ministerie van verkeer en waterstaat rijksdienst voor de'ijssdmeerpolders rninisterie van verkeer e n waterstaat werkdocument rijksdienst voor de ijsselmeerpolders I analyse van de dichtheidscijfers van gemeenten boven de 10.000 inwoners rond almere door r. deurloo werkdocumenten zijn als regel eerste versies van te schriiven rapporten (uinypen geschreven tekst) en daardoor uitsluitend bestemd voor intern gebruik; de verantwoordelijkheid voor de tekst berust bij de auteur. INHOUD SAMENVATTING 1. INLEIDING 2. 2.1. 2.2. 2.3. DICHTHEDEN Algemeen Dichtheid ( d e f i n i t i e s ) De verhouding n e t t o l b r u t o d i c h t h e i d . 3. 3.1. 3.2, 3.3. 3.4. 3.5. 3.6. DE WAARGENOMEN DICHTHEDEN Algemeen Inwonersdichtheid i n h e t woongebied Woningdichtheid i n h e t woongebied Inwonerdichtheid i n de bebouwde kom Woningdichtheid i n de bebouwde kom Betekenis van de c i j f e r s 4. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. DE DICHTHEDEN PER DICHTHEIDSKLASSE Inwonerdichtheden i n h e t woongebied Woningdichtheid i n h e t woongebied Inwonerdichtheid i n de bebouwde kom Woningdichtheid i n de bebouwde kom Betekenis van de c i j f e r s 5. DE DICHTHEDEN 6. DE AKTUELE SITUATIE IN ALMERE 7. DICHTHEID I N RELATIE TOT GWB EN HET PERCENTAGE WOONGEBIED VAN HET STEDELIJK G E B I E D 16 8. CONCLUSIES 17 van Amsterdam Bijlagen: Tabel 1 . Tabel 2 . Tabel 3 . Tabel 4 . Tabel 5. Tabel 6 . Tabel 7. Tabel 8. Tabel 9 . Tabel 1 0 . Tabel 1 1 . Verantwoording c i j f e r m a t e r i a a l Inwonerdichtheid i n h e t woongebied Woningdichtheid i n h e t woongebied Inwonerdichtheid i n de bebouwde kom Woningdichtheid i n de.bebouwde kom Per k l a s s e : inwonerdichtheid i n h e t woongebied Per k l a s s e : woningdichtheid i n h e t woongebied P e r k l a s s e : inwonerdichtheid i n de bebouwde kom Per k l a s s e : woningdichtheid i n de bebouwde kom Gegevens over dichtheden i n Amsterdam De a c t u e l e s i t u a t i e i n Almere Basisgegevens per gemeente n a a r oplopend inwonertal SAMENVATTING Met behulp van oppervlaktegegevens u i t de b o d e m s t a t i s t i e k z i j n 4 v e r . s c h i l l e n d e d i c h t h e i d s c i j f e r s uitgerekend voor gemeenten. D i t z i j n : - d i c h t h e i d inwoners woongebied - d i c h t h e i d woningen woongebied - d i c h t h e i d inwoners bebouwde kom d i c h t h e i d woningen bebouwde kom. Daarnaast z i j n d i c h t h e i d s c i j f e r s van Amsterdamse s t a d s d e l e n en de a c t u e l e s i t u a t i e i n Almere bekeken. De d i c h t h e i d s c i j f e r s s e c zeggen weinig, maar a f g e z e t tegen een bepaalde norm maakt h e t mogelijk ze t e beoordelen. I n de v e r s t e d e l i j k i n g s n o t a worden normen voor de g r o t e en de middelgrote s t e d e n genoemd. U i t deze normen komt n a a r voren d a t a l l e e n de binnenstad van Amsterdam en h e t overgangsgebied e n Amsterdam-Zuid v o l d o e t aan de norm van 60 B 75 wonlha b r u t o , de nieuwere hebben l a g e r e dichtheden (+ 50 wonlha b r u t o ) . Van de middelgrote s t e d e n (60.000-200.000 inwoners) voldoen e r ook den a a n t a l n i e t aan de minimale d i c h t h e i d van 30 wonlha b r u t o , d i t z i j n Amersfoort, L e l y s t a d , Z e i s t , Haarlemmermeer e n Hilversum met dichtheden v a r i e r e n d t u s s e n de 19 e n 26 woningen p e r h e c t a r e b r u t o woongebied. Verder komen i n de k l a s s e waar men de d i c h t h e i d van de middelgrote s t e den denkt aan t e t r e f f e n e e n a a n t a l k l e i n e gemeenten voor met r e l a t i e f hoge d i c h t h e d e n t e noemen z i j n Almere-Haven, Vleutenlde Meern, Breukelen, Wormer. De e c h t l a g e dichtheden komen voor i n de a l s v i l l a d o r p e n t e boek s t a a n d e p l a a t s e n met woningdichtheden i n h e t brutowoongebied van 8-13. U i t de a n a l y s e van de t o t a a l c i j f e r s per k l a s s e ( t a b e l l e n 5 t l m 8 ) kan, geconcludeerd worden d a t de h e l f t van de bevolking i n gebieden met hoge d i c h t h e i d g e h u i s v e s t is en een de andere h e l f t van de bevolking i n gebieden 25 wonlha b r u t o . D i t i s voor de o p p e r v l a k t e woongebied respect i e v e l i j k 27,62 en 72,4%. De h e l f t van de bevolking i s g e h u i s v e s t op 27,6% van de o p p k r v l a k t e woongebied. - ' De i n t a b e l 11 aangegeven gemiddelde woningbezettingen e n de percentag e s woongebied van h e t gebied van de bebouwde kom kunnen van invloed z i j n op de dichtheden. I n h e t algemeen i s t e z i e n d a t i n gemeentes met een hoog percentage woongebied van h e t gebied van de bebouwde kom tevens vaak l a g e dichtheden voorkomen, omgekeerd gebieden met een k l e i n percentage woongebied van h e t s t e d e l i j k gebied hebben hoge dichtheden. De gemiddelde woningbezetting h e e f t een a n d e r e f f e c t medio 1979 hebben gemeenten boven de 30.000 inwoners e e n gemiddelde woningbezetting van 2 , 9 of minder, gemeenten k l e i n e r dan 30.000 inwoners hebben i n h e t algemeen een gemiddelde woningbezetting rium boven de 3,00, uitgezonderd de gemeenten d i r e c t onder de invloed van Amsterdam: Diemen, Weesp en OuderAmstel e n i n mindere mate Naarden e n Heemstede. opvallend i s ook d a t de gemeenten d i e l i g g e n i n h e t o o s t e n van de prov i n c i e U t r e c h t een l a g e d i c h t h e i d combineren met e e n l a g e gemiddelde woningbezetting e v e n a l s de gemeenten i n h e t Gooi. Het i n de c o n c l u s i e s o p g e s t e l d e schema g e e f t e e n h i f r a r c h i e aan van gemeenten met v e r s c h i l l e n d e kenmerken lopend van v i l l a d o r p t o t groots t e d e l i j k . De h i f r a r c h i e c o r r e s p o n d e e r t g l o b a a l met h e t i n w o n e r t a l , maar n i e t helemaal. I n d i t schema b l i j k t ook d a t de v e r s c h i l l e n d e m i l i e u ' s g l o b a a l t e typer e n z i j n n a a r d i c h t h e i d , gwb e n h e t percentage woongebied van de bebouwde kom. Het schema zou QEn van de i n d i c a t i e s kunnen z i j n voor e e n typering van een t o t a a l gemeentelijk m i l i e u en met welke gemeenten e e n bepaald m i l i e u vergeleken zou kunnen worden. 1. INLEIDING Om a a n t e geven hoe d e d i c h t h e d e n i n Almere b e o o r d e e l d moeten worden z i j n v e r s c h i l l e n d e inwoners e n w o n i n g d i c h t h e d e n van omliggende gemeent e n g r o t e r d a n 10.000 inwoners u i t g e r e k e n d . De inwoner e n woningdichthed e n z i j n zowel voor d e bebouwde kom a l s v o o r h e t woongebied o p p a p i e r geze t. D i t r e s u l t e e r t i n de 4 v o l g e n d e d i c h t h e d e n : - woongebied bebouwde kom 1 inwoners 1 3 I woningen 2 4 I n t a b e l 1 t / m 4 z i j n d e r e s p e c t i e v e l i j k e d i c h t h e d e n vermeld. Onder d e kop v e r a n t w o o r d i n g van h e t c i j f e r m a t e r i a a l i s ook t e v i n d e n hoe h e t woongebied e n d e bebouwde kom, o p b a s i s van d e b o d e m s t a t i s t i e k 1979 z i j n afgebakend. I n t a b e l 5 t / m 8 w o r d t e e n o v e r z i c h t gegeven p e r t y p e d i c h t h e i d van h e t p r o c e n t u e l e a a n d e e l van d e v e r s c h i l l e n d e d i c h t h e i d s c a t e g o r i e n . . I n t a b e l 9 wordt d e d i c h t h e i d v a n d e v e r s c h i l l e n d e s t a d s d e l e n van Amsterdam weergegeven, terwijl i n t a b e l 10 d e a c t u e l e s i t u a t i e v a n Almere t e v i n d e n is. T a b e l 1 1 g e e f t de g e m i d d e l d e w o n i n g b e z e t t i n g e n h e t p e r c e n t a g e woongebied van h e t s t e d e l i j k g e b i e d . Almere e n Amsterdam z i j n a p a r t u i t g e w e r k t omdat b e i d e b e p a l e n d z i j n v o o r d e z e d i c h t h e i d s a n a l y s e s : a a n d e e n e k a n t om,de p l a a t s van Almere t e bep a l e n a a n d e a n d e r e k a n t om d e p o s i t i e v a n Amsterdam t e z i e n t . 0 . v . d e omliggende gemeenten. 2. DICHTHEDEN 2.1. Algemeen D i c h t h e i d s c i j f e r s z i j n a l t i j d s t e r k bepalend geweest voor de k w a l i t e i t van h e t woonmilieu e n de mogelijkheden om e p a a l d e typen woonmilieu t e c r e l r e n . I n h e t s t r u c t u u r p l a n voor Almerel' worden de volgende dichtheden genoemd: 25 won/ha b i j kernen 5 a 10.000 inwoners t o t gemiddeld 40 won/ha b i j kernen van 80 3 100.000 inwoners. Hiervan wordt 60% i n de d i c h t h e i d s k l a s s e 35 a 45 won/ha gebouwd, 15% i n e e n hogere d i c h t h e i d s k l a s s e e n 20% i n een l a g e r e d i c h t h e i d s k l a s s e . D i t l e i d t t o t e e n gemi e l d e n e t t o d i c h t h e i d van 33 won/ha. I n de aanvullende wordt aangegeven d a t i n de h e r z i e n i n g van h e t s t r u c t u u r p l a n e e n c a p a c i t e i t s v e r h o g i n g van minimaal 8tZ e n maximaal 23,3% h e e f t plaatsgevonden wat inhoud d a t voor de 3 overgebleven kernen (Almere Pampus e n h e t O o s t e l i j k Kernencomplex z i j n s t e d e l i j k e reserver i n g e n ) e e n gemiddelde d i c h t h e i d van minimaal 40 wonlha i n h e t n e t t o woongebied wordt aangehoud I n de v e r s t e d e l i j k i n g s n o t a ' worden de volgende g e t a l l e n genoemd: I n h e t n o o r d e l i j k d e e l van de Randstad moeten i n t o t a a l 68.000 woningen gebouwd worden, t u s s e n 1980 e n 1990, waarvan ca. 20.000 i n Almere. Tevens wordt aangegeven d a t woningdichtheden van 80 3 100 woningen p e r ha n e t t o i n de 4 g r o t e s t e d e n en 40 60 woningen p e r h e c t a r e n e t t o i n de middelgrote s t e d e n a l s r e e e l worden v e r o n d e r s t e l d . Deze woningdichtheden geven i n onze s i t u a t i e h e t spanningsveld t u s s e n Almere e n Amsterdam weer. E r s t a a t e e n h e r z i e n i n g van de v e r s t e d e l i j k i n g s n o t a op s t a p e l , waarin zowel de t o t a l e t a a k s t e l l i n g voor de noordvleugel van de Randstad a l s de i n d i v i d u e l e t a a k s t e l l i n g e n z u l l e n w i j z i g e n e n waar w a a r s c h i j n l i j k hogere d i c h t h e d e n voor nieuwe p r o j e c t e n g e e i s t z u l l e n worden. Het voorgaande i s bedoeld a l s kader waartegen de c i j f e r s d i e h i e r n a gep r e s e n t e e r d worden a f g e z e t kunnen worden. I n de algemene v e r g e l i j k i n g wordt Amsterdam i n z i j n t o t a l i t e i t opgenomen e n Almere i n de e i n d f a s e van h e t s t r u c t u u r p l a n (OSA I I ) , i n andere parag r a f e n worden Almere i n de a c t u e l e s i t u a t i e e n Amsterdam n a a r s t a d s d e l e n a p a r t vergeleken. not>j . 2.2. Dichtheden d e f i n i t i e s B i j de d i c h t h e d e n i s g e b r u i k gemaakt van de gegevens e n c a t e g o r i e l n i n d e l i n g van de B o d e m s t a t i s t i e k , d i t houdt i n d a t a l s gesproken wordt o v e r d i c h t h e d e n i n r e l a t i e t o t de b o d e m s t a t i s t i e k er n i e t gesproken wordt o v e r n e t t o dichtheden. De d i c h t h e d e n inwoners e n woningen i n h e t woongebied z i j n b r u t o d i c h t h e den. H i e r d e r worden de d e f i n i t i e van h e t woongebied volgens de bodemstatistiek8' vergeleken met e e n d e f i n i t i e van b r u t o d i c h t h e i d u i t h e t rapp o r t 5 ) Almere 1985 ( P l e v o b e r i c h t 9 0 ) . Volgens de b o d e m s t a t i s t i e k worden de volgende c a t e g o r i e l n t o t h e t woongebied gerekend: Woongebied Tot h e t woongebied worden gerekend t e r r e i n e n , d i e voornamelijk voor h e t wonen bestemd z i j n , i n c l . de p r i m a i r e voorzieningen a l s w i n k e l s , scholen voor k l e u t e r e n b a s i s o n d e r w i j s en b i j k a n t o r e n van 0.a. banken, alsmede g r o e n s t r o k e n , s t r a t e n , p a r k e e r p l a a t s e n , g r a c h t e n s m a l l e r dan 6 meter, e r v a n , t u i n e n , t r a p v e l d j e s en s p e e l p l a a t s e n . Wanneer woonwijken i n bos z i j n g e s i t u e e r d , wordt h e t gehele t e r r e i n a l s woongebied aangemerkt, d.w.2. i n d i e n e r van een s t r a t e n p a t r o o n s p r a k e is. Lintbebouwing van overweging n i e t - a g r a r i s c h e woningen wordt t o t h e t woongebied gerekend zodra de a f s t a n d van 5 huizen o n d e r l i n g minder dan 50 meter bedraagt. Tot h e t woongebied worden eveneens gerekend: - woonwagenkampen; woonboothavens; service-flats; - studententehuizen; verple(e)g(st)erstehuizen; rusthuizen. T e r r e i n e n worden pas a l s woongebied beschouwd, zodra de woningen z i j n opgeleverd. Daarnaast i s met name i n g r o t e kernen de c a t e g o r i e wonen werken (gemengd) ingevoerd, deze wordt ook t o t h e t woongebied gerekend ( i n d i t verhaal). - Wonen-werken gemengd I n d i e n i n een w i j k van e e n g r o t e woonkern h e t bodemgebruik dusdanig i s v e r s n i p p e r d , d a t e r v e l e t e r r e i n t j e s k l e i n e r dan 2 ha, genoemd i n de cst e g o r i e g n 16-21 voorkomen, zonder d a t e e n c a t e g o r i e d u i d e l i j k (meer dan tweederde) o v e r h e e r s t , dan worden deze t e r r e i n e n t o t wonen-werken gemengd gerekend. Met w i j k is bedoeld e e n d e e l van de woonkern, begrensd door vormen van bodemgebruik d i e a 1 e e r d e r z i j n ingetekend z o a l s doorgaande verbindingswegen, s p o o r l i j n e n , water, s p o r t t e r r e i n e n enz. Het i s n i e t de bedoeling d a t a l s wonen-werken gemengd worden beschouwd k l e i n e kernen e n lintbebouwing waar b o e r d e r i j e n , winkels, ambachtsbed r i j v e n e.d. t e midden van woningen s t a a n . De d i c h t h e i d brutowoongebied volgens h e t r a p p o r t Almere 1985 i s a l s v o l g t opgebouwd: d i c h t h e i d b r u t o woongebied de verhouding t u s s e n h e t a a n t a l inwoners en een bepaald oppervlak nett o s t e d e l i j k g e b i e d , n l . h e t n e t t o s t e d e l i j k gebied minus i n d u s t r i e t e r r e i n e n gro,ter dan 10 ha, i n f r a s t r u c t u u r op regionaal- e n s t a d s n i v e a u , hoogspanningstrac6,s e n stadscentrumvoorzieningen. De d e f i n i t i e van n e t t o s t e d e l i j k gebied i s t e vinden i n de d e f i n i t i e van de d i c h t h e i d n e t t o s t e d e l i j k gebied: - d i c h t h e f d n e t t o s t e d e l i j k gebied de verhouding t u s s e n h e t a a n t a l inwoners e n h e t t o t a l e oppervlak bebouwd s t e d e l i j k gebied Het e n i g e g r o t e v e r s c h i l t u s s e n de 2 d e f i n i t i e s i s de p o s i t i e van h e t stadscentrum, d i e i n Almere 1985 n i e t i n h e t brutowoongebied meegenomen worden, maar i n de d e f i n i t i e van de b o d e m s t a t i s t i e k (noodgedwongen), wel. - Ondanks d i t v e r s c h i l l i j k t h e t toch verantwoord om de d i c h t h e d e n volgens de b o d e m s t a t i s t i e k g e l i j k t e s t e l l e n aan e e n gangbare d e f i n i t i e van de d i c h t h e i d bruto-woongebied, dus tevens worden dan de oppervlaktegegevens g e l i j k gesteld. 2.3. De verhouding n e t t o l b r u t o d i c h t h e i d Om e e n u i t e i n d e l i j k e v e r g e l i j k i n g t e maken met de d i c h t h e i d n e t t o woon g e b i e d . i s h e t van belang de verhouding n e t t o l b r u t o t e b De d i c h t h e i d netto-woongebied i s a l s v o l g t g e d e f i n i e e r d d i c h t h e i d netto-woongebied de verhouding t u s s e n h e t a a n t a l inwoners e n e e n bepaald oppervlak bruto-woongebied, n l . h e t oppervlak d a t wordt ingenomen door de woningen, de t u i n e n , h e t verkavelingsgroen, k i n d e r s p e e l p l a a t s e n , woonstraten e n p a r k e e r p l a a t s e n . U i t onderzoek t.b.v. h e t ruimtegebruik i n Almere k t n a a r voren d a t h e t netto-woongebied + 75% van h e t bruto-woongebied isgy, wat inhoud d a t de d i c h t h e d e n i n h e t n e t t o woongebied 100 i s 25 ? 30% i hoger u i t v a l l e n a l s i n h e t bruto-woongebied. 75 59"en. - - 3. DE WAARGENOMEN DICHTHEDEN 3.1. Algemeen Voor h e t onderzoek n a a r de dichtheden rond Almere z i j n gemeentes boven de 10.000 inwoners onderzocht i n de p r o v i n c i e s Noord-Holland ( e x c l . COROP gebied "de Kop van Noord-Holland", maar i n c l . Hoorn), U t r e c h t ( t o t aan de S t a d U t r e c h t ) e n i n de I J s s e l m e e r p o l d e r s ( L e l y s t a d ) . De 4 dichtheden z i j n a f z o n d e r l i j k i n t a b e l l e n weergegeven. Ze worden h i e r o n d e r a f z o n d e r l i j k besproken. 3.2. De inwonerdichtheid i n h e t woongebied ( t a b e l 1 ) De inwonerdichtheid i s voor de onderzochte gemeentes opgedeeld i n 6 k l a s s e n n l . : 50 inwlha, < 50-74 inwlha, 75-99 inwlha, 100-124 inwlha, 125-149 inwlha, ' 150 inwlha. De hoogste 3 k l a s s e n *lo0 inwlha) z i j n a l s g r o o t s t e d e l i j k aan t e merken, d.w.z. d a t deze gebieden d e e l u i t m a k e n v a n de g r o t e s t e d e l i j k e bestuurl i j k e e n i n d u s t r i z l e c o n s e n t r a t i e s i n de noordvleugel van de Randstad e n Utrecht. I n k l a s s e 111 z i t t e n e e n a a n t a l k l e i n e gemeenten met r e l a t i e f hoge inwonerdichtheden, d i t z i j n Egmond, Wormer, Breukelen en Bunschoten. I n t a b e l 11 is t e z i e n d a t deze gemeentes a l l e m a a l r e l a t i e f een hoge gemiddelde woningbezetting hebben. I n k l a s s e I1 z i j n de r e l a t i e f l a g e inwonerdichtheden van Bussum, Haarlemmermeer, Hilversum, S o e s t e n Z e i s t t e vinden. Deze gemeentes hebben e e n r e l a t i e f l a g e gemiddelde woningbezetting, u i t gezonderd de Haarlemmermeer. I n de l a a g s t e k l a s s e z i j n de gemeenten te vinden waarvan bekend i s , d a t z e i n e e n l a g e d i c h t h e i d z i j n gebouwd. De gemiddelde woningbezetting i n deze k l a s s e v a r i e e r t van r e l a t i e f l a a g t o t r e l a t i e f hoog. 3.3. woningdichtheid i n h e t woongebied De woningdichtheid is voor de onderzochte gemeenten opgedeeld i n 5 k l a s s e n n l . : < 15 wonlha, 16-26 wonlha, 26-35 wonlha, 36-45 wonlha, 45 wonlha. De hoogste 2 k l a s s e n e n een a a n t a l gemeenten van k l a s s e 111 komen overeen met de e e r d e r a l s g r o o t s t e d e l i j k omschreven gemeenten, d i e d e e l uitmaken van de s t e d e l i j k e , b e s t u u r l i j k e e n i n d u s t r i e l e consentrat i e s i n de noordvleugel van de Randstad e n U t r e c h t . Ook h i e r kan de k l e i n e gemeentes Egmond, Wormer e n Breukelen i n e e n rel a t i e f hoge d i c h t h e i d s k l a s s e voor ( r e l a t i e f hoge gwb) , Bunschoten i s e e n k l a s s e gezakt ( h i e r b i j h e e f t w a a r s c h i j n l i j k de hoge gwb meeges p e e l d ) . Bussum i s een k l a s s e omhoog gegaan, j u i s t door de l a g e gwb ( e e n r e l a t i e f hoge d i c h t h e i d woningen voor de aanwezige bevolking). De g r o t e gemeenten i n k l a s s e I1 met e e n r e l a t i e f l a g e d i c h t h e i d z i j n dez e l f d e a l s b i j de inwonerdichtheden n l . S o e s t , Hilversum, Z e i s t , Haarlemmermeer. I n de l a a g s t e k l a s s e z i t t e n de gemeentes d i e ook de l a g e inwonerdichtheden hadden. 3.4. Inwonerdichtheid i n de bebouwde kom De inwonerdichtheid i n de bebouwde kom i s i n 5 k l a s s e n ingedeeld n l : 30 inwlha, 30-39 inwlha, 40-49 inwlha, 50-59 inwlha e n 6 0 inwlha. B i j de a n a l y s e van de d i c h t h e i d i n de bebouwde kom moet i n h e t oog gehouden worden d a t p l a a t s e n waar weinig v e r s c h i l i n o p p e r v l a k t e o p t r e e d t u s s e n h e t woongebied en de bebouwde kom met r e l a t i e f hoge dichtheden u i t de bus komen e n gemeenten met r e l a t i e f weinig o p p e r v l a k t e woongebied met r e l a t i e f l a g e d i c h t h e d e n , zodat de d i c h t h e i d i n de bebouwde kom e e n i e t s minder z u i v e r e maat i s a l s d i c h t h e i d i n h e t woongebied. Van belang i n d i t verband i s ook h e t percentage woongebied van h e t s t e d e l i j k gebied, h e t a a n t a l inwoners van de gemeente e n de gemiddelde woningbezetting. Met de bovengenoemde randvoowaarden i n h e t a c h t e r h o o f d i s t e z i e n d a t i n k l a s s e I V een a a n t a l r e l a t i e f k l e i n e gemeenten met e e n hoge d i c h t h e i d z i t t e n , Wormer e n Edam/Volendam z i j n de s p r e k e n d s t e voorbeelden, de g r o e i k e r n e n Purmerend e n Maarssen scoren d i t verband ook hoog. I n k l a s s e I11 z i t t e n e e n a a n t a l r e l a t i e f g r o t e gemeenten met l a g e r e dichtheden: Almere-Stad, Hilversum, Zaanstad e n Amersfoort. I n k l a s s e I1 komen de r e l a t i e f g r o t e gemeenten Haarlemmermeer, Velsen, S o e s t e n Z e i s t voor met e e n r e l a t i e f l a g e d i c h t h e i d . I n k l a s s e I i s t e z i e n d a t a f g e z i e n van de v i l l a d o r p e n L e l y s t a d ook e e n l a g e d i c h t h e i d heef t . 3 . 5 . Woningdichtheid i n de bebouwde kom Het a a n t a l gemeenten i n de hoogste k l a s s e i s k l e i n e r a l s b i j d e andere dichtheidscijfers. De s p r e i d i n g i n de d i c h t h e d e n i n k l a s s e I1 e n 111 i s ook r e l a t i e f k l e i n . I n k l a s s e 111 z i j n de r e l a t i e f k l e i n e gemeenten Wormer e n Egmond t e vinden met een r e l a t i e f hoge d i c h t h e i d . I n k l a s s e I1 z i j n de r e l a t i e f g r o t e gemeenten L e l y s t a d , Haarlemmermeer, Velsen, Baars, Z e i s t , Amersfoort e n Almere-Buiten t e vinden. I n k l a s s e I z i j n de a 1 bekende gemeenten met de l a g e dichtheden te vinden. 3.6. Betekenis van de c i j f e r s Wat betekenen deze c i j f e r s nu voor Almere e n i n h e t algemeen a f g e z e t tegen de i n d i c a t i e s d i e i n h e t e e r s t e g e d e e l t e aangegeven z i j n . We k i j k e n n a a r de woningdichtheden woongebied. De genoemde dichtheden n e t t o woongebied z u l l e n e e r s t v e r t a a l d moeten worden n a a r dichtheden bruto-woongebied. I n de volgende t a b e l s t a a t de omrekening van n e t t o n a a r b r u t o voor e e n a a n t a l e e r d e r genoemde dichtheden. . Verstedelijkingsnota 4 grote steden Middelgrote s t e d e n (60-200.000 inw. ) Almere (OSA 11) netto 80-100 40- 60 brute 60-75 30-45 Omdat de woningdichtheden i n h e t woongebied van de geformuleerde d i c h t heden de z u i v e r s t e maat i s , wordt a l l e e n hiermee vergeleken. De d i c h t heid woningen i n de bebouwde kom e n de inwonerdichtheden hebben de funct i e om de v e r g e l i j k i n g met de dichtheden woningen i n h e t t e breiden. I n k l a s s e I V e n V z i j n de gemeenten met de z e e r hoge dichtheden samengebracht. Als deze dichtheden vergeleken worden met d i e i n de v e r s t e d e l i j k i n g s n o t a dan i s t e z i e n d a t Amsterdam aan deze norm v o l d o e t , U t r e c h t n i e t . De o v e r i g e s t e d e n i n deze k l a s s e hebben de dichtheden z o a l s z e voor midd e l g r o t e s t e d e n geformuleerd z i j n . I n k l a s s e I11 l i g g e n een a a n t a l middelgrote s t e d e n d i e a l l e n . b o v e n de 30 wonlha b r u t o komen, u i t z o n d e r i n g is Amersfoort met 26 wonlha bruto. Verder komen i n k l a s s e 111 v e e l r e l a t i e f k l e i n e gemeenten voor met hoge dichtheden z o a l s U i t h o o r n , Wormer, Vleutenfde Meern e n Breukelen. De d r i e kernen van Almere-Haven voldoen aan de g e s t e l d e d i c h t h e i d s e i s e n . I n k l a s s e I1 komen een a a n t a l middelgrote s t e d e n voor met r e l a t i o e f l a g e dichtheden. D i t z i j n Z e i s t (19), Haarlemmermeer ( 2 0 ) , Hilversum (25) e n L e l y s t a d I l l . \ I n k l a s s e I z i t t e n de gemeenten d i e i n de c a t e g o r i e " v i l l a d o r p e n " vall e n . De B i l t i s de e n i g e r e l a t i e f g r o t e gemeente i n deze k l a s s e . 4. DE DICHTHEDEN PER DICHTHEIDSKLASSE 4.1. Inwonerdichtheden i n h e t woongebied ( t a b e l 5 ) D i c h t h e i d inwoners v a r i e e r t van gemiddeld 37 i n . d e " v i l l a d o r p e n " t o t gemiddeld 178 i n h e t g r o o t s t e d e l i j k m i l i e u . Het a l g e h e e l gemiddelde l i g t op 94. I n de 3e t l m 5e k l a s s e i s h e t p e r c e n t a g e inwoners van h e t t o t a a l hoger dan h e t percentage woongebied van h e t t o t a a l . 48,2% van h e t a a n t a l inwoners z i t i n de d i c h t h e i d s k l a s s e t u s s e n de 50 en de 100 inwlha; 3,2% z i t onder de 50 inwlha e n 48,6% z i t erboven. Voor de o p p e r v l a k t e s woongebied g e e f t d i t voor d e z e l f d e k l a s s e n : 60,1% van h e t woongebied h e e f t e e n d i c h t h e i d van 50 a 100 inwlha, 8,1% h e e f t een d i c h t h e i d ' 50 inwlha e n 30,8% h e e f t e e n d i c h t h e i d > 100 inwlha. 4.2. Woningdichtheid i n h e t woongebied ( t a b e l 6 ) De d i c h t h e i d woningen v a r i e e r t t u s s e n de 13 i n de " v i l l a d o r p e n " e n de 66 i n h e t g r o o t s t e d e l i j k m i l i e u , met een gemiddelde van 34. I n de 4e e n 5 e k l a s s e i s h e t percentage inwoners van h e t t o t a a l hoger a l s h e t p e r c e n t a g e woongebied van h e t t o t a a l . 47,5% van h e t a a n t a l woningen z i t i n : d e d i c h t h e i d s k l a s s e t u s s e a de 15 e n 35 wonlha, 3% van h e t a a n t a l woningen z i t i n de k l a s s e ' 15 wonlha, e n 49,5% z i t i n de k l a s s e > 35 wonlha. Voor de o p p e r v l a k t e s woongebied g e e f t d i t voor d e z e l f d e k l a s s e n : 64,3% h e e f t e e n d i c h t h e i d van 15 a 35 wonlha, 8 , 1 % ' 15 wonlha e n 27,6% e e n woningdichtheid ' 36 wonlha. 4.3. Inwonerdichtheid i n de bebouwde kom ( t a b e l 7 ) De d i c h t h e i d inwoners v a r i e e r t t u s s e n de 26 e n de 74 met een gemiddelde van 49. I n de 4e en 5e k l a s s e is h e r p e r c e n t a g e inwoners van h e t t o t a a l hoger a l s h e t percentage woongebied. 43% van h e t a a n t a l inwoners z i t i n de d i c h t h e i d s k l a s s e t u s s e n de 30 e n 49 inw/ha, 6,lX z i t i n de k l a s s e 30 inwlha e n 45,8% z i t i n de k l a s s e 50 inwlha. Voor de o p p e r v l a k t e bebouwde kom g e l d t voor d e z e l f d e k l a s s e n de volgende c i j f e r s : 51,9% h e e f t e e n d i c h t h e i d van 30-49 in.w/ha, 4,5% h e e f t een d i c h t h e i d van meer a l s ' 30 inwlha, e n 36,6% h e e f t een d i c h t h e i d van meer a l s 50 inwlha. 4.4. Woningdichtheid i n de bebouwde kom ( t a b e l 8 ) De d i c h t h e i d v a r i e e r t t u s s e n de 8 e n 32 met een gemiddelde van 18. I n de 4e e n 5e k l a s s e i s h e t percentage woningen van h e t t o t a a l g r o t e r a l s h e t percentage woongebied. 51,7% van de woningen z i t i n e e n d i c h t h e i d s k l a s s e t u s s e n de 10 e n 19 wonlha, 2,5% z i t i n de k l a s s e 4 10 wonlha e n 45.8% z i t i n de k l a s s e r 20 wonlha. Van de o p p e r v l a k t e z i t 66.1% i n de d i c h t h e i d s k l a s s e 10-19 wonlha, 30% z i t i n de k l a s s e ' 25 wonlha e n 5.9% i n de k l a s s e 10 wonlha. 4.5. Betekenis van de c i j f e r s U i t de t o t a l e n per k l a s s e n v a l t a f t e l e i d e n d a t een r e l a t i e f g r o o t g e d e e l t e van de bevolking i n gebieden met hoge dichtheden g e v e s t i g d i s ( v l g s . b i j 50% van de woningen van gemeenten boven de 10.000 inwoners s t a a n op grond waarvan een woningdichtheid i n h e t woongebied g r o t e r i s dan 35 won/ha). De d i c h t h e d e n t u s s e n de 30 e n 45 wonlha b r u t o i n h e t woongebied g e l d t voor gemeenten t u s s e n de + 60.000 e n 200.000 inwoners, h e t b l i j k t d a t v e e l k l e i n e r e g r o e i k e r n e n e n andere k l e i n e gemeenten deze norm ook halen. Verder i s de invloed van Amsterdam op h e r t o t a a l met + 30% van de woningvoorraad r e l a t i e f g r o o t . - 5. DE DICHTHEDEN VAN AMSTERDAM De d i c h t h e i d s g e g e v e n s p e r s t a d s d e e 1 7 ) geven e e n i n t e r e s s a n t b e e l d van h e t v e r l o o p van d e v e r s c h i l l e n d e d i c h t h e d e n o v e r d e s t a d ( t a b e l 9 ) . I n h e t algemeen h e e f t h e t o v e r g a n g s g e b i e d t u s s e n h e t c e n t r u m en d e r e s t van d e s t a d d e h o o g s t e d i c h t h e i d , v e r v o l g e n s h e e f t h e t c e n t r u m de hoogs t e d i c h t h e i d , d i e d a a r n a z a k t n a a r m a t e d e w i j k e n n i e u w e r worden. De d i c h t h e d e n voor a l l e s t a d s d e l e n komen b i j n a a l t i j d i n d e h o o g s t e dichtheidsklasse terecht. Als d e d i c h t h e d e n p e r s t a d s d e e l v e r g e l e k e n worden met d e b r u t o - d i c h t h e d e n omgerekend u i t d e v e r s t e d e l i j k i n g s n o t a (60-75 wonlha) d a n b l i j k t d a t d e b i n n e n s t a d , h e t o v e r g a n g s g e b i e d e n Amsterdam-Zuid d e z e d i c h t h e i d h a l e n , maar d e d i c h t h e d e n i n d e n i e u w e r e woongebieden i n h e t algemeen - 50 w o n l h a ) . l a g e r l i g g e n (+ 6 . DE ACTUELE SITUATIE IN ALMERE I n t a b e l 10 staan de a c t u e l e gegevens voor Almere beschreven. Door het groeikernkarakter van Almere l i g g e n de dichtheden nog l a g e r a l s de structuurplandichtheden, wat b l i j k t u i t de achter de gegevens staande klasse-indeling. 7 . DICHTHEDEN I N RELATIE 'TOT G.W. B. STEDELIJK GEBIED EN z WOONGEBIED VAN HET + U i t t a b e l 11 b l i j k t d a t gemeenten boven de 30.000 inwoners i n h e t a l gemeen e e n l a g e g.w.b. b e z e t t i n g hebben ( 2 , 8 3 2 , 9 ) e v e n a l s de k l e i n e r e gemeenten d i e onder d i r e c t e invloed s t a a n h e t g r o o t s t e d e l i j k complex Amsterdam e.o., Velsen e.o., Haarlem e . , o . , Hilversum e.0. e n de g r o t e gemeenten op de U t r e c h t s e Heuvelrug. Het percentage woongebied van de bebouwde kom g e e f t een meer d i f f u u s beeld t e z i e n . Aan de ene k a n t kan g e s t e l d worden d a t k l e i n e gemeenten n i e t onder invloed van de g r o o t - s t e d e l i j k e gemeenten een hoger percentage woongebied hebben a l s g r o t e gemeenten. Daarnaast z i j n er gebieden t e onderscheiden waar zowel k l e i n e a l s g r o t e gemeenten een r e l a t i e f hoog percentage woongebied van h e t gebied van de bebouwde kom hebben (Het Gooi en de U t r e c h t s e Heuvelrug, voor zover meegenomen) De r e l a t i e t u s s e n d i c h t h e i d e n gemiddelde woningbezetting i s a l s v o l g t aan t e geven: gebieden met een l a g e r e d i c h t h e i d hebben i n h e t algemeen e e n hogere g.w.b. e n gebieden met e e n hogere d i c h t h e i d hebben i n h e t algemeen e e n l a g e r e g.w.b., u i t z o n d e r i n g z i j n h e t Gooi, de U t r e c h t s e Heuvelrug e n de " v i l l a d o r p e n " , d i e een l a g e g.w.b. koppelen aan een r e l a t i e f l a g e d i c h t heid. . 1) g.w.b. 16 = gemiddelde woningbezetting 8. CONCLUSIE De d i c h t h e d e n d i e i n Almere g e h e e l d worden met h e t OSA I1 v o l d o e n zowel a a n d e normen d i e i n d e v e r s t e d e l i j k i n g s n o t a g e s t e l d z i j n , a l s a a n funct i e e n p o s i t i e d i e Almere inneemt t.0.v. k e r n e n van v e r g e l i j k b a r e g r o o t te. Om d e v e r s c h i l l e n d e c o n c l u s i e s d i e g e t r o k k e n z i j n t e bundelen i s e e n schema o p g e s t e l d w a a r i n d e i n f o r m a t i e o v e r d i c h t h e i d , d e g.w.b. e n h e r p e r c e n t a g e woongebied van h e t g e b i e d van d e bebouwde kom gebundeld word t I n d i c . s c h e m a z i j n de v e r s c h i l l e n d e c o n c l u s i e s d i e b i j d e a n a l y s e van d e v e r s c h i l l e n d e d i c h t h e i d s t y p e n g e t r o k k e n z i j n v e r w e r k t , m.n. d e opmerkingen d i e gemaakt z i j n o v e r de d i c h t h e d e n i n d e bebouwde kom. De b e l s n g r i j k s t e v a r i a b e l e n h i e r i n z i j n d e o p p e r v l a k t e ingenomen d o o r "werken" e n d e o p p e r v l a k t e ingenomen d o o r "wonen" i n d e bebouwde kom, d i t w o r d t a l s b e l a n g r i j k s t e e l e m e n t genomen v o o r h e t o n d e r s c h e i d i n 3t y p e n m i d d e l g r o t e gemeenten n . 1 . d e gemeenten met v e e l o p p e r v l a k t e grond u i t g e g e v e n a a n "werken", d e gemeenten met e e n normaal p e r c e n t a g e g r o n d u i t g e g e v e n a a n "werken" e n d e gemeenten met e e n r e l a t i e f hoog p e r c e n t a g e u i t g e g e v e n a a n "wonen". H i e r o n d e r komt e e n g r o e p gemeenten, w a a r o n d e r e e n a a n t a l g r o e i k e r n e n , d i e t u s s e n d e m i d d e l g r o o t t e e n d e k l e i n e r e gemeenten i n l i g g e n , g l o b a a l d i e gemeenten t u s s e n d e 40 e n 60.000 inwoners met a l s kenmerken i n h e t algemeen e e n r e l a t i e f l a g e gemiddelde woningbez e t t i n g en r e l a t i e f v e e l woongebied. De k l e i n e r e gemeenten worden gekenmerkt d o o r e e n hoge g.w.b. e n r e l a t i e f v e e l woongebied. D e " v i l l a d o r p e n " te cyperen a l s gemeenten met e e n hoog p e r c e n t a g e woongebied van h e t g e b i e d van d e bebouwde kom, e e n l a g e d i c h t h e i d e n e e n w i s s e l e n d hoge e n l a g e gemiddelde w o n i n g b e z e t t i n g : H i e r o n d e r i s a l l e s i n schema samengevast om a a n te geven aan welke ge- . I n d i c a c i e voor gemeentelijke "woonmilieu's" dichtheid g.w.b. grootstedelijk middelgroot 1 middelgroot 2 middelgroot 3 40-60 .OOO k l e i n e r e gemeenten villadorpen hoog hoog hooglmidden middenblhoog lsag laag zeer laag laag laag midden laag laag hoog z e e r hoog X woongebied va h e t geb.beh.kom laag laag midden hoog hoog hoog hoog gemeenten w o r d t g e d a c h t v o l g t h i e r o n d e r e e n l i j s t j e war c o r r e s p o n d e e r t met h e c b o v e n s t a a n d e schema, h i e r b i j moet i n h e t oog gehouden worden d a t h e t i n w a n e r t a l n i e t a l t i j d d e j u i s t e p l a a t s i n h e t schema a a n g e e f t maar d a t ook l i g g i n g s f a c t o r e n t . 0 . v . Amsterdam o f a n d e r e b e s t u u r l i j k e o f ind u s t r i e l e c e n t r a van b e l a n g kunnen z i j n . g r o o t s t e d e l i j k : Amsterdam e . o . , Haaclem, U t r e c h t m i d d e l g r o o t I : 0 . a . V e l s e n , Beverwijk e . 0 . m i d d e l g r o o t I1 : 0 . a . Amstelveen, Z a a n s t a d , Alkmaar, Almere m i d d e l g r o o t 111: O . S . Z e i s t , A m e r s f o o r t , Haarlemmermeer, Hilversum, Lelystad 40-60.000 : S o e s t , Hoorn, Bussum, De B i l t , Purmerend k l e i n * 30.000 : 0 . a . H u i z e n , Castricum/Edam, Volendam Villadorp : 0 . a . L a r e n , Blaricum, Heemstede, Bergen, Bloemendaal De vorenstaande t y p e r i n g g e e f t e e n o v e r z i c h t e l i j k beeld o v e r wat voor b e t e k e n i s de v e r s c h i l l e n d e c i j f e r s hebben e n hoe ze g e r e l a t e e r d kunnen worden. D i t schema zou bbn van de i n d i c a t i e s voor een woonmilieu van een t o t a l e gemeente kunnen z i j n , h e t g e e f t tevens e e n s o o r t h i g r a r c h i e aan waarin dichtheden, g.w.b. e n h e t percentage woongebied van de bebouwde kom gerelateerd zijn. LITERATUUR 1. Samenvatting OSA I e n d e e l 11: aanvullende n o t a o n t w e r p s t r u c t u u r Almere 2. Aanvullende n o t a o n t w e r p s t r u c t u u r p l a n Almere 3. V e r s t e d e l i j k i n g s n o t a b l z . 250 e n 154 ( d e e l 2B) 4. Handleiding voor h e t intekenen van w i j z i g i n g e n i n h e t bodemgebruik op t o p o g r a f i e s e k a a r t e n s c h a a l 1 :10.000 (CBS s t a t i a t i e k van h e t bodemgebruik) 5. Almere 1985, b l t . 32 en 33, F l e v o b e r i c h t 6 . Ruimtekartotheek Almere ook: Het R u i t e g e b r u i k i n Stedenwijk en Waterwijk Werkdocument, W i l van Woerkom 7 . Bron oppervlaktegegevens: PPD Noord-Holland, Inwoner en woninggegeven: s t a t i s t i s c h jaarboek 1979, gemeente Amsterdam TOELICHTING DICHTHEIDSCIJFERS Inhoud - Verantwoording cijfermateriaal - Woningen per hectare bebouwde kom - Dichtheidscijfers van 6 Amsterdamse stadsdelen - Inwoners per hectare woongebied - Woningen per hectare woongebied - Inwoners per hectare bebouwde kom - Overzichtstabel 4 typen dichtheden - Aktuele situatie Almere VERANWOORDING VAN HET CIJFERMATERIAAL Voor de dichtheidcijfers van de gemeenten zijn 2 bronnen gebruikt nl.: De bodemstatistiek 1979 (C.B.S.) en de woningvoorraad per gemeente uit: maandstatistiek bouwnijverheid, november 1980 (cijfers per 1-1-1979). Uit de 34 categorign van de bodemstatistiek is de volgende selectie gemaakt voor het "woongebied" en de "bebouwde kom". Woongebied : wonen wonen werken gemengd Bebouwde kom: verharde wegen (gedeeltelijk) spoor, tram en metrowegen (geheel) industrie en haventerrein sociaal-culturele voorzieningen overige openbare voorzieningen handel dienstverlenende sector woongeb ied wonen, werken gemengd parken en plantsoenen begraafplaatsen sportterreinen volkstuinen ' Voor de afbakening van de bebouwde kom is de volgende aanname gedaan: spoor, tram en metrowegen worden volledig meegenomen, de verharde wegen worden voor maximaal 10% van het totale bebouwde komgebied meegenomen, water breder dan 6 meter wordt niet tot de bebouwde kom gerekend. De bevolkingscijfers zijn inclusief de gestichtsbevolking, de varende en rijdende bevolking en de bevolking van het landelijk gebied. De woningvoorraad is inclusief de leegstaande woningen, 2e woningen en de woningen in het landelijk gebied. TABEL l GEGEVENS OVER INWONERSDICHTHEDEN IN HET WOONGEBIED Gemeente Aantal inwoners 1-1-'79 Bergen Blaricum Bloemendaal Laren De Bilt 14.274 10.443 17.919 13.082 32.603 402 482 430 679 26 37 30 48 4 5 Cas tricum 22.772 Haarlemermeer75.984 Heems tede 26.869 Heiloo 20.811 Hilversum 93.393 Huizen 28.977 Langedijk 12.602 Naarden 17.000 Ouder-Amstel 11.526 Zandvoort 16.429 Baarn 24.828 Mijdrecht 12.422 Soest 40.363 Zeist 61.406 Lelystad lOO.000 335 1.149 383 336 1.304 540 226 266 157 230 414 169 749 1.131 1.575 68 66 70 62 72 54 56 64 73 71 60 74 54 54 64 3 11 4 3 13 5 2 3 2 2 4 2 7 Aalsmeer 20.586 Alkmaar 69.067 Edam/Volendam 22.885 Egmond 1 1.066 Heerhugowaard 30.381 Hoorn 37.319 Purmerend 32.204 Uithoorn 22.872 Wormer 11.408 Zaanstad 127.698 Amersfoort 87.225 Maarssen 26.855 Vleum/De &ern 16.230 Breukelen 10.364 Bunschoten 16.782 Almere-~ave$) 23.000 Alrnere-~tad,~j 1 12.000 Almere-~ui tenl)50.000 260 714 268 Ams telveen Beverwijk Haarlem Heemskerk Velsen ..i , 69.770 36.251 159.747 31.797 61.733 Opp. woongebied (ha) 141 370 492 330 236 120 1.396 1.091 275 171 110 224 275 1.142 563 353 1.382 293 61 1 I) Voorlopig cijfer eindfase structuurplan dichtheid inwoners woonnebied - Aantal blokjes wooneebied (* lG0 ha) 75-99 inw./ha. 79 97 85 79 82 76 98 97 95 92 80 98 95 .94 75 84 98 88 103 116 109 101 Kleur 4 7 I1 II 16 . 3 7 3 I 4 5 3 2 1 14 II 3 2 1 2 3 II 6 I I11 Gemeente Aantal inwoners 1-1-'79 , Opp. woongebied (ha) Diemen Utrecht Weesp 14;152 236.053 16.119 111 I. 743 127 Amsterdam 718.577 4.048 dichtheid inwoners woongebied - Aantal blokjes woongebied (* 160 ha) 125- 149 inw./ha 128 135 127 >I50 inw./ha 178 Kleur 1. VI Tabel 2Gegevens over woningdichtheden in het -woongebied" Gemeente aantal woningen 1-1-'79 De Bilt Bergen Blaricum Bloemendaal Laren 11.854 4.751 3.362 5.408 4.358 opp. dichtheid woongebied woningen ha. woongebied 678 373 402 482 430 aantal blokjes woongebied (* 100 ha) < 15 won. 12 13 8 II 10 7 4 4 5 4 kleur ) ) I ) . 1 ) Baarn 7.988 Bunschoten 4.640 Mijdrecht 3.597 Soest 13.849 Zeist 20.992 Castricum 6.995 Haarlemmer23.408 meer Heemstede 9.601 Heiloo 6.446 Hilversum 32.515 Huizen 9.175 Langedijk 3.823 Naarden 5.810 Ouder-Amstel 3.975 Aalsmeer 6.177 Heerhugowaard 8.331 Hoorn 12.497 Lelystad I) 33.500 414 224 169 749 1.131 335 1.149 383 336 1.304 540 226 266 157 260 370 492 1.575 16-25 won. 21 21 19 19 21 4 2 2 7 I I 3 20 25 19 25 17 17 22 25 24 23 25 21 11 4 3 13 5 2 3 2 3 4 5 16 ) ) 1 ) ) ) ) ) 11 ) ) ) ) ) ) ) 1 ) ) ) 26-35 won. Alkmaar 23.782 EdamIVolendam 7.130 Egmond 3.416 Purmerend 10.708 Uithoorn 6.767 Wormer 3.579 Zaanstad 44.242 Amersfoort 28.732 Maarssen 8.869 Vleutenl De Meern 4.713 Breukelen 3.245 Zandvoort 6.185 Bus sum 13.144 Heemskerk 9.255 Bevewijk 12.172 Velsen 21.013 ~lrnere-Ha!) 8.200 ~lmere-~t.l)40.000 ~lmere-~ui!:)I7.a50 714 3 3 7 ) ) 268 141 330 236 120 1.396 1.091 275 27 24 32 29 30 32 26 32 3 1 3 2 I 14 II 3 171 28 30 27 26 32 35 35 30 35 32 2. 1 ) 2 5 3 4' 6 3 II 6 ) 110 230 506 293 353 61 1 275 .1.142 563 1) voorlopig cijfer eindfase structuurplan ' 1 1 1 ) ) ) ) 111 ) ) 1 1 ) ) ) ) ) ) Gemeente aantal woningen 1-1-'79 opp. woongebied ha. Amstelveen Diemen Haar lem Weesp 24.314 4.960 56.562 5.496 683 111 1.382 127 Amsterdam Utrecht 301.886 82.085 4.048 1.743 dichtheid woningen woongebied 36-45 won. 36 45 41 . 43 > 45 aantal blokjes woongebied (* 100 ha) 7 I 14 1 ) ; ) won. 7 5 40 47 kleur 17 v ) IV TABEL 3 GEGEVENS OVER IMJONERDICHTHEDEN IN DE BEBOUWDE KOM . Gemeente Aantal inwoners 1-1-79 OPP bebouwde kom (ha) Blaricum Bloemendaal Laren Ouder Amstel ~el~stadl) 10.443 17.919 13.082 11.526 100.000 442 753 565 538 3.500 24 24 23 21 29 2 4 3 3 18 10.364 36.251 22.772 14.152 75.984 344 958 579 397 1.975 30 38 39 36 39 2 5 3 2 10 20.81 1 12.602 17.000 61.733 24.828 32.603 12.422 40.363 61.406 544 325 451 I .979 680 985 350 1.204 1.837 38 39 38 31 37 33 36 34 33 3 2 2 10 3 5 2 6 9 Breukelen Beverwijk Castricum Diemen Haarlemmermeer Heiloo Langedijk Naarden Velsen Baarn De Bilt Mijdrecht Soest Zeist Dichtheid inwoners bebouwde kom 40-49inwlha Aalsmeer Egmond Heemskerk Heemstede Heerhugowaard Hilversum Hoorn Huizen Uithoorn ' Weesp Zandvoort Zaanstad Amersfoort Bunschoten 1) voorlopig cijfer eindfase structuurplan Aantal blokken bebouwde kom (* 200 ha) Kleur I1 Gemeente Aantal inwoners 1-1-79) . OPP bebouwde kom (ha) Dichtheid inwoners bebouwde kom Aantal blokken bebouwde kom (* 200 ha) Kleur 40-49inwlha Vleuten/ 15.230 De Meern ~lmere-~aven'l) 23.000 Almere-Stad 1) 112.000 ~lmere-Buitenl)50.000 372 44 2 565 2.289 1.255 41 49 44 3 11 6 Alkmaar Amstelveen Bussum Edam/Volendam Purmerend Wormer Maarssen 69.067 69.770 35.583 22.885 32.204 11.408 26.885 1.311 1 .302 665 426 563 220 527 53 54 54 54 54 52 51 7 7 3 3 1 3 236.053 718.577 159.747 3.783 9.091 2.108' 62 79 76 19 45 11 Utrecht Amsterdam Haarlem 1) voorlopig cijfer eindfase structuurplan 2 IV TABEL 4GEGEVENS OVER WONINGDICHTHEDEN IN DE BEBOUWDE KON Gemeente Aantal woningen 1-1-'79 Beraen ~laiicum Bloemendaal Laren Ouder-Amstel Breukelen . . . Opp. bebouwde kom (ha) dichtheid Aantal woningen be- blokjes bouwde kom woongebied 3.362 5.408 4.358 3.975 3.245 442 753 565 538 344 Aalsmeer 6.177 Lelystad 1) 33.350 Beverwijk 12.172 Castricum 6.965 Diemen 4.960 Haarlemmermeer 23.408 Heemskerk 9.255 Heerhugowaard 8.331 Huizen 9.175 Langedijk 3.823 Naarden 5.810 Velsen 21.013 De Bilt 11.854 Mijdrecht 3.597 VleutenIDe Meern 4.713 Baarn 17.988 Soest 13.849 Zeist 20.992 Amersfoort 28.732 Hoorn 12.479 Bunschoten 4.640 Almere-~uitenl) 17 .850 438 3.500 958 579 39 7 1.975 698 641 722 325 45 1 1979 985 350 372 680 1.204 1.837 2.102 912 350 1.255 Alkmaar Ams telveen EdenIVolendam Egmond Heemstede Hi lversym Heibo Purmerend Uithoorn Weesp Wormer Zaanstad Zandvoort Maarssen Almere-~avenl) Almere-Stad 1 ) 24.314 7.130 3.416 9.601 32.515 6.446 10.807 6.767 5.496 3.579 44.242 6.185 8.869 8.200 40.000 1.302 426 232 581 2.028 544 563 476 350 220 2.615 390 527 565 2.289 Bussum Utrecht 13.144 82.085 665 3.783 20-24 won./ha 20 22 3 19 301 .886 56.562 9.091 2.108 > 25 won./ha 33 27 45 II . Amsterdam Haarlern 8 7 8 7 9 2 4 3 3 2 10-14 won./ha 13 10 13 12 13 12 13 12 13 12 13 11 12 10 13 12 12 11 14 14 13 14 ' 19 15 15 17 16 19 19 15 16 16 17 16 17 15 17 Kleur I 2 18 5 3 2 10 3 4 4 2 2 10 5 2 2 3 6 9 1I 5 2 6 7 3 I 3 10 3 3 2 2 I 13 2 3 3 11 I11 I IV 1) Voorlopig cijfer eindfase structuurplan Tabel 5 per 1-1-'79 Inwonerdichtheden in de bebouwde kom -Aantal inwoners abs 2761.427 Totaal Tabel 6 X 100 opp. beb. kom abs 56.21 1 X 100 aantal woningen Noot: 49 Woningdichtheden in de bebouwde kom opp. beb. kom per 1-1-'79 Totaal Dichtheid inwoners beb. kom abs % 991.327 100 abs % 56.211 100 Dichtheid won. beb. kom 18 In deze tabellen zijn Almere en Lelystad in de eindfase opgenomen Tabel 7 Inwonerdichtheden in het woongebied inwoners opp. woongebied per 1-1-'79 < 50 won. /ha 50-74 won./ha 75-99 won./ha 100-124 won./ha 125-149 won./ha > 15 won./ha Totaal Tabel 8 abs 4, 88.321 600.965 727.942 359.298 266.324 718.577 3.2 21,8 26.4 13,O 9,7 25,9 2.366 9.476 8.178 3.322 1.981 4.048 8,l 32.3 27,8 11,3 6,7 13.8 2761.427 100 29.365 100 Totaal 4, 94 Woningdichtheden in het woongebied woningen per 1-1-'79 abs Dichtheid inwoners in woongebieden opp. woongebied abs X 991.327 100 a b s 29.365 4, 100 Dichtheid woningen in het woongebied 34 Noot: In deze tabellen zijn Almere en Lelystad in de eindfase opgenomen 1-1-1979 TABEL 9. GEGEVENS OVER DICHTHEDEN I N AMSTERDAM . Amsterdam .. ~ p I. 11. 111. IV. V. VI. - ~ ~ Binnenstad Overgangsgebied Amsterdam-zuid Westelijke tuinsteden Amsterdam-noord Bijlmemeer p~ Dichtheid inw. woongebied 148 297 148 137 140 117 - -- ~~ Dichtheid . wo. woongebied 67 117 63 51 51 47 ~- ~ ~ ~ ~- ~ - Dichtheid . im.beb. kom Dichtheid wo. beb. kom 73 141 67 80 64 69 34 84 29 30 23 28 - ~ Blokken woongebied (* 100 ha) 4 11 7 8 6 4 ~ Blokken beb .kom (* 200 ha) Kleur 4 V V V V IV V 11 8 7 7 4 ' TABEL 10 Aktuele s i t u a t i e Almere: p e r 1-1-1983 Almere-Haven: bebouwde kom 500 woongeb i e d 260 Almere-Stad inwoners 17400 woningen 6600 : bebouwde kom 340 woongebied 170 inwoners 9 300 woningen 3400 inwoners p e r h e c t a r e woongebied Dichtheid Almere-S t a d : 55 Almere-Haven: 67 woningen p e r h e c t a r e woongebied Dichtheid Almere-Stad: 20 Almere-Haven: 25 blokken(* 100 ha) 2 3 klasse I1 I1 blokken(* I00 ha) klasse blokken(* 200 ha) klasse inwoners p e r h e c t a r e bebouwde kom Dichtheid Almere-Stad : Almere-Haven: 27 2 I 35 3 I1 woningen p e r h e c t a r e bebouwde korn Dichtheid blokkenf* 200 ha) klasse : 17 2 I1 Almere-Haven : 15 3 I1 Almere-Stad I n de e i n d f a s e van h e t s t r u c t u u r p l a n komt Almere o v e r de h e l e l i n i e i n een hogere d i c h t h e i d s f a s e t e z i t t e n . dichtheden regio Amsterdam - Gooi- en Vechtstreek - Almere uitgedrukt in het bebouwingspercentage, d.w.2. het grondoppervlak van alle gebouwen gedeeld door het grondoppervlak van de bebouwde kom en in de 3 gemiddelde hoogte, d.w.2. het totale bouwolume (in m ) 2 gedeeld door het grondoppervlak van de bebouwde kom (in m ) bebouwingspercentage gemiddelde hoogte (in m) Laren 11.1 0.62 Blaricum' 10.5 0.62 Naarden Huizen Ams telveen Almere OuderAmstel Weesp Hilversum Bussum Diemen Amsterdam bron: Topografische Dienst, Delft
© Copyright 2024 ExpyDoc