Jan Harmen Kwantes

13 mei 2014
De aansprakelijkheid van de
veiligheidskundige
mr. Jan Harmen Kwantes
Rechtsgebieden (1)
- Publiek recht: Overheid – burger
- Strafrecht: Overheid - monopolie Openbaar Ministerie –
burger
(Wetboek van strafrecht + Wetboek van Strafvordering)
Doel: bestraffing – generieke afschrikking - preventie
- Bestuursrecht: Verhouding overheidsorgaan - burger
(o.a. Arbowet, WVP, WIA + Algemene wet bestuursrecht)
Doel: evenwicht zoeken tussen overheid en burger. Niet
primair straffen.
Rechtsgebieden (2)
- Privaatrecht: Burgers onderling
- Bijv. arbeidsovereenkomsten = relatie werkgever –
werknemer)
(Burgerlijk Wetboek + Wetboek van burgerlijke
rechtsvordering)
Doel: compensatie, veelal in de vorm van schadevergoeding
Drie rechtsgebieden kennen eigen juridische procedures
1
13 mei 2014
Veiligheidskundige in Arbowetgeving
 Arbowet: veiligheidskundige wordt niet genoemd, alleen deskundige
personen met certificaten + bedrijfsartsen (BIG); zie artikel 14, lid 1.
 Arbobesluit: in artikel 2.7 komt voor het eerst de veiligheidskundige
om de hoek kijken + certificaat-eis
 Arboregeling: afgifte certificaat vakbekwaamheid veiligheidskundige
in artikel 2.16 + Bijlage IIe (Werkveldspecifiek certificatieschema
voor het persoonscertificaat Hogere Veiligheidskundige)
Bestuurs- of strafrechtelijke aansprakelijkheid
veiligheidskundige op basis van de Arbowet?
1. Artikel 32 geeft I-SZW de mogelijkheid om de werkgever procesverbaal te geven (start strafrechtelijke procedure).
2. Artikel 33 geeft I-SZW de mogelijkheid om werkgever en werknemer
een bestuurlijke boete te geven (bestuursrechtelijke handeling).
3. Veiligheidskundige is dus op basis van Arbowetgeving geen
normadressaat (subject van regels)
Bij fout van een veiligheidskundige?
- Kan I-SZW de veiligheidskundige dus geen bestuurlijke boete geven.
- Kan I-SZW op basis van de Arbowet geen proces-verbaal opmaken
tegen veiligheidskundige
- I-SZW kan wel een klacht indienen bij Certificerende instelling van
de veiligheidskundige.
- Eventueel kan Certificerende instelling certificaat intrekken (zie
bijlage IIe van de Arboregeling)  u mag geen RI&E meer toetsen.
2
13 mei 2014
Of loopt de veiligheidskundige nog een ander
risico?
1. Ja dat kan, indien er strafrechtelijke fouten (op basis van het
Wetboek van strafrecht) door de veiligheidskundige zijn gemaakt.
Zeker waar het gaat om opzettelijk handelen.
2. Bij bijv. Chemie-Pack werden leidinggevenden veroordeeld wegens
o.a. artikel 158 Wetboek van Strafrecht: “Hij aan wiens schuld
brand, ontploffing of overstroming te wijten is, wordt gestraft met..”
3. Schuld of opzet moet door het Openbaar Ministerie
worden bewezen.
Privaatrechtelijke aansprakelijkheid van de
veiligheidskundige? Schadevergoeding? (1)
1. Veiligheidskundige als werknemer. Veiligheidskundige veroorzaakt
schade aan eigendommen van anderen: nee, werkgever is
aansprakelijk voor fouten onderschikten (art. 6: 170 BW)
2. Veiligheidskundige als werknemer. Veiligheidskundige veroorzaakt
schade aan eigendommen werkgever: nee, geen aansprakelijkheid
voor veiligheidskundige (art. 7: 661 BW).
Privaatrechtelijke aansprakelijkheid van de
veiligheidskundige? Schadevergoeding? (2)
1. Veiligheidskundige als zelfstandig adviseur: Ja, wegens het niet of
niet-goed nakomen of uitvoeren van een dienstverleningsovereenkomst.
2. Veiligheidskundige als zelfstandig adviseur: Ja, een mogelijk
slachtoffer kan altijd proberen schade vergoed te krijgen op basis
van de ‘onrechtmatige daad’ (art. 6: 162 BW).
Gelukkig voor zelfstandig opererend veiligheidskundige moet
slachtoffer wel alles bewijzen.
3
13 mei 2014
Mogelijkheden om onder deze aansprakelijkheid
uit te komen?
1. Aansprakelijkheid beperken via de algemene voorwaarden
(exoneratie-beding).
2. Sluit een (beroeps)aansprakelijkheidsverzekering af (als zelfstandig
adviseur), óf een aansprakelijkheidsverzekering bedrijven (AVB) als
bedrijf.
3. Zorgen dat er goed werk wordt (af)geleverd door de
veiligheidskundige.
Samenvattend
1. Veiligheidskundige wordt niet gauw strafrechtelijk aansprakelijk
gesteld, dan moeten er aanzienlijke/ernstige fouten gemaakt zijn óf
er moet opzettelijk gehandeld zijn.
2. Veiligheidskundige zal niet door I-SZW beboet worden
(bestuursrechtelijk), wél kan een fout van een veiligheidskundige
eventueel leiden tot intrekken certificaat.
3. Kans op privaatrechtelijke aansprakelijkheid veiligheidskundige is
voor zelfstandig opererend veiligheidskundige iets groter dan voor
veiligheidskundige in loondienst, maar de facto toch klein.
Maar hoe klein risico verder te verkleinen?
Privaatrechtelijke eis: ‘handel zorgvuldig zoals van een redelijk
handelend en redelijk bekwaam professional mag worden verwacht’.
- de eigen certificatie-eisen van veiligheidskundigen volgen
- houden aan beroepscode veiligheidskundigen van NVVK
- indien protocollen beschikbaar, die gebruiken, tenzij..
- raadpleeg collega’s bij twijfel
- blijf op de hoogte van het vakgebied
4
13 mei 2014
Tot slot
Succes met uw werk en dank voor uw aandacht!
5