document wegkenmerken MT2014

RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken
MT2014
Technische rapportage
Rijkswaterstaat, Water, Verkeer en Leefomgeving
RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken
MT2014
Technische rapportage
Datum
11 juli 2014
Kenmerk
WVL012/Bae/0027.01
Eerste versie
Documentatiepagina
Opdrachtgever(s)
Rijkswaterstaat, Water, Verkeer en Leefomgeving
Titel rapport
RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken MT2014
Technische rapportage
Kenmerk
WVL012/Bae/0027.01
Datum publicatie
11 juli 2014
Projectteam
opdrachtgever(s)
de heer P. Rijkse
Projectteam DAT.Mobility mevrouw E.T.M. Bernards en de heer R. van Vilsteren
Projectomschrijving
Actualisering geometrie nieuwe en gewijzigde infrastructuur, verkeersintensiteiten (uit NRM2014 en INWEVA2013)
en weg- en omgevingskenmerken van het hoofdwegennet
in de Monitoringstool 2014.
Trefwoorden
NSL, Monitoringstool, LMS, verrijking, INWEVA, MIRT
Inhoudsopgave
1.
1.1
1.2
Inleiding
Project doelstelling
Uitgangspunten
1
1
2
2.
2.1
2.1.1
2.1.2
2.2
2.2.1
2.2.2
2.3
2.4
2.5
Verantwoording
Actualisering NSL-netwerken met gewijzigde infrastructuur HWN
Voorgaand kalenderjaar 2013
Zichtjaren 2015, 2020 en 2030
Verrijking met weg- en omgevingskenmerken
Algemene aanpassingen
Nieuwe wegvakken
Verrijking met verkeersgegevens
Herstellen van fouten in NSL2013
Aanpassing op basis van controleronde regio
3
3
3
4
6
6
7
8
8
9
3.
3.1
3.2
3.3
Resultaten
Kwaliteitscontroles
Upload in Monitoringstool 2014
Resultaatbestanden
10
10
10
11
1.
Inleiding
Op 1 augustus 2009 is het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) in werking
getreden. Het NSL waarborgt dat overal waar de richtlijn dat vereist, tijdig aan de grenswaarden
voor luchtkwaliteit wordt voldaan. Het NSL heeft daarmee een functie bij de onderbouwing van
projecten op het punt van de luchtkwaliteit. Tijdens de uitvoering van het NSL-programma wordt
door middel van monitoring gecontroleerd of tijdig wordt voldaan aan de grenswaarden voor
luchtkwaliteit.
Voor de jaarlijkse monitoring van het NSL wordt gebruik gemaakt van de NSL Monitoringstool.
De jaarlijkse actualisering van de locatiespecifieke invoergegevens vindt plaats op drie gebieden:
■ verkeersgegevens;
■ netwerkinformatie;
■ reken- en toetspunten.
Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor de jaarlijkse actualisering van de rijkswegen.
1.1
Project doelstelling
De dienst Water, Verkeer en Leefomgeving (WVL) van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu
heeft aan DAT.Mobility gevraagd ten behoeve van de monitoring van het NSL2014 de netwerkinformatie van het hoofdwegennet (HWN) te actualiseren.
In het kader van de jaarlijkse actualisering heeft WVL, parallel aan het onderhavige project, nog
twee projecten uitgezet, die gedrieën in onderlinge samenhang zijn opgepakt. Het betreft de
actualisering van de verkeersgegevens die aan DAT.Mobility is gegund, en de actualisering van de
reken- en toetspunten die het Steunpunt Lucht uitvoert. Ieder van de drie projecten heeft als
resultaat een eigen verantwoordingsdocument.
RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken MT2014
1
1.2
Uitgangspunten
In dit project zijn de netwerk- en verkeersinformatie in de NSL-netwerken geactualiseerd.
Er zijn netwerken opgesteld voor vier toetsjaren:
■ voorgaande kalenderjaar 2013;
■ zichtjaar 2015;
■ zichtjaar 2020;
■ zichtjaar 2030.
De NSL2014-netwerken zijn gebaseerd op de vigerende NSL2013-netwerken, aangevuld met de
nieuwe inzichten ten aanzien van (veelal MIRT-)wegprojecten en verkeersprognoses.
RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken MT2014
2
2.
Verantwoording
In het 'Draaiboek Monitoring NSL voor rijkswegen' is het proces rondom de jaarlijkse monitoring
van het NSL beschreven. Als onderdeel van de monitoring vindt de actualisering van de
NSL-netwerken plaats.
Voor de actualisering van de geometrie en weg- en omgevingskenmerken is in het Draaiboek
vastgelegd welke bronnen bij voorkeur gebruikt worden. Tijdens de actualisering van de afgelopen
jaren (vanaf MT2010) en dit jaar is op hoofdlijnen de methodiek uit het Draaiboek gevolgd.
In voorkomende gevallen is echter gebleken dat de actualisering beter uitvoerbaar is door
wijzigingen in data ten opzichte van het voorgaande jaar door te voeren, in plaats van vanaf ‘nul’ te
starten. Vanwege de goede ervaringen met deze verschilanalyse in de afgelopen jaren, is dit jaar
voor een vergelijkbare aanpak gekozen. Tevens is de kwaliteit van de brondata getoetst.
De actualisering is voor vier toetsjaren doorlopen op de volgende vijf onderdelen:
1.
Actualisering NSL-netwerken met gewijzigde infrastructuur HWN.
2.
Verrijking met weg- en omgevingskenmerken.
3.
Verrijking met verkeersgegevens.
4.
Herstellen van fouten in NSL2013.
5.
Aanpassing op basis van controleronde regio.
2.1
Actualisering NSL-netwerken met gewijzigde infrastructuur HWN
2.1.1
Voorgaand kalenderjaar 2013
Uitgangspunt voor de geometrie van de weginfrastructuur in het jaar 2013 is het vigerende
NSL2013 geweest. Het NSL2013-netwerk voor het zichtjaar 2012 is van origine gebaseerd op het
NWB van december 2009, aangevuld met relevante infrastructurele wijzigingen vanuit het NWB
van oktober 2012.
RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken MT2014
3
Voor het actualiseren van dit netwerk zichtjaar 2012 naar het voorgaande kalenderjaar 2013 is
dezelfde methode toegepast als voor het vigerende NSL2013. Door een verschilanalyse van het
NWB oktober 2013 met het NWB oktober 2012 is achterhaald waar infrastructuur nieuw is
aangelegd, of significant is verlegd. Voor deze locaties is de geometrie vervangen door de
geometrie uit het NWB van oktober 2013. Een voorbeeld van een dergelijke wijziging is de
Westrandweg A5 bij Amsterdam (rood in de figuur).
Figuur 2.1: Omlegging A5 Westrandweg
Dit is een van de weinige grote infrastructurele wijzigingen tussen 2012 en 2013.
De overige aanpassingen zijn voornamelijk gericht op de vorm en ligging van op- en afritten en
knooppunten.
2.1.2
Zichtjaren 2015, 2020 en 2030
Voor het zichtjaar 2020 is het 2020-netwerk uit het NSL2013 het startpunt geweest. Het netwerk
2015 is afgeleid uit de netwerken 2013 en 2020.
Voor het zichtjaar 2030 is een preload beschikbaar in de Monitoringstool 2014. Dit is een kopie van
het zichtjaar 2020, en beschrijft daarmee de situatie van het jaar 2030 onvoldoende. Vanuit de
PAS is voor het jaar 2030 wel een representatief ‘ NSL2013’-netwerk beschikbaar, die daarmee
startpunt is geweest voor het NSL2014.
Gewijzigde inzichten qua infrastructuur op wegprojectniveau tussen de vorige en de huidige
NSL-ronde zijn in de basisnetwerken niet opgenomen.
RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken MT2014
4
De vernieuwde inzichten zijn op de volgende wijze stapsgewijs in de netwerken doorgevoerd:
1.
Correctie van de netwerken op basis van de verschilanalyse voor het basisjaar 2013 (zie
paragraaf 2.1.1).
2.
Correctie van de netwerken op basis van de NSL-projectenlijst en de bijbehorende
wegontwerpen.
3.
Correctie van de netwerken ter hoogt van wegtunnels en tunnelmonden.
4.
Correctie van de netwerken op basis van een analyse van koppelproblemen met de
NRM2014-netwerken.
De correcties die volgen uit de NSL-projectenlijst, zijn leidend geweest voor de netwerken. In de
NSL projectenlijst zijn de wijzigingen uit het MIRT2014 (Meerjarenprogramma Infrastructuur,
Ruimte en Transport) opgenomen.
De belangrijke wijzigingen zitten in de volgende projecten:
■ A13/A16/A20 Rotterdam;
■ A15 doortrekking Ressen - Zevenaar;
■ Blankenburgverbinding (NWO);
■ spitsstrook A7 - A8;
■ 2e Coentunnel/Westrandweg;
■ A50 Ewijk - Valburg;
■ A29/A15 Vaanplein - Barendrecht;
■ A15 Maasvlakte - Vaanplein;
■ A59 Drongelens Kanaal;
■ A44 RijnlandRoute;
■ A4 RijnlandRoute;
■ A4 Vlietland - N14;
■ N18 Varsseveld - Enschede;
■ Ring Utrecht;
■ N18 Varsseveld - Enschede.
De wijzigingen zijn divers van aard. Het gaat om nieuwe infrastructuur, wijziging van kenmerken of
wijziging van realisatiejaar. Infrastructurele correcties zijn doorgevoerd op basis van de meegeleverde ontwerptekeningen.
Wegtunnels
De ligging van de wegtunnels en tunnelmonden is tegenwoordig nauwkeuriger vast te stellen dan
een aantal jaren geleden. Uit een analyse van de ligging van de tunnels in de netwerken is
gebleken dat de nauwkeurigheid onvoldoende was. Een voorbeeld van een verkeerde ligging is de
Roertunnel A73. De in-/uitgang van de tunnel ligt in het NSL2013 350 m te ver naar het westen.
RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken MT2014
5
Figuur 2.2: Ligging tunnel in NSL2013 (zwart = tunnel, rood = tunnelmond)
Op basis van luchtfoto’s en Cyclomedia is de ligging van tunnels gecontroleerd en waar nodig
gecorrigeerd. Daarbij zijn ook de tunnelmonden en de bijbehorende tunnelfactoren gecorrigeerd.
Op consistente wijze zijn de correcties in de netwerken van de vier zichtjaren doorgevoerd.
2.2
Verrijking met weg- en omgevingskenmerken
Aangezien de NSL2013-netwerken het startpunt zijn geweest voor het NSL2014, is het overgrote
deel van de wegvakken voorzien van weg- en omgevingskenmerken. De wegvakken in het
NSL2013 zijn voornamelijk SRM2-wegvakken wat betekent dat ze vallen binnen de reikwijdte van
de Standaardrekenmethode 2 (breed wegprofiel). Uitzonderingen hierop zijn de A2 ter hoogte van
Maastricht en twee wegtracés van de N9, die in het NSL2013 al als SRM1-wegvakken zijn
gecodeerd.
Relevante kenmerken voor SRM2-wegvakken zijn:
■ hoogte- en diepteligging;
■ wettelijke maximumsnelheden, inclusief de wijze van handhaving;
■ ligging en hoogte afschermende voorzieningen,
■ tunnelinformatie.
2.2.1
Algemene aanpassingen
Het uitgangspunt is dat de wegvakinformatie uit het NSL2013 representatief is voor het NSL2014.
Er zijn dit jaar twee algemene aandachtspunten geweest: de wettelijke snelheden en de scherminformatie.
RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken MT2014
6
Wettelijke snelheden
Op het onderdeel wettelijke snelheden heeft WVL besloten om de informatie in het NSL te actualiseren. Voor het jaar 2013 zijn door WVL de maximumsnelheden aangeleverd, zoals deze op
1 januari 2013 op het HWN van kracht waren. Voor de jaren vanaf 2015 zijn snelheidslimieten
aangeleverd, waarbij rekening is gehouden met alle verkeersbesluiten die genomen zijn voor de
sluitingstermijn van de MT2014. De aangeleverde bron waarin de snelheden zijn opgenomen, is
het bestand ‘Snelhedenbeeld na invoering 130 versie 20140228 versie voor NSL.xls’.
Wegvakken die niet in deze lijst voorkomen, zijn onder andere op- en afritten en infrastructuur die
na 2015 zijn opengesteld. Voor deze wegvakken hebben WEGGEG respectievelijk de NSL2013netwerken als bron voor de snelheden gediend.
Scherminformatie
Tijdens de actualiseringrondes van de afgelopen jaren zijn omissies geconstateerd in de bronbestanden van de schermen. WVL heeft vooruitlopend op de huidige actualiseringronde een
verbeterslag voor de schermen doorgevoerd. Concreet betekent dit dat de scherminformatie is
ondergebracht in één eenduidig bestand, met daarin:
■ de huidige schermen en wallen, zoals ingemeten tot en met 2013 (uit het geluidsregister);
■ de NSL-schermen;
■ nieuw PreNoMo-scherm langs de A20 bij Rotterdam dat aan de zuidzijde (stadszijde) wordt
gerealiseerd.
De scherminformatie uit het nieuw aangeleverde bestand (‘schermen_totaal.shp’) zijn overgenomen in de betreffende zichtjaren van de NSL-netwerken. Voor de toekomstjaren geldt dat ook de
huidige schermen hierin zijn opgenomen. Er doen zich echter situaties voor waarbij de schermen
door toedoen van projectwijzigingen of nieuwe projecten niet meer naast de weg staan, maar
onder de (nieuwe) weg terechtkomen. Deze schermen zijn niet in de toekomstnetwerken
opgenomen.
Alle scherminformatie zoals opgenomen in het NSL2013, is op basis van vorenstaande aanpassingen overruled, met uitzondering van schermen langs nieuwe tracés, zoals de A4 DelftSchiedam. Deze schermen, die vanuit projectbesluiten worden aangelegd, zijn gehandhaafd.
2.2.2
Nieuwe wegvakken
Voor alle nieuwe wegvakken is de volgende extra informatie verzameld:
■ hoogte- en diepteligging;
■ wegtypering;
■ ligging en hoogte afschermende voorzieningen;
■ tunnelinformatie.
Openstelling 2013
Voor wegen die in 2013 zijn opengesteld, zijn de volgende bronnen gebruikt:
■ het Digitaal Topografische Bestand (DTB) voor de hoogte- en diepteligging;
■ gegevens over strikte handhaving uit het vigerende NSL2013;
■ tunnelinformatie uit het vigerende NSL2013.
Het DTB bevat informatie over het hoogteprofiel van de weg. Tijdens eerdere actualiseringen van
de NSL-netwerken is gebleken dat het DTB op meerdere locaties achterloopt bij het NWB.
Hierdoor is het op deze locaties niet mogelijk om hoogte- en diepteligging uit het DTB af te leiden.
RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken MT2014
7
Nieuwe wegvakken die wel in het DTB aanwezig zijn, zijn vanuit deze bron voorzien van
weghoogten. De set wegvakken die (nog) niet in het DTB is opgenomen, zijn voorzien van een
alternatieve, handmatige verrijking op basis van logica.
Tunnelinformatie en informatie over strikte handhaving (wegtype 94) is overgenomen uit het
NSL2013.
Openstelling na 2013
De toekomstige wegtracés zijn verrijkt met weg- en omgevingskenmerken door toepassing van:
■ tunnelinformatie en informatie over strikte handhaving uit het vigerende NSL2013.
Indien mogelijk, is de weghoogte overgenomen uit naastliggende wegvakken; te traceren fly-overs
zijn voorzien van realistische hoogteverschillen ten opzichte van de onderdoorgang. Indien
relevant zijn weghoogten uit het NSL2013 overgenomen op de nieuwe infrastructuur. Overige
nieuwe infrastructuur in de toekomstjaren heeft default een weghoogte van 0 m ten opzichte van
maaiveld meegekregen.
Tunnelinformatie is overgenomen uit het NSL2013. Indien van nieuwe projecten tunnelinformatie
beschikbaar was, is deze meegenomen.
2.3
Verrijking met verkeersgegevens
De verkeersgegevens zijn binnen een apart project verrijkt en aan de NSL-netwerken gekoppeld.
In de notitie ‘Verantwoordingsrapportage Verrijkte Verkeersintensiteiten’ (kenmerk:
WVL011/Bae/0023.01) zijn deze werkzaamheden beschreven.
2.4
Herstellen van fouten in NSL2013
Onderdeel van de actualisering is het verbeteren van geconstateerde omissies in de netwerken
van de monitoringsronde 2013. Via het Steunpunt Lucht van RWS worden onjuistheden die door
de eigen organisatie of externen (bijvoorbeeld andere wegbeheerders) worden aangedragen,
gedurende het gehele jaar geïnventariseerd. Het Steunpunt heeft deze inventarisatielijst ten
behoeve van correcties aangeleverd (bron: ‘Fouten_NSLMonitoring.doc’).
RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken MT2014
8
De voor de onderhavige studie relevante meldingen hadden betrekking op:
traject
omschrijving
A2
de wegvakken van de A2 tussen knooppunt Everdingen en Nieuwegein liggen op
de (oude) verkeerde locatie in de NSL Monitoringstool
A20-Noord
op de A20 tussen knooppunt Kleinpolderplein en Rotterdam Centrum zijn schermen
opgenomen in het jaar 2012, terwijl die er nog niet staan; hierdoor wordt gerekend
met een onderschatting van de concentraties, ook in 2015 klopt de
schermmodellering mogelijk niet
A15, tunnel onder de
bij de tunnel onder de Noord is een tunnelfactor toegepast op een segment dat in
Noord
de tunnel ligt
algemeen
schermhoogtes zitten langs veel wegen niet goed in de MTtool
A1 ter hoogte van
het aquaduct/de tunnel in het nieuwe tracé voor SAA zit niet als tunnel in de
Muiden
Monitoringstool maar ligt op maaiveld; de berekende concentraties kloppen
hierdoor niet
A27/A1
de nieuwe aansluiting Hilversum verschuift 25 m naar het zuiden (aanpassing van
OTB naar TB)
regio Zeeland
diverse wijzigingen
Na overleg met het Steunpunt Lucht zijn noodzakelijke aanpassingen doorgevoerd.
2.5
Aanpassing op basis van controleronde regio
WVL heeft de conceptnetwerken aan de regionale vertegenwoordigers voorgelegd. Uit deze
controleronde zijn opmerkingen naar voren gekomen, op basis waarvan de netwerken aangepast
zijn.
Het betreft:
■ Verlenging van de op-/afrit in 2020 en 2030 op de Europaplein A2 Maastricht.
■ Verwijdering aansluiting Imstenradarweg in 2020.
■ Toevoeging van de zuidoostelijke verbindingsboog in knooppunt Zunderberg in 2015.
■ Toevoeging van een scherm bij de noordwestelijke verbindingsboog in knooppunt Zunderberg in
2015, 2020 en 2030.
■ Verwijdering van een dubbel wegvak op de N35 Nijverdal in 2020.
■ Aanpassing van de wegassen A59 Drongelenskanaal aan de ligging van het ontwerp in 2020 en
2030 (2015 is ongewijzigd, is tijdelijke situatie).
■ Toevoeging van de tunnel in de A10 Zuidas en gewijzigde ligging. Deze wijziging heeft plaatsgevonden op verzoek van de heer Franci Vanweert.
Toevoeging van segment N35 bij Zwolle.
RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken MT2014
9
3.
3.1
Resultaten
Kwaliteitscontroles
Tijdens de bouw van de netwerken NSL2014 hebben met regelmaat op twee niveaus
kwaliteitscontroles plaatsgevonden:
■ controle of de vernieuwde netwerken compleet zijn;
■ controle of de weg- en omgevingskenmerken plausibele waarden hebben.
De controles hebben in het teken gestaan van het opsporen van structurele fouten.
In ieder geval hebben de hiernavolgende controles plaatsgevonden:
■ set vernieuwde wegvakken in een zichtjaar ook aanwezig in een set van een later zichtjaar;
■ koppelingen modelnetwerken aan NSL-netwerken ten behoeve van het opsporen van
gaten/omissies in NSL-netwerken;
■ logische waarden ten aanzien van weg-, schermhoogten en afstanden;
■ logische waarden snelheden;
■ visuele controle ligging tunnels en vergelijking totale weglengte tunnels NSL2014 ten opzichte
van NSL2013;
■ handmatige berekening tunnelfactor ten behoeve van controle rekenregel;
■ vergelijking totale weglengte wegtype 94 (strikte handhaving) NSL2014 ten opzichte van
NSL2013.
3.2
Upload in Monitoringstool 2014
In het kader van deze opdracht is ook de upload verzorgd in de Monitoringstool 2014. Na de
officiële goedkeuring van WVL ten aanzien van de geactualiseerde netwerken, zijn de netwerken
onder account van WVL geüpload in de tool. Omdat we werken met nieuwe netwerken, die
volgens de werkwijze van Bureau Monitoring pas vernieuwd kunnen worden als de oude versies
verwijderd zijn, zijn wegen die het afgelopen jaar zijn overgedragen aan andere wegbeheerders
(bron: wegbeheerdersoort in NWB),niet meer in het HWN-netwerk aanwezig.
De upload van de netwerken in de Monitoringstool is naar tevredenheid gegaan.
RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken MT2014
10
3.3
Resultaatbestanden
Het resultaat van deze studie bestaat uit een viertal uitvoerbestanden (GIS-shapes) voor
luchtberekeningen en de onderhavige technische rapportage.
In tabel 3.1 zijn de resultaatbestanden beschreven. De datum in de datumkolom is de datum van
het exporteren van de definitieve bestanden op basis van wijzigingsrechten uit de Monitoringstool
2014.
bestandsnaam
inhoud
datum
segment_obv_wijzigingsrechten__mt2014_j2013_r.zip
segmenten 2013
19 mei 2014
segment_obv_wijzigingsrechten__mt2014_j2015_r.zip
segmenten 2015
19 mei 2014
segment_obv_wijzigingsrechten__mt2014_j2020_r.zip
segmenten 2020
19 mei 2014
segment_obv_wijzigingsrechten__mt2014_j2030_r.zip
segmenten 2030
19 mei 2014
Tabel 3.1: Resultaatbestanden HWN
RWS verantwoordingsdocument wegkenmerken MT2014
11