Pagina 1
Zandloper
ZANDLOPER
INFORMATIEBULLETIN VAN, VOOR EN DOOR VRIENDEN DIENSTVAK LO/SPORT
Trainingsleer anno 1975.
MRC Doorn, nieuwe LO/Sportlocatie?
Plantenkas als trainingsaccommodatie.
WWW.FITFORACTION.NL
April 2014
Pagina 2
Zandloper
Inhoudsopgave
Van de redactie
Door: Jan Welling
03
Van sportinstructeur naar technisch directeur
Door: Paul Lindeboom
04
Personeelsaangelegenheden
Door: redactie
06
Nieuwe zwemtrainer Militair Zwemteam: Robert Bais
Door: Paul Lindeboom
07
Rijke ervaringen door plaatsing Bad Reichenhall
Door: Stéfan Bousma
08
Beasting
Door: Léonie van Lamsweerde
10
Mijnten schaats– en skeelersport
Door: Wil Maaswinkel
12
Interview met Raimond van der Boom
Door: Paul Lindeboom
13
Erben Wennemars
Door: Paul Lindeboom
14
LO/Sport kort
Diverse korte weetjes…..
16
Dienstvakdag 2014
Door: Jan van den Dool
20
Pilot ‘Fysieke Training 17 GFPI-C & 42BVE’
Door: Richard Soree
20
MRC Doorn, nieuwe LO/Sportlocatie?
Door: André Wijnberger
21
Trainingsleer anno 1975
Door: Hans Vogelaar
22
Freedom Trail
Door: redactie
27
ROC Zadkine en Martijn Merx
Door: Martijn Krabhuis
28
Fit for Action, Fit for Life
Door: Rik van Trigt
30
De kracht van Facebook
Door: Oscar Prins
32
Plantenkas als trainingsaccommodatie
Door: Joost de Jong
33
Colofon
34
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 3
Zandloper
Van de redactie
Door Jan Welling
De tweede Zandloper van tweeduizendveertien, en
het is pas april…
De frequentie van uitkomen van onze Zandloper ligt
niet (meer) vast.
De Zandloper wordt gevuld met artikelen die eerder
te lezen zijn geweest op www.fitforaction.nl .
De te gebruiken ruimte op de website is niet onuitputtelijk, om nieuwe artikelen te plaatsen moeten de
oudere wijken.
Deze komen dan terecht in de Zandloper en worden
daarmee gearchiveerd. De Zandloper wordt gecompleteerd met bijdragen van de Commandant, Stafadjudant en MC.
De snelheid waarmee artikelen voor de website worden geleverd ligt hoog, daarmee dus ook de verschijningsfrequentie van de Zandloper.
Dat de Zandloper nu al voor de tweede keer in 2014
verschijnt is dan ook een compliment aan allen die
een bijdrage hebben geleverd middels artikelen en
foto’s.
De bijdrage van de Commandant, Stafadjudant en
MC zult u in deze uitgave niet terugvinden. Door
deze hogere verschijningssnelheid hebben ze op dit
moment eigenlijk niets te melden. De volgende uitgave (verwacht rond juni 2014) kunt u wel weer bijdragen van hen tegemoet zien…
Op–/aanmerkingen of ideeën over de Zandloper kunt
u kwijt op het mailadres, welke in de colofon te vinden is.
Veel leesplezier.!
Mocht u niet willen wachten op de nieuwe artikelen
kijk dan regelmatig even op:
http://www.fitforaction.nl/
Jan Welling
Hoofdredacteur (ai)
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 4
Zandloper
Van sportinstructeur naar technisch directeur
Door: Paul Lindeboom
De carrière van Sjors Röttger heeft een steile curve vertoond. Op 17-jarige leeftijd
opgekomen als (kind!) soldaat op de KMS, en op 58-jarige leeftijd opgeklommen tot
Technisch Directeur van het Nederlands Handbal Verbond. En nog steeds aan het
leren...
Sjors Röttger is iemand die het hart op de tong heeft liggen. Zegt wat hij denkt en
heeft daarbij vaak een uitgesproken mening. Maar bovenal is hij begaan met de
mens en is opleiden zijn ziel en zaligheid
Wat heeft hem onder andere gebracht tot waar hij nu staat?
Infanterie
Sjors kwam bij Defensie omdat hij het avontuur zocht en kwam dus bij de infanterie
terecht, bij het Garde Regiment Jagers. Als pelotonssergeant had hij een zware tijd:
hij rookte niet, hij dronk niet en hij was sociaal. Iets wat de ‘zogenaamde’ sterke leiders in de begin zeventiger jaren niet hoog op hun leidinggevenlijstje hadden staan.
Geen meeloper, dus een moeilijke levensfase.
Door na te denken over zijn levensloop belandde hij op de Middelbare Sociale Academie, met als doel sociaal werker te worden bij Defensie. Hij is ook met deze opleiding
gestart omdat hij zich niet kon vinden in de manier waarop officieren omgingen met de onderofficieren en soldaten.
Deze opleiding moest hij afbreken omdat Defensie niet wilde meewerken.
Sportjongen
Bij toeval kwam hij iemand tegen die tegen hem zei: “jij bent toch een sportjongen”? Ondanks dat hij antwoordde met “nee, ik ben een handballer”, kwam hij hierdoor toch op het spoor van de LO/Sportorganisatie.
Hij belandde in 1979 in de D/F-klas (toenmalige klas met omscholers, red.), o.a. samen met Leo Sannen, Rob
Jansen, Theo Vonk, Tiny van Kuijk en Jan Hermans.
Wat was dat een pittige opleiding! Rob Zimmermann eiste het uiterste van zijn leerlingen. Bikkelhard eiste deze
dat zij zich in een tijdsbestek van een half jaar konden meten met afgestuurde CIOS- en ALO leerlingen. Een protest hiertegen leidde tot de keus: wanneer je LO/Sportinstructeur wilt worden dan..., je mag de opleiding ook
verlaten. Na een half jaar bezat hij dus toch het diploma. Rob Zimmermann haalde klaarblijkelijk toch het beste
in hen naar boven...
Iets graag willen, een duidelijk doel hebben en ervoor gaan is een eerste stap richting ontwikkelen.
Ede
In zijn eerste functie als sgt1 LO/Sportinstructeur in Ede was hij erg gespannen, want je stond boven de sgt met
ALO/CIOS. Komt bij dat Sjors toen al aan zelfreflectie deed en zichzelf niet extreem vaardig vond.
Dus moeten ontwikkelen helpt gestelde doelen halen.
In deze functietermijn kwam hij voor zichzelf dan ook al snel tot de conclusie dat hij meer wilde dan alleen maar
lesgeven. Hij wilde zich, doordat hij in de privésfeer al doorgegroeid was richting handbaltrainer, doorontwikkelen
tot leider, liefst richting de functie van C-LO/Sportgroep (en eigenlijk nog wel meer...).
Door die zelfreflectie en het beoordelen van zijn omgeving wilde hij (ondanks dat hij het naar de zin had bij de
LO/Sport) Defensie tussentijds wel drie keer verlaten omdat hij het mensmanagement miste. Het ontwikkelen
van de vier COKL (nu OTCo, red.)-pijlers (Respect, Vertrouwen, Vakmanschap en Zelfstandigheid) zorgde ervoor
dat hij het gevoel kreeg toch bij Defensie te kunnen passen.
Deze pijlers ziet hij nog steeds als zijn managementuitgangspunten: authentiek zijn
en blijven staat voor weten wat je wilt.
Na een tweede functie in Hilversum te hebben gedraaid kwam hij als smi weer in Ede
terug: als C-LO/Sportgroep!
‘Toen startte eigenlijk mijn ontwikkeling als manager’.
Mijlpalen
Drie verder noemenswaardige mijlpalen in zijn verdere brede ontwikkeling vormde
zijn toetreding tot het OOO, Onderdeels Overleg Orgaan (nu MC, red.) (‘ik had altijd
kritiek op anderen’) en de mogelijkheid om APZ (Adjudant Personeels Zaken, red.) te
worden. Van beide functies stelt hij ontzettend veel geleerd te hebben en dat hij deze
aanvaard heeft als investering om zichzelf te ontwikkelen. Niet om luitenant te worden, maar om richting te kunnen geven aan mensen.
In het proces dingen willen doen die misschien minder leuk zijn, maar je wel laten
ontwikkelen ziet Sjors ook als reëel.
Als derde mijlpaal fungeerde het in beroep gaan tegen het plaatsen van een adjudant
op de functie C-LO/Sportgroep in Ede, waardoor hij van de functie af moest. Duurde
vrij lang maar uiteindelijk won “de vechtersbaas Röttger” de beroepszaak en stelt hij
onomwonden: ‘je moet het systeem wel tarten’.
Staan voor je waarden en normen; open, eerlijk en soms direct zijn is belangrijk. Altijd vanuit respect. Blijf dat doen en je zult authentiek zijn.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 5
Zandloper
Van sportinstructeur naar technisch directeur (vervolg)
Uit bovenstaande blijkt dat Sjors een aantal specifieke karaktereigenschappen bezit. Hij kent zichzelf goed genoeg om te benoemen dat hij oorspronkelijk impulsief, gedreven en emotioneel was. Die drie eigenschappen bij
elkaar hebben er vaak voor gezorgd dat hij lastig gedrag vertoonde. Terugkijkend op zijn periode als handbalspeler en - trainer stelt hij dat hij niet trots was op zijn gedrag en zich daarvoor zelfs schaamde. Staat tegenover dat
hij altijd ambitie heeft gehad om leider te willen zijn, door het beantwoorden van de vaak aan zichzelf gestelde
vragen “wie ben ik”, “wat wil ik” en “waar moet ik aan werken”?
Zo was hij een tijd hulptrainer bij de bondscoach van Jong Oranje en meldde hem op een gegeven moment aan
daarmee te stoppen omdat zijn rol hem niet beviel. ‘Mocht toch alleen maar pylonnen neerzetten’. Investeer in
beter worden, niet slechts in een resultaat (bondscoach).
Of dat moment dat hij van Teun Minke het advies kreeg te gaan studeren, vanwege zijn eerdere ervaring in het
personeelswerk, en dan zeker als majoor of overste de dienst uit kunnen. Sjors bepaalde voor zichzelf dat hij zijn
ontwikkeling als handbaltrainer belangrijker vond. En later zou hij uitgroeien van trainer/coach van de militaire
handbalploeg naar bondscoach van zowel het nationale heren- als damesteam. Met het damesteam werd hij 5 e
op de WK in Rusland (2005).
En nu dan Technisch Directeur bij het NHV is. Een rol die hem, met werkweken van 50-60 uur soms veel spanning geeft en hem ontlokt dat hij hfd BOTO, hfd Expertisecentrum en hfd Bedrijfsplannen ineen is. De sportwereld is geweldig dynamisch, maar ook uitdagend, moeilijk. 25 professionals op 50.000 handballeden, is iets anders dan een 40-mans staf op 17 LO/Sportgroepen.
En ook nog de financiën, wat hij het minst leuke deel in zijn functie vindt, moet beheren. Sjors heeft veel aan al
zijn opleidingen bij Defensie gehad, heel veel, maar is niet opgeleid voor het maken van begrotingen en doorvoeren van bezuinigingen.
Met dank aan Rob Zimmermann heeft hij wel veel geleerd op het gebied van visie ontwikkelen en staan er in Nederland nu twee Handbalacademies en tien Handbalscholen, waar de vele talenten van Nederland geprepareerd
worden voor Rio 2016. De hoofdverantwoordelijk van Sjors is het behalen van de door NOC/NSF opgelegde norm
om te gaan behoren tot de top-tien van de wereld. ‘Dat gaan we zeker halen, mijn eigen norm is de top-vijf’!
Sjors mag dan wel een lastig baasje (geweest) zijn, gedreven is hij nog altijd. Maar bovenal is hij sociaal, altijd
begaan met zijn medemens en hij heeft zich ontwikkeld tot een mensen-manager die met die mensen altijd doelen wil nastreven. En hij is, ook al vindt hij het een rotwoord: een topcoach.
De schuine tekst zijn kenmerkende opmerking/meningen over ontwikkelen van Sjors. Natuurlijk moet de omgeving je mogelijkheden bieden, moet je soms op het juiste moment ergens zijn geeft Sjors nog aan. Hij dankt Defensie voor die mogelijkheden en was als handbaltrainer soms op het juiste moment op de goede plaats is zijn
mening.
Sjors Röttger, hier nog op de ‘werkvloer’...
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 6
Zandloper
Personeelsaangelegenheden
Bevorderingen
In de vorige editie van de Zandloper reeds vermeld, nu nog een foto.
Sgt1 Cris Haverslag
sgt1 Daan Sloots
Ambtsjubileum
Voor zover bekend bij de redactie waren er de afgelopen periode geen ambtsjubilea.
Uitzendingen/Tijdelijke tewerkstelling
Sgt1 Carolien Remmen heeft sgt1 Stefan Gommeren opgevolgd op Curaçao.
Zoals bekend draagt kolonel Stuut in
juni 2014 het commando over de
LO/Sportorganisatie over en gaat met
FLO.
Voor de invulling van zijn vrije tijd, na
het FLO, worden tijdens de jaarlijkse
werkbezoeken aan de
LO/Sportgroepen allerlei suggesties
gedaan…
Deze foto is genomen tijdens het
werkbezoek aan de LO/Sportgroep
LTK.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 7
Zandloper
Nieuwe zwemtrainer Militair zwemteam: Robert Bais
Door Paul Lindeboom
Kun je schetsen hoe je aanstelling verlopen is?
Robert: Vorige jaar tijdens het lifesaving toernooi in Amsterdam hebben Ton Witkamp en John Verstegen bekend
gemaakt dat ze zouden stoppen met hun taken binnen het Militair zwemteam. Ton was de trainer en John de
chef ‘d equipe. Tijdens dit toernooi hebben John en Ton mij benaderd om eventueel de taak als trainer op mij te
nemen. Ik wist al eerder dat dit eraan zat te komen, dus stiekem had ik al een beetje nagedacht over een eventuele overname
Rick de Greef en ik zijn de langst zittende leden van het zwemteam en we hebben wel eens gekscherend tegen
elkaar gezegd: “wat zal het leuk en uitdagend zijn als we samen aan het roer komen te staan”.
Dus ik heb niet heel lang hoeven na te denken om deze taak om me te nemen. Helaas is het niet gelukt met
Rick, maar gelukkig blijft hij nog zwemmen en aan hem heb ik een hele goede adviseur en hij kan mij mooi assisteren vanuit het water. Petra Schaap is nu de waarnemend chef d’ equipe, maar als de nieuwe chef d’ equipe
aan zijn functie begint komt Petra mij assisteren. Zij is van oorsprong Lifesaver en met haar kennis en kunde
kunnen we het ver gaan schoppen.
Ik moest officieel solliciteren en ik heb een gesprek gehad met de overste Ruben Driever en de majoor Groen.
Ik neem aan dat je inzage hebt in de zwemtalenten binnen Defensie. Denk je dat je een kwalitatief
goede selectie op de been kunt brengen en dat er nog groei inzit? En mogelijk zijn er nog talenten op
komst?
Robert: In ons team hebben we een aantal talenten zitten. Als team zijnde hebben we al flink gescoord tijdens
verschillende Lifesaving toernooien. Maar we hebben nu als team vanaf vorig jaar zomer niet meer samen getraind. Dit moeten we na het NMK (februari 2014, red.) weer oppakken en dan heb ik het volste vertrouwen in
het team om flink te gaan scoren op het WK in juni te Zwitserland. Hoe het verder met het talent binnen Defensie zit weet ik niet. Vaak is het zo wanneer het NMK is, dan doet er wel eens een mannelijke of vrouwelijke militair mee die goed kan zwemmen, maar dan is het vaak door operationele omstandigheden dat ze niet genoeg
kunnen trainen om op niveau te blijven en dan haken ze af. Dus ik hoop dat er tijdens het aankomend NMK een
aantal nieuwe gezichten opduiken en die het dan een eer vinden om meegenomen te worden in de selectie voor
het zwemteam.
Je hebt zelf 15 jaar gezwommen. Wat zie je als je hoogtepunten?
Robert: Ik heb inderdaad zelf 15 jaar actief mee gezwommen binnen het team. Eigenlijk elk MWK of militaire wereldspelen heb ik gelukkig goed kunnen presteren. Dit kwam vooral door de super voorbereidingen van de desbetreffende trainers. Maar mijn hoogtepunt is toch wel het Lifesaving toernooi in Amsterdam. Daar hebben we zo
goed gepresteerd met het team, dat ik dat echt wel als hoogtepunt zie. Wij hebben daar met het mannen team
meegedaan met de 4x25m popvervoeren en de beachsprint en zijn we daar 3e geworden.
Wat wordt je eerste belangrijke zwemevenement waar je naartoe gaat werken? Heb je al idee over
de aanpak? Heb je al ervaring met training geven?
Robert: Van 11-16 juni wordt het WK lifesaving gehouden in Zwitserland. Dat wordt mijn eerste belangrijke zwemevenement als trainer met het team. Ik ben zelf al vanaf 2006 hoofdtrainer van een zwemvereniging in Emmen. Wij zwemmen in de landelijke C-competitie en doen jaarlijks mee met het NK zwemmen. Door het niveau
van de zwemmers heb ik de juiste trainingscapaciteiten ontwikkeld om hopelijk aan de slag te gaan met de militaire zwemequipe.
Ik heb verschillende opleidingen gevolgd in de zwemsport en met deze verschillende opleidingen en mijn eigen
ervaringen hoop ik een mooie periodisering te kunnen maken om het team zo goed mogelijk te kunnen voorbereiden op het WK.
Blijf je zelf nog actief als zwemmer? Of ga je andere sporten doen of je meer toeleggen op je trainersontwikkeling?
Robert: Ik heb zelf op 12 februari nog één keer meegedaan aan het NMK zwemmen in Den Helder en daarna heb
ik mijn zwembroek aan de wilgen gehangen en heb ik me volledig gericht op het team (maar als ze mij een keer
nodig hebben voor de estafette mogen ze me altijd vragen haha).
Vanaf juni 2013 ben ik me helemaal gaan richten
op een nieuwe vorm van trainen en dat is Crossfit.
Dat zijn vooral korte en zeer intensieve trainingen
met heel veel verschillende soorten materialen en
oefeningen. Tijdens deze trainingen ben je met je
hele lichaam bezig en kan je enorm stuk gaan en
dat werkt een beetje verslavend. zwemmen en
fietsen is gewoon een heel andere trainingsvorm
en dat gebruik ik nu als hersteltraining. Naast het
trainen ben ik mij aan het specificeren op het trainerschap. In de toekomst zit ik te denken om de
bondsopleiding niveau 4 zwemtrainer te gaan
doen. Dit is vooral gericht op het opleiden van
trainers en beleidsplannen maken voor de zwemvereniging.
Nu vind ik het nog te leuk om met de zwemmers
langs te bandrand te staan.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 8
Zandloper
RIJKE ERVARINGEN DOOR PLAATSING BAD REICHENHALL
Door: Stéfan Bousma
Drie jaar geleden vroeg de organisatie wie er zin had in een functie in
Bad Reichenhall voor 2 à 3 maanden. Mijn toenmalige vriendin - inmiddels mijn vrouw - was toen zwanger van ons eerste kind. Ik legde
dit voor, maar verwachtte eigenlijk niet dat zij het serieus zou nemen.
Tot mijn verbazing zei ze: “Als je dat wilt doen, moet je het doen, ik
sta achter je. Maar dan is 3 maanden wel kort, vind je niet?” Uiteindelijk ingeschoten voor een periode van 2 jaar om daarmee de organisatie te helpen, maar ook om mijzelf een completere ontwikkeling
te bieden.
We weten allemaal: het eerste jaar vliegt voorbij en het tweede jaar
ga je veel bewuster meemaken.
Binnen een paar weken was het een voldongen feit; ik ga naar Bad
Reichenhall.
In het diepe
Daar aangekomen, was de gevestigde orde (behalve Gert Borneman) vertrokken. Robert Meijer zat net een half
jaar op functie en Chris Hamerlinck was zich aan het voorbereiden op een functie in Roosendaal.
Waar is de HOTO? Wat wordt er van me verwacht? Moet ik mezelf bewijzen?
Veel vragen die onbeantwoord bleven. Ik werd in het diepe gegooid en probeerde me boven water te houden
door mijzelf te verrijken met kennis en vaardigheden, specifiek voor die locatie. Niet veel later werd Chris vervangen door Rob van der Sluis en daarmee hadden we de O&T-groep compleet. We konden focussen op de komende jaren. Dat heeft de rust gebracht. En vragen werden beantwoord.
Eiland
Al snel bleek ook dat we daar op een eiland zaten. Even bellen was vaak niet mogelijk, omdat we regelmatig op
pad waren en ook nog eens slecht tot geen netwerk-bereik hadden. Voor internet hadden we een stand-alone PC
en voor intranet hadden we een laptop waar je met 16 wachtwoorden vaak nog geen bereik had. Kortom: zo
goed als afgesloten van de organisatie.
In 2013 werd Gert vervangen door Ron Kaag. ‘Nieuwe bezems vegen schoon’ is de uitdrukking. Zonder Gert af te
vallen, want hij heeft heel veel voor het programma betekend en ik heb perfect met hem samengewerkt, heeft
Ron de functie met open vizier opgepakt en een hoop van zijn contacten aangesproken om de situatie daar te
verbeteren. Langzaam maar zeker begint het een echte O&T-groep te worden.
Tijd van mijn leven
Het werk in Bad Reichenhall was fantastisch. Ik heb me er geen dag verveeld. De omgeving is geweldig en perfect om te inhoud te geven aan vorming.
De hechte samenwerking met zijn vieren was uitzonderlijk te noemen. Je leeft toch op elkaars lip, ziet elkaar
vaker dan je eigen vrouw en moet uiteindelijk toch door één deur. Dat is erg goed gelukt.
De instructie aan de eenheden was ook heerlijk. Schitterend om te zien hoeveel vooruitgang een eenheid boekte
in één week. Voor mij persoonlijk heel leerzaam om beter te worden in het leiden van evaluaties en het gebruiken van gespreksmodellen. De weken vlogen voorbij, ik had de tijd van mijn leven daar.
Voortschrijdend inzicht
Op zondag arriveren de steunende collega’s uit Nederland. Vroeger werd er dan op maandag een fysieke prikkel
gegeven aan die instructeurs in het kader van de acclimatisatie. Die viel bij veel collega’s verkeerd. Dat is veranderd, al vanaf mijn aanstelling in 2010. Toch leeft dat idee nog bij collega’s op de LO/Sportgroepen.
Tegenwoordig worden de instructeurs voorbereid op dat wat ze die week gaan doen of om ‘bij te scholen’ op dat
wat er kan gebeuren.
Alles op een ontspannen, collegiale wijze.
Ik hoop van harte dat idee bij de collega’s te kunnen wegnemen, zodat er nog meer collega’s enthousiast langs te komen met hun onderdeel om
steun te geven.
Wat doet zo’n plaatsing met je privéleven?
Mijn thuissituatie was erg stabiel en kon prima
leven met het ritme van drie weken op, een week
af. Tijdens de periode die ik daar zat is onze tweede zoon geboren, waardoor mijn vrouw verantwoordelijk was voor de verzorging en opvoeding
van twee jonge knapen. Dat was voor haar een
zware opgave, maar dat kon ook omdat ze gestopt was met werken en omdat ze achter de gemaakte keuze stond. Zware momenten waren er
als de kinderen ziek waren of nog erger: als mama zelf ziek was. Maar ze sloeg zich er doorheen.
Ook het laatste jaar was voor haar zwaar. Door de
reorganisatie leek het erop dat ik in maart 2013
vervangen zou worden, toen in mei, daarna september en uiteindelijk werd het één januari 2014.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 9
Zandloper
RIJKE ERVARINGEN DOOR PLAATSING BAD REICHENHALL (vervolg)
Dus, de twee jaar zijn er bijna drie geworden. Daar had mijn vrouw wel moeite mee.
Ik ben ontzettend trots op haar en de prestatie die zij neergezet heeft. De afstand heeft ons ook dichter bij elkaar gebracht.
We moeten, nu ik weer dagelijks over de vloer kom, wel weer even wennen aan hoe we samen de verzorging en
opvoeding van onze kinderen doen.
Wat heb ik er zelf aan gedaan?
Om de deelnemers inzicht te geven in hun eigen bijdrage werd vaak de vraag gesteld “Wat heb je er zelf aan gedaan?”
Als ik nu terugkijk op die periode en mezelf die vraag stel, hebben we een van de redenen te pakken waarom ik
dit schrijf. Ik wil graag wat (laten) bijdragen om Bad Reichenhall nog veel langer tot een succes te laten zijn.
Dan kom ik met de volgende punten:
 Ga als eenheidsinstructeur mee met de eenheid, hetzij als steuninstructeur, hetzij als deelnemer. Er is bijna
geen beter moment om de gehele eenheid te leren kennen. En de eenheid kent jou ook sneller.
 Laat de eenheid eerder voorbereiden op Bad Reichenhall, zodat het een (tussen)doel wordt en je er naar toe
kan trainen. Vaak gezien dat de eenheid, en af en toe zelfs de Commandant, niet weet met welke doelstellingen ze te maken hebben. (Eenheidscommandanten hebben veel invloed op het programma, voor het formuleren van doelstellingen voor het programma in Bad Reichenhall is de IK 2-16 (Mentale vorming) leidend, red.)
 Laat alle stafadjudanten van alle eenheden eens langskomen om hen de mogelijkheden te laten zien. Dat
biedt hen de kans om hun eenheid meer gefundeerd op weg te helpen.
 Wees creatief. Veel eenheden komen voor de zoveelste keer. Maar als eenheidsinstructeur kun je veel meer
accenten leggen dan het standaard-programma. De omgeving biedt veel meer mogelijkheden om te ontplooien, maar dan moet je er wel een plan op maken. Denk bijvoorbeeld aan navigeren door de bergen (via verschillende methodes), koppel de doelstellingen aan culturele-/historische hoogtepunten (zoals het Adelaarsnest) of breid de doelstelling kameraadschap uit door de eenheid een BBQ met gezamenlijke avond (bingo,
kaart, etc.) in het vooruitzicht te stellen. Er is heel veel mogelijk, maar neem vroegtijdig contact op met Ron
Kaag over de mogelijkheden en beperkingen.
 Laat de eenheid weten dat ze CADI kunnen regelen en laat de collega sportinstructeurs daar bij op de lijst zetten. Hoewel dat niet leidend mag zijn, zijn dat toch de krenten in de (steeds dunner wordende) pap.
 Blijf met hetzelfde enthousiasme naar Bad Reichenhall komen zoals jullie dat tijdens mijn periode gedaan hebben. Het heeft mij trots gemaakt om LO/Sportinstructeur te zijn.
Bedankt voor de fantastische tijd.
Stéfan Bousma
(tegenwoordig werkzaam op de LO/Sportgroep OK)
‘Selfie’ met een
schitterende Bayerische achtergrond.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 10
Zandloper
Beasting
Door Léonie van Lamsweerde
Mensen zijn wat sporten betreft vaak op zoek naar vernieuwing. Hoe krijg ik op korte termijn zo veel mogelijk
mensen aan het sporten en een nog wel belangrijkere vraag: hoe zorg ik dat men blijft sporten?
Hoe breng ik variatie in mijn lessen zodat sport aantrekkelijk blijft?
Kreten
Er komen een hoop kreten voorbij; Crossfit, Insanity, P90X, Kettlebelt, Zumba of TRX. Je kunt het zo gek nog
niet bedenken of het slaat aan bij de recreatieve sporter…
De nieuwste rage in ‘sportinstructeursland’ is de term Beasting. Maar waar komt dit nou eigenlijk vandaan, hoe
wordt er invulling aan gegeven, klopt het met onze doctrines en trainingsmethodes, met andere woorden past
het in onze functie als defensie sportinstructeur?
Beasting
Het idee is ontstaan in het Britse Korps Mariniers, vanuit daar is het overgevloeid in den landen via de Nederlandse Korps Mariniers naar de Luchtmobiele Brigade en verder. Hoewel het bij de Britten niet altijd alleen als
training wordt gebruikt, maar soms als straf.
Beasting: (British military) the imposition of arduous exercises, either as training or as punishment
In Nederland wordt het vaak gebruikt als training voor maximaalkracht, duurkracht en krachtuithoudingvermogen, bij defensie soms in samenstelling met survival of taak specifieke kracht.
Beasting maakt veel gebruik van alternatieve middelen, het hele lichaam aan het werk zetten waarbij een
bepaalde spiergroep extra belast wordt.
Alles in je directe omgeving kun je gebruiken en daarnaast middelen uit de natuur.
Vanuit sportgroepen maakt men vaak gebruik van de
materialen die we al gebruiken bij terreinwerk, LTV en
Werken op Hoogte.
Het is effectief en functioneel trainen, trainingsmiddelen die worden gebruikt zijn onder andere kettlebells,
touwen, medicine ballen, bakstenen, barbells, chinning
bars, boomstammen en veel eigen lichaamsgewicht.
Vanuit defensie kan dit aangevuld worden met bijvoorbeeld tonnen, TRX koorden, zeskant platen, zandzakken, etc.
Beasting is bedoeld voor het vergroten van je explosieve kracht, algehele lichaamskracht, uithoudingsvermogen, cardio vasculair, gripkracht en ook mentale
kracht.
Hoe zit het dan met onze doctrines en trainingsmethodes?
Als je de doctrine van de sportorganisatie HL 2-603, trainen fysieke fitheid, er op naslaat en je leest het gedeelte
over de taakspecifieke krachttraining, dan staat daar als doel beschreven; verbeteren van de voor de taak benodigde kracht.
Als je naar de VATH-cyclus kijkt, dan zal na het vergroten van kracht (fmax) en het langer volhouden (fuhv) een
periode komen dat je gebruik maakt van VDK om de stabiliteit en coördinatie te verbeteren. Daarna moet dit
alles toegepast worden in de taken horende bij de functie.
De militair moet voortdurend een hoge mate van inzetbaarheid aan kunnen. Het zogenaamde ‘train as you fight”.
De operationele situatie kan afdwingen dat men langduriger, sneller, intensiever maar vooral met minder (of
zelfs zonder) rust de taak herhaaldelijk moet kunnen uitvoeren.
De verschillende vormen van beasting sluiten hier prima bij aan. Het blijft natuurlijk een bijzonder karakter houden; daarom is het belangrijk dat men goed weet welke doelstelling de les heeft. Enerzijds is het aanleren van
vaardigheden die de taakstelling vraagt en anderzijds is het onderhoudstraining voor de krachtcomponent.
Afhankelijk van de doelstelling van de les kan men er ook een vormingsdoel aan koppelen. De deelcomponenten
prestatiegericht; discipline; doorzettingsvermogen; zelfstandigheid en kameraadschap lenen zich uitstekend voor
deze lessen.
Belangrijk voor de instructeur is dat je hier met goed boerenverstand mee omgaat. Men kan wel de term
beasting gebruiken om de les een ‘sausje’ te geven, maar uiteindelijk is het van belang te weten waar je eigenlijk mee bezig bent. Het is allemaal niet geborgd, maar het heeft natuurlijk wel een hoop raakvlakken met elkaar.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 11
Zandloper
Beasting (vervolg)
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 12
Zandloper
MIJNTEN SCHAATS- EN SKEELERSPORT
Door: Wil Maaswinkel
Met veel plezier maken we bekend dat Martin en Monique Mijnten van ‘Mijnten Schaats- en Skeelersport’ Vrienden LO/Sport zijn geworden. Om ze wat beter te leren kennen hebben we ze wat vragen gesteld:
Martin, kun je vertellen hoe Mijnten Schaats-en Skeelersport is ontstaan?
Wij zijn begonnen in 1997. Ik liet mijn schaatsen slijpen, was op diverse adressen geweest maar was niet tevreden over het resultaat. Toen kon ik zelf een rondings-machine kopen en zo ben ik zelf gaan slijpen. Van het een
kwam het ander. Mensen kwamen bij mij met tweedehands schaatsen met de vraag of ik deze wilde verkopen.
Toen de tweedehands schaatsen op waren zijn we nieuwe schaatsen gaan inkopen.
Als je terugkijkt naar dat begin en nu, waar ben je dan het meest trots op?
Dat we nog steeds klanten hebben die in 1997 al kwamen en nu nog steeds bij ons in de zaak komen.
Martin, wat ervaren klanten als ze Mijnten Schaats-Skeelersportshop (jouw snoepwinkel) bezoeken?
Wij proberen voor onze klanten de beste schaatsen/ skeelers, en alles wat daarbij hoort, in te kopen maar ook
het juiste aan de juiste persoon te verkopen.
Zowel Schaatsen als Skeeleren kent een groot aantal disciplines (langebaanschaatsen, Marathonschaatsen, Sprinten, Shorttrack, etc.). Kun je wat vertellen over verschillen en overeenkomsten en
wat dat betekent voor het materiaal?
Het is belangrijk dat je een schaats of skeeler koopt die bij jou past. Bij lange baan, marathon en sprinten komt
het materiaal aardig overeen. We kijken ook naar het
budget van de klant. Het kan zijn dat je met een goede tweedehands de deur uitgaat maar soms kiezen de
klanten er ook voor om een 3_D scan te maken van
de voet. Dit zijn prijzige schoenen en daar zetten ze
meestal ook een wat beter ijzer onder. Prijzen variëren dus van 200 tot 2000 euro voor een klapschaats.
Een shorttrack schaats is geen klapschaats maar hierin zit ook veel kwaliteits verschil. Wedstrijd shorttrackers willen harde ijzers die je super scherp kunt slijpen met een perfect passende schoen met veel enkelsteun. Daarnaast verkopen we ook nog veel kunst/ en
hockey schaatsen. Dit voor recreanten maar ook voor
wedstrijdrijders.
Inline skate of skeeleren neemt ook een grote plaats
in, in onze winkel. Wij hebben inline-skates voor beginners en gevorderden. Verstelbare kinderskates
hebben we al vanaf 35 euro. Het fitness – skaten is
een echte sport. Gingen mensen vroeger veel hardlopen, gaan ze nu voor de conditie een tochtje skaten.
Skeeleren is het Nederlandse woord voor speedskaten. Bij speedskaten draait het dus om snelheid. De wieldiameter is de laatste tijd erg gegroeid. Van 80mm naar
90mm naar 100mm naar 110mm. Grote wielen dus, die zorgen voor snelheid maar ook meer comfort en grip.
Inline skaten is een ideale manier om je lichaam te trainen voor het schaatsen. Wij zijn al jaren lang leverancier
van de skates aan Defensie.
Voorzie je nieuwe ontwikkelingen?
Qua materiaal nog niet zo. Wel met onze winkel. Wij gaan met de winkel verhuizen van Hoevelaken naar Achterveld. Wij hebben de zaak bijna 17 jaar aan huis gehad. Medio mei 2014 hopen we ons nieuwe pand te betrekken
op de Hessenweg 170 in Achterveld.
Ik zag op je website
(www.mijnten.nl) dat je ook activiteiten organiseert en op
www.huurschaatsen.nl dat je ook
schaatsen verhuurt. Kun je daar iets
over vertellen?
Wij zijn een actieve winkel. En zelf liefhebber van de sport. Wij organiseren 3
keer per jaar een skeelertoertocht, steunen de marathon wedstrijden in Utrecht,
sponsoren de Mijnten inline cup, hebben
een marathonploeg bij het schaatsen en
een heel groot skeelerteam.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 13
Zandloper
Interview met Raimond van der Boom
Door: Paul Lindeboom
In de loop van het interview laat Raimond van der Boom weten dat hij inmiddels 39 is. Gelijktijdig laat hij er op
volgen dat hij ‘het’ niet kan laten. De wedstrijdsport duathlon heeft hij het in dit geval over, maar dat was nou
net niet de insteek van dit gesprek in Wezep.
WK Powerman
Toch maar even terug naar 2010. Zwitserland. Zofingen. Het
WK Powerman over tien km hardlopen, 150km fietsen en afsluitend nog eens 30km hardlopen. Dat niet alleen, maar het is
vreselijk heuvelachtig, slechts de eerste 300 hardlopen zijn
redelijk vlak. Jullie redacteur zit net aan het einde van zijn eerste van dertig afsluitende loopkilometers, als Raimond hem al
nadert en voorbij stuift. Goed, het gaat naar beneden. Maar
een goeie tien minuten later ontvang ik al een tikje op mijn bil,
ook omhoog stuift hij mij voorbij. Raimond komt die dag in de
buurt van de top-15 in een nieuw persoonlijk record en beste
Nederlander. Enig talent kan hem niet ontzegd worden….
Geen weerstand tegen kriebels
‘Het’ gaat hij dit jaar dus toch weer oppakken. Eind vorig jaar
had hij besloten dat er een einde aan zijn bijna-topsportcarrière diende te komen. Zijn cursus Sportvoeding, zijn opleiding tot Talenttrainer bij de KNAU en zijn trainerschap van de militaire atletiekequipe zouden alles bij elkaar, en niet te vergeten zijn functie bij de LO/Sportgp
PMK, zoveel tijd vreten dat een beetje gedegen voorbereiding op sportwedstrijden er niet meer in zou zitten.
“Het begint bij het naderen van het seizoen toch weer te kriebelen. Ik hoop dat al mijn ervaring en brede basis
ervoor gaan zorgen dat ik wellicht maar een minuutje of tien langzamer ben dan voorheen en nog een redelijke
prestatie kan neerzetten. Doelen zijn o.a. de EK Powerman in Horst (Limburg), Powerman Falkenstein
(Duitsland) & Powerman Diekirch (Luxemburg). De ware reden moet misschien gezocht worden in zijn prestatiedrive, vorig jaar viel hij tijdens hetzelfde WK uit met een klapband en zo wil hij blijkbaar geen afscheid nemen.
Trainer van de militaire atletiekploeg
Het interview ging echter over andere zaken. Vanaf eind januari is Raimond officieel Jack Wouters opgevolgd als
trainer van de militaire atletiekploeg. Jack was tijdens Raimond’s VTO-opleiding dé aanjager voor de latere carrièreswitch. Tijdens een presentatie maakte hij het kwartet Ruud Bom, Luuk Nissen, Joost de Jong en Raimond
warm om het basisdiploma trainer A bij de Atletiekunie te behalen. Hier werd Raimond al dusdanig geënthousiasmeerd dat hij wist hierin verder te willen.
Eind vorig jaar is hij dan begonnen met de MiLa 4 TalentTrainers cursus. De vroegere atletiekcursus Trainer/
Coach B is tegenwoordig gesplitst in tweeën, de tweede, niet-gekozen, richting is de Prestatiegerichte trainerscursus. Raimond heeft inmiddels al zeven workshops gevolgd,
met interessante onderwerpen als Inspanningsfysiologie,
Sportmedische begeleiding, Periodiseren, Sportvoeding, Motorisch Leren, Coaching en Mentale training/coaching. Met sprekers als Joop Alberda, Rico Schuijers, Petra Groenenboom en
Hanno van der Loo heeft hij genoeg stof tot nadenken gekregen. Voor de boeg liggen nog drie praktijkcursussen op het
gebied van zijn specialisatierichting “Middellange afstand”, gegeven door de bondscoach Grete Koens, vroeger zelf een verdienstelijk atlete.
‘Bondscoach’
Voor de LO/Sportorganisatie bezit hij ook al de kwalificatie
“kwaliteitsadviseur Uithoudingsvermogen (UHV)”. En dan nu
ook de titel trainer atletiekploeg, wat hij meer betitelt als een
soort van bondscoach. Tijdens de tien centrale trainingen geeft
hij weliswaar ook training, maar deze rol is veelomvattender
en behelst ook componenten als teambuilding, teambesprekingen en mogelijk later ook selectiemomenten. Om dit mogelijk
te maken wil hij proberen een grotere kweekvijver te creëren,
om verschillende equipes samen te stellen op specialisme. Een
aparte cross-selectie, baanploeg of marathonteam is er nu nog
niet. De beste lopers, waaronder onze collega Pieter van Beekveld, doen nu nog aan alle verschillende disciplines mee.
Raimond gruwelt van de gedachte dat straks tijdens het MNK/
MWK Marathon in Eindhoven zijn toppers Iwan Kamminga &
Pieter voor hun privésponsor uitkomen. Deze wedstrijd staat
trouwens open voor alle Defensie medewerkers als officieel
Militair Kampioenschap. Raimond heeft ook al toekomstvisie!
NB: Raimond is overigens eerder al eens gefilmd tijdens een
interview. Deze videofilm, afgewisseld met actiebeelden kun je
hier bekijken.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 14
Zandloper
Erben Wennemars
Door Paul Lindeboom
Dinsdag 11 maart werd in Stroe de BIMS-Jaardag georganiseerd. Een bijeenkomst met de verzamelde militaire
sportequipes van Defensie. Met een vertegenwoordiging van de chef d'equipes, trainers, coaches en atleten.
Op deze dag werd bekend gemaakt dat Angelique van der Linden wegens haar jarenlange prestaties binnen de
militaire triathlonploeg de J.C. Maassenprijs ontving. En presenteerde de Militaire Vijfkampploeg zich in het bijzonder.
De dag werd afgesloten met Erben Wennemars. Naast een verdienstelijk schaatssprinter, tegenwoordig ook een
verdienstelijk spreker…
Hieronder een verslag van zijn lezing door Paul Lindeboom.
Motivatie
De “lezing” van deze acht-voudige wereldkampioen sprint ging over motivatie, waarbij hij veelvuldig putte uit
zijn 15 jaar lange carrière. M.b.t. intrinsieke motivatie hoefde hij weinig te doen, want vanaf ongeveer 10-jarige
leeftijd wilde hij al schaatskampioen worden. Hij wilde altijd al de beste zijn, tot het bijna ziekelijke af. (Maakt
op dat moment een gebaar met zijn elleboog, de vanuit het voetbal welbekende hoek.)
Nu, na afloop van zijn schaatscarrière, stelt hij zichzelf de vraag waar hij het meest trots op was? Op zijn vele
medailles? Nee, hij is het meest trots op de wijze waarop hij deze behaalt heeft, door elke dag 110% inzet te
tonen.
Zijn intrinsieke motivatie was dan ook niet moeilijk, hij deed iets wat hij heel graag wilde. Zijn droom najagen.
Zijn doelstelling luidde daarvoor: “ik wil winnen ten koste van alles”.
Een verhaal om dat te illustreren. Hij zit op een van zijn 200 hoteldagen in zijn uppie op een kamertje en verveelt zich stierlijk. Hij overdenkt waar hij op dat moment in de pikorde staat en wat hij er allemaal voor doet en
laat. Weet dat hij hard traint, maar dat zijn concurrenten dat ook doen en de verschillen zeer klein zijn in de
top. Op een gegeven moment kijkt naar zijn schaatsen. Hij weet dat er slechts twee merken zijn waarop nagenoeg elke schaatser zijn wedstrijden aflegt. En dat deze schaatsen nagenoeg identiek zijn en dat de schaats an
sich niet van doorslaggevend karakter zal zijn. Komt tot de conclusie dat om te winnen deze schaats dus niet
meer identiek moet zijn. Hij schuurt de carbon buitenkant aan de kant van de wreef dunner – dat kan want de
schoenen zijn van carbon – om te proberen aan deze binnenkant een wat levendiger gevoel aan de
schoen mee te geven, om in de binnenbochten en
betere afzet te kunnen geven.
Hij weet dat hij een groot risico neemt, want met 60
km/u uit de bocht in de boarding vliegen is geen
pretje en heeft hem al een keer een gebroken
schouderblad en arm uit de kom opgeleverd. (Toen
de grote Noor Njus hem op de OS van 1998 schepte
in de eerste bocht van de tweede 500m, waardoor
hij in topvorm niet kon deelnemen aan de 1000m,
de afstand waarop hij mogelijk goud had kunnen
bemachtigen.) Dat risico neemt hij, want zijn doelstelling is winnen ten koste van alles.
Starter
Nog een verhaal. Erben maakte voor zichzelf altijd
een wedstrijdanalyse, om te kunnen bepalen waarop hij het verschil kon maken. Waarbij hij de op dat
moment favoriete afstand van 1000m omschreef
als: de eerste 200m zo hard mogelijk, de volgende
ronde van 400m zien het verval zo gering mogelijk te houden en de laatste 400m vol in de verzuring niet proberen niet dood te gaan.
Kwam tot de conclusie dat hij t.o.v. van de concurrentie nergens een duidelijk winstpunt zag, behalve de start.
Hij was dan ook de enige die op de vrijdagavond gebruik maakte van de mogelijkheid voor een proefstart. Had
al duizenden starts geoefend in de trainingen, maar wilde contact leggen met de starters die ook elk weekend in
de hotels logeerden.
Maakte dus een proefstart en vroeg dan steevast hoe de starter vond dat hij het deed. Als die vond dat hij te
snel doorzakte naar de startpositie, oefende hij het net zolang tot de starter aangaf dat het volgens hem goed
was. Bij de teruggang naar het hotel knoopte hij altijd een gesprekje aan met de starter en informeerde dat
steevast “hoe gaat het met de kinderen”.
Erben was er van overtuigd dat hij de dag erna bij een eerste poging om in het schot te vallen bij geringe twijfel
niet terug geschoten zou worden en op deze manier een bij sprint belangrijke tiende van een seconde kon scoren. Willen winnen ten koste van alles.
Over die intrinsieke motivatie meldt Wennemars ook nog even op dat hij voor of tijdens alle NK’s, EK’s, WK’s,
World Cups en Olympische Spelen nooit ziek is geweest. Wél vaak de maandag er na. Zichzelf continue zo sterk
motiveren dat de geest in staat werd het lichaam te overheersen. Het verschil tussen de echte topsporter die wil
winnen en de sporter die het leuk vind er bij te zijn.
Een andere succesfactor was het aanvaarden van tegenslagen. De Nederlandse manier van verliezen wilde Erben niet aanhangen. Geen ‘ja, maar’ of zoeken naar excuses maar door naar de volgende wedstrijd en dan beter.
De keer dat hij een zware liesblessure had en niet kon schaatsen greep hij niet aan om zielig te zijn, maar even
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 15
Zandloper
Erben Wennemars (vervolg)
iets meer aandacht schenken aan het thuisfront en veel fietskilometers om zijn basisconditie te versterken, in het
besef dat hij met al zijn sprintwedstrijden hoog in de pyramide van piekbelastingen zat waarmee hij zijn basis
verzwakte.
Zijn derde punt was zichzelf vaak de vraag blijven stellen: ‘waarvoor doe je het’? Hij memoreert zijn wekelijkse
zaterdagtraining op een vuilnisbelt vlakbij Zwolle. Die training besloeg vier keer één minuut tegen die vuilnisbelt
op hardlopen. En daarna tien minuten rust. “Ja, mensen, dat is nog eens een training van een topsporter….”
Die minuut was echter een bijzondere. De eerste acht seconden waren op de Usain Bolt manier, keihard sprinten,
en die volgende 52 seconden dat tempo zo lang mogelijk volhouden. Die tien minuten herstel had hij nodig om
waggelend naar beneden te gaan en hij had na die eerste keer al koppijn van de inspanning. Na de tweede sprint
had hij koppijn en braakneigingen, na de derde keer moest hij kotsen en die vierde was overleven. Zijn geest
verzette zich elke zaterdag tegen deze training, hij stapte al trillend de auto in, maar deze training deed hij élke
zaterdag want hij vroeg zich telkens af ‘waarvoor doe je het’?
Hij wilde wereldkampioen worden en had daar alles voor over. Wist dat hij voor die laatste 200m van zijn favoriete 1000m sprint een zo hoog mogelijke zuurtolerantie nodig had. En werd meerdere malen wereldkampioen.
Acht keer zelfs!
Erben over zijn trainers:
 Leen Pfrommer: zijn eerste trainer, in Jong Oranje. Van hem vooral geleerd over de normen en waarden binnen
de schaatswereld (Pfrommer was militair) en alle verschillende vormen van trainen.
 Peter Mueller: zijn mental coach. Erben was boerenzoon en opgegroeid met het motto ‘doe maar gewoon’. Mueller was juist van ‘alles kan tot het tegendeel bewezen is’. Praatte hem zelfvertrouwen aan en ging geloven in
een wereldrecord.
 Jac Orie: een kenniscoach die niet slechts vertelde wat hij moest trainen maar ook het waarom ervan.
 Gerard Kemkers: de coach van het samenwerken, samen naar een oplossing toewerken om een topprestatie
neer te gaan zetten.
 TRAINERSWISSELINGEN VOLGENS ERBEN: VERANDERING VAN SPIJS DOET ETEN
Tegenwoordig ook een begenadigd spreker...
Erben Wennemars aan het werk voor één van zijn
acht wereldtitels...
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 16
Zandloper
LO/Sport kort
RIK VAN TRIGT BONDSCOACH
Rik van Trigt heeft een rijke
carrière als triatleet achter
de rug. Tijdens de hoogtijdagen van de hele triathlon
scoorde hij in Almere, dat
toen steevast 1000 deelnemers het Gooimeer in zag duiken, vier keer een derde
podiumplek. Zijn beste tijd van 8:19:21 is zelfs nu nog
een tijd waar de winnaars van de laatste edities slechts
van durven dromen.
Ook internationaal sprak Rik een stevig woordje mee en
behaalde tijdens het EK in 1991 een top-tien klassering.
Vrienden Dienstvak LO/Sport
Laten we elkaar bereiken, boeien, binden,
betrekken en bedienen!
Ondersteun ons door jaarlijks vijf euro
bij te dragen.
Natuurlijk kan de Stichting Vrienden Dienstvak
LO/Sport zonder inkomsten niet bestaan. In de toekomst willen we via sponsors en adverteerders proberen inkomsten te genereren maar voorlopig zijn
we afhankelijk van onze vrienden.
Rik van Trigt heeft een rijke carrière in het vooruitzicht.
O.a. zijn functie als trainingsdeskundige bij het TGTF en
zijn jarenlange functie als trainer/coach van het militaire
triathlonteam werden beloond met zijn aanstelling als
bondscoach van de Nederlandse atleten van de Long Distance.
Klik hier voor het artikel over zijn aanstelling.
Daarom rekenen we op onze LO/Sportvrienden (van
alle krijgsmachtdelen). Ondersteun je de doelstellingen van de Stichting "Vrienden Dienstvak LO/
Sport"?
Voor slechts vijf euro ben je vriend van de Stichting
tot 1 januari 2015.
Voor "vrienden" zullen er allerlei voordelen gaan
komen zoals toegang tot extra informatie op de site
en financieel voordeel bij activiteiten. Belangrijkste
doelstelling in de opstartfase is vooralsnog echter
het ondersteunen van de Stichting.
Inmiddels hebben al een aantal LO/Sportinstructeurs
en oud-LO/Sporters aangegeven donateur te willen
worden en de leden van het LO/Sportofficierenfonds
worden ook allen vriend/donateur. Hopelijk krijgen
zij veel navolging.
Wil je "Vriend Dienstvak LO/Sport" worden, neem
dan contact op met penningmeester Michel van Dongen via [email protected] of maak €
5 over op Rabo-bankrekening 148 44 89 76 van de
Stichting Vrienden Dienstvak LO/Sport o.v.v. donateur en je naam en (mail)adres.
weest voor de huidige stagiaires en KL doorstromers.
Deze groep heeft zich van de beste kant laten zien en
zijn allemaal “opleidbaar” bevonden. Eind mei/begin juni
zal er nog een niveaumeting plaatsvinden voor de zgn.
“spijkerbroeken”. Dat het beroep sportinstructeur nog
steeds in trek is blijkt wel uit de ruim 50 sollicitanten
binnen twee weken. Inmiddels is de vacature op de site
www.werkenbijdefensie.nl alweer verdwenen.
Niveaumeting
De LO/Sportorganisatie zoekt weer nieuwe LO/
Sportinstructeurs. Voor sommigen een mededeling
die de wenkbrauwen doen fronsen.
Voor velen gaan de wenkbrauwen weer in de normale stand als we vertellen dat deze instructeurs
pas de tweede helft van 2015 op de sportgroepen
landen. Inmiddels is de eerste niveaumeting geWWW.FITFORACTION.NL
Pagina 17
Zandloper
LO/Sport kort
BROC steunt KMAR met voorbereiding op Nuclear Security Summit.
Door: Hans Wakelkamp
Voorkomen van nucleair terrorisme
De Nuclear Security Summit 2014 (NSS) was een wereldtop, met als doel nucleair
terrorisme wereldwijd te voorkomen.
Op 24 en 25 maart 2014 kwamen er in het World Forum in Den Haag 58 wereldleiders, 5000 delegatieleden en 3000 journalisten bijeen om concrete afspraken
te maken om nucleair terrorisme te voorkomen.
Er werd gesproken over het voorkomen van nucleair terrorisme door, het verminderen van nucleair materiaal in de wereld, het materiaal nog beter te beschermen en het versterken van de internationale samenwerking.
Het was de grootste top die ooit in Nederland is georganiseerd.
Veiligheid
Er zouden die dagen groeperingen zijn om hun standpunten te laten gelden. Sommige groeperingen staan bekend om hun gewelddadige manier van optreden, waarbij fysiek geweld niet wordt geschuwd…..
Om de veiligheid te waarborgen werden 13000 politieagenten en 7000 militairen ingezet.
Het was het grootste veiligheidsproject wat Nederland ooit heeft georganiseerd.
Achtervolging
In de aanloop naar de top heeft de BROC tijdens een saamhorigheidsdag, steun verleend aan de KMAR. Zij zijn
als groepering ingezet om de aanhoudingseenheid (AE) te trainen in de achtervolging (te voet en met de auto)
en in aanhoudingstechnieken.
Wij werden als gewelddadige types in het draaiboek weggezet en systematisch gearresteerd.
Voor de AE is het een uitdaging niet zichtbaar te zijn en onverwacht iemand te kunnen arresteren.
Juiste tactische inzet, goede communicatie en feilloze samenwerking zijn daarin kenmerkend.
Voor de BROC (figuranten) was het een sport om de AE te ontdekken en tijdens de aanhouding voldoende weerstand te bieden, zodat de AE het lastig heeft.
Aanhouding
We mochten ons verzetten tijdens de aanhouding, maar moesten wel rekening houden met het verzet. Wat je
aan verzet geeft, wordt met gelijke proporties beantwoord door de AE.
Onverwacht en flitsend werden wij een voor een opgepakt en in de boeien geslagen.
Tijdens de aanhouding had je eigenlijk geen schijn van kans tegen de goed getrainde AE.
De dag werd op de KWIII kazerne in Apeldoorn geëvalueerd.
De sectie commandant AE en IBT trainers bedankten ons voor de steunverlening en waardevolle feedback.
De BROC is een ervaring rijker en heeft een bijdrage kunnen leveren aan de voorbereidingen van de grootste
beveiligingsoperatie van Nederland ooit in de geschiedenis.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 18
Zandloper
LO/Sport kort
Vanaf begin maart 2014 werd bij BNN de serie ‘De Langste Dag’ uitgezonden. Hierin herbeleven Nederlandse jongeren deze D-Day (6 Juni 1944), Tienduizenden jonge soldaten worden op de stranden van Normandië gedropt om de Duitsers te verdrijven.
Defensie verleent medewerking aan dit programma, onder andere met de LO/
Sportorganisatie KL. Onze collega, smi Niek van Gils werkte aan het programma
mee. De redactie stelde hem enkele vragen.
Heb je al veel reacties gehad over de eerste uitzendingen?
Heel veel, niet alleen op het werk maar ook thuis en op de gsm. Niet alleen van
direkte collega’s maar ook van personen die ik al jaren niet heb gesproken. En tussen al die berichten zitten soms ook personen bij van wie je het één, twee, drie
niet zou verwachten!!!
Ben je inmiddels al meerdere keren herkend (in je dorp of op de kazerne)
en daarop aangesproken? Zo ja, hoe ervaar je dat?
Afgelopen week op wintersport spraken mensen mij aan omdat ze mij herkenden
van de intro-filmpjes op BNN. Zelf had ik op dat moment nog niets gezien en vond
het eigenlijk maar niets. Hallo, mag ik wel bij jou in de buurt staan? Snapte ik niet
waar ze het over hadden. Ik was zelf nl. ook benieuwd. Doordat BNN de afleveringen naar voren heeft geschoven, was het moment om met alle instructeurs de eerste aflevering te kijken ook verschoven. En die viel dus precies in mijn vakantie. Voor de rest vind ik het allemaal wel prima.
Ben je op grond van je deelname aan dit programma al benaderd met aanbiedingen voor andere programma’s of (door Endemol) of voor de rol van drill-sergeant in een oorlogsfilm?
Op de laatste dag in Parijs heb ik met Patrick Lodiers een leuk gesprek gehad. Ik zal niet specifiek op alle details
ingaan, en ja, daar hebben we het wel over bepaalde zaken zoals een vervolg gehad. Wat in het vat zit…
Hoe ervaar je het programma zelf nu je het terug ziet in een gemonteerde versie en op het tvscherm?
Ik kreeg een paar maand geleden een uitnodiging om, bij Eyeworks in Amsterdam, te komen kijken op alle afdelingen. Dus daar waar Reinout Oerlemans de scepter zwaaide en de stagiaires 500 uur aan beeld- en tekstmateriaal uitschrijven tot aan het knippen, plakken monteren, muziek bijvoegen, enz. Samen met een van de producers ben ik daar de hele dag geweest en kon zien wat ze van plan waren. Wat ze uiteindelijk allemaal laten terugkomen, is voor mij ook een verrassing. In de eerste aflevering had ik gehoopt dat ze bepaalde zaken zouden
laten zien maar die kwamen niet in beeld. Sie Communicatie van LMB en Staf CLAS hebben ook continue het gehele proces bewaakt om ervoor te zorgen dat het juiste op het beeldscherm verschijnt. Soms denk ik wel eens:
had ik maar dit of dat geroepen maar ja, dat is achteraf.
Wat vond je zelf de meest opmerkelijke scene / gebeurtenis?
Het moment dat ze daadwerkelijk boven Normandië gaan springen uit een Dakota uit de tweede Wereldoorlog
was echt briljant. Het hele dorp was uitgelopen, de burgemeester had zijn grond vrijgegeven, de zon scheen en
iedereen kwam zonder kleerscheuren beneden op het verzamelpunt.
Dan praat je over kinderen waarvan de meeste een week daarvoor nog nooit een vliegtuig van binnen hadden
gezien. En dat gebeurt dan op een plek waar ze daadwerkelijk op die bewuste dag ook gesprongen zijn.
Dieptepunt was in het voortraject waarbij een van de deelnemers tijdens de opleiding parachutespringen zijn bovenbeen breekt en ergens op een akker ligt.
Daar ontstaat een woordenwisseling met aan de ene kant mensen die kijkcijfers aan het filmen zijn en aan de
andere kant twee boeren die geen pottenkijkers op hun erf willen hebben. Ethiek ...
Smi Niek van Gils spreekt een deelnemer van ‘de Langste dag’ toe...
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 19
Zandloper
LO/Sport kort
200 JAAR BESTAAN BETEKENT 200 KM FIETSEN
De LO/Sportorganisatie heeft verschillende projecten t.a.v. “200 jaar KL” dit jaar. Een drietal LO/
Sport collega’s verlenen hun steun aan de fietstocht “200 voor de toekomst”, te weten Gertjan de
Brouwer, Klaas-Jan Kin en Luuk Nissen. Deze
tocht komt uit de koker van C-LAS, Ltgen de
Kruijf. Samen met zijn ondercommandanten en
een aantal prominenten (waaronder Marianne Vos
en Jan Jansen) gaat C-LAS van Waterloo naar
Utrecht wielrennen. Verdeeld over twee dagen
gaat er in het Paasweekend dus een pelotonnetje
fietsers over de Belgische en Nederlandse wegen.
Er zal stil worden gestaan bij verschillende (krijgs)
historische plaatsen, zoals Waterloo, Hamont, Budel, Roermond, Mill, Beneden-Leeuwen, Rhenen
en Utrecht. Een historicus zal hier een verhaal
houden en op sommige plekken zullen kransleggingen plaatsvinden. Gertjan is in dit project verantwoordelijk voor de mat/ost en Luuk en KlaasJan zijn verantwoordelijk voor de fietsroute. Een
uitgebreid verslag volgt t.z.t.
Beste Golfers, LO/Sport collega's.
De winter (hoezo winter?) is achter de rug. Inmiddels hebben we een uurtje langer licht, dus de korte broek (Jan
Maree !!) kan uit de kast. De golfbanen beginnen er weer Qualifying uit te zien. Tijd dus om de LO/Sport golfcompetitie weer op te pakken. We gaan gewoon door met het klassement zoals dat op de site van de Vrienden
LO/Sport is te zien. www.fitforaction.nl .Daar komen nog wat winteruitslagen bij, maar daar wacht ik even mee
tot er meer uitslagen zijn gemeld.
Inmiddels hebben zich 19 golfende collega's aangemeld met Meine de Boer als laatste nieuwkomer. Een mooi
aantal, maar dat moeten er meer kunnen worden, zeker als je naar de deelname van actieve LO/Sporters aan de
golfkampioenschappen van de afgelopen jaren kijkt.
Dus: daag een collega uit en laat deze competitie een succes worden.
Het lijkt ons leuk om dit jaar af te sluiten met een gezamenlijke golfdag ergens in Nederland. Mocht je een bijdrage willen leveren aan de organisatie van die dag of zelfs als gastheer op jouw baan willen optreden dan houden we ons aanbevolen.
Veel succes en vooral veel plezier met het komende golfjaar.
Hartelijke groeten,
Wil Maaswinkel
Rob Zimmermann
WWW.FITFORACTION.NL
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 20
Zandloper
Dienstvakdag 2014
2004—2014: Tien jaar Dienstvak LO/Sport
Nostalgie en Innovatie.
De jaarlijkse Dienstvakdag LO/Sport (DVD) zal in 2014 plaatsvinden op donderdag 11 september op de Bernhardkazerne in Amersfoort.
Het Dienstvak LO/Sport bestaat dit jaar tien jaar. Voor ons reden om tijdens de komende DVD ook eens terug te
kijken. Het thema voor de DVD 2014 is dan ook Nostalgie en Innovatie.
Net als in 2013 gaan we ook dit jaar met workshops werken. Nostalgie en Innovatie zullen in de workshops ruimschoots aan bod komen. Soms zal terug gekeken worden, hoe deden we dat in het verleden en soms kijken we
vooruit, wat zijn de oefengebieden van de toekomst. Ook zal er aandacht zijn voor de toekomst van de LO/
Sportorganisatie, hoe zorgen we ervoor dat we die professionele LO/Sportorganisatie blijven waar de Koninklijke
Landmacht behoefte aan heeft. De traditionele afsluiting bij de Kabouterhut zal dit jaar anders ingevuld worden.
Hoe?? Dat blijft nog even een verrassing.
In juni zal het definitieve programma bekend gemaakt
worden en kunnen de deelnemers hun voorkeuren voor
de workshops opgeven.
Evenals andere jaren is niet alleen actief-dienend LO/
Sportpersoneel maar zeker ook voormalig LO/
Sportpersoneel van harte uitgenodigd. Uiteraard zal er
voldoende ruimte zijn om elkaar weer te spreken en terug te kijken, er is ten tenslotte geen nostalgie zonder
verhalen uit de oude doos!
Zoals gezegd zal in juni verdere informatie verstrekt
worden tav het programma, hoe op te geven voor de
DVD en hoe op te geven voor de workshops.
Zet donderdag 11 september alvast in uw agenda!
Pilot ‘Fysieke Training 17 GFPI-C & 42BVE’
Door Richard Soree
In nauwe samenwerking tussen de LO/Sportgroep RvS en het fieldlab 13 MechBrig is onlangs een pilot van start
gegaan met het afnemen van nieuwe ‘blauwe’ en ‘groene’ testen.
De C-Cie van 17 GFPI heeft eerst een test voor algemene fitheid (blauw) gedaan (lichaamssamenstelling, kracht,
uithoudingsvermogen, explosiviteit en wendbaarheid). Later in die week volgde de ‘groene’ FIGHT (Fysieke Inzet
GereedHeids Test).
Onder leiding van Aoo Jeroen Mecking, Sm Richard Sorée en ritmeester Age de Wit (Fieldlab 13 Mechbrig)
(ondersteund door collega sportinstructeurs en medewerkers van TGTF) heeft de C-Cie kunnen laten zien waar
zij op dit moment toe in staat is. De twaalf weken na de test wordt met innovatieve programma’s gewerkt aan
individuele algemene- en operationele fitheid.
Aansluitend worden de testen herhaald om progressie te meten en om de nieuwe trainingsaanpak te evalueren.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 21
Zandloper
MRC Doorn, nieuwe LO/Sportlocatie?
Door André Wijnberger
Voorwoord Jan van den Dool
In 2013 heeft Lkol Jeroen Hulst, Commandant van het Militair Revalidatie Centrum (MRC), de LO/
Sportorganisatie benaderd met het verzoek om ondersteuning van LO/Sportpersoneel. Lkol Hulst, zelf een oudvijfkamper en begenadigd sporter, ziet de meerwaarde van de LO/Sportinstructeurs en hij wil graag, naast de
(sport)therapeuten, ook LO/Sportpersoneel tewerkstellen op het MRC om de revalidatie vanuit de LO/Sportkant
te begeleiden. Bovendien kan hiermee de overgang van revalidanten vanuit het MRC terug naar de eenheid wellicht verbeterd worden. Afgesproken is dat er binnen het MRC gezocht gaat worden naar één of twee VTE’n die in
de toekomst dan gevuld gaan worden door LO/Sportpersoneel.
Vooruitlopend op deze mogelijke invulling is Aoo Bart Haggeman, specialist in SMR, tot aan zijn FLO tewerkgesteld op het MRC.
Artikel André Wijnberger
Begin maart heeft u een stukje kunnen lezen over het vertrek van Aoo Bart Haggeman uit Schaarsbergen, met
als ultieme waardering de zilveren coin van Lumbl! (www.fitforaction.nl)
Door het praktische en het aangename te verenigen, ben ik vanuit Amersfoort
op de fiets naar Doorn gegaan, waar ik hem op zijn nieuwe werkplek heb opgezocht.
Bart past zich snel aan binnen zijn nieuwe werkomgeving en kijkt de eerste
periode vooral veel naar de arbeidsprocessen die daar lopen. Dit is uiteraard
een heel andere wereld in vergelijking met zijn vorige werkplek. Na een kop
koffie laat hij de fantastische nieuwe sportaccommodatie zien, die in het najaar van 2013 geopend is. Dat gaat ook gepaard met wat kinderziektes, maar
dat hoort er gewoon bij volgens de nuchtere Bart.
Hypermoderne apparatuur geeft de mogelijkheid optimaal te revalideren en we
kijken zelfs even mee bij iemand die op het “Caren” systeem bezig is met zijn
programma. Caren is een computer gestuurd programma, waar je in een soort
interactieve bioscoop staat. Het platform waar je op staat, kan in alle richtingen bewegen, de lopende band eronder kan ook in snelheid variëren, door bijvoorbeeld je gewicht naar voren of achteren te bewegen. Allerlei verschillende
beelden met lopen, fietsen of boten kunnen worden getoond en de patiënt
heeft allerlei sensoren op zijn/haar lichaam, die het beeld beïnvloeden. Uiteraard houdt de therapeut de mogelijkheid vanachter de werkplek alles bij te
sturen of daar waar nodig in te grijpen). Een geweldig mooi stukje techniek
wat daar gebruikt wordt, het liefst zou je het zelf ook meteen aan den lijve willen ondervinden, maar dat moeten
we maar even bewaren! Ook een eigen zwembad is er op het nieuwe complex gerealiseerd, veel beter dan dat je
in de auto moet stappen en met de mensen naar een gemeentelijk zwembad moet gaan pendelen. Nu is alles ‘in
eigen huis’ aanwezig en kun je de mensen optimaal bedienen.
Bart’s taak ligt hem vooral in het begeleiden en coachen van de wat jongere collegae die daar werken en daarnaast te proberen de verschillende afdelingen meer en beter samen te laten werken.
We zullen Bart binnenkort nogmaals polsen over zijn bevindingen, mocht u contact willen leggen met hem, kunt
u dat het beste doen door hem te mailen op zijn nieuwe account. Zijn MULAN is daar vrij lastig te activeren, vandaar dit mailadres gebruiken: [email protected]
Bart Haggeman, voor het
MRC in Doorn.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 22
Zandloper
Trainingsleer anno 1975
Door Hans Vogelaar
Inleidende toelichting door de redactie.
Onderstaand een uitgebreide (eerste) bijdrage van Hans Vogelaar. Hans was collega docent op het OCLO
(tegenwoordig: LOSS, red) in Ossendrecht. Hij was één van de pioniers bij het (in 1975) vernieuwen van de opleiding, waarin beroepsonderofficieren werden omgeschoold tot LO/Sportinstructeur.
De opleiding duurde zes maanden (1000 contacturen) en de ambitie was het niveau CIOS (MBO 4) te halen.
Bij het vernieuwen van deze opleiding werden maatwerk leerstofstencils geschreven. Hans zat in de vakgroep die
o.a. het vak trainingsleer doceerde. Als fundament voor de theorie en werkwijze werd voor het holistische model
gekozen. Deze theoretisch- filosofische insteek werd consequent gevolgd.
Trainen wordt daarin gezien als verstoring van de homeostase. Het trainingseffect richt zich op het (verbeteren van het) vermogen het evenwicht
te herstellen.
In de gekozen holistische visie beperkt de verstoring zich niet tot het lichamelijke maar is het een verstoring van het geheel (lichaam en geest).
Een kijkje op de visie van toen…
Zijn er overeenkomsten met de huidige kijk op training…?
Dit artikel zal nog worden gevolgd door andere artikelen van Hans Vogelaar.
Filosofie van de trainingsleer
Inleiding.
“Hoe moet ik trainen"?
Een veel gehoorde vraag in de sport.
Elk mens is een uniek individueel wezen wat verschillend op zelfde situaties kan reageren. Hierdoor zijn oplossingen voor trainingsproblematiek zeer divers.
Hoewel wetenschap zich bewust is van het uniek zijn, zijn veel onderzoek resultaten gebaseerd op gemiddelden.
Het gemiddelde menselijke gedrag, de gemiddelde zuurstofopname bij ouderen, enz.
Sporten, trainen en begeleiden zijn vormen van menselijk gedrag.
Het gaat erom hoe we op dat gedrag zo effectief mogelijk invloed kunnen uitoefenen.
Hoe vinden we de juiste beïnvloedingsfactoren, trainingsbouwstenen?
Denkkaders in de vorm van modellen over menselijk functioneren in relatie met haar buitenwereldfactoren, gevormd door de sportsituatie, kunnen tot oplossingen leiden. Dat is trainingsleer. Trainingsleer kan
niet de pretentie hebben alle problemen op te lossen maar probeert een bijdrage te leveren door een inventarisering van beïnvloedingsfactoren aan de ene, en simpelweg een aanvulling voor de discussies, aan
de andere kant.
In welke situatie vinden we de mens die zich bezig houdt met sport? We zullen over een aantal zaken nagedacht
moeten hebben voordat we iets zinnigs over trainen en presteren kunnen zeggen,
Een visie op mens, maatschappij en sport moet als grondslag dienen voor theorie vorming over trainen en presteren.
Mensvisie
Dualistische mens visie, wat een scheiding tussen lichaam en geest veronderstelt, is anno nu van invloed op het
maatschappelijk denken en doen.
Het is een grondslag voor grote religieuze stromingen in de wereld welke elkaar vroeger en nu te vuur en te
zwaard bestrijden.
Men waardeert het geestelijke hoger dan het lichamelijke.
Dat maakt het bestuderen van de sport begeleidingsproblematiek ingewikkeld.
Mensen zijn religieuze sociale wezens. Zij hebben het vermogen zich te verwonderen over het hoe en waarom
van gebeurtenissen op deze aardkloot. Men wil verwondering en verantwoordelijkheden delen.
Door dat samen gaan van verwondering en verantwoordelijkheid ontstaan religies.
Verwondering gaat over in ontzag of angst voor hogere machten dan de mens zelf.
De mens is niet meer zelf verantwoordelijk voor haar gedrag maar legt dat in handen van de hogere macht. Zoals kruisjes slaan bij sport, bijgelovigheid, verdwazing, doping.
(Doping is het zoeken naar krachten buiten jezelf in plaats van uit jezelf. )
Anderen gaan uit van krachten in de mens zelf maar blijven in verwondering en met vragen.
Wij zijn ons bewust van het wonder van het menselijk functioneren in de sportbedrijvigheid.
Modellen van menselijk gedrag en functioneren geven ons een denkkader waarin we onderscheiden zonder te
scheiden.
Vele “lagen” theorieën, gaan er van uit dat de mens om goed te kunnen functioneren afhankelijk is van een aantal functioneerniveaus.
De niveaus beïnvloeden elkaar wederkerig. Lagere niveaus scheppen de voorwaarden voor hogere niveaus. Hogere niveaus geven sturing en zin.
Hoe hoger we in het model komen hoe moeilijker functies zijn te verklaren of te beïnvloeden.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 23
Zandloper
Trainingsleer anno 1975 (vervolg)
Het waarneembare menselijke gedrag vindt haar basis in de verschillende functioneer niveaus. Dat menselijk
gedrag is in zijn bewegen, trainen, sportiviteit door de buitenwereld te beïnvloeden.
Daar weten we nog niet alles van.
Om gedrag in de sport beter te begrijpen maken we voor ons denken gebruik van een model waarin menselijke
functies zijn te onderscheiden in vier niveaus. Door invloed uit te oefenen op de functioneerniveaus, de input,
beogen we gedrag, de output.
Model 1
Buitenwereld
Binnenwereld
Menselijke functioneer niveaus
Buitenwereld
1. Dingniveau
passief bewegen
fysische processen
chemische processen
Input:
2. Plantniveau
groei, voortplanting
stofwisseling
prikkelbaarheid
Trainings-
Output:
bouwstenen
Gedrag
3. Dierniveau
prikkelgeleiding
motoriek
instinct, emotie
4. Mensniveau
taalgebruik, denken
sociaal gedrag (normen, ethiek,
geloof in hogere machten.
esthetica)
De ervaring van de sporter en zijn waarneembare gedrag door de buitenwereld moet in volgorde van belangrijkheid worden teruggekoppeld naar elke beginsituatie.
We kijken steeds naar wat we erin gestopt hebben (input).
Dit model is bekend als het computermodel. Input gaat in de black box en geeft output welke geëvolueerd wordt
en teruggekoppeld in de input, enz..
De resultaten (output) worden na analyse verwerkt in de diverse trainingsbouwstenen.
Maatschappijvisie
Bij het denken over menselijk gedrag krijgen we te maken met de omgeving, de situatie, waarin de
mens zich wil of moet manifesteren, zijn buitenwereld.
Deze buitenwereld wordt niet alleen bepaald door klimatologische en land-schappelijke factoren, maar
ook door de structuren en leefpatronen van de omgeving waarin men leeft.
Bepaalde levensfilosofieën gaan er van uit dat de grond waarop men leeft en het voedsel wat zij produceert invloed heeft op erfelijkheid en karakterologische factoren van de mensen die op die grond leven. Sommigen wijzen bestaande maatschappij structuren totaal af met Utopia als drijvende kracht.
Ordeningen welke zijn aangebracht om het leven in groepen mogelijk te maken liggen ten grondslag aan allerlei maatschappelijke structuren. Later hebben deze zich ontwikkeld tot structuren in de "engere" zin zoals
gezin, school, sportvereniging, samenlevingsvormen waar de individuele mens door zijn gedrag vrij grote invloed uit kan oefenen, en structuren in "ruimere" zin waar het individu slechts geringe invloed uit kan oefenen, de staat, vakbeweging, politieke partij.
Maatschappij modellen zoals het kapitalistische model (consumptie, prestatie, materialisme) het model van Marx
(communisme, socialisme), Poldermodel (consensus), Taliban (fundamentalistische islam), Baader Meinhoff
(vernietiging van de huidige maatschappij en op de puinhopen daarvan een nieuwe, betere opbouwen) en Gandhi (Hindoeïsme, vrede en verdraagzaamheid) kunnen als uitgangspunt gelden. Geen van de modellen kan leiden tot een theorie die volledig, duidelijk, samenhangend en innerlijk zonder tegenstrijdigheden is. De nauwelijks te vatten menselijke maat.
Bij sportieve begeleiding moeten we inzicht hebben in zoveel mogelijk aspecten van maatschappelijke structuren
en gebeurtenissen. Deze vormen immers samen met de al genoemde factoren voor een belangrijk deel de
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 24
Zandloper
Trainingsleer anno 1975 (vervolg)
buitenwereld van de mens w aarmee haar binnenwereld steeds evenwicht tracht te vinden.
Sportvisie
Op de vraag, "Wat is nu eigenlijk sport ?", is men meestal niet in staat een definitie te formuleren waar eenieder zich in kan vinden.
Mens- en maatschappijvisie spelen een belangrijke rol in de definiëring van sport. Meestal zien we een aantal kernwoorden in de definities voorkomen.
Prestatie, presteren, wedijver, samenwerking, plezier, ontspanning, gezondheid, recreatie, wedstrijdsport en
welbevinden keren steeds terug.
In ieder geval is sport bedrijven een vorm van menselijk functioneren en daarom aan alle daarvoor bepalende
factoren onderhevig. En, of nou sport een vorm van spel en spelen zou zijn of iets wat alleen maar gericht is op
presteren. Het IS menselijk functioneren, en wordt misschien daarom wel gezien als afspiegeling van de maatschappij.
In Nederland spreekt men van breedtesport en topsport. Breedte sport is afhankelijk van subsidies, contributies en vrijwilligers. Een belangrijke pijler in het maatschappelijk leven van veel mensen.
Top of tobsport is volledig afhankelijk geworden van sponsoring door bedrijfsleven en overheid. Weliswaar een bedrijfstak waar veel mensen passief genoegen aan beleven maar onvermogend om aan economische wetten te voldoen. Gechargeerd; zonder Lotto geen topsport, zonder loterijen, bingo, oliebollen
enz., geen breedtesport.
Sport brengt veel, betekent veel in de levens van veel burgers. Als maatschappelijke factor echter alleen
er toe doend, als Oranje scoort. Anders dan de als serieus ervaren zaken zoals justitie, veiligheid, defensie, gezondheid en onderwijs.
Presteren en wedijver horen bij sport.
In de huidige visie op sport wordt erg veel belang gehecht aan presteren. In tegenstelling tot spel heeft
sport het doel de ander het spelen moeilijk te maken. Tennisspel is bijvoorbeeld elkaar de bal toe spelen
terwijl tennissport het juist de ander onmogelijk wil maken de bal terug te spelen.
Sport een afspiegeling van de maatschappij?
In de maatschappij is presteren, carrière maken, enz., overgewaardeerd. Sport als verschijningsvorm kan
het niet helpen dat zij als speeltuin voor presteren zowel in positieve als negatieve zin kan worden gebruikt.
Het blijft mensenwerk. Een filosofie over presteren komt voort vanuit de idee over mens en maatschappij
die men heeft.
Presteren is "bemeesteren" van een nieuwe situatie of een reeks nieuwe situaties. Bemeesteren betekent:
“zich meester maken van”.
Wanneer de mens een ongekende situatie bemeestert, heeft ze gepresteerd.
Door geredeneerd is dat het bemeesteren van elke situatie na "NU".
Het kind wat voor het eerst staat heeft een nieuwe situatie bemeesterd en dus gepresteerd.
Hoe groter de onbekendheid met situaties, hoe groter het veld van presteren.
Het bemeesteren van situaties in de sport wordt uitgedrukt in: afstand, tijd punten en geld.
Als we deze grootheden als eindproduct zien van vele processen en factoren hebben we de prestatiemaat. Zo wordt sport beoordeeld. Het is slagen of falen.
Wij houden ons bezig met zowel het bemeesteren van het halen als het niet halen.
Door het niet halen, of falen, erbij te betrekken proberen we uitdrukking te geven aan de idee dat het kunnen
relativeren van een behaald resultaat een belangrijke bemeester situatie is.
De Zwitser Stanislas Wawrinka wint in januari 2014 de “Australian Open”. Hij is geïnspireerd door twee regels
van de Ierse dichter Samuel Beckett:
“Ever Tried. Ever Failed. No Matter. Try Again. Fail Again. Fail Better”
Gerrie Knetemann raakt in de lente van 1983 zwaar geblesseerd. Na een langdurige revalidatie wint hij
in 1985 de Amstel Gold Race en slaagt voor het diploma wielrentrainer.
Hij presteert in alle drie de situaties.
Trainingsbouwstenen of meer en minder bekende begeleidingsfactoren.
Bouwstenen die leiden tot bemeesteren van de afstand, tijd en punten
situatie. In de sport noemen we dit trainingsbouwstenen.
Maar er zijn meer factoren waar we rekening mee dienen te houden
bij presteren in sport.
We onderscheiden trainingsbouwstenen daarom als meer en minder
bekende begeleidingsfactoren. (model 3)
Hoe we de trainingsbouwstenen zullen invullen is sterk afhankelijk
van onze doelstelling welke voortkomt uit onze visie op de mens,
maatschappij en sport.
Wat is er zoal ontwikkeld in het werkveld van de sport tot nu toe?
In het denkmodel over menselijk functioneren (model 3) kijken we
per niveau welke wetenschappelijke disciplines interessant zijn om
geraadpleegd te worden voor het functioneren binnen de sport. Niet
alle wetenschappen houden zich specifiek ook met sport bezig. We
zouden dat wel willen. Er is nog genoeg werk te doen.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 25
Zandloper
Trainingsleer anno 1975 (vervolg)
model 3
Buitenwereld
Binnenwereld
Input
Buitenwereld
functioneer niveaus
trainingsbouwstenen
meer bekende begeleidingsfatoren
Antropobiologie
Biofysica
 mechanica
 kinesiologie
 aerodynamica
Materiaal
1.Dingniveau
Biochemie
Genetica
Voeding, Stofwisseling
2.Plantniveau
Inspanningsfysiologie
Duurtraining
Intervaltraining
Bewegingsleer
Training van de motoriek
 techniek
 kracht
 snelheid
Psychologie
 aanleg, talent
 instinct, emotie’s, stress
minder bekende begeleidings factoren
 mentale training
 medische begeleiding
 maatschappelijke begeleiding
 gezin, milieu
 pers en publiciteit
 pedagogie, sociologie.
3.Dierniveau
4.Mensniveau
Output
Menselijk gedrag
Trainingsgedrag
Sportgedrag
Training / Inspanningsfysiologie.
Trainen wil zeggen dat we het menselijke organisme bewust verstoren, uit evenwicht brengen.
Met trainingsbouwstenen willen we dat zo efficiënt mogelijk laten verlopen.
De mens maakt deel uit van een buitenwereld welke voortdurend bezig is haar binnenwereld te verstoren.
Om de gewenste toestand van evenwicht te bereiken, beschikt het menselijke organisme over talloze functioneer
mogelijkheden.
Die mogelijkheden noemen we binnenwereldfactoren.
Homeostasis
Dit woord kennen we uit de fysiologie als de term voor evenwicht. Homeostasis is de gewenste toestand, maar
zo goed als nooit bereikt.
Het doel van trainen is het menselijke organisme beter op verstoring van haar evenwicht te laten reageren. Nu,
maar ook later. Door te oefenen vergroten we het arbeidsaanpassingsvermogen.
Helaas is door de complexiteit van de mens (binnenwereld) het beoogde gedrag na training niet altijd voorspelbaar. Ga het rijtje onbekende, meer en minderbekende beïnvloedingsfactoren maar langs.
We moeten bescheiden zijn over de resultaten van onze noeste trainingsarbeid.
Toch levert veel en georganiseerd oefenen verbetering op.
De mens is in staat verstoringen op haar evenwicht tussen haar binnen- en buitenwereld gepast op te lossen.
Eigenlijk is zij daar steeds mee bezig.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 26
Zandloper
Trainingsleer anno 1975 (vervolg)
Buitenwereld
Binnenwereld
Zo ook de simpelste lichaamscel. Zij zal constant naar homeostasis streven.
model 4
Homeostasis
Milieu interieur
Milieu exterieur
Evenwicht
Trainings effecten
Dingniveau
Het bewegen wordt meer afgestemd op de voor dingniveau geldende mechanische, fysische en chemische wetten (bijv. minder gewicht verplaatsen).
Plantniveau
Verbetering van de opname alsmede het transport en afgifte van zuurstof en koolzuur. Door een grotere prikkelbaarheid en een beter verlopend energetisch proces raken spiercellen beter ingesteld op meer contractie.
Dierniveau
Betere en meer bloedvaten rond de spiercellen. Verbetering van de pompwerking van het hart als gevolg van de
dikte van de hartspier en de prikkelgeleiding over de hartspier. Conditieverbetering en vermeerdering van de
aan- en afvoerende vaten voor het hart zelf.
Een efficiënte regulatie van de ventilatie.
Een beter gecoördineerd bewegen.
Mensniveau
De mens leert beter omgaan met de verstoorde evenwichtssituaties als gevolg van arbeid. De mens voelt zich
meer mens, enz.
Er moest flink worden gestudeerd in
1975...
Het OCLO was destijds op de Koningin
Wilhelminakazerne te Ossendrecht
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 27
Zandloper
Freedom Trail
http://freedom-trail.nl/freedom-trail
De Freedom Trail is een nieuw sportief evenement voor, door en met geüniformeerden. Tijdens deze tocht op
5 en 6 juni 2014 zullen honderden po litie- en brandweermedewerkers, militairen en veteranen in estafettevorm per motor, fietsend, hardlopend, skeelerend, raftend en zwemmend laten zien waar zij voor staan: een
vreedzame en veilige samenleving.
De Freedom Trail volgt deels de route die de geallieerden precies 70 jaar geleden aflegden toen zij Europa bevrijdden: van Normandië naar Berlijn.
Met de trail zamelen deelnemers tevens geld in voor collegiale ondersteuning bij politie, brandweer
en veteranenzorg, zoals een buddyproject en inloophuizen voor veteranen.
Kortom, een zegetocht waarbij centraal staat: de onderlinge kameraadschap, saamhorigheid en solidariteit onder
geüniformeerden in een samenleving die het werk en de inzet van politie, brandweer en militairen waardeert en
erkent.
Freedom Trail: een collegiaal en sportief evenement langs plaatsen die wijzen op het feit dat vrijheid, vrede en
veiligheid niet vanzelfsprekend zijn
De Freedom Trail is een initiatief van Stichting Waardering Erkenning Politie en het Veteraneninstituut en wordt
van harte ondersteund door de Nationale Politie, de Brandweer en het ministerie van Defensie.
Op 4 juni 2014 verzamelen zich honderden motorrijders in respectievelijk Duitsland en Frankrijk om zich voor te
bereiden op het begin van de Freedom Trail.
Op 5 juni 2014 vertrekken zowel in Berlijn als in Normandië 150 motorrijders. Om tien uur zal er gestart worden
onder de Brandenburger Tor en Utah Beach.
Via historische plekken zullen beide groepen motorrijders richting Nederlandse grens rijden. In de buurt van de
grens zullen de deelnemers voor de nacht gelegerd worden.
Op 6 juni 2014 verzamelen honderden fietsers zich op vier locaties in Nederland, te weten: Vught, Nijmegen,
Den Haag en Westerbork.
Rond negen uur zullen op deze locaties de motorrijders uit Duitsland en Frankrijk aankomen om de voortgang
van de Freedom Trail in handen te geven van de fietsers.
De fietspelotons zullen vanuit het Zuiden, Westen, Oosten en Noorden via –deels- historische locaties rijden in de
richting van Almere, Huizen, Zeewolde en Harderwijk. Op deze locaties zullen de fietsers het estafette stokje
doorgeven aan skeeleraars en hardlopers, die ervoor zullen zorgen dat we uiteindelijk zullen aankomen bij het
Veluwemeer, waar rafters en zwemmers het laatste deel van de Freedom Trail voor hun rekening nemen.
Een afsluitende manifestatie met deelname van de Commandant der Strijdkrachten en de Korpschef Nationale
Politie is gepland in het Dolfinarium in Harderwijk.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 28
Zandloper
ROC Zadkine en Martijn Merx
Door: Martijn Krabshuis
‘Het moet April 2013 zijn geweest toen ik in mijn huidige functie, Begeleider ROC, voor het eerst vanuit het
pittoreske Almelo helemaal alleen naar Rotterdam mocht gaan om kennis te maken met de sport docenten van
het ROC Zadkine te Rotterdam.
De rit begon via zandpaden die overliepen in klinkerpaden, met uiteindelijk een asfaltweg. Soms wel met vier
banen! Auto’s in overvloed, soms zoveel dat ik stil moest staan. Na ruim twee uur te hebben gereden kwam ik
dan eindelijk aan in een grote stad’
De verwoeste stad is een beeld dat Ossip Zadkine maakte naar aanleiding van het bombardement op Rotterdam.
Het is op 15 mei 1953 onthuld en staat op het Plein 1940, aan de Leuvehaven, naast het Maritiem Museum in
Rotterdam. Het beeld is een Rijksmonument.
Het beeld wil de vernietiging van de stad door de Duitsers in herinnering brengen. Zelf zei de kunstenaar over de
sculptuur: "De menselijke pijn bewaren, die veroorzaakt werd aan een stad, die alleen maar het verlangen had
te leven en zich uit te breiden als een woud, bij de goddelijke genade. Een angstkreet voor de onmenselijke
wreedheid (...) En ook een les voor de toekomst, voor de dageraden van diegenen die jonger zijn dan wij".
Nu sommige vooroordelen en kennis de revue gepasseerd zijn wil ik jullie voorstellen aan:
Martijn Merx, sportdocent ROC Zadkine.
Verleden:
2000-2004 sportinstructeur GSK
Heden:
 Sport docent Veiligheid en Vakmanschap ROC Zadkine
 Natres sportinstructeur.
Zeven vragen aan Martijn.
1. Martijn, als je nu terugkijkt op je overgang van militair sportinstructeur naar particulier sportdocent, wat vond je dan het meest lastig om mee om te gaan?
Binnen defensie is er een duidelijke structuur waardoor het meeste overzichtelijk en duidelijk is. Toen ik hier begon met werken, was er weinig structuur en dacht ‘waar ben ik in beland’? De eerste drie maanden waren erg
lastig en kon moeilijk mijn plekje vinden. In deze periode heb ik ook gesolliciteerd op een functie bij de KLU
maar ze konden mij maar een contract voor een jaar geven omdat de ‘stoel’ al vergeven was aan iemand in opleiding. Dat de collegialiteit echt uniek is bij de LO/Sportorganisatie blijkt wel uit het feit dat de sportgroep GSK
van toen nog steeds één keer per jaar samenkomt.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 29
Zandloper
ROC Zadkine en Martijn Merx (vervolg)
2. En wat vond je de meest positieve verandering?
Door de veelzijdigheid van het werk is geen dag hetzelfde, het is hard werken maar de voldoening is groot. In
2005 heb ik bewust de overstap van Sport en Bewegen naar toen nog OJKL gemaakt. Met de ervaring en de link
naar defensie was dit een uitdagende job. Behalve sport docent ben ik SLB’er (Studie Loopbaan Begeleider, red.)
en zit ik in verschillende werkgroepen. Mijn functie vergelijk ik weleens met een C-sportgroep. Doordat ik toen
weer regelmatig op kazernes kwam, begon het ook wel weer te kriebelen om aan de slag te gaan als LO/
Sportinstructeur bij defensie. Na een paar oriënterende gesprekken was de conclusie: ik blijf op school werkzaam. Dit was echter binnen de organisatie niet geheel duidelijk: tijdens een stage bezoek in Oirschot werd ik
gebeld door de C-sportgroep met de vraag waar ik bleef, ik stond namelijk op het rooster dat ik mij deze maandag moest melden op het sportbureau. Heb toen maar een bezoekje gebracht aan de sportgroep om verduidelijking te geven….
3. Hoe ziet in grote lijnen een gemiddelde lesweek er uit?
Binnen de VeVa opleiding zijn er twee niveaus. Niveau twee zijn de manschappen en niveau drie de
onderofficieren. Niveau twee duurt gemiddeld anderhalf jaar en niveau drie duurt twee en een half jaar. De ritmiek is drie weken school en één week stage op een defensie locatie, afhankelijk welke richting je hebt gekozen.
We zijn één van de grotere ROC’a van Nederland. Met 13 klassen met verschillende niveaus en uitstoomrichtingen, zoals GROP en Techniek, hebben we drukke dagen. Gemiddeld heb ik 20 contacturen in de week. De sportlessen die ik geef variëren van fitness tot zelfverdediging. Buiten de contacturen heb je je planning en begeleiding van de studenten. Als de leerlingen op stage zijn, bezoek ik verschillende locaties. Er is dus altijd werk! Het
voordeel is dat er in ons team vier oud sportinstructeurs (naast Martijn ook Richard Anker, Tim Hoogeweegen en
Rob op ten Berg (teamleider), red.) zitten en elkaar goed kunnen aanvullen, mocht dat nodig zijn.
4. Als je de VeVa-sport zou moeten omschrijven met de termen macro-, meso- en microplanning, hoe
ziet de planning er dan uit?
De opleiding is op fysiek gebied weggeschreven door de BOTO groep van de sportorganisatie. In het LOFT document staat omschreven waar we de accenten moeten leggen in een bepaalde periode of welke doelstellingen gehaald dienen te worden over de gehele opleiding. De leerlingen worden tijdens de opleiding verschillende keren
getoetst om te kijken of er progressie is. De conditieproef, zwemmen, duurloop en touwklimmen zijn belangrijke
meetpunten. Gemiddeld heeft de leerling acht sporturen per week en om de week gaan de militaire instructeurs
op school met de leerlingen marsen. Het is aan ons om de lessen zo te verzorgen dat we het ‘juiste’ trainen. Als
ik een voorbeeld mag geven: het trainen van het kracht-uithoudingsvermogen kan in de fitness, maar natuurlijk
ook buiten d.m.v. terreinwerk. De afwisseling van de lessen maakt het uitdagend en leuk!
5. Welke middelen heb je ter beschikking om je sportlessen te kunnen geven?
In januari zijn wij met de opleiding verhuisd naar een nieuwbouw locatie in Hoogvliet. Door deze verhuizing hebben wij het geluk gehad dat we er op vooruit zijn gegaan qua accommodatie en materiaal, alles is gewoon nieuw!
We hebben drie grote sporthallen tot onze beschikking, een dojo, een cross fitbox, een tien meter klimwand, een
fitnessruimte en mountainbikes. Als we de school uit lopen en richting de Oude Maas gaan kunnen we ons prima
vermaken voor de groene lessen. Omdat we er nu prachtig bij zitten, biedt dit voor de toekomst perspectief om
de leerlingen nog beter aan de start te krijgen voor een carrière bij defensie.
6. Hoe bruikbaar is de begeleiding van de LO/Sportorganisatie in het algemeen en de BROCinstructeurs in het bijzonder?
In de opstart van de opleiding VeVa hebben we veel gebruik gemaakt van de kennis die er is en ons ook hard
gemaakt om de functie zoals die nu heet, BROC, te handhaven. Het is de snelste schakel voor school en defensie
op fysiek gebied. Dat de opleiding nu staat en we veel kennis in huis hebben, is het altijd goed dat er door een
derde met een andere blik naar ons wordt gekeken. Ook op fysiek gebied zullen er veranderingen plaats blijven vinden binnen defensie.
Afgelopen jaar heeft de BROC een bijscholing
zelfverdediging gegeven aan de burger sportdocenten. Het is goed dat dit gebeurt en ook
dat we voor de toekomst op de hoogte wordt
gehouden.
7. Hoe ziet je carrière er over 10 jaar eruit?
Deze doelgroep sluit het dichtst aan als sportinstructeur binnen defensie en ik heb het nog
erg naar mijn zin. Dit betekent niet dat ik niet
open sta voor andere uitdagingen, want je
bent nooit te oud om te leren. Denk dat voor
mij de ultieme uitdaging teamleider zal zijn
van een opleiding, en bij voorkeur VeVa natuurlijk.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 30
Zandloper
Fit for Action & Fit for Life
Door Rik van Trigt
Naar aanleiding van een stuk dat recent door collega Oscar Prins is geplaatst over de mentale skills van dartspeler Michael van Gerwen, voel ik de behoefte te reageren. Een reactie vanuit mijn achtergrond én vanuit het
hart...
In het betreffende stuk wordt gesproken over de mogelijkheid om dart als 36ste sport in het aanbiedingspakket
van de LO/Sportorganisatie op te nemen. Uiteraard ben ik onder indruk van de mentale skills van darters die op
topniveau, veelal onder hoge druk, presteren. Echter, het is in mijn ogen een flinke brug te ver de ‘fysieke getraindheid’ van de gemiddelde topdarter exemplarisch te laten zijn voor ons militair personeel, zoals in het stuk
zijdelings wordt gesuggereerd. Onderstaande ter onderbouwing van mijn stelling.
Overgewicht
Tijdens mijn werkzaamheden als trainingsdeskundige bij Trainingsgeneeskunde en Trainingsfysiologie (TGTF)
kom ik bijna dagelijks met militairen in aanraking die door verschillende omstandigheden niet meer in staat zijn
om te voldoen aan de voor de eenheid en het individu gestelde eisen. Wanneer die cliënten vanwege psychisch of
fysiek letsel niet meer inzetbaar zijn, is de reden van de verminderde inzetbaarheid duidelijk: deze groep wordt
hier buiten beschouwing gelaten. Daarentegen zullen we militairen (in alle leeftijdsgroepen) die door verschillende redenen te kampen hebben met overgewicht – en dus overeenkomsten vertonen met de grootheden uit de
dartsport – in dit stuk goed tegen het licht houden.
In bijna alle gevallen is fysieke inactiviteit, al dan niet in combinatie met een ongezond voedingspatroon, de oorzaak van overgewicht en daarmee voor het in de hand werken van klachten die het functioneren in het dagelijks
leven danig kunnen ontwrichten. De nadelen van overgewicht op lange termijn zijn algemeen bekend en lopen
van het niet halen van fysieke eisen tot aan hypertensie, diabetes type 2, hart- en vaatziekten en andere ernstige levensbedreigende aandoeningen. Ongeveer 1.4 % (805 miljoen euro) van de totale volksgezondheiduitgaven
in Nederland is het gevolg van te weinig lichaamsbeweging. Toekomstscenario’s laten zien dat het Nederland 800
miljoen euro aan extra medische uitgaven kost wanneer de gemiddelde Nederlander op het huidige niveau inactief blijft. Door te bewegen c.q. sporten besparen we collectief bijna 1.6 miljard euro!
Vetpercentage
Onder overgewicht versta ik overigens: een gemeten vetpercentage van meer dan 15% bij mannen en bij vrouwen meer dan 25 %, een Queteletindex van meer dan 25 en/of een buitenproportionele buikomvang. Ik zal toelichten hoe ik hieraan kom.
Een meting van het vetpercentage, zoals dat met de huidplooidiktemeter gedaan wordt, geeft een vrij nauwkeurig beeld van de hoeveelheid vet in het lichaam. Echter, deze meting vraagt ervaring van de meter en is daarmee
moeilijker uit te voeren dan de BMI- en buikomvang methode (zie onder). Bovendien zullen richtlijnen en adviezen voor vetpercentage steeds naar sekse en leeftijd moeten worden uitgesplitst. Toch kennen de meeste LO/
Sportcollegae de blauwe ‘huidplooitang’ die al sinds mensenheugenis gebruikt wordt voor vetpercentage metingen.
De Queteletindex of Body Mass Index (BMI) is eenvoudig te bereken (namelijk: gewicht in kilogram delen door
het kwadraat van de lengte in meters) om mensen snel beeld te geven omtrent de eigen lichaamsverhoudingen.
De BMI corrigeert alleen voor lichaamslengte, maar dat is dan ook verreweg de belangrijkste factor. Een voorbeeld van de BMI index: Ik weeg 78 kilogram, mijn lichaamslengte is 1,81 m. De BMI is dus: 78 gedeeld door
1.81 x 1.81 = 23.1. Een BMI waarde van minder dan 18,5 duidt op ondergewicht. Ondergewicht kan veroorzaakt
worden door ondervoeding, een eetstoornis of door een ander gezondheidsprobleem. Vanaf een index van 25
wordt van (licht) overgewicht gesproken. Boven een waarde van 30 is er sprake van ernstig overgewicht of obesitas. Een waarde hoger dan 40 duidt op morbide obesitas of ziekelijk overgewicht En boven de 50 van superobesitas. Bij een BMI van boven de 40 en een leeftijd tussen de 18 en 65 jaar komt men in aanmerking voor een
operatie om invloed uit te oefenen op het gewicht.
Het bijzondere van de BMI is dat deze voor mannen en vrouwen vrijwel gelijk uitvalt, hetgeen voor
biometrische getallen zeldzaam is. Daarnaast is
deze index redelijk onafhankelijk van de leeftijd.
Dit maakt het mogelijk voor alle volwassenen dezelfde richtlijnen te hanteren. Nadeel van de methode is dat geen rekening wordt gehouden met
lichaamssamenstelling: een individu met een laag
vetpercentage en veel spiermassa (uw gemiddelde
topjudoka) kan dus ook een hoge BMI hebben!
Buikomvang
De buikomvang of middelomtrek (MO) wordt tegenwoordig gezien als een belangrijke gezondheidsmaat. Het geeft een indruk van de vetverdeling, met name of er zich veel vet in het buikgebied bevindt. Vet dat zich ophoopt in de buikholte
brengt een veel groter risico met zich mee voor
hart-vaatziekten dan vet dat zich bijvoorbeeld op
de heupen bevindt. Meting van de MO is er dus
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 31
Zandloper
Fit for Action & Fit for Life (vervolg)
vooral op gericht om een ongunstige vetverdeling te achterhalen. Omdat mannen in het algemeen een ongunstiger vetverdeling hebben dan vrouwen (‘buikje versus heupen’, het bekende appel-peer-model), zijn de grenswaarden voor MO geslachtsafhankelijk: een MO van minder dan 80 cm bij vrouwen of van minder dan 94 cm bij
mannen wordt in Nederland als indicator van een normaal gewicht gezien. Belangrijk bij het meten van de MO is
wel dat op de juiste hoogte wordt gemeten (grofweg: ter hoogte van de navel).
Gezonde voeding, gezond gewicht
Ik durf de stelling wel aan dat personeel met een gezond gewicht op vele terreinen van het militaire vak (ook het
mentale!) beter zal presteren dan personeel met een ongezond gewicht. Ik wordt daarin niet alleen ondersteund
door mijn eigen ervaringen, maar ook door talrijke wetenschappelijke studies, al dan niet bij militaire populaties.
Natuurlijk weet ik dat er collega’s met overgewicht te vinden zijn die prima in staat zijn bepaalde functies goed
uit te oefenen. Een voorbeeld ‘uit de oude doos’ is de toegevoegd S4 die rokend als een locomotief en met 100
kg plus prima zijn functie kon uitoefenen (al werd het wel lastig als je hem in een scenario als gewonde moest
verplaatsen). Overigens is die oud-collega ons veel te vroeg, op 62 jarige leeftijd, ontvallen.
Fit for Action is essentieel in de operationele inzet. Toch is in mijn optiek het nastreven van de Fit for Life gedachte nog veel belangrijker. Dat betekent dus voor ons als fysieke vormers dat we een taak hebben om bij personeel van rond de 30 jaar al regelmatig simpele gezondheidsscans te doen, ondermeer in de vorm van eenvoudige metingen van de lichaamsmaten. Het is gebleken dat in deze leeftijdsgroep (preventieve) gezondheidsinterventies nog succesvol kunnen zijn en dat dat op latere leeftijd een veel moeilijker verhaal wordt. Deze interventies gaan ondermeer over gezonde leef, eet- en bewegingspatronen in het kader van die Fit for Life gedachte.
Een stap in de goede richting zou dan ook zijn om eerst het personeel van de eenheden goed voor te lichten over
dit soort interventies. Heldere en overal van internet te plukken informatie, richtlijnen en leefregels kunnen hierbij helpen, bijvoorbeeld de “zes gouden gezonde leefregels”:
1. Niet roken,
2. Zonverstandig,
3. Beweeg voldoende, vaak en methodisch verantwoord veel
4. Eet gezond ,
5. Geen overgewicht,
6. Matig of geen alcoholgebruik
of de “vier voedingsrichtlijnen”:
Ban suikerhoudende producten uit, behalve de complexere
varianten zoals in zilvervliesrijst of volkoren pasta’s.
Eet normaal op vaste momenten op de dag gezonde en kwalitatief hoogwaardige maaltijden. Denk hierbij bijv. aan het
Mediterrane voedingspatroon: veel groenten, fruit, noten,
vis, olijfolie en matige hoeveelheden vlees
Beperk de tussendoortjes tot fruit of bv. versnaperingen uit
de biologische keuken (die gebruiken veel relatief gezonde
zoetstoffen zoals tarwestroop of rijststroop: wel even wennen aan de minder intense zoete smaak!).
Kortom: ga voor kwaliteit in je voeding, meer dan voor calorierestrictie!
Bewegen
Een van de zaken die we daarna moeten doorpakken is het op de juiste wijze trainen van kracht en uithoudingsvermogen. Dit heeft namelijk een positieve uitwerking op tal van gezondheidsfactoren (bloeddruk, cholesterol,
immuunsysteem, etc.), prestatieniveau en algemeen welbevinden. Bedenk dat lichaamsbeweging krachtiger is
dan veel medicijnen en, mits verantwoord opgebouwd, zonder bijwerkingen is!
Voor de collegae die deze handschoen op gaan pakken is het heel makkelijk om binnen de LO/Sportgroep ervaring op te doen met het monitoren van gezondheid, door gewoon al eens bij elkaar gewicht, lengte en vetpercentage te meten. Binnen mijn eigen LO/Sportgroep maakten we in het verleden hier een soort competitie van.
Wanneer je wat meer vertrouwd raakt met deze manier van meten is de volgende stap om dit te gaan toepassen
bij de eenheden. Uiteraard is het dan zaak om ook daadwerkelijk aan de slag te gaan met wat er uit de metingen
komt.
Ik hoop dat dit stuk - eigenlijk dus ontstaan als reactie op de ‘fysieke gesteldheid van dartspelers’ - een stimulans voor u is om eens kritisch te kijken hoe u er zelf voor staat en, niet te vergeten, hoe uw eenheden er voor
staan. Overigens heb ikzelf in het verleden in iedere LO/Sportgroep waar ik mocht werken het dartbord in de
vuilnisbak gedumpt. In mijn visie gaan LO/Sportinstructeurs in hun vrije tijd of andere productieloze momenten
maar werken aan het verbeteren van het FMOTP van de operationele klant of de fysieke component van zichzelf,
het zogenaamde “onderhouden van de fysieke geschiktheid”. U snapt het, persoonlijk ben ik van mening dat het
darts-concentratiespelletje prima past in een café, of van mijn part op een sportdag voor bijvoorbeeld inactieve
50 plussers of Bronbeek. Over oudjes gesproken: wist u dat lichaamsbeweging een sterk beschermende werking
heeft bij de (leeftijdsgebonden) achteruitgang in mentale vaardigheden bij allerlei activiteiten. Zoals darten.
Rik van Trigt
Elnt LO/Sport
Trainingsdeskundige TGTF
Trainer Coach Nationale Militaire Triatlon Ploeg.
Bondscoach LA selectie Nederlandse Triatlon Bond.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 32
Zandloper
De Kracht van Facebook (FB)
Door: Oscar Prins
Ondanks de argumenten van vele collega’s en bekenden is mijn mening dat Facebook een krachtig instrument
kan zijn. De bekende tegenargumenten zijn bijvoorbeeld de factor tijd die het in beslag neemt, de hoeveelheid
onzin die geplaatst wordt, het niet geïnteresseerd zijn in andermans leven, het zelf niets willen delen van je privé
leven en nog veel meer redenen.
Op zich allemaal prima redenen om niets met dit sociale medium te maken willen hebben. Toch wil ik een andere
kant laten zien.
Een sportinstructeur is mijns inziens geïnteresseerd in de wereld om hem heen. Op deze manier kan hij zichzelf
spiegelen, leert hij door nieuwe ontwikkelingen te volgen en kan hij zijn eigen denkwijze en handelingen ijken.
Hij wil weten hoe de sportcompetities lopen, hij is benieuwd naar de uitkomsten van sportmedische onderzoeken
en wil de laatste vernieuwende wetenswaardigheden lezen op het gebied van sport.
Wat kan FB hierin betekenen? Ik laat met een simpele rondreis wat voorbeelden zien. Natuurlijk is het wel van
belang dat je de juiste vrienden om je heen verzamelt, en dat je niet alleen een “nemer” bent maar ook een gever.
Special Forces en THOR3
Op een dag open ik FB en ontdek dat een collega van een sportgroep in de regio een hele mooie zoon gekregen
heeft. Een Like en een felicitatie volgen. Ook weet ik nu waarom hij de komende tijd wat meer afwezig is en af
en toe bleek van de slaapdeprivatie ziet.
TGTF post tekst over het THOR3 program van aooi v Renswouw en dhr. Rietjens. De doelen spreken me wel aan,
nl. het verbeteren van het fysieke en mentale prestatievermogen van Special Forces, het sneller herstellen van
blessures en er voor zorgen om langer fit en gezond te blijven. Wat kan ik hiermee?
Fire Fight video
Ik krijg via de Crossfit pagina een nieuwe workout. Dat gaat afzien worden, al is hij geschreven voor “girls”. Maar
eens verder kijken wat die Crossfit pagina nog meer te bieden heeft; een Crossfit Fire fight video trekt de aandacht. Hoe taakgericht kan je trainen? Een volledige Crossfit training opgezet op en rond de schietbaan waarbij
een combinatie van zware inspanning en schietoefeningen beoefend worden. Zouden we dit kunnen toepassen?
Een post van de Sportcommissie, de nieuwe Zandloper is uit en ik krijg een linkt te zien van alle KLevenementen in 2014. Ook zie ik dat ik me kan inschrijven voor de Army Urban Run 2014.
Via de FB pagina van Militaire Sport lees ik een verslag van het heren Militair Basketbalteam aan het Politie Open
NK. Nice to know.
Voeding, speciale voeding en Bouldermania
Ik zie dat een aantal collega’s actief zijn. Pieter van Beekveld post een link naar zijn weblog. Ondertussen kan ik
nog een aantal van zijn linken lezen. Af en toe brengt hij me in verwarring met zijn vele informatie over voeding
maar ik weet voor mijzelf de goede dingen uit zijn artikelen te filteren. Ook Ruben Verkaart doet nog een poging
om speciale voeding aan mij te slijten. Helaas, niets voor mij maar het schijnt wel verschrikkelijk goed te werken
wat hij verkoopt. Is dat niet iets voor een collega die via individuele begeleiding een trainingsprogramma van mij
krijgt? Overgewicht blijft nou eenmaal een probleem voor sommigen.
Roel deelt een informatieve site over; Bouldermania, nog even Nico Spreij feliciteren met zijn verjaardag. Hij zit
dan wel in Mittenwald, maar hij is voldoende online om ons te laten delen in zijn langlaufavonturen. Effe een blik
langs de nieuwe bike van Bert Wennekes, langs de Panasonic plasma TV van Davy die defect is, scrollen en ik
eindig bij de FB pagina van Run The Edge waarin ik lees dat “Running helps me stay focused throughout the
day”.
Vluchtgedrag
Ik geloof dat ik maar even een stukje ga rennen na deze informatieve tien minuten FB.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 33
Zandloper
Plantenkas als trainingsaccommodatie
Door Joost de Jong
In de voorbereiding op de missie naar Mali, trainden de genisten van 103 Constructie compagnie op een bijzondere locatie. Er was een oefenprogramma samengesteld ter voorbereiding op het werk wat zij gaan verrichten in
Gao, Mali. Om ook de klimatologische omstandigheden na te bootsen werd het programma afgewerkt in een
plantenkas in Klazienaveen (Dr).
103 Constructie compagnie heeft in nauwe samenwerking met de LO/Sportgroep PMK het programma samengesteld. Sgt Jorrit Dreijer heeft zich op fysiek gebied laten informeren door het Expertisecentrum van de LO/
Sportorganisatie (het voormalige Kenniscentrum, red.) en TGTF en met deze informatie het fysieke deel van het
programma voor zijn rekening genomen.
Bewustwording
Het hoofddoel van het oefenprogramma was bewustwording. Wat zijn de effecten van de klimatologische omstandigheden op de dagelijkse werkzaamheden? Deze werkzaamheden zijn voor de genisten vooral het opbouwen van een kamp met een permanent karakter. Werk-, eet-, slaap- en wasgelegenheden bouwen. Ook het bouwen van brandstof -en munitie opslag behoren tot hun werkzaamheden. Om kennis te maken met het werkritme
waarin ze gaan werken in Mali, werd er gewerkt in blokken van vier uur. Hierna volgde vier uur rust. Door de
extreme hitte zal er in het missiegebied niet langer dan vier uur achtereenvolgend worden gewerkt.
Het fysieke programma werd geleid door LO/Sportinstructeur Jorrit Dreijer. Aan het begin van dag een stond
meteen een fysiek moment gepland voor de genisten. Het drie dagen durende programma was voor de meeste
genisten niet bekend. Veren schudden in de plantenkas was er niet bij, want Jorrit stond te trappelen om zijn
Insanity les aan de 140 genisten te geven. Enerzijds om hen te conditioneren, anderzijds om hen ervan bewust
te maken dat zij tijdens een zware inspanning moeten blijven drinken. Na de fysieke prikkel begonnen de lessen,
met name gericht op A-700 onderwerpen. Er werden opdrachten weggezet en de genisten presenteerden aan
elkaar de uitgewerkte opdrachten.
Tweede dag
Tijdens de tweede dag kwamen hoofdzakelijk de constructie gerelateerde onderwerpen aan bod. In de carrouselvorm waarin gewerkt werd, zaten ook een blok testen en meten van de fysieke belasting. Jorrit Dreijer nam samen met stagiair Lieuwe Meinema de testen af. Er werd getest op kracht in combinatie met uithoudingsvermogen, coördinatie en explosiviteit. Middels deze test maakten de genisten kennis met piekbelastingen tijdens
extreme omstandigheden. Met de testgegevens kunnen we zien wie er op dit moment conditioneel een risico
zouden kunnen vormen in het missiegebied.
Na drie dagen werd de oefening afgesloten. De gestelde doelen zijn gehaald. De genisten zijn zich bewust geworden van de risico’s door het zelf te ervaren. Eenieder weet hoe hij er op dit moment voor staat. Zowel op fysiek
en mentaal als op het gebied van kennis. Door de integrale benadering van Genie en LO/S kunnen we spreken
van een geslaagde oefening.
WWW.FITFORACTION.NL
Pagina 34
Zandloper
Colofon
De Zandloper is het informatiebulletin
van, voor en door Vrienden Dienstvak LO/Sport
Jaargang 21 - Nummer 2 - april 2014
Redactieraad Zandloper
Kopij-Redactieadres
Stichting Vrienden Dienstvak LO/Sport
T.a.v. R.E.M. Wichhart
Postbus 3003
3800DA Amersfoort
Mob: 06-22412928
E-mail internet (werk): [email protected]
[email protected]
E-mail internet (privé): [email protected]
Bestuursleden Stichting
Voorzitter
Secretaris
Penningmeester
Lid
Lid
www.fitforaction.nl
Jan van den Dool
Richard Wichhart
Michel van Dongen
Wil Maaswinkel
Johan Bouman
Hoofdredacteur
Jan Welling (ai)
Redacteur
Redacteur
Wil Maaswinkel
Johan Bouman
Redacteur
Redacteur
Redacteur
André Wijnberger
Paul Lindeboom
Léonie van Lamsweerde
De inhoud van dit blad weerspiegelt niet noodzakelijkerwijs de mening van de LO/Sportorganisatie of de Stichting Vrienden Dienstvak LO/Sport. De redactie behoudt
zich het recht voor ingediende kopij niet of gedeeltelijk
te plaatsen. De inhoud van ingezonden brieven en artikel
blijft voor rekening van de schrijver. Artikelen uit dit blad
mogen overgenomen worden, mits de bron wordt vermeld.
Artikelen zijn eerder geplaatst geweest op
www.fitforaction.nl
De volgende correspondenten hebben zich aangemeld:
Jan Kasper
[email protected]
Hans Wakelkamp
Joep van Renswouw
Els Bosveld
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Sander Flier
Joe van Bergen
[email protected]
[email protected]
Jasper Schout
Stefan Bousma
Luuk Nissen
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Pieter Hacquebard
Oscar Prins
[email protected]
[email protected]
Raimond van der Boom
[email protected]
www.
FITFORACTION.nl
WWW.FITFORACTION.NL

Nieuw Leven

ZANDLOPER - Defensiesport

Memo bestuur RB Den Helder - Gemeenteraad

ZANDLOPER - Defensiesport

Functiecategorie: Sport All-round Sportinstructeur mei 2014

"Kamerbrief over geluidsproblematiek NH-90

Brief schaatsen 2014

Kamerbrief minister van Defensie - hervatten afname NH-90

Lees verder dit artikel in Carre nr 8

Kamerbrief over F-35 Selected Acquisition Report

Belang van moderniseren voor defensie

Twee nieuwe directeuren benoemd voor het Rijksvastgoedbedrijf