Jaarverslag 2013
Jaarverslag 2013
ZZg / Zeister Zendingsgenootschap
Zusterplein 20  3703 CB ZEIST
www.zzg.nl  [email protected]
(030) 692 71 80
ZZg jaarverslag 2013
1
Inhoudsopgave
Voorwoord
3
1.
ZZg in het kort
4
2.
Fondsenwerving
2.1 donateurs
2.2 scholen
2.3 kerkelijke gemeenten
2.4 overige organisaties
2.5 nalatenschappen
7
8
9
9
10
3.
Besteding aan doelstelling
3.1 zending
3.2 diaconaat
3.3 ontwikkelingssamenwerking
3.3.1 gezondheidszorg
3.3.2 onderwijs
3.3.3 bestaanszekerheid
12
12
12
14
14
4
Educatie
19
5
Beleidslijnen buiten het primaire proces
20
6
Beheer en bestuur
21
7
Verantwoordingsverklaring ZZg
25
8.
Toekomstparagraaf
27
9.
Risicoparagraaf
28
10.
Toelichting op financieel resultaat
29
11.
Subsidiebeschikkingen 2013
31
17
Jaarrekening 2013
ZZg jaarverslag 2013
34
2
Voorwoord
Geachte lezer,
Met dit jaarverslag legt het ZZg-bestuur graag verantwoording aan u af over de werkzaamheden van
het Zeister Zendingsgenootschap in 2013. Een jaar waarin we weer op de bijdragen van velen
mochten rekenen en veel projecten konden ondersteunen. Wij bedanken iedereen die, op welke wijze
dan ook, het ZZg in materiële of immateriële zin heeft gesteund. Een speciaal woord van dank gaat uit
naar de vrijwilligers die ons helpen. Hun steun is zo tastbaar en direct dat die altijd weer inspireert.
Voor een groot deel hebben we kunnen voldoen aan de voornemens in het beleidsplan.
We hebben via regiobijeenkomsten actief contact gezocht met de EBG-achterban. Het was goed daar
heel verschillende mensen te ontmoeten die allemaal het ZZg een warm hart toedragen. Het zijn
momenten van onderling contact en bemoediging bij het werk.
Helaas is het niet gelukt de neerwaartse lijn qua inkomsten ten positieve om te buigen. Ook het ZZg
ondervindt de last van de economische recessie. Dit is zorgwekkend.
Dit jaar hebben we als bestuur een zelfevaluatie uitgevoerd, op grond waarvan enkele voorstellen zijn
uitgewerkt.
Wij hebben gezamenlijk vastgesteld dat het belangrijk is elkaar mee te blijven nemen in het zoeken
naar kansen en mogelijkheden en om daarbij gebruik te maken van ieders kwaliteiten. Draagvlak en
vertrouwen blijven belangrijke pijlers van ons beleid.
In 2014 werken wij verder. Wij staan nu voor een nog grotere uitdaging waarin beleidskeuzes
nadrukkelijk voor het voetlicht gehouden zullen worden.
Het moge duidelijk zijn dat wij uw morele en financiële ondersteuning ook dit jaar nodig hebben.
Laten we als bestuur, medewerkers en leden van het ZZg elkaar steunen in ons belangrijke werk en
elkaar blijven inspireren bij de doelen die we ons hebben gesteld.
Stanley H. Veldwachter
Voorzitter Zeister Zendingsbestuur
ZZg jaarverslag 2013
3
1
ZZg in het kort
Wie zijn we?
Het Zeister Zendingsgenootschap (ZZg) is de organisatie voor zending van de Evangelische
Broedergemeente in Nederland. Het maakt deel uit van de Europese Continentale kerkprovincie
en is daarmee onderdeel van de wereldwijde Broeder Uniteit. Opgericht in 1793, werkt het ZZg
al meer dan twee eeuwen aan het bekend maken van Gods heil dat in Jezus Christus aan de
wereld is verschenen.
Het unieke van het ZZg
Het ZZg is de oudste zendingsorganisatie in Nederland die zich op het ondersteunen van landen of
projecten in het Zuiden richt. Het verschil met een reguliere projectorganisatie is dat wij de relatie even
belangrijk vinden als het resultaat. Door die relatie blijven we ook trouw aan onze partnerorganisaties
als de resultaten tegenvallen; we maken ons dus afhankelijk van hun prestaties. Het ZZg wil
donateurs in Nederland verbinden aan organisaties in het Zuiden die zich inzetten voor (kans)armen.
Die onderlinge verbondenheid blijkt natuurlijk uit tastbare steun, maar als zendingsorganisatie weten
we goed dat geld niet het enige belangrijke is in de relatie. Dat maakt ons extra gevoelig voor de
geestelijke of mentale kant van ondersteuning en hulp. Vaak is een projectplan en de inzet van
middelen niet genoeg om een duurzame verbetering van de situatie te laten ontstaan. Daarom vinden
we het ook uitermate belangrijk dat onze partnerorganisaties zelf lobbyen bij hun overheid en zelf
fondsenwerven voor hun projecten.
Beleidsdoelen
De strategische speerpunten uit het beleidsplan 2011-2015:
1-Capaciteitsontwikkeling
Onze partnerorganisaties vinden het belangrijk om niet meer afhankelijk te zijn van externe
financiering vanuit het buitenland. Daarom ondersteunen we de Evangelische Broedergemeente in
Suriname bij de capaciteitsversterking van hun Centraal Kantoor. Het is de bedoeling dat een
versterkt kantoor beter kan functioneren, de eigen bijdragen van gemeenten kan innen, effectiever het
onroerend goed kan exploiteren en succesvol kan lobbyen voor overheidssteun.
In Tanzania bouwden we onze exploitatiesteun aan de Evangelische Broedergemeente af, maar we
dragen meer geld bij aan projecten die gericht zijn op een combinatie van onderwijs en
inkomensverwerving.
In ons programma voor het Binnenland van Suriname, dat gefinancierd wordt met Nederlandse
overheidssteun MFSII, vormt capaciteitsontwikkeling een sleutelrol, zowel in het onderwijsprogramma
als in het economische programma. Het is de bedoeling dat de regionale organisaties in het
Binnenland vanaf 2016 hun begeleiding zonder hulp vanuit Nederland uit kunnen voeren.
2-Sterkere projecten
Het is voor onze werving van groot belang dat we sterke projecten voorhanden hebben, die we voor
ondersteuning in beeld kunnen brengen bij onze donateurs. De gedachte is dat
capaciteitsontwikkeling van partnerorganisaties zich zal vertalen in de aanbieding van sterkere
projecten.
3-Fondsenwerving
We leggen een groot accent op de fondsenwerving door de bestaande werving via bijvoorbeeld het
ZZg- Nieuws effectiever te maken en door op zoek te gaan naar nieuwe donateurs, die eenmalig of
regelmatig projecten willen ondersteunen.
Realisatie Jaarplan 2013 in samenvatting
In 2013 heeft het ZZg met zo’n 60 subsidietoekenningen veelsoortig zendings-, diaconaal en
ontwikkelingswerk ondersteund in landen waarin de Broedergemeente bestaat. De hoogste subsidie
bedroeg € 80.000, de laagste € 400.
Maar niet alleen met geld, maar ook met veel gesprekken, bezoeken en andere interventies is
wereldwijd contact geweest om onze partners te versterken in hun professionaliteit, om te luisteren
naar wat hen inspireert, om te delen wat ons bezighoudt.
ZZg jaarverslag 2013
4
Onze activiteiten, geordend als bijdragen aan onze beleidsdoelen:
1-Capaciteitsontwikkeling
De Algemeen Secretaris van het ZZg had intensief overleg met de Algemeen Coördinator van de
EBGS. We merkten verbetering op:
-snellere afhandeling van projectaanvragen en –rapportages (dit kwam vooral door de aanstelling van
een senior projectmedewerker, die de Algemeen Coördinator veel uitvoerend werk uit handen kon
nemen);
-er werd met succes gelobbyd voor overheidssubsidie voor kinderhuizen en internaten;
-er werd een organisatiescan uitgevoerd om de processen op het kantoor gerichter te versterken;
In Tanzania lijkt vooral de Evangelische Broedergemeente in de Zuid-Provincie de zaken
organisatorisch goed op orde te hebben. We steunden diverse projecten, waaronder een
weeskinderenprogramma en een Vakopleidingscentrum. In Tanzania werken we nauw samen met
collega-organisaties uit Duitsland en Zwitserland.
Capaciteitsontwikkeling bij de organisaties die steun ontvangen via MFSII gaf ook resultaat te zien:
-betere en tijdiger rapportage;
-betere samenwerking onderling;
-betere en tijdiger indiening van plannen.
We zien wel dat niet elke organisatie sterker wordt en realiseren ons ook dat we de kracht van een
organisatie uiteindelijk af willen meten aan de effecten van hun activiteiten.
2-Sterkere projecten
We waren van plan om met een aantal sterke projecten, vuurtorenprojecten genaamd, te gaan
werven. Hier bleek onze afhankelijkheid van partnerorganisaties in het Zuiden. Soms bleek het lastig
om een goed werfbaar project op te schalen (weeskinderen in Tanzania), soms bleek het lastig om
een goed project over te brengen bij donateurs (Aflatoun), soms bleek dat de partnerorganisatie zelf al
met succes fondsen had benaderd, terwijl wij in Nederland twee geïnteresseerde fondsen hadden
gevonden.
We zien ook dat het voor een kerk moeilijk is om grote en sterke projecten aan te bieden voor
ondersteuning. Een kerk is nu eenmaal geen professionele projectorganisatie en zal dat ook niet
worden. Hier blijkt dat een kerk zich wel met passie en bezieling kan inzetten voor armen, maar
daarmee geen professionele projectorganisatie wordt.
Eind 2012 sloten we een overeenkomst met de Stichting Trijntje Beimers waardoor we ons samen
met hen inzetten voor de Missieposten Kilangala en Kantembo in de Rukwa-regio in ZuidwestTanzania.
3 Fondsenwerving
Er waren enkele tegenvallers in 2013: de geplande veiling ging niet door en we zagen steeds
duidelijker dat we een grotere variëteit aan projecten nodig hebben om succesvol geld te kunnen
werven. Intussen werden er wel degelijk met succes grote gevers benaderd. Ook de werving via het
ZZg-Nieuws ging door, maar daar kon de dalende tendens van de afgelopen jaren niet omgebogen
worden.
Toekomst
Bestuur en staf hebben tijd vrij gemaakt om zich te bezinnen op de toekomst. In 2015 loopt ons
huidige beleidsplan af en houdt ook de Medefinanciering van de Nederlandse overheid voor onze
programma´s voor het Binnenland van Suriname op. Dat betekent dat we ons fundamenteel bezinnen
op onze legitimiteit: we proberen de laatste jaren steeds meer in te zetten op capaciteitsversterking en
stimuleren dat onze partnerorganisaties de financiering in eigen land verhogen. Dat betekent in elk
geval voor Suriname dat onze financiële bijdrage zal afnemen. Zeker, er is een rol als ondersteuner
van projecten die de kerken zelf uitvoeren. En er zullen vragen om steun blijven komen, met name uit
Tanzania. De tijd zal leren hoe breed onze basis zal zijn als fondsenwervende organisatie.
In de loop van 2014 zullen we de beleidslijnen voor 2016 - 2020 schetsen, zodat het nieuwe
beleidsplan in 2015 kan passeren in de Algemene Ledenvergadering. Welke de lijnen precies zijn
staat nu nog niet vast, zeker is wel dat het ZZg na 2015 een drastische verandering zal ondergaan.
Gelukkig is er beleidsruimte voor nieuwe ontwikkelingen dankzij het aanwezige eigen vermogen.
ZZg jaarverslag 2013
5
Enkele getallen
Inkomsten 2013
Besteed in Suriname
Besteed in Tanzania
Besteed in overige landen
Vrijgevallen verplichtingen
Bestedingen aan de doelstellingen:
ratio t.o.v. de totale baten
ratio t.o.v. de totale lasten
Medewerkers
Vrijwilligers op kantoor
Abonnees ZZg-nieuws
Particuliere donateurs in 2013
€ 2.072.802
€ 1.012.424
€ 173.777
€ 90.906
€ 150.497 -/70.7%
77.4%
10 (7,6 FTE)
3
ca. 13.500
ruim 8.100
Bestuur
Het ZZg kent een bestuur dat vijf keer per jaar bijeenkomt. De dagelijkse leiding berust bij de
algemeen secretaris.
Normen 2013
Kosten eigen fondsenwerving ten opzichte van baten fondsenwerving 16,2%. Onze eigen norm is:
15%; (CBF-norm is: 25%)
Beheer en administratie ten opzichte van het totaal van de uitgaven: 10,9 %
We zien dat het steeds lastiger wordt om te voldoen aan deze normen door teruglopende inkomsten
en nemen beleidsmatige maatregelen in 2014/2015. Tot die tijd volgen we het huidige Beleidsplan
2011-2015.
Inspiratie
We hebben ons dit jaar laten inspireren door de Dagtekst die we meekregen van de Evangelische
Broedergemeente in Zeist: Wij zijn als een vogel ontsnapt uit het net van de vogelvangers, het net is
gescheurd en wij, wij zijn ontkomen.(Ps 124, 7).
De woorden van de psalmist hebben ons gestimuleerd om niet te verkrampen door de wellicht
sombere toekomst voor het ZZg, maar door eerder een stapje terug te doen, ons te bezinnen op de
waarde van ons werk en te kijken waar de scheur in het net zit. Daarnaast: te vertrouwen op de liefde
van God die ook in moeilijke tijden bij ons zal blijven.
ZZg jaarverslag 2013
6
2
Fondsenwerving
Het ZZg is van oorsprong een zendingsorganisatie. Men steunde de zendelingen met bemoediging,
gebed en geld. Die steun is sindsdien niet wezenlijk veranderd.
We willen graag veel meer mensen bij ons werk betrekken en zien ons in een verbindende rol tussen
de achterban in Nederland en de mensen voor wie ons werk bedoeld is. De betrokkenheid van onze
achterban vertaalt zich uiteindelijk ook in donaties.
We maakten bij onze werving van giften strategische keuzes in de hoeveelheid tijd die we per groep
potentiële gevers inzetten. We onderscheiden in die groepen:
-Donateurs
Veel aandacht besteedden we aan onze trouwe achterban die vaak al tientallen jaren betrokken is bij
het ZZg en reageert op onze mailings. Het gaat om een grote groep trouwe gevers, die relatief kleine
giften geeft.
Daarnaast richtten we ons op gevers die door andere redenen dan een mailing een relatief grote gift
geven.
Onze strategie kenmerkt zich door proactief contact maken, of blijven houden. Voorbeeld: bedankje
per brief of telefoon bij opvallende giften.
-Scholen
Hier waren we eerder reactief dan proactief, omdat dit een weerbarstige groep geworden is. Wellicht
zullen scholen in het nieuwe beleidsplan eerder onder draagvlakversterking dan onder werving vallen.
-Kerkelijke gemeenten
Beginnend in Zeist zijn we onze mogelijkheden om actief kerken te benaderen beter gaan benutten, al
moet dat nog verder uitgebouwd worden. Een aanzet tot meer contacten met de kerken in Zeist
vormde de jaarlijkse Aktiviteitenmarkt van 7 PKN-gemeenten, Ook op de Oecumenische Kerkendag in
Zeist gaf het ZZg acte de présence.
-Overige organisaties
Ook deze groep kreeg veel aandacht, met name de vermogensfondsen. Hier dienden we onze
inspanning om in beeld te komen bij fondsen echter wel goed af te stemmen op de projecten van onze
partnerorganisaties waarvoor we steun vragen. Soms bleek het een knelpunt te zijn dat we te weinig
goede projecten konden aanbieden aan een contact dat op zich welwillend tegenover het ZZg en onze
werkwijze staat.
-Nalatenschappen
We hebben in 2013 een in tijdsinvestering gemeten bescheiden verkenning gedaan naar
mogelijkheden om onze inkomsten op dit terrein te vergroten.
We versterkten het contact met onze achterban ook door activiteiten die wel de betrokkenheid bij ons
werk of bij onze organisatie vergroten, maar die niet direct in een gift vertaald worden. Deze
activiteiten kunnen evengoed tot Educatie, draagvlakvergroting, gerekend worden.
-We maakten een film in het kader van 150 jaar afschaffing van de slavernij in Suriname (KetiKoti),
een follow-up van het boek Zoektocht in Vrijheid.
-We profileerden ons als een organisatie die het geloof als drijfveer kent door in het ZZg-Nieuws
regelmatig het thema Bezieling aan te snijden.
-We hielden huiskamerbijeenkomsten en organiseerden samen met de EBG opnieuw het
Zendingsfeest om de onderlinge band te versterken. Daarnaast heeft de Algemeen Secretaris zes
keer in een EBG-gemeente in Nederland gepreekt.
Focus op: Huiskamerbijeenkomst
In december 2012 vond in Zeist de eerste huiskamerbijeenkomst plaats bij een bevriende dominee,
inmiddels emeritus, die het ZZg een warm hart toedraagt. Hij had enkele vrienden en bekenden in zijn
huiskamer uitgenodigd om hen in contact te brengen met het werk van het ZZg. Het gesprek ging over
historie, werkwijze en projecten van het ZZg. Donaties werven was niet het doel, maar contact maken,
mensen bevragen naar hun mening en mogelijkheden/kansen die ze zien voor het ZZg. Meedenken
dus.
Het was een plezierige avond, maar het werd meer dan dat alleen. Via het netwerk van een van de
aanwezigen kregen we de kans om een project voor te dragen als actiedoel voor de jaarlijkse
Aktiviteitenmarkt van de Zeister PKN kerken. Dat hadden we op eigen houtje al wel eens geprobeerd,
zonder succes, maar nu lukte het wel. Resultaat in 2013: aandacht voor het ZZg in de zeven Zeister
PKN-kerken en in de lokale media, plus ruim € 4.125 voor het weeskinderenproject in Tanzania.
ZZg jaarverslag 2013
7
2.1 Donateurs
We maken in de jaarrekening een onderscheid in de giften van onze donateurs:
-Giften die we direct kunnen koppelen aan een mailingactie (ZZg-Nieuws, Nieuwsbrieven). Hier
hebben we gezocht naar betere selecties van potentiële gevers die dan een toegespitste
begeleidende brief kregen. Daarmee hebben we de te verwachten daling in de respons beperkt weten
te houden. Maar door hoge leeftijd en sterfte raken we jaarlijks een paar honderd trouwe donateurs
kwijt. De aanwas van en inkomsten uit nieuwe donateurs blijven daar bij achter. De economische
crisis en de aangekondigde bezuinigingen noodzaakten mensen om hun giften te herzien, zo hoorden
wij regelmatig aan de telefoon. Diverse mensen voegden daar het woord “helaas” aan toe. Aan de
kostenkant zijn we er in geslaagd om ondanks stijgende prijzen goedkoper te kunnen werken, door
kritisch te kijken naar wie we wel en wie we geen post sturen.
-Grote giften (meer dan € 1.000) die we niet direct kunnen koppelen aan mailingacties. Hier gaat het
om Vaste Toezeggingen, Schenkingen, Overige Giften van Particulieren en Extra Bestemde
Bijdragen.
In dit aandachtsgebied hebben we geprobeerd nieuwe groepen mensen bij het werk van ZZg te
betrekken. Het plan was bijvoorbeeld om een veiling te organiseren om nieuwe potentiële gevers te
leren kennen. Deze veiling is uiteindelijk niet doorgegaan omdat de te verwachten opbrengst in deze
tijd van recessie niet op zou wegen tegen de benodigde investeringen in tijd en geld. Wel
organiseerden we een apart gastenprogramma tijdens het Zendingsfeest, wat door de genodigden
zeer werd gewaardeerd.
Hoewel het maken van vrienden niet vanzelf en onmiddellijk doorloopt in het ontvangen van giften,
kunnen we zeker een bedrag van € 20.000 koppelen aan onze inspanningen op het gebied van
Friendraising. Bij het vrienden maken concentreren we ons op Zeist en omgeving vanuit de gedachte
dat men verschillende keren in diverse contexten van ons gehoord moet hebben om de stap naar ons
toe te zetten.
Een verbeterpunt voor de toekomst: we willen bij het inboeken van giften proberen na te gaan dankzij
welke actie of uiting van ons de gift is gekomen.
Zendingsfeest 2013 in Zeist
ZZg jaarverslag 2013
8
2.2 Scholen
Onze inkomsten uit scholen lopen elk jaar verder terug. Scholen hebben een steeds groter aanbod
aan goede doelen om uit te kiezen en de keuze valt steeds vaker op een doel waar een van de
leerkrachten of ouders een persoonlijke band mee heeft. Ook het aantal kindgerichte projecten binnen
Nederland is enorm toegenomen en staat dichterbij de belevingswereld van scholieren dan een
ZZg/Twinkids-doel aan de andere kant van de wereld. Daar komt nog bij dat voor christelijke scholen
de keuze voor een christelijk goed doel allang geen gemeengoed meer is.
Toch zijn we op scholen actief gebleven, met een zeer bescheiden inzet aan tijd en geld. Educatie is
daarbij eigenlijk van groter belang dan fondsenwerving. Van 37 scholen ontvingen we dit jaar
€ 12.468 (in 2012: € 22.523 van 51 scholen). Grote scholenacties waren er ditmaal niet bij.
We hebben een begin gemaakt met het opbouwen van nieuwe contacten met scholen in Zeist en
omgeving, maar de resultaten daarvan zijn pas in volgende jaren te verwachten.
Enthousiasme voor een TwinKids-actie
op deze basisschool in Oldemarkt.
2.3 Kerkelijke gemeenten
We maken in de jaarrekening een onderscheid tussen de inkomsten van EBG-kerken en die van
overige, meestal protestantse kerken. De EBG-kerken hebben zich in principe verplicht tot een vaste
jaarlijkse bijdrage en collecteren regelmatig voor projecten van het ZZg. Van de gezamenlijke EBGgemeenten kwam dit jaar € 49.302 binnen, € 2.030 minder dan in 2012.
Kerkelijke gemeenten buiten de Broedergemeente ondersteunen soms het werk van het ZZg met een
jaarlijkse vaste bijdrage, maar ook zijn er kerken die eenmalig geven voor een project of een tijdlang
een project steunen. Van deze gemeenten ontvingen we € 55.149 (€ 3.41 meer dan in 2012).
Ten opzichte van 2012 is een lichte stijging te zien van inkomsten uit kerkelijke gemeenten.
Delen doen we samen! Dat is de boodschap
van TwinKids op basisscholen.
ZZg jaarverslag 2013
9
2.4 Overige organisaties
Hieronder vallen kleine stichtingen maar ook vermogensfondsen.
We hebben goede relaties met enkele fondsen die ons als het ware door dik en dun steunen, maar
veel fondsen hebben te maken met krimpende inkomsten, waardoor ze scherpere keuzes maken.
Onze steunaanvragen vallen soms af omdat de projecten niet aansprekend genoeg of onvoldoende
onderbouwd zijn. Er werden 7 concrete aanvragen naar fondsen gestuurd, waarvan er 6 zijn
afgewezen.
-Een aparte positie heeft de Stichting Trijntje Beimers (STB). Deze stichting ondersteunt al jarenlang
de Kilangala Missiepost in Tanzania. Sinds 2013 werkt het ZZg nauw samen met STB. De stichting
garandeert bekostiging van het werk van de Kilangala en Kantembo Missieposten tot minstens 2015.
Vanuit de missiepost van Kilangala vindt
het evangelisatiekrantje Nuru zijn weg
naar mensen in de wijde omtrek tot zelfs
ver over de landsgrenzen.
Ook wordt gewerkt aan basisonderwijs,
vaktraining, gezondheidszorg,opvang
van kwetsbare baby’s en landbouw.
2.5 Nalatenschappen
In 2013 hebben we twee keer in het ZZg Nieuws gerefereerd aan de mogelijkheid van
nalatenschappen. Daarnaast hebben we op twee bijeenkomsten waar nogal wat ouderen kwamen, dit
thema besproken. Het voelt voor ons nog steeds vreemd om het hier expliciet over te hebben, maar
we werden wel gestimuleerd door onze gesprekspartners. Toch kregen we dit jaar zonder veel
gerichte activiteiten te ontplooien 16 erfstellingen (in 2012:18) met een gemiddelde waarde van
€ 14.463 (in 2012: € 18.653).
Uit ZZg-Nieuws Maart 2013:
Nalaten
Sommige ZZg-donateurs zijn zo trouw dat ze het zendingswerk ook na
hun overlijden nog willen steunen. Ze nemen het ZZg op
in hun testament. Soms voor een aanzienlijk bedrag, soms heel
bescheiden. We zijn er hoe dan ook blij mee.
We waren altijd terughoudend, maar we hebben geleerd dat het
tegenwoordig geen onbehoorlijke vraag meer is: zou u er eens over na
willen denken of u in uw testament na uw kinderen en familie ook een
gift wilt nalaten aan het ZZg?
Geven na je dood is een zeer persoonlijke zaak. We kunnen ons
voorstellen dat u daar met iemand over wilt praten. Onze algemeen
secretaris, Age Kramer, gaat graag met u in gesprek over de vorm die
het best past bij uw situatie en uw wensen. [email protected]
of (030) 692 71 80.
ZZg jaarverslag 2013
10
Focus op:
Opvolgen!
Elk jaar zijn er activiteiten en kleine evenementen waarbij we in aanraking komen met nieuwe mensen
die interesse tonen voor projecten/het werk van het ZZg. In 2013 bijvoorbeeld bij de
reüniebijeenkomst van oud-pupillen van het Soendar Singh internaat, bij het zendingsfeest, bij EBGcatechisantenbijeenkomsten en bij de adventsactie ‘Een Lichtje hier voor een Lichtje daar’.
De kunst is om die mensen op maat te bedienen en in kleine stappen steeds dichter bij het ZZg te
laten komen. Daar werken we ook aan, maar het is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het vraagt om
goed bij te houden wat je doet, wat de respons is, wat de vervolgactie wordt; per doelgroep vaak een
eigen traject met een individuele benadering en dito communicatie. We kunnen prima een
geïnteresseerde persoon, school, kerk of fonds informeren over ons werk en onze mogelijkheden,
maar een meer gestructureerde aanpak over een langere periode schiet er nog wel eens bij in.
We kunnen ons op dit terrein dus nog verbeteren, zeker als de technische mogelijkheden voor zo’n
systematische aanpak door vernieuwing van de database in 2014 beschikbaar komen.
De hernhutter adventsster brengt
verbinding tot stand.
ZZg jaarverslag 2013
11
3
Besteding aan doelstelling
3.1
Zending
Via verschillende activiteiten en in de begeleiding van projecten hebben we gewerkt aan
capaciteitsontwikkeling, betere projecten en dus een verbetering van onze fondsenwerving. Soms was
capaciteitsontwikkeling een toegespitst project zoals bij de EBGS, waar we personele versterking van
het kantoor bekostigden. Soms was er veel meer sprake van regelmatige gesprekken om duidelijk te
maken wat een backdonor nodig heeft om een project te steunen of wat een donateur nodig heeft om
zijn betrokkenheid gestalte te geven. We zagen echter wel dat activiteiten en projecten in het
aandachtsveld Zending niet gemakkelijk te werven zijn.
Zending was ook in 2013 een begrip waar uiteenlopende activiteiten onder vielen:
-Podium voor inspiratie bieden: we startten in september een pagina op onze website waar mensen
uit de Broedergemeente wereldwijd hun favoriete verhaal over Jezus vertellen. Zo kwamen we op een
nieuwe manier met onze partners in gesprek en lieten we ook zien dat Christus de verbindende kracht
is in de gemeente.
-We gingen inhoudelijk in gesprek met de EBGS over Bevrijdingspastoraat en maakten een film van
de interviews. Bevrijdingspastoraat (door gebed mensen helpen vrij te worden van belemmeringen) is
in Suriname relatief sterk uitgewerkt en kan voor de Europese Kerkprovincie van de Broedergemeente
informatief zijn. Zo assisteren we in uitwisseling van inspiratie.
-We bleven intermediair tussen het Theologisch Seminarie in Paramaribo en de backdonor
ICCO/KerkinActie. Het resultaat van deze driehoekssamenwerking was dat de kwaliteit van
rapporteren sterk vooruit ging. Intussen groeit de omvang en betekenis van de training voor kerkelijk
kader.
-We waren ook in 2013 intensief in contact met het bureau van de EBGS rond het project
capaciteitsontwikkeling. In goed overleg kon een senior projectmedewerker worden aangesteld
waardoor projectaanvragen en –rapportages sneller bij ons kwamen. Daarnaast bekostigden we een
Organisatie Scan en een Financial Health Check. De uitkomsten daarvan zullen het management en
het bestuur beter in staat stellen verbeteringen in het functioneren van het apparaat door te voeren.
-In Tanzania is vooral de interne organisatie van het kantoor van de Moravian Church Tanzania in de
Zuid-Provincie op orde. We ondersteunen hun weeskinderenprogramma en een
VakTrainingsCentrum. De Moravian Church Tanzania in de Rukwa-Provincie ontving in 2013 een
laatste bijdrage voor Exploitatiesteun. Hiermee zijn alle blockgrants aan partnerorganisaties
afgebouwd.
Uitreiking van de certificaten aan de
geslaagden van de kadertraining op
het Theologisch Seminarie.
3.2
Diaconaat
We maken onderscheid tussen Diaconaat en Ontwikkelingssamenwerking. Diaconaat is de kerkelijke
bewogenheid met de samenleving. De kerk ontfermt zich namens God over mensen die geen helper
hebben.
ZZg jaarverslag 2013
12
Het doel van deze barmhartigheid is niet zozeer dat er ontwikkeling komt en de situatie duurzaam
verbetert, maar dat de liefde van God gestalte krijgt : naastenliefde.
Het ZZg steunt diaconale projecten van kerken en draagt dan dus in principe aanzienlijk minder bij
dan die kerken zelf: de kerken dienen zelf de eigenaar te blijven. Daardoor zullen diaconale projecten
meestal een bescheiden karakter hebben als het gaat om de omvang.
Enkele voorbeelden:
-Het ZZg ondersteunde tientallen jaren de exploitatiekosten van de kinderhuizen Leliëndaal en Sukh
Dhaam en diverse incidentele projecten van internaten. In 2013 besloot de Surinaamse overheid om
kinderhuizen en internaten te subsidiëren, waardoor de bijdrage van het ZZg voor dit doel kan worden
afgebouwd. In overleg met het Centraal Bureau van de Evangelische Broedergemeente in Suriname
werken de kinderhuizen en internaten aan het vervullen van de voorwaarden om voor deze subsidie in
aanmerking te komen (zoals onder andere het op orde hebben van de administratie).
-Onze steun aan het gemeenschappelijke Broederuniteitsproject Star Mountain in de Palestijnse
Gebieden bleef mogelijk dankzij de giften van een paar trouwe donateurs.
-Veel donateurs, kerken en stichtingen steunden het weeskinderenprogramma van de
Broedergemeente in Zuid-Tanzania. Ondanks ons aanbod om onze steun te verhogen lukte het in
Tanzania niet om het aantal kinderen uit te breiden. In 2014 zullen twee studentes onderzoek doen
naar de hulpverlening aan weeskinderen, zodat we goede afwegingen kunnen maken over uitbreiding
van het reeds ondersteunde werk en/of samenwerking met andere organisaties in die regio.
Focus op: Cuba
De kleine Broedergemeente in Cuba (met een paar honderd leden) zet zich actief in voor
verkondiging van het Woord, maar ook voor diaconale diensten aan de samenleving. In het bijzonder
wil men kinderen uit probleemgezinnen in de hoofdstad Havana opvangen en begeleiden. Om een
eigen plek te bouwen had men geld nodig voor de aankoop van een stukje grond. Het ZZg heeft
mede dankzij de opbrengst van het Zendingsfeest van 2013 ruim € 8.000 beschikbaar kunnen stellen
aan de EBG op Cuba om de grond te kopen en daarop een eenvoudig centrum voor kinderen neer te
zetten. In het centrum is er ruimte en tijd om te spelen, zullen kinderen het evangelie horen, krijgen ze
hulp en begeleiding en ook voeding omdat ze thuis te weinig eten krijgen.
Cuba
Haïti
Focus op: Haïti
De kleine Broedergemeente in Haïti (met een paar duizend leden) is bezig zich te ontwikkelen, deels
via het starten van huisgemeenten op verschillende plaatsen op het eiland, maar ook door diaconale
hulp aan kwetsbare groepen zoals kinderen. In het kleine plaatsje Treuil, een flink eind ten noorden
van de hoofdstad, vangt men onder andere kinderen op die de hoofdstad ontvluchtten na de grote
aardbeving van 2010. Velen hebben geen ouders meer, maar ze moeten wel naar school. Er is
echter een tekort aan scholen op het platteland en de EBG heeft zelf een zeer eenvoudig schooltje
neergezet met wat leerkrachten, om toch iets te doen voor die ongeveer 300 kinderen. Met de
opbrengst van de Adventsbazaar van de EBG in Zeist (€ 3.131) hebben we dit schoolproject voor de
kinderen in dit plattelandsgebied zonder voorzieningen kunnen financieren.
ZZg jaarverslag 2013
13
3.3
Ontwikkelingssamenwerking
Aparte aandacht verdient de steun aan de Kilangala Missie, een project waarvoor het ZZg sinds
januari 2013 nauw samenwerkt met de Stichting Treintje Beimers.
Al tientallen jaren wordt vanuit Nederland zendingswerk ondersteund in het zuidwesten van Tanzania,
de Rukwa-regio. In 1966 stichtte de Friese Trijntje Beimers (1921-2006) in het dorpje Kilangala een
kleine zendingspost. Later volgde de dependance in Kantembo, 100 km verderop. Sinds 1997 worden
Kilangala en Kantembo gerund door lokale mensen, financieel bijgestaan vanuit Nederland en
Canada.
De Stichting Trijntje Beimers (STB) is jarenlang nauw betrokken geweest bij dit zendingswerk en deelt
deze verantwoordelijkheid sinds 2013 met het ZZg. Het ZZg verzorgt sindsdien de nieuwsbriefmailing
(drie maal per jaar) en begeleidt de ontwikkeling naar financiële zelfstandigheid van de missiepost.
Kilangala heeft een ziekenhuisje, een kinderhuis, een vakopleidingscentrum, een kleuterschool en een
groeiende lagere school (gerealiseerd door de Stichting ProTanz in samenwerking met het ZZg) en
natuurlijk het evangelisatiewerk. In 2013 stelden we een extra bijdrage van € 1.000 ter beschikking om
een van de evangelisatiemedewerkers een tweejarige opleiding aan het Theologisch Seminarie in
Sumbawanga te laten volgen. De laatste jaren werkt men ook gericht aan de ontwikkeling van de
landbouw, in nauwe samenwerking met een aantal Friese boeren verenigd in de stichting SOLKO
(Stichting Ontwikkeling Landbouw Kilangala en Omgeving). De landbouw is zich aan het ontwikkelen
tot een serieus onderdeel van de Kilangala Missiepost maar draagt nog niet echt financieel bij aan het
in stand houden van het totale werk van de zendingspost. Ook op de Kantembo-post is men op een
kleinschalige manier bezig met landbouwontwikkeling, via de methode Farming God's Way.
De drukkerij in Sumbawanga, die onderdeel is van het Kilangala netwerk, levert nu voldoende op om
de salarissen van de drukkerijmedewerkers te betalen, maar zou met wat meer inspanning winst
kunnen maken ten bate van het totale zendingswerk. Hiervoor is een investering in betere machines
nodig, maar ook training van het personeel. We zijn hierover in contact met een drukkerij in
Nederland.
3.3.1 Gezondheidszorg
Hoewel het ZZg in 2013 geen projectsubsidies beschikbaar stelde aan de Medische Zending en het
Diakonessenhuis in Suriname –bij gebrek aan aanvragen hiervoor-, werd er wel tijd en aandacht
besteed aan inkoopbemiddeling voor de Medische Zending Primary Health Care en het
Diakonessenhuis. Voor beide partners werd onder andere bij de inkoop van medicamenten, medische
benodigdheden en een rolstoelbus bemiddeld. Deze dienstverlening leverde de partners financieel
voordeel, een snellere levering en ook lagere invoerrechten op.
Servicedienst van het ZZg:
bemiddeling bij aankoop van
een rolstoelbus.
3.3.2. Onderwijs & Vakopleiding
Tanzania
Het ZZg financierde, samen met de Stichting ProTanz, de uitbreiding van de Ineke Alberda Lagere
school op de Kilangala Missie. Zie kader volgende pagina.
ZZg jaarverslag 2013
14
Het VakTrainingsCentrum (van de Evangelische Broedergemeente) in het afgelegen Illeje district is
bezig met een inhaalslag. De afgelopen jaren functioneerde het niet goed. In zo’n afgelegen gebied is
het moeilijk om goede docenten aan te trekken en bij dit VTC zijn geen huisvestingsmogelijkheden
voor de studenten, die vaak uit de wijde omgeving komen. Maar het VTC is het enige in deze regio en
biedt toekomstmogelijkheden aan jongeren die anders kansloos zouden zijn op de arbeidsmarkt. Met
de gevolgde vakopleiding kunnen jongeren als zelfstandig timmerman of naaister aan de slag en
hebben zij de mogelijkheid een redelijk inkomen te verdienen.
Inmiddels is er een nieuwe directrice aangesteld, plus een aantal leerkrachten en is het Centrum
(naast de opleidingen tot kleermaker en timmerman) uitgebreid met een opleiding tot elektricien. Zo
hoopt men meer studenten aan te trekken, waardoor het VTC op termijn kostendekkend kan worden.
In 2013 heeft het ZZg bijgedragen aan de inrichting van een lokaal voor de tweede klas kleding maken
(inclusief naaimachines voor de lessen) en de aanschaf van naaimachines en gereedschapskisten als
startgereedschap voor de gediplomeerden. In 2014 zullen er weer twee lokalen bijgebouwd worden.
Het ZZg zal de verbouwing en de inrichting bekostigen.
Focus op: de Ineke Alberda Shule ya Msingi
In 2005 gingen Herman Hendricks (emeritus-predikant)
en Ineke Alberda (lerares) naar Kilangala met de
bedoeling er een aantal jaren te blijven en een
kleuterschool op te zetten. Die waren er toen in
Tanzania nog nauwelijks, waardoor kinderen pas vanaf
e
hun 7 naar school gingen. De kinderen van Kilangala
moesten naar het volgende dorp en kwamen terecht in
een lokaal met ongeveer 90 anderen, met als gevolg
veel zittenblijvers en vroegtijdige uitvallers. In januari
2006 startte de kleuterschool, gesteund door de
daarvoor in het leven geroepen stichting ProTanz.
Helaas overleed Ineke in maart 2006 plotseling, maar de
kleuterschool ging door en sinds drie jaar worden er
lokalen gebouwd voor de lagere school, zodat steeds
meer kinderen in hun eigen dorp naar school kunnen.
(De kinderen die nog wel in het buurdorp naar school
gaan maar eerst in Kilangala de kleuterschool
bezochten hebben overigens aantoonbaar betere
schoolresultaten.)
Van meet af aan is er overlegd met de Afdeling
Onderwijs van de Regionale Overheid. ProTanz wil de
complete school met dienstwoningen voor de leerkrachten financieren en kwam met de overheid
overeen dat die zou zorgen voor de aanstelling en betaling van de leerkrachten. Helaas moest daar
een heel jaar op gewacht worden. Uiteraard is er toen gedacht aan het zelf inhuren van leerkrachten
maar het bestuur van ProTanz besloot dit niet te doen en de overheid regelmatig aan te spreken op
hun toezegging. Deze stevige lobby van ProTanz en de Kilangala Missie werkte: begin 2013 kwamen
er twee leerkrachten en kon de lagere school beginnen. Maximaal 45 kinderen zitten er nu in een
lokaal, en dat betekent meer individuele aandacht.
De Ineke Alberdaschool biedt kinderen in dit afgelegen gebied de kans op beter onderwijs en
daardoor op een betere toekomst.
Suriname
Het onderwijs in het binnenland van Suriname is nog altijd onvoldoende. De kwaliteit is onder de maat
en de resultaten van de scholen in 2013 waren zeer slecht. Het ZZg voelt hier een speciale
betrokkenheid omdat een groot deel van het onderwijs in het binnenland nog in handen is van zending
en missie. Een belangrijke reden waarom het onderwijs niet verbetert is het gebrek aan bevoegde
leerkrachten in het binnenland. In Paramaribo zijn er voldoende afgestudeerde leerkrachten, maar die
willen niet naar het binnenland omdat vooral de fysieke voorzieningen slecht zijn: dienstwoningen die
niet goed zijn onderhouden, gebrek aan stromend water en gebrek aan elektriciteit. In het verleden
financierde het ZZg renovatieprojecten van partnerorganisaties maar de uitvoeringskosten liepen erg
ZZg jaarverslag 2013
15
hoop op. Om toch op een betaalbare manier iets aan het probleem van de dienstwoningen te doen
heeft het ZZg professionele vrijwilligers uit Nederland ingezet om drie dienstwoningen in het
binnenland te renoveren: 1 in het dorpje Pelgrimkondre in Marowijne, behorende bij de school van de
Wesleyaanse Gemeente (project 13.047) en 2 (onder 1 kap) in het dorp Ligorio in het BovenSuriname gebied waar het Rooms Katholiek Bijzonder Onderwijs (RKBO) verantwoordelijk is voor het
basisonderwijs (project 13.059).
De twee projecten zijn goed uitgevoerd, mede dankzij de inzet van de vrijwilligers en die van lokale
krachten. De drie woningen zijn in redelijk korte tijd opgeknapt en binnen het beschikbare budget van
€ 15.000 per project. Dankzij de renovaties lukte het om drie nieuwe bevoegde leerkrachten uit de
hoofdstad aan te trekken. Helaas is het in Ligorio tot een conflict gekomen tussen de gemeenschap
en de leerkrachten waardoor die zijn vertrokken. Wel zijn ze in het binnenland gebleven. Het ZZg is in
overleg met de onderwijsinstelling en de gemeenschap om te kijken of er twee andere bevoegde
leerkrachten naar het dorp kunnen komen.
De twee dienstwoningen in Ligorio
MFS II - BE (Basic Education)
2013 was een jaar van gemengde resultaten in het grote onderwijsprogramma dat het ZZg met
financiële steun van de Nederlandse overheid uitvoert in het binnenland van Suriname in zo’n 34
gemeenschappen. Het lukte helaas niet de stijgende lijn van de voorgaande jaren vast te houden in
betere resultaten op de EBG en RK lagere scholen in het binnenland. Het aantal leerlingen dat de
school met een diploma verlaat zakte dramatisch in. Onze partnerorganisaties zijn op zoek naar
verklaringen hiervoor. Het aantal zittenblijvers bleef onveranderd hoog (25%). Het aantal bevoegde
leerkrachten daalde van 62% naar 56%, waarschijnlijk omdat er voor bevoegde leerkrachten uit
Paramaribo niet genoeg geschikte woonruimte is in de dorpen.
Positief is dat onze partnerorganisaties steeds meer centra voor andere vormen van onderwijs
openen: voorscholen voor jonge kinderen van 2,5 - 4 jaar die hierdoor al vroeg Nederlands leren,
centra voor naschoolse begeleiding en vooral ook centra voor volwasseneneducatie waar
volwassenen alsnog leren lezen, schrijven en rekenen (velen konden in hun jeugd vanwege de
Binnenlandse Oorlog niet naar school) In totaal gaan er nu bijna 600 kinderen/volwassenen naar
deze centra die in 2012 nog niet bestonden.
Positief is ook dat de partnerorganisaties steeds sterker worden. Scoorden ze in 2011 gemiddeld
maar een 3 (op een schaal van 10) op een organisatietoets, in 2013 was dat een 6. We zien dat ze
steeds beter in staat zijn te plannen, uit te voeren en daar goed over te rapporteren, zowel inhoudelijk
als economisch. De Surinaamse overheid biedt steeds meer ruimte voor ondersteuning en
samenwerking met het bijzonder onderwijs en heeft waardering voor het werk van onze
partnerorganisaties uit het binnenland.
ZZg jaarverslag 2013
16
Focus op: Voorscholen Marowijne
Een zeer succesvol onderdeel van het grotere Basic
Education programma is het werk van onze
partnerorganisatie Kow Taki Makandi in Marowijne
die in een jaar tijd met onze steun drie nieuwe centra
voor voorschoolse educatie heeft opgericht. We
hebben deze centra bezocht en waren aangenaam
verrast door de vrolijke, kindvriendelijke uitstraling.
Men maakt gebruik van bestaande lokalen;
nieuwbouw is niet nodig en dat scheelt weer
bouwkosten. De lokalen worden in frisse kleuren
geschilderd en voorzien van geschikt meubilair en
spel- en leermateriaal. Voor de inrichting krijgt men
advies van een professionele organisatie uit
Paramaribo. Men maakt gebruik van moeders uit de lokale gemeenschappen die tenminste een maar
liefst meerdere jaren middelbaar onderwijs hebben gevolgd. Die worden door de organisatie uit
Paramaribo getraind en ook wordt lesmateriaal
ontwikkeld. Dat is tweetalig, zowel in het Nederlands als in het Aucaans, de taal die de kinderen thuis
spreken. De vorderingen van de kinderen worden goed en systematisch bijgehouden.
Kow Taki Makandi, geleid door de dynamische Berryl Tempo, oorspronkelijk uit het gebied, maar
gewoond en gewerkt in Nederland, zorgt er ook nog eens voor dat de centra erkend worden door
onderwijsaanbieders zoals de Stichting Onderwijs der EBGS en RKBO en door de overheid die nu
ook een kleine subsidie geeft voor een aantal medewerkers. Daarnaast vraagt KTM de ouders om een
maandelijkse bijdrage voor de exploitatiekosten. We zijn ervan overtuigd dat door het nuttige werk van
Kow Taki Makandi de kinderen van de voorscholen straks beter zullen presteren op de lagere school
en dus betere toekomstmogelijkheden hebben.
3.3.3 Bestaanszekerheid
Tanzania
Tijdens het veldbezoek in juni zijn de problemen rond de leningen aan de zogeheten SACCO’s
(Saving and Credit Cooperation Organisation) van de Broedergemeente besproken.
Focus op: SACCO’s
Het systeem van SACCO’s is een in Tanzania al jaren goed functionerend model van
microfinanciering voor organisaties met betaalde medewerkers. Het is een waterdicht systeem omdat
de verstrekte leningen worden terugbetaald via inhoudingen op het salaris. Bij de start moet elke
deelnemer een klein bedrag inleggen en daarna kan hij/zij een kleine lening krijgen. Die wordt vaak
gebruikt om het schoolgeld voor de middelbare school van de kinderen te betalen, maar sommige
mensen gaan er ook echt mee ondernemen. Ze ontginnen een stuk landbouwgrond, starten een klein
winkeltje, handelen in maïs etc. Wie snel terugbetaalt kan daarna een hogere lening krijgen. Zo is een
chauffeur van de kerk na diverse leningen nu gestart met een eigen taxibedrijfje (waarvoor hij iemand
anders inhuurt) en maakt een schoonmaakster na diverse leningen veel winst met haar handel in
maïs. Weer anderen hebben geld geïnvesteerd in een eigen moestuin met avocado’s.
Ook de Evangelische Broedergemeente in de Zuid-Provincie en de Zuidwest-Provincie hebben
SACCO’s, dankzij leningen van het ZZg die zorgden voor het startkapitaal. Beide kerken hebben
honderden medewerkers in dienst, waaronder uiteraard veel pastors, maar ook kantoorpersoneel en
docenten aan middelbare scholen en Vaktrainingscentra.
Een probleem ontstond doordat de kerken de op het salaris ingehouden bedragen niet overboekten
op de bankrekening van de SACCO’s. Hierdoor konden er geen nieuwe leningen worden uitgegeven
en werd er ook niet afgelost op de lening van het ZZg. In een gesprek met de kerkleiding is
afgesproken dat de ingehouden bedragen voortaan regelmatig overgeboekt moeten worden naar de
SACCO-rekening, zodat nieuwe leningen gegeven kunnen worden aan medewerkers en een begin
kan worden gemaakt met het terugbetalen van de lening aan het ZZg. Eind 2013 hebben beide
SACCO’s (van de Zuid- en Zuidwest-Provincie) vervolgens een eerste terugbetaling gedaan.
ZZg jaarverslag 2013
17
De landbouwcoöperatie Tushikamane, die in 2011 een lening kreeg van het ZZg, worstelde met
tegenvallende oogsten (vooral bij de avocado’s, waar een ziekte in kwam) en koos onder andere
daarom voor het kweken van diverse soorten jonge boompjes die afgezet worden via een
overheidsprogramma dat het aanplanten van bomen bevordert. Maar doordat andere buitenlandse
organisaties geld géven aan soortgelijke groepen (in plaats van uitlenen) is de concurrentie gegroeid,
zijn de prijzen gedaald en is de winst minimaal. Terugbetalen van de lening zat er in 2013 daarom niet
in.
MFS II – FED (Fair Economic Development)
Met Suriname en met het binnenland, dus ook met de kleine producenten die wij daar ondersteunen,
gaat het goed. Suriname kent de afgelopen jaren een economische groei van rond de 4% en dat is
ook in het binnenland te merken: de wegen en telecommunicatienetwerken worden steeds beter.
Daardoor kunnen kleine producenten in het binnenland hun landbouwproducten makkelijker afzetten
in de hoofdstad. Maar ook lokaal groeit de koopkracht en daarmee de behoefte aan groente en fruit.
Zodanig zelfs dat de lokale boeren hier niet aan kunnen voldoen en er nog veel ‘geïmporteerd’ wordt
uit Paramaribo.
De kleine producenten in het binnenland moeten nog beseffen dat de markt vraagt om andere
producten dan hetgeen men altijd voor eigen gebruik heeft geteeld. Ook partnerorganisaties die de
kleine producenten begeleiden moeten leren vanuit de markt te redeneren: is er vraag naar een
bepaald product en is er winst te halen voor de kleine producenten? Ook moeten partners leren
werken met het concept van de ‘waardeketen’: hoe krijg je een product zo efficiënt en dus zo
goedkoop mogelijk van de producent naar de consument? Armoede bestrijden door machines te
schenken en mensen constant te trainen werkt aantoonbaar niet, dus moeten de partners leren om
anders te denken en om de kleine producenten in het binnenland anders te begeleiden.
ICCO helpt het ZZg en de partners in Suriname met het nadenken over het stimuleren van
economische ontwikkeling van achtergebleven gebieden zoals het binnenland. Het ZZg vraagt de
partners nu ook te meten wat de resultaten van hun inspanningen zijn: gaan de kleine producenten er
nu op vooruit dankzij hun inspanningen? Ook dat is nieuw voor de partners. En verandering kost tijd.
Uit de nieuwe manier van werken komt naar voren dat enkele producten in het binnenland vrij
gunstige marktperspectieven hebben: podosiri, groenteteelt in kassen en pomtayer. Met deze
producten kunnen boeren in het binnenland goed verdienen.
Focus op: Uitvoering marktanalyses Suriname
Partnerorganisaties in Suriname hebben de neiging om veel dingen tegelijk op te pakken ‘omdat het
nodig is’. Men maakt van te voren geen overwegingen wat men het beste wél en wat men beter níet
kan doen. Bovendien hebben de organisaties niet de ervaring om de voortgang van hun eigen werk
meetbaar vast te leggen. Het ZZg heeft met technische hulp van ICCO een instrument ontwikkeld dat
partners leert om voor een bepaald product eerst de marktkansen in beeld te brengen en de
mogelijkheden voor (veel) kleine producenten om met dat product een goed inkomen te verdienen.
Normaal gesproken is het uitvoeren van zo’n analyse 1-2 maanden werk: cijfers verzamelen,
enquêtes uitvoeren, de cijfers vooral goed analyseren (onder andere kosten en baten goed berekenen
om de winst te bepalen) en de analyse helder en overtuigend te presenteren naar derden. Van te
voren hebben we het format met de partners doorgenomen en bij de helpdesk konden ze altijd terecht
met hun vragen. Uiteindelijk kostte het de partnerorganisaties 4-5 maanden(!) om hun analyse op
papier te zetten. Maar de kwaliteit van deze analyses was helaas onvoldoende om onafhankelijke
experts te overtuigen. De organisaties zijn daarna aan de slag gegaan met de gedetailleerde reacties
van de deskundigen en zijn weer 2-3 maanden bezig geweest met een nieuwe versie. Ook die werd in
e
de meeste gevallen helaas weer afgekeurd. Na een 3 ronde, en met steun van studenten van
Windesheim die veldwerk voor de organisaties deden, is het toch gelukt om een product met potentie
te kiezen. Het ZZg zal deze producten extra ondersteunen in 2014. Maar het echte veldwerk, de
dagelijkse steun aan kleine producenten in het binnenland, lag jammer genoeg al die tijd stil. Deze
ervaring geeft aan dat de capaciteit van de partnerorganisaties met name op economisch-financieel
gebied nog zeer beperkt is. Hetzelfde geldt voor hun uitvoeringscapaciteit. Deze kennis zal het ZZg in
2014 verder gebruiken bij de gerichte ondersteuning van deze organisaties.
ZZg jaarverslag 2013
18
4
Educatie
Het ZZg is als zendingsgenootschap per definitie gericht op attitudeverandering, op verandering van
levenshouding. En groot deel van de op educatie gerichte activiteiten wordt uitgevoerd door onze
partners, die met woord en daad actief zijn. Ver weg, waar de boodschap van een kerkgemeenschap
bouwstenen levert voor verzoening tussen buren of leidt tot meer begrip voor dorpsgenoten met
Hiv/Aids.
Of dicht bij huis, want educatie is geen ver-van-mijn-bed-show. Het ZZg is ook in Nederland actief en
organiseert spreekbeurten tijdens kerkdiensten in Nederland en catechesebijeenkomsten over de
geschiedenis van de Hernhutters en de waarde van een christelijke levensovertuiging. Het ZZg is
betrokken bij educatieve bijeenkomsten voor ouderen en schrijft via Fringo leerzame verhalen als
lesstof voor het basisonderwijs. Met het scholenprogramma TwinKids.nl worden lesmappen en
spreekbeurtpakketjes ingezet met de boodschap “Delen doen we samen”. Ook via website ZZgNieuws worden films en verhalen gedeeld die je blik op de wereld of je eigen leven kunnen
veranderen.
In 2013 werd veel aandacht gegeven aan Keti Koti, de afschaffing van de slavernij in Suriname in
e
1863. Vanwege de 150 verjaardag van deze emancipatie, werd een dvd geproduceerd en een boek
“Zoektocht in vrijheid” uitgegeven. Met diverse bijeenkomsten rond dit thema werd benadrukt dat
onvrijheid en gebondenheid nog steeds vragen om een tegengeluid.
Focus op:
Zoektocht in Vrijheid
Op 1 juli 2013 was het 150 jaar geleden dat de slavernij werd afgeschaft
in Suriname en de Antillen.
In aanloop naar dit bijzondere moment verscheen in 2012 het boek
'Zoektocht in Vrijheid', gemaakt in opdracht van het ZZg en de
Evangelische Broedergemeente in Nederland. Hierin interviewt Mildred
Uda-Lede leden van de Broedergemeente, allen nazaat van
slaafgemaakten of contractarbeiders.
In 2013 vertelden vijf geïnterviewden hun verhaal ook voor de camera.
Het ZZg verwerkte dit tot een korte documentairefilm die net als het boek
helpt om het gesprek over slavernij op gang te brengen. Voor het eerst
in 150 jaar werd er openlijk en breed over dit gevoelige onderwerp
gesproken.
Film en boek zijn nog verkrijgbaar via www.zzg.nl/shop.
ZZg jaarverslag 2013
19
5
Beleidslijnen buiten het primaire proces
5.1 Omvang en functie van de reserves en fondsen
Het ZZg heeft naast bestemmingsfondsen ook bestemmingsreserves. Dit vermogensbestanddeel is
gevormd om onze activiteiten te continueren, ook als onze inkomsten gedurende enkele jaren ernstig
tegenvallen. Het ZZg is in het verleden langdurende financiële verplichting aangegaan en ook waar
onze steun de vorm heeft van projectsubsidies, weten we dat een aantal organisatie op onze steun
rekent en in de problemen zou kunnen komen als die plotseling stopt.
Het ZZg streeft ernaar om de langlopende verplichtingen af te bouwen. Zo is op het Beleidsoverleg
met de EBGS in 2012 bepaald dat de exploitatiesteun vervangen zal worden door ondersteuning van
projecten met een eindige looptijd.
Het ZZg voorziet dat aan de inkomstenkant steeds meer donateurs zullen kiezen voor gerichte
ondersteuning van projecten en dat de ongeoormerkte giften een steeds kleiner aandeel in onze
inkomsten zullen hebben. We voorzien daarnaast dat we ook in de toekomst activiteiten zullen willen
uitvoeren waarvoor we moeilijk geld kunnen werven. Bekostiging via het rendement van het vermogen
is dan een mogelijke oplossing. Beslissingen daarover worden genomen in het kader van ons
Beleidsplan 2016-2020.
5.2 Beleggingsbeleid
Het vermogen van het ZZg is grotendeels belegd. Het bestuur heeft bepaald dat het risicioprofiel van
de beleggingen defensief moeten zijn. Daarbij is bepaald dat uitsluitend duurzaam belegd mag
worden en ethische waarden gelden.
Het ZZg besteedt het beheer van de beleggingen uit aan een professionele vermogensbeheerder
(ABNAMRO MeesPierson). Het rendement van de beleggingen komt ten goede aan de algemene
middelen en wordt verder niet geoormerkt.
5.3 Vrijwilligersbeleid
Het ZZg ziet een toenemend belang bij de inschakeling van vrijwilligers bij ons werk. De vitale
processen blijven belegd bij professionele krachten, maar er zijn steeds meer mogelijkheden om ons
werk op twee manieren uit te breiden: ten eerste kunnen we meer uitvoerend werk aan als we
geholpen worden door betrokken vrijwilligers; ten tweede neemt de betrokkenheid bij ons werk toe
naarmate we meer vrijwilligers inschakelen, want zij zijn ambassadeurs van het werk waar ze trots op
zijn.
Een ander zal verder uitgewerkt worden in het Beleidsplan 2016-2020.
5.4 Beleid m.b.t. communicatie belanghebbenden
Het ZZg streeft ernaar om steeds duidelijker in beeld te komen bij de achterban, de Broedergemeente
in Nederland. Niet alleen om steun te verwerven voor de projecten, maar ook om goed in beeld te
krijgen wat onze bijdrage als zendingsorganisatie voor de kerk kan zijn.
Opvallende giften van donateurs vormen een goede aanleiding om nadere informatie te krijgen over
de motivatie en drijfveren van donateurs.
Naast het ZZg-Nieuws is onze website de voornaamste bron van informatie, waarbij we ons
presenteren als een organisatie die uitgaat van geloofsmatige drijfveren.
Op dezelfde manier gaan we in gesprek met de zuidelijke partners, vooral met de kerkelijke partners
rond de vraag wat onze betekenis (als Europese zendingsorganisatie) voor hen is, afgezien van de
financiële ondersteuning van hun projecten. Ook dit zal verder uitgewerkt worden in ons Beleidsplan
2016-2020.
ZZg jaarverslag 2013
20
6
Beheer en Bestuur
De statutaire naam van het ZZg luidt ‘Vereniging Zendingsgenootschap der Evangelische
Broedergemeente’, gevestigd te Zeist. De verenigingstatuten zijn voor het laatst gewijzigd op 3
december 2008.
Organisatieschema:
Algemene Ledenvergadering
Bestuur
Commissie Financiën
Algemeen Secretaris
Bureau
De Algemene Ledenvergadering is het hoogste orgaan van het ZZg: zij kiest het bestuur en houdt
toezicht op het bestuur. Zij bestaat uit alle leden van de Oudstenraden (= kerkenraden) en
Werkgroepen van de Evangelische Broedergemeente in Nederland. Daarnaast zijn er een aantal door
het bestuur voorgedragen leden. De Algemene Ledenvergadering telde aan het einde van het
verslagjaar 156 leden. Statutair wordt tenminste eens per jaar een ledenvergadering gehouden.
Het bestuur van het ZZg bestaat statutair uit negen leden, allen onbezoldigd vrijwilliger. Zij hebben
een zittingstermijn van vier jaar die eenmaal kan worden verlengd. Het bestuur legt verantwoording af
aan de leden over het gevoerde inhoudelijke en financiële beleid en presenteert de beleidsplannen.
Het bestuur laat zich adviseren door een Commissie Financiën.
Bestuursleden ontvangen een reiskostenvergoeding; geen vacatiegeld.
Het ZZg-bureau geeft onder leiding van de Algemeen Secretaris (directeur) uitvoering aan het beleid
van de organisatie. Het directiestatuut regelt de manier waarop de Algemeen Secretaris leiding geeft
en welke verantwoordelijkheden hij heeft jegens het bestuur.
Algemene Ledenvergadering
De Ledenvergadering van 15 juni keurde het Jaarverslag over 2012 goed en gaf het bestuur haar fiat
en decharge voor het gevoerde inhoudelijke en financiële beleid over 2012. De vergadering koos
mevrouw Uda-Lede tot lid van het bestuur en nam afscheid van mevrouw Bouwe-Day, die aan het
einde van haar eerste termijn gekomen was en aangaf dat zij het lidmaatschap van het bestuur niet
kon blijven combineren met andere bezigheden. De termijn van dhr. Bernhard werd verlengd.
Bestuur
Het bestuur kent een vaste adviescommissie voor financiële zaken, de Commissie Financiën. Deze
commissie houdt namens het bestuur toezicht op de financiën en adviseert het bestuur over het te
voeren financiële beleid. De commissie kwam daartoe in 2013 twee keer bijeen. Voorzitter is dhr. J.M.
Stam, die als adviseur ook deelneemt aan de bestuursvergaderingen. Namens het bestuur neemt dhr.
R. Jonas deel aan de vergaderingen van de Commissie Financiën.
Op 19 april overleed commissielid dhr. R.E. Louz. Het ZZg is dankbaar voor zijn langjarige
betrokkenheid op het werk van het ZZg, voor zijn deskundige inbreng en hartelijke persoonlijkheid.
ZZg jaarverslag 2013
21
In het licht van de doordenking van het bestuursmodel wordt het zoeken naar nieuwe leden voor de
Commissie aangehouden.
Er functioneerden drie commissies:
De Commissie Arbeidsvoorwaarden, bestaande uit de heren A. Kleinhans, C. Koren en de Algemeen
Secretaris. Deze commissie werd gedechargeerd op de vergadering van 29 mei.
De commissie werd ingesteld om te doordenken wat mogelijke krimp zou betekenen voor het
personeel. Enerzijds constateerde de commissie dat het niet mogelijk is om aan te geven waar de
krimp zal plaatsvinden zonder dat het beleidsplan 2016-2020 is geschreven en anderzijds stelde de
commissie vast dat het eigen vermogen van het ZZg voldoende omvang heeft om de
afvloeiingsregelingen waartoe het ZZg zich heeft verplicht uit te voeren.
De Commissie Juridisch Advies, bestaande uit de heren R. Jonas, L, Dragtenstein, R. Ho Ten Soeng
en de Algemeen Secretaris.
Deze commissie hield zich bezig met een geval van vermeende fraude, dat in maart 2012 werd
geconstateerd en voerde diverse gesprekken met betrokkenen. Het onderzoek loopt nog.
De Commissie Statuten en Reglementen, bestaande uit de heren L. Dragtenstein en R. Jonas.
Het bestuur maakte een begin met het nieuwe beleidsplan door in een aantal sessies grondig te kijken
naar de bestaansgronden van het ZZg. Geconstateerd werd dat de statuten voldoende ruimte bieden
voor beleidswijzigingen die eventueel nodig zijn voor een stabiele toekomst.
Het bestuur voerde op 7 september een zelfevaluatie uit onder leiding van H. Fernandes Mendes.
In de vergadering van 25 september 2013 trad dhr. S. Bernhard terug als lid van het DB; in zijn plaats
werd dhr. L. Dragtenstein gekozen tot vicevoorzitter.
Bureau
De Algemeen Secretaris voert de directie over het bureau. Per einde 2013 telde het bureau tien
personen met een betaalde functie. Een overzicht van de directie, medewerkers en functies vindt u op
een volgende pagina. De rechtspositie en arbeidsvoorwaardenregeling van alle medewerkers is
conform de regelingen van de Protestantse Kerk in Nederland. Het bruto salaris van de Algemeen
Secretaris (0,89 fte, 32 uur per week) bedroeg € 60.910, inclusief vakantietoeslag en
eindejaarsuitkering. Samen met pensioenpremie (€ 7.345) en sociale verzekeringspremies (€ 8.487)
bedroegen de werkgeverslasten € 76.742.
.
ZZg jaarverslag 2013
22
Samenstelling bestuur en directie
Per 31 december 2013 bestonden (dagelijks) bestuur en directie uit de personen als hierna genoemd.
De vermelding van de (neven)functies is op basis van eigen opgave tot stand gekomen.
Bestuursleden:
naam
dhr. S.H. Veldwachter
(voorzitter, lid DB)
(neven)functie(s), datum van aftreden
docent voortgezet onderwijs, Almere
voorzitter St. Flevoland voor Suriname
aftredend per juni 2016 (tweede termijn)
dhr. L.M. Dragtenstein
(vice-voorzitter, lid DB)
advocaat
docent Recht Hogeschool INHolland Rotterdam
aftredend juni 2016 (eerste termijn)
dhr. R. Jonas (per 26 juni)
(lid DB)
senior controller van de voorziening tot samenwerking
Politie Nederland (vtsPN)
Nevenwerkzaamheden: accountants- en advieswerk
aftredend per juni 2014 (eerste termijn)
dhr. E.S. Bernhard
predikant in de Evangelische Broedergemeente NoordHolland
lid van de provinciale Raad van Kerken Noord-Holland
aftredend per juni 2017 (tweede termijn)
mevr. G. ten Hoeve
lid ledenraad Rabo Beilen-Assen
buurtbemiddelaar
aftredend per juni 2016 (tweede termijn)
dhr. C. Koren
aftredend per juni 2016 (eerste termijn)
dhr. A.G. Kleinhans
stafmedewerker financiële dienstverlening
aftredend per juni 2014 (eerste termijn)
dhr. K.R. Ho Ten Soeng
mediator rechtbank Haarlem en Alkmaar
mediator-trainer
secretaris Stichting Vriendschapsbanden Nederland Suriname
(VNS)
voorzitter van de VNC (Vereniging Nederland China)
aftredend per juni 2015 (tweede termijn)
mevr. M. Uda-Lede
zelfstandig ondernemer in de welzijnssector
aftredend per juni 2017 (eerste termijn)
algemeen-secretaris / directie:
dhr. A.A. Kramer
geen
Commissie Financiën (adviesorgaan van het ZZB) per 31 december 2013
dhr. M. Albers
dhr. C. Blok
dhr. L.C.R. Ferrier
dhr. R.A. Schermel
dhr. P. van Oosten
dhr. J.M. Stam
voorzitter
Bestuurs- en commissieleden werken allen onbezoldigd.
ZZg jaarverslag 2013
23
Medewerkers in loondienst (in totaal 7,2 FTE) per 31 december 2013
Dhr. D. van Barneveld
stafmedewerker financiën, IT & beheer
Dhr. J.D. Claas
medewerker communicatie & fondsenwerving
Mw. D. Donze
stafmedewerker programma’s, projecten & beleid
Mw. J. Kelholt
medewerker communicatie & fondsenwerving
Dhr. drs. A.A. Kramer
algemeen secretaris
Dhr. B. Prins
stafmedewerker fondsenwerving
Dhr. drs. F.A. Schalkwijk
stafmedewerker programma’s, projecten & beleid
Mw. W. Schmohl-Dijkland
medewerker financiële administratie
Mw. J.G. Wels
medewerker communicatie & fondsenwerving
Mw. I.C. van Wielink-de Zeeuw
medewerker financiële en projectadministratie
Vrijwilligers per 31 december 2013
Voor het ZZg zijn naast de bestuurs- en commissieleden ook als vrijwilliger actief:
Dhr. J.W.Th. Rapparlié
archiefwerkzaamheden
Dhr. G. van Ommering
archiefwerkzaamheden
Mevrouw D.A. Dingemans-de Lugt
notuleren bestuur
Daarnaast kent het ZZg nog een aantal incidentele vrijwilligers.
ZZg-medewerkers begin 2013
ZZg jaarverslag 2013
24
7
Verantwoordingsverklaring ZZg 2013
7.1 Besturen en toezicht houden
Maak onderscheid tussen toezicht, bestuur en uitvoering
Het ZZg is een vereniging. In de statuten van het ZZg is vastgelegd dat de ledenvergadering toezicht
houdt op het door het bestuur vastgestelde beleid en beheer, dat het bestuur dat beleid vaststelt en
dat de algemeen secretaris leiding geeft aan de uitvoering daarvan.
De ledenvergadering van het ZZg stelde de jaarstukken vast en dechargeerde het bestuur voor het
gevoerde beleid en beheer. Ook koos de ledenvergadering, op voordracht van het bestuur, een nieuw
bestuurslid en verlengde de termijn van een tweede bestuurslid.
Het Zeister Zendingsbestuur kwam in 2013 vijf maal in vergadering bijeen. Het besprak en nam
besluiten over vele uiteenlopende onderwerpen. De algemeen secretaris woont deze vergadering bij,
evenals de voorzitter van de Commissie Financiën.
Een afvaardiging van drie bestuursleden vormt met de algemeen secretaris het dagelijks bestuur
(DB). Dit DB heeft geen eigenstandige bevoegdheden. In dit orgaan vindt de afstemming plaats
tussen bestuur en beleidsuitvoering. Het DB vergadert telkens voorafgaand aan bestuursvergaderingen om de agenda en de besluitvorming voor te bereiden.
De algemeen secretaris tenslotte, geeft leiding aan de uitvoering van de werkzaamheden door de
werkorganisatie. Van de voortgang van de werkzaamheden wordt per kwartaal schriftelijk aan het
bestuur verslag gedaan. Sinds januari 2013 gebeurt dit na 4 en na 8 maanden.
Werk aan een optimale bestuurssamenstelling
Statutair is bepaald dat tenminste vijf van de negen bestuursleden lid zijn van de Evangelische
Broedergemeente in Nederland. Daarnaast bezetten twee door de Protestantse Kerk in Nederland
aangewezen bestuursleden een zetel. Voor de twee overige zetels gelden geen specifieke eisen. Een
bestuurslid kan maximaal twee aaneengesloten termijnen van vier jaren zijn bestuurlijke functie
vervullen. Deze termijnen worden zo goed mogelijk gespreid, opdat ervaring en continuïteit
gewaarborgd blijven. Er wordt gestreefd naar een gelijke man/vrouw verhouding. Getracht wordt om
relevante kennis en ervaring in het bestuur vertegenwoordigd te laten zijn. Daarbij gaat het
bijvoorbeeld om theologische, medische of pedagogische kennis of ervaring in een ontwikkelingsland
of op het terrein van zending, diaconaat of ontwikkelingssamenwerking. In dit verband is het nuttig de
bestuurlijke Commissie Financiën te noemen, een college van deskundigen dat het bestuur van
financiële en organisatorische adviezen voorziet. Deze commissie komt in de regel in het voor- en
najaar bijeen. De adviezen worden steeds schriftelijk uitgebracht.
Evalueer het functioneren van directie en bestuur
Het bestuur voerde op 7 september een zelfevaluatie uit, die per mail werd voorbereid. Daaruit is
onder meer naar voren gekomen dat de taken, functies en bevoegdheden binnen de organisatie van
het ZZg beter op elkaar af kunnen worden afgestemd. Inmiddels zijn er voorstellen uitgewerkt om tot
harmonisatie te komen van de statuten, directiestatuut, het huishoudelijk reglement en het treasury
statuut.
7.2 Besteding van de middelen, resultaten
Richtinggevende doelstellingen op relevante gebieden
Het subsidiebeleid is gedifferentieerd naar de aandachtsgebieden Zending, Diaconaat, Ontwikkelingssamenwerking en Educatie. Er is beleid geformuleerd voor de bestedingen op de deelgebieden
daarvan.
Ook het beleid ten aanzien van Werving van Baten richt zich op concrete doelstellingen. Het
wervingssucces, met name van de eigen fondsenwerving, is echter voor een belangrijk deel van
externe factoren afhankelijk. In de huidige beleidsperiode 2011 – 2015 zullen deze doelstellingen
worden herijkt.
In de loop van 2011 werd een belangrijke stap gezet op weg naar betere fondsenwerving door de
ontwikkeling van een strategisch plan dat moet leiden tot het vinden van nieuwe geversgroepen. In
2012 werd een begin gemaakt met de uitvoering van dit strategisch plan, onder andere door een
ZZg jaarverslag 2013
25
Fondsenwerver aan te trekken die zich speciaal richt op het vinden van de zogenoemde Grote
Gevers. In 2013 werden gegevens verzameld om in het jaarverslag gericht te kunnen kijken naar
kwantitatieve resultaten.
Monitoren, evalueren en aanpassen van de activiteiten en (interne) processen
Aan de verdere inbouw van monitoring- en evaluatieprocedures wordt gewerkt. In 2013 is een
vervolgstap gezet in het proces om het werk beter volgbaar te maken voor het management en het
bestuur. De 4- en 8-maandsrapportages werden opgebouwd op Logical Frameworks, waarin de
activiteiten verbonden werden aan verwachte resultaten, doelstellingen en impact. Hierdoor werd
inzichtelijker wat het ZZg per aandachtsgebied wil bereiken, welke middelen worden ingezet en wat
we daadwerkelijk bereiken. De jaarverslaggeving over 2012 werd duidelijker aangesloten op de
begroting voor 2012.
7.3 Omgaan met belanghebbenden
Inhoud en kwaliteit van de aan belanghebbenden verstrekte informatie
Het ZZg verstrekt informatie aan belanghebbenden zowel op vraag als op aanbod. De informatie is
gericht op:
-verbreding en verdieping van kennis over de realisatie van de doelen die het ZZg en zijn partners
zich gesteld hebben en die gericht is op een verandering van houding (de educatie)
-het verstrekken van informatie en handelingsperspectief aan (potentiële) donateurs
-het verkrijgen en behouden van steun (de werving) voor de doelen van het ZZg
Manier waarop wordt gecommuniceerd en hoe deze communicatie is vormgegeven
Wijze van communicatie. Het ZZg kent geen communicatiestatuut, maar volgt de heersende
conventies. Zo onthoudt het ZZg zich van intimiderende benaderingen en van beweringen over
realiteiten die niet aannemelijk gemaakt kunnen worden. Daarnaast streeft het ZZg zowel vanuit zijn
missiestatement als vanuit zijn maatschappelijke aanspreekbaarheid naar een zo groot mogelijke
transparantie, in het bijzonder ook inzake zijn bedrijfsvoering. Overigens werd op 13 december 2012
een Commissie Statuten en Reglementen ingesteld die ook tot taak heeft om een
Communicatiestatuut te ontwerpen.
Vormgeving. De communicatie geschiedt zowel openbaar als niet-openbaar. De openbare
communicatie geschiedt via de eigen ZZg-media en ingekochte ruimte/tijd via media van derden.
Daarnaast worden media en organisaties geïnformeerd via persberichten en mededelingen. De nietopenbare communicatie is interpersoonlijk en vindt plaats via (digitale) correspondentie en gesprek.
Omgang met ideeën, wensen en klachten van belanghebbenden
Het ZZg kent een klachtenreglement, dat belanghebbenden zoals aanvragers van subsidie,
donateurs, werknemers en vrijwilligers de mogelijkheid biedt om te klagen of wensen te uiten. Van
klachten wordt een register bijgehouden. Buiten het reglement om heeft zich één persoon gemeld om
een klacht neer te leggen. We nodigden deze persoon uit om de klacht schriftelijk in te dienen;
antwoord op dit verzoek kwam niet voor het einde van het jaar. Daarnaast meldden zich enkele
donateurs die uit teleurstelling over onze berichtgeving (die soms de taal en stijl van de verhalen
betrof) hun financiële betrokkenheid opzegden.
Voor ideeën of wensen is geen procedure beschreven.
Zeister Zendingsbestuur,
S.H. Veldwachter
voorzitter
ZZg jaarverslag 2013
A.A. Kramer
algemeen secretaris
26
8
Toekomstparagraaf
Perspectief voor de lange termijn: 2016-2020
De inkomsten van het ZZg zijn in de huidige beleidsperiode voor een substantieel deel afhankelijk van
het Medefinancieringsstelsel van de overheid (MFS2). Het jaar 2014 zal gebruikt worden om keuzes
te maken aan de hand van drie scenario’s. Deze keuzes worden verder uitgewerkt in een nieuw
Concept Beleidsplan 2016-2020. De gevolgen van dit beleidsplan worden uitgewerkt in 2015. In dat
jaar wordt het ook aan de Algemene Ledenvergadering aangeboden ter vaststelling.
Perspectief voor de middellange termijn: 2014-2015
Onze verwachting is dat de fondsenwerving het peil van 2010 moeilijk zal halen. Dit zal gevolgen
hebben voor de omvang van de organisatie vanaf 2016. Zolang we nog de beschikking hebben over
de MFS2 middelen is er weinig risico dat we de norm die het CBF hanteert voor haar keurmerk van
Goede Doelen Organisaties niet halen. Er is dus –strikt genomen- een klein risico in onze
bedrijfsvoering tot 2015. Tot eind 2015 volgen we het beleidsplan en veranderen we zo weinig
mogelijk aan de organisatie.
Perspectief voor de korte termijn: kalenderjaar 2014
Er is een klein risico dat de begroting niet gehaald wordt en dat er een groot negatief resultaat komt.
We passen namelijk de zogenoemde 80% regel toe. Na acht maanden, dus bij de achtmaandsrapportage, mag slechts 80% van de begrote middelen zijn toegekend. Vervolgens wordt vanaf
september –door bij de toekenningen specifiek te letten op de beschikbaarheid van de middelengericht toegestuurd naar een resultaat dat overeenkomt met de begroting. De laatste jaren vormden
de inkomsten uit beleggingen een groter risico dan de afstemming van uitgaven op inkomsten.
ZZg jaarverslag 2013
27
9
Risicoparagraaf
Samenvatting van mogelijke risico’s
Na 2016 valt de overheidsfinanciering weg.
Er wordt op beleidsniveau geanticipeerd op deze mogelijkheid; oplossingen voor deze uitdaging
worden in het nieuwe beleidsplan verwerkt.
Het ZZg heeft een continuïteitsreserve, zodat partnerorganisaties hun werk kunnen blijven doen, ook
als er geen directe oplossing voor het wegvallen van overheidsfinanciering is gevonden. Er zal wel
een oplossing gevonden moeten worden voor de ratio van bestedingen aan fondsenwerving en
administratie ten opzichte van de bestedingen aan de doelstellingen. Deze moet binnen de 25%
blijven om het CBF-keurmerk te kunnen behouden. Deze ratio zal in de uit te werken oplossingen voor
het wegvallen van overheidsfinanciering een aandachtspunt zijn.
De omzet groei blijft achter ten opzichte van de prognose 2014–2015.
In periodieke rapportages is de omzet (projectbestedingen en wervingsinkomsten) een
aandachtspunt. De trend in omzetgroei zal bepalend zijn voor het beleidsplan 2016–2020. We richten
ons in 2014 op het ontwikkelen van één of meer grote projecten, waarvoor vermogensfondsen
benaderd kunnen worden.
De inkomsten in 2014 zijn lager dan begroot.
Na de achtmaandsrapportage wordt bekeken of de aangegane verplichtingen in 2014 binnen de 80%
van de begrote bestedingen vallen. In de regel zijn de inkomsten in de laatste vier maanden van het
kalenderjaar hoog. Vanaf september worden toezeggingen nauwkeurig afgestemd op inkomsten.
-De ontwikkeling van een nieuw beleidsplan zorgt voor grote onrust bij de medewerkers.
We garanderen zoveel mogelijk rust tot eind 2015 en hebben dus veel tijd om de organisatie voor te
bereiden op veranderingen. We streven ernaar om de grote lijnen van beleidsmatige veranderingen in
de herfst vastgesteld te hebben, zodat medewerkers snel duidelijkheid krijgen over hun eigen
toekomst.
ZZg jaarverslag 2013
28
10
Toelichting op financieel resultaat
Baten en lasten
Hoewel de begroting 2013 zowel qua baten als lasten werd overtroffen, waren de baten uit de eigen
fondsenwerving opnieuw aanzienlijk lager dan in 2012. Deze daling geldt zowel de particuliere
donateurs als de scholen. De van kerkelijke gemeenten ontvangen giften en collecten overtroffen de
opbrengst van 2012, maar dit was uitsluitend te danken aan een eenmalige, bestemde bijdrage.
Het ZZg ontving in het laatste kwartaal van 2013 een aanvullende subsidie ten behoeve van het
MFS II – FED programma, dat in Suriname wordt uitgevoerd. Het daarmee gemoeide bedrag € 174.000 landenbudget, werd gereserveerd voor besteding in 2014.
Na 2012 bleek ook 2013 ook een goed jaar om te beleggen. Het beleggingsbeleid dat door de
vermogensbeheerder werd gevolgd, leidde tot goede resultaten. Vanwege de waardestijging van de
effectenportefeuille, moest de continuïteitsreserve Risico waardeverandering beleggingen worden
verhoogd met € 26.000.
De organisatiekosten bleven over de hele linie onder de begroting.
Reserves en fondsen, bezittingen en schulden
Naast onttrekkingen aan bestemmingsfondsen en –reserves, vormde het ZZg nog drie
bestemmingsfondsen. In 2013 ontving het ZZg namelijk drie erfstellingen die een clausule voor
specifieke besteding bevatten. Na aftrek van de verplichte reserveringen, werd een bedrag van
€ 22.402 aan de continuïteitsreserve toegevoegd.
ZZg jaarverslag 2013
29
ZZg jaarverslag 2013
30
Nummer Omschrijving
13061
13018
13016
13031
13049
Land
Ondersteuning Lutherse Broedergemeente
Jongerenkamp Moravian Church DR Congo
Bijdrage UMDF
Evangelisatiewerk
Brass Bands in Eastcape
ALBANIË
DEM. REP. CONGO
OVERIGE
NEDERLAND
ZUID AFRIKA
Thema
Uitgevoerd door
Toegekend
BDM
MCT-Ruka Province
Unity Board
EBGA ZO
Brass band Union SA
€
€
€
€
€
€
5.000
1.100
2.065
10.000
4.686
22.851
€
€
€
€
26.000
12.555
1.000
39.555
€
€
€
€
€
€
€
€
1.300
22.893
750
4.500
2.998
6.000
5.000
43.441
€
€
1.250
1.250
€
€
€
€
€
€
€
€
€
10.000
10.000
2.300
2.300
2.000
15.000
600
8.000
50.200
Evangelieverkondiging
13032 Theologisch Seminarie
13042 Theologische Opleiding Persaud
13035 Theologische Opleiding Aron
SURINAME
SURINAME
TANZANIA
EBGS
EBGS
Kilangala Mission
Theologische vorming
13043
13039
13050
13064
13071
13003
13053
Ondersteuning muziek Broedergemeente
Capaciteitsversterking EBGS
Cursus lokaal fondsenwerven
O-scan en F-check
Rentevergoeding derdengelden
Steun aan de kerk in Rukwa
Training vrouwenleidsters Rukwa
NEDERLAND
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
TANZANIA
TANZANIA
BDML
EBGS
PB der EBG Suriname
PB der EBG Suriname
ZZg
MCT Rukwa Province
MCT-RP
Steun aan lokale kerken
13057 Bijbels onderwijs EBG scholen
SURINAME
St. Onderwijs der EBGS
Steun identiteit onderwijs
13002
13033
13044
13045
13054
13063
13069
13070
Kinderhuis Leliëndaal
Kerstgeschenkenactie
Moestuin Sukh Dhaam
Plafond meisjeshuis
Riolering Sukh Dhaam
Sukh Dhaam
Douches/toiletten Soender Singh meisjes
Weeskinderen Hurumagroup
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
TANZANIA
EBGN
EBGS
Sukh Dhaam
Sukh Dhaam
EBGS
EBGS
Stg Suriname jaarkalender
MCT Southern Province
Kinderhuizen en internaten
ZZg jaarverslag 2013
31
Nummer Omschrijving
13026 Kinderen met een handicap Star Mountain
Land
Thema
PALESTIJNSE
GEBIEDEN
Uitgevoerd door
Toegekend
Star Mountain
€
€
7.500
7.500
€
€
€
5.000
15.000
20.000
€
€
€
€
€
8.700
2.300
17.000
20.000
48.000
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
35.750
60.970
32.540
35.000
65.800
38.550
79.850
79.700
30.900
28.260
€
€
€
€
€
€
€
€
18.000
15.500
21.500
15.000
3.150
30.000
3.500
400
Gehandicaptenzorg
13015 Kamers Huize Albertine
13036 Lift Huize Albertine
SURINAME
SURINAME
Huize Albertine
Huize Albertine
Ouderenzorg
13051
13046
13068
13025
Diaconale steun kinderen Havana
Diaconale steun kinderen Haïti
Verbetering pensioenen 2012/2013
Weeskinderen
CUBA
HAITI
NEDERLAND
TANZANIA
Iglesia Morava en Cuba
L'Eglise Morave du Haiti
ZZg
MCT Southern Province
Overig diakonaal werk
13004
13005
13007
13010
13014
13019
13023
13029
13034
13037
Techn. bijstand BE 2013
Budget KTM Marowijne BE 2013
Budget BE St. Marronage 2013
Budget BE Teeifuka 2013
Budget PCOS BE 2013
Budget Equalance BE 2013
Budget RKBO BE 2013
Institutioneel en act budget St. Onderwijs
Inst. en Act. budget BE MKM 2013
Inst en act. budget VSG BE 2013
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
13041
13047
13048
13059
13060
13027
13028
13040
Renovatie Karmel school
Watervoorziening en dienstwoning Leitzel
Bus St. Marronage Brokopondo
Renovatie RK school Ligorio
Solarlampen leerkrachten Boven-Suriname
Meer lokalen voor Ineke Alberdaschool
Naaimachines tweede klas VTC Illeje
Afbouw ruimte voor vrouwentraining
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
TANZANIA
TANZANIA
TANZANIA
Jaarrekening ZZg 2013
MFS II BE
MFS II BE
MFS II BE
MFS II BE
MFS II BE
MFS II BE
MFS II BE
MFS II BE
MFS II BE
MFS II BE
ZZg
KTM
St. Marronage
St. Teeifuka
St. PCOS
St. Equalance
RKBO
St. Onderwijs der EBGS
Mau ku Mau
VSG
St. Zorg Samen voor
Suriname
ZZg
St. Marronage
Wan Mama Pikin
ZZg
ProTanz
MCT Southern Province
MCT-Ruka Province
pag. 32
Nummer Omschrijving
13056 Schoolpakketjes en uniformen
13062 Gereedschapskisten VTC Isongole
Naaimachines en Timmerkisten voor
13066 Kilangala
Land
Thema
Uitgevoerd door
Toegekend
SURINAME
TANZANIA
PCOS
MCT Southern Province
€
€
5.537
2.560
TANZANIA
Kilangala Mission
€
€
1.800
604.267
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
€
35.000
37.000
39.750
28.800
25.700
38.550
41.150
31.900
4.300
29.252
311.402
€
€
60.000
60.000
Draagvlakversterking
€
€
10.000
10.000
Extra bestemde bijdragen
€
€
58.641
58.641
Vrijval subsidies
€
€
-150.497
-150.497
Eindtotaal
€ 1.126.610
Onderwijs en vakopleiding
13006
13008
13011
13012
13013
13020
13030
13038
13065
Technische bijstand FED Suriname
Budget Equalance FED 2013
Budget FED BFN 2013
Budget HUS FED 2013
Budget WMP FED 2013
Budget PAS FED 2013
Inst. en act. budget NVB FED 2013
Inst. en Act. budget MKM FED 2013
Farming God's Way Kantembo
Voorz oninbaarheid / koersverschil leningen
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
SURINAME
TANZANIA
TANZANIA
MFS II FED
MFS II FED
MFS II FED
MFS II FED
MFS II FED
MFS II FED
MFS II FED
MFS II FED
ZZg
St. Equalance
BFN
HuS
Wan Mama Pikin
PAS
NVB
Mau ku Mau
Kantembo Mission
Inkomensverwerving
13022 Kilangala Missie
TANZANIA
Kilangala Mission
Overig ontwikkelingswerk
13001 Museum Het Hernhutter Huis
NEDERLAND
Het Hernhutter Huis
Extra bestemde bijdragen en goederen
Vrijval subsidieverplichtingen voorgaande jaren
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 33
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 34
Jaarrekening 2013
ZZg / Zeister Zendingsgenootschap
Zusterplein 20  3703 CB Zeist
www.zzg.nl  [email protected]
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 35
Inhoudsopgave jaarrekening
pagina
Inleiding
37
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
39
Balans per 31 december 2013
40
Staat van baten en lasten over 2013
42
Kasstroomoverzicht
43
Toelichting op de balans
44
Toelichting op de staat van baten en lasten
50
Overige gegevens:
- Verdeling van het saldo van baten en lasten
- Relevante gebeurtenissen na balansdatum
- Controleverklaring
57
Bijlage 1: Begroting 2014
Bijlage 2: Organisatiekosten 2013
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 36
Inleiding
De jaarrekening van het ZZg over 2013 is onderdeel van het Jaarverslag 2013 van het Zeister
Zendingsgenootschap.
In het jaarverslag legt het Zeister Zendingsbestuur (ZZB) verantwoording af inzake het in 2013
gevoerde beleid. Ten aanzien van de financiën en het ter zake gevoerde beleid en beheer wordt in dat
verslag op hoofdlijnen gerapporteerd. Deze jaarrekening biedt het complete financiële overzicht over
2013.
Het ZZg draagt het CBF-Keur. Het heeft de jaarrekening opgesteld overeenkomstig de Richtlijn
Jaarverslaggeving voor Fondsenwervende Organisaties (RJ650 aangepast 2011).
Het Zeister Zendingsbestuur (ZZB) heeft de jaarrekening over 2013 op 9 april 2014 opgemaakt en
vastgesteld.
Baten en lasten
Hoewel de begroting 2013 zowel qua baten als lasten werd overtroffen, waren de baten uit de eigen
fondsenwerving opnieuw aanzienlijk lager dan in 2012. Deze daling geldt zowel de particuliere
donateurs als de scholen. De van kerkelijke gemeenten ontvangen giften en collecten overtroffen de
opbrengst van 2012, maar dit was uitsluitend te danken aan een eenmalige, bestemde bijdrage.
Het ZZg ontving in het laatste kwartaal van 2013 een aanvullende subsidie ten behoeve van het
MFS II – FED programma, dat in Suriname wordt uitgevoerd. Het daarmee gemoeide bedrag € 174.000 landenbudget, werd gereserveerd voor besteding in 2014.
Na 2012 bleek ook 2013 ook een goed jaar om te beleggen. Het beleggingsbeleid dat door de
vermogensbeheerder werd gevolgd, leidde tot goede resultaten. Vanwege de waardestijging van de
effectenportefeuille, moest de continuïteitsreserve Risico waardeverandering beleggingen worden
verhoogd met € 26.000.
De organisatiekosten bleven over de hele linie onder de begroting.
Reserves en fondsen, bezittingen en schulden
Naast onttrekkingen aan bestemmingsfondsen en –reserves, vormde het ZZg nog drie
bestemmingsfondsen. In 2013 ontving het ZZg namelijk drie erfstellingen die een clausule voor
specifieke besteding bevatten. Na aftrek van de verplichte reserveringen, werd een bedrag van
€ 22.402 aan de continuïteitsreserve toegevoegd.
Op de pagina’s hierna is ZZg’s jaarrekening over 2013 weergegeven. Daarin is de verdeling van het
resultaat verwerkt. Bezittingen en schulden, baten en lasten: de geldelijke weergave van visie, inzet
en gewoon werk, waar nodig toegelicht.
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 37
Grondslagen voor waardering en bepaling van het resultaat
Algemeen
De jaarrekening is opgesteld op basis Richtlijn 650 voor “Richtlijn Fondsenwervende Instellingen” van
de Raad voor de Jaarverslaggeving. Doel van deze Richtlijn is inzicht te geven in de kosten van de
organisatie en besteding van de gelden in relatie tot het doel waarvoor die fondsen bijeengebracht
zijn. De jaarrekening is opgesteld in Euro’s.
Vergelijkende cijfers
De jaarrekening over 2013 is ingericht overeenkomstig de Richtlijn Fondsenwervende Instellingen. De
cijfers over 2012 zijn waar relevant aangepast om vergelijkbaarheid met het verslagjaar mogelijk te
maken.
Grondslagen van waardering
Voor zover niet anders vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen de geamortiseerde
kostprijs.
Materiële vaste activa
De materiële vaste activa benodigd voor de doelstelling en voor de bedrijfsvoering worden
gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs verminderd met de op basis van de geschatte levensduur
bepaalde afschrijvingen, met inachtneming van een eventuele restwaarde. De afschrijvingen
bedragen een percentage van deze verkrijgingsprijs.
Financiële vaste activa
De vorderingen onder de financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de nominale waarde
ofwel de lagere realiseerbare waarde. Deelnemingen waarin het ZZg geen invloed van betekenis op
het financiële en zakelijke beleid uitoefent, worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, dan wel de
lagere realiseerbare waarde. Het dividend wordt in de staat van baten en lasten verantwoord.
Effecten
De effecten worden gewaardeerd tegen beurswaarden per 31 december.
Vorderingen, liquide middelen, schulden en overlopende activa en passiva
De vorderingen, liquide middelen, schulden en overlopende activa en passiva zijn opgenomen tegen
geamortiseerde kostprijs; waardering geschiedt onder aftrek van een voorziening wegens
oninbaarheid, gebaseerd op een individuele beoordeling van de vorderingen.
Subsidieverplichtingen zijn opgenomen op basis van een besluit ter zake, welke schriftelijk is kenbaar
gemaakt aan de ontvanger van de subsidie.
Bestemmingsreserves en -fondsen
Reserves betreffen gelden ter vrije besteding van de Vereniging. Door het bestuur kunnen
bestemmingsreserves worden aangehouden voor aanwending aan een specifiek doel.
Bestemmingsfondsen betreffen gelden die besteed moeten worden in het kader voor de doelstelling
waarvoor deze ter beschikking zijn gesteld. Dit betreft het niet bestede deel van toegekende donaties
en andere fondsen en gelden die vastliggen in vaste activa.
Overige activa en passiva
Alle overige posten in de balans worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs.
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 38
Grondslagen van resultaatbepaling
Het resultaat is bepaald als het verschil tussen de baten en alle hiermee verbonden kosten en andere
aan het verslagjaar toe te rekenen lasten, met inachtneming van de hiervoor vermelde
waarderingsgrondslagen.
Baten
De baten zijn gevormd door alle aan het verslagjaar toe te rekenen opbrengsten.
Nalatenschappen worden opgenomen in het verslagjaar waarin de omvang van de nalatenschap
betrouwbaar kan worden vastgesteld. Voorschotten worden verantwoord in het boekjaar waarin zij
worden ontvangen.
Giften in natura worden gewaardeerd tegen de reële waarde.
Lasten
Financiële baten en lasten betreffen de op de verslagperiode betrekking hebbende renteopbrengsten
en –lasten.
Personeelsbeloning
Salarissen en sociale lasten worden toegerekend aan de verslagperiode waarin deze verschuldigd
zijn, in overeenstemming met de arbeidsovereenkomsten.
Het ZZg hanteert een toegezegde bijdrage pensioenregeling. De toegezegde bijdragen worden
afgedragen aan de pensioenverzekeraar op basis van het pensioencontract.
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 39
Balans per 31 december
na verdeling van het resultaat
1) Materiële vaste activa
Kantoorinrichting/-inventaris
2) Financiële vaste activa
Deelname Oikocredit
Leningen aan partnerorganisaties
3) Vorderingen en overlopende activa
Partnerorganisaties
Overige vorderingen
4) Effecten
Obligaties
Aandelen en alternatieve beleggingen
Te (her)beleggen geldmiddelen
5) Liquide middelen
Spaartegoeden
Bank- en girotegoeden
Jaarrekening ZZg 2013
2013
€
2012
€
3.246
3.246
6.878
6.878
43.461
15.117
58.578
42.617
50.342
92.959
18.374
474.815
493.189
32.820
596.281
629.101
1.514.815
1.515.891
380.164
3.410.870
1.488.927
1.431.937
295.723
3.216.587
335.812
235.385
571.197
517.462
111.738
629.200
4.537.080
4.574.725
pag. 40
Balans per 31 december
na verdeling van het resultaat
6) Reserves en fondsen
Continuïteitsreserve
Bestemmingsreserves
Bestemmingsfondsen
7) Langlopende schulden
Gelden in beheer voor derden
8) Kortlopende schulden
Subsidieverplichtingen
Partnerorganisaties
Overige schulden
Jaarrekening ZZg 2013
2013
€
2012
€
2.818.377
337.250
3.155.627
630.100
3.785.727
2.769.975
467.050
3.237.025
369.514
3.606.539
162.539
164.641
285.743
108.034
195.037
588.814
378.936
223.700
200.909
803.545
4.537.080
4.574.725
pag. 41
Staat van Baten en Lasten
Werkelijk
2013
€
Baten:
Baten uit eigen fondsenwerving
Baten uit acties van derden
Subsidies van overheden
Rentebaten en baten uit beleggingen
Overige baten
Som der baten
Begroting
2013
€
Werkelijk
2012
1.004.915
26.000
808.438
221.008
12.441
2.072.802
945.000
51.000
704.000
81.000
7.000
1.788.000
1.222.773
60.779
628.271
290.052
7.526
2.209.401
-107.097
-125.700
-100.000
-70.000
-88.426
-134.250
-210.499
-487.320
-277.850
-10.000
-58.641
150.497
-163.423
-175.265
-1.465.298
-150.000
-532.500
-177.500
-5.000
-192.000
-171.000
-1.398.000
-161.580
-597.185
-252.070
-19.000
-11.945
164.746
-155.922
-179.220
-1.434.852
Werving baten
Kosten eigen fondsenwerving
Kosten acties derden en subsidies
Kosten van beleggingen
Kosten werving baten
-163.108
-33.967
-25.584
-222.659
-201.000
-38.000
-25.000
-264.000
-157.862
-34.425
-24.218
-216.505
Beheer en administratie
Kosten beheer en administratie
-205.657
-205.000
-211.558
-1.893.614
-1.867.000
-1.862.915
179.188
-79.000
346.486
Besteed aan de doelstellingen:
Zending
Diaconaat
Ontwikkelingssamenwerking:
Eigen bestedingen
MFS II Basic Education
MFS II Fair Economic Development
Voorlichting en educatie door derden
Overige bestedingen
Vrijgevallen subsidieverplichtingen
Organisatiekosten voorlichting en educatie
Organisatiekosten programma's en projecten
Besteed aan de doelstellingen
Som der lasten
Saldo van baten en lasten
Resultaatbestemming
2013
€
Toevoeging / onttrekking aan:
Continuïteitsreserve
Uitvoerings- en organisatiekosten
Risico waardeverandering beleggingen
Bestemmingsreserve
Bestemmingsfondsen
Jaarrekening ZZg 2013
2012
€
22.402
26.000
-129.800
260.586
179.188
111.865
96.000
138.102
519
346.486
pag. 42
Kasstroomoverzicht
Kasstroomoverzicht
bedragen x € 1.000
Kasstroom uit activiteiten
Totaal baten
Totaal lasten
Exploitatieresultaat
Afschrijvingen
Cash flow
2013
2012
€
€
2.073
-1.894
179
3
182
2.209
-1.863
346
3
349
136
-194
-214
-88
-205
-11
-272
-304
A Totaal kasstroom uit activiteiten
-90
45
Kasstroom uit investeringen
Investeringen in materiële vaste activa
Mutaties financiële vaste activa
34
-4
17
B Totaal kasstroom uit investeringen
34
13
Kasstroom uit financieringen
Mutaties langlopende schulden
-2
-7
C Totaal kasstroom uit financieringen
-2
-7
Totale kasstroom (A + B + C)
-58
51
Saldo liquide middelen begin
Totale kasstroom
629
-58
578
51
Saldo liquide middelen eind
571
629
Mutaties in:
Overige vorderingen en activa
Effecten
Kortlopende schulden
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 43
Toelichting op de balans per 31 december 2013
1) Materiële vaste activa € 3.246
Alle materiële vaste activa zijn nodig voor de bedrijfsvoering. De afschrijvingslasten van het
kantoormeubilair en het computernetwerk werden als Kantoor-, reis- en algemene kosten
opgenomen. Het totaal in deze activa vastgelegde bedrag wordt als vastgelegd
vermogensbestanddeel gerubriceerd als Bestemmingsreserve ‘Financiering activa
bedrijfsvoering’.
2) Financiële vaste activa € 58.578
De financiële vaste activa zijn aangewend in het kader van de doelstellingen van het ZZg.
Deelname Oikocredit € 43.461
Met deze deelname wendt het ZZg een deel van zijn geldmiddelen aan om microkredietverlening
in mogelijk te maken. De deelname in het aandelenkapitaal van Oikocredit is gericht op de
uitvoering van ZZg’s doelstellingen en wordt daarom niet als belegging beschouwd. Het in 2013
ontvangen dividend (€ 844) werd herbelegd. Het ZZg heeft geen invloed van betekenis op het
zakelijke en financiële beleid van Oikocredit.
Leningen aan partnerorganisaties € 15.117
De in 2014 verwachte aflossingen (€ 15.000) kunnen als kortlopende vorderingen worden
beschouwd. De voorziening voor oninbaarheid en valutakoersverschillen werd verhoogd.
Leningen aan partnerorganisaties
hoofdsom
saldo
verstrekt
aflossing
saldo
1-1-2013
1-1-2013
in 2013
in 2013
31-12-2013
€
MCT, South Province - SACCO
MCT, South West Province - SACCO
EBGNA, uitbreiding Multi Purpose Centre
EBGS, jeugdcentrum
Tushikamane, avocadoplantage
Voorziening oninbaarheid
€
15.000
15.000
10.000
15.570
20.000
75.570
€
€
15.000
15.000
6.000
9.342
20.000
-15.000
-25.000
50.342
-25.000
€
-3.737
-2.374
-1.000
-3.114
11.263
12.626
5.000
6.228
20.000
-40.000
-10.225
15.117
3) Vorderingen en overlopende activa € 493.189
Partnerorganisaties. De nominaal gewaardeerde vorderingen op partnerorganisaties zijn als
volgt te specificeren:
Partnerorganisaties
Stichting Pensioenfonds van het ZZg, Zeist
MFS II partners, Suriname
ECP, Bad Boll / Zeist
EBG, Zeist
31-12-2013 31-12-2012
€
€
5.757
15.855
6.444
10.111
4.175
3.143
1.998
3.711
18.374
32.820
Het ZZg verricht de betalingen voor de Stichting Pensioenfonds van het ZZg en voert haar
administratie. De betaalde pensioentoelagen en kosten worden via een rekening
courantverhouding voldaan.
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 44
Overige vorderingen
31-12-2013 31-12-2012
€
€
436.737
543.482
30.620
36.185
7.097
3.748
3.593
12
12
3.698
5.912
474.815
596.281
Erfenissen en legaten
(Coupon)rente
Toegezegde giften van derden
Vooruitbetaalde bedragen
Debiteuren
Overige posten
4) Effecten € 3.410.870
Het ZZg belegt het niet direct benodigde deel van zijn geldmiddelen. De daaruit voortkomende
opbrengsten worden aan de doelstellingen van het ZZg besteed. Het doelrisicoprofiel van de
effectenportefeuille is defensief. Om onderscheid te kunnen maken tussen geldmiddelen voor de
bedrijfsvoering en die voor beleggingen, worden de aan- en verkopen van effecten via een aparte
bankrekening geadministreerd. Het saldo daarvan is als ‘Te (her)beleggen geldmiddelen’ in de
balansrubriek ‘Effecten’ opgenomen.
31-12-2013
Waarde beleggingen
€
31-12-2012
€
Obligaties
1.514.815
1.488.927
Aandelen en alternatieve beleggingen
Te (her)beleggen geldmiddelen
1.515.891
380.164
1.431.937
295.723
Totaal
3.410.870
3.216.587
5) Liquide middelen € 571.197
Een deel van de liquide middelen (€ 428.244) is beschikbaar voor subsidiëring wegens het MFS II
programma. De overige geldmiddelen staan geheel ter vrije beschikking.
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 45
6) Reserves en fondsen € 3.785.727
Na verdeling van het resultaat
Reserves en fondsen
Na verdeling van het resultaat
Continuïteitsreserve
Uitvoerings- en organisatiekosten
Risico waardeverandering beleggingen
Subsidieverlening programma's en projecten
01-01-2013 onttrokken toegevoegd 31-12-2013
€
€
€
€
764.975
505.000
1.500.000
2.769.975
0
6.900
108.000
206.400
145.750
467.050
-3.600
-49.000
-69.600
-10.000
-132.200
2.400
11.278
52.995
5.165
1.778
23.626
46.701
1.500
3.500
3.000
18.500
3.000
8.400
4.300
-1.000
-12.530
-500
-1.300
-20.000
1.475
14.000
758
1.200
1.800
Bestemmingsreserves
Financiering activa bedrijfsvoering
Financiering activa doelstellingen
MFS II Suriname (2011 - 2015) eigen bijdrage
Nieuwe initiatieven in Tanzania
Bestemmingsfondsen
Kwekkeboom studiefonds
Van Raalte studiefonds
Nelly Artist Spierfonds
Ben van den Boschfonds
Kinderhuizen EBG, Suriname
Medisch werk, Suriname
Kinderen en muziek, Zuid Afrika
Gehandicaptenzorg voor kinderen
Ouderenzorg, Suriname
Kilangala school, Tanzania
Voorschoolse opvang, Suriname
Weeskinderen, Tanzania
Renovatie Elim Home, Zuid Afrika
H.B. Philippfonds (2013)
G.E. Knolfonds (2013)
Diakonessenhuis Suriname (2013)
MFS II BE Suriname (2011 - 2015)
MFS II FED Suriname (2011 - 2015)
Onderwijs voor Werk (2007-2010)
Recapitulatie
Totaal toegevoegd
Totaal onttrokken
Resultaat boekjaar
22.402
26.000
48.402
2.400
787.377
531.000
1.500.000
2.818.377
3.300
59.000
139.200
135.750
337.250
28.714
82.080
74.977
369.514
-487.320
-277.850
-3.325
-805.325
1.065.911
11.753
54.465
5.423
1.678
5.426
46.701
0
3.500
3.000
18.500
3.000
8.400
4.300
45.000
60.000
9.000
44.968
233.334
71.652
630.100
3.606.539
-937.525
1.116.713
3.785.727
-1.500
45.000
60.000
9.000
503.574
429.104
€
1.116.713
-937.525
179.188
Continuïteitsreserve
Deze reserve dient ter dekking van financiële risico’s op korte termijn en om zeker te stellen dat
het ZZg ook in de toekomst aan zijn verplichtingen kan voldoen. De continuïteitsreserve
Uitvoerings- en organisatiekosten bedraagt maximaal de jaarlast aan organisatiekosten,
vermenigvuldigd met de factor 1,5. Dit maximum bedraagt € 1,15 miljoen.
Het neerwaartse koersrisico van de beleggingen in aandelen en alternatieve beleggingen is door
het ZZB gesteld op 30%, dat voor beleggingen in obligaties op 5%. Daarom is een reserve Risico
waardeverandering beleggingen gevormd ter grootte van 30%, respectievelijk 5% van de
balanswaarde van deze beleggingscategorieën.
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 46
Daarnaast is voor de continuïteit van de subsidieverstrekking een reserve Subsidieverlening
programma's en projecten ter hoogte van minimaal € 1,5 miljoen gevormd. Het maximum van
deze reserve bedraagt de jaarlast van de subsidieverstrekking, vermenigvuldigd met de factor 1,5.
Bestemmingsreserves
Bestemmingsreserves hebben een specifieke bestemming die door het ZZB is bepaald.
De bestemmingsreserves Financiering activa bedrijfsvoering en Financiering activa doelstellingen
geven weer welke geldmiddelen zijn vastgelegd in bijvoorbeeld kantoorinventaris of leningen aan
partnerorganisaties.
Gedurende de jaren 2011 – 2015 maakt het ZZg deel uit van de ICCO-alliantie en ontvangt het
MFS II subsidies.Het ZZg is overeengekomen jaarlijks een eigen bijdrage te leveren aan het
onderwijsprogramma (BE) in Suriname. Voor de jaren 2013 – 2015 is deze bijdrage gereserveerd
uit het saldo van het boekjaar.
De reservering FED programma in Tanzania is uit eigen middelen gevormd en is bestemd voor de
financiering van een fair economic development programma in dat land
Bestemmingsfondsen
Het doel van de bestemmingsfondsen is door de donateur bepaald. Besteding vindt uitsluitend
plaats in overeenstemming met de specifieke bestemming van het fonds.
Het Kwekkeboom studiefonds is bestemd voor theologische opleidingen.
Het Van Raalte Studiefonds wordt gevormd uit dotaties van derden en van het ZZB. Het fonds is
bestemd voor theologische opleidingen van kerkelijk werkers van de EBGS.
Het Nelly Artist Spierfonds wordt aangewend voor ondersteuning van kinderen die in Suriname in
een kinderhuis of internaat verblijven.
Het Ben van den Boschfonds is in 2011 ingesteld tot steun voor muziekontwikkeling binnen de
Broedergemeente wereldwijd.
Het fonds voor de kinderhuizen van de EBGS is bestemd voor onderhoud en renovatie van de
kinderhuizen.
Bij de opheffing van de Stichting Wilhelminafonds heeft het ZZg het resterende saldo ontvangen,
met het oormerk dit te besteden aan medisch werk in Suriname.
Het fonds Kinderen en muziek is in 2012 gevormd met de hoger dan benodigde
wervingsresultaten voor dit doel.
Het fonds Gehandicaptenzorg voor kinderen is in 2012 gevormd met de hoger dan benodigde
wervingsresultaten voor dit doel.
Het fonds Ouderenzorg is in 2012 gevormd met de hoger dan benodigde wervingsresultaten voor
dit doel.
Het fonds Kilangala school is in 2012 gevormd met de hoger dan benodigde wervingsresultaten
voor dit doel. Het fonds is met name bestemd voor de instandhouding en uitbreiding van de Ineke
Alberdaschool in Kilangala.
Het fonds Voorschoolse opvang is in 2012 gevormd met de hoger dan benodigde
wervingsresultaten voor dit doel.
Het fonds Weeskinderen is in 2012 gevormd met de hoger dan benodigde wervingsresultaten
voor dit doel.
De renovatie van Elim Home verloopt gefaseerd. Het is de verwachting dat de hiervoor
gereserveerde middelen in 2014 worden besteed.
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 47
Het H.B. Philippfonds is in 2013 gevormd bij de aanvaarding van het legaat van mevrouw
H.B. Philipp. Daarmee werd ook de verplichting aanvaard om uitsluitend de rendementen van dit
fonds in Suriname te besteden aan projecten op het gebied van gezondheidszorg en onderwijs.
Het G.E. Knolfonds is in 2013 gevormd bij de aanvaarding van het erfdeel van de nalatenschap
van mevrouw G.E. Knol. Het fonds kan uitsluitend worden aangewend voor het Star Mountain
Rehabilitation Centre, gelegen in de Palestijnse Gebieden.
Het bestemmingsfonds Diakonessenhuis Suriname is gevormd uit het legaat van mevrouw
G. Visser dat deze bestemming heeft.
Gedurende de jaren 2011 – 2015 maakt ZZg deel uit van de ICCO-alliantie en ontvangt het MFS II
subsidies ten behoeve van programma’s gericht op onderwijs (BE) en economische ontwikkeling
(FED) in Suriname. De bedragen die per eind 2013 zijn gereserveerd bestaan uit de nog niet
geheel bestede bijdrage over 2013 en ontvangen rente.
ICCO subsidieerde het programma Onderwijs voor Werk van 2007 – 2010. Het resterende bedrag
zal in overleg met ICCO worden besteed.
Periodiek wordt het realiteitsgehalte van de bestemmingsfondsen en –reserves door het ZZB
getoetst.
7)
Langlopende schulden € 162.539
Het ZZg beheert geldmiddelen die door partnerorganisaties of donateurs aan het genootschap zijn
toevertrouwd.
Langlopende schulden
Project Boxel/Stichting Jakin, Suriname
Stg Pensioenfonds der EBGS, pensioenverbetering
Herfinanciering Tushikamane landbouwgroep
31-12-2013
31-12-2012
€
€
96.473
52.566
13.500
94.581
56.560
13.500
162.539
164.641
8) Kortlopende schulden € 588.814
Het ZZg verbindt zich in de meeste gevallen voor de subsidie voor één jaar. Het hier
gerubriceerde bedrag subsidieverplichtingen (€ 285.743) bestaat uit toegezegde, maar nog niet
(volledig) afgeroepen subsidies, waarvan de afroep en besteding binnen een jaar worden
verwacht.
Partnerorganisaties
Medische Zending, Suriname
Museumstichting Het Hernhutter Huis
HMH, Duitsland
Overige kortlopende schulden
Crediteuren
Opgebouwde verlofrechten en vakantietoeslag
Diverse betalingen voor derden
Loonheffing, sociale premies
Vooruitontvangen bijdragen
Accountantskosten
Overige schulden
31-12-2013 31-12-2012
€
€
41.170
149.171
66.864
66.853
7.676
108.034
223.700
31-12-2013
31-12-2012
€
€
17.902
32.421
9.254
25.311
85.398
10.000
14.751
19.214
31.809
4.767
28.865
84.739
12.000
19.515
195.037
200.909
Een deel van de voor 2015 bestemde MFS II bijdrage werd vooraf uitgekeerd en werd als vooruit
ontvangen bijdrage gerubriceerd.
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 48
Niet uit de balans blijkende verplichtingen
- Het ZZg huurt een kantooretage in Zeist, het huurcontract loopt tot en met 30 april 2015. De
huursom wordt jaarlijks geïndexeerd en bedraagt in 2014 € 53.046
- Het ZZg leaset een kopieerapparaat/printer tot 1 oktober 2014. De gebruiksvergoeding wordt jaarlijks
aangepast en bedraagt in 2014 € 6.556.
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 49
Toelichting op de staat van baten en lasten over 2013
Baten uit eigen fondsenwerving € 1.004.915
Baten uit eigen fondsenwerving
Donateurs *
Scholen
Kerkelijke gemeenten
Overige organisaties
Nalatenschappen
Goederen / diensten / verkopen
* Bijdragen van donateurs
Mailingacties ZZg-Nieuws
Vaste toezeggingen
Schenkingen
Overige giften van particulieren
Extra bestemde bijdragen
Werkelijk Begroting Werkelijk
2013
2013
2012
€
€
€
439.190
520.000
487.867
12.468
25.000
22.523
104.452
100.000
102.740
198.768
200.000
185.237
247.807
100.000
422.952
2.230
0
1.454
1.004.915
945.000 1.222.773
Werkelijk Begroting Werkelijk
2013
2013
2012
€
€
€
263.358
300.000
279.217
13.623
20.000
16.341
44.657
50.000
49.548
95.746
100.000
122.844
21.806
50.000
19.917
439.190
520.000
487.867
Bijdragen van donateurs € 439.190
In 2013 maakten ruim 8.100 particuliere donateurs een of meerdere giften over aan het ZZg. Dat is
een daling van ruim 4% ten opzichte van 2012, toen dat er ruim 8.500 waren. De opbrengst daalde
met 9,9%.
Bijdragen van scholen € 12.468
Via het scholenprogramma TwinKids.nl wordt educatief en wervend materiaal aan daarin
geïnteresseerde scholen ter beschikking gesteld en worden deze bij hun acties begeleid. In totaal
werd van 37 scholen (2012: 51) een bijdrage ontvangen. De opbrengst bleef achter bij zowel de
begroting als de realisatie in 2012. Deze teruggang lijkt onomkeerbaar en wordt toegeschreven aan
de economische neergang en de afnemende actiebereidheid van scholen.
Bijdragen van kerkelijke gemeenten € 104.452
Vanuit de diverse Evangelische Broedergemeenten in Nederland en Duitsland werd in totaal € 49.302
(2012 = € 51.332) ontvangen. Van de overige, voornamelijk protestantse kerkelijke gemeenten ontving
het ZZg € 55.149 (2012 = € 51.408).
Bijdragen van overige organisaties € 198.768
Niet alle organisaties stellen vermelding op prijs. Hun bijdragen worden hierna bij ‘Overige bijdragen’
vermeld.
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 50
Organisatie
Stichting Treintje Beimers
Stichting Treintje Beimers
Stichting Zorg Samen voor Suriname
Ds. J. van Dijk Stichting
Brink Houtman Stichting
Overige bijdragen
Bedrag Bestemd voor
€
48.500
13.022
1.800
13.066
9.000
13.041
9.000
13.027
7.500
122.968
198.768
Land
Kilangala Missie
Gereedschapskisten
Renovatie Karmelschool
Ineke Albedaschool
algemene bijdrage
Tanzania
Tanzania
Suriname
Tanzania
Nalatenschappen € 247.807
In 2013 werden 16 erfstellingen (2012 = 19) ontvangen, met een gemiddelde opbrengst van € 14.463
(2012 = € 18.653).
Goederen en diensten in natura en verkopen € 2.230
Incidenteel ontvangt het ZZg hulpgoederen. De hulpgoederen werden in alle gevallen naar Suriname
gezonden.
Baten uit acties van derden € 26.000
Organisatie
Bedrag
Bestemd voor
Land
€
Kerk in Actie PKN
26.000
13.032 Theologische opleidingen
Suriname
26.000
Subsidies van overheden
MFS II landenbudget (excl. akv en pme)
Vergoeding uitvoeringskosten
Werkelijk Begroting Werkelijk
2013
2013
2012
€
€
733.246
635.000
546.454
75.192
69.000
81.817
808.438
704.000
628.271
Rentebaten en baten uit beleggingen € 221.008
Bruto resultaat van beleggingen
Rente
Contant dividend
Gerealiseerde waardeverschillen
Niet gerealiseerde waardeverschillen
Rentebaten en baten uit beleggingen
Werkelijk Begroting Werkelijk
2013
2013
2012
€
€
€
55.617
55.000
71.249
23.105
15.000
19.634
24.010
22.539
118.276
11.000
176.630
221.008
81.000
290.052
De lage rentestand zet het rendement op obligatiebeleggingen onder neerwaartse druk. De
beleggingen in aandelen presteerden boven verwachting.
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 51
Netto resultaat van beleggingen
Rentebaten en baten uit beleggingen
Kosten van beleggingen
Netto beleggingsresultaat
Werkelijk Begroting Werkelijk
2013
2013
2012
€
€
€
221.008
81.000
290.052
-25.584
-21.000
-24.219
195.425
60.000
265.833
Overige baten € 12.441
Gebruik kantoor- en vergaderruimte
Overige dienstverlening
Overige lasten / baten
Werkelijk Begroting Werkelijk
2013
2013
2012
€
€
8.069
7.000
6.792
4.760
540
-388
194
12.441
7.000
7.526
Besteed aan de doelstellingen
Het ZZg onderscheidt deelgebieden van de hoofdthema’s Zending, Diaconaat en
Ontwikkelingssamenwerking. Daarnaast kent het een aantal kernlanden waarin meer intensief met
partners wordt samengewerkt. In de onderstaande tabel is de financiële omvang per (sub)thema en
(kern)land weergegeven. In 2013 is besloten tot vrijval van € 109.060 aan vervallen
subsidieverplichtingen, waarvan € 83.882 t.b.v. MFS II.
Een gedetailleerde specificatie van de in 2013 toegekende project- en programmasubsidies is in het
bestuursverslag opgenomen.
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 52
Subsidieverstrekking 2013
Aandachtsveld
1 ZENDING
1.1 Evangelieverkondiging
1.2 Theologische vorming
1.4 Hulp aan lokale kerken
1.9 Overige subsidies
2 DIACONAAT
2.1 Kinderhuizen & Internaten
2.2 Gehandicaptenzorg
2.3 Ouderenzorg
2.9 Overige subsidies
Suriname
38.555
31.141
1.250
70.946
42.200
Zuid
Afrika
1.100
1.000
11.000
4.686
13.100
4.686
Cuba
Albanie
Letland
Pal.
gebieden
5.000
Overige
regio's
2.065
10.000
2.065
1.300
Jaarrekening ZZg 2013
9,5%
17.000
17.000
50.200
7.500
20.000
48.000
125.700
11,2%
10.000
10.000
116.947
487.320
33.552
277.850
60.000
975.669
10.000
10.000
8.000
78.687
487.320
20.000
28.000
8.700
8.700
7.500
2.300
2.300
38.260
33.552
277.850
60.000
131.812
4 EDUCATIE DOOR DERDEN
6 OVERIG
6.1 Bijdragen in goederen / diensten
6.2 Extra bestemde bijdragen
10.000
1.300
5.000
-19.708
-125.319
-145.027
-470
-5.000
-470
-5.000
750
34.671
35.421
865
865
10.145
10.145
23
23
2.500
2.500
867.397
173.307
14.831
8.723
7.500
77,0%
15,4%
1,3%
0,8%
0,7%
Totaal
22.851
39.555
43.441
1.250
107.097
20.000
843.857
5 VRIJVAL
SUBSIDIEVERPLICHTINGEN
5.1 ZZg
5.2 MFS II
Nederland
7.500
62.200
3 ONTWIKKELINGSSAMENWERKING
3.1 Gezondheidszorg
3.2a Onderwijs & Vakopleiding
3.2b MFS II Basic Education
3.3a Bestaansverwerving
3.3b MFS II Fair Economic Development
3.9 Overige subsidies
Tanzania
86,6%
0,9%
-25.178
-125.319
-150.497
4.537
4.537
150
150
5.000
5.000
750
57.891
58.641
5,2%
-3.700
12.037
4.515
42.000
1.126.610
100,0%
-0,3%
1,1%
0,4%
3,7%
100,0%
pag. 53
De verhouding tussen de bestedingen aan de doelstellingen en de totale baten bedraagt 69,5%. De
totale bestedingen krachtens de doelstellingen bedragen 77,1% van de totale lasten.
Werkelijk Begroting
2013
2013
70,7%
78,2%
77,4%
74,9%
Bestedingspercentage baten
Bestedingspercentage lasten
Werkelijk
2012
64,9%
77,0%
Organisatiekosten
De eigen organisatiekosten zijn voor een deel rechtstreeks toe te rekenen aan de doelstellingen. Waar
dit niet het geval is, wordt een verdeelsleutel gebruikt. Voor de berekening van de kosten van beheer
& administratie zijn de aanbevelingen van de VFI (Vereniging Fondsenwervende Instellingen) gevolgd.
Relatieve verdeling van gemengde organisatiekosten
Taakgroep
Organisatiekosten zending, diaconaat etc.
Organisatiekosten educatie en voorlichting
Kosten eigen fondsenwerving
Kosten werving acties derden
Kosten van beleggingen
Kosten beheer en administratie
Alg secr
20%
20%
Bestuur
C&F
43%
57%
10%
50%
PPB
75%
10%
FIB
8%
15%
3%
89%
100%
De bestuurs- en commissieleden van het ZZg hebben een onbezoldigde functie. Aantoonbaar voor
een juiste functievervulling gemaakte kosten, zoals reiskosten, worden vergoed. De bestuurskosten
zijn in de kosten van Beheer en Administratie opgenomen.
Kostenpercentage eigen fondsenwerving en kostenpercentage administratie en beheer
Het kostenpercentage eigen fondsenwerving is berekend uit het totaal van de baten uit eigen
fondsenwerving en de kosten daarvan. Het ZZB heeft vastgesteld dat dit percentage idealiter
maximaal 15 mag bedragen. Het CBF staat een maximum van 25 toe.
Daarnaast beveelt de VFI aan dat een verhoudingscijfer wordt weergegeven van de kosten van
Beheer en Administratie en het totaal van de lasten. Het ZZB heeft hiervoor een maximum percentage
gesteld van 10.
Beide verhoudingsgetallen staan onder opwaartse druk vanwege de afnemende omzet.
Kostenpercentage eigen fondsenwerving (norm 15%)
Kostenpercentage admin. en beheer (norm 10%)
Jaarrekening ZZg 2013
Werkelijk
2013
16,2%
10,9%
Begroting
2013
21,3%
11,0%
Werkelijk
2012
12,9%
11,4%
pag. 54
Toelichting lastenverdeling Model C
Doelstellingen
ZDO
SUBSIDIEVERSTREKKING
Zending
Diaconaat
Ontwikkelingssamenwerking
MFS II programma's
Educatie door derden
Vrijval subsidieverplichtingen
Overig
ORGANISATIEKOSTEN
Salaris
Sociale lasten
Pensioenpremie
Overige
Personeelskosten
Huisvestingskosten
Kantoor-, reis- en algemene kosten
Publiciteit en communicatie
Totaal




€
Educatie
€
Fondsenwerving
€
Acties
derden
€
€
€
10.000
10.000
99.084
14.764
12.167
6.377
132.392
15.240
27.601
33
175.265
81.695
7.775
9.355
5.709
104.534
13.367
9.053
36.470
163.423
77.954
5.889
8.671
5.481
97.996
13.640
12.502
38.971
163.108
22.150
3.301
2.752
1.431
29.633
3.248
1.086
1.291.875
173.423
163.108
begroot
2013
€
-150.497
58.641
1.116.610
Werkelijk
Beleggingen
107.097
125.700
210.499
765.170
In de personeelskosten is de waarde van de per 31 december
2013 bestaande verlof- en vakantiegeldrechten inbegrepen;
Het gemiddeld aantal fte bedroeg in 2013 7,5 (2012 = 7,9): AS
0,9; PPB 1,8; C&F 3,3; FIb 1,5
Per 31 december 2013 bedraagt het aantal werknemers 10 (5
man / 5 vrouw) en het aantal fte 7,6 (4,4 man / 3,2 vrouw);
De pensioenregeling is ondergebracht bij PFZW. Het ZZg is
uitsluitend verplicht tot betaling van de jaarlijks vastgestelde
premies. Er is in geen geval een verplichting tot bijstorting. Er is
geen sprake van recht op teruggave / premiekorting.
Jaarrekening ZZg 2013
Beheer &
admin
Werving baten
werkelijk
2013
€
2012
€
107.097
125.700
210.499
765.170
10.000
-150.497
58.641
1.126.610
100.000
70.000
150.000
710.000
5.000
1.035.000
88.426
134.250
161.580
849.255
19.000
-164.746
11.945
1.099.710
33.967
2.478
302
230
231
3.241
17
22.313
12
25.584
103.969
13.215
10.493
9.495
137.171
24.345
43.097
1.044
205.657
387.329
45.246
43.668
28.724
504.967
69.856
115.651
76.530
767.004
413.200
56.000
49.800
35.300
554.300
64.000
114.000
100.000
832.300
391.582
56.795
43.008
26.002
517.387
69.048
105.062
71.708
763.205
33.967
25.584
205.657
1.893.614
1.867.300
1.862.915

De gemiddelde kosten per fte (salaris, sociale lasten en
pensioenpremie) bedroegen in 2013 € 62.664 (2012 =€ 62.200)
pag. 55
Directiesalaris
Het ZZB heeft de hoogte van de directiebeloning en de hoogte van andere bezoldigingscomponenten
vastgesteld. De arbeidsvoorwaarden van de PKN (kerkelijke medewerkers) zijn integraal van
toepassing.
Bezoldiging directie
Functionaris
Naam
Functie
Drs. A.A. Kramer
Algemeen secretaris
Dienstverband
Contract
PKN salarisschaal / periodieke verhoging
Uren (voltijds werkweek)
Parttime percentage
Periode in 2012
vast
12 / 10
36
88,9%
1 jan - 31 dec
Jaarinkomen
Bruto loon/salaris
Vakantiegeld
Eindejaarsuitkering
Variabel jaarinkomen
Totaal jaarinkomen
€
€
€
€
€
52.373
4.190
4.347
60.910
SV lasten (werkgeversdeel)
Belastbare vergoedingen/bijtellingen
Pensioenlasten (werkgeversdeel)
Overige beloningen op termijn
Uitkeringen beëindiging dienstverband
Totaal overige lasten en vergoedingen
€
€
€
€
€
€
8.487
7.345
15.832
Totaal bezoldiging 2013
€
76.742
Totaal bezoldiging 2012
€
85.287
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 56
Overige gegevens
Verdeling van het saldo van baten en lasten over 2013
Het boekjaar werd afgesloten met een positief exploitatiesaldo van € 179.188. Wegens
onderbestedingen van geoormerkte baten werden bedragen toegevoegd aan bestemmingsfondsen.
Ook werd onttrokken aan eerder gevormde fondsen en reserves. De specificatie van de
vermogensmutaties is weergegeven op pagina 42.
Resultaatbestemming
2013
€
Toevoeging / onttrekking aan:
Continuïteitsreserve
Uitvoerings- en organisatiekosten
Risico waardeverandering beleggingen
Bestemmingsreserve
Bestemmingsfondsen
22.402
26.000
-129.800
260.586
179.188
Relevante gebeurtenissen na balansdatum
Er zijn geen voor deze jaarrekening relevante gebeurtenissen na balansdatum.
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 57
accountants in
non-profit
Vereniging Zendingsgenootschap der Evangelische Broedergemeente
Postbus 19
3700 AA ZEIST
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Verklaring betreffende de jaarrekening
Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2013 van Vereniging Zendingsgenootschap der Evangelische
Broedergemeente te Zeist gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2013 (met
een balanstotaal van € 4.537.080) en de staat van baten en lasten over 2013 (met een resultaat van € 179.188
positief) met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor
financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van het bestuur
Het bestuur van de Vereniging is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en
het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beiden in overeenstemming met Richtlijn 650 Fondsenwervende Instellingen. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken
zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Verantwoordelijkheid van de accountant
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij
hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen
afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging
van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van
de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het
maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is
voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel
een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de Vereniging. Een
controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de door het bestuur van de Vereniging gemaakte
schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
Oordeel betreffende de jaarrekening
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen
van Vereniging Zendingsgenootschap der Evangelische Broedergemeente per 31 december 2013 en van
het resultaat over 2013 in overeenstemming met Richtlijn 650 Fondsenwervende Instellingen.
Verklaring betreffende andere voorschiften
Wij melden dat het bestuurs- en directieverslag voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de
jaarrekening zoals vereist in Richtlijn 650 Fondsenwervende Instellingen.
Was getekend,
Sliedrecht, 9 april 2014.
WITh accountants B.V.
P. Alblas RA
Correspondentie-adres
Postbus 2150 - 2400 CD - Alphen aan den Rijn
T 0172-750175 | www.withaccountants.nl | [email protected] | Twitter: @withaccountants
IBAN: NL71 INGB 0667 8301 62 | KVK: 28112484
Bijlage 1
Begroting 2014
Staat van Baten en Lasten
Begroot
2014
€
Baten:
Baten uit eigen fondsenwerving
Baten uit acties van derden
Subsidies van overheden
Resultaat van beleggingen
Overige baten
Som der baten
Werkelijk
2013
€
855.000
24.000
650.000
101.000
10.000
1.640.000
1.004.915
26.000
808.438
221.008
12.441
2.072.802
-97.000
-88.000
-107.097
-125.700
-110.000
-415.000
-525.000
-5.000
94.000
-168.000
-168.000
-1.482.000
-210.499
-487.320
-277.850
-58.641
-10.000
150.497
-163.423
-175.265
-1.465.298
Werving baten
Kosten eigen fondsenwerving
Kosten acties derden
Kosten van beleggingen
Kosten werving baten
-172.000
-37.000
-30.000
-239.000
-163.108
-33.967
-25.584
-222.659
Beheer en administratie
Kosten beheer en administratie
-210.000
-205.657
-1.931.000
-1.893.614
-291.000
179.188
291.000
937.525
-1.116.713
Besteed aan de doelstellingen:
Zending
Diaconaat
Ontwikkelingssamenwerking:
Eigen bestedingen
MFS II BE
MFS II FED
Overige bestedingen
Voorlichting en educatie door derden
Vrijgevallen subsidieverplichtingen
Uitvoeringskosten voorlichting en educatie
Uitvoeringskosten programma's en projecten
Besteed aan de doelstellingen
Som der lasten
(Verwacht) exploitatiesaldo
Onttrekken aan fondsen en reserves
Toevoegen aan fondsen en reserves
Jaarrekening ZZg 2013
pag. 59
Bijlage 2
Specificatie organisatiekosten
A B
ORGANISATIEKOSTEN
1 1
1 2
1 3
1 4
1 5
1 6
1 7
1 99
Salarissen
Sociale lasten
Pensioenpremie
Overige verzekeringen
Reiskosten wonen/werken
Kantinekosten
Overige personeelskosten
PERSONEEL
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Telecommunicatiekosten
IT voorzieningen incl afschrijving
Kantoorbenodigdheden, incl afschrijving
Printen en kopiëren
Porto
Vergaderen & representatie, bestuurskosten
Betalingsverkeer
Controle & Advies
Lectuur & abonnementen
Contributies
Verzekeringen & belastingen
Overige kantoorkosten
KANTOOR
3.931
6.993
3.462
6.356
3.283
6.072
5.982
15.339
1.749
13.263
2.782
664
69.876
6.000
7.500
3.000
6.500
3.000
7.500
5.000
21.500
1.000
10.000
3.000
4.600
1.978
2.579
6.362
2.698
7.705
6.092
24.501
1.758
4.433
2.995
74.000
65.701
3 1
3 2
3 3
3 4
3 99
Autokostenvergoeding zakelijk
OV-vergoedingen zakelijk
Buitenlandse reizen incl verblijf
Overige reis- en verblijfkosten
REIZEN EN VERVOER
4.711
226
18.079
913
23.929
5.000
15.000
4.979
36
14.820
20.000
19.835
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
13
99
ZZg-Nieuws
TwinKids projectenkrant
Nieuwsbrief STB
Nieuwsbrief Kinderprogramma
Overige mailingacties
Weblokatie ZZg.nl / TwinKids.nl
Audio-visueel & foldermateriaal
Advertenties
Bestandsbeheer
Vrijwilligers
Materialen en -ontwikkeling
Overige voorlichtings- en wervingskosten
EDUCATIE, VOORLICHTING & WERVING
36.428
2.068
5.321
377
2.061
1.205
7.450
7.382
11.408
862
1.655
312
76.529
30.000
3.000
3.000
1.000
11.000
5.000
9.500
2.500
12.000
1.000
2.000
20.000
100.000
37.345
2.015
5
5
5
5
5
1
2
3
4
5
99
Huur Zeist/Langbroek
Afschrijving interieur Zeist
Service & energie
Onderhoud & schoonmaken
Overige huisvestingskosten
HUISVESTING
52.786
45.800
1.000
10.000
7.200
51.624
1 Kosten vermogensbeheer
2 Transactiekosten en bewaarloon
99 BELEGGINGEN
21.847
20.000
21.847
20.000
19.321
205
19.526
767.004
832.000
763.205
6
6
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
99
9 99 TOTAAL ORGANISATIEKOSTEN
Jaarrekening ZZg 2013
REALISATIE BEGROTING REALISATIE
2013
2013
2012
€
€
€
387.329
413.000
390.468
45.246
56.000
56.759
43.668
49.800
43.008
13.409
14.000
12.461
8.295
8.600
7.296
533
1.000
1.039
6.487
11.600
6.356
504.967
554.000
517.387
9.475
6.792
803
69.856
64.000
759
1.453
3.350
6.184
1.745
12.167
512
6.178
71.708
9.501
6.524
1.399
69.048
pag. 60

Lidbedrijven INDUSTRIE Members INDUSTRY

Verslag co-schap suriname_Mangione

Stageverslag AA de Wit

Onze prijzen - Afu-Mena

Verslag Suriname M. de Kok

Download

Open brief aan: De Minister van Buitenlandse Zaken

Uitnodiging studiereis Suriname 2014

SURIMEP 2014 – Official Opening Ceremony Press release