Lezing - Alzheimer Vrijwilligersplein

Beste mensen,
Blij ben ik te zien dat u in zo groten getale naar de twaalfde Vrijwilligersdag van Alzheimer
Nederland bent gekomen. Ik heet u allen van harte welkom, vooral de leden van onze
Kerngroep van mensen met dementie. Maar ook onze Raad van Toezicht en in het bijzonder
de nieuwe voorzitter, Liesbeth Spies. Straks maakt u nader kennis met haar.
Deze Vrijwilligersdag is anders dan de elf voorgaande. Niet alleen wordt u vandaag op deze
bijzondere locatie verleid lekker in de buitenlucht te bewegen – een belangrijk middel in de
strijd tegen dementie -, maar ook heten we vandaag voor het eerst uw kinderen en
kleinkinderen welkom. En trokken we vorige jaren Bekende Nederlanders aan als
dagvoorzitter – dit jaar doen we een beroep op een ander soort BN-ers, namelijk Bijzondere
Nederlanders.
Want bijzonder bént u, vrijwilligers van Alzheimer Nederland. En dan noem ik met name de
Kerngroep van mensen met dementie, die opkomt voor haar eigen belangen. U zit prominent
op de eerste rij. Wat zou het prachtig zijn als volgend jaar de eerste twee rijen gevuld zijn
door deze belangenbehartigers. Helpt u via Rob en Anne-Marie mee de Kerngroep groter te
maken?
Ik noem ook Aly Dassen, voorzitter en vrijwilliger van Afdeling Dordrecht, en Dirk Dotinga,
voorzitter en belangenbehartiger van Afdeling Haaglanden én collectant – fantastisch dat
jullie vandaag de dag in goede banen willen leiden.
Verbindingen leggen; dat is het thema van vandaag. Verbinden is makkelijk gezegd, je hebt
er minimaal twee personen voor nodig. En verbinden is soms ook een zoektocht. Wat is de
gemeenschappelijke verbinding, wat is het wederzijds belang? Verbinden met elkaar, zoals
we hier vandaag met zijn allen zijn, vrijwilligers en medewerkers van Alzheimer Nederland.
Verbinding ook met andere partijen: kinderen, dieren, hun verzorgers en ander personeel en
bezoekers van DierenPark Amersfoort. We willen door verbinding te zoeken immers meer
mensen inspireren en mobiliseren in de strijd tegen dementie.
Zijn dieren hier rare eenden in de bijt? Nou, nee. Met het ouder worden ontstaan ook bij
dieren veranderingen in de hersenen die invloed hebben op hun geheugen, gedrag en
leervermogen. Marjo Hoedemaker neemt ons straks mee naar het Cognitief Disfunctie
Syndroom, ofwel dementie bij dieren. En de titel van de lezing van Gerke de Boer belooft ook
een verbinding met het dierenrijk.
Maar dat komt straks. Ik wil u eerst even mee terug nemen in de tijd. Aan het einde van dit
jaar bestaat Alzheimer Nederland dertig jaar, en dat vind ik een mooie aanleiding. Wees niet
Lezing Gea Broekema-Procházka, directeur/bestuurder (Vrijwilligersdag 2014)
bang: ik ga geen opsomming geven van alle hoogtepunten in die dertig jaar. Ik pik er een
paar uit.
Dit is ‘m dan; de veelgenoemde keukentafel van Henk en Vera ter Haar waaraan Alzheimer
Nederland in 1984 in feite begon. Op 4 januari van dat jaar was dementie onderwerp van
gesprek in het tv-programma 'Koos in gesprek met...' van Koos Postema. Het kijkerspubliek
reageerde massaal op deze uitzending. De Stichting Korrelatie, registreerde in de dagen na
deze uitzending meer dan 20.000 reacties. Hier was een probleem aan het licht gebracht dat
veel groter was dan men vooraf had ingeschat.
In hetzelfde jaar vierde het psychogeriatrisch verpleeghuis Nieuw Toutenburg in
Noordbergum (Friesland) haar 25-jarig bestaan met een symposium onder de bezielende
leiding van Henk ter Haar, klinisch geriater aldaar. Jan Ringoir, destijds al verbonden aan de
Inspectie Volksgezondheid, verhaalde in de wandelgangen van zijn ervaringen tijdens een
studiereis door Canada waar hij kennis had gemaakt met de in 1977 opgerichte Alzheimer
Society aldaar. Twee jaar later, in 1979, was in de Verenigde Staten de tweede Alzheimer
Association tot stand gekomen.
De mensen achter de televisie-uitzending en de organisatie van het symposium ontmoetten
elkaar om te bespreken hoe men verder zou uitbouwen. Over de voornaamste doelstellingen
was men het eens: de opvang en begeleiding van mensen met dementie om hen een
optimale kwaliteit van leven te bieden. En daarnaast al die duizenden mensen die thuis of in
hun naaste omgeving de zorg hebben voor iemand met dementie zo goed mogelijk over het
verloop van de ziekte te informeren en hen daarin bij te staan. Er moest een organisatie
komen om deze mensen zichtbaar steun te verlenen, voor hun belangen op te komen, en
hen beter in staat te stellen met hun moeilijke situatie om te gaan. De oprichtingsakte werd
op 28 december 1984 bij de notaris gepasseerd.
Op 10 juni 1985 was Ter Haar te gast in de talkshow van Karel van der Graaf. In de weken
daarna kreeg het bestuur van de Alzheimerstichting zoals ze toen nog heette circa
drieduizend telefonische en schriftelijke reacties op deze tv-uitzending te verwerken. In de
zomer van dat jaar werden 9.000 informatiemappen verzonden naar huis- en
verpleeghuisartsen, psychiaters, psychiatrische ziekenhuizen en Riaggs.
Verbinding; ook toen.
Wist u dat 25 jaar geleden de vrijwilligers van de stichting nog in twee kolommen op een
bladzijde van het jaarverslag pasten? En dat tenminste één van die vrijwilligers vandaag met
haar echtgenoot aanwezig is? We zouden inmiddels een boekwerkje van zo’n vijftig pagina’s
nodig hebben om alle mensen die zich inzetten voor Alzheimer Nederland te noemen. Maar
evengoed hebben die circa honderd vrijwilligers in de beginjaren veel verbindingen gelegd.
Door het geven van lezingen; tot halverwege de jaren negentig zo’n 2500. Door stands te
Lezing Gea Broekema-Procházka, directeur/bestuurder (Vrijwilligersdag 2014)
bemensen en de Alzheimertelefoon te beantwoorden: ruim 22.000 gesprekken in de eerste
tien jaar.
Toen kwam er een topjaar: in 1998 belden maar liefst 4700 mensen met de
Alzheimertelefoon. De meest gestelde vraag was: “Wat is toch die prachtige muziek van uw
spotje?” Over verbinden gesproken! Herkent u het nog?
In datzelfde jaar zijn stappen gezet om patiëntgebonden en fundamenteel onderzoek een
extra impuls te geven. Verbinding met de wetenschap. Het onderzoeksbudget groeide
geleidelijk en er zijn vier Alzheimer Centra van de grond getild.
Onze sectie Belangenbehartiging en Zorgvernieuwing heeft in samenwerking met regionale
en lokale belangenbehartigers verbindingen gelegd met kamerleden, zorgverzekeraars,
gemeenten en andere partijen in de zorg. De mede door Alzheimer Nederland ontwikkelde
Zorgstandaard Dementie behoort tot de eerste twee kwaliteitsstandaarden in het register van
het kersverse Zorginstituut Nederland. Kijk eens met hoeveel partners hierbij verbindingen
zijn gelegd!
Middels de website bereiken we jaarlijks honderdduizenden mensen, en de meer dan 220
Alzheimer Cafés trekken een gestage stroom bezoekers. Met Wereld Alzheimer Dag zijn het
onze 52 regionale afdelingen die met een grote diversiteit aan acties en evenementen een
groot publiek bereiken, en onze campagne Muziekherinneringen leverde vorig jaar maar
liefst veertigduizend sms-jes op met steunbetuigingen.
Ook internationaal doet Alzheimer Nederland aan verbinden. We zijn lid van de wereldkoepel
van alzheimer organisaties en mede-oprichter van Alzheimer Europe. En sinds 2011 voeren
we met een aantal vrijwilligers een Twinningproject uit met onze zusterorganisatie in
Indonesië. Dit behelst van elkaar leren, maar ook de Indonesische stichting helpen een
krachtiger stem te krijgen. Daarvoor proberen we verbindingen te maken met mensen,
organisaties en bedrijven in Nederland die iets met Indonesië hebben.
Maar ook buiten zorgland slaat Alzheimer Nederland haar vleugels uit, om maar weer een
dierlijke metafoor te gebruiken. Een half jaar geleden bezegelden PGGM en Alzheimer
Nederland officieel hun maatschappelijk partnerschap. PGGM helpt als
pensioenuitvoeringsorganisatie haar ruim 580.000 leden in het realiseren van een
waardevolle toekomst. De sterke groei van dementie heeft grote impact op gezonder ouder
worden en daarmee het realiseren van een waardevolle toekomst. Daarom steunt PGGM de
strijd tegen dementie en is zij een meerjarige samenwerking met Alzheimer Nederland
aangegaan. Alzheimer Nederland is zeer trots om PGGM te mogen rekenen tot
maatschappelijk partner in het nastreven van de belangrijke en urgente agenda: het helpen
ontlasten van vaak overbelaste mantelzorgers, het ruchtbaarheid geven aan dementie in het
publieke domein en het betrekken van nog meer maatschappelijke partners bij de zorg voor
Lezing Gea Broekema-Procházka, directeur/bestuurder (Vrijwilligersdag 2014)
dementie en mantelzorg. En weet u dat de medewerkers van PGGM in december massaal
hun kerstpakketten hebben gedoneerd aan de missie van onze organisatie?
Het Ministerie van VWS maakt deze kabinetsperiode 32,5 miljoen euro vrij voor de strijd
tegen dementie. Dit geld is bestemd voor het Deltaplan Dementie: een publiek-private
samenwerking die de explosieve groei van dementie moet indammen. Minister Schippers en
staatsecretaris Van Rijn zetten hiermee als eerste bewindslieden een belangrijke stap vanuit
de Nederlandse overheid om het tij te keren nu het nog kan.
Terug naar de keukentafel nu; naar de oorsprong van de organisatie.
Onze ambitie is voorop te lopen met de vernieuwing van ons vrijwilligersbeleid. We willen
meer mensen mobiliseren, ofwel: hoe kunnen we meer mensen met hun passie en talent
inzetten bij de realisatie van de missie van Alzheimer Nederland? Dit betekent in elk geval
het koesteren van de huidige vrijwilligers, maar ook meer nadruk leggen op wat potentiële
vrijwilligers wensen. Dat moet de weg banen voor het aantrekken van bijvoorbeeld jongeren,
medelanders en vrijwilligers in de zorg; groepen die nu nog maar mondjesmaat in ons
vrijwilligersbestand zijn vertegenwoordigd. Internet zal hierbij een onmisbare schakel zijn
tussen organisatie en vrijwilligers.
De laatste jaren heeft het Vrijwilligersplein zijn nut bewezen. Met veel informatie en nieuws
over trainingen en evenementen zijn wij 24/7 bereikbaar. Toen u zich aanmeldde voor
vandaag, hebt u al een kijkje kunnen nemen op ons vernieuwde Vrijwilligersplein en bij de
Alzheimer Academie met e-learning modules. Het nieuwe plein gaat een interactieve
omgeving worden en leidt ook potentiele vrijwilligers rond langs onze activiteiten.
Overmorgen gaan Plein en Academie live!
Genoeg gezegd; het woord is nu aan anderen. Rest mij slechts u een leerzame, gezellige en
boeiende dag te wensen.
Dank u wel.
.
Lezing Gea Broekema-Procházka, directeur/bestuurder (Vrijwilligersdag 2014)

Download Report