Kengetallentool voor boerderijwinkels

Nieuwe Oogst
JERDAG 8 FEBRUARI 2014
MULTIFUNCTIONELE LANDBOUW
Kengetallentool voor boerderijwinkels
Van Brandenburg, voorzitter van
de Landwinkel Cooperatie, streeft
naar een jaarlijkse omzetgroei van
minimaal 10 procent. Hij ontdekte
door de tool dat de besteding per klant
in zijn winkel omhoog kan.
'Wij hebben wekelijks 400 tot 450
kassabewegingen. De mensen komen
vooral voor het dagelijks eten. Ik heb
een nieuw personeelshd aangenomen
dat mensen lean verleiden om meer in
de winkel te kopen. Daarbij ga ik mij
ook meer richten op kerstpalcketten
en streekproducten. Bovendien wil ik
themagericht werlcen in aanloop naar
bijvoorbeeld Pasen en Moederdag.'
De winkel regelmatig verbouwen
helpt zeker ook om een hogere omzet
te genereren, ervaart Van Brandenburg. 'Oppimpen maakt klanten
nieuwsgierig. Het is de kunst om dat
loopje van de klant naar de winkel te
behouden.'
TIENKEWOUDA
Landwinkel Cooperatie wil de kengetallen van boerderijwinkels in beeld
krijgen. Ze ontwikkelde een internettool waar agrarische ondernemers
anoniem bedrijfsgegevens kunnen Invoeren. Doel is om met deze
vergelijking nieuwe omzetkansen te
zoeken en het bedrijfsresultaat te
verbeteren.
Ondernemers met boerderijwinkels bewust maken van hun financiele situatie is een van de belangrijkste
drijfveren achter de kengetallentool,
geeft directeur Pieterjan Brandsma
van Landwinkel Cooperatie aan. 'Ons
doel is dat de winkels beter draaien,
dat de boeren een beter rendement
halen. Daarvoor is het van wezenlijk
beiang dat de ondernemers zien hoe
ze het doen ten opzichte van anderen.'
VERSCHILLEN GROOT
Want de verschillen tussen de 95
Landwinkels zijn heel groot, gaat hij
verder. 'De ene Landwinkel is succesvoller dan de andere. Deze verschillen zijn vaak niet gemakkelijk
verklaarbaar. Waarom verkoopt bij de
ene winkel een bepaalde soort kaas
wel en bij de andere, in een vergehjkbare situatie, niet? Waarom heeft die
ene winkel hoge personeelskosten
met een relatief lage omzet?'
Door inzicht in de cijfers kunnen
ondernemers hun boekhoudschema's beter op elkaar afstemmen, verwacht Brandsma. Andere verbeterpunten zijn assortimentsverbreding,
meer aandacht voor de presentatie
Metde vergelijkingstool kunnen eigenaren van boerderijwinkels hun bedrijfsresultaat verbeteren, zeggen directeur Pieterjan
Brandsma (rechts) en voorzitter Frans van Brandenburg van de Cooperatie Landwinkel.
Foto: A P A
van producten en verkooptrainingen
voor personeel.
Veertig
Landwinkel-eigenaren
vulden hun gegevens in en verwerkten deze met hun jaarrekening om
tot kengetallen en gemiddelde cijfers
te komen (zie kader over gemiddelde
cijfers) Onder leiding van accountantsbureau Flynth bezochten ze een
Welkoop-winkel die al langer met
kengetallen werkt.
'De discussie gaat niet over de
laatste euro', zegt ZLTO-projectleider
JVIultifunctionele Landbouw Mariska
Cooperatie: Landwinkels in de lift
Het aantal Landwinkels steeg in 2013 naar
Landwinkelinnovatiebeurs die voor de
95 winkels. De omzet van de Landwinkel
eerste keer werd gehouden. Bovendien
Cooperatie groeide naar ruim 3 miljoen
geloven veel mensen in klassieke coope-
euro, een stijging van 15 procent ten
ratieve samenwerking, zeker in tijden van
opzichte van 2012.
crisis, merkt hij. 'Wij werken samen door
Volgens directeur Pieterjan Brandsma is
de kosten te delen. Dat geeft ondernemers
de groei onder andere te danken aan de
vertrouwen om te investeren.'
van Koulil. 'De kengetallen van deze
groep mensen zijn tot stand gekomen
op basis van cijfers van Landwinkels
met een redehjke diversiteit en een
relatief Ideine groep. De kengetallen
zijn dan ook indicatief.'
Waar in de melkveehouderij en
aklcerbouw Wageningen UR al jarenlang met kengetaUen komt via Kwin,
merkt Van Koulil dat voor de multifunctionele landbouw kengetallen
ook steeds belangrijker worden. 'Het
LEI is in opdracht van het ministerie
bezig met kengetallen. Accountantsbureaus buigen zich er ook over. Het
is goed dat er eindelijk beweging in
zit. Kengetallen ontwildcelen doe je
niet in een jaar. In de melkveehouderij zijn ze er al jaren mee bezig en nog
steeds is er discussie over cijfers.'
Een van de grootste uitdagingen voor het inzichtehjk maken van
de kengetallen zijn de verdelingsvraagstukken binnen de sector.
vult Brandsma aan. 'Het meest ideale plaatje, zoals bij de Welkoop-winkels, is nog niet haalbaar. Veel boekhoudingen van agrarische bedrijven
en Landwinkels lopen door elkaar
heen. Op welke kostenpost boek je
bijvoorbeeld een personeelshd van
een Landwinkel dat in zijn loze uurtjes fruit sorteert?'
IMPULS SECTOR
Fruitteler Frans van Brandenbiurg
uit het Betuwse Heteren was nauw
betroklcen bij de totstandkoming van
de internettool. Hij ziet de tool als
impuls voor de professionahsering
van de sector. 'Het is belangrijk dat de
sector wordt aangestuurd door getallen. Aan veel nevenactiviteiten ligt
vaak geen rekensommetje ten grondslag. Tijden veranderen, je moet geen
werk doen dat niets opievert. Al je
activiteiten moet je financieel kunnen
onderbouwen.'
TELEFONISCH SPREEKUUR
Ondernemers met een boerderijwinkel kunnen vanaf zaterdag 15
februari hun bedrijfsgegevens invoeren op de speciale site. Boerderijwinkeleigenaren kunnen zich tot en met
maandag 24 februari aanmelden voor
een persoonlijk telefonisch gesprek
met directeur van de Landwinkel
Cooperatie Pieterjan Brandsma of
specialist Marktconcepten van de
ZLTO Goos Cardol. Aanmelden voor
het spreekuur kan via www.zlto.nl/
kengetallenboerderijwinkels of (073)
2173000 (ZLTO).
• www.kengetatlenboerderijwinkels.nl
• • • • • • • H M M H
Gemiddelde cijfers
• Inkoopkosten: 66 procent van de omzet
• Brutowinst: 34 procent van de omzet
• Loonkosten: 12 procent van de omzet
• Omzet per vierkante meter: 2.988 euro
• Omzet per openingsuur: 103 euro
• Gemiddeld halen de Landwinkels jaarlijks een omzet van 225.000 euro
Bron: ZLTO en Landwinkel
rRMiTan:T?airi
Landwinkel van Plomp divers als eigen fruitteelt
SYBE JOOSTEMA
Han Plomp uit VIeuten heeft als telg ult een
fruittelersfamilie de afgelopen jaren het roer
behoorlijk omgegooid, deels om een fikse
Inkrimpingvan het areaal en deels omdat hij
er met echtgenote Anne-Lies schik in had om
een landwinkel op te zetten onder de naam De
Groene Ham. 'We hebben het er zeker niet rustiger op gekregen, ondanks de krimp in hectares.
Het is een intensief bedrijf.'
Een stadsuitbreiding zette het telersbedrijf
de afgelopen decennia onder druk. Uiteindehjk
werd het bedrijf voor een deel uitgekocht, omdat
bij de staduitbreiding in een park was gepland.
Het bedrijf kromp tot 2 hectares. Dat was meteen
ook de reden om over te gaan tot een fruittelersbedrijf in combinatie met een landwinkel.
De winkel staat op een strategische plek: net
buiten VIeuten, aan de rand van het dorp Haarzuilens en vlalcbij de voormahge ridderhofstad
Den Ham. 'Aanvankehjk hadden we een heel
bescheiden winkeltje. We verkochten bij ^m]ze
van spreken onze producten nog pal aan de weg.
zoals veel bedrijven dat doen. Maar het is inmiddels een volwaardige mooie en grote winkel
geworden', wijst Han Plomp trots op het kleurrijke interieur.
Deze combinatie met de winkel werkte goed.
maar vergde wel een totaal nieuwe werkwijze.
'In het verleden werkten we voor de handel, nu
hebben wij de handel in eigen hand. Met slechts
appels en peren kom je er niet. Ik heb met mijn
echtgenote Anne-Lies gekozen voor een grotere
Anne-Lies en Han Plomp in Landwinkel De Groene Ham, waar een grote diversiteit aan fruit van eigen
bodem te koop is.
Foto: William Hoogteyling
diversiteit. Die vind je dan ook terug in het kleurrijke van de winkel. Dat was de enige mogelijkheid om het bedrijf lonend te houden. We verkopen in de winkel echt aUes wat we telen: de
traditionele appel- en perensoorten, kersen, aardbeien, pruimen en bessen en alles wat daarmee te
combineren is.'
De landwinkel is bekend tot ver in de omtrek.
Wekelijks passeren rond de achthonderd klanten
de toonbank.
De teelt werd na de inkrimping op de
modemst mogelijke manier aangepakt. Zo teelt
Plomp aardbeien in bakken. 'Ik houd alle ontwnkkelingen bij, want je moet ondanks het feit
dat je klein en intensief teelt met je tijd meegaan.
We hebben het druk zat zo.' Dat is ook de reden
dat Plomp niet meedoet aan de internettool voor
kengetallen. 'Ik had wel graag gewild, want
je kunt er ook veel van leren, maar ik heb het
gewoonweg te druk.'
Die drukte betreft niet alleen de teelt en pluk
van fruit, maar ook de extra activiteiten als een
appelplukdag voor gezinnen, vorig jaar duizend in
getal. Ook organiseert het bedrijf open dagen. 'We
hebben er veel plezier van', besluit Han Plomp.

Download Report