start In Beweging Joke Bos programmacoördinator AOC- de Pijp [email protected] Psychosociale hulpverlening Vormen van behandeling en begeleiding die als oogmerk hebben de persoon met dementie te ondersteunen bij de aanpassing aan, en aanvaarding van, de gevolgen van dementie Doelen • Bevorderen van welbevinden • Voorkomen of verminderen van ontregelingen in stemming en gedrag Ontregelingen in stemming en gedrag angst depressie agitatie achterdocht onrust apathie wanen combinatie biologische, psychologische en sociale factoren stress Beleving van dementie Adaptieve opgaven • Omgaan met eigen beperkingen • Handhaven emotioneel evenwicht • Behoud van een positief zelfbeeld • In contact blijven met familie/ vrienden • Omgaan met hulpverleners • Omgaan met institutionele omgeving • Omgaan met onzekere toekomst (Dröes, 1991; De Lange 2004) Ervaringen Verliezen, ook van onafhankelijkheid en zelfwaardering, onzekerheid, andere belevingswereld, boosheid, angst, frustratie, veranderde sociale relaties en rollen STRESS (Clare, 2002; Steeman et al., 2007; De Boer et al., 2007) Adaptatie-coping Adaptatie-coping model model Persoonlijke factoren Ziekte gerelateerde factoren Materiële en sociale factoren interne processen Cognitieve inschatting Adaptieve taken Coping strategie waargenomen betekenis; herinschatting Coping gedrag Voorlopige resultaten van het aanpassingsproces symptomen, emotionele reacties externe kringloop (Uit: Dröes, In beweging; over psychosociale hulpverlening aan demente ouderen, Intro, Nijkerk, 1991) Perspectief psychomotorische therapie Medisch perspectief Gevolgen perspectief Psychosociale perspectief ziekte stoornissen beperkingen handicaps aanpassing aan/ omgaan met de gevolgen van ziekte genezing rehabilitatie/ compensatie begeleiding/ ondersteuning Definitie Psychomotorische therapie is het behandelen van psychosociale problemen van mensen door middel van bewegingsactiviteiten en/of speciale aandacht voor de lichaamsbeleving • bewegingsgeoriënteerde methoden (bewegingsactiviteiten) • lichaamsgeoriënteerde methoden (bijv ontspanningsoefeningen) Waarom bewegen als therapeutisch middel bij dementie? men vindt spel en sportieve bewegingsactiviteiten leuk door beweging interactie met omgeving: taal van het lichaam (communicatie door gebaren, houding, mimiek) behoud van bepaalde functioneringsaspecten geheugen: procedurele leren waarnemen: somatosensorisch waarnemen, lichaamsschema, herkennen en begrijpen van lichamelijke expressie en emoties handelen: (imitatie van) bewegen, sociale vaardigheden Functies van bewegen Functioneel anatomische en fysiologische functie Communicatieve functie Middel bij reactivering bevordering affectief functioneren resocialisering Communicatieve functie Mensen communiceren met omgeving door waarnemen denken spreken, en …. bewegingsgedrag Taal van het lichaam gebaren houding mimiek Bij mensen met dementie is bewegen een goed alternatief als verbale communicatie moeilijker wordt Reactivering Omgaan met eigen beperkingen POE - EMGO-Institute - etc. Geheugen: onthouden, herinneren Waarnemen: oriëntatie persoon, ruimte, tijd Taal: (non)verbaal Handelen: motoriek, reactie, concentratie Initiatief en keuze Bevordering emotioneel functioneren Handhaven emotioneel evenwicht Succes en plezier Psychische ontspanning Afreageren emoties Behoud positief zelfbeeld Ervaren eigen mogelijkheden Versterking identiteitsgevoel en Controlegevoel Resocialisering Communicatie Samenwerking Nieuwe contacten Boek: Beweeg met ons mee! Bewegingsactiveringsprogramma in groepsverband (BAP) - theoretische inleiding - 60 voorbeelden van aangepaste bewegingsactiviteiten (spel, sportief, hobby, huishoudelijk) - van eenvoudig naar meer samengestelde bewegingsopdrachten - aandacht voor het individu, maar ook voor de groep - materialen: gemakkelijk hanteerbaar, uitlokken tot bewegen, helpen contact met anderen te leggen - thema’s op het terrein van communicatie, reactivering, resocialisering, affectief functioneren Dröes, R.M. Beweeg met ons mee! Elsevier/De Tijdstroom 1997, 2000. Thema Reactivering In een veilige omgeving stimuleren van mogelijkheden op gebied van • Geheugen eenvoudige opdrachten, herhaling, herinneringen ophalen van kort en lang geleden • Waarnemen zintuigstimulatie, oriëntatie • Taal nonverbale en verbale communicatie, gesprekjes • Handelen spel en sportieve activiteiten Dröes, R.M. Beweeg met ons mee! Elsevier/De Tijdstroom 1997, 2000. Thema Resocialisering In een veilige en vertrouwde omgeving waar men zich geaccepteerd voelt bevorderen van sociale relaties door • Activiteiten waarin communicatie en samenwerking centraal staat (sport en spel in tweetallen en in groepsverband) • Communicatie tijdens activiteiten • Groepsgesprekken (voor- en nagesprek) Dröes, R.M. Beweeg met ons mee! Elsevier/De Tijdstroom 1997, 2000. Thema Bevorderen affectief functioneren In een omgeving waar een positieve warme sfeer is, en waar men als persoon wordt gewaardeerd, plezier en succes kunnen beleven, door • Empathische communicatie (invoelend) • Validerende benadering (bevestigend) • Waardering van persoonlijk initiatief • Systematische beloning van acties • Reminiscentieactiviteiten • Individuele contacten N.B. Dat wil niet zeggen dat men altijd positief gestemd hoeft te zijn! . Dröes, R.M. Beweeg met ons mee! Elsevier/De Tijdstroom 1997, 2000. Contact / communicatie in beweging Creëren van veilige en open sfeer Complexiteit activiteiten goed afstemmen op cognitieve mogelijkheden deelnemers Communicatieve elementen • Afstemmen • Oogcontact • Groeten • Vriendelijke gezichtsexpressie • Meebewegen (spiegelen) • Initiatieven opmerken, bevestigen en beantwoorden Deze elementen ook verwerken in bewegingsopdrachten zodat de communicatie tussen deelnemers wordt bevorderd start Hoe laat je een ander bewegen/dansen • • Je in te leven in de ander Door de juiste afstand, hoogte aan te nemen • De muziek bepaalt voor een deel de beweging • Is het je muziek? • Spiegelen start Mantelzorger er bij betrekken Hoe? •Informatie geven •Ondersteunen in proces •Niet meteen uitnodigen om te laten zien hoe leuk partner danst Thuis •Wat kan samen •Naar kunst kijken •Naar Concert •Samen sporten indien mogelijk, wandelen (Fitness) start start start Wij bewegen, u ook? Dank voor uw aandacht
© Copyright 2024 ExpyDoc