LTR FACTSHEET 2012 - Landelijk netwerk acute zorg

LTR FACTSHEET 2012
ERNSTIG GEWONDE PATIËNTEN
Deze factsheet van de landelijke traumaregistratie (LTR) beschrijft de aantallen,
kenmerken, behandeling en uitkomsten van zorg van ernstig gewonde patiënten
opgevangen op SEH afdelingen in Nederland in 2012.
In Nederland zijn 11 traumacentra aangewezen om ernstig gewonde patiënten op te
vangen. Een ernstig gewonde patiënt is gedefinieerd als een patiënt met een Injury
Severity Score (ISS)>15.
Verdeling letselernst
In 2012 zijn 4.870 ernstig gewonden (ISS1>15) geregistreerd2. Dit is 6%
van de in totaal 76.139 opgenomen ongevalpatiënten (figuur 1)3. Meer
dan de helft (60%) van de ernstig gewonde patiënten heeft een ISS
16-24, 37% heeft een ISS 25-49 en 3% heeft een ISS 50-75.
Demografische kenmerken ernstig gewonden
De leeftijdsverdeling van de ernstig gewonde patiënten toont
twee pieken: voor jong volwassenen rond de 20 jaar en voor
ouderen rond de 65 jaar. De gemiddelde leeftijd van alle ernstig
gewonde patiënten is 53 jaar (±24 jaar) (mediaan 56 jaar). 65% is
man. Vanaf 80 jaar is meer dan de helft van de ernstig gewonde
patiënten vrouw (54%) (figuur 2).
250
ISS > 15;
n=4.870
(6%)
200
ISS onbekend;
n=2.414
(3%)
150
aantal
100
ISS 1-15;
n=68.855
(90%)
95+
90-94
85-89
80-84
75-79
70-74
65-69
60-64
55-59
50-54
45-49
40-44
35-39
30-34
25-29
20-24
15-19
5-9
0
10-14
50
0-4
Verdeling
letselernst
man
vrouw
leeftijd
Figuur 1: Verdeling letselernst
Figuur 2: Leeftijd en geslacht ernstig gewonde patiënten
1 In de LTR worden alle letsels gecodeerd volgens de Abbreviated Injury Scale (AIS) versie 1990-update 1998 (AIS98). Op basis van de AIS codes wordt de ISS
berekend (1-75). Hoe hoger de score des te ernstiger gewond de patiënt is (Baker et al. The injury severity score: a method for describing patients with multiple
injuries and evaluating emergency care. J Trauma 1974; 14:187-196).
2 Voor de cijfers getoond in deze factsheet geldt dat 4% van de SEH’s in 2012 niet hebben geparticipeerd aan de LTR. Hierdoor kan sprake zijn van een geringe
onderschatting. Daarentegen geldt dat patiënten die binnen 48 uur na het ongeval zijn overgeplaatst naar een ander ziekenhuis dubbel kunnen zijn geregistreerd in
de LTR. Door in de toekomst patiënten in de keten te volgen kan een nog nauwkeurigere weergave van het aantal patienten worden gegeven.
3 De percentages worden afgerond weergegeven. Hierdoor kan het voorkomen dat de individuele percentages niet altijd tot 100% optellen.
Opvang in traumacentra
63% van alle ernstig gewonde patiënten is behandeld op een SEH
van een ziekenhuis aangewezen als traumacentrum. Voor de 11
traumaregio’s loopt dit percentage uiteen tussen de 39%-80%
(figuur 3).
40%
50%
63%
61%
57%
56%
80%
77%
10%
3
4
5
6
7
traumaregio
8
9
Figuur 3: Opvang ernstig gewonde patiënten in een traumacentrum
10
11
27%
30%
10%
2
55%
45%
40%
20%
1
73%
60%
20%
0%
91%
70%
LTR
30%
Regionaal ziekenhuis
Traumacentrum
80%
percentage
50%
39%
60%
44%
70%
76%
90%
71%
100%
90%
69%
100%
80%
percentage
Het aandeel ernstig gewonde patiënten dat is opgevangen in
een traumacentrum neemt toe wanneer de letselernst hoger is
(figuur 4).
0%
9%
ISS 16-24
ISS 25-49
ISS 50-75
Figuur 4: Opvang ernstig gewonde patiënten in een traumacentrum versus regionaal ziekenhuis naar letselernst
52%
22%
Ho
of
d
or
ax
8%
Th
6%
4%
2%
ch
t
ex B
tr ov
em e
n
ite st
ite e
n
Ab
do
m
en
W
er
ve
lk
lo
m
ex O
n
tr d
em e
iterste
ite
n
Ge
zi
0%
id
ov en
er
ig
Hu
N
ek
0%
1%
10%
5%
percentage
20%
50%
50%
overleden
SEH
OK
IC/MC
verpleegafdeling
2%
5%
4%
3%
10%
5%
13%
20%
0%
26%
22%
22%
30%
30%
40%
6%
60%
ISS 16-24
ISS 25-49
ISS 50-75
49%
70%
62%
Figuur 5: Verdeling ernstige letsels (AIS≥3) ernstig gewonde patiënten
ander
ziekenhuis
Figuur 6: Bestemming na SEH ernstig gewonde patiënten
niet overleden
overleden
18%
25%
27%
26%
30%
25%
31%
35%
15%
0%
5%
5%
8%
10%
14%
14%
20%
5%
Voor de patiënten die niet zijn overleden en niet
zijn overgeplaatst naar een ander ziekenhuis, zijn
de volgende ontslagbestemmingen geregistreerd:
naar de eigen woonomgeving (69%), verpleeghuis/
bejaardenoord/verzorgingshuis/andere instelling (22%)
of een revalidatiecentrum (9%).
30%
24%
De ernstig gewonde patiënten die niet zijn overgeplaatst
naar een ander ziekenhuis6, hebben een gemiddelde
opnameduur van 13 dagen (±16 dagen) (mediaan 8
dagen). Van hen is 58% op de IC/MC opgenomen met
een gemiddelde IC opnameduur van 7 dagen (±12
dagen; mediaan 3 dagen).
De ziekenhuismortaliteit van de ernstig gewonde
patiënten die niet zijn overgeplaatst is 16%. Het
percentage overlijden neemt toe met de letselernst: 6%
van de patiënten in de categorie ISS 16-24 is overleden;
29% van de patiënten in de categorie ISS is overleden
en 60% van de patiënten in de meest ernstige ISS 5075 categorie is overleden. De helft van de overleden
patiënten is binnen twee dagen overleden (figuur 7).
40%
2%
Ziekenhuisopname en ontslagbestemming
Het percentage patiënten dat overlijdt op de SEH of
direct is overgebracht naar de OK, IC/MC neemt toe met
de ernst van het letsel (figuur 6)5.
50%
percentage
Letsels
97% van de ernstig gewonde patiënten heeft
stomp letsel opgelopen. In totaal zijn bijna 24.000
letseldiagnoses gecodeerd voor de ernstig gewonde
patiënten. 51% betrof ernstige letsels met een AIS≥3.
De helft (52%) hiervan zijn ernstige
schedelhersenletsels (figuur 5).
60%
percentage
Fysiologische toestand
Van 51% van de ernstig gewonde patiënten zijn de vitale
parameters (ademfrequentie, systolische bloeddruk en
het bewustzijn (EMV score)) bij binnenkomst op de SEH
geregistreerd. Met deze parameters wordt de Revised
Trauma Score (RTS)4 berekend (score range 0-12). De
RTS geeft een indicatie van de fysiologische toestand
van de patiënt. De maximale RTS, oftewel een optimale
fysiologische gezondheidstoestand, is 12. Bij een derde
(34%) van de ernstig gewonden is sprake van een
fysiologische verstoring (RTS score <12). Dit percentage
is 20% voor patiënten in de categorie ISS 16-24; 53%
voor patiënten in de categorie ISS 25-49 en 88% voor
patiënten in de categorie ISS 50-75.
1
3
3-7
8-14
15-21
>21
opnameduur (dagen)
Figuur 7: Aantal dagen opname tot ontslag/overlijden ernstig gewonde patiënten (exclusief overplaatsingen)6
4 Champion HR et al. A Revision of the Trauma Score. Journal of Trauma 1989;29: 623-629.
5 Bestemming na SEH betreft de eerste locatie waar de ongevalpatiënt na de SEH direct naartoe is gebracht. In dit item wordt niet vastgelegd of de patiënt in tweede
instantie (bv na de verpleegafdeling) nog op de OK/IC/MC is behandeld.
6 Exclusief overplaatsingen (vanaf SEH of tijdens de ziekenhuisopname naar een ander/buitenlands ziekenhuis ontslagen).
De Landelijke Traumaregistratie
De landelijke traumaregistratie (LTR) is in 2007 door het Landelijk Netwerk Acute Zorg opgezet voor inzicht in het aantal klinische
ongevalpatiënten in Nederland, de aard en ernst van hun verwondingen, de opvang door de ambulance en de spoedeisende hulp, de
behandeling in het ziekenhuis en de uitkomst van zorg.
Alle afdelingen spoedeisende hulp (SEH) in Nederland waar ongevalpatiënten worden opgevangen en voor behandeling kunnen worden
opgenomen zijn verzocht deel te nemen aan de LTR.
In 2012 hebben 96% van de ziekenhuizen met een spoedeisende hulp (SEH) in Nederland deelgenomen aan de LTR. De 11 regionale
traumacentra hebben een belangrijke coördinerende rol bij de dataverzameling voor de LTR. Voor meer informatie over de LTR:
www.lnaz.nl.
De getallen in deze factsheet zijn gebaseerd op de LTR data van 8 april 2014.