SPECIAL worier Saneren om te wonen Zwaarvervujlde industriegronden omturnen tot een compleet nieuwe parkwijk met een socisal gemengde bevolking in een PPS-constructie, dat is het ambitieuze plan voor de Hoedhaarsite in Lokeren. TEKST MARLIES VAN BOUWEL REELO MARLIES VAN BOIJWEL, LFS oit was Lokeren het wereldcen trumvan de haarsnijderij en hoe denmakerij:van depelsenvan ko nijnen en hazen knipten werklieden de haren voor vilt en bont. Naast de huis nijverheid waren er rond 1900 ook 42 bedrijven actief, waarvan Hoedhaar in het widen van de stad het grootste was. Na de Tweede Wereldoorlog kwam de kiad cnn, flu is er nag maar één haar snijderij, IDe meeste andere sites staan al Jaren leeg. Om het haar van de huid los te kriigen werd namelijk kwiknitraat ge bruikt, een zwaar metaal dat na gebruik destijds in de gracht werd gekieperd. De sites waren dus oak zwaar vervuild. ‘Toen ik halverwege de jaren negentig op de dienst huisvesting began, was het een van mijn eerste taken om de Hoedhaar site te verzegelen,’ herinnert Piet Van Theemsche zich nog. ‘De verloedering was toen op haar hoogtepunt. Er hadden zich mensen op die site gevestigd in woonwagens terwiji dat onveraniwoord was.’ De nv Oost-Vlaanderen, de eige naar van Hoedhaar, was al jarenlang failliet, het faillissement had plaatsge vonden onder de oude faillissementswet en omdat de grond een negatieve waarde O had, had de rechter geen uitspraak ge daan over het eigenaarschap ervan. Het werd een jareniang juridisch steekspel want de stad Lokeren kon de rechts• zaak onder de nieuwe faillissementswet niet heropenen. ‘Zo’n zaak overstijgt de knowhow van een gemeente,’ zegt Piet Van Theemsche en dus deed Lokeren een beroep op de intercommunale In terwaas. ‘Zowel voor het eigenaarssta tuut, als voor de sanering en de ontwik keling van het terrein heeft Interwaas er de schouders ondergezet, maar we wer den er altijd nauw bij betrokken.’ Eerst saneren Vóór de sanering in Lokeren had de OVAM geen ervaring met kwik in de grand, ondertussen zijn de 42 terreinen geinventariseerd en heeft de OVAM al twaalf saneringsprojecten op de rails gezet. Piet Van Theemsche: ‘Gelukkig was de l-Ioedhaarsite van meer dan acht hectare niet helemaal vervuild, alleen de beek en het fabrieksterrein. Drie Jaar geleden werd met de bodemsanering ge start, bet terrein werd afgegraven en ge reinigd in gespecialiseerde installaties. Toen kwam bet einddoel in zicht. Vanaf verhuizen en de renovatie van blok twee kan beginnen.’ dan zijn we met Interwaas op zoek ge gaan naar een herontwikkeling.’ Dat was geen gemakkelijke oefening, het RUP schreef een kiassieke verkaveling voor maar het terrein bevindt zich op 300 me ter van de Markt. Het RUP kreeg een andere bestemming en tijdens de Thuis in-de-Stad-wedstrijd kreeg het project een eervolle vermelding als een project met potentie. Maar er was nog een sanering nodig: aan de rand van het gebied staan sinds de jaren tachtig ook drie grate sociale woonblokken, de Hoedhaarblokken. De blokken vertoonden al van bij hun ople vering grote mankementen zoals koude bruggen en lekkende daken. Ze waren in handen van een Gentse socialehuis vestingsmaatschappij; ondertussen werd het eigenaarschap overgenomen door de V!vISW. Voor deze saneringsopera tie werkt de stad prima samen met de VMSW en de sociale-huisvestingsmaat schappij Tuinwijk. Piet Van Theemsche: ‘Eerst hebben we met de gezamenlijke werkgroep een verhuurstop afgekon digd, zodat we ruimte vrij kregen om alle huurders van den blok in de twee over blijvende blokken te huisvesten. Deze winter werd dat eerste blok gestript tot op de betonnen constructie, nu begint de heropbouw. Bij het heen en weer schui yen worden de sociale huurders goed be geleid zodat de eerste Iichting in oktober dit Jaar weer naar blok één zal kunnen Een nieuwe wijk met park Voor het ontwerpend onderzoek had de stad een wedstrijd uitgeschreven met als uitdrukkelijke opdracht een parkruimte van meer dan 2,5 hectare te creëren. ‘In terwaas kocht de gronden en droeg een deel van de kosten van de sanering. Maar dan nog moesten we het project finan cieel rondkrijgen. Na het ontwerpend het hele gebied, met drie toegangswegen en ondergrondse parkeergarages. Oak dat was een moeilijke oefening: je wilt groen en parkeerplaatsen maar dat alt el kaar zo rap in de weg! Nu is er een bouw aanvraag ingediend voor het openbaar groen en de infrastructuurwerken. Als we die gauw krijgen, kunnen we in april nog met die werken starten. Naast park appartementen komen er winkels maar ookeen crèche die de stad zal overnemen bij de oplevering.> Pet Van Theemsche: ‘Zowel voor het eigenaarsstatuut, als voor de sanering en tie ontwikkeling van het terreiri heeft lnterwaas er de schouders ondergezet, maar de stad werd er altijd nauw bij betrokken.’ onderzoek waren er vier geInteresseer de kandidaten. Na een meer gedetail leerd bestek heeft de stad twee jaar gele den gekozen voor een PPS-constructie met Van Roey Vastgoed n” en architect Stdphane Bed.’ Voor alle partners van het project begon een zeer intensieve pe node. Piet Van Theemsche leerde veel bij: ‘Onze privdpartners drongen aan op een sluitend businessplan. We hebben bet ontwerp dan ook gewijzigd, aange past, opnieuw gewijzigd om het busi nessplan toch maar rond te kriigen. Dat konden we dankzij de 2,5 milioen euro subsidie van Thuis in de Stad. zonder die subsidie zou er toch minder groen zijn gekomen. Nu komt er een park voor Cornmunicatie Voor Lokerse rnaatstaven is dit een groot project, het gaat veel ruimer dan huisves ting en het fletst tussen de gewone werk zaamheden van de stadsmedewerkers door. Elke maand komen de verschil lende werkgroepen samen: niet alleen de stuurgroep en de technische werkgroep maarookdecommunicatiewerkgroep. Er is een goede website (wwwhoedhaar.be), af en toe zijn er bezoeken aan de site en er was een wedstrijd voor het mooiste konijn. Maar de communicatiewerk groep had ook andere besognes. Piet Van Theemsche: ‘In de aanpaiende Vermeu lenstraat groeide er onrust over wat er achter hun tuinen zou gebeuren, er was schrikvoor de schaduw van de mogelijke blokken en daarom hebben we de mensen individueel bezocht om het hele plan uit te leggen. Bij sommigen zaten we wel twee uur te praten.’ De gemeentelijke bijdrage Over tien jaar zal de hele wijk klaar zijn, ook de 85 eengezinswoningen in het ui terste zuiden van het project. Dat wor den budgetkavels, Interwaas heeft erva ring met bet aanbieden van kavels voor de doelgroep die net geen recht heeft op sociale kavels. Om deze 85 budgetkavels te laten harmonieren met de rest van het project zijn er strikte bouwvoorschnif ten en een architectenpool. Dc rest van de 306 woongekgenheden is in handen van Van Racy Vastgoed nv, daarvan ziin cr48 sociale huurwoningen die naast de moskee van Lokeren komen. Voor Net Van Theemsche is het dui delijk: ‘Een lokaal bestuur moet inspe len op de lokale behoeften en nadenken op welkvlak het bijdraagt tot betaalbaar wonen. Daarom hebben we Van Roey Vastgoed nv recht van opstal gegeven. Met was onze bijdrage om het businessplan sluitend te krijgen. Anders was dit goede project algauw met tien jaar uitge steld geraakt. Nu konden we onze hoge eisen zoals het park van meer dan twee hectare, een publieke parking, crèche en het communicatietraject realiseren en bleven we juridisch mee aan boord.’ • Marlies var Bouwel is hoofdredacteur 1 van Lokaa Lokeren zet de haas naast de Durme, want de stad gaat niet alleen prat op het Industriele erfgoed, er staat op de vervuilde gronden van de haarsnijderfj industrie een ambitieus woonprojert op stapel. 3D februari 2014 LokaaI Lokaal februarF 2014 31