden: jute, naald, draad, meetlint en een
schaar.
1. J ute rafelt snel, dus knip (eventuele) lelijke randjes en
rafeltjes af.
2. K
nip een stuk stof ter grootte van 25 cm breed en 44
cm lang.
3. Vouw de stof verticaal dubbel en naai de zijkanten (de
twee kortste kanten) helemaal dicht. Naai de hoekjes
aan de onderkant (bij de vouw) extra stevig.
4. Keer het zakje binnenste buiten.
5. Vouw de randen twee keer om en naai dit met een
paar steken vast. Zet er nu een bloemetje in, dit kan
zowel mét pot als zonder. Vooral kruidenplantjes
staan erg leuk in deze bloempotjes.
1
2
3
Leren agenda
We kopen ieder jaar in massaal kant en klare agenda’s.
Zo ook de vriendin van Shifra . ‘Ik werd vorig jaar verliefd
op haar agenda. Een leren exemplaar dat behoorlijk
duur was. Ik heb lang getwijfeld of ik hem zou kopen,
tot ik dacht: waarom maak ik niet zelf een leren kaft
die ik ieder jaar weer kan gebruiken? Aan het einde van
het jaar stop je er gewoon een nieuw jaar in. Dat is pas
duurzaam!’
4. L ijm nu alle kanten van het boekje vast aan het leer.
De voorkant, achterkant en de rug. Lijm elke keer maar
één kant en wacht dan een uurtje totdat dit droog is.
5. Maak in het midden van de halve flap een dun sneetje.
6. Rijg het lint (van stap 2) een aantal cm door het sneetje
en lijm ongeveer 3 cm lint dubbel. En klaar! Laat de
agenda nu zeker een nacht drogen zodat alle lijm
kan uitharden.
Benodigdheden: een nieuwe (goedkope) agenda, stuk
leer (ik gebruik koeienleer), schaar, mes en (alles)lijm.
4
5
1. H
aal de binnenkant van de agenda los van de kaft.
Zorg ervoor dat het lint, wat vastgeplakt zit aan
de rug van de kaft, intact blijft.
2. K nip een lange strook van leer, ongeveer 1 cm breed
en 80 cm lang.
3. Leg de agenda op de rest van het leer, reken uit hoeveel
leer nodig is om het boekje te bedekken en knip dit
uit. Ik heb het boekje in het midden gelegd, verplaats
naar links (zodat het er nog zeker één keer inpast) en
vanuit het midden weer verplaats naar rechts. Rechts
heb ik de flap gehalveerd. Dit zorgt er dus voor dat
er een halve flap dubbelvouwt over de agenda straks.
Ben jij ook gek op DIY’en en zou jij
dat graag willen laten zien in deze
rubriek? Stuur dan een e-mail naar
[email protected]!
25
reizigersinterviews
Reizigersinterviews
Duurzaamheid is een thema dat
niet meer valt weg te denken
uit de moderne samenleving.
Iedereen heeft er op zekere
hoogte mee te maken. Hoe
duurzaam zijn onze reizigers
eigenlijk in hun keuzes?
V
olgens mij doen we niet zoveel aan
duurzaamheid, of wel?’, kijkt Annelies haar man
Paul aan. Bij hoge uitzondering staat het gezin
Wiegman vandaag op de trein te wachten. De reis gaat
naar Usquert, voor een bezoekje aan Pauls neef en
hoogzwangere vrouw. Fervente automobilisten zijn de
Groningers al evenmin. ‘Sterker nog’, vertelt Annelies,
‘we hebben niet eens een auto. Eigenlijk doen we
alles met de fiets. Voor de boodschappen heb ik zo’n
prachtige roze mand voor op m’n fiets zitten’, lacht
Annelies.’ Het stel heeft dus meer met het thema dan ze
bij voorbaat dacht, duurzamer dan fietsen kan immers
niet. ‘Nu ik er zo over nadenk, houden we er best wel
rekening mee’, zegt Paul. ‘Het zit in de kleine dingen,
in de keuzes die je maakt. In plaats van een gewone
gloeilamp een spaarlamp uit het schap pakken. En we
kopen ook tweedehands kleding. Het is een levensstijl
die we ons hebben aangemeten, vooral ook om kosten
te besparen. Dat het tevens een duurzame levensstijl is,
is mooi meegenomen.’ En dus fietsen Annelies en Paul,
weer of geen weer, dag in dag uit, vanuit Hoogkerk
naar Groningen Stad om te werken. ‘Best een lekker
tochtje, zo voorafgaand aan de werkdag’, aldus Paul.
‘Het is er niet altijd het weer voor, maar je went eraan.’
Annelies, Paul en Armin Wiegman
Leeftijd: 26, 30 en 3
Woonplaats: Groningen
O
p haar gemak slentert Christel Sturm het perron
in Dordrecht op. Na anderhalf jaar werken
in de kinderopvang doet ze nu de versnelde
opleiding tot doktersassistente. ‘Helaas was er geen
werk meer, daarom de switch naar doktersassistente.
Ook dat is heel leuk, want ik zoek het toch in een
sociaal beroep omdat ik mensen wil helpen.’ De
vrolijke studente woont thuis bij haar ouders en
broertje, duurzaamheid speelt een belangrijke rol in
het gezin. ‘We zijn zeker milieubewust. We scheiden
afval, gebruiken LED-lampen, doen de lichten uit als
we een kamer verlaten, leveren batterijen apart in
en trekken de adapters van elektrische apparaten uit
het stopcontact. Alle kleine beetjes helpen.’ Volgens
Christel zijn helaas niet alle mensen duurzaam bezig.
‘Het vergt wat extra inzet. Als je al je afval scheidt
zit je soms met een hele reeks bakken of tasjes in je
tuin. Maar als je de verschrikkelijke beelden over de
gevolgen van milieuvervuiling op televisie ziet, dan
is dat maar een kleine moeite. Ook als ik op mezelf
woon blijf ik milieubewust. Ik koop bijvoorbeeld geen
kleding van een goedkope winkel omdat dit niet
mens- en milieuvriendelijk gemaakt wordt.’
Christel Sturm
Leeftijd: 21
Woonplaats: Sliedrecht
MA AK
K ANS
€ 5 0 ,-
Even niks te doen of gewoon toe aan een momentje voor jezelf?
Pak dan snel een pen en begin aan deze puzzels. Deze keer hebben
we een woordzoeker (de prijspuzzel), een Sudoku en een
Zweedse puzzel bedacht.
op een b
o e ke n b
Schrijf het antwoord op een (brief-)kaart en stuur deze, voorzien van jouw naam
en adres, naar Goede Reis! Antwoordnummer 1004, 8440 VB Heerenveen.
Of mail de oplossing naar [email protected].
De sluitingsdatum is 1 april 2014.
Breng letters uit de puzzel
over naar de hokjes met het
corresponderende nummer.
Horizontaal: 1 staat in
Amerika 5 stuurinrichting
8 strook 12 huiduitwas 16
narede 17 mondeling 19
beeldverhaal 21 bloeiwijze
23 overlevering 24 dans
26 Europese hoofdstad 27
offerte 28 hoofddeksel 30
optreden 32 wandelplaats
1
2
15
19
3
4
5
33 profeet 34 kloosterzuster 35 Russisch gebergte
37 een weinig 38 gril 39
insecteneter 41 muziektempel 43 beddengoed
45 loon 46 Europees land
48 rekband 50 titel 51 en
volgende 53 noodzaak 58
ontharen 64 brandstof 66
werkelijk 67 wapen 68 riv.
in Rusland 70 keurig 71
plechtige gelofte 72 naderhand 74 gebogen been 75
6
7
8
16
10
11
12
21
26
22
27
33
40
46
29
30
35
41
24
36
42
43
47
31
38
44
45
48
54
65
55
56
57
58
66
49
77
83
72
78
84
79
64
62
74
86
87
63
69
75
81
82
88
89
91
93
48
61
68
80
85
92
8
60
73
90
94
59
67
71
76
32
51
53
70
25
37
50
64
14
18
23
28
34
52
13
17
20
39
9
haarsmeer 76 betaalmiddel 78 Ned. voetbalclub
80 troefkaart 81 deel v.d.
week 82 droogvloer 83
vlak 85 advies 87 eikschiller 89 interest 90 werelddeel 91 Ned. eiland 92 loot
93 riemsluiting 94 hoeveelheid 95 hetzelfde.
78
56
92
39
31
34
Verticaal: 2 soort hond 3
vrouwelijk dier 4 vlot 5
verkeersplein 6 plek 7 ik 9
bijbelse figuur 10 echtgenoot 11 exact 12 bijenproduct 13 veldvrucht 14
weerjaarboek
15 pooldier 18 kwajongen
20 nakomeling 22 deel v.e.
toneelstuk 23 graafwerktuig 25 oeververbinding
27 houtgewas 29 slee 31
kampeergerei 35 vrouwelijk dier 36 deel v.h. oor
40 riv. in Frankrijk 42
nauwe doorgang 44 sober
45 buitenmuur 47 hevig
49 Europeaan 52 trek 53
deel v.e. auto 54 lof
bewijzen 55 onderdanig
56 mager 57 groot hert
58 man van adel 59 via 60
leerkracht 61 uniek 62
rangtelwoord 63
hefgewicht 65 ongevuld
69 vogelverblijf
73 voorzetsel 77
schaakstuk 79 soort gebak
81 proefopname 82
zwemvogel 84
waterdoorlatend 86
lokspijs 88 voertuig 89
gebouw in Amsterdam.
Sudoku moeilijk
9 1 8
4
6
9
4 1 7
7 5
8 2 1 9
8 2
9
8 4
7
1
9
3
5
3
6 1
6 2
3
6
9
2
7
8
7
3
7
8
9
2
1
5
5
4
3
5
4 9
2 3 6
8
4
7
Zweedse puzzel
Chinees
gerecht
slavenschip
verbod
wettig
planeet
staat in
Amerika
werpspel
schoeisel voertuig
geestdrift
vlaktemaat
koraaleiland
stapel
tijdstip
echt
individualist
alleenzang
hardnekkig
water in
Utrecht
Turks
heer
Russisch
heerser
verlegenheid
dierenverblijf
scherpe
saus
slotwoord
bewijsstuk
ijshut
opbrengst
vogel
vulkaan
op Sicilië
traag
riv. in
Spanje
indien
bevel
bijbelse
figuur
voorzetsel
kei
reeds
United
Nations
verheven
stand
vogel
sprookjesfiguur
grote bijl
nauw
rangtelwoord
luizenei
achter
de oudste
knaagdier
wapen
evenredig
deel
hoeveelheid
mossteppe
Italiaans
eiland
huidblaasje
inspringtoets
priem
dierlijk
wapen
Europese
hoofdstad
ondergrondse
patiënt
profeet
interest
© www.puzzelpro.nl
94
63
o n t .w.v
.
Sudoku eenvoudig
puzzelen
pa k die
pen &
95
95
58
1
12
82
45
6
53
81
Uitslag puzzel!
De oplossing van de prijspuzzel uit de vorige editie
van Goede Reis!:
Een mild mens is familie van iedereen
Uit alle inzendingen zijn 5 winnaars getrokken.
Zij ontvangen ieder een boekenbon t.w.v. € 50,-.
De winnaars van de puzzel uit de vorige editie zijn:
1. C. Gevers, Groningen
2. M. Siegmund, Harreveld
3. Mevrouw A.S. van Dijken-Smith, Uithuizen
4. Mevrouw G. Pol-Merkus, Nijkerk
5. Clara Kornelis, Den Haag
verharde
huid
Een boer is op zijn land bezig als
een man hem aanspreekt: ‘Als ik
over uw land mag lopen kan ik
de trein van kwart over tien nog
halen. Mag dat? ’. ‘Tuurlijk, geen
probleem’, zegt de boer. ‘En als de
stier u in de gaten krijgt haalt u de
trein van 10 uur ook nog wel!’
tips & aanraders
Natuurmuseum Fryslân
In dit museum voor jong en oud staat de natuur van
Fryslân centraal. Net als zelf doen en beleven. Drie
verdiepingen vol informatie, bijzondere dieren en
planten, opdrachten, proefjes, spelletjes en andere
verrassingen nodigen uit om ontdekt te worden. Toch is
dit museum in Leeuwarden niet alleen interessant voor
de jonge generatie, ook ouders en grootouders kunnen
zich er prima vermaken. Want wie wil er nou geen potvis
van dichtbij zien? Of een rondje boven Fryslân vliegen?
natuurmuseumfryslan.nl
De woorden hieronder zitten in alle richtingen in de puzzel verstopt.
Van boven naar beneden, van links naar rechts en ook nog eens schuin!
Let op: ze kunnen elkaar ook overlappen. Zoek ze op en streep ze af.
De letters die overblijven vormen de oplossing.
ACTIE
BEWUST
DUUR
ELEKTRISCH
GAS
GORDIJNEN
GRADEN
GROEN
HOUT
ISOLATIE
KNOP
KOLEN
LCD
LEVEN
LICHT
OLIE
OPLETTEN
SPAARLAMP
STEKKER
STOKEN
STROOM
TIPS
WARMTE
WIND
ZON
Z
H
C
S
I
R
T
K
E
L
E
I
U
W
P
T
A
S
B
T
H
C
I
L
E
I
N
E
T
G
O
E
N
E
L
H
T
N
E
K
N
O
P
L
W
Z
O
N
M
D
D
K
R
G
A
E
A
I
R
R
W
G
G
O
A
U
G
E
T M O
T T R
S I A
T T E
I
M
E
N
E
L
O
K
O
D
C
L
N
L
E
V
E
N
E
E
R
U
T
P
G
O
R
D
IJ
N
E
N
T
U
I
O
P
M
A
L
R
A
A
P
S
R
E
E
Foto: Frans Lanting
Earth Hour
Tijdens Earth Hour doen mensen op de hele wereld een
uur lang het licht uit. Hiermee vraagt initiatiefnemer
Wereld Natuur Fonds aandacht voor de kwetsbaarheid
van de aarde. Want de aarde geeft ons alles om te
kunnen leven, maar met onze huidige leefwijze leggen
we te veel beslag op de aarde. Door het licht uit te doen
geef je het signaal af dat je een leefbare aarde wilt
doorgeven. En eigenlijk is een avondje in het donker met
wat kaarsen erbij ook best gezellig!
wnf.nl/earth_hour, 29 maart vanaf 20.30 uur
Mega snuffelmarkt
Antiek, curiosa, brocante, boeken, sieraden, speelgoed… Wat is
er leuker dan lekker rondneuzen op een rommelmarkt? En het
is ook nog eens hartstikke duurzaam! Want in feite is het niet
meer dan het recyclen van oude spullen. Een goed excuus dus
om rond te snuffelen tussen meer dan driehonderd kraampjes.
De snuffelmarkt vindt plaats in Evenementenhal Gorinchem.
evenementenhal.nl, 2 maart
Vanaf treintation, stadsbus lijn 78, uitstappen Griendweg
aanraders
Mop
Handig om te weten!
Voor reis- en prijsadvies op maat gaat u naar
9292.nl of belt u met de 0900 – 9292
(€ 0,70 p.m., met een maximum van € 14,-).
Mobiele bellers ontvangen vervolgens het reisadvies
(optioneel) per sms.
Goede reis! is een uitgave van Arriva Nederland
en wordt 6 keer per jaar verspreid in de treinen
van Arriva in de provincies Fryslân, Geldermalsen,
Groningen en Zuid-Holland.
Arriva Nederland maakt deel
uit van de Arriva Groep, waar
Deutsche Bahn eigenaar van is.
Arriva is in maar liefst 14 Europese
landen actief. In Engeland rijden er
ruim 400 treinen van ons. Deze foto
is gemaakt in de plaats Durham,
een stad in het noordoosten van
Engeland.
Arriva Klantenservice
Telefoon: 0900 - 202 20 22 (€ 0,10 p.m.)
Postadres: Postbus 626, 8440 AP Heerenveen
www.arriva.nl
Kijk voor geplande werkzaamheden aan het spoor
op arriva.nl
Disclaimer
Aan dit magazine zijn geen rechten te ontlenen.
Zet- en drukfouten, alsmede prijswijzigingen
voorbehouden.
9
6
7
3
8
1
5
4
2
1
2
5
6
4
7
3
8
9
8
3
4
5
2
9
7
6
1
3
9
8
7
1
4
6
2
5
6
5
2
8
9
3
1
7
4
7
4
1
2
5
6
8
9
3
V
N
L E G A A
T A S
S O L I S
E
O
A S I E L
A
T O
A M E N
B L A A
K
T A B
L A N S
Z
H
C
S
I
R
T
K
E
L
E
I
U
W
P
T
A
S
B
T
H
C
I
L
E
I
N
E
T
G
O
E
N
E
L
H
T
N
E
K
N
O
P
L
W
Z
O
N
M
D
D
K
A
U
G
E
5
1
9
4
6
8
2
3
7
2
7
6
9
3
5
4
1
8
4
8
3
1
7
2
9
5
6
5
1
2
7
8
4
3
9
6
P
D
A T
L
U U R
T
T S
O G S T
E
A
E N D R
B E O
R
Z E
O N IJ N
A N G
R A W I N
G I G M L
A R G E E
E R O N V
E E
L N
O E
K E
T M O O R
T T R D U
S I A C T
T T E L P
G
O
R
D
IJ
N
E
N
T
U
I
O
P
M
A
L
R
A
A
P
S
R
E
E
9
8
6
5
1
3
7
4
2
7
4
3
6
9
2
8
1
5
3
7
8
2
4
6
1
5
9
I
O L
W A A
A A R
R E
L S
A
A
K A B
S D E
E L
E L
2
9
4
1
3
5
6
7
8
1
6
5
8
7
9
4
2
3
6
2
1
4
5
8
9
3
7
K
Z
A N I
R
E
A K
I G E
G A
L
S
O U T
N E
S
E
R E N
8
3
7
9
2
1
5
6
4
4
5
9
3
6
7
2
8
1
R
M O
E M
T E
R
O P
O
E R
E T
L I
T E
Redactie
Xandra Boersma
Yvonne Dubben
Marijke Verstegen
Remco Vink
Joyce de Vries
Fotografie
Arie Kiviet
Museum Boerhaave Leiden
Shifra Jumelet
Annemieke van der Togt
Twan de Veer
Chantal de Visser
Erik Vos
Bob Walker
Realisatie en vormgeving
Het Bladmanagement
Atty Schakel
www.hetbladmanagement.nl
Puzzels
Henk Hokke
Advertenties
Hemels van der Hart
www.hvdh.nl
Reacties
[email protected]
Arriva Nederland
Afdeling Corporate Communicatie
Postbus 626
8440 AP Heerenveen
De OV-chipkaart die
voor u werkt!
De Goede Zaakpas is dé zakelijke OV-chipkaart die voor u werkt. Reizen op rekening, alle
zakelijke reizen overzichtelijk op één factuur en geen individuele declaraties meer. Bespaar
niet alleen op tijd, maar ook op kosten. Kijk voor meer informatie op arriva.nl/zakelijk. Wij
doen u graag een aanbod op maat, aangepast aan uw wensen en reisbehoeften. Goede reis!
ARRIVA.NL/ZAKELIJK