Handleiding M-profielen HAVO schooljaar 2014-2015

Het profielwerkstuk HAVO
C&M en E&M
schooljaar 2014 - 2015
(Dit formulier staat ook in Its Learning!)
Inleiding
Het profielwerkstuk (PWS) is een grote praktische opdracht die bestaat uit drie delen: een uitgebreide
onderzoeksopdracht, een ethische analyse en een presentatie. De studielast is 80 uur per leerling.
Je begint met het profielwerkstuk in periode 4 in 4 Havo in een groepje van 3 leerlingen. In de eerste
helft van het schooljaar van havo 5 maak je het PWS af. Je mag zelf je groepsgenoten uitkiezen.
Indien zich problemen voordoen met de indeling bepaalt de schoolleiding de definitieve keuze van
onderwerp en begeleider.
Het profielwerkstuk telt naast maatschappijleer en levensbeschouwing voor een derde mee voor het
combinatiecijfer dat volwaardig meetelt bij de bepaling van de examenuitslag. Op je diploma wordt het
profielwerkstuk vermeld! Zorg ervoor dat je door het maken van een goed PWS een 7 of hoger
haalt voor het combinatiecijfer!
Het combinatiecijfer wordt vóór het centraal examen vastgesteld. Geen cijfer (of een cijfer lager dan
een 4) voor het profielwerkstuk betekent dus geen combinatiecijfer en dus geen toegang tot het
centraal examen.
In het kader van het belonen van excellentie kent Het Vlier een prijs voor de beste profielwerkstukken
op het havo en het het vwo. In aanmerking komen op het vwo uitsluitend profielwerkstukken die
becijferd zijn met het cijfer 9.0 of hoger, op het havo ligt de grens bij 8.0. Het moet gaan om
uitzonderlijk goed werk. Alleen docenten kunnen profielwerkstukken voordragen.
Er wordt een jury samengesteld die bestaat uit docenten en een lid van de schoolleiding. Wij hopen
met het instellen van deze prijzen op een extra stimulans om een uitmuntend profielwerkstuk in te
leveren.
Onderwerp/intekenprocedure
Het onderwerp van een PWS mag je in principe zelf bepalen. Het onderwerp moet natuurlijk wel de
mogelijkheid bieden voor een profielwerkstuk van voldoende niveau en diepgang. Dit wordt
beoordeeld door de begeleider.
Je kunt je zelfgekozen opdracht koppelen aan elk groot vak (320 uur studielast of meer) uit jouw
vakkenpakket. Je kunt dus geen onderwerp kiezen bij een vak dat niet in je vakkenpakket zit.
Iedere groep kiest in Its Learning een begeleidend docent. Een van de drie leerlingen van het groepje
moet intekenen en aangeven welke leerlingen meedoen in het groepje (twee andere namen
vermelden bij “keuze uitleggen”.) Wie het eerst komt, wie het eerst maalt ! Je mag maar bij één
docent intekenen! Teken je toch bij meerdere docenten in dan kom je achteraan in de rij en
beslist school waar je geplaatst wordt!
Elke docent begeleidt een beperkt aantal groepen. Als er voor die groepen ingetekend is kun je alleen
nog bij andere docenten intekenen. Soms staan er in Its Learning bij een docent een aantal
voorbeeldonderwerpen genoemd. Enkele daarvan zijn ingevuld bij voorkeursmogelijkheden. Je kunt in
overleg met de docent het onderwerp waarvoor het groepje heeft ingetekend vervangen door een van
de andere onderwerpen. Je kunt na overleg met de docent ook een eigen onderwerp kiezen in plaats
van het onderwerp waar je voor ingetekend hebt.
Let op: als je eenmaal hebt ingetekend kun je niet meer wisselen van vak en begeleider!!
PWS op Saxion:
- Leerlingen met MO in hun pakket kunnen meedoen met de masterclass op Saxion. Zij moeten
intekenen bij Dhr. Greven die deze leerlingen begeleid. Er zijn maximaal 15 plaatsen
beschikbaar.
- De Academie Marketing & International Management van Saxion is bereid om vier groepjes
leerlingen (max. 12 personen) met economie of M&O in het pakket te begeleiden met hun
PWS.
Het onderwerp van schooljaar 2014-2015 is:
Verover de markt met een nieuw product: Aan jullie de vraag om een nieuw product op de
markt te brengen waar volgens jullie vraag naar is. Vraag voor meer informatie bij Dhr.
Raaijmakers/Voorend.
Verantwoordelijkheden/fraude
Je begeleider is de bewaker van het niveau, de uitgebreidheid en de juistheid van jullie
werk/onderzoek. Hoewel je het PWS maakt in een groep, is iedere individuele leerling persoonlijk
verantwoordelijk voor het voortgangsproces van het PWS!
De begeleider ziet erop toe dat het een eigen onderzoek is en blijft (controle op echtheid; dus dat het
eigen werk is!).
Teksten en ideeën van anderen mogen niet samengevat of gewijzigd worden en vervolgens in een
eigen document gepresenteerd worden, dat is plagiaat. Het, zonder bronvermelding, overnemen van
teksten en conclusies van anderen is plagiaat en dus frauduleus. Dan wordt het PWS afgekeurd en
moet je een nieuw PWS maken over een ander onderwerp, als daar nog tijd voor is. In het ergste
geval kan de directeur besluiten dat je niet mee mag doen aan het CE! Dat kan gelden voor de hele
groep maar ook voor de individuele leden van de groep.
Wanneer voor een werkstuk literatuur en andere bronnen zijn bestudeerd, kunnen daar tóch delen uit
worden overgenomen. Overleg hierover altijd met je begeleider. Een duidelijke bronvermelding geeft
aan welke delen van het werkstuk zijn overgenomen uit het werk van een ander. Met deze
bronvermelding kan de docent (of een andere lezer) nagaan:
• welke bronnen gebruikt zijn (betrouwbaarheid)
• of er een variatie aan bronnen is gebruikt
• of de bron correct is gebruikt en
• of belangrijke bronnen ontbreken.
ls het PWS af is dan moet je het ook via Its Learning inleveren.
Het overzicht van de werkzaamheden:
Bij het PWS formuleer je zelf een onderzoeksvraag/probleemstelling (hoofd- en deelvragen), waarop
je antwoorden gaat zoeken. Je gaat als volgt te werk:
1.
Oriëntatiefase (ca. 4 uur)
• Groepsleden kiezen en bespreken wat je interessant vindt.
• In Its Learning kijken naar aangeboden onderwerpen.
• Vak en onderwerp kiezen.
• Overleggen met vakdocenten en zoeken in bibliotheken en op internet. Kijk of er
voldoende informatie over je onderwerpen beschikbaar is.
2.
Keuzefase (ca. 4 uur)
• Onderwerp kiezen.
• Snuffelen in de literatuur/geschikte bronnen zoeken. Noteer direct alle bronnen die je
raadpleegt. Ze moeten later in het verslag vermeld worden.
• Formuleren van de onderzoeksvraag/probleemstelling (hoofd- en deelvragen). Indien dit
een probleem oplevert, raadpleeg dan tijdig je docent.begeleider.
• Onderwerp kiezen en intekenen via Its LearningI
3.
Voorbereidingsfase (ca. 12 uur)
• Formuleer een hypothese: wat denk je wat er uit je onderzoek komt?
• Wat is er al bekend over de vragen die je jezelf hebt gesteld?
• Selecteer de informatiebronnen die je nodig hebt.
• Bekijk vooraf wat bij de ethische analyse wordt gevraagd, herlees eventueel het hoofdstuk
over ethiek (zie website).
• Oriënteer je op de mogelijke presentatievorm.
• Maak een plan van aanpak (zie bijlage) en een tijdpad. Leg dit voor aan je begeleider en
begin pas aan de uitvoeringsfase wanneer je begeleider dit voorstel goedgekeurd heeft.
Noteer het tijdpad in je agenda.
4.
Uitvoeringsfase (ca. 40 uur )
• Zoek antwoorden op je vragen met behulp van de geselecteerde bronnen.
• Controle: ga na of de verzamelde informatie volledig is, of je daarmee de
onderzoeksvragen kunt beantwoorden.
• Maak de ethische analyse (duurt ongeveer 2 uur).
• Het onderzoek levert een schriftelijk werkstuk op. Mogelijk is een andere vorm geschikter,
bijv. bij een van de kunstvakken. Pleeg tijdig overleg met je hoofdbegeleider
• Werk je presentatie verder uit.
5.
Schrijffase en presentatie (ca. 20 uur)
• Profielwerkstuk afronden, verslag schrijven. Richtlijn voor de omvang van het verslag is
4000 – 6000 woorden (10 – 15 volle pagina’s). Lettertype Arial , lettergrootte 11
,regelafstand 1, marges volgens standaardinstellingen. De omvang is exclusief
bronnenlijst en eventuele bijlagen. Houd je aan deze omvang.
• Presentatie geven:
De presentatie wordt uitgevoerd op woensdag 4 februari 2015. Stel vast wat je daarbij nodig
hebt en geef dat op tijd door via Its Learning. Je presenteert aan je docenten, medeleerlingen
en aan leerlingen van 5 Vwo en 4 Havo. Ook familieleden en andere belangstellenden zijn dan
van harte welkom.
Presenteren kan d.m.v. een posterpresentatie of een elektronische/audiovisuele presentatie
met behulp van een beamer of een expositie, voordracht, modeshow, toneelvoorstelling etc.
De presentatie moet zodanig zijn dat medeleerlingen en andere belangstellenden inzicht
krijgen hoe jullie te werk zijn gegaan, wat jullie heeft geïnspireerd en in:
de vraagstelling (hoofd- en deelvragen);
de theoretische achtergrond van het onderzoek;
de werkwijze;
de problemen tijdens het werk (met eventuele tips);
de resultaten;
de conclusie(s) van het onderzoek
de ethische analyse en afweging.
Eindproduct en beoordeling
Van jullie werk/onderzoek moet in principe een schriftelijk verslag gemaakt worden. De uiteindelijke
vorm van het eindproduct wordt door de begeleider bepaald. De beoordelingscriteria en
puntenverdeling vind je op het beoordelingsformulier (zie bijlage). De begeleider bepaalt vooraf welk
beoordelingsformulier gebruikt gaat worden. Dat geldt ook voor onderwerpen die afwijken van de
‘gewone’ onderwerpen. Dan kan de begeleider kiezen voor een ander beoordelingsformulier. In alle
gevallen moet dat vooraf aan jullie worden bekend gemaakt. Dus overleg daarover tussen begeleider
en leerlingen is noodzakelijk!
De begeleider beoordeelt het PWS. Indien daartoe aanleiding bestaat kan de beoordeling per leerling
verschillend zijn.
De eindpresentatie (4 februari 2015) is een verplicht onderdeel van het profielwerkstuk en maakt deel
uit van de beoordeling.
De ethische analyse in het profielwerkstuk
Je maakt je profielwerkstuk vanuit een bepaalde optiek. Een optiek is de manier waarop je naar de
werkelijkheid kijkt. Voorbeelden van optieken zijn de wiskundige optiek, de natuurwetenschappelijke
optiek (natuurkunde, scheikunde, biologie), de historische optiek (geschiedenis), de economische
optiek, de geografische optiek (aardrijkskunde), de filosofische optiek, de kunstzinnige optiek en de
taalkundige optiek. Het profielwerkstuk maak je vanuit de optiek van één of twee profielvakken. Je kijkt
immers vanuit dat vak/die vakken naar de werkelijkheid.
Naast de genoemde optieken bestaat er een ethische optiek. In de ethiek gaat het erom dat je het
menselijk handelen ziet als het gevolg van een vrije keuze. Sommige handelingen keuren we goed en
andere af. Maar waarom is de ene handeling beter dan de andere? Mensen gebruiken daar
verschillende argumenten voor. Bij levensbeschouwing in de vierde klas staat de ethische optiek op
het programma. Onderdeel daarvan is het maken van een ethische analyse en het geven van een
beoordeling volgens een rationele (ratio betekent verstand) systematiek. Dat moet je nu weer doen.
Ethisch gezien kun je een situatie op 3 manieren benaderen: vanuit de gevolgenethiek, beginselethiek
en deugdenethiek (zie boek voor levensbeschouwing, Zin Leren). Je mag bij deze opdracht putten uit
alle soorten ethiek. Dat is de gewone, dagelijkse benadering.
Werk volgens het volgende stappenplan:
1.
Je baseert je op een casus ( = je onderwerp) die je uit je onderzoek haalt.
2.
Wat zijn de feiten? Welke optieken spelen hierbij een rol?
3.
Welke waarden (= principes) spelen in deze concrete situatie een rol?
4.
Wat is het ethisch probleem (welke menselijke handeling ga je beoordelen)?
5.
Wie zijn de belanghebbenden?
6.
Wie is in ethisch/moreel opzicht aanspreekbaar/verantwoordelijk?
7.
Wat is je afweging/je oordeel?
Veel leerlingen zijn met enige moeite zelfstandig in staat om een ethische analyse en afweging te
maken. Voor degenen die daarbij begeleiding nodig hebben, zijn de docenten levensbeschouwing in
K-tijd beschikbaar. De tekst van het hoofdstuk ethiek uit Zin Leren ligt ter inzage in de mediatheek,
een uittreksel staat op de website van de school.
Logboek
Het verloop van je werk/onderzoek noem je het proces. Dat proces moet bijgehouden worden in een
logboek (zie bijlage). Het logboek dient als hulpmiddel in de gesprekken met je begeleider en je
mentor.
In je logboek vermeld je alle aantekeningen, waarnemingen en resultaten (in kladvorm) evenals
wanneer je wat gedaan hebt en de hoeveelheid tijd die je eraan besteed hebt. De vorm van het
logboek wordt in overleg met de begeleider bepaald en kan per type onderzoek verschillen.
Je moet vanaf het begin bijhouden wat je gedaan hebt (soort activiteit) en wat dat heeft opgeleverd
(de resultaten van die activiteit). Ook noteer je in je logboek de vragen die je aan je begeleidende
docent wilt stellen. Hij/zij kan dan snel zien hoe ver je al bent en welke hulp je eventueel nodig hebt.
Een goed ingevuld logboek maakt het makkelijker vast te stellen of er op een goede en effectieve
manier gewerkt wordt. Bovendien kun je aan de hand van het logboek nagaan of je nog op schema
ligt en of je niet teveel of te weinig tijd aan het onderzoek besteedt.
Literatuur / bronnenlijst
Achterin het verslag van je profielwerkstuk wordt een lijst opgenomen van alle bronnen die
geraadpleegd zijn: de bronnenlijst. Als hulpmiddel bij het maken van een bronnenlijst zijn er regels
gepubliceerd over de wijze waarop literatuurverwijzingen vermeld moeten worden. Deze APArichtlijnen worden inmiddels door veel universiteiten, hogescholen en andere instellingen gehanteerd.
In het onderstaande overzicht worden de belangrijkste richtlijnen beschreven. Het is verplicht deze toe
te passen in je PWS.
Verwijzing naar een boek:
Achternaam auteur, A. (jaar van uitgave). Titel van het boek. Plaats: Uitgeverij.
Voorbeeld:
Meer, K. van, Neijenhof, J. van & Bouwens, M. (2001). Elementaire sociale vaardigheden. (2e druk).
Houten: Bohn Stafleu Van Loghum
Verwijzing naar een artikel uit een tijdschrift:
Achternaam auteur, voorletter(s). (jaartal). Titel artikel. Naam van tijdschrift, jaargang (nummer),
paginanummers.
Voorbeeld:
Burwood, L. (1996). How should schools respond to the plurality of values in a multicultural society?
Journal of Philosophy of Education, 30 (3), 415-428.
Verwijzing naar een internetbron:
Achternaam auteur, A. (jaar van uitgave). Titel van het document. Geraadpleegd/gedownload op dag
maand, jaar, van http://url. Het adres van een website begint met http:// en is geheel onderstreept.
Voorbeeld:
Meijden, B. van der (1998). Schiphol als thema voor een geschiedenis-, internet- en/of
profielwerkstuk. Geraadpleegd op 7 juli 2005, van http://www.histopia.nl/schiphol.htm
Verwijzing naar een audiovisuele bron (dvd, cd-rom, TV-uitzending, etc.):
Achternaam auteur, A. (Functie) (jaar van uitgave of datum uitzending). Titel. [Materiaalsoort]. Plaats:
Uitgeverij.
Voorbeeld:
Bartelsman, M. (Verslaggeving). (2005, 23 december). Armoede in Nederland. NOVA [TV-uitzending].
Hilversum: VARA/NPS.
Merk op:
• bij boeken wordt de titel van het boek cursief weergegeven; bij tijdschriftartikelen wordt de
naam van het tijdschrift (en níet de titel van het betreffende artikel) cursief gezet
• voorletters van auteurs staan achter de achternaam; voorletters van redacteuren komen voor
de achternaam
• in de literatuurlijst worden de titels van auteurs (dr., drs., mr.) niet vermeld. De
keuze tussen voorletters of voornaam (indien vermeld op titelpagina van het aangehaalde
werk) is een persoonlijke.
Tijdpad M-profielen Havo schooljaar 2014-2015
1.
Op 2 t/m 4 april 2014: Tijdens K-uur voorlichting over het PWS door de teamleider in Z4.
2.
Maandag 7 april 2014 v.a. 17.00 uur intekenen mogelijk via Its Learning. LET OP: als je
dubbel intekent maakt de school een keuze en is dat niet meer terug te draaien. Dubbel
intekenen betekent namelijk dat je een plek bezet houdt van een ander!!
3.
Woensdag 9 april 17.00 uur deadline intekenen Its Learning.
4.
Woensdag 16 april: Publicatie onderwerpen en begeleiders via de examenvitrine.
5.
Week van 21 april 2014: groepjes spreken af bij hun begeleider. Intekenen in skwt in de
week van 14 april 2014!!
6.
Week van 2 juni 2014: indienen voorbereiding PWS door elk groepje bij begeleider,
oriëntatiefase, keuzefase én voorbereidingsfase + een plan van aanpak voor de activiteiten
voor de eerste lesdag op maandag 18 augustus 2014. ONGEVEER 20 KLOKUREN PER
PERSOON BESTEED! NOG MINIMAAL 60 TE GAAN
7.
18 augustus 2014: eerste schooldag PWS dag voor leerlingen van 6V en 5H
10.15 uur ontvangst 5havo en 6vwo in de hal met toespraak door de schoolleiding.
10.30 uur: aanmelden bij teamleider; werken in mediatheek, studieplekken en vrije lokalen
15.30 uur: afmelden bij teamleider
NA DEZE DAG GEMIDDELD NOG 55 UUR TE GAAN!
8.
Zelf intekenen voor K-uur bij eigen begeleider met hele groepje in de volgende weken:
o Week van 25 augustus 2014. dus intekenen in week van 18 augustus 2014,
voortgangsgesprek met vragen, tips, adviezen, etc.
MINIMAAL 12 UUR PLANNEN TOT VOLGENDE AFSPRAAK!
o Week van 15 september 2014, dus intekenen in week van 8 september: bespreking
e
voortgang PWS met je begeleider; adviezen, tips, vragen, etc. Inleveren 1 ruwe versie
PWS. MINIMAAL 12 UUR PLANNEN TOT VOLGENDE AFSPRAAK!
e
o Week van 6 oktober 2014, dus intekenen in de week van 29 september, bespreking 1
versie, vragen, tips, adviezen, etc. met je begeleider. MINIMAAL 12 UUR PLANNEN TOT
VOLGENDE AFSPRAAK!
o Week van 10 november, dus intekenen in week van 3 november, inleveren voorlopige
versie PWS! MINIMAAL 12 UUR PLANNEN TOT VOLGENDE AFSPRAAK!
o Week van 1 december 2014, dus intekenen in week van 24 november, bespreking
voorlopige versie PWS, tips en ultieme adviezen.
o Week 4, de week van 19 januari 2015: deadline inleveren definitieve versie PWS op
papier bij begeleider én via Its Learning! (dus vrijdag 23 januari 2015 laatste dag!)
9.
10.
De presentatieavond is op woensdag 4 februari 2015.
Definitieve beoordeling is uiterlijk donderdag 19 februari 2015 bekend.
Iedere individuele leerling is verantwoordelijk voor de voortgang van en de bijdrage aan het PWS.
Met je begeleider heb je in ieder geval in de aangewezen weken in een K-uur contact. Houd je aan dit
tijdpad en spreek binnen je groepje af dat ieder zich daar aan houdt. Als er problemen zijn met de
samenwerking is het ieders verantwoordelijkheid om dat direct bij de begeleider aan te kaarten. Wacht
daarmee niet tot de deadline in beeld komt.
Let op: als je je houdt aan het tijdpad en de deadlines dan krijg je daar punten voor. Zie
beoordelingsformulier.
Houd je je niet aan de deadlines dan is er sprake van puntenaftrek, zie examenreglement!!
VEEL SUCCES GEWENST!!
Vak _______________
Naam leerling 3 ______________________________________________
ja/nee
Titel en titelpagina
Paginanummering
Inhoudsopgave
Hoofdstukindeling
Bronnen
- literatuurlijst,
vermelding
volgens APA stijl
- Hoofd- en deelvragen,
hypothese, conclusie
- Logboek
- Taalverzorging en spelling
- verzorgd taalgebruik
- alinea’s
- hoofdletters
- spelling werkwoorden
- spelling overige
- gebruik van leestekens
(punten, komma's enz.)
-
Indeling en precisie
Ethische analyse
- Toepassing
methodiek
- Kwalitatieve
afweging
Onderzoek
- Inleiding en hoofd- en deelvragen
- hoofd en deelvragen
- motivatie voor de hoofd en
deelvragen
- Hypothese
- het veronderstelde antwoord
- argumenten hiervoor
- Methode
-Aanpak en manier waarop het
onderzoek is uitgevoerd
- Resultaten
- o.a. resultaten van vergelijkend
literatuuronderzoek
- Conclusies
- heldere redeneringen en duidelijke conclusies betreffende de
hoofd- en deelvragen
- Bronnen, vermelding volgens APA
stijl, zie handleiding evt.
aangevuld door eisen docent
Naam en paraaf hoofdbegeleider _________________________
Puntenaftrek vanwege overschrijding deadline
(zie examenreglement)
Eindcijfer _________
Eindcijfer _________
Eindcijfer _________
Vrijdag 23 jan. 2015:
Deadline inleveren
definitieve versie PWS
Planning
- Overleg 1: week 2 april 14
- Overleg 2: week 2 juni 14
- 18 aug. 2014: PWS werkdag!
- Overleg 3: week 25 aug.14
- Overleg 4: week 15 sept.14
- Overleg 5: week 6 okt.14
- Week 10 nov.14: Inleveren
voorlopig PWS.
- Overleg 6: week 1 dec.14:
Bespreking voorlopige versie
Week 19 jan.15: inleveren
definitieve versie PWS
Samenwerking en overleg
met de docent
- Taakverdeling
- Proces
- Lay out (o.a. samenhang
tussen bijdragen van de
verschillende lln)
- Vormgeving schriftelijk
eindproduct
- Passende media
- Inhoud
- Taakverdeling
- Handout
Presentatie
Aantal punten aftrek ____________________
Vak _______________
Naam leerling 2 ______________________________________________
Titel profielwerkstuk __________________________________________
Vak _______________
Naam leerling 1 ______________________________________________
Beoordelingsformulier profielwerkstuk M havo (Indien de aard van het gekozen onderwerp/onderzoek niet past binnen dit beoordelingsformulier stelt de begeleider vooraf een
alternatief beoordelingsformulier ter beschikking aan de leden van de profielwerkstukgroep.)
10 punten
65 punten
7 punten
7 punten
11 punten
Plan van aanpak en onderzoeksvraag
Bespreken met begeleider en inleveren tijdens begeleidings k-uur in de week van 2 juni 2014.
Behoud een kopie!
Namen groepsleden
Titel/onderwerp
Vak
Profiel
Begeleidend docent
Onderzoeksplan
Probleemstelling/hoofd
vraag (zo nauwkeurig
mogelijk geformuleerd
en afgebakend)
Deelvraag
Deelvraag
Deelvraag
Hypothese(n)
Werkwijze/methode
Informatiebronnen
en
overige hulpmiddelen?
Taakverdeling:
Wie doet wat?
Bijzonderheden
Het logboek
Datum Tijd Wat heb je gedaan? Resultaat?
Opmerkingen
Afspraken