Nieuwsbrief Van Regels naar Ruimte, maart 2014

Nieuwsbrief van het Programma Regeldruk, maart 2014
Van Regels naar Ruimte
Nieuwsbrief van het Programma Regeldruk, maart 2014
Inhoud
'Samen regeldruk in zorg aanpakken'
Maatregel uitgelicht: passend onderwijs
Verwarring over uittreksel voor scholen
Lancering workshop over kanaalkeuze
VNG conferentie over belastingen
Jubileumbundel over prettig contact
Festival der Bestuurskunde
Uitgelicht: GoedOpgelost!
'Samen regeldruk in zorg aanpakken'
Met een maatwerkaanpak werkt het ministerie van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) aan het
verminderen van de bureaucratie en administratieve
lasten in de langdurige zorg. Floor Pronk is
regeldrukcoördinator bij VWS: “We kijken goed waar
we de wetgeving nog kunnen verbeteren. Maar we
helpen organisaties ook om de eisen die ze aan
zichzelf opleggen, aan te pakken.”
De maatwerkaanpak van VWS verloopt volgens drie lijnen:
meldingen van bureaucratie, het experiment regelarme
instellingen (ERAI) en het programma In voor Zorg. Het
doel is niet alleen om hinderende wet- en regelgeving aan
te pakken. Het gaat juist ook om het verminderen van
administratieve lasten die organisaties of branches zichzelf
opleggen. Pronk: “Waar staat in de wet dat zij aan
minutenregistratie moeten doen? Of aan certificering?
Nergens!” Pronk wijst op de eigen verantwoordelijkheid van
organisaties. “Maar het is ook onze taak om met hen te
analyseren waar die administratieve lasten vandaan komen
en te kijken hoe je die kunt aanpakken.”
In voor Zorg
Met In voor Zorg gaf VWS in 2012 aan 450 organisaties
praktische ondersteuning bij het herinrichten van hun
werkprocessen. “Het gaat erom dat ze heel kritisch naar
hun eigen organisatie kijken. Ze moeten zich afvragen wat
aan formulieren, protocollen of registraties nu écht nodig is
omdat de overheid dat van hen verlangt.” Via In voor Zorg
worden goede voorbeelden van organisaties die hun
werkproces hebben heringericht, verspreid over de sector.
“We proberen zoveel mogelijk organisaties te bereiken.
Uiteindelijk is minder bureaucratie beter voor iedereen,
omdat professionals de bespaarde tijd kunnen besteden aan
de cliënt.”
Betere wetgeving
Pronk wil niet beweren dat er in de wet- en regelgeving
helemaal geen knelpunten meer zijn. “Kijk maar naar het
financieringssysteem. Dat kan en moet beter. De ervaringen
financieringssysteem. Dat kan en moet beter. De ervaringen
uit ERAI gebruiken we waar mogelijk als bouwsteen voor
het nieuwe zorgstelsel.” Het ministerie heeft inmiddels een
aantal veranderingen doorgevoerd, zoals bij valincidenten in
instellingen. “Die hoeven ze nu alleen nog maar uitgebreid
te registreren als daar aanleiding voor is. Hopelijk kunnen
we dat uitbreiden naar andere incidenten.”
Aanvullende maatregelen
Naast bovengenoemde maatwerkaanpak werkt het
ministerie van VWS ook aan het wegnemen van regeldruk
langs andere sporen. Vanuit het programma ‘Aanpak
verspilling in de zorg’ worden de komende tijd diverse acties
gestart, bijvoorbeeld om het papierwerk in de zorg terug te
dringen. Overigens vindt Pronk bureaucratie ook nodig. “Je
moet kwaliteit leveren. Daar mogen we eisen aan stellen
door registratie. Maar laten we dat wel zo slim mogelijk
doen.”
Terug naar boven
Maatregel uitgelicht: passend onderwijs
In deze nieuwsbrief zetten we elke maand een
maatregel uit de najaarsrapportage regeldruk in de
spotlights. Goed Geregeld heeft als doel de regeldruk
voor burgers, professionals en bedrijven te
verminderen. Deze maand: vermindering in de
regeldruk door passend onderwijs.
Per 1 augustus 2014 wordt de wet passend onderwijs
ingevoerd. Tot nu toe moeten ouders van een kind dat
extra ondersteuning nodig heeft, zelf op zoek naar een
geschikte school. Dat verandert met deze wet, waarmee
scholen de verantwoordelijkheid krijgen om alle leerlingen
een passende onderwijsplek aan te bieden.
Afname regeldruk
Voor ouders, leraren en scholen betekent de invoering een
vermindering van de regeldruk. Dat komt allereerst door de
afschaffing van de landelijke indicatiestelling voor het
speciaal onderwijs. Nu moet een kind altijd de
indicatieprocedure doorlopen, waarna het wel of niet wordt
toegelaten tot speciaal onderwijs. Straks wordt gekeken
naar wat de leerling nodig heeft. Een
samenwerkingsverband van reguliere en speciale scholen
stelt vast of de leerling tot het speciaal onderwijs wordt
toegelaten. Verder wordt het jaarlijkse handelingsplan voor
leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, vervangen
door een eenmalig ontwikkelingsperspectief. Daarin staat
aangegeven welke onderwijsdoelen het kind kan halen. Dit
scheelt docenten veel tijd aan invulwerk.
De concrete tijds- en geldbesparing
Scholen en mbo-instellingen besparen door de
veranderingen 15 miljoen euro. De ouders van leerlingen
met een specifieke onderwijsbehoefte besparen door de
maatregelen maar liefst 143.000 uren. De meeste tijdwinst
levert het afschaffen van de landelijke indicatiestelling op.
Ook het afschaffen van de rugzak (een leerlinggebonden
financiering) bespaart veel tijd. Vanaf 1 augustus is het
voldoende om een leerling aan te melden bij een school
naar keuze. Zo nodig leveren de ouders extra gegevens aan
over de specifieke onderwijsbehoefte van hun kind. In de
samenwerkingsverbanden zorgen reguliere scholen en
scholen voor speciaal onderwijs ervoor dat ieder kind op de
juiste plek terechtkomt.
Meer informatie
www.passendonderwijs.nl
Terug naar boven
Verwarring over uittreksel voor scholen
Voor inschrijving op een middelbare school is een
uittreksel uit de Basisregistratie Personen (BRP,
voorheen GBA) niet meer nodig. Toch vragen scholen
hier nog regelmatig om en ook op gemeentelijke
websites wordt dit nog vaak verkeerd vermeld. Het
ministerie van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties en de Nederlandse Vereniging
voor Burgerzaken hebben de Dienst Uitvoering
Onderwijs (DUO) nu verzocht om scholen hierop te
wijzen. Zij verzoeken ook gemeenten dit duidelijk te
communiceren.
In het verleden was het uittreksel vereist om bepaalde
subsidieregelingen te kunnen uitvoeren. Dat is niet meer het
geval. De school is verplicht om voor een inschrijving
informatie te verzamelen, maar dat kan ook prima met een
paspoort, identiteitskaart, uitschrijvingsbewijs van de vorige
school of een geboortebewijs. Toch vragen niet alleen
scholen nog regelmatig om een uittreksel BRP. Ook uit een
inventarisatie van gemeentelijke websites blijkt dat
gemeenten te vaak nog verouderde informatie
communiceren.
Actie door gemeente
Gemeente kunnen op hun website duidelijk aangeven dat
een uittreksel niet nodig is. Dit scheelt voor ouders tijd en
geld en voor gemeenten drukte aan het loket. Krijgt u toch
ouders aan de balie die van hun school een uittreksel BRP
moeten aanvragen? Neem dan contact op met Erna Bijl de
Vroe: [email protected].
Terug naar boven
Lancering workshop over kanaalkeuze
Hoe zorgen we dat inwoners nu en straks de weg
vinden in het sociaal domein? Welke vorm van contact
heeft hun voorkeur en hoe kunnen gemeenten
aansluiten en sturen op dit contact? Dit zijn de
basisvragen achter de workshop Kanaalkeuze in het
sociaal domein, die op 26 februari voor de eerste keer
plaatsvond. Het was een geslaagde en productieve
co-creatiemiddag voor de twintig gemeentelijke
deelnemers.
Initiatiefnemer voor deze workshop is het Team Regeldruk
van BZK, in samenwerking met KING en het adviesbureau
PubliContact. Aanleiding was dat de overdracht van taken in
het sociaal domein niet mag leiden tot meer bureaucratie.
Sterker nog: inwoners en uitvoerende professionals moeten
minder administratief gedoe en
van-het-kastje-naar-de-muurgevoel gaan ondervinden.
Verschillende 'verschijningsvormen' als uitgangspunt
workshop
Een aantal gemeenten is al aan de slag gegaan om dit te
voorkomen. Zij hebben op verschillende manieren invulling
gegeven aan hun 'kanaalkeuze' binnen het sociaal domein.
Voor de workshop is er een inventarisatie gedaan naar deze
verschillende 'verschijningsvormen' die gaan over het
contact tussen gemeente en hun inwoners. De verzamelde
verhalen worden in de workshop gebruikt om gemeenten
aan het denken te zetten en te laten leren van elkaar.
De keus van Alphen aan den Rijn
Op 26 februari werd tijdens de workshop dieper ingegaan
op de keuze van de gastheergemeente Alphen aan de Rijn.
Zij hebben gekozen voor een apart Klant Contact Centrum
(KCC) voor het sociaal domein (Serviceplein), naast hun
reguliere KCC, waar pilots lopen met wijkteams. Drie leden
van het team dat voor deze transformatie verantwoordelijk
is, beantwoordden een vriendelijk spervuur van vragen over
het hoe en waarom van deze keuze. Eén van de leerpunten
die zij aanhaalden: iedereen die direct contact heeft met
inwoners moet over brede kennis beschikken, zodat
iedereen op alle vragen antwoord kan geven. Echter, de
competenties voor het Serviceplein, waar mensen zich
melden met een vraag, zijn anders dan die voor het
wijkteam. Leden van het wijkteam moeten namelijk
ook contact kunnen leggen en vertrouwen opbouwen met
iemand die een probleem heeft.
Ketenpartners
Tijdens de discussie werd ingegaan op de vraag 'hoe gaan
we informatie uitwisselen met ketenpartners?'. De
achterliggende dienstverleningsgedachte is: als je een
afspraak maakt met een inwoner, moet je er zeker van zijn
dat je over de goede informatie van je ketenpartners
beschikt. En ook dat die ketenpartners jouw toezegging aan
de inwoner waarmaken. Een ingewikkelde vraag, waar
gemeenten nog veel van elkaar kunnen leren. Tijdens de
workshop zag je hoe men in groepjes van vijf met elkaar
samenwerkte en tot een praatplaat kwamen die ook voor
anderen te begrijpen en te gebruiken is.
Meedoen?
Aankomend jaar zal de workshop Kanaalkeuze in het sociale
domein ook op andere locaties worden gegeven. Heeft u
interesse of wilt u meer weten? Stuur een mailtje aan Aty
de Groot, [email protected] en we houden u op de
hoogte.
Terug naar boven
VNG conferentie over belastingen
Naar aanleiding van een WOZ-beschikking of
belastingaanslag zoeken sommige inwoners contact
met hun gemeente. Hoe ga je als bestuurder of
beleidsambtenaar hiermee om? En hoe bereid je je
voor op een goed, informeel gesprek? Kom voor een
antwoord op dergelijke vragen op 25 en 26 maart
naar Veldhoven voor de ‘VNG Belastingconferentie:
Contact geen bezwaar’.
De overheid wil een open en betrouwbare partner zijn voor
burgers. Daarvoor is het belangrijk de relatie tussen
overheid en burger zo min mogelijk te juridiseren.
Gemeenten kunnen daar aan bijdragen met een actieve
opstelling, door vroegtijdig informatie te geven en door
mogelijkheden te bieden tot informeel contact. Ook zaken
als de Wet WOB, het onderbouwen van de kosten voor
legesheffing, openbaarheid van de WOZ-waarde en digitale
ondersteuningsmogelijkheden dragen bij aan een beter
contact tussen overheid en burger.
Experts en workshops
Tijdens de VNG Belastingconferentie spreken verschillende
experts uit de wetenschap en de praktijk over goed contact
met burgers. Daarnaast kunt u deelnemen aan vijftien
workshops en praten specialisten uit het vakgebied u bij in
sessies van 25 minuten.
Meer informatie of aanmelden?
www.congresenstudiecentrum.nl
Terug naar boven
Jubileumbundel over prettig contact
Bij zijn afscheid op donderdag 30 januari heeft
Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer de
jubileumbundel van ‘Prettig contact met de overheid’
ontvangen. In de jubileumbundel ‘Vertrouwen
verdient. Verdiend vertrouwen’ staan beschouwingen
van vooraanstaande juristen over de informele
afhandeling van bezwaren en geschilbeslechting door
de overheid.
Brenninkmeijer is een groot voorstander van de informele
aanpak. Hij verzon de naam van het programma 'Prettig
contact met de overheid'. Bij de informele aanpak gaan
overheden met burgers het gesprek aan om een beslissing
uit te leggen. "Zo organiseren ze feedback en dat heeft een
enorme impact op de organisaties", zo vertelde hij.
Brenninkmeijer was ruim acht jaar Nationale Ombudsman
en werd op zijn afscheid bevorderd tot Commandeur in de
Orde van Oranje-Nassau. Tot er een nieuwe Nationale
Ombudsman wordt aangesteld is Frank van Dooren
waarnemend ombudsman.
Ook de jubileumbundel lezen?
U kunt de jubileumbundel ‘Vertrouwen verdient. Verdiend
vertrouwen’ hier als PDF downloaden of binnen enkele
weken bestellen via Sdu Uitgevers.
Terug naar boven
Festival der Bestuurskunde
Wat gebeurt er als gemeenten straks lokaal
‘maatwerk’ leveren? In hoeverre mogen we rekenen
op de ‘eigen kracht’ van burgers? En zijn gemeenten
klaar voor de taken die op hen af komen? Tijdens het
jaarlijkse Festival der Bestuurskunde op 13 februari
stonden dergelijke vragen over de decentralisaties in
het sociaal domein centraal. In deze nieuwsbrief een
kort verslag van een aantal prikkelende uitspraken
tijdens het festival.
Willem Trommel (hoogleraar VU Amsterdam) benoemt
tijdens de aftrap van het festival het gevaar van een ‘gulzig
bestuur’ binnen de decentralisaties. “Die heeft een focus op
sturing, terwijl gemeenten juist meer zouden moeten
aansluiten op de samenleving.” Jacques Wallage, voorzitter
van de Raad voor het Openbaar Bestuur, verwacht van
gemeenten op dit punt ook actie. “Bij veel overheden is de
eerste reflex defensief, als reactie op de decentralisaties en
het gebruik van burgerkracht”, zegt hij. "’Er komt zoveel op
ons af’ is een vaak gehoorde uitspraak. Maar er komt alleen
iets op je af als je stilstaat. Veel gemeenten zitten in een
kramp van angst en durven geen geld uit te geven. Dit is
funest voor innovatie en uiteindelijk verspilling van geld.”
Ook Den Haag moet gemeenten de ruimte te geven hierin
te experimenteren. Nu worden gemeenten volgens Wallage
nog te veel gezien als uitvoeringsloketten.
Voorbereiding op het onbekende
Mark van Twist en Martijn van der Steen van de
Nederlandse School voor Openbaar Bestuur (NSOB) stellen
dat de grootste uitdaging van de decentralisaties ligt in
onzekerheid en de onkenbare interactie die zal plaatsvinden
tussen de overheid en haar burgers. Zij betogen dat
gemeenten nog te veel de nadruk leggen op beheersing en
een ‘gedegen voorbereiding’. “Dit terwijl de decentralisaties
juist vragen om veerkracht, het optimaliseren van het
leervermogen en het temperen van verwachtingen.” In hun
publicatie 'Omgaan met het onbekende', geven zij een
reflectie op de voorbereidingen van gemeenten op de
decentralisaties.
Landingskwestie
Steven de Waal (directeur Public SPACE Foundation) brengt
in de afsluitende paneldiscussie met andere bestuurders
naar voren dat het in de decentralisaties gaat om de
‘landingskwestie’. Hier is volgens hem nu te weinig
aandacht voor. “De politiek is bezig met controleren in
plaats van de dingen goed uit te leggen”. Het is de centrale
boodschap tijdens het festival: bestuurders moeten durven
loslaten, leren co-creëren in netwerken en ervoor zorgen
dat de burger centraal komt te staan in het sociale domein.
Klik hier voor meer informatie over het festivalprogramma.
Terug naar boven
Uitgelicht: GoedOpgelost!
De beschrijvingen op de website GoedOpgelost! zijn
een momentopname. Daarom zorgen we regelmatig
voor een update van de praktijkvoorbeelden. Lees
hieronder welke goede oplossingen door gemeenten
inmiddels verder zijn uitgediept en verbreed.
Update: Noord-Brabant eerder informeel
De provincie Noord-Brabant zet sinds 2007 mediation in om
juridische procedures naar aanleiding van een
bezwaarschrift op informele wijze op te lossen.
Tegenwoordig zet Noord-Brabant de informele aanpak nog
eerder in: voordat de provincie een weigering voor een
vergunning of subsidie opstuurt, zoekt een medewerker
contact met de aanvrager die de weigering zal ontvangen.
Daardoor neemt het aantal ontvangen bezwaarschriften af.
Lees hier meer.
Update: FACT-team jeugd werkt efficiënter
Het FACT-team jeugd in de regio West-Friesland staat
gezinnen met meervoudige problemen bij met één
multidisciplinair team. Sinds de start van het team in 2011
is fors geïnvesteerd in de samenwerking tussen de zes
verschillende organisaties. En dat betaalt zich uit. Het team
werkt nu efficiënter dan bij de oprichting. Daarnaast bereidt
het team zich voor op de decentralisatie van jeugdzorg en
de komst van de wijkteams. Het streven is om aanvullend te
werken: het FACT-team jeugd levert specialistische zorg en
gaat verder waar de wijkteams ophouden. Lees hier meer.
Update: Bussum maakt ook warmtescans
In oktober 2012 publiceerden wij al over de
infrarood-luchtfoto’s die de gemeente Bussum maakt en
combineert met gegevens uit de BAG (Basisregistratie
Adressen en Gebouwen). De foto’s en de BAG-gegevens
laten zien of een huis goed geïsoleerd is. Bussum wil
burgers hiermee bewustmaken van het energieverlies en
hen stimuleren om hun huis beter te isoleren. Inmiddels is
Bussum samen met andere gemeenten het project ‘Energie
besparen Gooi en Vecht’ gestart. Naast de luchtfoto’s wil
Bussum ook warmtescans van huizen maken. Zowel de
luchtfoto’s als de warmtescans vervullen een belangrijke rol
in de discussie met bewoners. Lees hier meer.
Nieuwsbrief Goed Opgelost!
In de nieuwsbrief van Goed Opgelost! vindt u nieuwe
voorbeelden uit het gehele land. Een voorbeeld is het
Hoogheemraadschap van Rijnland, dat vergunningvrij wil
gaan werken. Of de Haagse dienst SZW, die liefst zeven
kilometer aan papieren archief digitaliseerde. Meer weten?
Lees dan hier onze nieuwsbrief.
Terug naar boven
Colofon
De nieuwsbrief Van Regels naar Ruimte is
een uitgave van het team Regeldruk van
het ministerie van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties.
Op rijksoverheid.nl onder de
tab documenten en
publicaties vindt u de
nieuwsbrieven van
afgelopen maanden.
Heeft u nog geen abonnement, heeft u
vragen, tips of een bijdrage voor de
nieuwsbrief? Stuur een mail naar de
redactie:
[email protected].
Wil je deze nieuwsbrief niet meer ontvangen? Meld je dan hier af.
Dit bericht kan informatie bevatten die niet voor jou is bestemd. Indien je niet de geadresseerde bent of
dit bericht abusievelijk aan je is toegezonden, word je verzocht dat aan de afzender te melden en het
bericht te verwijderen. De Staat aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die
verband houdt met risico's verbonden aan het elektronisch verzenden van berichten.