SKOBOS strategisch beleid 2014 - 2017 versie website definitief

Vastgesteld in de vergadering van het College van Bestuur van januari 2014.
STRATEGISCH BELEID 2014 – 2017
"SKOBOS zet in op brede talentenontwikkeling van alle kinderen waarin zij ook zelf
verantwoordelijkheid nemen voor hun ontwikkeling"
Toelichting:
In het voorjaar van 2011 heeft SKOBOS in een aantal inspirerende denksessies in goede
samenwerking tussen bestuur, directie en Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad de
nieuwe missie en visie voor 2011 tot 2015 vastgelegd. Dat gebeurde mede gebaseerd op
een aantal onderscheiden trends die richting gaven aan het denken naar de toekomst toe.
Ze zijn samengevat op een aantal prachtig vormgegeven kaarten die op elke school en op
het bestuurskantoor zichtbaar zijn.
Eind 2013 is kritisch teruggekeken naar het tweede jaar waarin aan het nieuwe strategisch
beleid vorm is gegeven. Dit document is de weergave van de kritische evaluatie en van de
nieuwe beleidsvoornemens die daarop mede gebaseerd zijn.
Dit beleidsdocument is de verkorte versie van het uitgebreide document. Dit document
vormt daarmee de externe versie, bedoeld voor publicatie op de website en toegankelijk
voor alle stakeholders en andere belanghebbenden.
Het uitgebreide document is enkel voor intern gebruik en bevat diverse evaluatieve en
operationele uitwerkingen.
In Hoofdstuk 1 worden de belangrijkste kenmerken van het algemene beleid van SKOBOS
genoemd.
In hoofdstuk 2 wordt een beschrijving gegeven van de externe trends zoals die door SKOBOS
gezien worden en die invloed hebben op de specifieke beleidskeuzes van SKOBOS.
In hoofdstuk 3 verwoordt SKOBOS het beeld van de organisatie zoals SKOBOS zichzelf in
2017 wil zien. De operationalisering van het beleid in de komende jaren is daarop gericht.
Frans Bruinsma,
Voorzitter College van Bestuur van SKOBOS.
Website, versie definitief, januari 2014
1/13
Hoofdstuk 1: Algemeen beleid van SKOBOS.
“SKOBOS zet in op brede talentenontwikkeling van alle kinderen waarin zij ook
zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun ontwikkeling.”
Deze prikkelende uitspraak geeft de essentie weer waar SKOBOS zich nog steeds in haar
strategische ontwikkeling voor de komende 4 jaar door wil laten leiden.
De kernwoorden zijn:
- "breed", dus niet alleen maar cognitief en kennis;
- "talentenontwikkeling", dus aansluiten bij wat de kinderen aan vaardigheden en
talenten hebben;
- "zelf verantwoordelijkheid nemen", dus de verantwoordelijkheid voor de eigen
ontwikkeling ook steeds meer bij de kinderen gaan leggen;
- "ontwikkeling", dus het gaat om groei.
Daartoe wil SKOBOS verder gaan op de al jaren eerder ingeslagen weg met het inrichten van
een professionele organisatie die zich kenmerkt door een aantal belangrijke uitgangspunten,
zoals die ook op de missie- en visiekaart 2011 - 2015 te vinden zijn:
- één organisatie, met daarin volop ruimte voor verschillen en eigen profilering;
- bewust ruimte in de organisatie op alle niveaus voor eigen verantwoordelijkheid en
eigenaarschap (subsidiariteit);
- een gezonde basis onder de organisatie, met oog voor de ontwikkelingen binnen het
onderwijs, de lokale gemeenschap en de maatschappij en waar nodig
verantwoordelijk en proactief daarop inspelend;
- solidariteit met al diegenen voor wie maatschappelijke participatie geen
gemakkelijke vanzelfsprekendheid is;
- gericht op een breed aanbod voor zoveel mogelijk kinderen;
- als uitgangspunt zorg voor ontwikkeling en onderwijs van 2 -13 jaar;
- gericht op ontwikkeling en opbrengsten in brede zin;
- in alle opzichten open, toegankelijk, kwaliteitsbewust en klantgericht;
- een veilige, uitdagende, prikkelende omgeving voor kinderen, ouders én
leerkrachten.
De kern van de ontwikkelingen van de komende jaren is vervat in het begrip
“kwaliteitszorg”. Meer specifiek betreft het vooral “afstemming” (op de brede
talentontwikkeling), (denken in) “opbrengsten”, en de ondersteunende rol van “ICT” m.b.t.
opbrengsten en communicatie/transparantie.
Bovendien ligt in de jaren 2014 en 2015 de focus op de leerkrachten van SKOBOS: zij zijn hoe
dan ook de centrale plek waar alle ontwikkelingen van SKOBOS “passeren”: wat betekenen
alle ontwikkelingen nu voor de leerkracht, voor zijn competenties en vaardigheden, voor zijn
positie en ambitie, voor scholing en ontwikkeling, voor draagvlak en werkdruk? Maar ook:
als duidelijk is wat we van de leerkrachten mogen verwachten, hoe helpen we hen om dat te
realiseren, om daarin een eigen verantwoordelijkheid te nemen; hoe reflecteren, scholen en
beoordelen we die professionaliteit?
Website, versie definitief, januari 2014
2/13
Hoofdstuk 2: Trends zoals SKOBOS die in en rondom het onderwijs in 2014 waarneemt.
Tijdens een aantal bijeenkomsten in het voorjaar 2011 heeft SKOBOS gekeken naar de
trends in het onderwijs, in de maatschappij in het algemeen en in de lokale gemeenschap in
het bijzonder. Doel van deze bijeenkomsten was om die trends zichtbaar te maken die in de
visie van SKOBOS in de komende 5 jaar een nadrukkelijke invloed zullen hebben op de
verdere ontwikkeling van SKOBOS als organisatie voor Primair Onderwijs in de gemeente
Oirschot.
Eind 2013 is nogmaals kritisch gekeken naar de onderscheiden trends en heeft er opnieuw
een kleine aanpassing plaats gevonden.
De volgende externe ontwikkelingen zijn gesignaleerd en specifiek benoemd:
-
-
-
-
-
het aantal kinderen met een "zorgetiket" neemt nog steeds toe; dat kan een gevolg
zijn van toenemende zorgen in de ontwikkeling van kinderen, maar ook nog van
steeds beter in kaart willen brengen van de mogelijkheden van kinderen en de
groeiende behoefte om "etiketjes te plakken";
de economische crisis zorgt ervoor dat ook steeds meer gezinnen in een ingewikkelde
situatie terecht komen; werkeloosheid, financiële zorgen;
Passend Onderwijs is inmiddels bij wet geregeld; dat betekent dat de wet vertaald
moet worden in de inrichting van een nieuw samenwerkingsverband “Passend
Onderwijs”; “zorgplicht” van de besturen voor álle kinderen én “thuisnabij” zijn
leidende begrippen; vanaf augustus 2014 werkt SKOBOS samen in een nieuw
samenwerkingsverband Passend Onderwijs de Kempen;
ICT neemt bij kinderen, maar ook in het algemeen een steeds grotere plaats in het
leven in;
ouders nemen t.o.v. het onderwijs een andere positie in: meer als consument die
eisen stelt aan opbrengsten (zorg dat mijn kind zo goed en breed mogelijk de eigen
talenten ontwikkelt) maar ook aan organisatorische aspecten zoals mogelijkheden
van opvang, schooltijden en communicatie;
de overheid legt een extreme druk op het onderwijs: enerzijds een voortdurende
druk op de financiering door middel van bezuinigingen, anderzijds de eenzijdige eis
van steeds maar toenemende opbrengsten, leerprestaties en professionele
organisatie; er lijkt zich overigens een nuancering af te tekenen: het afschaffen van
de zgn. kleutertoets; een nuancering in de inspectienormen waardoor een betere
vergelijking op basis van kenmerken van de school mogelijk is; instrumenten zoals
“vensters” waardoor benchmark van veel meer onderwerpen dan alleen
opbrengsten mogelijk wordt;
de gemeente als lokale overheid bezuinigt, ten einde haar eigen begroting op orde te
houden, op elke vorm van bekostiging die niet wettelijk verplicht is;
de overheid heeft steeds meer moeite om een voldoende balans te vinden tussen
terugtreden en bemoeien; deregulering gaat hand in hand met eisen en
verplichtingen;
Website, versie definitief, januari 2014
3/13
-
-
-
-
de gemeente Oirschot is een kleinschalige leef- en werkgemeenschap met een
typische dorpscultuur waar het onderwijs in alle kernen een specifieke positie
inneemt; de toenemende vergrijzing leidt ook hier tot het afnemen van de
beschikbaarheid van voorzieningen mede als gevolg van de krimp van het aantal
leerlingen.
De toenemende professionele samenwerking tussen de gemeente Oirschot en
SKOBOS, waarbij op basis van wederzijds vertrouwen en respect de uitvoering van
een aantal belangrijke gemeentelijke verantwoordelijkheden (m.b.t. bijvoorbeeld
onderwijshuisvesting) doorgeschoven wordt naar SKOBOS; de discussie over vormen
van “doordecentralisatie” heeft inmiddels geleid tot besluitvorming m.i.v. 1 januari
2015;
Vanuit de overheid ontstaat steeds meer druk op het onderwijs om vorm te geven
aan zaken die volgens SKOBOS steeds meer niet-specifiek een verantwoordelijkheid
van het onderwijs zijn, maar een verantwoordelijkheid van ouders en gemeenschap:
burgerschapskunde, cultuureducatie, gezond gedrag (waaronder
bewegingsonderwijs); voor een aantal van deze zaken worden zelfs al toezichtkaders
ontwikkeld;
steeds meer externe aanbieders vinden hun weg naar het onderwijs om hun diensten
aan te bieden dan wel om in het schoolgebouw zelf zelfstandig werkzaam te zijn.
Website, versie definitief, januari 2014
4/13
Hoofdstuk 3: Uitwerking strategisch beleid 2014 - 2017 op hoofdlijnen.
Algemeen.
Wanneer SKOBOS terugkijkt naar 2013, dan is de grote lijn dat SKOBOS veel zaken opgepakt
heeft, maar dat er behoefte is aan tijd, reflectie en borging. Er is behoefte aan enige rust in
het tempo van veranderingen. Bovendien is geconstateerd dat SKOBOS nog nadrukkelijker
oog moet hebben en houden voor de specifieke positie en de belangrijke rol van de
leerkrachten in het proces van de ontwikkelingen en vernieuwingen.
Dat betekent dat SKOBOS in de uitwerking van het strategisch beleid voor 2013 en de jaren
daarna nadrukkelijk zaken herschikt heeft. Uitgangspunt hierbij zijn de prioriteiten die
SKOBOS wil maken binnen alle zaken die belangrijk zijn en binnen SKOBOS spelen.
De prioriteiten van het beleid in het komende jaar en de jaren erna zullen blijven:
- Reflectie op en borging van die zaken die in de afgelopen jaren al gekaderd zijn;
- Schaalgrootte, omdat dit item steeds nadrukkelijker speelt: het effect van de
krimpende schaal van onze organisatie als gevolg van een continue afname van
aantal leerlingen, mede in relatie tot de toenemende complexiteit van het werken op
schools én bovenschools niveau;
- Kwaliteit, omdat opbrengsten en opbrengstgericht werken het meest dicht liggen bij
het uiteindelijke doel van onze organisatie, bij ambitie en verantwoording;
- Passend Onderwijs, omdat vanaf het schooljaar 2014 - 2015 de wetgeving van kracht
wordt en SKOBOS daadwerkelijk uitwerking moet geven aan zorgplicht en thuisnabij
onderwijs voor alle kinderen;
- ICT, omdat een verdere verkenning en implementatie van onderdelen van de
ontzettend uitgebreidheid van en diversiteit in de digitale mogelijkheden SKOBOS
kan helpen een forse kwaliteitsimpuls te geven in de werkomgeving (personeel:
Digitale Werk Omgeving) en leeromgeving (leerlingen: Digitale Leer Omgeving).
3.1 Raad van Toezicht.
Algemeen:
in 2017 is er sprake van een goed functionerende Raad van Toezicht, die op
basis van een vastgesteld en herhaaldelijk geëvalueerd toetsingskader toezicht
houdt op het realiseren van de kwaliteit van de organisatie in het licht van
haar algemene doelstelling zoals in de statuten verwoord. De Raad van
Toezicht heeft definitief besloten op welke manier proactief omgegaan wordt
met de feitelijkheid van een krimpende organisatie en heeft de
operationalisering van deze keuze definitief afgerond.
Toelichting:
Met ingang van januari 2012 is SKOBOS bestuurlijk georganiseerd middels het model van
Raad van Toezicht en College van Bestuur.
De Raad van Toezicht geeft vorm aan twee zaken ten einde haar toezichthoudende taak naar
behoren te kunnen vervullen:
- het door de voorzitter van het College van Bestuur laten opstellen van een risicoanalyse op basis waarvan jaarlijks een “cyclus van planning and control” doorlopen
wordt;
Website, versie definitief, januari 2014
5/13
-
binnen het reeds vastgestelde en voortdurend bijgestelde toetsingskader
(rapportages en verslagen) toezicht houden op het realiseren van de doelstellingen
van de organisatie.
Verder zal de Raad van Toezicht actief een rol nemen in de oriëntatie op en besluitvorming
rondom de wijze waarop omgegaan wordt met het gegeven dat SKOBOS als gevolg van de
vergrijzing in Oirschot en omgeving een krimpende organisatie is.
De Raad van Toezicht is kritisch op de mate van consistentie van de invulling van haar
rolneming.
3.2.Management en organisatie.
Algemeen:
in 2017 is SKOBOS een organisatie die midden in de samenleving staat,
waarin ouders zich in alle opzichten betrokken voelen en aan wie ten volle
verantwoordelijkheid wordt afgelegd, die uitblinkt in kwaliteit (opbrengsten),
helderheid (organisaties), transparantie (communicatie),toegankelijkheid
(woonkernen), maar ook in het nemen van verantwoordelijkheid (leerkrachten
en leerlingen). SKOBOS heeft een antwoord gegeven op allerlei ontwikkelingen
in en rondom het onderwijs en zorgt ervoor dat nog steeds maximaal
geïnvesteerd wordt in de operationele processen op de werkvloer. SKOBOS
heeft een gedifferentieerd, eigentijds aanbod aan onderwijsvoorzieningen.
SKOBOS is zich ervan bewust en geeft er vorm aan dat ook inrichting van
management en organisatie uiteindelijk ten doel heeft de brede
talentontwikkeling van kinderen maximaal te stimuleren en ondersteunen.
SKOBOS is er in 2017, ondanks de terugloop en de bezuinigingen, nog steeds in
geslaagd om de gemiddelde groepsgrootte vast te zetten op maximaal 27
leerlingen per groep.
Toelichting:
SKOBOS wil een organisatie zijn waarin een aantal eigentijdse kenmerken in samenhang
zichtbaar zijn. SKOBOS wil een professionele, efficiënte organisatie zijn die midden in de
samenleving staat. SKOBOS wil vanuit het ouder-is-klant principe helder, transparant en
slagvaardig opereren en communiceren. Allerlei vormen van rapportages en communicatie
liggen hier als voorwaarde onder.
SKOBOS wil binnen Oirschot herkenbaar zijn als een professionele organisatie, die als een
van de grootste werkgevers een belangrijke rol binnen de Oirschotse samenleving vervult.
SKOBOS gelooft sterk in het principe van de eigen verantwoordelijkheid. Niet alleen probeert
SKOBOS haar eigen organisatie zo te organiseren dat verantwoordelijkheid en eigenaarschap
zo diep mogelijk in de organisatie komen te liggen. Heel bewust benoemt SKOBOS als
verdere uitwerking hiervan dat niet alleen leerkrachten, maar ook kinderen moeten leren
eigen verantwoordelijkheid te nemen voor ontwikkeling, leren en groeien.
SKOBOS wil vanuit een sterk bewustzijn van de noodzaak van ontwikkeling en borging van
kwaliteit werken aan opbrengsten in brede zin. Opbrengsten zijn wat SKOBOS betreft meer
dan alleen maar hoge eindscores op de cito-toetsen, maar ook scores m.b.t. welbevinden,
tevredenheid en bijvoorbeeld ziekteverzuim.
Website, versie definitief, januari 2014
6/13
Kwaliteit heeft, naast een rechtstreekse relatie met opbrengsten en houding, ook alles te
maken met risicobeheersing. Vanaf 2012 doorloopt SKOBOS jaarlijks een cyclus van
inventarisatie en beheersing van risico's.
SKOBOS wil een actieve rol spelen in de operationalisering van de consequenties van de
nieuwe wetgeving rondom Passend Onderwijs zoals die vanaf augustus 2014 van kracht zal
zijn. Dat wordt gevoed door de gedachte om zoveel mogelijk invloed te blijven houden op de
inzet van de middelen lichte zorg.
SKOBOS wil beschikken over deskundige leerkrachten. SKOBOS denkt daarbij voortdurend
vanuit het grote geheel. SKOBOS is één organisatie, waarin deskundigheid en ervaring dwars
door de organisatie en de scholen heen ontwikkeld en gedeeld wordt. Een toenemende
functiedifferentiatie betekent dat SKOBOS meer verschillen wil maken in functies en taken.
Niet alles hoeft door één functiecategorie gedaan te worden. Ook onderwijsassistenten
kunnen een steeds belangrijkere rol spelen in de organisatie van de onderwijsleerprocessen.
SKOBOS heeft een aantal jaren geïnvesteerd in de ontwikkeling van de Sterrenschool.
SKOBOS neemt het gedachtegoed niet in totaliteit over maar vindt wel heel veel herkenning
in en inspiratie uit de daar ontwikkelde ideeën (zie: www.sterrenschool.nl ). Het denken over
inhoud van het onderwijs, de organisatie ervan (waaronder functiedifferentiatie), maar ook
over de positie van ouders, de samenwerking met allerlei vormen van kinderopvang, het
bedrijfsmatig organiseren, de toenemende rol van ICT als ondersteunend proces, al dit soort
ontwikkelingen krijgen in de Sterrenschool vulling en een eigen gezicht.
SKOBOS wil graag dat de scholen een eigen profilering behouden. Mede daardoor ontstaat
voor ouders en kinderen een breed aanbod. Bovendien wil SKOBOS graag dat scholen daarin
innovatief zijn en wil dat waar mogelijk en realistisch faciliteren.
3.3 Onderwijsinhouden en leerlingenzorg.
Algemeen:
in 2017 is er sprake van een zo goed mogelijke afstemming van onderwijs op
de brede talenten die kinderen hebben. Aanbod, inhoud en organisatie van het
onderwijs van de scholen is daartoe gedifferentieerd en van hoge kwaliteit. Er
is sprake van leer- en ontwikkelingslijnen van 2 tot 13 jaar, met een relevante
doorkijk naar en aansluiting op de lijnen van het Voortgezet Onderwijs. Er is
ook sprake van een doorlopende zorgstructuur van 2 tot 13 jaar. Kinderen
nemen op momenten ook daadwerkelijk herkenbaar zelf verantwoordelijkheid
voor hun ontwikkeling.
Het leidt ertoe dat de opbrengsten in minimaal drie van de vier jaar op, maar
voor zeker de helft van de scholen, jaarlijks boven het gemiddelde liggen.
Toelichting:
SKOBOS wil graag inzetten op brede talentontwikkeling van alle kinderen. Dat betekent dat
SKOBOS zicht wil hebben op de talenten van kinderen en op basis daarvan uit wil gaan van
wat onze kinderen in potentie in zich hebben. SKOBOS wil bovendien kinderen in die
Website, versie definitief, januari 2014
7/13
ontwikkeling begeleiden vanuit een moderne, aantrekkelijke en uitdagende leeromgeving.
Niet alleen huisvesting, maar ook ICT speelt hierin een steeds grotere rol.
SKOBOS vindt ontwikkeling nemen door kinderen mede vanuit de eigen
verantwoordelijkheid dusdanig belangrijk dat dit een essentieel onderdeel van de visie is
geworden.
SKOBOS kent een bovenschools kader voor onderwijsinhouden en leerlingenzorg.
Daarbinnen mogen scholen zich op basis van eigen keuzes onderscheiden. Daarmee ontstaat
een breed, gedifferentieerd aanbod waarbinnen zoveel mogelijk leerlingen een eigen plekje
kunnen vinden.
Passend Onderwijs is het bindende thema waarbinnen de scholen van SKOBOS zich in de
komende jaren inhoudelijk zullen ontwikkelen. Naast de 1-zorgroute en groepsplannen zijn
meer algemeen de zorgplicht van SKOBOS voor alle bij haar aangemelde leerlingen en,
indien haalbaar, zoveel mogelijk thuisnabij onderwijs voor alle leerlingen van Oirschot
daarbij de centrale thema’s. SKOBOS richt zich in de komende jaren binnen Passend
Onderwijs daarnaast op een aantal specifieke zaken: het binnen de scholen zelf vormgeven
aan reken-, taal- en leesspecialisten om daarmee uitvoering te kunnen geven aan de steeds
grotere nadruk op de opbrengsten op de genoemde gebieden. Bovendien wil SKOBOS
binnen een paar jaar voldoende opgeleide gedragsspecialisten in huis hebben die daarmee
een forse deskundige input kunnen geven aan het stimuleren en bewaken van de sociaalemotionele ontwikkeling. Daarmee wordt SKOBOS beter bereikbaar voor leerlingen met
specifieke gedragscomponenten.
SKOBOS zal in de komende jaren op alle scholen vorm geven aan doorgaande leer- en
ontwikkelingslijnen van 2 tot 12 jaar. Alle scholen zullen in de loop van deze jaren een
specifiek zorgprofiel ontwikkelen waarbinnen over álle categorieën kinderen een uitspraak
wordt gedaan dan wel een aanbod wordt ontwikkeld.
SKOBOS is en blijft kritisch ten aanzien van de nadruk die momenteel gelegd wordt op het
begrip "opbrengsten". Ook al is de intentie van de wetgever en de blik van de inspecties
breder, toch wordt het begrip opbrengst te vaak verengd tot opbrengsten m.b.t. taal,
rekenen en lezen. Bovendien wordt bij opbrengsten te veel gericht op "zo hoog mogelijk" in
plaats van "zo passend mogelijk conform eigen talent". Inmiddels zijn nuanceringen
merkbaar in de interpretatie van het begrip opbrengst door de inspectie. Anderzijds lopen
juist de media wel weer ongenuanceerd met allerlei gegevens van scholen te koop. SKOBOS
is er overigens van overtuigd dat "opbrengsten" maakbaar en dus beïnvloedbaar zijn en wil
voortdurend kritisch de scholen daarop spiegelen.
SKOBOS gaat ervan uit dat de resultaten van de scholen in de komende jaren minimaal op of
boven het landelijk gemiddelde liggen. SKOBOS investeert extra in die scholen die daar in de
laatste jaren niet structureel toe in staat bleken.
SKOBOS ziet de ontwikkelingen rondom ICT als een geweldige kans. ICT is geen doel op zich,
maar leidt op termijn tot het kunnen beschikken over geweldige instrumenten die bewaking,
maar ook inhoud van onderwijsleerprocessen positief kunnen beïnvloeden.
SKOBOS wil graag dat de scholen buiten de vaste kaders gaan denken en wil dat waar
mogelijk blijven faciliteren. De eerder genoemde "Sterrenschool" is wat dat betreft nog
steeds een prima inspiratiebron. Onderwijs anno 2014 is niet langer vanzelfsprekend 5 uur
lang per dag 25 kinderen bij één leraar in één lesruimte.
Website, versie definitief, januari 2014
8/13
3.4 Personeelsbeleid.
Algemeen:
SKOBOS beschikt in 2017, ondanks de verwachte forse terugloop in aantal
leerlingen, over deskundig en zich verantwoordelijk voelend personeel dat
open staat voor ontwikkeling en groei. Er zijn binnen SKOBOS minimaal 6
gedragsspecialisten, en op elke school minimaal één taal-, lees- en
rekenspecialisten werkzaam. SKOBOS voldoet minimaal aan de percentages
zoals die in de functiemix vastgesteld zijn. Iedereen voldoet aan de eisen van
de wet BIO dan wel heeft voor zichzelf een ontwikkelingstraject vastgesteld
om binnen afzienbare tijd daaraan te kunnen voldoen.
Beoordelingsgesprekken zijn vanzelfsprekend en geven leerkrachten
informatie en inspiratie. Mobiliteit als manier om te groeien en te delen is een
vanzelfsprekendheid. Minimaal 35% van het personeel is in de afgelopen 4
jaar van school veranderd dan wel heeft vanuit bovenschoolse kaders gedacht
in het licht van specifieke taken. Het ziekteverzuim en het meldingspercentage
ligt in de afgelopen vier jaar minimaal twee keer onder het landelijk
gemiddelde.
Toelichting:
SKOBOS wil een goed werkgever zijn (zie ook het beleidsdocument "Goed
Werkgeverschap"). Het teruglopend aantal leerlingen, maar ook diverse bezuinigingen
vanuit de gemeente en de gevolgen van Passend Onderwijs leiden tot een op termijn fors
personeel overschot en dus tot gedwongen ontslagen. Dat betekent dat in ieder geval beleid
ontwikkeld zal worden om goed en verantwoord met deze ontwikkeling om te gaan. SKOBOS
vindt in dit kader het principe "last in - first out" op basis waarvan conform CAO ontslag
geregeld mag worden, niet correct. Daarmee zullen in de regel de jonge leerkrachten
ontslagen worden en zal de noodzakelijke balans in de leeftijdsopbouw en in opbouw van
ervaringen en deskundigheden definitief verstoord worden. SKOBOS gaat in de komende
jaren bekijken of een eigen ontslagbeleid meer evenwicht kan brengen in de organisatie.
SKOBOS wil voor de eigen organisatie deskundig personeel om een goed antwoord te
kunnen geven op de steeds toenemende eisen die aan de functie van leerkracht worden
gesteld. Dat betekent dat SKOBOS investeert in opleiding en ontwikkeling van het personeel
op diverse onderdelen.
SKOBOS denkt voortdurend vanuit het grote geheel. De scholen zijn daar een onderdeel van.
Alle personeelsleden hebben een bestuursaanstelling. SKOBOS wil graag deskundigheid in de
organisatie breed delen. Mobiliteit is daartoe een geëigend instrument. In het algemeen
gelooft SKOBOS dat mobiliteit personeel uitdaagt tot nieuwe ervaringen in een wat andere
omgeving en dus tot bredere deskundigheid.
SKOBOS wil graag een goed werkgever zijn: transparant, voorspelbaar, zorgvuldig en met
aandacht. SKOBOS wil in dat kader zorgvuldig omgaan met bijvoorbeeld ziekteverzuim en
begeleiding. SKOBOS wil ook een aantrekkelijk werkgever blijven door ruimhartig te zijn in
de secundaire arbeidsvoorwaarden. Maar aan de andere kant veronderstelt deze
basishouding van SKOBOS professioneel personeel dat met grote deskundigheid,
betrokkenheid en reflectief vermogen de hen opgedragen werkzaamheden verricht. SKOBOS
gaat dan ook in de komende jaren nadrukkelijker de kwaliteit van het personeel in kaart
Website, versie definitief, januari 2014
9/13
brengen. Functioneringsgesprekken, portfolio's, ambitiegesprekken etc. geven daar in
voorwaardelijke zin vorm aan. Beoordelingsgesprekken zijn vanaf 2012 ingevoerd. Deze
beoordelingsgesprekken zullen in de toekomst een steeds belangrijkere rol gaan spelen in
het personeelsbeleid. De wet BIO geeft een meetlat voor beoordelingen, de specifieke
situatie van SKOBOS en van de scholen bepalen de inhouden. Samen maken ze het mogelijk
om stringenter dan tot nu toe gedaan is naar kwaliteit van het personeel te kijken, te
oordelen en waar nodig in welke zin dan ook bij te sturen. Dit geldt overigens ook voor de
schooldirecteuren. Voor hen is de competentielijst van de AVS leidraad.
3.5 Financiën.
Algemeen:
SKOBOS is in 2017 een financieel gezonde organisatie met financiële
kengetallen die minimaal gedurende drie jaar op de door SKOBOS vastgestelde
streefwaarden liggen. SKOBOS houdt jaarlijks een risico-inventarisatie en stelt
op basis daarvan (financiële) kaders bij.
Toelichting:
SKOBOS laat zich door een aantal principes leiden:
- de financiële middelen moeten zo goed en volledig mogelijk besteed worden aan de
kinderen; voorzichtig met overhead en geen overschotten op de exploitatie;
- de exploitatiebegroting is in principe neutraal; dat wil zeggen dat structurele
uitgaven en inkomsten met elkaar in evenwicht moeten zijn;
- elke directeur heeft een eigen schoolbegroting waarbinnen hij verantwoordelijk is
voor een neutraal resultaat;
- SKOBOS hanteert een eigen systeem van planning en control dat gebaseerd is op een
jaarlijks bijgestelde risico-inventarisatie;
- de kengetallen van het eigen vermogen van SKOBOS sluiten minimaal aan bij de
kengetallen die het ministerie hanteert; op sommige onderdelen kan SKOBOS een
afwijkende ondergrens hanteren om daarmee vorm te kunnen geven aan een eigen
risicobeheersingbeleid;
- SKOBOS wil een deel van het eigen vermogen gebruiken om in de komende jaren
kwalitatief in de organisatie te investeren: ontwikkeling van de organisatie, scholing
van personeel, huisvesting, ICT en onderwijskundige experimenten.
SKOBOS is een gezonde organisatie, ook in financieel opzicht. In de afgelopen jaren hebben
fusies, de vrijval van voorzieningen bij de komst van de Lumpsum en gerealiseerde
overschotten geleid tot een relatief hoog eigen vermogen. In de komende jaren verwacht
SKOBOS, door de steeds groter wordende druk op de exploitatiebegroting ten gevolge van
aangekondigde bezuinigingen en forse daling van het aantal leerlingen, en door een groot
aantal geplande investeringen in met name de organisatie van SKOBOS, de ICT en de
huisvesting dat het eigen vermogen fors zal afnemen. Zie voor een verdere duiding de
betreffende hoofdstukken.
Bovendien zal door andersoortige bezuinigingen (het wegvallen van alle niet-verplichte
subsidies vanuit de gemeente, de bezuinigingen die aan Passend Onderwijs gekoppeld zijn,
het niet helemaal meenemen van prijscompensatie) de exploitatie steeds verder onder druk
komen te staan. De risicoanalyse, zoals genoemd op diverse plaatsen en het op basis
daarvan uitgewerkte risicomanagement gaan een cruciale rol spelen in de beheersing van de
Website, versie definitief, januari 2014
10/13
gevolgen van de verwachte ontwikkelingen en daarmee in het blijven realiseren van een
financieel gezonde en toekomstbestendige organisatie.
Voor de leerkrachten betekent het dat ze zich voortdurend bewust zijn van de financiële
(on)mogelijkheden van SKOBOS en dat ze zelf een eigen verantwoordelijkheid hebben in het
beheersbaar houden van de directe exploitatiekosten.
3.6. Huisvesting.
Algemeen
SKOBOS beschikt in 2017 over een zo efficiënt mogelijk georganiseerde
huisvesting die optimale begeleiding van de kinderen mogelijk maakt. Dat
betekent dat elke school binnen de eigen grenzen vorm kan geven aan
gedifferentieerd onderwijs waarbij de idee van "elke leerkracht een eigen
groep in een eigen lokaal" niet meer het vanzelfsprekende uitgangspunt is. In
elke school is een vorm van kinderopvang gehuisvest waardoor afstemming in
de leer- en ontwikkelingslijnen meer vanzelfsprekend worden. Elke woonkern
beschikt over onderwijshuisvesting. Op alle scholen zijn de middelen in het
kader van onderwijskundige vernieuwing daadwerkelijk besteed.
Daarnaast is elke school actief bezig om het gebouw ook zo goed mogelijk te
exploiteren: intern bewust van de kosten van de exploitatie en waar mogelijk
een terugdringen ervan; extern door een verhuur- en medegebruikersbeleid
waardoor extra (exploitatie)inkomsten gegenereerd kunnen worden.
Toelichting:
SKOBOS wil graag goed, hedendaags onderwijs geven. Het gebouw moet ondersteunend zijn
aan dat onderwijs. Dat betekent dat er op diverse manieren aandacht is voor de huisvesting.
Duurzaamheid is anno 2014 een veel gehanteerd begrip. Gebouwen dienen m.b.t. gebruikte
materialen duurzaam te zijn; de kosten van onderhoud en het energiegebruik per ruimte
zouden zo laag mogelijk moeten zijn. De maatschappelijke roep om duurzaamheid staat
echter in schril contrast tot de heel beperkte financiële mogelijkheden die diezelfde
maatschappij aan het onderwijs ter beschikking stelt om aan het begrip duurzaamheid
uitwerking te geven.
In elke woonkern is sprake van fysiek een onderwijsvoorziening; daartoe zullen de gemeente
Oirschot en SKOBOS een lange termijnplanning moeten maken waarin ieder
verantwoordelijkheid neemt.
Hedendaags onderwijs stapt definitief af van de idee van 25 kinderen in één lokaal met één
leerkracht. Uitgaan van het eigene van elk kind leidt tot verschillen in leren, in didactiek en in
leerstoflijnen. Diverse vormen van instructie en allerlei varianten van groeperen
veronderstellen dat de school qua inrichting daarvoor geschikt is. Dat betekent dat waar
mogelijk het gebouw qua opzet allerlei vormen van groeperingen en werkzaamheden
mogelijk maakt. Dat betekent ook dat meubilair en verdere inrichting daaraan
ondersteunend is.
Personeel op scholen is niet langer gebonden aan een specifiek lokaal. Naast de lesgevende
taak is er veel behoefte aan voorbereiding, nazorg en overleg. Het aantal personeelsleden
neemt toe, mede als gevolg van het groeiend aantal deeltijdbanen. Bovendien komt er
steeds meer taak- en functiedifferentiatie. De behoefte aan en de noodzaak van goed
geoutilleerde, flexibele werkplekken voor personeel is duidelijk.
Website, versie definitief, januari 2014
11/13
Al eerder is aangegeven dat, mede in het kader van afstemming tussen voorschoolse
kinderopvang, Primair Onderwijs en Voortgezet Onderwijs, de behoefte aan samenwerking
met allerlei vormen van kinderopvang en peuterspeelzalen groot is. Doorgaande leer- en
zorglijnen, maar ook behoefte aan een meer diverse deskundigheid van het personeel en het
delen van allerlei risico’s brengen kinderopvang en primair onderwijs dichter naar elkaar.
SKOBOS streeft ernaar om uiterlijk 2017 in alle scholen ook vormen van kinderopvang
gehuisvest te hebben. De leerlingenprognoses geven aan dat het aantal leerlingen in de
komende jaren fors zal afnemen. Dat maakt het mogelijk dat door de toenemende leegstand
in de gebouwen ook daadwerkelijk een gezamenlijke huisvesting gerealiseerd kan worden.
Deze toenemende leegstand maakt het ook mogelijk om een actief verhuur- en
medegebruikersbeleid te gaan voeren. Deze ontwikkeling zet de scholen midden in de
gemeenschap waar ze een onderdeel van zijn, maar genereert ook middelen om de
toenemende druk op de exploitatie te verminderen.
3.7 ICT.
Algemeen:
SKOBOS beschikt in 2017 over een portal-omgeving waarin alle informatieen communicatiestromen van SKOBOS en van de afzonderlijke scholen zijn
ondergebracht. Voor alle medewerkers is deze portal-omgeving tevens de
Digitale Werk Omgeving. Elke school heeft geformuleerd binnen welke kaders
ze haar onderwijsleerproces in wil richten met een Digitale Leer Omgeving en
heeft daar concrete stappen in gezet. Elke school gebruikt minimaal voor
leerkrachten en leerlingen het digitale portfolio.
Toelichting:
ICT is anno 2014 niet meer weg te denken uit onze wereld. Ontwikkelingen rondom ICT
beïnvloeden nagenoeg alle terreinen van ons dagelijkse leven. De ontwikkelingen gaan zo
snel dat we denken dat de wereld van het onderwijs binnen 5 jaar essentieel anders
geworden zal zijn. Niet alleen de werkomgeving waarin SKOBOS haar organisatie zal
positioneren, maar ook het onderwijsleerproces zelf zal enorm beïnvloed gaan worden.
ICT blijft in de komende jaren het verbindende thema van de ontwikkelingen binnen
SKOBOS. ICT is ondersteunend aan nagenoeg alle ontwikkelingen die we in het strategisch
beleidsplan vanuit onze missie en visie benoemen. ICT is dan ook geen doel op zich.
SKOBOS maakt voor wat betreft de ICT-ontwikkelingen een onderscheid tussen de Digitale
Werk Omgeving (DWO) en de Digitale Leer Omgeving (DLO).
In de DWO ligt het accent op de werkomgeving voor personeel in communicatie met
leerlingen, met elkaar, met ouders en met de verdere omgeving. Doel is met name
eenvoudige, snelle en transparante communicatie en informatie.
In de DLO wordt een verbinding gelegd tussen de onuitputtelijke mogelijkheden van het
digitale tijdperk en de leerprocessen: hoe kun je optimaal gebruik maken van de ICTmogelijkheden om kinderen te helpen de talenten nog beter te laten ontwikkelen.
Uiteindelijk staan beide ontwikkelingen ten dienste aan het verhogen van de opbrengsten in
brede zin en de kwaliteit van de onderliggende processen.
Website, versie definitief, januari 2014
12/13
3.8 Veiligheidsbeleid.
Algemeen:
SKOBOS is in 2017 een veilige omgeving voor kinderen, ouders en
leerkrachten waar ieder zich gedraagt met respect voor de veiligheid van
anderen. Alle aspecten van "zich veilig voelen" zijn helder beschreven en
worden voortdurend bewaakt.
In de enquête van “Scholen met succes” van 2015 scoren de leerlingen hoger
op die aspecten die te maken hebben met veiligheid dan in de enquête van
2011.
Toelichting:
SKOBOS wil in alle opzichten een veilige omgeving zijn voor kinderen, ouders en personeel.
SKOBOS is ervan overtuigd dat gevoel van veiligheid een absolute voorwaarde is voor groei
en ontwikkeling, voor het willen en kunnen nemen van verantwoordelijkheid daarin.
Voor zover veiligheid rechtstreeks met die groei en ontwikkeling enerzijds en de leer- en
ontwikkelingsprocessen anderzijds te maken heeft wordt verwezen naar hoofdstuk 4.3
(onderwijsinhouden en leerlingenzorg). Het moge duidelijk zijn dat pedagogische en
didactische veiligheid (gezien en gerespecteerd worden zoals je bent als start voor leren en
ontwikkelen) de absolute basis is.
SKOBOS wil transparant zijn en toegankelijk. Dat betekent dat alle aspecten van het
veiligheidsbeleid helder en duidelijk omschreven worden én beschikbaar zijn voor alle
belanghebbenden.
Leerkrachten hebben in het kader van de veiligheid van kinderen en ouders een belangrijke
rol. Dat betekent dat de leerkrachten goed moeten kunnen reflecteren op de eigen
rolneming en interventies. Maar ze moeten ook deskundig zijn in het leren herkennen van
signalen die wijzen op een zich in welk opzicht dan ook onveilig voelen van kinderen in de
thuis- of schoolsituatie.
Website, versie definitief, januari 2014
13/13