Toename leerlingen en problematiek financiering (pdf)

Enorme stijging nieuwkomers in Eerste Opvangonderwijs en problematiek bekostiging scholen
Afgelopen weken was het onderwijs aan nieuwkomers en LOWAN herhaaldelijk in de media. De
meeste scholen, zeker niet alleen in het Primair Onderwijs, hebben het afgelopen jaar te maken
gehad met een enorme toename van het aantal leerlingen.
Echter het stopt hier nog niet. De komende maanden worden nog veel leerlingen verwacht en dat
gaat een groter probleem vormen! Immers de financiering is niet voorzien op een zo grote toename
en onderwijs geven voor 2250 euro per leerling voor bijna een heel schooljaar is onmogelijk!
Het ministerie van OCW gaat op zoek naar mogelijke (tijdelijke) oplossingen.
DUO informatie Nieuwkomersregeling
Als we de informatie van DUO erbij pakken zien we wat er het afgelopen jaar is gebeurd:
Peildatum 1-10-2013
<1jr in NL
2.888
1-2 jr in NL
1.984
Peildatum 1-10-2014
<1jr in NL
4.241
1-2 jr in NL
2.497
In één jaar tijd is er al een toename van:
• 47% nieuwkomers < 1 jaar in Nederland
• 26 % nieuwkomers 1-2 jaar in Nederland
De schatting is dat 30% van de populatie op onze scholen niet onder de nieuwkomersregeling valt:
• Langer dan 2 jr in Nederland, waaronder analfabeten, langzaam lerenden (maar ook beïnvloed
door vele verhuisbewegingen van bijv. COA-bewoners tijdens procedure)
• Leerlingen die de Nederlandse nationaliteit bezitten (één van ouders Nederlands, Antillen,
Suriname, in Nederland geboren etc.)
Om de gehele doelgroep in beeld te krijgen en te houden zou een elementcode, behorend bij
leerjaar 1 van VO en Praktijkschool een oplossing zijn. De Onderwijsinspectie heeft het advies
gegeven om alle leerlingen in het Eerste Opvangonderwijs in het 1e leerjaar in te schrijven en daar
ook te houden. Met een elementcode die beperkt nodig is kunnen we leerlingen dan ook monitoren
in hun gehele schoolloopbaan.
Met DUO en het ministerie OCW is LOWAN-vo in gesprek om dit voor elkaar te krijgen.
Daarmee is de inschatting dat op 1/10/2014 ongeveer 10.000 nieuwkomers in het VO zitten dus
alleszins aannemelijk.
De enorme stijging van bijna 50% nieuwkomers korter dan 1 jaar in Nederland geeft wel aan wat er
in het onderwijs en op onze scholen gebeurt. In allerijl moet nieuw personeel geworven worden, de
financiering loopt altijd achter dus moeten de scholen voorfinancieren, methodes voor nieuwkomers
zijn vaak verouderd of ontbreken voor deze doelgroep, leerlijnen en eindtermen ontbreken etc.
Naast het feit dat dit onderwijs altijd zijn hectiek en dynamiek kent zorgt dit nu wel voor heel veel
meer hectiek op de scholen (en daarmee vragen aan LOWAN).
26 oktober 2014
1
COA informatie en verwachte toestroom leerlingen na 1/10/2014
Vervolgens gaat de stijging maar door!
Van het COA krijg ik 2-wekelijks een overzicht met de geopende centra en de planning van te openen
centra op korte termijn, met de aantallen bewoners daarbij.
Het COA hanteert een percentage kinderen wat daar dan in zit, voor het VO is dit 10-15 %.
Laatste ontwikkelingen COA:
Locatie
Bergen aan Zee
Ommen
Stadskanaal
Zwolle: IJsselhallen
Vledder
’s Gravendeel
Oranje
Rekken
Bijzonderheden
AVO (aanvullend)
AVO (aanvullend)
Tijdelijke locatie
Noodopvang
Aanvullende opvang
Nog in onderzoek
Capaciteit
100
370
250 vergunning houders
400
120
500
1400
210 en op termijn 750
Opening
Oktober
Oktober
September
Oktober
Oktober
Capaciteit
270 a 600
Planning
Oktober
576
600
420
600
700
300
375
600
300
855
Oktober
Oktober
Oktober
November
November
November
Februari 2015
2de kwartaal 2015
Maart 2015
2de helft 2015
Oktober
Oktober
Planning van het COA:
Locatie
Den Helder:
Maaskampkazerne
Zaanstad
Katwijk
Breda
Maastricht
Eindhoven
Duinrel Wassenaar
Azelo
Heerhugowaard
Aalten
Zutphen
Bijzonderheden
Ter overbrugging
van gezinslocatie
Locatieboten
De door het COA geopende locaties sinds november 2013:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Sweikhuizen
Bellingwolde
Uithuizen
Geeuwenbrug
Zeist
Veenhuizen
Budel-Cranendonck
Budel-Dorplein
Overloon
Overberg
Onnen
26 oktober 2014
•
•
•
•
•
•
Doetinchem
Azelo
IJsselhallen in Zwolle
Ommen (AVO: aanvullende
opvang)
Bergen aan Zee (AVO: aanvullende
opvang)
Dronten (bestaande locatie, tijdelijke opvang
van 300 extra tot aan de winter, daarnaast 300
extra semipermanent tot medio 2016)
2
Problematiek
De bekostiging van het Eerste Opvangonderwijs voor nieuwkomers gebeurt door:
- Regeling Nieuwkomers, bekostiging op basis van 1 oktober (via Bron)
- Regeling Eerste Opvang Vreemdelingen op basis van twee peildata, te weten op 1 oktober
en op 1 april (aparte formulieren die door de school naar DUO gestuurd moeten worden).
Alle leerlingen die na 1 oktober instromen komen niet in aanmerking voor de reguliere bekostiging
voor het VO en ook niet voor de Nieuwkomersregeling.
De Regeling Eerste Opvang Vreemdelingen is bedoeld voor de tussentijdse in- en uitstroom. In
normale omstandigheden voldoet deze regeling, omdat hij ook aanvullend is op de Reguliere
bekostiging en de Nieuwkomersregeling.
Echter in de exceptionele situatie waar we nu zitten met de enorme toestroom van m.n.
vluchtelingen is deze regeling volstrekt ontoereikend.
Scholen krijgen tientallen leerlingen na de bekostigingsdatum 1 oktober. Scholen kunnen met deze
regeling alleen gebruik maken van de peildatum 1 april 2015 en ontvangen dan € 2250,- per leerling.
Een bedrag wat enkele maanden later gestort zal worden.
Concreet betekent dit dat de scholen voor de hele periode (vaak kort na 1 oktober en november
2014) tot 1/8/2015 alleen dit bedrag ontvangen. Voor een groot gedeelte van het schooljaar moet
daarvan het onderwijs gegeven worden.
Een onmogelijke taak. Hier moet echt een oplossing voor gevonden worden die in ieder geval de
huidige situatie het hoofd biedt. OCW is gevraagd om snel naar een oplossing te zoeken!
Blijf bij LOWAN melden als je te maken krijgt met een exceptionele toename na 1 oktober. We
houden het ministerie hiervan op de hoogte en hopelijk leidt dit tot een oplossing.
Een extra complicerende factor is het feit dat in een aantal regio’s waar het COA een centrum opent
nog geen school zit die het Eerste opvangonderwijs verzorgt of bereid is dit deze extra leerlingen op
te nemen. Nieuwe scholen moeten gevonden worden. Dit gebeurde ook de afgelopen maanden al.
Het betekent ook dat de nieuwe scholen ondersteund moeten worden o.a. op het gebied van:
• Gebouw, personeel, wet- en regelgeving, administratie
• Onderwijsinhoud, methodes, lessentabel, vakken
• Pedagogisch klimaat en zorgstructuur
Ondersteuning LOWAN
Bovenstaande heeft voor LOWAN, zowel voor PO als VO, het afgelopen half jaar geleid tot een
enorme toename van activiteiten. De basisfinanciering zoals deze op dit moment door OCW, via het
SLO, aan LOWAN wordt verstrekt is in deze situatie ontoereikend.
Daarom ook het dringende verzoek aan OCW om tijdelijk extra financiering toe te kennen aan
LOWAN.
26 oktober 2014
3