Jaarverslag
2013
VERSLAG 2013 VAN
DE RAAD VAN BESTUUR
Gewone algemene vergadering van 5 juni 2014
Profiel van de groep
5
Statutaire organen
6
Mededeling van de Voorzitter en de Algemeen Directeur
8
1. Voornaamste activiteiten 2013
2. Omgeving en vooruitzichten
3. Onderzoek en ontwikkeling
4. Human resources
5. Corporate governance
6. Financiële aspecten
10
22
28
36
41
50
Voorstellen van besluiten 54
De gedetailleerde rekeningen zijn op het einde van de brochure opgenomen.
Jaarverslag SABCA 3
4 SABCA Jaarverslag
Profiel van de groep
De Groep SABCA (Société Anonyme Belge de Constructions
Aéronautiques en haar dochterondernemingen SABCA
Limburg en ASM Aero) is actief op drie markten, namelijk de
ruimtevaart, de burgerluchtvaart en defensie. SABCA maakt
optimaal gebruik van de synergie en complementariteit
tussen die drie sectoren, niet alleen op het vlak van
producten, maar ook - en vooral - op het vlak van studieen productiemiddelen.
De Groep SABCA oefent haar activiteit voornamelijk uit in
drie vestigingen die verspreid liggen over de drie regio’s
van het land. De onderneming neemt deel aan Belgische
en internationale programma’s, als hoofdaannemer, als
partner of als onderaannemer. De export vertegenwoordigt
bijna 85 % van de omzet.
Binnen de drie domeinen legt de Groep zich toe op de
studie, het ontwerp en de productie van structuurelementen,
volledig uitgeruste delen en besturingssystemen.
In de supportactiviteit, die voornamelijk verband houdt
met defensie, zorgt de Groep voor het onderhoud en de
modernisering van militaire vliegtuigen, en voor de productie
van kits en vervangingsonderdelen. De Groep heeft altijd
kunnen bijdragen tot de realisatie van gepersonaliseerde
producten, die voldoen aan de wensen van de klanten.
De Groep ontwikkelt innoverende technologieën en
bijzonder performante productieprocessen om de vliegtuigen
of ruimteraketten waaraan zij meewerkt, onophoudelijk te
kunnen verbeteren. Daarnaast werkt de Groep een reeks
instrumenten voor productkwalificatie uit en zet ze haar
inspanningen op het gebied van kwaliteitscontrole voort. De
Groep waakt er tevens over dat de milieustandaarden worden
nageleefd en zal zo nodig de gepaste investeringen doen.
Alle afdelingen voldoen permanent aan de nationale
en internationale normen die zowel op burgerlijk als op
militair vlak worden vereist.
De hoge vakbekwaamheid die van het personeel wordt vereist,
wordt verzekerd door opleidingsprogramma’s die door de
afdeling human resources worden georganiseerd.
De Groep past zich aan een gemondialiseerde markt aan.
Het bedrijf werkt samen met talrijke partners en heeft
geleidelijk aan een heel netwerk van internationale
betrekkingen uitgebouwd.
Gezien de aard van de activiteiten en de onvermijdelijke
rol van de overheid stelt de Groep alles in het werk om
in België zowel op federaal als op regionaal niveau een
belangrijke marktspeler te zijn.
De Groep wordt gekenmerkt door een flexibele werking
en door de doeltreffendheid van teamwork, samen met
haar klanten, van het ontwerp tot aan de kwalificatie, de
productie, de levering en de dienst na verkoop.
Kostenbeheersing is een permanente doelstelling van de
Groep. In samenwerking met de leveranciers werden acties
ondernomen om de “supply chain” te versterken om zo de
eisen van de klanten beter in te willigen. Daarnaast heeft
SABCA, in partnerschap met een Franse onderneming, een
filiaal in Marokko (ASM Aero SAS) opgericht.
De Groep hanteert een beleid van investering en
ontwikkeling van technologieën in de domeinen waarin
de onderneming uitmunt, waarbij zij op gepaste wijze een
beroep doet op onderaannemers, met name gericht op de
wensen van de klanten.
Jaarverslag SABCA 5
SABCA
Raad van bestuur (en vervaldatum van het mandaat)
VOORZITTER
ALGEMEEN DIRECTEUR
SPRL Gestime, vertegenwoordigd door
de zaakvoerder, Remo Pellichero (2016)
Jean-Marie Lefèvre,
vanaf 1 november 2013
GEDELEGEERD BESTUURDER
Daniel Blondeel,
tot 31 oktober 2013
BESTUURDERS
Benoît Berger,
Algemeen Directeur Industrie
en Aankopen - Dassault Aviation1 (2016)
Olivier Costa de Beauregard,
Algemeen Directeur – Groupe Industriel
Marcel Dassault1, bestuurder vanaf
1 november 2013 (2016)
SA C.G.O., vertegenwoordigd door de gedelegeerd
Bestuurder, Philippe Delaunois, onafhankelijk
bestuurder (2016)
SA Gefor, vertegenwoordigd door de gedelegeerd
Bestuurder, Jacques de Smet, onafhankelijk
bestuurder (2014)
Charles Edelstenne,
Algemeen Directeur - Groupe Industriel
Marcel Dassault1 (2016)
Michel Martin,
Onafhankelijk bestuurder
vanaf 26 augustus 2013 (2017)
2
RAAD VAN BESTUUR
(en vervaldatum van het mandaat)
VOORZITTER
SPRL Gestime, vertegenwoordigd door
de zaakvoerder, Remo Pellichero (2016)
GEDELEGEERD BESTUURDER
Daniel Blondeel tot 31 oktober 2013
Jean-Marie Lefèvre, vanaf 1 november 2013 (2016)
BESTUURDERS
Loïk Segalen, Gedelegeerd Algemeen Directeur - Dassault
Aviation1 (2015)
Remco Smit, Chief Financial Officer - Fokker Technologies
Group B.V.2 (2016)
COMMISSARIS
Mazars Bedrijfsrevisoren CVBA,
vertegenwoordigd door Lieven Acke, bedrijfsrevisor
ASM Aero
RAAD VAN BESTUUR
(en vervaldatum van het mandaat)
VOORZITTER, belast met het dagelijks bestuur
NV SABCA, vertegenwoordigd door de gedelegeerd
Bestuurder, Daniel Blondeel, tot 31 oktober 2013 en
door de Algemeen Directeur Jean-Marie Lefèvre, vanaf
1 november 2013 (2018)
VICEVOORZITTER
S.A.S. AAA, vertegenwoordigd door de Voorzitter,
Gilles Chauby (2018)
Remco Smit,
Chief Financial Officer Fokker Technologies Group B.V. 2 (2016)
BESTUURDERS
Pierre De Graef, Directeur van de vestiging
in Brussel – SABCA (2018)
Cédric Nouvelot, Algemeen Adjunct Directeur - AAA (2018)
Verkozen op voordracht van de groep Dassault
Verkozen op voordracht van Fokker Technologies
6 SABCA Jaarverslag
SABCA Limburg
Loïk Segalen,
Gedelegeerd Algemeen Directeur Dassault Aviation1 (2014)
Sjoerd Vollebregt,
Chairman en Chief Executive Officer Fokker Technologies Group B.V.2 (2016)
1
COMMISSARIS
Mazars Réviseurs d’Entreprises SCRL,
vertegenwoordigd door Xavier Doyen, bedrijfsrevisor
COMMISSAIRE
Mazars Audit et Conseil SARL, vertegenwoordigd
door Adnane Loukili, bedrijfsrevisor.
Het Groepscomité.
Van links naar rechts: HH P.Reynaert, M.Humblet, J.M.Lefèvre, P.De Graef, R.De Dobbeleer
Jaarverslag SABCA 7
Mededeling van
de Voorzitter en de
Algemeen Directeur
In de loop van 2013 heeft de heer Daniel Blondeel gevraagd om van zijn functie als Gedelegeerd Bestuurder
te worden ontheven. De raad heeft zijn ontslag aanvaard en heeft per 1 november 2013 de heer Jean-Marie
Lefèvre tot Algemeen Directeur benoemd.
De raad staat erop de heer Daniel Blondeel te danken voor de bewezen diensten, en legt in het bijzonder de nadruk
op de talrijke vooruitgangsacties die hij tijdens zijn 22 jaar aanwezigheid in de onderneming heeft geleid.
Van ontwikkeling tot productie.
In de burgerluchtvaart zijn er belangrijke stappen gezet
in twee programma’s waaraan SABCA deelneemt.
• De eerste vlucht, half juni, van de nieuwe Airbus A350
XWB waarvoor SABCA de mechanische steunen van de
draagkleppen (FSS) en hun composietbekleding (FSF)
ontwikkelde en levert.
• De officiële voorstelling van de nieuwe zakenjet van
Dassault Aviation, de FALCON 5X (voorheen SMS genoemd),
waarvoor SABCA een stuk van de achterste romp en een
controlepaneel in de cockpit levert en SABCA Limburg de
bekledingen van het horizontaal stabilisatievlak.
De versnelde productie van de elementen van de A350 -900
(Flap Support Structures (FSS) bij SABCA en Flap Support
Fairings (FSF) bij SABCA Limburg) heeft tot gevolg dat er
grotere volumes aan Airbus worden geleverd. Het einde
van de ontwikkeling van de elementen waarvoor SABCA
verantwoordelijk is, hun industrialisering en de inachtneming
van de leveringstermijnen zijn uitdagingen die onze teams
met succes willen opnemen.
Bij SABCA Limburg neemt de werkbelasting toe in functie van
de planning voor de leveringen van de composietpanelen die
bestemd zijn voor de Gulfstream G650, de Falcon 900/2000
en 5X alsook voor de Fairings van de A350 en de elementen
A400M.
We hebben het investeringsbeleid voortgezet om
concurrentieel te blijven en te kunnen wedijveren met de
zeer lage marktprijzen. Er zijn meerdere grote verworven
machines in de installatiefase, waaronder bewerkingscentra,
de assemblageketen A350 enzovoort.
8 SABCA Jaarverslag
Nog in 2014 wordt de fabriek SABCA Limburg uitgebreid en
komt er een reorganisatie van de productiestromen.
De grotere productie bij onze Marokkaanse dochteronderneming
ASM Aero zal ons eveneens helpen om de kostendoelstellingen
te verwezenlijken.
In de ruimtevaart werden vier Ariane 5-draagraketten
met succes gelanceerd in 2013 om 6 satellieten en het
geautomatiseerd transfervoertuig (ATV) Albert Einstein in
een omloopbaan te brengen. Wegens de onbeschikbaarheid
van een satelliet werd een laatste lancering uitgesteld tot 2014.
Voor de toekomst wordt er voorzien in een jaarlijkse productie
van zes draagraketten en om de lange termijn te verzekeren
heeft Arianespace eind 2013 nog eens 18 draagraketten
besteld. Er zullen nieuwe vorderingen worden gemaakt die
rekening houden met de evolutie van de satellietmarkt en
de komst van concurrerende draagraketten.
2013 was ook het jaar van de tweede geslaagde vlucht van de
draagraket VEGA (kleinere draagraket met een capaciteit van 1,5
ton in lage omloopbaan). Er zijn twee lanceringen voorzien in
2014 en er wordt momenteel onderhandeld over een bestelling
van 10 draagraketten boven op de eerste 5 serie-exemplaren.
Op het vlak van ontwikkeling zijn de teams verdergegaan
met de studies A5ME (Midlife Evolution), VECEP (VEga
Consolidation and Evolution Program) en Ariane 6.
Deze programma’s zullen eind 2014 worden onderzocht
door de ministerconferentie van de ESA-lidstaten (European
Space Agency) die de financiering voor de voltooiing van de
A5ME-ontwikkeling en de lancering van het project Ariane
6 evenals het vervolg van de evolutie VEGA (VECEP) zou
moeten bevestigen.
R. Pellichero
SABCA is kandidaat om deel te nemen aan deze projecten,
zowel aan de structuren als aan de mechatronica.
Op het vlak van defensie kwam er in 2013 een einde
aan het onderhoudsprogramma van de vliegtuigen A10
die de USAF uit Europa heeft weggehaald en werd het
moderniseringsprogramma Alpha-Jet voor export voltooid
met de levering van de laatste modificatiekits.
Het einde van deze contracten en de budgettaire beperkingen
die een weerslag hebben op de lopende programma’s
leiden tot een daling van de werkbelasting voor de fabriek
in Charleroi waar de werkzaamheden in verband met de
Belgische en buitenlandse F16’s opnieuw de hoofdactiviteit
vertegenwoordigen. In aanvulling daarop heeft het Belgisch
ministerie van Landsverdediging de uitvoering bevestigd
van het geplande onderhoud van haar toestellen Alpha-Jet
en van de bijkomende wijzigingen aan de A109-helikopters.
Er wordt verder gezocht naar nieuwe moderniseringscontracten
voor de export en op langere termijn zou de vervanging van
de F16 mogelijkheden moeten bieden.
J-M. Lefèvre
Het programma A400M heeft in 2013 een belangrijke stap
gezet met de levering aan Frankrijk van de eerste twee
serie-exemplaren. Het hogere productieritme zou in 2014
op toerental moeten komen.
Onze economische omgeving wordt nog steeds gekenmerkt
door een ongunstige wisselkoers tussen dollar en euro,
schommelingen van de kosten voor grondstoffen en een
hogere druk op de prijzen vanwege de hoofdaannemers in
een context met een steeds grotere concurrentie.
Voor de toekomst zou het einde van verschillende belangrijke
ontwikkelingsprogramma’s de werkbelasting in sommige
sectoren van de onderneming in gevaar kunnen brengen.
SABCA blijft zeer waakzaam op dat vlak en blijft haar
concurrentiekracht verbeteren.
We kunnen deze uitdaging aangaan dankzij de competenties
en het enthousiasme van het voltallige personeel van SABCA.
R. Pellichero
Voorzitter
J-M. Lefèvre
Algemeen Directeur
Jaarverslag SABCA 9
10 SABCA Jaarverslag
1
Voornaamste
activiteiten 2013
Jaarverslag SABCA 11
1 Voornaamste activiteiten 2013
DE RUIMTEVAART
Ariane 5
Ariane 6
In december 2013 werd de bestelling van nog eens 18
Ariane 5-draagraketten getekend tussen SABCA en zijn klant
Airbus Defence & Space. Deze bestelling, in een contract
gegoten in de vorm van een aanhangsel bij het contract
PB, legt nieuwe kostenbeperkingen op en brengt het totaal
aantal draagraketten die tot vandaag, sinds de start van het
programma, werden besteld op 109. Dankzij dit aanhangsel
worden de productieactiviteiten Ariane 5 ECA voortgezet tot
in de eerste helft van 2019.
SABCA werd al in begin 2013 uitgenodigd om deel te nemen
aan de studies over de trade off en optimalisering van de
activeringssystemen bestemd voor de toekomstige Ariane 6.
Het jaar 2013 werd ook gekenmerkt door het succes van de
vier lanceringen van Ariane 5-draagraketten die de reeks
van geslaagde opeenvolgende lanceringen op 57 brengen.
De antwoorden van SABCA hadden niet alleen betrekking
op de activeringssystemen van de straalpijpen maar ook op
de metalen structuren en composietstructuren, wetende dat
SABCA Limburg die laatste zou ontwikkelen en fabriceren.
SABCA is in 2013 verdergegaan met de productie van de
structuurelementen achterste mantel (JAR), voorste mantel
(JAV) en voorkegel van de EAP (versnellingstrappen met
poedermotor), alsook van de ondersteuningsonderdelen voor
de versnellingsraketten (ARF – Acceleration Rocket Frame)
van de ECA (cryotechnische bovenste trap). Ze heeft ook de
activeringsgroepen voor motoren (GAM), de activeringsgroepen
voor straalpijpen (GAT), de pneumatische houders (PCP) en
de hydraulische groepen met servomechanisme (GHSM)
geleverd voor 7 draagraketten. De volledige integratie van
de mantels wordt uitgevoerd door SABCA Limburg dat de
uitrustingen installeert, instaat voor de definitieve oplevering
van het product en ook de definitieve levering aan de klant
voor zijn rekening neemt.
Ariane 5ME (Midlife Evolution)
In december 2013 ondertekenden SABCA en Airbus Defence
& Space het ontwikkelingscontract voor de activiteiten
Fase 2 tot de ‘critical design review’ (CDR) van Ariane 5ME.
Dit contract stelt SABCA in staat verder te gaan met het
ontwikkelen van het programma A5ME in afwachting van
de beslissingen van de volgende ministerconferentie die
gepland is in december 2014.
Dankzij dit contract gaat SABCA voort met het ontwikkelen
van het stuurelement van de nieuwe generatie voor de
straalpijp van de motor op de bovenste trap.
12 SABCA Jaarverslag
Sinds september 2013 heeft SABCA gereageerd op de
raadpleging van de ESA (European Space Agency) met als
doel ideeën te verzamelen over de concepten en de prestaties
van de draagraket en een eerste raming te geven van de
budgetten die nodig zijn om het project te ontwikkelen.
Vega
Na de geslaagde tweede vlucht van de Europese draagraket
Vega in mei 2013 werd de productie van de serie opgestart. Het
lopende contract VERTA, beheerd door de ESA, voorziet in de
levering van de elementen voor 3 draagraketten. De volgende
vlucht van de Vega-draagraket is gepland in april 2014. Daarna
neemt Arianespace de verantwoordelijkheid over voor het
bestellen en commercialiseren van de draagraketten. Eind
2013 werd een bestelling van 10 draagraketten aangekondigd
en het contract zou begin 2014 moeten worden ondertekend.
Jaarverslag SABCA 13
1 Voornaamste activiteiten 2013
DE BURGERLUCHTVAART
SABCA en zijn dochtervennootschap SABCA Limburg kregen vanaf begin 2013 te maken met een snelle toename van de
werkbelasting in productie, enerzijds als gevolg van de uitbreiding van de bevestigde programma’s A320 en A330, anderzijds
door het hogere productieritme van het nieuwe vliegtuig A350 XWB en de start van de productie van het zakenvliegtuig
Falcon 5X van Dassault Aviation.
ASM Aero
AIRBUS A318/A319/A320/A321
Opvolging en technische ondersteuning door SABCA blijven
noodzakelijk, maar dochtervennootschap ASM Aero behaalt
op het einde van haar eerste levensjaar zeer bemoedigende
resultaten: de productiekwaliteit wordt bevestigd en er is
een gestage opdrijving van het productieritme.
De toename van de productieritmes voor dit programma van
Airbus wordt bevestigd.
Opleidingen en coaching begeleiden de projecten voor de
overdracht van montageactiviteiten van programma’s van
Airbus en Dassault Aviation.
SABCA Limburg in Lummen leverde in 2013 de ribben in
composiet voor het verticale richtingsroer van 500 van deze
toestellen.
SABCA in Brussel leverde elektromechanische uitrustingen,
de DDV (Direct Drive Valves), aan de firma Messier Bugatti,
die ze integreert in het remsysteem van deze toestellen.
AIRBUS A380
Het leveringsritme van het grote passagiersvliegtuig A380 is
betrekkelijk stabiel; in 2013 leverde SABCA 30 T-shapes voor dit
toestel. Er worden verschillende wijzigingen uitgewerkt om te
voldoen aan de specifieke behoeften van de maatschappijenklanten.
De verkoop door Airbus van nog eens 50 toestellen in 2013
versterkt het orderboek dat vandaag het equivalent van 6
jaren levering beslaat.
AIRBUS A330
Op het ritme van 10 leveringen van achterkegels (tail cone)
per maand in 2013 moesten we onze productie aanpassen om
te reageren op enkele problemen die in het begin van het jaar
opdoken. Na oplossing van de initiële planningsproblemen
hebben SABCA en zijn onderaannemers, waaronder de
dochtervennootschappen SABCA Limburg en ASM Aero, zich
echter snel weten aan te passen aan de behoeften van Airbus
op het vlak van kwaliteit en leveringstermijnen. In 2013 werden
114 kegels geleverd aan de eindassemblagelijn in Toulouse.
14 SABCA Jaarverslag
AIRBUS A350 XWB
De structuurelementen (FSS – Flap Support Structures) en de
bekleding (FSF – Flap Support Fairings) voor de A350 XWB
worden verzonden naar drie verschillende vestigingen vanwaar
ze rechtstreeks aankomen bij de fabriek van Airbus die instaat
voor hun montage; het is de bedoeling om de verschillende
assemblagepunten van het vliegtuig en de eindassemblagelijn
(FAL) van onze klant te bevoorraden in functie van hun
behoeften. Eind 2013 leverde SABCA aldus elementen aan
verschillende rangen tot en met de MSN 0015.
Algemeen blijft het personeel van SABCA en SABCA Limburg
aanzienlijke inspanningen leveren om het productieprogramma
van onze klant te volgen en er wordt grote druk uitgeoefend
op onze teams en die van onze onderaannemers.
Jaarverslag SABCA 15
1 Voornaamste activiteiten 2013
DE BURGERLUCHTVAART
FALCON
In 2011 haalde SABCA een eerste groot ontwikkelings- en
productiecontract voor zijn klant Dassault Aviation binnen.
In 2013 werd de ontwikkeling van het achterste deel van
de romp van het zakenvliegtuig SMS, intussen de Falcon 5X,
voortgezet en hetzelfde geldt voor de industrialisering en de
productie van het prototype. Dit element, een reservoir van het
vliegtuig, bestaat uit panelen die worden vervaardigd, gevormd
en geassembleerd in Brussel waarna ze een dichtheidstest
ondergaan in Charleroi. Het prototype wordt begin 2014
geleverd.
Het aantal geleverde servobesturingen en andere hydraulische
uitrustingen voor de klant Dassault Equipements is in 2013
gestegen tegenover de voorgaande jaren; er worden bijna
1200 uitrustingen per jaar geleverd en er moest een stelsel
van ploegenarbeid worden ingevoerd om aan de behoeften
te voldoen. In dit verband is SABCA in 2013 verdergegaan
met het beleid van vorming van de werknemers waarmee in
2012 werd begonnen. Tot slot worden de werkplaatsen die in
2012 werden ingericht nu tot ieders tevredenheid gebruikt.
GULFSTREAM 650
Onze verantwoordelijkheidsperimeter werd uitgebreid met een
cockpituitrusting – TASFU – voor hetzelfde vliegtuig. De eerste
drie prototypekits werden geleverd in juni 2013; de leveringen
voor de serie zullen in 2014 van start gaan.
SABCA Limburg is verantwoordelijk voor dit programma van
fabricage van de panelen van het horizontaal stabilisatievlak
met geïntegreerde verstijvers en voor- en achterbalken. De
werktuigen voor het bakken van deze bekleding werden geleverd
en in gebruik genomen. In december werd de eerste lading
geleverd aan onze klant Fokker Aerostructures die instaat voor
de assemblage en levering van het achterste stabilisatievlak
aan Dassault Aviation.
16 SABCA Jaarverslag
SABCA Limburg realiseert structuurelementen uit
composietmateriaal voor de horizontale vlakken van het
stabilisatievlak. Ze worden geleverd aan onze klant Fokker
Aerostructures die het achterste stabilisatievlak van dit
zakenvliegtuig van topklasse assembleert en levert aan
Gulfstream.
Jaarverslag SABCA 17
1 Voornaamste activiteiten 2013
DEFENSIE
SABCA-vestiging in Charleroi
De vestiging in Charleroi zette haar onderhouds- en
moderniseringsactiviteiten voor vliegtuigen, helikopters
en accessoires voor zowel de Belgische als buitenlandse
strijdkrachten voort.
De uitgevoerde werkzaamheden voor rekening van de
Belgische defensie bleven op het niveau van de vorige jaren.
Het programma om de structuur van de F16’s weer op peil te
brengen schakelde een versnelling hoger en twee Belgische
Alpha-Jets zijn naar de fabriek gebracht voor een geplande
inspectie, P8+ genaamd. Deze twee activiteiten krijgen een
vervolg in 2014 en ook daarna.
De SABCA-vestiging in Brussel
en de SABCA Limburg-vestiging in Lummen
Het grote Europese militaire transportvliegtuig A400M,
dat in december 2009 een eerste vlucht maakte, heeft zijn
programma van testvluchten voltooid en heeft in totaal
meer dan 5000 proefuren gevlogen. In maart 2013 kende
het EASA (European Aviation Safety Agency) het certificaat
voor burgerluchtvaart toe; dit werd in juli gevolgd door
de afgifte, door het OCCAR (Gezamenlijke organisatie voor
samenwerking op defensiematerieelgebied), van het militair
certificaat volgens de standaard Initial Operating Clearance
(IOC).
We stonden ook in voor het onderhoud en de modernisering
van de Belgische A109-helikopters, zowel in de fabriek als
op de basis.
Aldus kon Airbus Military SL begin augustus 2013 de levering
van het eerste toestel aan Frankrijk concretiseren; het werd
door de DGA (Direction Générale de l’Armement) in ontvangst
genomen in Sevilla, waar het werd geassembleerd.
Dankzij de werkzaamheden in het kader van het Depotonderhoudscontract voor de USAFE, meer bepaald het
inspecteren van de vleugels en preventieve behandeling
tegen corrosie, bleef het activiteitenvolume van F16 export
aanzienlijk.
In het kader van dit programma staat de SABCA-vestiging
te Brussel in voor de ontwikkeling en productie van de
mechanismen voor de vleugelkleppen, terwijl SABCA Limburg
in Lummen de bekleding uit composietmateriaal voor de
vleugelkleppen levert.
De onderhouds- en wijzigingsactiviteiten aan de A10vliegtuigen die eind 2012 werden heropgestart, stonden
op een zeer hoog niveau tot in april 2013, i.e. kort vóór de
effectieve en definitieve terugtrekking uit Europa van de
vloot één maand later.
Op het gebied van mechatronica worden er voor het
programma Alpha-Jet nog steeds servobesturingen voor
richting, kromtrekking en diepte geleverd.
De levering aan Lockheed van een schijf van nog eens 10 kits
F16 MLU (Midlife Update) werd halverwege 2013 afgerond.
Het moderniseringsprogramma Alpha-Jet export werd in oktober
2013 afgewerkt met de levering van de laatste seriekits.
Voorts kreeg SABCA, voortaan houder van een aanvullend
typecertificaat voor de Franse Alpha-Jet, van de Direction
Générale de l’Armement (Frankrijk) een meerjarig
beheerscontract van dit certificaat.
Volgend op een aanbesteding eind 2012 werd SABCA
door de Service Industriel de l’Aéronautique (SIAé –
Frankrijk) geselecteerd als voorkeurskandidaat om
onderhoudswerkzaamheden aan vliegtuigen uit te voeren
in de Ateliers Industriels de l’Aéronautique in ClermontFerrand (AIA-CF).
18 SABCA Jaarverslag
Jaarverslag SABCA 19
1 Voornaamste activiteiten 2013
KWALITEIT
In 2013 slaagde SABCA voor de ‘hercertificeringsaudit’ van
zijn kwaliteitssysteem, waardoor het bedrijf de certificering
EN9100 volgens de laatste herziening ‘2009’ van de norm
ontving. Bovendien is SABCA houder van de labels ISO9001
en AQAP2110.
Het bedrijf verwierf ook de certificering PRI-NADCAP
voor chemische procedés en is aldus gecertificeerd tot
in januari 2015.
Voor de burgerluchtvaart beschikt de vestiging in Brussel over
de erkenning voor productie in de burgerluchtvaart (POA)
conform EASA PART21/G uitgebreid naar de mechanismen van
de vleugelkleppen (FSS) van de Airbus A350 XWB.
Wat betreft het ontwerp en meer bepaald de modernisering
van militaire vliegtuigen is de SABCA-vestiging in Charleroi
houder van het erkenningscertificaat voor ontwerpcapaciteit
volgens het recente Franse reglement FRA21 subpart Z. Aldus
is SABCA nu in het bezit van het ‘aanvullende typecertificaat’
(STC) met betrekking tot de gemoderniseerde Alpha-Jets van
de Franse luchtmacht.
Onze dochtervennootschap SABCA Limburg beschikt over
de certificering volgens de herziening ‘2009’ van de norm
EN9100. SABCA Limburg kreeg van het Belgisch Bestuur
van de Luchtvaart ook de bedrijfserkenning (POA) conform
het reglement EASA PART 21/G voor de productie van de
bekleding van flaps van de A400M
MILIEU
2013 was hoofdzakelijk gewijd aan de uitvoering van de
milieurisicoanalyses van verschillende werkposten van de
twee SABCA-vestigingen. Parallel daarmee voerden we een
update uit van de verschillende risicoanalyses op het vlak van
veiligheid en hygiëne, wat vroeger al was gebeurd. Anderzijds
hebben we meerdere belangrijke procedures ingevoerd met
betrekking tot het nieuwe milieumanagementsysteem.
Voorts heeft SABCA in 2013 geïnvesteerd in de verbetering
van de isolatie van de daken en gevels van de gebouwen en
in nieuwe zuiniger en milieuvriendelijker verwarmingsketels
voor zijn vestiging in Brussel.
INDUSTRIËLE INVESTERINGEN
In Brussel nadert het programma van kwalificatietests op de
nieuwe installatie voor oppervlaktebehandeling zijn voltooiing.
De verfactiviteiten, de oppervlaktebehandelingen via ‘tartaric
sulphuric anodisation’ (TSA), de oppervlaktebehandelingen
via chroom (CAA) en de zweetactiviteiten (NDT) zijn intussen
gevalideerd volgens de meeste normen.
In 2013 werd een nieuw bewerkingscentrum met 5 assen voor
fijne mechanica geïnstalleerd; het is voorzien van de modernste
functionaliteiten zoals de Balluff-identificatie voor het elektronisch
beheer van de gegevens van instrumenten en van een systeem
van goederenbehandeling met pallets. De indienststelling in
februari 2014 zal snel leiden tot een verbetering van de precisie
en de productiviteit van de activiteit ‘fijne mechanica’ en zal
het voor SABCA mogelijk maken om zich te positioneren m.b.t.
nieuwe programma’s.
20 SABCA Jaarverslag
Eind 2013 is er begonnen met de installatie van een nieuw
bewerkingscentrum met 5 assen dat specifiek bestemd is voor
de structuren van de A350 XWB. Deze machine – opgenomen
in de nieuwe montageketen – maakt de automatische lancering
mogelijk van het boren van de bevestigingsgaten en het uitboren
van de interfaces van de balken en hendels en komt aldus
tegemoet aan de noden van het programma.
Bij SABCA Limburg werd, in het kader van een aanzienlijke en
duurzame toename van de werkbelasting, de constructie van
een gebouw van 2000 m2 goedgekeurd met het oog op een
vlottere circulatie van de grote stukken in composietmateriaal;
er werd ook beslist om de contourfreesmachine te vervangen
door een efficiënter model dat beter is aangepast aan de
afmetingen van de nieuwe stukken die worden geproduceerd.
Deze investeringen worden in 2014 gelanceerd.
EVOLUTIE
VAN DE KOERS
VAN DE US DOLLAR
BESTELLINGEN
Dankzij haar beleid inzake het beheer van wisselkoersrisico’s
voor lopende contracten is de onderneming erin geslaagd
om de gevolgen van de schommelingen van de Amerikaanse
dollar op te vangen.
In 2013 bedroegen de bestellingen van SABCA 146 miljoen
euro, wat het orderboek op 388 miljoen euro bracht.
De onderneming koopt goederen en diensten in vreemde valuta
aan om het risico op resterend wisselkoersrisico te beperken.
Dat orderboek omvat een bedrag van 158 miljoen euro voor
de contractuele participatie van SABCA in vaste bestellingen
die door zijn klanten worden ontvangen en die slechts kort
vóór de leveringen worden bevestigd.
Het niveau van deze munt blijft echter een bepalende factor
voor de toekomst van de onderneming.
Jaarverslag SABCA 21
22 SABCA Jaarverslag
2
Omgeving en
vooruitzichten
Jaarverslag SABCA 23
2 Omgeving en vooruitzichten
DE RUIMTEVAART
Er wordt vol ongeduld uitgekeken naar de ministerconferentie
van 2014 – de ministerraad van de lidstaten van de ESA
(European Space Agency). Daar zou een beslissing genomen
moeten worden over de voortzetting van het programma
A5ME, waarvan de eerste vlucht in 2018 is gepland, en over
de evolutie van het programma Ariane 6. De configuratie, de
prestaties en de kosten van de draagraket Ariane 6 moeten
worden gedefinieerd en aan de ESA-lidstaten zal gevraagd
worden om de noodzakelijke ontwikkelingsbudgetten vrij te
geven met het oog op een eerste lancering in 2021.
Tijdens het eerste kwartaal van 2014 moet SABCA reageren
op een tweede raadpleging van de ESA. Het is de bedoeling
om een grondiger analyse te maken van de kenmerken van
de draagraket Ariane 6 en een gedetailleerde offerte in te
dienen om de voor de uitvoering noodzakelijke budgetten
te consolideren.
24 SABCA Jaarverslag
Parallel lopen de onderhandelingen voor de draagraketten
Vega 6 tot 15 die vanaf maart 2015 moeten worden
geleverd aan een tempo van 3 draagraketten per jaar. Voor
de ondertekening van dit contract, gepland in het begin
van 2014, vraagt de klant een inspanning te leveren om de
kosten te drukken.
Er worden designwijzigingen of herkwalificaties overwogen om
het hoofd te bieden aan de aangekondigde veroudering van
sommige componenten die worden gebruikt in de productie
van de batterijen van de draagraket Vega.
2 Omgeving en vooruitzichten
DE BURGERLUCHTVAART
De markt voor burgervliegtuigen blijft groeien en de
verschillende activiteiten bij SABCA, SABCA Limburg en
ASM Aero zullen daar wel bij varen tijdens de komende jaren.
Na een goed jaar 2013 maakt Airbus zich klaar om de
productiesnelheid van bijna al zijn programma’s te verhogen,
behalve voor het grote transportvliegtuig A380, ondanks
de nieuwe bestellingen van dit type toestel die in juni 2013
in Le Bourget en in februari 2014 werden geplaatst. De
productiesnelheid van 10 leveringen per maand voor de
A330 in 2014 wordt bevestigd. De verdere evolutie van dit
programma zal afhankelijk zijn van het beleid dat Airbus zal
voeren om zijn toestel te doen evolueren.
Er werd een haalbaarheidsstudie gelanceerd met betrekking
tot het opdrijven van de productiesnelheid voor de toestellen
van de familie A320 waarvoor de geproduceerde maandelijkse
hoeveelheid van 44 vliegtuigen in 2014 zou moeten stijgen
tot 46 in 2016.
De snellere productie van de A350 XWB versies 800 en 900,
waarmee resoluut werd begonnen in 2013, houdt aan in 2014;
er worden maatregelen genomen om de kwaliteit en de termijnen
te verbeteren en de productiekosten terug te dringen teneinde de
doelstellingen te verwezenlijken die bij aanvang van het contract
werden vastgesteld. Deze maatregelen hebben betrekking op de
engineering, de uitrusting en alle fasen van het fabricageproces.
Het einde van de ontwikkeling van verschillende belangrijke
programma’s zal er daarnaast toe leiden dat er in het studiebureau
structuren alsook in industrialisering en productie minder activiteit
zal zijn dan wat één jaar geleden nog werd voorzien.
Ook voor zakenvliegtuigen zijn de leveringsvooruitzichten
bemoedigend. SABCA en SABCA Limburg zullen hun leveringen
van panelen voor het achterste stabilisatievlak aanpassen
aan de vraag van de vliegtuigbouwers en dit zowel voor de
Falcon 5X als voor de Gulfstream G650.
Momenteel wordt er met Dassault Aviation onderhandeld over
een contract voor de levering van hydraulische uitrustingen
voor de Falcon 5X.
Jaarverslag SABCA 25
2 Omgeving en vooruitzichten
DEFENSIE
SABCA-vestiging in Charleroi
De ondersteunings- en onderhoudsprogramma’s zijn per
definitie variabel omdat ze afhangen van de reële behoeften
en de problemen bij het gebruik van het materiaal.
De voornaamste doelstelling van SABCA op dit gebied bestaat
erin het activiteitsniveau van de F16 te bevestigen, steunend
op de ervaring en de knowhow die ze gedurende meer dan
35 jaar heeft opgebouwd in dienst van het Belgisch leger
en van verschillende buitenlandse strijdkrachten, meer
bepaald in het herstellen van de vleugels en in preventieve
corrosiebehandeling. Er wordt onderhandeld over verschillende
samenwerkingsprojecten met buitenlandse gebruikers en
sommige daarvan zouden kunnen leiden tot het opstarten
van activiteiten in de loop van 2014.
De werkzaamheden op het gebied van gepland onderhoud
aan de Alpha-Jet vormen voortaan een terugkerende activiteit
voor de fabriek in Charleroi zodat ze op langere termijn
kunnen worden gepland. De toekomst van de Alpha-Jet en,
algemener, van de opleiding van de militaire piloten geeft ook
stof tot nadenken in het kader van de nieuwe ontplooiing van
de activiteiten van SABCA in Charleroi. Hetzelfde geldt voor
de steeds grotere vraag vanwege publieke overheden naar
uitbesteding van het onderhoud van luchtvaartmateriaal.
De selectie van SABCA als potentiële dienstverstrekker van
dit type diensten door de AIA-CF (Ateliers Industriels de
l’Aéronautique in Clermont-Ferrand) ligt volledig in de lijn
van deze nieuwe benadering.
26 SABCA Jaarverslag
De verscheidene moderniseringsprogramma’s die de
afgelopen jaren op verschillende modellen van jacht- of
opleidingsvliegtuigen en op helikopters werden toegepast,
bevestigen de knowhow van de ingenieurs in Charleroi en
worden ten volle benut bij de klantenwerving voor de export.
De sterke afhankelijkheid van commercieel succes bij de export
blijft in de huidige moeilijke geopolitieke en budgettaire
context een grote zorg voor de vestiging in Charleroi, waar
de werkbelasting in 2014 lager zal zijn dan in 2013, meer
bepaald als gevolg van het einde van de onderhoudsactiviteiten
voor de A10.
De SABCA-vestiging in Brussel
en de SABCA Limburg-vestiging in Lummen
SABCA en SABCA Limburg blijven in 2014 onderdelensets
leveren voor de vliegtuigen van de serie A400M. Volgend
op de ingebruikname van de eerste toestellen door de staten
kunnen de klanten voortaan rekenen op snelle, efficiënte en
continue ondersteuning.
De inzet op het terrein van aan staten, meer bepaald aan
Frankrijk, geleverde toestellen zou kunnen helpen om het
bewijs te leveren van het potentieel zonder weerga van de
A400M en kan het aldus mogelijk maken om het orderboek
van Airbus Military SL te consolideren dat momenteel, naast
bestellingen vanwege het OCCAR (Gezamenlijke organisatie
voor samenwerking op defensiematerieelgebied), ook
bestellingen uit Maleisië bevat.
KWALITEIT
MILIEU
Het kwaliteitsbeheerssysteem van SABCA wordt in 2014
onderworpen aan een overgangsaudit volgens de referenties
EN9100, ISO9001 en AQAP2110.
Het invoeren van een milieubeheerssysteem volgens de norm
ISO 14001 wordt voortgezet in 2014 en moet de mogelijkheid
bieden om in de loop van het jaar de tweede fase (op een totaal
van drie) af te ronden van het ISO 14001-certificatieproces
zoals vooropgesteld door de nieuwe norm NF-X 30-205.
Grote werken en investeringen die in 2014 moeten worden
gerealiseerd zullen ons helpen om onze globale milieu-impact
te verminderen, meer bepaald op het vlak van de uitstoot
van VOS (vluchtige organische stoffen) en CO2.
SABCA bereidt ook de certificering PRI-NADCAP voor thermische
bewerkingen van haar vestiging in Brussel voor. SABCA Limburg
werkt dan weer aan de certificering PRI-NADCAP voor nietdestructieve tests, voorzien op het einde van het jaar, alsook
aan de specifieke certificering voor de productie en het verven
van onderdelen in composietmateriaal.
Voor de burgerluchtvaart wacht de vestiging van Brussel
op de bedrijfserkenning (POA) conform EASA PART21/G,
die naar de servobesturingen van de zakenvliegtuigen van
Dassault Aviation wordt uitgebreid, terwijl SABCA Limburg
een aanvraag zal indienen om haar POA-bedrijfserkenning
uit te breiden naar de bekleding van de vleugelkleppen (FSF)
van de Airbus A350 XWB.
Anderzijds wordt het dossier tot vernieuwing van de
milieuvergunning voor de vestiging in Brussel in 2014
ingediend.
De vestiging van Charleroi zal in 2014 de laatste hand
leggen aan het op punt stellen van de basisvoorwaarden
om de erkenning PART 145 voor het onderhoud van
burgerluchtvaartmateriaal te verkrijgen.
Jaarverslag SABCA 27
28 SABCA Jaarverslag
3
Onderzoek en
ontwikkeling
Jaarverslag SABCA 29
3 Onderzoek en ontwikkeling
DE RUIMTEVAART
A5ME (Ariane 5 Midlife Evolution)
Voor de nieuwe bovenste trap van de Ariane 5 ontwikkelt
SABCA een concentrisch elektromechanisch stuurelement
(EMA) waarvan de technologie door voorafgaand onderzoek
werd aangetoond.
Op het einde van de Preliminary Design Review in februari
2013 werd een dynamische maquette getest in trilling. In
2014 worden 7 EMA-prototypes gefabriceerd alvorens over
te gaan tot de Critical Design Review die tijdens de tweede
helft van het jaar is gepland.
VECEP (Vega Consolidation and Evolution Programme)
Dit belangrijke programma streeft ernaar om het oorspronkelijk
voorziene laadvermogen (1,5 t) van de Vega-draagraket te
herstellen. De milieuvereisten die als wet zijn aangenomen,
zoals de verplichtingen betreffende het uit zijn baan geraken
van de opnieuw afvuurbare bovenste trap AVUM, vereisen
immers de integratie van desorbitatiesystemen die het nuttig
laadvermogen van de draagraket verminderen.
Deze zoektocht om de prestaties van de draagraket te verbeteren
heeft geleid tot de ontwikkeling van een krachtiger eerste trap
met de overgang van een P80 naar een P105. De maidenvlucht
van de Vega met die nieuwe geconsolideerde trap is voorzien
in 2017.
De innoverende technologieën die in de ontwikkeling van het
elektromechanisch besturingssysteem worden gebruikt, bieden
tevens de mogelijkheid om de kosten beter te beheersen.
Ariane 6 (A6)
Na een vergelijking van tientallen configuraties voor
draagraketten werd er gekozen voor de zogenaamde PPHconfiguratie (Poeder-Poeder-Waterstof). Die omvat een eerste
trap bestaande uit 3 op één lijn afgestelde raketmotoren
met vaste stuwstof, een tweede trap die bestaat uit één
raketmotor met vaste stuwstof die identiek is aan die van de
eerste trap en, tot slot, een cryotechnische bovenste trap die
grotendeels gebaseerd is op de ontwikkelingswerkzaamheden
van de bovenste trap van de A5ME en van zijn motor VINCI.
Voor de besturing van de verschillende trappen van deze
draagraket worden innoverende concepten bestudeerd
om de kosten te verminderen en tegelijk de prestaties te
verbeteren. Een voorbeeld daarvan is de splinternieuwe
Control Loop Processor (CLP) waarmee de volgende generaties
van TVC’s (Thrust Vector Control) en andere puur ruimtelijke
toepassingen zullen worden uitgerust. Dankzij die CLP zijn
we in staat om de sturingsloops te controleren en het aantal
elektronische kaarten drastisch te verlagen. De nadruk zal
liggen op de gemeenschappelijkheid van de VECEP-uitrusting
met die van A6. Ook hier benut SABCA ten volle zijn ervaring
op ruimtevaartgebied en profiteert het optimaal van een
30 SABCA Jaarverslag
knowhow die zich richt op continuïteit, maar vanuit een
technologische innovatie die de mogelijkheid biedt om de
lanceringskosten te verlagen.
Voor de structuren heeft SABCA zich bij de ESA gepositioneerd
voor de ontwikkeling van de tussentrapmantels van de
draagraket. Het studiebureau bestudeert verschillende
concepten en technologieën die het voorwerp zijn van een
offerte die wordt ingediend bij de ESA.
IXV (Intermediate eXperimental Vehicle)
De IXV is een experimenteel demonstratiemodel van een
ruimtevaartuig dat in de dampkring terugkeert en bestemd
is om atmosferische gegevens over die cruciale fase van de
missie te verzamelen. SABCA is belast met het doorsturen van
de besturingscommando’s naar de stuurinrichtingen en staat
op die manier in voor de controle van het toestel als het in de
dampkring terugkeert.
Het door SABCA ontwikkeld systeem (FpCS = Flap Control System)
maakt gebruik van de elementen die voor de Vega TVC (Thrust
Vector Control) zijn ontwikkeld, maar brengt tevens de elementen
aan die specifiek vereist zijn voor de toepassing IXV.
Succesvolle kwalificatietests werden uitgevoerd in het tweede
semester van 2013 en de laatste kwalificatietest is gepland in het
eerste kwartaal van 2014. Een validatietest van de kinematische
ketting van de flap volgt halverwege 2014.
De vlucht van het voertuig IXV is gepland tijdens de tweede
helft van het jaar: Vega zal het voertuig lanceren in Kourou
(Guyana), waarna het over de Atlantische Oceaan, het Afrikaanse
continent en de Indische Oceaan zal vliegen om tot slot en na
een vlucht van ca. 100 minuten midden in de Stille Zuidzee
terecht te komen.
AM (Additive Manufacturing)
SABCA neemt deel aan het project AERO+, dat het Waalse Gewest
en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zullen co-financieren in
samenwerking met industriële en universitaire partners.
De additieve productietechnologie vertegenwoordigt een
technologische breuk ten opzichte van de traditionele
subtractieve productie; deze rechtstreeks door de computer
gestuurde techniek bestaat erin een onderdeel te produceren
door materielagen toe te voegen vanaf zijn driedimensionaal
model.
In het domein van de ruimtevaart zou deze techniek het
mogelijk maken om steeds complexere en lichtere stukken
te produceren en tegelijk het verbruik van grondstoffen te
beperken. Tijdens de ontwikkelingsfase maakt deze techniek
ook snelle prototyping mogelijk.
Jaarverslag SABCA 31
3 Onderzoek en ontwikkeling
DE BURGERLUCHTVAART
A350 XWB
De ontwikkeling van de A350-900 XWB, inclusief de
kwalificaties, de studies voor gewichtsbeperking en het
opstellen van de certificatiedossiers, wordt binnenkort
afgerond.
AIRBUS A380
De metaalmoeheidstests van dit vliegtuig zijn achter de rug
en de testcel werd ontmanteld. De ‘tear down’-activiteiten,
met inbegrip van de analyse en de studie in verband met
deze ontmanteling, lopen ten einde.
AIRBUS A320
Er werd een nieuwe configuratie voor de DDV (Direct Drive
Valves) – de besturingstrap van het noodremsysteem van
de A320-vliegtuigen, inclusief de A320NEO – ontwikkeld.
De kwalificatietests vonden plaats van september 2013 tot
januari 2014. De expertises zijn aan de gang en de kwalificatie
wordt verwacht tijdens het eerste kwartaal van 2014. De
eerste leveringen zullen plaatsvinden in augustus 2014.
DASSAULT FALCON 5X
De studies worden voortgezet en aan de detaildefinitie wordt
de laatste hand gelegd.
32 SABCA Jaarverslag
3 Onderzoek en ontwikkeling
DEFENSIE
SABCA-vestiging in Brussel
In 2013 vonden er enkele postcertificatieactiviteiten plaats voor het toestel
A400M. Daarnaast is Airbus Military S.L. van plan om verbeteringen aan het
toestel aan te brengen die een invloed kunnen hebben op de mechanismen
van de vleugelkleppen, die onder de verantwoordelijkheid van SABCA vallen.
SABCA-vestiging in Charleroi
Op basis van de ervaring die werd verworven bij de ontwikkeling van de
modernisering Alpha-Jet export werkt het studiebureau aan voorontwerpen van
aanpassing van andere types vliegtuigen tot geavanceerde opleidingstoestellen.
Ook worden er verschillende aanpassingen voor de A109-helikopter bestudeerd
(installatie van nieuwe uitrusting, elektrische wijzigingen enzovoort).
Jaarverslag
Rapport
Annuel SABCA 33
3 Onderzoek en ontwikkeling
COMPOSIETMATERIALEN
Met de technische en financiële steun van de federale overheid
en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en in samenwerking met
een aantal universiteiten en verschillende industriële partners
zet SABCA zijn onderzoek voort naar alternatieve processen
om composietmaterialen te gebruiken.
De productieprocessen die in aanmerking komen als alternatief
voor de techniek van de manueel of door plaatsing van
stroken voorgeïmpregneerde bekleding en het bakken in
de autoclaaf, zijn met name:
• de automatische plaatsing van vezels (AFP – Automatic
Fiber Placement) die zou toelaten onderdelen met steviger rondingen te maken en tegelijk de grondstofverliezen te beperken
• de inspuiting van hars in voorgeïmpregneerde elementen, die het voordeel zou bieden van een extreem precieze
tolerantie van twee oppervlakken door het gebruik van
een warmtepers en een gesloten mal evenals een grotere
integratiegraad van de onderdelen (SQRTM-proces).
Dankzij representatieve prototypes in functie van de voor
SABCA strategische producten is het mogelijk om op termijn
de industriële concepten en hun technisch-economisch
potentieel te valideren. In 2013 werden er bekledingen van
vleugelklepmechanismen volgens het voorbeeld van de Airbus
A350 gerealiseerd door plaatsing van vezels alsook balken van
het horizontaal stabilisatievlak via het SQRTM-proces. Deze
studies krijgen een vervolg in 2014, door beide processen met
elkaar te combineren, met als doel de technologie volwassen
te maken zodat ze vervolgens kan worden toegepast in de
programma’s.
34 SABCA Jaarverslag
Jaarverslag SABCA 35
36 SABCA Jaarverslag
4
Human
resources
Jaarverslag SABCA 37
4 Human resources
PERSONEELSONTWIKKELING
Op 31 december 2013 stelde de groep SABCA 1100 mensen
te werk.
Personeelsevolutie (Groep SABCA)
1100
1200
979
987
2009
2010
1037
964
1000
Ongeveer twintig mensen werden in de loop van het
jaar aangeworven om te beantwoorden aan de stijgende
productiesnelheden van de lopende programma’s en ter
vervanging van medewerkers die met pensioen gingen.
800
600
400
200
OPLEIDING
0
2011
2012
2013
SABCA heeft zijn inspanningen op het vlak van opleiding
voortgezet in 2013 om te verzekeren dat zijn medewerkers
nieuwe vaardigheden verwerven en hun huidige vaardigheden
continu bijschaven.
In dit opzicht verdienen twee op maat ontwikkelde initiatieven
speciale aandacht: een opleiding in leadership voor het
kaderpersoneel en opleidingen tot voorman voor medewerkers
die de leiding over een team hebben.
Gelet op een tekort aan gespecialiseerde professionals heeft
SABCA in zijn vestiging te Brussel een nieuw plan ontwikkeld
om aan werkzoekenden een opleiding tot bankwerker-monteur
voor te stellen. Deze opleiding werd ontwikkeld in nauwe
samenwerking met de gewestelijke partners voor tewerkstelling
en opleiding (Iristech en Actiris); ze duurde 500 uur en
werd gevolgd door 6 werkzoekenden die via deze opleiding
operationele vaardigheden hebben verworven.
De begeleiding van de ontwikkelingen in de verschillende
beroepen is het voorwerp geweest van specifieke
opleidingsplannen zoals, de opleidingen in het vak van
aanvoerder en bewerkingsoperator.
De efficiënte begeleiding van de medewerkers vereist specifieke
vaardigheden die door middel van opleiding op efficiënte
wijze kunnen worden ontwikkeld.
De evolutie van de vereisten op het vlak van risicobeheer
werd gecombineerd met specifieke opleidingsseminaries
per specialiteit.
Om de technologische ontwikkelingen te begeleiden werd
er overigens een aanzienlijk aantal specifieke technische
opleidingen georganiseerd.
PREVENTIE EN VEILIGHEID
OP HET WERK
Zowel voor medewerkers in functie als voor nieuwe
medewerkers staan er regelmatig opleidingen over de
maatregelen betreffende ongevalpreventie en veiligheid
in het algemeen op het programma. In verband hiermee
worden er momenteel modules van zelfopleiding in veiligheid
ontwikkeld die zullen worden opgenomen in het programma
van de onthaalseminaries voor nieuwe medewerkers.
In 2013 hebben onze medewerkers ook seminaries
gevolgd op het vlak van het besturen van voertuigen voor
goederenbehandeling, interventies in kleine ruimtes en
andere specifieke thema’s.
38 SABCA Jaarverslag
Nog in 2013 heeft het bedrijf een oproep gedaan om onder
zijn personeelsleden nieuwe hulpverleners aan te trekken;
ongeveer 10 vrijwilligers hebben een opleidingscyclus gevolgd
bij de brandweer van Brussel en hebben hun brevet van
bedrijfshulpverlener behaald.
Jaarverslag SABCA 39
40 SABCA Jaarverslag
5
Corporate
Governance
verklaring
Jaarverslag SABCA 41
5 Corporate Governance verklaring
Als Vennootschap naar Belgisch recht, genoteerd op NYSE
Euronext Brussels, engageert SABCA NV (“SABCA” of de
“Vennootschap”) zich ertoe de corporate governance
principes te volgen die in de Belgische Corporate Governance
Code (CGC) - editie 2009 - worden uiteengezet.
Deze code kan worden geraadpleegd op de website www.
corporategovernancecommittee.be.
Zoals voorgeschreven door de CGC, heeft SABCA een
Corporate Governance Charter opgesteld ; dit Charter werd
op 13 september 2011 goedgekeurd door de raad van
bestuur van SABCA. Overeenkomstig wettelijke bepalingen
is het Charter geplaatst op een duidelijk herkenbaar
gedeelte van de website van de Vennootschap www.sabca.
com onder de hoofding « Investor Corner », afgescheiden
van de commerciële informatie.
vergadering worden voorgelegd. Om deze zelfde reden
heeft de Vennootschap geen benoemingscomité opgericht
( zie bepaling 5.3 hierna).
Dit houdt in dat de Vennootschap afwijkt van alle bepalingen
van de CGC waarin voor zowel de benoeming als de evaluatie
van de bestuurders en het uitvoerend management gewag
wordt gemaakt van de ondersteuning door of een voorstel
of advies van het benoemingscomité. Dit is het geval voor
de volgende bepalingen van de code:
Het kan van tijd tot tijd worden aangepast.
• 4.2: […] Het benoemingscomité beveelt de raad van bestuur
geschikte kandidaten aan
• 4.6 : […] gebaseerd op een advies van het benoemingscomité
• 5.3 : zie hierna
• 6.3 : […] verleent het benoemingscomité ondersteuning aan
de raad van bestuur bij de benoeming en opvolging van de
CEO en de andere leden van het uitvoerend management.
• Bijlage D: Benoemingscomité
De raad erkent het belang van diversiteit in het algemeen
binnen de raad en van genderdiversiteit in het bijzonder. De
raad zal een bijzondere aandacht besteden aan dit aspect
naar aanleiding van de identificatie van kandidaten voor
toekomstige benoemingen van bestuurders.
Bepaling 5.3: […] De raad van bestuur richt een benoemingscomité op in overeenstemming met de bepalingen in Bijlage D.
Voor de reden waarom de raad tot op heden geen
benoemingscomité heeft opgericht wordt verwezen naar de
motivering bij bepaling 4.1 hierboven.
De raad is de mening toegedaan dat het verantwoord is
dat de Vennootschap bepaalde bepalingen van de CGC niet
volledig volgt gelet op de aard, de grootte en de specifieke
aandeelhoudersstructuur van de Vennootschap. Dergelijke
afwijkingen omvatten :
Bepaling 4.1 : Er dient een rigoureuze en transparante
procedure te bestaan voor de efficiënte benoeming en
herbenoeming van bestuurders. De raad van bestuur
stelt benoemingsprocedures en selectiecriteria op voor
de bestuurders, waarbij, in voorkomend geval, specifieke
regels kunnen gelden voor uitvoerende en niet-uitvoerende
bestuurders.
Gelet op de aandeelhoudersstructuur van de Vennootschap,
met een controlerende meerderheidsaandeelhouder en
een tweede grote referentieaandeelhouder, heeft de
Vennootschap tot op heden geen specifieke procedures
opgesteld inzake de benoeming van bestuurders. Het is de
raad zelf, bijgestaan door de voorzitter, die zich uitspreekt
over de voorstellen tot (her)benoeming die aan de algemene
42 SABCA Jaarverslag
1. S
amenstelling van de raad
van bestuur van SABCA
1.1. De raad telt momenteel tien leden: de ledenlijst, alsook
de aanduiding van de voornaamste functie die ze buiten
SABCA bekleden en de hoofdaandeelhouder op wiens
voordracht ze werden verkozen, staan op blz. 6 vermeld.
Alle leden van de raad zijn niet-uitvoerende bestuurders.
Drie van hen zijn onafhankelijk.
1.2. De raad heeft geen bijzondere regels goedgekeurd,
noch met betrekking tot een eventuele leeftijdsbeperking
voor zijn leden, noch met betrekking tot de uitoefening van
de bestuurdersfunctie.
2. Werking van de raad van bestuur
2.1. Frequentie van de vergaderingen
De raad van bestuur komt samen telkens als het belang van
de onderneming dit vereist en o.a. om de halfjaarrekeningen
(in augustus) en de jaarrekeningen (in maart) evenals de
investeringen (in december) nauwkeurig te onderzoeken.
In 2013 is de raad van bestuur vijf maal samengekomen.
Aanwezigheid van de bestuurders in de vergaderingen van de
raad van bestuur
Dhr. Remo Pellichero1
5
Dhr. Daniel Blondeel
4
Dhr. Benoît Berger
5
2
Dhr. Olivier Costa de Beauregard3
1
Dhr. Philippe Delaunois
3
4
Dhr. Jacques de Smet
5
Dhr. Charles Edelstenne
5
Dhr. Michel Martin
2
Dhr. Loïk Segalen
5
Dhr. Remco Smit
5
Dhr. Sjoerd Vollebregt
5
5
1
Vertegenwoordiger van SPRL Gestime
2
Gedelegeerd bestuurder tot 31 oktober 2013
3
Vervanger van dhr. Daniel Blondeel vanaf 1 november 2013
4
Vertegenwoordiger van SA C.G.O.
5
Vertegenwoordiger van SA Gefor
2.2. Bevoegdheid
Bij gebrek aan enig statutair voorbehoud beschikt de raad
over alle bevoegdheden die hem zijn toegekend door de wet.
over de commerciële prospectie en de vooruitzichten van de
markt, over de werklast, de financiële situatie, de investeringsof desinvesteringskansen.
2.4. Genodigden
De leden van het executief comité (ComEx) worden traditiegetrouw uitgenodigd op de vergaderingen van de raad.
Sinds 1 januari 2014 is het executief comité vervangen door
het groepscomité (zie 4. hierna).
3. Comités gecreëerd
door de raad van bestuur
3.1. Permanent comité
Sinds 1970 bestaat er een permanent comité. Het
bestaat uit de heer Remo Pellichero, voorzitter, die SPRL
Gestime vertegenwoordigt, de heer Daniel Blondeel,
gedelegeerd bestuurder tot 31 oktober 2013, vervangen
vanaf 1 november 2013, door de heer Jean-Marie Lefèvre,
Algemeen Directeur, twee vertegenwoordigers die door de
referentieaandeelhouders worden gekozen - voor 2013 zijn
dat de heer Loïk Segalen (Dassault Aviation) en de heer Remco
Smit (Fokker Technologies), de heer Philippe Delaunois,
onafhankelijk bestuurder die SA C.G.O. vertegenwoordigt,de
heer Jacques de Smet, onafhankelijk bestuurder die SA Gefor
vertegenwoordigt, de heer Michel Martin, onafhankelijk
bestuurder en de heer Raymond De Dobbeleer, financieel
directeur. In het algemeen vergadert het permanent comité
vóór de vergadering van de raad van bestuur ; het assisteert de
raad van bestuur met het voorbereiden van de beslissingen.
In 2013 is het permanent comité vier maal samengekomen.
Aanwezigheid van bestuurders op vergaderingen van het
permanent comité
De raad bepaalt de strategische en kortetermijndoelstellingen
van de onderneming, en staat in voor de goedkeuring en de
bekrachtiging van de middelen die moeten worden ingezet
om deze doelstellingen te bereiken.
4
Dhr. Daniel Blondeel
3
2
Dhr. Philippe Delaunois3
4
Dhr. Jacques de Smet
4
Dhr. Michel Martin
1
Dhr. Loïk Segalen
4
Dhr. Remco Smit
4
4
Tijdens iedere vergadering neemt de raad alle operationele
kwesties door die van belang zijn voor de Vennootschap.
2.3. Controle van het dagelijks bestuur
De persoon belast met het dagelijks bestuur brengt op iedere
vergadering van de raad verslag uit over de stand van zaken,
Dhr. Remo Pellichero1
1
Vertegenwoordiger van SPRL Gestime
2
Gedelegeerd bestuurder tot 31 oktober 2013
3
Vertegenwoordiger van SA C.G.O.
4
Vertegenwoordiger van SA Gefor
Jaarverslag SABCA 43
5 Corporate Governance verklaring
3.2. Auditcomité
Het auditcomité, dat krachtens de wet van 17 december
2008 opgericht werd, wordt voorgezeten door de heer
Jacques de Smet, deskundig in boekhouding en audits,
vertegenwoordiger van SA Gefor en onafhankelijk
bestuurder. Voorts zetelen de heer Loïk Segalen en de
heer Sjoerd Vollebregt in het comité als niet-uitvoerend
bestuurders. Bij gelegenheid wordt het comité bijgestaan
door de commissaris, de algemeen directeur, de financieel
directeur, de interne auditeur, die ook instaat voor
het risicobeheer, en elke andere adviseur waarvan de
ondersteuning als opportuun beschouwd wordt.
Het interne reglement van het auditcomité werd opgesteld.
Het auditcomité brengt bij de raad van bestuur geregeld
verslag uit over de uitoefening van zijn taken en formuleert
aanbevelingen over te treffen maatregelen.
In 2013 is het auditcomité drie maal samengekomen, onder
meer om de statutaire en geconsolideerde halfjaar- en
jaarrekeningen te onderzoeken; het auditcomité heeft
eveneens de resultaten onderzocht van het auditplan
waarmee het bedrijf de doeltreffendheid van de systemen
voor interne controle en risicobeheer wil verzekeren.
De verantwoordelijkheid voor de interne audit is voortaan
met deze voor het risicobeheer samengevoegd, onder
rechtstreeks toezicht van de algemeen directeur. Een lid van
het personeel van SABCA is benoemd en voltijds met deze
dubbele verantwoordelijkheid belast.
Aanwezigheid van bestuurders in de vergaderingen van het
auditcomité
1
Dhr. Jacques de Smet1
3
Dhr. Loïk Segalen
3
Dhr. Sjoerd Vollebregt
3
vertegenwoordiger van SA Gefor
directeur, de heer Jean-Marie Lefèvre, die de heer Daniel
Blondeel vervangt, gedelegeerd bestuurder to 31 oktober
2013.
Een executief comité en een operationeel comité
voorgezeten door de persoon belast met het dagelijks
bestuur, komen één keer per maand samen en dragen bij
aan het dagelijks bestuur van de onderneming.
De leden van het executief comité in 2013 zijn de heren
Daniel Blondeel, gedelegeerd bestuurder (tot 31 oktober
2013), Raymond De Dobbeleer, financieel directeur, Marc
Humblet, commercieel directeur, Jean-Marie Lefèvre,
directeur van de vestiging te Charleroi (en algemeen
directeur vanaf 1 november 2013) en Pierre De Graef,
directeur van de vestiging te Brussel.
Sinds 1 januari 2014 is het executief comité vervangen door
het groepscomité ; de leden van het groepscomité zijn de
leden van het executief comité en de heer Peter Reynaert,
directeur van de dochteronderneming SABCA Limburg.
De leden van het operationeel comité in 2013 zijn de
leden van het executief comité en de heren Jean-Michel
Sonkes, hoofd van het departement kwaliteit, vervangen
door mevrouw Josianne Evrard vanaf 1 maart 2013, André
Ghysens, hoofd van het departement human resources,
André Baus, hoofd van het departement informatiesystemen,
Marc Dubois, hoofd van het departement supply chain, en
mevrouw Sabine Lelièvre, adjunct directeur van de vestiging
te Charleroi vanaf 1 oktober 2013.
De heer Peter Reynaert is directeur
dochteronderneming SABCA Limburg.
van
de
De heer Daniel Blondeel was voorzitter van de
dochteronderneming ASM Aero SAS tot 31 oktober 2013,
vervangen door de heer Jean-Marie Lefèvre vanaf 1
november 2013.
4. Dagelijks bestuur
5. Beleid inzake resultaatsbestemming
Als afgevaardigde voor het dagelijks bestuur kiest de raad
iemand die al dan niet tot de raad zelf behoort (artikelen 11
en 20 van de statuten).
Het dagelijks bestuur wordt uitgeoefend door de algemeen
In zijn voorstellen aan de algemene vergadering wil de raad van
bestuur het hoge niveau van de investeringen die nodig zijn
voor de ruimte- en luchtvaartactiviteiten van de Vennootschap
verenigen met een rechtvaardige kapitaalsvergoeding.
44 SABCA Jaarverslag
6. Aandeelhouders
Dassault Belgique Aviation S.A., een nagenoeg
100%-dochtervennootschap van de Groupe Industriel
Marcel Dassault, bezit 53,28 % van het kapitaal van de
Vennootschap. De Nederlandse onderneming Fokker
Technologies Group B.V. bezit 43,57% van het kapitaal,
voornamelijk via het filiaal Fokker Aerospace B.V. Het saldo
van 3,15% is genoteerd op NYSE Euronext Brussels.
7. Transacties met de verbonden partijen
De aan- en verkopen worden gerealiseerd aan de marktprijs.
De uitstaande saldi op het einde van het boekjaar zijn niet
gegarandeerd en de vereffeningen gaan via de thesaurie.
Er zijn in 2013 geen ontvangen of gegeven garanties voor
de vorderingen bij de verbonden partijen.
De Groep heeft, voor het boekjaar 2013, geen voorziening
voor dubieuze vorderingen geregistreerd, met betrekking
tot de verschuldigde bedragen van de verbonden partijen.
Deze evaluatie wordt elk boekjaar uitgevoerd rekening
houdend met de financiële situatie van de verbonden
partijen alsook de markt waarin zij werken.
De login en de waarden zijn opgenomen in staat 14 van de
geconsolideerde rekeningen.
zo de prestaties te verbeteren en toegevoegde waarde te
creëren.
Zoals bij elk controlesysteem geeft het ingevoerde
risicobeheersysteem een redelijke garantie qua uitvoering
van de operationele doelstellingen.
8.1 Controleomgeving
De werkwijze van de verschillende entiteiten wordt beheerd
door de “Management-processen” die de principes en
procedures met alle inputs, outputs en hun wisselwerkingen
beschrijven.
Er werd een verklaring inzake het milieubeleid, een
charter voor interne audits en een verklaring inzake het
kwaliteitsbeleid opgesteld en aan het personeel meegedeeld.
De conformiteit van die documenten aan de wetgeving en
aan de reglementering, alsook de aanpassingen aan de
wijzigingen binnen onze activiteitendomeinen worden elk
jaar opnieuw herzien.
8.2 Risicobeheerproces
Sinds 2009 heeft SABCA haar bedrijfsrisico’s nauwgezet
geanalyseerd en beoordeeld. Door deze risico’s in kaart te
brengen naargelang de kans dat ze zich voordoen en hun
impact in zeven domeinen, konden ze in volgorde van
prioriteit gerangschikt worden. De in een jaarlijks auditplan
bepaalde opdrachten zijn op de belangrijke risico’s gericht
en spitsen zich hoofdzakelijk toe op de operationele risico’s.
Er wordt bijzondere aandacht besteed aan het financiële
gedeelte: dit punt wordt in het hoofdstuk over financiële
risico’s onder 8.6 hieronder behandeld.
8. Interne controle en risicobeheersysteem
SABCA is bij het vastleggen van de activiteiten voor interne
audit uitgegaan van een op het COSO2-model gebaseerde
interne controle. Een interne audit omvat het risicobeheer
waarbij de controleomgeving bepaald wordt en de risico’s
geïdentificeerd en zodanig gerangschikt worden dat de
meest ingrijpende risico’s duidelijk naar voren komen;
hierbij worden tevens het bestaan, de uitvoering en de
doeltreffendheid van de interne controles verzekerd.
Communicatie, informatie, monitoring en toezicht maken
deel uit van deze aanpak.
Het is hoofdzakelijk de bedoeling om de efficiëntie van de
processen te verhogen door het risiconiveau te verlagen en
8.3 De controleactiviteiten
De controleactiviteiten bestaan uit alle maatregelen die de
onderneming genomen heeft om een adequaat beheer van
de belangrijkste vastgestelde risico’s te verzekeren.
Daartoe werd de functie van interne auditeur in het leven
geroepen om toezicht te houden op alle processen van de
Groep SABCA. De belangrijkste taak van de interne auditeur
bestaat erin alle kwesties te beheren, met inbegrip van die
welke de financiën of kwaliteit betreffen.
Het jaarlijkse auditplan wordt ter goedkeuring aan het
auditcomité voorgelegd.
Jaarverslag SABCA 45
5 Corporate Governance verklaring
Met de auditactiviteiten wil SABCA zich ervan verzekeren
dat de normen en wetsbepalingen nageleefd en de
procedures toegepast worden; de inspanningen zijn
hoofdzakelijk gericht op het operationele gedeelte.
De auditactiviteiten trekken onder andere voordeel uit de
indicatoren die al in de processen gebruikt worden en uit de
acties die uit de beheersplannen voortvloeien.
De kasstroom stelt de Groep in staat zijn verplichtingen na te
komen zonder liquiditeitsproblemen.
Kredietrisico’s
De Groep werkt met erkende financiële instellingen voor zijn
kasstroom- en wisseltransacties.
De interne controle van de financiële processen wordt
binnen de financiële afdeling gevoerd. Reviews van het
financiële proces maken deze aanpak volledig.
De Groep beperkt de risico’s verbonden aan wanbetalingen
van klanten door het merendeel van de verkoopstransacties
contant te laten verlopen en de toegekende kredieten
door de DELCREDERE of door zakelijke zekerheden te laten
waarborgen.
De kwaliteitsaudits worden overeenkomstig de bestaande
procedures door de auditeurs van de kwaliteitsafdeling
uitgevoerd. Deze auditeurs verzekeren eveneens de
opvolging van de acties en aanbevelingen die uit de
interne of externe audits voortvloeien.
Rekening houdend met de afschrijvingsmethode van
klantvorderingen die gekozen werd voor het opstellen van
de jaarrekeningen, kan gesteld worden dat het aan risico’s
blootgestelde deel van de op afsluitdatum vervallen, niet
geherwaardeerde vorderingen verwaarloosbaar klein is.
De commissaris en zijn team verzorgen de externe audits,
net als enkele Belgische en buitenlandse controlebureaus,
om de conformiteit van de jaarrekening te bevestigen.
Marktrisico’s
Koersrisico
De Groep is blootgesteld aan een koersrisico op de
verkoopstransacties die vrijwel allemaal in US dollar zijn
uitgedrukt, terwijl de meeste uitgaven in EUR zijn, alhoewel
de aankopen in USD sterk toenemen.
8.4 Informatie en communicatie
Elke audit wordt in een specifiek rapport vastgelegd.
Deze werkwijze is naar alle processen uitgebreid en het
eindrapport werd aan het auditcomité voorgelegd dat het
goedgekeurd heeft.
De kwaliteitsaudits die intern of door externe bureaus
gerealiseerd worden, worden door de kwaliteitsafdeling
bekendgemaakt. Deze afdeling verzorgt eveneens de
opvolging van deze acties.
De indicatoren worden maandelijks voorgesteld aan de
verschillende comités die verantwoordelijk zijn voor het
bedrijfsbeheer.
8.5 Bestuur
Het bestuur van de interne audit en het risicobeheer is
in handen van de algemene directie die hierover aan het
auditcomité rapporteert.
8.6 Voornaamste risico’s en onzekerheden
De voornaamste risico’s en onzekerheden waaraan de Groep
is blootgesteld zijn:
Risico’s verbonden aan liquiditeiten en geldmiddelen
De Groep loopt geen beduidende risico’s door zijn financiële
schuld.
46 SABCA Jaarverslag
De Groep dekt dit risico gedeeltelijk in door het gebruik
van verkoop met termijncontracten en zo nodig door
valutaopties.
De Groep dekt haar toekomstige nettokasstromen enkel in
wanneer deze als hoogstwaarschijnlijk beschouwd worden,
en dit gedeeltelijk. Ze zorgt er zodoende voor dat de eerste
toekomstige kasinkomsten toereikend zullen zijn om de
koersverschillen te dekken. Het bedrag van de dekking
kan bijgesteld worden in functie van de evolutie van de
verwachte nettokasstromen.
Operationele risico’s
De interne auditeur heeft in 2013 de risico’s geïdentificeerd
en naar aanvaardbaarheid ingedeeld:
•
Moeilijkheid om op de Belgische markt personeel te
vinden in het bijzonder voor studie- en produktie;
• Moeilijke bevoorrading van grondstoffen en componenten;
• Onzekere politiek van de Belgische staat op het gebied van
projektenfinanciering
• Veiligheid van het informatiesysteem
•
werkbelasting in Charleroi sterk afhankelijk van
exportcontracten.
9. Remuneratierapport
9.1.2 Remuneratiebeleid
9.1 Remuneratiecomité
9.1.1 Samenstelling en activiteiten
De onderneming wil voor haar personeel een aantrekkelijk
remuneratiebeleid uitwerken en handhaven, waarbij de
belangen van het bedrijf en van de aandeelhouders echter
gevrijwaard worden.
Het comité bestaat uit:
• SPRL Gestime, vertegenwoordigd door de zaakvoerder de
heer Remo Pellichero, voorzitter en voorzitter van de raad
van bestuur;
•
SA C.G.O., vertegenwoordigd door de gedelegeerd
bestuurder Philippe Delaunois, onafhankelijk bestuurder;
•
SA Gefor, vertegenwoordigd door de gedelegeerd
bestuurder Jacques de Smet, onafhankelijk bestuurder.
Deelnemers aan de vergaderingen :
•
Tot 31 oktober 2013, Daniel Blondeel, gedelegeerd
bestuurder en vanaf 1 november 2013, Jean-Marie
Lefèvre, algemeen directeur (behalve voor het gedeelte
dat over zijn vergoeding handelt);
• secretaris van het remuneratiecomité : André Ghysens,
hoofd van de afdeling human resources.
Het comité kwam in 2013 zes maal samen.
Voor elk van de leden van het operationeel comité (COp)
heeft het remuneratiecomité onder andere het volgende
onderzocht :
• de verschillende bestanddelen van de vergoeding en in
het bijzonder de vaste en variabele delen;
• de groepsverzekeringscontracten;
• het remuneratiebeleid;
• de elementen voor vergelijking met andere
ondernemingen opgesteld met behulp van remuneratieenquêtes.
Het interne reglement van het remuneratiecomité is
opgenomen in bijlage D van het corporate governance
charter van SABCA.
Aanwezigheid van de bestuurders in de vergaderingen van
het remuneratiecomité
Dhr. Remo Pellichero1
Dhr. Philippe Delaunois
6
2
Dhr. Jacques de Smet3
1
vertegenwoordiger van SPRL Gestime
2
vertegenwoordiger van SA C.G.O.
3
vertegenwoordiger van SA Gefor
Het remuneratiecomité herbekijkt de situatie van de leden
van het operationeel comité (COp), waartoe ook de leden
van het uitvoerend comité (ComEx) behoren.
Het comité neemt de uitleg van de persoon belast met
het dagelijks bestuur ter harte en legt na beraad en de
uitwisseling van standpunten onder zijn leden de definitieve
voorstellen voor aan de raad van bestuur die ter zake
bevoegd is.
Het betreffende personeel omvat:
• de leden van het ComEx:
- Daniel Blondeel, gedelegeerd bestuurder tot 31
october 2013,
- Raymond De Dobbeleer, financieel directeur,
- Pierre De Graef, directeur van de vestiging in Brussel,
- Marc Humblet, commercieel directeur,
- Jean-Marie Lefèvre, directeur van de vestiging in
Charleroi, en algemeen directeur vanaf 1 november 2013;
• andere leden van het COp:
- André Baus, hoofd van de afdeling
informatiesystemen,
- Marc Dubois, hoofd van de afdeling “supply chain”,
- André Ghysens, hoofd van de afdeling human
resources,
- Jean-Michel Sonkes, hoofd van de kwaliteitsafdeling
tot 28 februari 2013,
- Josianne Evrard, hoofd van de kwaliteitsafdeling
vanaf 1 maart 2013,
- Sabine Lelièvre, adjunct directeur van de vestiging
in Charleroi vanaf 1 oktober 2013.
De verschillende bestanddelen van de vergoeding zijn
de vaste vergoeding, de variabele vergoeding en het
aanvullend pensioen.
5
6
Er wordt naar een correct evenwicht gezocht tussen deze drie
elementen aan de hand waarvan de onderneming geschikte
en bekwame medewerkers kan aantrekken, motiveren en in
dienst houden. Deze drie elementen houden rekening met
de reikwijdte van hun verantwoordelijkheden en volgen het
voorbeeld van de markt.
Jaarverslag SABCA 47
5 Corporate Governance verklaring
•
De vaste vergoeding is gebaseerd op het
verantwoordelijkheidsniveau en de evolutie ervan hangt
af van de beoordeling van de individuele prestaties en de
tendens op de markt.
•
Het remuneratiecomité stelt alle wijzigingen aan de
vergoeding van de leden van het COp voor aan de raad
van bestuur.
•
De variabele vergoeding wordt aan de leden van het
COp toegekend in functie van de beoordeling van hun
individuele prestaties en van het bedrijfsresultaat;
• De leden van het executief comité genieten van een specifiek
aanvullend pensioenplan waarvan de jaarlijkse bijdrage
afhankelijk is van het netto resultaat van het bedrijf;
• De variabele vergoeding voor een bepaald boekjaar wordt
definitief verworven na goedkeuring van de jaarrekening
door de algemene vergadering;
• Een aanvullend pensioen wordt voor elk van de leden van
het COp vastgelegd.
Er is geen kenmerkende verandering in het remuneratiebeleid
sinds de laatste jaarrekening.
Het remuneratiebeleid houdt geen specifieke regel in,
aangaande een overeenkomstbeeïndigingsvergoeding.
De heer Blondeel heeft op 31 oktober 2013 zijn mandaat als
gedelegeerd bestuurder neergelegd.
9.2De remuneratie van de leden van de raad van bestuur en de comités*
NIET-UITVOERENDE BESTUURDERS
SPRL Gestime, vertegenwoordigd door de zaakvoerder Remo Pellichero, voorzitter
10.000
Benoît Berger, Algemeen Directeur Industrie en Aankopen - Dassault Aviation
17.601
Olivier Costa de Beauregard, Algemeen Directeur - Groupe Industriel Marcel Dassault
2.933
SA C.G.O., vertegenwoordigd door de afgevaardigd bestuurder Philippe Delaunois, onafhankelijk bestuurder
22.101
SA Gefor, vertegenwoordigd door de afgevaardigd bestuurder Jacques de Smet, onafhankelijk bestuurder
25.601
Charles Edelstenne, Algemeen Directeur - Groupe Industriel Marcel Dassault
17.601
Michel Martin, onafhankelijk bestuurder
6.700
Loïk Segalen, Gedelegeerd Algemeen Directeur - Dassault Aviation
21.101
Remco Smit, Chief Financial Officer - Fokker Technologies
19.601
Sjoerd Vollebregt, Chairman and Chief Executive Officer - Fokker Technologies
19.101
UITVOERENDE BESTUURDER
Daniel Blondeel, gedelegeerd bestuurder tot 31 oktober 2013
in EUR
*Raad van bestuur, auditcomité, permanent comité en remuneratiecomité.
48 SABCA Jaarverslag
0
Er is geen kenmerkende verandering in het remuneratiebeleid van niet-uitvoerende bestuurders sinds de laatste jaarrekening.
De wijzigingen aan de remuneratie van de leden van de
raad van bestuur en comités worden door de algemene
vergadering besloten op voorstel van het remuneratiecomité.
Per vergadering ontvangen de leden van de comités een
zitpenning van 500 EUR en de voorzitter van het comité een
zitpenning van 1.000 EUR. De overeenkomstige bedragen
zijn opgenomen in bovenstaande tabel.
9.3 Commissaris
Voor hetzelfde boekjaar bedraagt de bezoldiging van de
commissaris 80.000,00 EUR.
De heer Remo Pellichero beschikt via zijn onderneming SPRL
Gestime over een dienstverleningscontract waarvoor het
jaarlijkse forfaitaire ereloon 75.000 EUR excl. btw bedraagt.
9.4 De remuneratie van de gedelegeerd bestuurder, de algemeen directeur en de andere bestuurders
Op voorstel van het remuneratiecomité heeft de raad in 2013 de onderstaande vergoedingen vastgelegd voor de gedelegeerd
bestuurder en de andere leden van het operationeel comité.
Vaste vergoeding
CEO
Daniel Blondeel, bezoldigd, tot 31 oktober 2013
Jean-Marie Lefèvre, bezoldigd, vanaf 1 november 2013
Andere leden van het
operationeel comité
249.358
1.037.127
Variabele vergoeding
187.547
495.568
Totaal
436.905
1.527.779
Pensioenplan
108.346
287.484
4.913
29.771
Andere voordelen
in EUR
Jaarverslag SABCA 49
6
Financiële
aspecten
50 SABCA Jaarverslag
België
14,34%
Buiten
Europa
7,45%
Investeringen (MEUR)
19,00
20
13,72
15
Geografische
verdeling van
de omzet (%)
12,48
10,01
10
7,48
6,79
5
8,75
8,19
6,32
5,65
2,14
0,65
0,10
0,01
0
2009
Financiële
Europa
78,21%
39
36
35
30
2013
Materiële
500
33
30
Immateriële
2012
40
39
36 36
34
2011
Bestellingen (MEUR)
Omzet per
activiteitsdomein (%)
40
2010
31
28
30
28
29
31
25
400
407
393
371
406
388
300
20
200
15
10
134
151
147
139
146
100
5
0
0
2009
Defensie
2010
2011
Ruimtevaart
2012
2013
Burgerluchtvaart
2009
Orderboek
2010
2011
2012
2013
Bestellingen
Jaarverslag SABCA 51
6 Financiële aspecten
1. GROEP SABCA
Verkorte geconsolideerde winst- en verliesrekening in IFRS
(in MEUR)
2009
2010
2011
2012
2013
157,84
160,54
159,06
175,79
206,15
143,07
134,98
138,25
146,95
171,51
Wijziging bestellingen in uitvoering
-0,87
12,50
1,97
7,13
16,84
Geproduceerde vaste activa
10,61
7,81
12,16
17,57
10,14
5,03
5,25
6,68
4,14
7,66
-142,12
-140,33
-145,38
-166,10
-197,52
15,72
20,21
13,68
9,69
8,63
-3,90
-8,18
-3,75
-2,97
-2,92
6,85
10,29
6,58
6,01
4,63
18,67
22,32
16,51
12,74
10,34
Belastingen op het resultaat
-6,12
-5,95
-4,18
-1,83
-1,49
Nettoresultaat van het boekjaar
12,55
16,37
12,33
10,90
8,85
12,55
16,37
12,33
10,95
9,03
0
0
0
-0,05
-0,18
Totaal
12,55
16,37
12,33
10,90
8,85
Winst per aandeel (in EUR)
2009
2010
2011
2012
2013
- gewone winst per aandeel
5,23
6,82
5,14
4,54
3,69
- verwaterde winst per aandeel
5,23
6,82
5,14
4,54
3,69
2009
2010
2011
2012
2013
979
987
964
1.037
1.100
Opbrengsten
Omzet
Overige opbrengsten
Bedrijfskosten
Operationeel resultaat
Financiële kosten
Financiële opbrengsten
Operationeel resultaat na financiële resultaten
Toerekenbaar aan de aandeelhouders van de moederonderneming
Niet-controlerende participatie
(totaal aantal aandelen : 2.400.000)
Personeelsleden op 31 december
De Groep SABCA heeft een jaaromzet van 172 MEUR
gerealiseerd. Dit betekent een groei van 16,7 % ten opzichte
van 2012.
Het bedrijfsresultaat bedraagt 8,63 MEUR, een vermindering
van 1,06 MEUR. Dit resultaat blijft beïnvloed door werken
voor ontwikkeling alsook het opstarten van nieuwe
programma’s.
Het financieel resultaat bedraagt 1,71 MEUR, een daling van
1,33 MEUR door een vermindering van de thesaurie en de
daling van de bankrente.
52 SABCA Jaarverslag
In dit resultaat komt de variatie van de reële waarde van
de afdekkingsinstrumenten voor koersverschillen niet in
aanmerking voor de hedge accounting zoals gedefinieerd in
de norm IAS 39.
Het lage peil van de belastingen is het effect van de
terugname van reeds belaste reserves en de terugvordering
van geactiveerde belastingen op vorige boekjaren.
Voor 2013 noteert de Groep een nettowinst van 8,85 MEUR na
courante en uitgestelde belastingen, een vermindering van 2,05
MEUR ten opzichte van het resultaat van 2012. De nettowinst
voor de periode toerekenbaar aan de aandeelhouders van de
moederonderneming bedraagt 9,03 MEUR.
2. SABCA
Niet-geconsolideerde kerncijfers - Statutaire rekeningen volgens de Belgische boekhoudkundige principes
(in MEUR)
2009
2010
2011
2012
2013
136,69
129,34
132,55
140,35
164,43
Eigen vermogen
52,34
56,19
60,64
67,21
70,61
Investeringen
14,37
20,34
20,04
28,41
18,14
- bedrijfsresultaat
6,21
8,89
3,89
10,80
4,69
- financieel resultaat
3,22
2,33
2,75
1,82
1,24
- courant resultaat
9,43
11,22
6,64
12,62
5,93
-0,60
-1,81
0,29
-0,49
-0,01
8,83
9,41
6,93
12,13
5,92
-3,31
-3,23
-0,60
-2,26
0,16
5,52
6,18
6,33
9,87
6,08
Totaal dividenden
*voor te leggen aan de Gewone Algemene Vergadering
1,82
2,11
2,11
3,26
* 2,02
Courant resultaat per aandeel (in EUR)
3,93
4,68
2,77
5,26
2,47
Resultaat van het boekjaar per aandeel (in EUR)
2,30
2,58
2,64
4,11
2,53
Netto dividend per aandeel (in EUR)
0,57
0,66
0,66
1,02
0,63
Omzet
Resultaten
- uitzonderlijk resultaat
- resultaat vóór belasting
- belasting
- resultaat na belasting
De omzet bedraagt 164 MEUR; een stijging van 17,2 %
tegenover 2012.
Door de uitzonderlijk aspecten verkrijgen we een resultaat
voor belasting van 5,92 MEUR.
Het bedrijfsresultaat bedraagt 4,69 MEUR in 2013; deze
bedroeg 10,80 MEUR in 2012. Het blijft sterk beïnvloed
door het ten laste nemen van ontwikkelingskosten voor de
nieuwe vliegtuigen.
De terugname van belaste reserves en de terugvordering
van geactiveerde belastingen op vorige boekjaren verklaren
het percentage van de belastinglast.
Het financiële resultaat bedraagt 1,24 MEUR, een daling van
0,58 MEUR in vergelijking met 2012 door een vermindering
van de thesaurie en de daling van de bankrente.
De winst van het boekjaar 2013 bedraagt 6,08 MEUR ten
opzichte van 9,87 MEUR in 2012.
Jaarverslag SABCA 53
VOORSTELLEN VAN BESLUITEN
VOOR TE LEGGEN AAN DE ALGEMENE VERGADERING
STATUTAIRE BENOEMINGEN
De algemene vergadering benoemt de heer Olivier COSTA de BEAUREGARD, Algemeen Directeur van de Groupe Industriel
Marcel Dassault, wonende 2 rue du Val de Grace te 75005 Parijs 05, Frankrijk, definitief als bestuurder voor een termijn
eindigend na de gewone algemene vergadering van 2016. Het mandaat van bestuurder zal vergoed worden met een bedrag
van € 17.600,00 per jaar.
De algemene vergadering beslist om de heer Loïk SEGALEN, gedelegeerd Algemeen Directeur van Dassault Aviation, wonende
58 boulevard de la République te 92210, Saint-Cloud, Frankrijk, opnieuw tot bestuurder te benoemen voor een periode van
vier jaar, eindigend na de gewone algemene vergadering van 2018. Het mandaat van bestuurder zal vergoed worden met een
bedrag van € 17.600,00 per jaar.
De algemene vergadering beslist het mandaat van onafhankelijk bestuurder van de SA GEFOR, RPR Brussel, BTW BE 0429228265,
met zetel te 1180 Ukkel, Hagedoornlaan 96, vertegenwoordigd door haar afgevaardigd bestuurder, alleen handelend, de heer
Jacques de SMET, wonende te 1180 Ukkel, Hagedoornlaan 96, te hernieuwen voor een periode van vier jaar, eindigend na de
gewone algemene vergadering van 2018. Het mandaat van onafhankelijk bestuurder zal vergoed worden met een bedrag van
€ 17.600,00 per jaar.
De algemene vergadering besluit tot de definitieve benoeming als onafhankelijk bestuurder van de SPRL PASTEC-MIT, RPR
Charleroi, BTW BE 0537158779, met maatschappelijke zetel te avenue du Bel Horizon 17, 6530 Thuin, vertegenwoordigd door
haar statutaire zaakvoerder, alleen handelend, de heer Michel MARTIN, wonende te avenue du Bel Horizon 17, 6530 Thuin,
voor een termijn eindigend na de gewone algemene vergadering van 2017. Het mandaat van onafhankelijk bestuurder zal
vergoed worden met een bedrag van € 17.600,00 per jaar.
De algemene vergadering benoemt (B00021) MAZARS Bedrijfsrevisoren-Réviseurs d’Entreprises CVBA, RPR Brussel, BTW BE
0428837889, met maatschappelijke zetel te Marcel Thirylaan 77 bus 4, tot commissaris voor een termijn van 3 jaar, eindigend
na de gewone algemene vergadering van 2017, vertegenwoordigd door de heer Lieven ACKE (A01262), bedrijfsrevisor.
De jaarlijkse vergoeding bedraagt € 84.000, BTW niet inbegrepen.
BESTEMMING VAN HET RESULTAAT
De bestemmingsrekening opgenomen in de aan de algemene vergadering overgelegde jaarrekening ziet er als volgt uit :
1. Te bestemmen winst van het boekjaar
6.006.630,01 EUR
2. Overgedragen winst van het vorige boekjaar
39.860.007,29 EUR
3. Te bestemmen winst
45.866.637,30 EUR
Ingevolge haar bevoegdheid, toegekend door artikel negenentwintig van de statuten en overeenkomstig haar traditioneel
beleid dat gericht is op het zekerstellen van een rechtvaardige verdeling tussen de kapitaalsvergoeding en het vermogen tot
zelffinanciering en rekening houdend met de noden van de onderneming op de korte termijn, stelt de raad aan de vergadering
voor om de volgende bestemming goed te keuren:
1. Over te dragen winst
43.850.637,30 EUR
2. Vergoeding van het kapitaal:
2.016.000,00 EUR
hetzij voor elk van de 2.400.000 aandelen:
• een bruto dividend van
0,84 EUR
• een roerende voorheffing van
0,21 EUR
• een netto dividend van
0,63 EUR
Onder voorbehoud van goedkeuring van de bestemming door de vergadering zal het netto dividend van 0,63 EUR per aandeel
vanaf 13 juni 2014 worden betaald via storting aan de aandeelhouders vermeld in het register van de aandelen op naam van
de onderneming. Voor de aandelen die in effectenrekeningen worden gehouden, zal het dividend automatisch door de bank
of de makelaar worden betaald.
Algemene vergadering der aandeelhouders
05 juni 2014
Ex-date
10 juni 2014
Record date
12 juni 2014
Payment date
13 juni 2014
54 SABCA Jaarverslag
Hoofdzetel te 1130 Brussel, Haachtsesteenweg 1470
Vestigingen te Brussel en te Charleroi
Vestiging te 6041 Charleroi, rue des Fusillés 11
RPR Brussel B.T.W. BE 0405 770 992
Filiaal opgenomen in de consolidatieperimeter: SABCA Limburg N.V.
Hoofdzetel te 3560 Lummen, Dellestraat 32
RPR Hasselt B.T.W. BE 0438 251 146
SABCA dankt de heer Guillaume Dedeurwaerder voor de artistieke
en fotografische medewerking.
Realisatie en productie: www.comfi.be
SABCA N.V.
Société Anonyme Belge de Constructions Aéronautiques
Haachtsesteenweg 1470
B-1130 Brussel
België
Tel: +32 2 729 55 11
Fax: +32 2 705 15 70
e-mail: [email protected]
www.sabca.com
Jaarrekening
2013
Jaarverslag 2013 van de Raad van Bestuur
Gewone Algemene Vergadering van 05 juni 2014
Jaarrekening
Geconsolideerde rekeningen
2
Verslag van de commissaris over de geconsolideerde financiële staten
26
Niet-geconsolideerde rekeningen
28
Verslag van de commissaris over de jaarrekening
51
Jaarrekening 2013
SABCA
Verklaring van de personen verantwoordelijk voor het verslag
Wij verklaren dat, bij ons weten, de jaarrekeningen goedgekeurd door de Raad van Bestuur van
26 maart 2014, conform de toepasselijke normen werden opgesteld en een getrouw beeld geven van
het vermogen, van de financiële toestand en van de resultaten geboekt door de vennootschap en de
bedrijven die behoren tot de consolidatie en dat het bijgevoegde beheersverslag een getrouw beeld
geeft van de evolutie op gebied van zaken, van de resultaten en de financiële toestand van de
vennootschap en van de ondernemingen die tot de consolidatie behoren, alsook een beschrijving
inhoudt van de belangrijkste risico's en onzekerheden waaraan zij zijn blootgesteld.
Brussel, 14 april 2014.
SABCA
J-M LEFEVRE
R. PELLICHERO
Algemeen Directeur
Vaste vertegenwoordiger van GESTIME bvba
Voorzitter van de Raad van Bestuur
Jaarrekening 2013
>1
Overzicht van de financiële positie
Volgens IFRS-normen (International Financial Reporting Standards)
(in duizenden euros)
2013
2012 R*
2012
Activa
Vaste activa
136.538
136.084
136.084
Immateriële activa
62.514
59.774
59.774
Materiële vaste activa
73.638
75.930
75.930
Deelnemingen in de verbonden ondernemingen
112
112
112
Financiële en overige activa
274
268
268
200.514
211.794
211.794
Voorraden
36.382
32.016
32.016
Bestellingen in uitvoering
68.756
51.914
51.914
Handelsvorderingen en overige vorderingen
43.697
39.311
39.311
Geldmiddelen en kasequivalenten
47.055
85.238
85.238
4.624
3.315
3.315
337.052
347.878
347.878
Totaal eigen vermogen
113.197
104.996
110.283
Geplaatst kapitaal toerekenbaar aan de aandeelhouders van de
moederonderneming
112.997
104.617
109.904
12.400
12.400
12.400
100.072
91.760
97.047
525
Vlottende activa
Overige vaste activa
Totaal der activa
Passiva
Geplaatst kapitaal
Reserves en overgedragen resultaten
Herwaarderingsmeerwaarden op materiële vaste activa
525
525
Kasstroomafdekkingen
0
-68
-68
Minderheidsbelangen
200
379
379
Langlopende verplichtingen
139.466
152.396
147.109
Schulden op lange termijn
111.790
123.291
123.291
Financieringsinstrumenten
0
0
0
Vlottende voorzieningen
12.854
17.276
9.267
Uitgestelde belastingen
14.822
11.829
14.551
Kortlopende verplichtingen
84.389
90.486
90.486
Handelsverplichtingen
55.045
62.401
62.401
Fiscale en sociale verplichtingen
12.251
13.471
13.471
Overige passiva op korte termijn
3.656
5.141
5.141
13
17
17
13.424
9.352
9.352
0
104
104
337.052
347.878
347.878
Financiële verplichtingen op korte termijn
Courante voorzieningen
Financieringsinstrumenten
Totaal der passiva
*
>2
Revised naar aanleiding van de toepassing van IAS19R
Jaarrekening 2013
SABCA
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
2013
2012
206.146
175.789
171.507
16.841
10.138
7.660
146.949
7.132
17.569
4.139
-197.517
-166.097
42.412
64.821
67.069
30.238
2.444
61.249
65.283
16.795
11.576
499
3.893
2.028
1.609
-6.048
2.190
(in duizenden euros)
Opbrengsten
Omzet
Wijziging bestellingen in uitvoering
Geproduceerde vaste activa
Overige opbrengsten
Bedrijfskosten
(-)
Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen
- waarvan wijziging in voorraden
Diensten en diverse goederen
Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen
6.027
Afschrijvingen en waardeverminderingen op immateriële en materiële
vaste activa
Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in uitvoering en
handelsvorderingen
Voorzieningen voor risico's en kosten
Andere operationele kosten en opbrengsten
Operationeel resultaat
(+)
8.629
9.692
Financiële kosten
(-)
-2.921
-2.966
Kosten van schulden
Andere financiële kosten
563
2.358
519
2.447
Financiële opbrengsten
4.629
6.009
50
973
3.606
47
1.931
4.031
10.337
12.735
-1.485
-1.833
162
-1.647
-2.274
441
8.852
10.902
9.030
-178
10.956
-54
(in euro)
(in euro)
3,69
3,69
4,54
4,54
Opbrengsten uit financiële activa
Opbrengsten uit courante activa
Andere financiële opbrengsten
Operationeel resultaat na financiële resultaten
(+)
Belastingen op het resultaat
Courante belastingen
Uitgestelde belastingen
Nettoresultaat van het boekjaar
(+)
Toerekenbaar aan de aandeelhouders van de moederonderneming
Niet-controlerende participatie
Winst per aandeel
(totaal aantal aandelen : 2.400.000)
* gewone winst per aandeel
* verwaterde winst per aandeel
Geconsolideerd overzicht van het totaalresultaat
2013
(in duizenden euros)
Nettowinst van het boekjaar
Schommeling reële waarde van de afdekkingsinstrumenten
Uitgestelde belastingen
Naderhand gerecycleerde elementen naar het resultaat
Actuariële verschillen op toegezegd-pensioenregelingen
Uitgestelde belastingen
Niet-gerecycleerde elementen naar het resultaat
(1)
Opbrengsten en kosten direct geboekt in het eigen vermogen
Geboekte opbrengsten en kosten
Toerekenbaar aan de aandeelhouders van de moederonderneming
Niet-controlerende participatie
Globaalwinst per aandeel
(totaal aantal aandelen : 2.400.000)
* gewone globaalwinst per aandeel
* verwaterde globaalwinst per aandeel
2012 R
2012
8.852
103
-35
68
3.856
-1.311
2.545
10.902
2.405
-817
1.588
-4.417
1.502
-2.915
10.902
2.405
-817
1.588
0
0
0
2.613
-1.327
1.588
11.465
9.575
12.490
11.643
-178
9.629
-54
12.544
-54
(in euro)
(in euro)
4,78
4,78
(in euro)
3,99
3,99
5,20
5,20
(1) De opgegeven bedragen stemmen overeen met de verandering in de waarde van de portefeuille over de periode. Ze zijn niet
indicatief voor de resultaten die zullen worden opgenomen bij de uitvoering van de financieringsinstrumenten.
SABCA
Jaarrekening 2013
>3
Toelichting bij het overzicht van de financiële positie
N.B. De belangrijkste verschillen tussen de overeenstemmende rubrieken van de vergeleken boekjaren worden in cursief vermeld
Activa
2013
2012 R
2012
136.538
136.084
136.084
(toelage 4)
62.514
59.774
59.774
(toelagen 3 en 7)
73.638
75.930
75.930
(toelage 5)
386
380
380
200.514
211.794
211.794
(in duizenden euros)
Vaste activa
Immateriële activa
Deze post omvat de activatie van de kosten voor ontwikkeling
relatief aan de programma's voor de burgerluchtvaart waarin de
Groep SABCA partner is.
Materiële vaste activa
Afschrijvingen zijn hoger dan de aanwervingen.
Deelnemingen in de verbonden ondernemingen en
financiële en overige activa
Vlottende activa
Voorraden
Verhoging van het tempo in de programma's van de
burgerluchtvaart.
(toelage 8)
36.382
32.016
32.016
Bestellingen in uitvoering
Merkbare toename van de nieuwe de programma's.
(toelage 8)
68.756
51.914
51.914
Handelsvorderingen en overige vorderingen
(toelage 10)
Verhoging van de handelsvorderingen en van de Staatsvordering.
43.697
39.311
39.311
Geldmiddelen en kasequivalenten
47.055
85.238
85.238
4.624
3.315
3.315
(zie financieringstabel en toelage 9)
Afname van de vooruitbetalingen klanten en financiering van de
voorraden en bestellingen in uitvoering met betrekking tot de nieuwe
programma's.
Overige vaste activa
>4
Jaarrekening 2013
SABCA
Passiva
2013
2012 R
2012
Totaal eigen vermogen
113.197
104.996
110.283
Geplaatst kapitaal toerekenbaar aan de aandeelhouders
van de moederonderneming
(zie mutatieoverzicht van het eigen vermogen)
112.997
104.617
109.904
(in duizenden euros)
Resultaat van het boekjaar
9.030
10.956
10.956
Dividenden vorig boekjaar
-3.264
-2.112
-2.112
Totaal andere elementen van het globaal resultaat
2.613
-1.327
1.588
Beweging van het boekjaar
8.379
7.517
10.432
Niet-controlerende participatie
200
379
379
Langlopende verplichtingen
139.466
152.396
147.109
Schulden op lange termijn
(toelagen 7 en 11)
Belangrijke vermindering van de vooruitbetalingen klanten
en verhoging van de vooruitbetalingen van de Overheid.
111.790
123.291
123.291
Vlottende voorzieningen
(toelagen 6 en 13)
De evolutie van de voorziening voor pensioenen en
gelijkgestelde verplichtingen wordt beschreven in de
toelagen 6 en 13.
12.854
17.276
9.267
Uitgestelde belastingen
14.822
11.829
14.551
Kortlopende verplichtingen
84.389
90.486
90.486
Handelsverplichtingen
(toelage 7)
Vermindering van de vooruitbetalingen klanten op korte
termijn.
55.045
62.401
62.401
(toelage 12)
Financiële verplichtingen op korte termijn
(toelage 7)
13
17
17
Courante voorzieningen
(toelage 6)
13.424
9.352
9.352
(toelage 7)
15.907
18.612
18.612
104
104
Vermeerdering van de voorziening voor toekomstige
verliezen.
Overige passiva op korte termijn
Financieringsinstrumenten
SABCA
Jaarrekening 2013
>5
Saldo per 1 januari 2011
12.400
525
88.203
Herverwerking IAS19 revised
Saldo per 1 januari 2012
12.400
525
88.203
-2.372
Totaal globaal resultaat
10.956
Dividenden
12.400
525
97.047
Publicatie per 31 december 2012
12.400
525
97.047
Herverwerking IAS19 revised
525
Resultaat van de periode
97.047
Totaal globaal resultaat
9.030
Dividenden
525
102.813
Totaal
eigen vermogen
-2.372
97.100
1
97.101
10.956
-54
10.902
1.588
-1.327
432
-895
1.588
9.629
378
10.007
-2.112
0
-2.112
-5.287
-68
104.617
379
104.996
-68
109.904
379
110.283
-5.287
0
-5.287
104.996
-5.287
-68
104.617
379
9.030
-178
2.545
68
2.613
2.545
68
11.643
-178
-3.264
0
-3.264
112.997
200
113.197
-3.264
12.400
99.473
-2.915
9.030
Totaal andere elementen van het globaal resultaat
1
-2.915
-5.287
12.400
Niet-controlerende
participatie
TOTAAL
toerekenbaar a/de
aandeelhouders
v/de
moederondernemin
Kasstroomafdekkingen
-1.656
-2.112
Saldo per 31 december 2012
99.472
-2.372
10.956
Totaal andere elementen van het globaal resultaat
Saldo per 31 december 2013
-1.656
-2.372
Resultaat van de periode
Saldo per 31 december 2012 R
IAS 19 R
Reserves en
overgedragen
resultaat
(in duizenden euros)
Herwaarderingsmeerwaarden
Kapitaal
Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen
-2.742
0
8.852
2.613
11.465
Geconsolideerd kasstroomoverzicht
2013
(in duizenden euros)
Schommeling kasmiddelen bij bedrijfsactiviteiten
Nettoresultaat
Belastinglast
Resultaat op financieringsinstrumenten
Afschrijvingen en aanpassingen juiste waarde op activia
Schommeling in het nettobedrijfskapitaal
Schommeling in minderheidsbelangen
Schommeling in voorzieningen, uitgestelde belastingen en reserves
Betaalde belastingen
Schommeling kasmiddelen bij investeringen
Aanschaffingen van vaste activa en deelnemingen
Overdrachten van vaste activa en deelnemingen
Vermeerderingen en verminderingen van vorderingen
Schommeling van de financieringsbehoefte
Schommeling in de schulden op korte termijn (exclusief financiële schulden)
- terugstorting
Schommeling van de schulden op lange termijn (exclusief financiële schulden)
- financieringsinstrumenten
Schommeling in de financiële schulden op korte termijn
- terugstorting
Schommeling in de financiële schulden op lange termijn
- terugstorting
Interesten
- ontvangen
- gestort
Dividenden gestort aan de aandeelhouders
Schommeling van de netto liquide middelen
Geldmiddelen bij het begin van het boekjaar
Conform overzicht financiële positie
Geldmiddelen op het einde van het boekjaar
Conform overzicht financiële positie
2012
-18.234
8.852
9.182
10.902
1.485
1.832
-1.316
-1.296
17.294
13.185
-50.136
-5.873
178
54
5.541
-6.968
-132
-2.654
-17.633
-17.661
-28.632
-28.706
29
14
-1
60
-2.315
-3.493
-40
-2.121
-4
-205
-870
1.241
1.786
-83
-136
-3.264
-2.112
-38.182
-22.943
85.238
108.181
47.056
85.238
Opmerking : Er werd overgegaan met de herindeling van de ontvangen voorafbetalingen op lange termijn die aanvankelijk in de kasstroom uit
financieringsbehoefte voorkomen om ze te hergroeperen in de schommeling van de kasmiddelen uit bedrijfsactiviteiten.
>6
Jaarrekening 2013
SABCA
Toelichting
(Behalve anders vermeld zijn alle gegevens uitgedrukt in duizenden euros)
1. GEGEVENS IN VERBAND MET DE CONSOLIDATIE
Filiaal :
SABCA Limburg
Dellestraat, 32
3560 - LUMMEN
Ondernemingsnummer :
0438215146
Percentage eigendomsbelang :
Bedrag van het kapitaal :
99,99 %
ASM Aéro S.A.S.
10 rue Moussa Bnou Noussair Et6/appt11
SIDI BELYOUT 26200 CASABLANCA
MAROKKO
Handelsregister
258999
Patent
3202037
BTW nummer
40489159
60 %
12.000.000 MAD
12.394.676,24 EUR
(EUR 1.080.000)
Flabel en SABCA (C.D.R.) zijn niet opgenomen in de consolidatie daar onbelangrijk.
2. TEWERKSTELLING
2013
Totaal
in eenheden
* VTE = voltijdse equivalenten
2012
Totaal
in eenheden
VTE *
VTE *
Gemiddeld aantal werknemers
1.066,7
1.011,9
993,8
939,2
Aantal werknemers op het einde van het boekjaar
1.100,0
1.043,6
1.037,0
988,4
Leasing en
soortgelijke
rechten (***)
Activa in aanbouw
en
vooruitbetalingen
3. STAAT VAN DE MATERIELE VASTE ACTIVA
Terreinen en
gebouwen
Installaties,
machines en
uitrusting
Meubilair en
rollend
materieel
TOTAAL
Beginsaldo
Brutobedrag
(*)
62.188
116.591
17.699
3.983
3.056
203.517
-38.993
-94.091
-15.501
-1.532
-218
-150.335
Beginsaldo
23.195
45.248
2.198
2.451
2.838
75.930
Mutaties tijdens het boekjaar
Verwervingen
Overdrachten
Overboekingen tussen rubrieken
Geaccumuleerde afschrijvingen
Teruggenomen afschrijvingen
Overgeboekte afschrijvingen
951
-983
1.397
-2.869
983
-105
4.152
-1.071
1.154
-4.777
1.071
-87
949
-69
1.464
-1.033
-849
64
-1.153
1.033
192
7.516
-3.156
0
-9.805
3.151
0
63.553
120.827
18.579
2.950
1.969
207.878
-40.984
-97.884
-16.286
-1.652
-183
-156.989
Eindsaldo
22.569
45.691
2.293
1.298
1.786
73.637
(*) volledig afgeschreven 2012
(**) volledig afgeschreven 2013
(***) op de einddatum, 2.950 in gebouwen
42.648
89.798
13.661
62
43.585
90.337
14.199
0
Afschrijvingen
Aanpassingen
- Waarde derden
22.748
22.748
-2.551
-157
Eindsaldo
Brutobedrag
(**)
Afschrijvingen
Aanpassingen
- Waarde derden
SABCA
22.748
22.748
Jaarrekening 2013
>7
4. STAAT VAN DE IMMATERIELE VASTE ACTIVA
Ontwikkelingskosten
Beginsaldo
Brutobedrag
Afschrijvingen
Beginsaldo
165.496
-105.721
59.775
Mutaties tijdens het boekjaar
Verwervingen
Overdracht
Gevormde afschrijvingen
Teruggenomen afschrijvingen
10.138
-37.582
-7.399
37.582
Eindsaldo
Brutobedrag
Afschrijvingen
138.052
-75.538
Eindsaldo
62.514
De uitgaven voor niet-geactiveerde Onderzoeken worden geboekt op kosten in het boekjaar waarin zij worden vastgesteld en bedragen voor
het boekjaar 2.338. Zij bedroegen 1.447 in 2012.
De strategie en de inspanningen van de Groep naar aanleiding van Onderzoek en Ontwikkeling worden omschreven in het Jaarverslag.
De bedrag van de ontwikkelingskosten voor een programma dat in de loop van het boekjaar in de resultaten worden opgenomen, wordt
bepaald op basis van de vorderingsgraad van dat programma, met in acht name van het voorzichtigheidsprincipe.
De afschrijving van de ontwikkelingskosten wordt bepaald op basis van de recuperaties in verhouding tot de contractuele leveringen en het
overblijvend risico ten laste van de firma.
Geen enkele reevaluatie werd uitgevoerd op de immateriële vaste activa.
5. STAAT VAN DE FINANCIELE ACTIVA
2013
2012
11
11
81
20
81
20
112
112
Verbonden ondernemingen
SABCA (C.D.R.) bvba
FLABEL Corporation NV
- deelnemingen in bezit van S.A.B.C.A.
- deelnemingen in bezit van SABCA Limburg
Andere deelnemingen
Arianespace Participation
- Verwervingen
- Waardevermindering
Andere deelnemingen
Vorderingen en borgtochten in contanten
106
2.142
-2.036
106
2.142
-2.036
64
104
58
164
274
328
De waardeverminderingen worden enkel geacteerd op niet-genoteerde deelnemingen als het verlies belangrijk en duurzaam is.
Geen enkel vervallen financiële activa werd aangetast.
6. STAAT VAN DE VOORZIENINGEN
Voorziening
Voorziening voor Voorziening voor
voor pensioenen
impliciete
deficitaire
en soortgelijke
verplichtingen
contracten
Beginsaldo
Impact IAS19R
Dotaties van het boekjaar
Gebruikstellingen van het boekjaar
Eindsaldo
(*)
Overige
TOTAAL
9.267
4.100
2.677
2.575
18.619
8.009
35
-4.458
600
6.650
-2.379
1.603
-2.402
8.009
8.888
-9.239
12.853
4.700
6.948
1.776
26.277
(*) waarvan bewegingen in de verplichtingen uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen (toelage 13) : 10.998
>8
Jaarrekening 2013
SABCA
7. STAAT VAN DE VERPLICHTINGEN EN CREDITEUREN
2013
2012
ten
hoogste
1 jaar
1 tot 5 jaar
meer dan
5 jaar
485
892
500
TOTAAL
ten
hoogste
1 jaar
1 tot 5 jaar
meer dan
5 jaar
TOTAAL
1.877
314
857
739
1.910
13
17
1.877
2.101
224
314
382
69
19.077
18.191
66.060
44.209
12.250
13.471
83.478
4.931
I. RENTEDRAGENDE VERPLICHTINGEN
VOLGENS DE VERVALDAG
Financiële lease-overeenkomsten
Bankvoorschotten in rekening-courant
13
17
II. OVERIGE INFORMATIE
Financiële lease-overeenkomsten :
- contante waarde van de
minimale leasebetalingen
- minimale leasebetalingen, totaal
- minimale leasebetalingen, rente
485
543
58
892
1.040
148
500
518
18
857
1.040
183
739
780
41
1.910
2.202
293
III. HANDELSSCHULDEN EN OVERIGE
SCHULDEN VOLGENS DE
Handelsschulden
Ontvangen vooruitbetalingen
Fiscale en sociale schulden
Overige financiële schulden
TOTAAL VAN DE SCHULDEN OP LANGE
TERMIJN OPGENOMEN IN HET
OVERZICHT VAN DE FINANCIELE POSITIE
19.077
35.968
30.092
12.250
3.171
80.307
111.791
18.191
45.998
90.207
13.471
18
75.679
80.628
123.291
8. STAAT VAN VOORRADEN EN BESTELLINGEN IN UITVOERING
Voorraden en
grondstoffen
Netto-waarden bij beginsaldo
Mutaties van het boekjaar
Wijzigingen
Waardeverminderingen - dotatie
Waardeverminderingen - terugname
Netto-waarden bij eindsaldo
SABCA
Totaal voorraden en
werken in uitvoering
32.016
51.914
83.930
4.784
16.842
21.626
-1.811
-1.811
1.393
1.393
36.382
Jaarrekening 2013
Bestellingen in
uitvoering
68.756
105.138
>9
9. STAAT DER GELDMIDDELEN EN KASEQUIVALENTEN
Korte termijnrekeningen bij financiële instellingen
Zichtrekeningen bij financiële instellingen
Overige geldmiddelen en kasequivalenten
2013
2012
44.710
79.589
2.311
5.629
35
20
47.056
85.238
2013
2012
Handelsvorderingen
41.852
36.152
Overige vorderingen
1.845
3.159
43.697
39.311
2013
2012
172
850
10. STAAT VAN DE VORDERINGEN OP TEN HOOGSTE EEN JAAR
11. STAAT MET BETREKKING TOT DE OVERHEIDSSUBSIDIES
KAPITAALSUBSIDIES
Boekwaarde van geboekte kapitaalsubsidies
Bedrag van de kapitaalsubsidies opgenomen in het resultaat
2.974
5.084
-2.802
-4.234
UITGESTELDE BELASTINGEN OP DITO
VOORWAARDELIJK TERUG TE STORTEN VOORUITBETALINGEN
Met betrekking tot het onderzoek
Met betrekking tot de ontwikkelingen
63
11
57.651
53.572
3.921
3.742
53.730
49.830
2013
Opsplisting
2012
57.651
- Terugbetaling in minder dan een jaar
93
- Terugbetaling op meer dan een jaar
- Federale Overheidsdienst
- Brusselshoofdstedelijk Gewest
53.572
623
57.558
52.949
57.651
53.572
56.834
52.663
817
909
De terugbetaling van de voorwaardelijk terug te storten vooruitbetalingen ligt vooral aan het commerciële succes van het produkt.
> 10
Jaarrekening 2013
SABCA
12. FISCALE TOESTAND
BELASTINGLAST VAN HET BOEKJAAR
Verband tussen de belastinglast bekomen bij gebruik van de belastingaanslagvoet van kracht op het resultaat voor belastingen
en de belastinglast bekomen bij gebruik van de reële belastingaanslagvoet voor de Groep.
Basis
Resultaat voor belastingen
Theoretische belastinglast aan 33,99 %
Belastingen
10.337
3.514
Bronnen van ongelijkheid
- Niettoegekende sociale voordelen
3.271
- Gevolg van de variatie van niet-gefiscaliseerde kosten en opbrengsten
- Notionele interesten
- Investeringsaftrek
-2.377
-1.653
-2.200
- Fiscale verliezen
881
Belastbare basis van de Groep
Belastinglast aan 33,99 %
Uitgestelde belastingen op sociaal niveau en aanpassingen
Belastingen op vorige boekjaren
8.259
2.807
-155
-1.167
Totale belastinglast van het boekjaar
1.485
STAAT DER ACTIVA EN PASSIVA DER UITGESTELDE BELASTINGEN
GEBOEKT IN DE BALANS
Overzicht financiële positie
Geconsolideerde
winst- en verliesrekening
en totaalresultaat
2013
2012 R
39.203
34.635
4.568
6.253
16.050
17.248
-1.198
1.300
2.195
-2.781
4.977
-7.519
Totaal Activa
57.448
49.102
Passiva
Reserves
Voorziening voor risico's en lasten
Schulden op korte termijn
Overlopende rekeningen
1.752
1.219
533
1.219
-8.375
-4.346
-4.030
690
-18
-18
-3.231
-3.231
Bronnen uitgestelde belastingen
Activa
Immateriële activa
Materiële activa
Bestellingen in uitvoering
2013
2012 R
-3.231
Totaal Passiva
-9.872
-6.376
TOTAAL DER BRONNEN UITGESTELDE BELASTINGEN
47.576
42.726
4.851
-1.288
Uitgestelde belastingen met aanpassing juiste waarde aan 33,99 %
Uitgestelde belastingen op financieringsinstrumenten
Uitgestelde belastingen op subsidies en gerealiseerde meerwaarden
Uitgestelde belastingen op IAS19 R
16.171
14.524
1.647
-436
-35
35
63
63
-1.412
-2.722
1.311
1.501
TOTAAL UITGESTELDE BELASTINGEN
14.822
11.830
2.993
1.882
Lasten uitgestelde belastingen
817
De aktief uitgestelde belastingen met betrekking tot de voorzieningen op pensioenen en gelijkgestelde verplichtingen, voor toekomstige
verliezen en voor impliciete verplichtingen werden niet in aanmerking genomen, hun omboeking gebeurt in een duidelijk langere tijdspanne
dan de omboeking van bewegingen die passief uitgestelde belastingen voortbrengen.
SABCA
Jaarrekening 2013
> 11
13. STAAT MET BETREKKING TOT TOEGEZEGD-PENSIOENREGELINGEN
2013
2012 R
2012
2011
2010
24.519
27.793
26.058
21.007
19.709
-13.521
-12.974
-12.974
-11.913
-9.250
10.998
14.819
13.084
9.091
-10.459
-6.274
-2.388
-2.417
Componenten van vorderingen en verplichtingen uit
hoofde van toegezegd-pensioenregelingen
Contante waarde van volledig of gedeeltelijk gefinancierde
verplichtingen
Reële waarde van fondsbeleggingen
(-)
Contante waarde van volledig ongefinancierde verplichtingen
Niet-opgenomen actuariële verschillen
Verplichtingen (vorderingen) uit hoofde van toegezegdpensioenregelingen, totaal
10.998
14.819
6.810
6.703
8.043
Lasten uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen
opgenomen in de winst- en verliesrekening
1.832
1.514
1.382
1.467
1.056
Aan het boekjaar toegerekende kosten
1.619
1.248
1.102
1.077
813
773
1.023
968
953
744
Verwacht rendement op fondsbeleggingen
-353
-551
-501
-395
-310
Betaalde bijdragen (personeel)
-207
-206
-206
-198
-191
6.703
10.296
6.703
8.042
8.113
-1.276
-1.454
-1.276
-2.807
-1.126
1.382
1.514
1.382
1.467
1.056
6.810
10.356
6.810
6.703
8.043
Rentekosten
Bewegingen in de verplichtingen (vorderingen) uit hoofde
van toegezegd-pensioenregelingen
Verplichtingen uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen,
beginsaldo
Betaalde bijdragen
Opgenomen lasten
Verplichtingen uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen,
eindsaldo
Voornaamste actuariële veronderstellingen
Toegepaste disconteringsvoet
Verwacht rendement op fondsbeleggingen
Verwacht percentage van loonsverhogingen
Toekomstige verhogingen van toegezegde vergoedingen
Verwacht rendement op restitutierechten die als activa zijn
opgenomen
Percentage dat de tendens voor medische kosten weerspiegelt
2,90
2,70
2,70
4,40
2,90
2,70
2,70
4,00
4,60
4,00
3,50 / 3,40
3,90 / 3,40
3,90 / 3,40
4,10 / 3,40
4,10 / 3,40
2,00
2,00
2,00
2,00
2,00
niet van toepassing
niet van toepassing
Een waarborg van 4,75% werd door de verzekeraar toegekend op de premies betaald voor 31/12/1998. Een interestvoet van 3,75% werd
toegepast op alle premieverhogingen tussen 01/01/1999 en 31/12/2005.
Sinds 01/01/2006 bedraagt de technische notering, toegepast op de premieverhogingen, 2,75%.
De verhouding van de individuele reserves op 31/12/2013 per interestschijf zijn de volgende :
4,75% : 31% van de reserves;
3,75% : 27% van de reserves;
2,75% : 42% van de reserves.
> 12
Jaarrekening 2013
SABCA
14. STAAT MET BETREKKING TOT VERBONDEN PARTIJEN
2013
2012
3.211
3.134
1.164
27
1.004
25
Bezoldigingen betreffende de belangrijkste zaakvoerders
Voordelen op korte termijn
Voordelen na funktie
In acht genomen personeelsaantal
Transacties met de verbonden partijen
De verbonden partijen van de Groep zijn :
- Dassault Aviation
- Stork Aerospace
- FLABEL Corporation
- SABCA (C.D.R.)
Verkopen aan de verbonden partijen
Aankopen bij de verbonden partijen
Vorderingen bij de verbonden partijen
Schulden tegenover de verbonden partijen
2013
2012
20.221
18.406
1.025
9.693
140
618
7.096
110
Termen en voorwaarden bij de transacties met de verbonden partijen
De aan- en verkopen worden gerealiseerd aan de marktprijs.
De saldi in omloop op het einde van het boekjaar zijn niet gegarandeerd en de vereffeningen gaan via de thesaurie.
Er zijn geen ontvangen of gegeven garanties voor de vorderingen bij de verbonden partijen.
Voor het boekjaar 2013, heeft de Groep geen voorziening voor dubieuze vorderingen, relatief aan de bedragen te ontvangen
van de verbonden partijen, geregistreerd.
Deze evaluatie wordt elk boekjaar uitgevoerd rekeninghoudend met de financiële situatie van de verbonden partijen alsook de
markten waarin zij werken.
15. STAAT MET BETREKKING TOT DE FINANCIELE INSTRUMENTEN
Toegeschreven verbintenissen
Hypothecaire inschrijvingen
Hypothecaire mandaten
Waarborgrekeningen
- FLABEL Corporation
- Douane
2012
100
2.275
3.194
100
2.275
3.143
2.000
1.194
Ontvangen verbintenissen
Waarborg Delcredere
Schulden en vorderingen met bankgarantie
SABCA
2013
Jaarrekening 2013
2.000
1.143
33.208
20.498
2.776
3.829
> 13
16. BESTEMMING VAN HET RESULTAAT (in Euros)
Vergoeding van het kapitaal
2013
2012
2.016.000,00
3.264.000,00
hetzij voor elk van de 2.400.000 aandelen :
een bruto dividend van
een roerende voorheffing van
een netto dividend van
0,84
1,36
0,21
0,34
0,63
1,02
Totaal kapitaal
Totaal aantal titels met stemrecht
Totaal stemrechten (noemer)
12.400.000,00
12.400.000,00
2.400.000
2.400.000
2.400.000
2.400.000
17. BIJKOMENDE INFORMATIE
A. INSTRUMENTEN FINANCIELE ACTIVA
De gebruikte waardebepalingsmethode voor het overzicht van de financiële positie (kosten of reële) wordt in volgende tabel
gedetailleerd.
Waarde opgenomen in het overzicht van de financiële positie op
31/12/2013
Reële waarde
kosten of
afgeschreven
kosten (1)
Vaste activa
Overige vaste activa
Impact op het
resultaat
Impact op het
eigen vermogen
Totaal
386
Vlottende activa
Klanten en overige vorderingen
Financieringsinstrumenten
Geldmiddelen en kasequivalenten
386
43.697
0
43.697
2.612
2.612
47.056
Totaal instrumenten financiële activa
91.139
47.056
2.612
0
93.751
(1) De boekhoudkundige waarde van de financiële activa instrumenten, verwerkt in kosten of afgeschreven kosten, komt overeen met een
redelijke benadering van de reële waarde.
Reële waarde
Impact op het
resultaat
Instrumenten genoteerd op een actieve markt
Impact op het
eigen vermogen
(niveau 1)
Totaal
0
Waarderingsmethode gebasserd op :
- waarneembare marktgegevens
- niet-waarneembare marktgegevens
(niveau 2)
(niveau 3)
2.612
0
2.612
Totaal instrumenten financiële activa geboekt aan hun reële waarde
2.612
0
2.612
> 14
Jaarrekening 2013
0
SABCA
B. INSTRUMENTEN FINANCIELE PASSIVA
De gebruikte waardebepalingsmethode voor het overzicht van de financiële positie (kosten of reële) wordt in volgende tabel
gedetailleerd.
Waarde opgenomen in het overzicht van de financiële positie op
31/12/2013
kosten of
afgeschreven
kosten (1)
Langlopende verplichtingen
Leningen en overige financiële schulden
Kortlopende verplichtingen
Leningen en overige financiële schulden
Leveranciers en overige verplichtingen
Totaal instrumenten financiële passiva
Reële waarde
Impact op het
eigen
vermogen
Impact op het
resultaat
Totaal
111.790
111.790
0
0
67.522
67.522
179.312
0
0
179.312
(1) De boekhoudkundige waarde van de financiële passiva instrumenten, verwerkt in kosten of afgeschreven kosten, komt overeen met een
redelijke benadering van de reële waarde.
C. AFGELEIDE FINANCIERINGSINSTRUMENTEN : waarde, impact op het resultaat en het eigen vermogen
De verwerkingen van de afgeleide financiële instrumenten alsook hun impact op het resultaat en het eigen vermogen worden
hierna vermeld :
Marktwaarde op Marktwaarde op
31/12/2013
31/12/2012
Afdekkingsinstrumenten die in aanmerking komen voor de hedge accounting
Afdekkingsinstrumenten die in niet aanmerking komen voor de hedge accounting
Afgeleide financieringsinstrumenten op wisselkoersen
-132
Impact op het
eigen
vermogen
2.612
1.325
2.612
1.193
Impact op het resultaat
operationeel
resultaat
Netto-schommeling van de financieringsinstrumenten
financieel
resultaat (1)
Totaal
1.316
1.316
(1) De schommeling van de reële waarde van de financieringsinstrumenten die niet in aanmerking komen voor de hedge accounting volgens de
norm IAS 39 "Financieringsinstrumenten".
18. BEHEER VAN DE KOERSRISICO'S
De Groep is blootgesteld aan een koersrisico op het verschil tussen de verkopen in US Dollars en de aankopen in US
Dollars.
Zij dekt dit risico gedeeltelijk af door het gebruik van verkoop met termijncontracten en zonodig door wisselkeuzes.
Zij dekt enkel haar netto toekomstige kasstromen tussentijds wanneer deze als hoogstwaarschijnlijk beschouwd worden en
zorgt er zodoende voor dat de eerste toekomstige kasinkomsten toereikend zullen zijn om de koersverschillen te dekken.
De Groep heeft in verband met de koersverschillen volgende cijfers geboekt : 1.913 in opbrengsten en 2.003 in kosten.
Een tastbare analyse werd uitgevoerd om de invloed op de afwijking te bepalen van de USD koers ten opzichte van de EURO
met ongeveer 10 cents :
2013
Nettowaarde van de US Dollars in portefeuille
Koers van de US Dollar bij afsluiting
16.056
1,3791
Schommeling van de US Dollar bij afsluiting
Schommeling van de nettowaarde van de US Dollars in
portefeuille
SABCA
Jaarrekening 2013
2012
15.034
1,3194
1,4791
1,2791
1,4194
1,2194
-787
910
-803
934
> 15
De portefeuille van de afgeleide financieringsinstrumenten is als volgt :
2013
US Dollars
36.000
Optie op wisselkoersen
Termijnrekeningen
TOTAAL
36.000
2012
Euros
US Dollars
Euros
29.820
48.000
39.010
29.820
14.000
62.000
10.414
49.424
De marktwaarde van de financieringsinstrumenten bedraagt 2.612 voor optie op wisselkoersen.
Voor het jaar werd de schommeling van de juiste waarde op de financieringsinstrumenten voor kasstroom geboekt op basis
van de koers op 31 december en de "markt-to-market" berekend door de financiële organismen, beheerders van de
financieringsinstrumenten.
De waarden opgenomen in de rubriek "Optie op wisselkoersen" komen overeen met de nominale waarden van de te leveren
deviezen. Een factor van 2 dient toegepast indien de spot kleiner is dan de laagste grens toegekend aan elk contract met
accumulatie. De bovenste grens werd gevestigd op EUR/DOL = 1,70.
De valuta-opties zijn niet als financieringsinstrumenten van de toekomstige kasstromen gekwalificeerd in de zin van IAS
32/39, de eisen i.v.m. het beheer van de documentatie werden te omvangrijk beschouwd. Bijgevolg wordt de schommeling
van de juiste waarde in het resultaat opgenomen.
Impact op het financieel resultaat
2013
2012
1.316
-587
19. BEHEER VAN FINANCIELE RISICO'S
De belangrijkste risico's en onzekerheden waaraan de Groep is blootgesteld zijn :
Risico’s verbonden aan liquiditeiten en geldmiddelen
De Groep loopt geen beduidende risico's door haar financiële schuld.
De kasstroom stelt de Groep in staat haar verplichtingen na te komen zonder liquiditeitsproblemen.
Kredietrisico’s
De Groep werkt met erkende financiële instellingen voor zijn kasstroom- en wisseltransacties.
De Groep beperkt de risico's verbonden aan wanbetalingen van klanten door het merendeel van de verkoopstransacties
contant te laten verlopen en de toegekende kredieten door de DELCREDERE of door zakelijke zekerheden te laten
waarborgen.
Rekeninghoudend met de afschrijvingsmethode van klantvorderingen die gekozen werd voor het opstellen van de
jaarrekeningen, kan gesteld worden dat het aan risico's blootgestelde deel van de op afsluitdatum vervallen, niet
geherwaardeerde vorderingen verwaarloosbaar klein is.
Marktrisico’s
Koersrisico
De Groep is blootgesteld aan een koersrisico op de verkoopstransacties die vrijwel allemaal in US Dollars zijn
uitgedrukt.
De Groep dekt dit risico gedeeltelijk af door het gebruik van verkoop met termijncontracten en zonodig door
wisselkeuzes.
Zij dekt enkel haar netto toekomstige kasstromen tussentijds in wanneer deze als hoogstwaarschijnlijk beschouwd
worden. Zij zorgt er zodoende voor dat de eerste toekomstige kasinkomsten toereikend zullen zijn om de
koersverschillen te dekken. Het bedrag van de dekking kan bijgesteld worden in functie van de evolutie van de
verwachte netto kasstromen.
Operationele risico's
De verantwoordelijken voor het risicobeheer en interne toezicht hebben tijdens hun onderzoek de risico's geïdentifieerd
en naar aanvaardbaarheid ingedeeld.
Andere risico's
- het risico op het vlak van de prijsevolutie van grondstoffen en de loonkost;
- de aanhoudende moeilijkheden om personeel te vinden waarvan het profiel overeenstemt met de behoeftes van de
onderneming;
- niet verkrijgen of verlies van een vergunning (politieke risico's);
- werkbelasting in Charleroi is sterk afhankelijk van de exportcontracten.
> 16
Jaarrekening 2013
SABCA
20. GEBEURTENISSEN NA AFSLUITING
Na 31 december 2013 werd er geen noemenswaardig feit genoteerd dat enigzins impact zou kunnen uitoefenen op de
rekeningen.
21. IDENTITEIT VAN DE MOEDERONDERNEMING MET VOLLEDIGE CONSOLIDATIE
DASSAULT BELGIQUE AVIATION
Strasbourgstraat 13
1130 Brussel - België
Ondernemingsnummer 0406.122.367
Percentage van controle 53,28 %
22. BEZOLDIGINGEN COMMISSARISSEN
2013
2012
80
80
22
20
11
8
113
108
2012
2011
Leveringen van goederen
Diensten
125.917
110.182
45.590
36.768
TOTAAL
171.507
146.950
Commissaris mandaat
- Honoraria commissaris SABCA
- Honoraria commissaris SABCA Limburg
- Honoraria commissaris ASM Aéro
Bijkomende opdrachten
- Honoraria commissaris SABCA
- Honoraria commissaris SABCA Limburg
- Honoraria commissaris ASM Aéro
TOTAAL
23. OPSPLITSING VAN HET ZAKENCIJFER
24. VOORSTELLING VAN DE FISCALE TOESTAND
Nihil
SABCA
Jaarrekening 2013
> 17
Algemene principes van consolidatie
Overeenstemming met boekhoudkundige normen
De SABCA groep stelt zijn geconsolideerde jaarrekeningen op in overeenstemming met de op 31 december 2012
vigerende IFRS normen (International Financial Reporting Standards), zoals zij door de Europese Unie zijn
ingevoerd.
De Groep past de normen en de op datum van 31 december 2012 gepubliceerde interpretaties niet voortijdig toe,
doch wel deze waarvan de toepassing pas verplicht is voor boekjaren die vanaf 1 januari 2013 beginnen.
Rekening houdend met zijn huidige boekhoudkundige principes zou de Groep noch op het vlak van de
bedrijfsresultaten noch op het vlak van de financiële toestand beinvloedt worden door invoering van de normen
die op hem van toepassing zijn, met uitzondering van de toepassing van de norm IAS19R, waarvoor een
omschrijving in bijlage 13 is vermeld.
Boekhoudkundige basisopties en ramingen van de directie.
Bij het opstellen van de financiële staten van de Groep ziet de directie zich genoodzaakt beroep te doen op
ramingen en hypotheses die mogelijk een impact kunnen hebben op passiva en activa.
Deze ramingen hebben, onder andere, betrekking op de resultaten van lopende contracten en op eventuele
passiva.
Bij het becijferen ervan wordt rekening gehouden met vroegere ervaring, met de bij afsluiting van de rekening
gekende elementen en met redelijke evolutiehypotheses.
De later geboekte resultaten zouden bijgevolg van deze ramingen kunnen afwijken.
Consolidatiemethode
De consolidatiemethode door globale integratie werd weerhouden.
Deze methode bestaat in de rekeningen van de moederonderneming elke activa en passiva element van het
geïntegreerde filiaal op te nemen ter vervanging van de inventariswaarde der deelneming. Evenzo zijn kosten en
opbrengsten van het filiaal samengevoegd met deze van de moederonderneming.
De door de geconsolideerde ondernemingen niet weerhouden zijn hernomen op het passiva van de financiële
positie onder de rubriek "Belangen van derden". Ze vertegenwoordigen het aandeel van deze in de eigen
fondsen en resultaten.
Wederkerige rekeningen en verrichtingen zijn verwijderd.
Referteperiode
De geconsolideerde ondernemingen sluiten hun sociaal boekjaar af op 31 december.
Geconsolideerde vennootschap door globale integratie
SABCA controleert rechtstreeks, op exclusieve wijze haar filiaal SABCA Limburg N.V., Dellestraat, 32 te
3560 Lummen - BE 0438.251.146.
SABCA controleert, voor 60 %, haar filiaal ASM Aéro S.A.S., Technopôle de l’Aéroport Med 5 à Nouaceur
Casablanca Marokko, handelsregister 258999 – BTW 40489159.
Filiaal buiten de consolidatie gelaten
SABCA (C.D.R.) BVBA, Haachtsesteenweg, 1470 te 1130 Brussel - BE 0451.147.295
> 18
Jaarrekening 2013
SABCA
Toepassing van de IFRS-normen
(IFRS : International Financial Reporting Standards)
SABCA moet, net als alle beursgenoteerde Europese ondernemingen, voor zijn geconsolideerde rekeningen
vanaf het boekjaar 2005 de IFRS-boekhoudnormen toepassen.
De invoering van deze normen gebeurt met respect voor het voorzichtigheidsprincipe, dat SABCA hanteert in het
opstellen van zijn rekeningen. De Groep heeft ervoor gekozen in het geval van de terreinen een beroep te doen op
de vrijstelling, die het mogelijk maakt de precieze waarde van bepaalde vaste activa te vervangen door hun kostprijs
op de datum van de overgang naar de IFRS, maar niet voor de andere vaste activa.
De belangrijkste aspecten van de IFRS-normen aangewend door SABCA worden hierna vermeld.
IAS 1 – Voorstelling van de financiële staten
Vorderingen en schulden
De vorderingen en schulden worden in de financiële positie vermeld tegen hun nominale waarde.
De vorderingen geven aanleiding tot waardeverminderingen als de terugbetaling ervan op de vervaldag geheel of
gedeeltelijk onzeker of twijfelachtig is.
De boeking van waardeverminderingen zal gebeuren op individuele basis.
Geldmiddelen en kasequivalenten
Geldmiddelen omvatten kas en zichtrekeningen.
De kasequivalenten zijn kortetermijnbeleggingen met een hoge liquiditeit die makkelijk converteerbaar zijn in een
bekend kasbedrag en die geen groot waardeveranderingsrisico inhouden.
Geldmiddelen en kasequivalenten worden tegen hun nominale waarde gerapporteerd in de financiële positie.
Dividenden
Dividenden worden geboekt in het jaar waarin ze zijn goedgekeurd.
Ze komen niet meer als voorzieningen in de rekeningen als kortetermijnschuld op basis van het voorgestelde
jaarlijkse dividend, maar in een specifieke rubriek bij het eigen vermogen op het einde van het desbetreffende
boekjaar.
Minderheidsbelangen
De minderheidsbelangen vertegenwoordigen het aandeel van derden in het eigen vermogen van de
dochterondernemingen evenals de overeenkomstige verhouding in winsten en verliezen.
IAS 2 – Voorraden
De voorraden werden gewaardeerd tegen het laagste bedrag van de kostprijs en de nettoverkoopwaarde.
De voorraadkosten omvatten alle kosten voor het verwerven en omvormen, evenals alle andere kosten die
worden opgelopen om de voorraden te brengen naar de plaats waar en in de staat waarin ze zich bevinden; de
andere kosten worden geboekt als kosten voor het boekjaar waarin ze worden opgelopen.
De voorraadkosten worden bepaald aan de hand van de FIFO-methode (first in first out).
Voorzieningen wegens waardeverlies op de voorraad worden geboekt ten laste van het boekjaar:
- op de stukken betreffende afgewerkte fabricage- of onderhoudsprogramma's, onbruikbare stukken of stukken
waarvan de tolerantie, de normen, de technische configuratie of de vormgeving is veranderd,
- op de stukken die gedurende de 24 voorafgaande maanden geen enkele beweging hebben ondergaan.
Terugnemingen op waardeverminderingen worden doorgevoerd bij later hergebruik van niet vernietigde onderdelen.
SABCA
Jaarrekening 2013
> 19
IAS 10 – Gebeurtenissen na de afsluitingsdatum
Gebeurtenissen na de afsluitingsdatum die helpen om de omstandigheden en situaties te bevestigen die
bestonden op de afsluitingsdatum (adjusting events) worden verwerkt in de jaarrekening.
Gebeurtenissen na de afsluitingsdatum die omstandigheden en situaties aangeven die zich na de
afsluitingsdatum hebben voorgedaan (non-adjusting events) worden, als ze belangrijk zijn, vermeld in de
toelichtingen.
IAS 12 - Belastingen op het resultaat
Courante belastingen
De actuele belastingen omvatten de verwachte belastingen op basis van de boekhoudkundige winst van het
lopende boekjaar en de aanpassingen van de belastingen van de vorige boekjaren.
Uitgestelde belastingen
De uitgestelde belasting wordt bepaald met behulp van de variabele overdrachtsmethode (liability method) op de
tijdelijke verschillen tussen de fiscale basis van activa en passiva en hun boekwaarde in de jaarrekeningen: de
actieve uitgestelde belasting wordt slechts geboekt in de mate dat het waarschijnlijk is dat er in de toekomst
belastbare opbrengsten beschikbaar zullen zijn om er de tijdelijke verschillen aan toe te wijzen.
IFRS 8 - Gesegmenteerde informatie
Activiteitensector
De Groep SABCA weerhoudt één activiteitendomein, de luchtvaart, voor de sectoriële informatie voorzien door de
IFRS-normen.
Alle activiteiten van de Groep SABCA worden uitgeoefend in de sector van de constructie van luchtvaartmateriaal
en alle middelen worden uitsluitend aan deze ene sector gewijd.
Als bijkomende informatie vermeldt het beheersverslag het percentage van de omzet in de drie
activiteitendomeinen: burgerluchtvaart, ruimtevaart en defensie.
Geografische sector
Het geheel van de activiteiten van de Groep bevindt zich op het nationale grondgebied.
De geografische spreiding van het omzetcijfer tussen België, Europa en buiten Europa wordt eveneens in
percentages meegegeven als bijkomende informatie in het beheersverslag.
IAS 16 – Materiële vaste activa
De materiële vaste activa worden in de financiële positie opgenomen tegen de historische kostprijs verminderd
met de gecumuleerde afschrijvingen en de specifieke waardeverminderingen.
De kostprijs omvat alle directe kosten en het toewijsbare gedeelte van de indirecte kosten die nodig waren om de
activa bedrijfsklaar te maken; de leenkosten worden niet gekapitaliseerd.
De herstellings- en onderhoudskosten worden ten laste genomen in de periode waarin ze werden uitgevoerd,
indien zij het niet mogelijk maken het verwachte toekomstig economisch rendement van het gebruik van de
materiële vaste activa op te trekken boven het prestatieniveau dat oorspronkelijk is gedefinieerd. Zoniet worden
ze als afzonderlijke componenten opgenomen in de materiële vaste activa.
De terreinen werden gewaardeerd tegen hun marktwaarde, rekeninghoudend met hun bestemming, hun
geografische situatie en de daaraan verbonden juridische verplichtingen. Deze waarde werd bepaald in het kader
van IFRS 1 en zal worden gehandhaafd gedurende de volledige duur van het gebruik van de terreinen.
De materiële activa die werden ontvangen van derden of werden verworven voor rekening van derden en worden
aangehouden door de onderneming voor gebruik in de productie van goederen worden overgedragen naar de
materiële vaste activa voor zover deze voor rekening en risico van de onderneming zijn en de voordelen geniet
die zijn gekoppeld aan deze activa.
> 20
Jaarrekening 2013
SABCA
De tegenboeking van deze materiële vaste activa wordt overgedragen naar de rubriek van de
langetermijnschulden op de passiefzijde: ze worden niet afgeschreven maar jaarlijks gewaardeerd tegen hun
marktwaarde.
De afschrijvingen van materiële vaste activa worden verdeeld over de gebruiksduur van de betrokken activa: de
afschrijvingsmethode, lineair of degressief, wordt gekozen op basis van het ritme van de economische voordelen
van het actief.
De gebruikte levensduur wordt voor elk type vaste activa als volgt gedefinieerd:
- Terreinen
- Gebouwen
- Dakwerken
- Zware machines
- Installaties, materiaal en uitrustingen
- Meubilair en kantoormaterieel
- Rollend materieel
- Informaticamaterieel
niet-afschrijfbaar
30 jaar
lineair
10 jaar
lineair
10 jaar
lineair
10 jaar
degressief
10 jaar
degressief
5 jaar
lineair
5 jaar
degressief
De inrichting van de gehuurde gebouwen wordt gekapitaliseerd en afgeschreven over de resterende huurperiode
of over de bruikbaarheidsduur indien deze korter is.
Meer- en minderwaarden bij de realisatie van vaste activa worden opgenomen in het operationeel resultaat.
IFRS 5 : Vaste activa aangehouden voor verkoop
Als, op afsluitdatum van de jaarrekening, het hoogst waarschijnlijk is dat de vaste activa worden afgestoten,
worden zij bestempeld als vaste activa aangehouden voor verkoop.
Hun afstoting wordt als hoogst waarschijnlijk beschouwd als, op afsluitdatum van de jaarrekening, een plan in
werking werd gesteld om ze te koop aan te bieden aan een redelijke prijs ten opzichte van hun reële waarde, met
de bedoeling een koper te vinden en de verkoop binnen de maximum termijn van één jaar te laten doorgaan.
Een vast actief dat als aangehouden voor verkoop is omschreven wordt gewaardeerd aan het laagste bedrag
tussen zijn nettoboekwaarde volgens IAS 16 en zijn reële waarde, verminderd met de kosten van de verkoop.
IAS 17 – Leasingovereenkomsten
Leasingovereenkomsten waarbij vrijwel alle wezenlijke voordelen en risico’s verbonden aan de eigendom van de
activa bij de verhuurder berusten, worden als operationele leasing beschouwd. Operationele leasingbetalingen
worden als een kost geboekt in de resultatenrekening.
Leasing in het kader waarvan de Groep de meeste risico's en voordelen inherent aan de eigendom op zich
neemt, wordt beschouwd als een financiële leasing.
Financiële leasings worden in de financiële positie opgenomen tegen de huidige minimale terugbetalingskosten
bij de inwerkingtreding van het huurcontract - financiering en ingeschreven als materiële vaste activa en
afgeschreven over hun nuttige levensduur, overeenkomstig het afschrijvingsbeleid dat van toepassing is op de
activa van de onderneming.
De overeenkomstige verplichtingen, exclusief rente, worden geboekt in de rubriek “Overige lange
termijnschulden” op de passiefzijde van de financiële positie. De terugbetalingen worden deels beschouwd als
financiële lasten, deels als terugbetalingen van de schuld van de leasing. Zo bestaat er over de totale duur van
het contract een rentevoet op het schuldsaldo.
SABCA
Jaarrekening 2013
> 21
IAS 18 - Opbrengsten uit gewone activiteiten
Bestellingen in uitvoering
(zie ook IAS 11 – Bouwcontracten en IAS 21 – Effecten van wisselkoersschommelingen van vreemde valuta)
De bestellingen in uitvoering omvatten alle directe en indirecte productiekosten; de andere indirecte kosten
verschillend van productiekosten worden geboekt ten laste van het boekjaar waarin zij zijn opgelopen.
De kosten worden als volgt toegeschreven aan de fabricageprogramma's:
- directe boeking van de grondstoffen, onderdelen, verbruiksproducten, directe kosten en kosten voor specifieke
onderaanneming, afschrijvingen van specifieke materialen en van specifieke aanpassingen aan de
programma's,
- boeking van de indirecte productiekosten door middel van een uurtarief gebaseerd op de prestaties van het
productiepersoneel.
De producten en kosten van de lopende contracten worden geboekt op het niveau van de maatschappelijke
rekeningen van de ondernemingen van de Groep, volgens de methode van beëindiging van het contract
(completed contract method).
Op het niveau van de geconsolideerde rekeningen daarentegen, worden de producten en lasten van de lopende
contracten geboekt volgens de methode van het vorderingspercentage (percentage of completion method)
overeenkomstig IAS-norm 18.
Op de afsluitingsdatum bepaalt men het totale resultaat van het contract en de vorderingsgraad van het project.
Voor zover een betrouwbare raming van het totale resultaat van het contract mogelijk is, wordt het geschatte
vorderingspercentage toegepast op het totaal van de verwachte lasten en opbrengsten om het bedrag te bepalen
van deze lasten en opbrengsten dat moet worden geboekt voor het boekjaar en de eventuele verliezen worden
onmiddellijk verrekend.
Op basis van de aard van de contracten en de uitkeringen, wordt de vorderingsgraad van de contracten
geëvalueerd:
- ofwel door de reeds opgelopen kosten voor de gerealiseerde werkzaamheden op de datum van afsluiting en de
totale geschatte kosten met elkaar te vergelijken,
- ofwel door de fysieke vorderingen van het werk voorzien in het contract.
Als een resultaat niet betrouwbaar kan worden geschat, is de geboekte opbrengst beperkt tot het bedrag van de
recupereerbare geboekte lasten, zonder winstmarge.
IAS 19 – Voordelen aan het personeel
De Groep boekt :
- een passief als een personeelslid diensten heeft geleverd als tegenprestatie voor personeelsvoordelen die hem
zullen worden uitgekeerd op een toekomstige datum,
- een last als de onderneming het economische voordeel van de als tegenprestatie voor personeelsvoordelen
door een personeelslid geleverde diensten gebruikt.
De voordelen na de tewerkstelling van het type plan met "te bereiken doel" worden door onafhankelijke
actuarissen berekend op basis van de actuariële methode "Projected Unit Credit" en de afwijkingen tussen de
verplichtingen krachtens de diensten uit het verleden (Defined Benefit Obligation) en de opgebouwde activa (plan
assets) worden geboekt in de financiële positie.
Overeenkomstig IFRS 1 koos de Groep ervoor de actuariële afwijkingen evenals de kosten van de uitkeringen
vóór de datum van overgang naar IFRS te boeken in aanpassing van het eigen vermogen.
> 22
Jaarrekening 2013
SABCA
Eerste toepassing van de norm IAS 19 revised
De norm IAS 19 revised voorziet :
- De opname van alle actuariële verschillen in opbrengsten en lasten rechtstreeks geboekt in het eigen vermogen.
- De onmiddellijke verwerking van de kosten voor verstreken diensttijd.
- De uitlijning van het verwachte rendement op fondsbeleggingen op de disconteringsvoet.
- De boeking van de enige administratieve kosten relatief aan het beheer van de activa in mindering van hun reëel
rendement.
Rekeninghoudend met eerder toegepaste regels en methoden, met de kenmerken van beleggingen en de
weerhouden hypotheses, is de geconsolideerde winst- en verliesrekening van de Groep weinig beïnvloed door de
toepassing van deze nieuwe norm.
IAS 20 – Overheidssubsidies
Subsidies gekoppeld aan activa worden, na verwerking van de uitgestelde belastingen, geboekt bij de uitgestelde
opbrengsten en overgeboekt naar de opbrengsten op een systematische en rationele basis, over de duur dat het
actief bruikbaar is.
De overheidssubsidies worden geboekt voor zover er een redelijke zekerheid bestaat dat de gekoppelde
voorwaarden aan deze overheidssubsidies zullen worden tegengekomen.
Het ontvangen van de fondsen vormt het ontstaan van de schuld.
De overheidssubsidies gevormd door voorwaardelijk terugvorderbare vooruitbetalingen worden geboekt als
schulden op lange termijn, uitgezonderd het gedeelte voorzien als terugstorting tijdens het jaar, geboekt als
schulden op korte termijn.
Indien er een redelijke zekerheid bestaat dat de voorwaarden van niet-terugbetaling van deze vooruitbetalingen
zou kunnen worden tegengekomen, dan kan de terugboeking van deze schuld een winstgevend resultaat laten
uitschijnen.
IAS 21 – Transacties in vreemde valuta
(zie ook IAS 39 – financiële instrumenten)
Transacties in vreemde valuta worden aanvankelijk omgerekend tegen de interne wisselkoers die geldt op de
datum van de transactie.
Die interne wisselkoers wordt bepaald op basis van de beste raming van de gemiddelde vroegere en verwachte
duurzame tendensen van de gemiddelde wisselkoersen. Hij zal normaal tijdens een boekjaar weinig veranderen,
behoudens grote schommelingen of officiële herwaarderingen/waardeverminderingen.
De monetaire activa en passiva die zijn uitgedrukt in vreemde valuta worden geconverteerd tegen de slotkoers.
De winsten en verliezen uit wisseltransacties worden geboekt als financiële resultaten in de resultatenrekening
van de periode.
SABCA
Jaarrekening 2013
> 23
IAS 24 – Informatie inzake de verbonden partijen.
Toepassing van de normen
In het kader van de te verstrekken informatie inzake de bezoldigingen van de belangrijkste zaakvoerders, werden
onder deze deze rubriek opgenomen :
- de bestuurders ;
- de leden van het Executief Comité en van het Operationeel Comité van de moederonderneming zoals opgenomen in
het Jaarverslag onder het hoofdstuk over de Corporate Governance;
- de leden van het directiepersoneel van het filiaal.
IAS 36 – Waardeverminderingen van activa
De boekwaarde van de materiële en immateriële vaste activa wordt bij elke afsluiting van de financiële positie
opnieuw bekeken om te bepalen of er waardeverminderingen op activa op kunnen worden toegepast.
Een waardevermindering wordt in het resultaat geboekt telkens als de boekhoudkundige waarde hoger is dan de
invorderbare waarde, die overeenkomt met het hoogste bedrag tussen de nettoverkoopprijs van de activa en de
nutswaarde zoals gedefinieerd door IAS 36.
Een terugname van een eerder geboekte waardevermindering op activa wordt geregistreerd als er een aanwijzing
bestaat dat de geboekte waardevermindering van activa voor een actief niet meer bestaat of is verminderd. De
terugname wordt geregistreerd bij de opbrengsten.
IAS 37 – Voorzieningen, voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen
Voorzieningen
Voorzieningen worden in de financiële positie geboekt als:
- er een (wettelijke of impliciete) verplichting bestaat uit een voorbije gebeurtenis;
- het waarschijnlijk is dat er middelen zullen moeten worden besteed aan de uitvoering van die verplichting;
- het mogelijk is een betrouwbare raming van het bedrag van de verplichting te maken.
De risico's en onzekerheden die onvermijdelijk een invloed hebben op talrijke gebeurtenissen en omstandigheden
worden in aanmerking genomen om tot de best mogelijke raming te komen van de voorzieningen bij de afsluiting
van de financiële positie.
Herstructureringsplan
Een voorziening voor herstructurering wordt enkel opgebouwd als er een formeel en gedetailleerd
herstructureringsplan werd goedgekeurd en als de herstructurering is begonnen of openbaar werd aangekondigd
vóór de afsluiting van de financiële positie.
De voorziening voor herstructurering omvat enkel de kosten die rechtstreeks gekoppeld zijn aan de
herstructurering en noodzakelijkerwijs worden veroorzaakt door de herstructurering en niet gekoppeld zijn aan de
verdere activiteit van de onderneming.
IAS 38 - Immateriële vaste activa
Ontwikkelingskosten
De onderzoekskosten worden geboekt ten laste van de periode waarin ze worden opgelopen.
De ontwikkelingskosten worden enkel geactiveerd als aan alle voorwaarden van IAS-norm 38 zijn voldaan.
De waardering van de ontwikkelingskosten houden niet alleen rekening met de opgelopen kosten, maar ook met
de verzekeringen, garanties, subsidies en financieringen van openbare instanties evenals verkoopzekerheden van
de klanten.
De bedrag van de ontwikkelingskosten voor een programma dat in de loop van het boekjaar in de resultaten
worden opgenomen, wordt bepaald op basis van de vorderingsgraad van dat programma, met in acht name van
het voorzichtigheidsprincipe.
De afschrijving van de ontwikkelingskosten wordt bepaald op basis van de recuperaties in verhouding tot de
contractuele leveringen en het overblijvend risico ten laste van de firma.
> 24
Jaarrekening 2013
SABCA
IAS 39 – Financiële instrumenten
Financiële instrumenten
De onderneming gebruikt afgeleide financiële instrumenten om zich in te dekken tegen de ongunstige
wisselkoersrisico's uit zijn industriële en commerciële activiteiten. Deze afgeleide financiële instrumenten worden
behandeld, overeenkomstig IAS 39, hetzij als vrije instrumenten die worden aangehouden voor
transactiedoeleinden, hetzij als hedginginstrumenten.
De afgeleide financiële instrumenten worden oorspronkelijk geregistreerd tegen hun acquisitiekosten en
geherwaardeerd tegen hun reële waarde op elke afsluitingsdatum.
De variaties van de reële waarde van dergelijke derivaten worden geboekt volgens hun natuur hetzij in het eigen
vermogen, hetzij in de financiële resultaten.
Ten aanzien van de financiële instrumenten past SABCA IAS-norm 39 toe vanaf boekjaar 2005.
Financiële activa beschikbaar voor verkoop
De financiële activa die beschikbaar zijn voor verkoop worden geboekt tegen hun reële waarde en de variaties
ervan worden rechtstreeks op het resultaat geboekt.
SABCA
Jaarrekening 2013
> 25
Verslag van de commissaris
aan de Algemene vergadering der aandeelhouders
van SABCA over de geconsolideerde financiële
staten over het boekjaar afgesloten op
31 december 2013
Overeenkomstig de wettelijke bepalingen, brengen wij u verslag uit in het kader van ons mandaat van
commissaris. Dit verslag omvat ons oordeel over het overzicht van de geconsolideerde financiële toestand op 31
december 2013, de geconsolideerde resultatenrekening, het geconsolideerde overzicht van gerealiseerde en nietgerealiseerde resultaten, het geconsolideerde mutatieoverzicht van het eigen vermogen en het geconsolideerde
kasstroomoverzicht van het boekjaar afgesloten op 31 december 2013 en over de toelichting, en omvat tevens de
vereiste bijkomende verklaring.
Verslag over de geconsolideerde financiële overzichten – Oordeel zonder voorbehoud
Wij hebben de controle uitgevoerd van de geconsolideerde financiële overzichten over het boekjaar afgesloten op
31 december 2013, opgesteld in overeenstemming met International Financial Reporting Standards (IFRS) zoals
goedgekeurd door de Europese Unie, en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke
voorschriften. Het totaal van het overzicht van de geconsolideerde financiële toestand bedraagt KEUR 337.052
en de geconsolideerde resultatenrekening sluit af met een winst van het boekjaar (aandeel Groep) van
KEUR 9.030.
Verantwoordelijkheid van het bestuursorgaan voor het opstellen van de geconsolideerde financiële overzichten
Het bestuursorgaan is verantwoordelijk voor het opstellen van de geconsolideerde financiële overzichten die een
getrouw beeld geven in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards (IFRS), zoals
goedgekeurd door de Europese Unie, en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke
voorschriften alsook voor het implementeren van de interne beheersing die het bestuursorgaan noodzakelijk acht
voor het opstellen van de geconsolideerde financiële overzichten die geen afwijking van materieel belang, als
gevolg van fraude of van fouten, bevatten.
Verantwoordelijkheid van de commissaris
Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel over deze geconsolideerde financiële overzichten tot uitdrukking te
brengen op basis van onze audit. Wij hebben onze audit volgens de internationale auditstandaarden (ISA' s)
uitgevoerd. Die standaarden vereisen dat wij aan de deontologische vereisten voldoen alsook de audit plannen en
uitvoeren teneinde een redelijke mate van zekerheid te verkrijgen dat de geconsolideerde financiële overzichten
geen afwijkingen van materieel belang bevatten.
Een audit omvat werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de in de geconsolideerde financiële
overzichten opgenomen bedragen en toelichtingen. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de
beoordeling door de commissaris, met inbegrip van diens inschatting van de risico's van een afwijking van
materieel belang in de geconsolideerde financiële overzichten als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken
van die risico-inschatting neemt de commissaris de interne beheersing van de entiteit in aanmerking die relevant
is voor het opstellen van de geconsolideerde financiële overzichten, die een getrouw beeld geven, teneinde
controlewerkzaamheden op te zetten die in de gegeven omstandigheden geschikt zijn maar die niet gericht zijn
op het geven van een oordeel over de effectiviteit van de interne beheersing. Een audit omvat tevens een
evaluatie van de geschiktheid van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving, de redelijkheid van
de door het bestuursorgaan gemaakte schattingen, alsmede de presentatie van de geconsolideerde financiële
overzichten als geheel.
Wij hebben van het bestuursorgaan en van de aangestelden van de entiteit de voor onze audit vereiste
ophelderingen en inlichtingen verkregen.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle -informatie voldoende en geschikt is om daarop ons
oordeel te baseren.
> 26
Jaarrekening 2013
SABCA
Oordeel zonder voorbehoud
Naar ons oordeel geven de geconsolideerde financiële overzichten van de vennootschap S.A.B.C.A. per 31
december 2013 een getrouw beeld van het vermogen en van de financiële toestand van het geconsolideerd
geheel alsook van diens resultaten en van diens kasstroom over het boekjaar dat op die datum is afgesloten, in
overeenstemming met de International Financial Reporting Standards (IFRS), zoals goedgekeurd door de
Europese Unie, en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften.
Verslag betreffende overige door wet- en regelgeving gestelde eisen
Het bestuursorgaan is verantwoordelijk voor het opstellen en de inhoud van het jaarverslag over de
geconsolideerde financiële overzichten.
In het kader van ons mandaat en overeenkomstig de Belgische bijkomende norm bij de in België van toepassing
zijnde internationale auditstandaarden (ISA’s), is het onze verantwoordelijkheid om, in alle van materieel belang
zijnde opzichten, de naleving van bepaalde wettelijke en reglementaire verplichtingen na te gaan. Op grond
hiervan doen wij de volgende bijkomende verklaring die niet van aard is om de draagwijdte van ons oordeel over
de geconsolideerde financiële overzichten te wijzigen:
-
Het jaarverslag over de geconsolideerde financiële overzichten behandelt de door de wet vereiste
inlichtingen, stemt overeen met de geconsolideerde financiële overzichten en bevat geen van materieel
belang zijnde inconsistenties ten aanzien van de informatie waarover wij beschikken in het kader van ons
mandaat.
Brussel, 14 april 2014
Mazars Bedrijfsrevisoren CVBA
Commissaris
vertegenwoordigd door
Xavier DOYEN
SABCA
Jaarrekening 2013
> 27
Balans niet geconsolideerd
na winstverdeling
Statutaire rekeningen volgens Belgische boekhoudkundige principes
(in duizenden euros)
Activa
Codes
2013
2012
Vaste activa
20/28
54.767
57.182
Immateriële vaste activa
21
23.192
24.752
Materiële vaste activa
22/27
25.365
26.231
Terreinen en gebouwen
22
8.090
7.482
Installaties, machines en uitrusting
23
13.339
13.797
Meubilair en rollend materieel
Activa in aanbouw en vooruitbetalingen
24
2.151
2.114
27
1.785
2.838
Financiële vaste activa
6.210
Verbonden ondernemingen
Deelnemingen
280/1
Andere financiële vaste activa
284/8
Aandelen
Vorderingen en borgtochten in contanten
Vlottende activa
Vorderingen op meer dan één jaar
280
284
285/8
6.199
6.030
6.030
6.030
6.030
180
169
170
164
10
5
29/58
182.504
29
195.201
4.138
5.406
Handelsvorderingen
290
2.490
4.187
Overige vorderingen
291
1.648
1.219
Voorraden en bestellingen in uitvoering
Voorraden
3
85.587
30/36
67.942
32.521
28.233
Grond- en hulpstoffen
30/31
12.898
9.335
Handelsgoederen
34
19.532
18.084
Vooruitbetalingen
36
91
Bestellingen in uitvoering
37
Vorderingen op ten hoogste één jaar
814
53.066
40/41
39.709
45.980
39.831
Handelsvorderingen
40
39.781
34.773
Overige vorderingen
41
6.199
5.058
Geldbeleggingen
Overige beleggingen
> 28
28
50/53
51/53
42.850
42.850
77.319
77.319
Liquide middelen
54/58
1.119
2.697
Overlopende rekeningen
490/1
2.830
2.006
Totaal der activa
20/58
237.271
252.383
Jaarrekening 2013
SABCA
(in duizenden euros)
Passiva
Codes
2013
2012
Eigen vermogen
10/15
70.611
67.207
Kapitaal
Geplaatst kapitaal
Reserves
10
12.400
100
13
12.400
14.293
Wettelijke reserve
130
Onbeschikbare reserves
131
Andere
12.400
12.400
1311
14.224
1.240
1.240
595
595
595
595
Belastingvrije reserves
132
698
629
Beschikbare reserves
133
11.760
11.760
Overgedragen winst
14
43.851
39.860
Kapitaalsubsidies
15
67
723
Voorzieningen en uitgestelde
belastingen
16
17.428
17.605
Voorzieningen voor risico's en kosten
Pensioenen en soortgelijke verplichtingen
160/6
17.381
160
Grote herstellings- en onderhoudswerken
162
Overige risico's en kosten
163/6
Uitgestelde belastingen
168
Schulden
17/49
Schulden op meer dan één jaar
17
17.561
1.876
2.507
1.987
2.070
13.518
12.984
47
44
149.232
167.571
77.932
90.121
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen
176
28.947
45.876
Overige schulden
178/9
48.985
44.245
Schulden op ten hoogste één jaar
42/48
66.870
Schulden op meer dan één jaar die binnen
het jaar vervallen
42
93
Financiële schulden
43
13
Kredietinstellingen
Handelsschulden
Leveranciers
Vooruitbetalingen op bestellingen
Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen
en sociale lasten
430/8
17
17
19.752
440/4
18.061
19.752
46
18.061
33.465
45
39.534
11.406
Belastingen
450/3
312
Bezoldigingen en sociale lasten
454/9
11.094
Overige schulden
57
13
44
73.816
47/48
12.554
589
11.965
2.141
3.593
Overlopende rekeningen
492/3
4.430
3.634
Totaal der passiva
10/49
237.271
252.383
SABCA
Jaarrekening 2013
> 29
Resultatenrekening niet geconsolideerd
Statutaire rekeningen volgens Belgische boekhoudkundige principes
(in duizenden euros)
Bedrijfsopbrengsten
Omzet
(toel. 5.10)
Toename (afname) in de voorraad
goederen in bewerking en gereed product
en in de bestellingen in uitvoering
Geproduceerde vaste activa
Codes
2013
2012
70/74
200.337
176.627
70
164.429
140.346
(+)/(-) 71
20.070
13.987
72
12.476
19.008
74
3.362
3.286
Andere bedrijfsopbrengsten
(toel. 5.10)
Bedrijfskosten
Handelsgoederen grond- en hulpstoffen
Aankopen
Voorraad: afname (toename)
Diensten en diverse goederen
Bezoldigingen, sociale lasten en
pensioenen (toel. 5.10)
Afschrijvingen en waardeverminderingen
op oprichtingskosten, op immateriële en
materiële vaste activa
60/64
-195.643
60
600/8
(+)/(-) 609
31.139
41.579
31.542
-5.949
-403
61
69.618
59.168
62
61.784
61.268
630
20.545
17.870
Waardeverminderingen op voorraden,
bestellingen in uitvoering en
handelsvorderingen - toevoegingen
(terugnemingen)
(toel. 5.10)
(+)/(-) 631/4
7.132
1.640
Voorzieningen voor risico's en kosten toevoegingen (bestedingen en
terugnemingen)
(toel. 5.10)
(+)/(-) 635/7
-389
-6.784
640/8
1.323
1.523
Andere bedrijfskosten
(toel. 5.10)
Bedrijfswinst (-verlies)
Financiële opbrengsten
(+)/(-) 9901
4.694
75
10.803
3.991
4.506
Opbrengsten uit financiële vaste activa
750
40
45
Opbrengsten uit vlottende activa
751
950
1.861
Andere financiële opbrengsten
(toel. 5.11)
752/9
3.001
2.600
Financiële kosten
65
-2.753
Kosten van schulden
650
Andere financiële kosten
(toel. 5.11)
652/9
-2.686
471
391
2.282
2.295
Winst (Verlies) uit de gewone
bedrijfsuitoefening vóór belasting (+)/(-) 9902
> 30
-165.824
35.630
Jaarrekening 2013
5.932
12.623
SABCA
Codes
Uitzonderlijke opbrengsten
Terugneming van voorzieningen voor
uitzonderlijke risico's en kosten
Meerwaarden bij de realisatie
van vaste activa
Andere uitzonderlijke opbrengsten
(toel. 5.11)
Uitzonderlijke kosten
Voorzieningen voor uitzonderlijke risico's
en kosten
Toevoegingen (bestedingen)
Andere uitzonderlijke kosten
(toel. 5.11)
Winst (Verlies) van het boekjaar
vóór belasting
76
2013
2012
525
23
762
500
763
24
7
1
16
764/9
66
-539
(+)/(-) 662
664/8
0
500
539
12
(+)/(-) 9903
5.918
12.134
11
Onttrekking aan de uitgestelde
belastingen
780
11
Overboeking naar de uitgestelde
belastingen
680
-15
Belastingen op het resultaat
Belastingen
Regularisering van belastingen en
terugneming van voorzieningen voor
belastingen
Winst (Verlies) van het boekjaar
-512
(+)/(-) 67/77
162
670/3
1.004
77
1.166
(+)/(-) 9904
-2.274
2.274
6.076
9.871
Onttrekking aan de belastingvrije
reserves
789
22
22
Overboeking naar de belastingvrije
reserves
689
-91
-69
6.007
9.824
45.867
43.124
Te bestemmen winst (verlies) van
het boekjaar
(+)/(-) 9905
Resultaatverwerking
Te bestemmen winst (verlies)
Te bestemmen winst (verlies)
van het boekjaar
Overgedragen winst (verlies)
van het vorige boekjaar
Over te dragen winst (verlies)
Uit te keren winst
Vergoeding van het kapitaal
SABCA
(+)/(-) 9906
(9905)
(+)/(-) 14P
6.007
9.824
39.860
33.300
(+)/(-) (14)
694/6
694
-43.851
-39.860
-2.016
2.016
Jaarrekening 2013
-3.264
3.264
> 31
Toelichting
(Behalve anders vermeld zijn alle gegevens uitgedrukt in duizenden euros)
STAAT VAN DE IMMATERIELE VASTE ACTIVA
(post 21 van de activa)
1)
Codes
Aanschaffingswaarde
Per einde van het vorige boekjaar
805-P
2)
Kosten van onderzoek Concessies, octrooien,
en ontwikkeling
licenties, enz.
113.113
3.024
Mutaties tijdens het boekjaar:
Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa
Per einde van het boekjaar
802
12.476
805
125.589
3.024
812-P
88.362
3.024
807
14.035
812
102.397
Afschrijvingen en waardeverminderingen
Per einde van het vorige boekjaar
Mutaties tijdens het boekjaar:
Geboekt
Per einde van het boekjaar
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR
3.024
23.192
STAAT VAN DE MATERIEL VASTE ACTIVA
(posten 22 tot 27 van de activa)
1)
Codes
Terreinen en
gebouwen
(post 22)
2)
3)
Installaties, machines Meubilair en rollend
en uitrusting
materieel
(post 23)
(post 24)
6)
Activa in aanbouw en
vooruitbetalingen
(post 27)
Aanschaffingswaarde
Per einde van het vorige boekjaar
819-P
52.378
92.608
16.930
3.054
1.464
Mutaties tijdens het boekjaar:
Aanschaffingen, met inbegrip van de
geproduceerde vaste activa
816
839
2.481
864
Overdrachten en buitengebruikstellingen
817
-983
-1.071
-69
Overboeking van een post naar
een andere
818
1.397
1.154
819
53.631
95.172
17.725
1.967
832-P
44.896
78.810
14.816
217
Geboekt
827
1.523
4.006
823
157
Afgeboekt na overdrachten en
buitengebruikstellingen
830
-983
-1.071
-65
(+)/(-)
Per einde van het boekjaar
Afschrijvingen en waardeverminderingen
Per einde van het vorige boekjaar
-2.551
Mutatie tijdens het boekjaar:
Overgeboekt van een post naar
een andere
Per einde van het boekjaar
NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET
BOEKJAAR
> 32
(+)/(-)
831
105
87
832
45.541
81.832
15.574
182
8.090
13.340
2.151
1.785
Jaarrekening 2013
-192
SABCA
STAAT VAN DE FINANCIELE VASTE ACTIVA
(post 28 van de activa)
Ondernemingen
Codes
Deelnemingen en aandelen
1) Verbonden
3) Andere
(post 280)
(post 284)
Aanschaffingswaarde
839-P
Per einde van het vorige boekjaar
13.141
2.211
13.141
2.217
Mutaties tijdens het boekjaar
Aanschaffingen
836
839
Per einde van het boekjaar
6
Waardeverminderingen
Per einde van het vorige boekjaar
Per einde van het boekjaar
852-P
7.104
2.047
852
7.104
2.047
Niet-opgevraagde bedragen
Per einde van het vorige boekjaar
Per einde van het boekjaar
855-P
7
855
7
6.030
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
Vorderingen
170
(post 285/8)
285-P
Nettoboekwaarde per einde van het vorige boekjaar
5
Mutaties tijdens het boekjaar
Toevoegingen
858
6
Terugbetalingen
859
-1
(285)
10
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
INLICHTINGEN OMTRENT DE DEELNEMINGEN
Hieronder worden de ondernemingen vermeld waarin de onderneming een deelneming bezit (opgenomen in de posten 280 en 282 van
de activa), alsmede de andere ondernemingen waarin de onderneming maatschappelijke rechten bezit (opgenomen in de posten 284 en
51/53 van de activa) ten belope van ten minste tien procent van het geplaatste kapitaal.
Aangehouden
maatschappelijke rechten
NAAM, volledig adres van de ZETEL en zo het een
onderneming naar Belgisch recht betreft, het
ONDERNEMINGSNUMMER
rechtstreeks
dochters
Gegevens geput uit de laatst beschikbare jaarrekening
Jaarrekening
per
Munteenheid
Eigen
vermogen
Nettoresultaat
(+) of (-)
(in duizenden munteenheden)
Aantal
%
499.975
99,99
31.12.13
EUR
9.881
-374
73
97,33
31.12.13
EUR
11
0
FLABEL CORPORATION S.A.
Auguste Reyers 80
1030 Brussel 3 BELGIE
BE 0465.127.074
273
27,30
31.12.12
EUR
396
9
ASM Aéro S.A.S.
Technopôle de l'Aéroport Med5
27000 Nouaceur CASABLANCA - MAROKKO
Buitenlandse onderneming
600
60,00
31.12.13
EUR
500
-438
SABCA Limburg N.V.
Dellestraat 32
B 3560 LUMMEN - BELGIE
BE 0438.251.146
SABCA (C.D.R.) SPRL
Haachtsesteenweg 1470
1130 Brussel BELGIE
BE 0451.147.295
SABCA
%
6,50
Jaarrekening 2013
> 33
OVERIGE GELDBELEGGINGEN EN OVERLOPENDE REKENINGEN (ACTIVA)
(post 51/53 en 490/1 van de activa)
Overige geldbeleggingen
Termijnrekeningen bij kredietinstellingen
met een resterende looptijd of opzegtermijn van:
Codes
2013
2012
53
42.850
77.319
11.000
hoogstens één maand
8686
5.513
meer dan één maand en hoogstens één jaar
8687
5.737
25.319
meer dan één jaar
8688
31.600
41.000
Overlopende rekeningen
Uitsplitsing van de post 490/1 van de activa indien daaronder een belangrijk bedrag
voorkomt
2013
Te ontvangen goederen en geschillen
860
Valorisatie USD MTM
860
Te leveren goederen en diensten
768
Niet-vervallen lopende bankrente en op leningen
342
STAAT VAN HET KAPITAAL EN DE AANDEELHOUDERSSTRUCTUUR
Staat van het kapitaal
Codes
Bedragen
Aantal aandelen
Maatschappelijk kapitaal
Geplaatst kapitaal per einde van het vorig boekjaar
Geplaatst kapitaal per einde van het boekjaar
100P
12.400
100
12.400
Samenstelling van het kapitaal
Soorten aandelen
Zonder vermelde nominale waarde
2.400.000
Aandelen op naam
8702
2.245.807
Aandelen aan toonder en/of gedematerialiseerde aandelen
8703
154.193
Vanaf 1 januari 2008 zijn de aandelen van de maatschappij alleen nog op naam of gedematerialiseerd naar keuze van de
aandeelhouder.
Structuur van het aandeelhouderschap van de onderneming
Fokker Aerospace B.V. (NEDERLAND) : 1.045.662 kapitaalaandelen, hetzij 43,57 % van de maatschappelijke rechten. Fokker
Aerospace B.V. wordt gecontroleerd door de Nederlandse onderneming Fokker Technologies Group B.V., Industrieweg 4, NL-3351
LB Papendrecht (NEDERLAND) (verklaring van 05 november 2002).
DASSAULT BELGIQUE AVIATION S.A., Strasbourgstraat 13 B-1130 Brussel 1.278.650 kapitaalaandelen, hetzij 53,28 % van de
maatschappelijke rechten (mededeling van 09 juni 2010). DASSAULT BELGIQUE AVIATION S.A.wordt door S.A. Groupe Industriel
Marcel Dassault, 9 Rond-Point des Champs Elysées Marcel Dassault, F-75008 Paris (FRANKRIJK) behouden voor 99,94% (toestand
op 27 februari 2001).
De jaarrekeningen van SABCA zijn geïntegreerd in de rekeningen van de groep Dassault door volledige consolidatie.
VOORZIENINGEN VOOR OVERIGE RISICO'S EN KOSTEN
Uitsplitsing van de post 163/5 van de passiva indien daaronder een belangrijk bedrag
voorkomt.
Voorziening voor globaal risico Ariane 5 en aanpassing van de onderneming aan de burgerluchtvaart
5.200
Voorziening voor toekomstige verliezen op bestellingen
3.823
Voorziening voor toekomstige verliezen
2.719
Voorziening voor ancienniteitspremie
1.526
Voorziening voor sociale geschillen
> 34
2012
250
Jaarrekening 2013
SABCA
STAAT VAN DE SCHULDEN EN OVERLOPENDE REKENINGEN (PASSIVA)
Schulden met een resterende looptijd van
Uitsplitsing van de schulden met een
oorspronkelijke looptijd van meer dan één jaar
naar gelang hun resterende looptijd
Codes
1) hoogstens één jaar
(post 42)
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen
889
Overige schulden
890
TOTAAL
2) meer dan 1 jaar
doch hoogstens
5 jaar
(post 17)
3) meer dan 5 jaar
(post 17)
28.947
93
8.831
40.154
93
37.778
40.154
Codes
2013
Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten
Belastingen (post 450/3 van de passiva)
Niet-vervallen belastingschulden
Geraamde belastingschulden
9073
17
450
295
9077
11.095
Bezoldigingen en sociale lasten (post 454/9 van de passiva)
Andere schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten
Overlopende rekeningen
Uitsplitsing van de post 492/3 van de passiva indien daaronder een belangrijk bedrag voorkomt
2013
Toe te rekenen kosten
2.678
Valorisatie USD MTM
1.752
BEDRIJFSRESULTATEN
Bedrijfsopbrengsten
Netto-omzet (post 70)
164.429
Uitsplitsing per activiteitscategorie
in percentage van omzet
Cellenbouw voor burger en militaire vliegtuigen en revisies
64,8
Ruimtevaarttoepassingen
30,4
Servobesturingen
4,4
Diversen
0,4
100,0
Uitsplitsing per geografische markt
Binnenland
14,3
Uitvoer
85,7
100,0
SABCA
Jaarrekening 2013
> 35
BEDRIJFSRESULTATEN
Codes
2013
2012
Bedrijfsopbrengsten
Andere bedrijfsopbrengsten (post 74)
waarvan: Compenserende bedragen ontvangen vanwege de overheid
740
120
141
Bedrijfskosten
Werknemers ingeschreven in het personeelsregister
Totaal aantal op de afsluitingsdatum
9086
936
919
Gemiddeld personeelsbestand berekend in voltijdse equivalenten
9087
878,1
854,1
Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren
9088
1.314.954
1.289.424
Personeelskosten (post 62)
Bezoldigingen en rechtstreekse sociale voordelen
620
34.767
34.799
Patronale bijdragen voor sociale verzekeringen
621
15.021
14.499
Patronale premies voor buitenwettelijke verzekeringen
622
3.228
3.450
Andere personeelskosten
623
8.769
8.520
635
-632
-807
Geboekt
9110
10.036
4.539
Teruggenomen
9111
2.903
2.899
Toevoegingen
9115
15.808
12.659
Bestedingen en terugnemingen
9116
16.197
19.443
640
1.320
1.353
3
171
Voorzieningen voor pensioenen (begrepen in de post 635/7)
Toevoegingen (bestedingen en terugnemingen)
(+)/(-)
Waardeverminderingen (post 631/4)
Op voorraden en bestellingen in uitvoering
Voorzieningen voor risico's en kosten (post 635/7)
Andere bedrijfskosten (post 640/8)
Belastingen en taksen op de bedrijfsuitoefening
Andere
641/8
Uitzendkrachten en ter beschikking van de onderneming gestelde personen
> 36
Totaal aantal op de afsluitingsdatum
9096
187
187
Gemiddeld aantal berekend in voltijdse equivalenten
9097
186,8
130,1
Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren
9098
309.217
220.915
Kosten voor de onderneming
617
15.868
10.731
Jaarrekening 2013
SABCA
FINANCIELE EN UITZONDERLIJKE RESULTATEN
2013
Codes
Financiële resultaten
2012
Andere financiële opbrengsten (post 752/9)
Door de overheid toegekende subsidies, aangerekend op het resultaat
Kapitaalsubsidies
9125
1.036
152
1.181
1.783
783
664
Uitsplitsing van de overige financiële opbrengsten
Wisselkoersverschillen
Technische winst van verkopen en opties
Vertragingsrente
1
Andere financiële kosten
Uitsplitsing van de overige financiële kosten
Wisselkoersverschillen
1.941
Uitzonderlijke resultaten
1.920
2013
Uitsplitsing van de andere uitzonderlijke kosten
Boetes en diverse
539
BELASTINGEN EN TAKSEN
Codes
2013
9134
1.004
9135
1.679
9136
-700
9137
25
Belastingen op het resultaat van vorige boekjaren
9138
1.167
Verschuldigde of betaalde belastingsupplementen
9139
1.167
Belastingen op het resultaat
Belastingen op het resultaat van het boekjaar
Verschuldigde of betaalde belastingen en voorheffingen
(-)
Geactiveerde overschotten van betaalde belastingen en voorheffingen
Geraamde belastingsupplementen
Belangrijkste oorzaken van de verschillen tussen de winst vóór
belastingen, zoals die blijkt uit de jaarrekening en de geraamde belastbare winst
Diverse kosten en niet-toegekende sociale voordelen
2.816
Investeringaftrek
2.200
Notionele intresten
1.653
Belasting op de toegevoegde waarde en belastingen
ten laste van derden
Codes
2013
2012
Aan de onderneming (aftrekbaar)
9145
24.865
23.393
Door de onderneming
9146
16.702
16.123
Bedrijfsvoorheffing
9147
11.153
10.871
Roerende voorheffing
9148
52
34
In rekening gebrachte belasting op de toegevoegde waarde
Ingehouden bedragen ten laste van derden als
SABCA
Jaarrekening 2013
> 37
NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN
De goederen en waarden gehouden door derden in hun naam maar ten bate en
op risico van de onderneming, voor zover deze goederen en waarden niet in de
balans zijn opgenomen:
2013
Codes
Goederen in depot
2.214
Uitrustingen in depot
1.090
Materieel in depot
3.870
Verplichtingen voortvloeiend uit de technische waarborgen verbonden aan reeds gepresteerde verkopen
of diensten.
De algemene verkoopsvoorwaarden voorzien een werkingswaarborg gedurende een periode van 6 maanden. Het is enkel bij zeer zeldzame
uitzonderingen dat er inbreuk is op deze regel, bijvoorbeeld in de ruimtevaart waar ze van 24 tot 60 maanden in voorraad opslaan.
In voorkomend geval, een beknopte beschrijving van de regeling inzake het aanvullend rust- of overlevingspensioen ten behoeve van de personeels- of directieleden, met opgave van de genomen maatregelen om de daaruit
voortvloeiende kosten te dekken.
De onderneming heeft groepsverzekeringspolissen afgesloten ten bate van zijn personeel onder bediendencontract:
- een waarborg van inkomsten op rust- en overlevingspensioen, een aanvullend karakter hebbend met het wettelijk pensioen en welke
gebaseerd is op de anciënniteit in dienst, alsook op bezoldiging op het einde van de loopbaan.
- overlijdenskapitaal ten voordele van de aangewezen begunstigden in geval van overlijden van de verzekerde voor
de pensioenleeftijd.
De premies zijn krachtens het voorzieningsreglement ten laste van de werkgever en van de verzekerde.
BETREKKINGEN MET VERBONDEN ONDERNEMINGEN EN MET ONDERNEMINGEN
WAARMEE EEN DEELNEMINGSVERHOUDING BESTAAT
Codes
Financiële vaste activa
Deelnemingen
Vorderingen
VERBONDEN ONDERNEMINGEN
2013
2012
(281/1)
6.030
6.030
(280)
6.030
6.030
18.268
9291
17.877
Op meer dan één jaar
9301
2.490
4.187
Op hoogstens één jaar
9311
15.387
14.081
Schulden
Op hoogstens één jaar
9351
9371
22.029
22.029
25.090
25.090
FINANCIELE BETREKKINGEN MET
Bestuurders en zaakvoerders, natuurlijke of rechtspersonen die de onderneming rechtstreeks of onrechtstreeks
controleren zonder verbonden ondernemingen te zijn, of andere ondernemingen die door deze personen
rechtstreeks of onrechtstreeks gecontroleerd worden
Codes
2013
Rechtstreekse en onrechtstreekse bezoldigingen en ten laste van de resultatenrekening
toegekende pensioenen, voor zover deze vermelding niet uitsluitend of hoofdzakelijk betrekking
heeft op de toestand van één enkel identificeerbaar persoon:
Aan bestuurders en zaakvoerders
> 38
9503
Jaarrekening 2013
162
SABCA
FINANCIELE BETREKKINGEN MET
De commissaris(sen) en de personen met wie hij (zij) verbonden is (zijn)
Bezoldiging van de commissaris
2013
Codes
9505
80
VERBINTENISSEN, VERHAAL- EN ORDERREKENINGEN
(Art. 4, al. 2 van het KB van 08.10.76)
2013
2012
Waarborgen gesteld door Derden voor rekening van de onderneming
6.153
Ontvangen waarborgen
4.832
5.849
106.230
114.329
7.175
5.818
PM
PM
Goederen van Derden
Verbintenissen, verhaalrecht en verscheidene orderrekeningen
waarvan 2.245.807 aandelen op naam van S.A.B.C.A. ingebracht door Derden
Association momentanée S.A.B.C.A. - SONACA
7.208
12
13
375
549
0
10.414
124.777
144.180
2013
2012
Diverse grondstoffen, eigendom van Derden, in depot in magazijnen
5.454
5.532
Vliegtuigbouw materieel en stukken eigendom van Derden in fabricatie of revisie
4.071
4.043
43.393
66.969
Association Belge pour l'Avion Patrouilleur (A.B.A.P.)
Termijnverrichtingen
GOEDEREN VAN DERDEN (uitsplitsing)
Goederen en waarden van Derden, in depot, in bewaring of in onderaanneming
Gereedschappen eigendom van Derden in depot
Onderdelen te herstellen of te reviseren in depot bij S.A.B.C.A.
Materieel eigendom van Derden in depot
SABCA
Jaarrekening 2013
3.645
3.991
49.667
33.794
106.230
114.329
> 39
Sociale balans
STAAT VAN DE TERWERKGESTELDE PERSONEN
Werknemers waarvoor de onderneming een Dimona+-verklaring heeft ingediend of die zijn ingeschreven in het
algemeen personeelsregister
Codes
TOTAAL
1. Mannen
2. Vrouwen
Tijdens het boekjaar
Gemiddels aantal werknemers
Voltijds
1001
720,8
632,3
Deeltijds
1002
203,9
181,9
88,5
22,0
Totaal in voltijdse equivalenten (VTE)
1003
878,1
772,7
105,4
Voltijds
1011
1.097.522
967.976
129.546
Deeltijds
Totaal
1012
217.431
192.528
24.903
1013
1.314.953
1.160.504
154.449
Voltijds
1021
50.717
44.490
6.227
Deeltijds
1022
11.068
9.879
1.189
Totaal
1023
61.785
54.369
7.416
Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren
Personeelskosten
Codes
TOTAAL
1. Mannen
2. Vrouwen
Tijdens het vorige boekjaar
Gemiddeld aantal werknemers in VTE
1003
854,1
760,3
93,8
Aantal daadwerkelijke gepresteerde uren
Personeelskosten
1013
1.289.423
1.149.237
140.186
1023
61.268
54.092
7.176
Codes
1. Voltijds
3. Totaal in voltijdse
equivalenten
2. Deeltijds
Op de afsluitingsdatum van het boekjaar
Aantal werknemers
105
735
201
891,9
Overeenkomst voor een onbepaalde tijd
110
723
200
879,7
Overeenkomst voor een bepaalde tijd
111
12
1
12,2
785,1
Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst
Volgens het geslacht en studieniveau
Mannen
- lager onderwijs
120
645
179
1200
16
3
18,4
- secundair onderwijs
1201
385
156
508,2
- hoger niet-universitair onderwijs
1202
163
18
176,2
- universitair onderwijs
1203
81
2
82,3
Vrouwen
- lager onderwijs
121
90
22
116,7
1210
2
- secundair onderwijs
1211
49
13
58,5
- hoger niet-universitair onderwijs
1212
25
6
39,8
- universitair onderwijs
1213
14
3
16,4
2,0
Volgens de beroepscategorie
> 40
Directiepersoneel
130
13
Bedienden
134
442
93
513,1
Arbeiders
132
280
108
365,8
Jaarrekening 2013
13,0
SABCA
UITZENDKRACHTEN EN TER BESCHIKKING VAN DE ONDERNEMING GESTELDE
PERSONEN
Tijdens het boekjaar
Codes
2. Ter beschikking van
de onderneming
gestelde personen
1. Uitzendkrachten
Gemiddeld aantal tewerkgestelde personen
150
40
146,8
Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren
151
63.497
245.720
Kosten voor de onderneming (in duizenden euros)
152
2.243
13.625
TABEL VAN HET PERSONEELSVERLOOP TIJDENS HET BOEKJAAR
Ingetreden
Codes
Aantal werknemers die tijdens het boekjaar in het
personeelsregister werden ingeschreven
205
75
Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst
Overeenkomst voor een onbepaalde tijd
210
60
211
15
Overeenkomst voor een bepaalde tijd
Uitgetreden
Codes
Aantal werknemers met een in het personeelsregister
opgetekende datum waarop hun overeenkomst tijdens het
boekjaar een einde nam
1. Voltijds
3. Totaal in voltijdse
equivalenten
2. Deeltijds
1. Voltijds
2
76,6
2
16,6
60,0
3. Totaal in voltijdse
equivalenten
2. Deeltijds
305
43
17
55,4
Overeenkomst voor een onbepaalde tijd
310
33
15
44,0
Overeenkomst voor een bepaalde tijd
311
10
2
11,4
Pensioen
340
19
13
28,6
Afdanking
342
7
Andere reden
343
17
4
19,8
Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst
Volgens de reden van beëindiging van de overeenkomst
7,0
INLICHTINGEN OVER DE OPLEIDING VOOR DE WERKNEMERS TIJDENS HET
BOEKJAAR
Totaal van de formele voortgezette beroepsopleidingsinitiatieven voor de werknemers ten laste van de
werkgever
Aantal
betrokken werknemers
Aantal gevolgde opleidingsuren
Nettokosten voor de onderneming
SABCA
Codes
Mannen
Codes
Vrouwen
5801
438
5811
66
5802
9.495
5812
1.399
5803
903
5813
132
waarvan brutokosten rechtstreeks verbonden met de opleiding
58031
837
58131
123
waarvan betaalde bijdragen en stortingen aan collectieve fondsen
58032
83
58132
11
waarvan ontvangen tegemoetkomingen (in mindering)
58033
18
58133
2
Totaal van de minder formele en informele voortgezette
beroepsopleidingsinitiatieven voor de werknemers ten
laste van
de werkgever
Aantal
betrokken
werknemers
5821
83
5831
8
Aantal gevolgde opleidingsuren
5822
14.579
5832
1.235
Nettokosten voor de onderneming
5823
565
5833
51
Jaarrekening 2013
> 41
OVERZICHT VAN DE WAARDERINGSREGELS
(Art. 28, § 1° van het K.B. van 30.01.2001)
De waarderingsregels werden op 7 juni 1978 neergelegd op het 6de bureau der Registratie in Brussel –
Volume 131, folio 66 vakje 18.
IMMATERIELE VASTE ACTIVA
Deze activa worden gewaardeerd overeenkomstig art. 60 van het K.B. van 30.01.2001. De raad van bestuur
beslist, naargelang het geval, over het te activeren bedrag alsook over de toe te passen afschrijvingen. Deze
laatsten kunnen, overeenkomstig de fiscale voorschriften, versneld of uitzonderlijk van aard zijn als de
boekwaarde de gebruikswaarde overtreft in functie van de zich wijzigende economische omstandigheden. De
kosten voor onderzoek en ontwikkeling worden lineair afgeschreven op een periode van drie jaar.
MATERIELE VASTE ACTIVA
De boekhoudkundige aanvangswaarde gebeurt overeenkomstig art. 36 tot 39 van het K.B. van 30/01/2001.
BIJKOMENDE KOSTEN EN NIET RECUPEREERBARE BELASTINGEN
Bijkomende kosten worden afgeschreven op hetzelfde tijdstip en op dezelfde wijze als de hoofdsom van de
investeringswaarde of de kostprijs van de vaste activa (art. 196 § 2, 2° CIR nieuw)
De bijkomende kosten met betrekking tot vroegere vaste activa worden verder afgeschreven volgens het
voorafbepaalde afschrijvingsplan.
AFSCHRIJVINGEN
(a) Methode
Lineair voor de vroegere investeringen, degressief voor de investeringen vanaf 1977, met uitzondering van
elke andere door de fiscus aanvaarde methode in het kader van de aanmoediging van de investeringen. In
dit geval onderzoekt de raad van bestuur geval per geval de wenselijkheid van deze afschrijvingen, alsook de
bijkomende afschrijvingen om economische en/of technologische redenen (art. 64).
Sinds 1977, werd het geheel van de afschrijvingsregels, toegestaan, door de verschillende
regeringsmaatregelen, toegepast (100% en zelfs gedeeltelijk tot 110% van de waarde). De afschrijvingen
worden toegepast voor het volledig boekjaar en voor het eerst tijdens het jaar van de aanschaffing tot einde
2002.
In het kader van de Wet van 12.24.2002 zijn de nieuwe regels betreffende de dagelijkse prorata der
afschrijvingen van toepassing op nieuwe materiële en immateriële activa verworven of opgebouwd vanaf het
belastingjaar 2004. De materiële en immateriële activa verworven of opgebouwd voor het boekjaar 2003
mogen de vorige afschrijvingsmethode blijven volgen.
De voorschotten en activa in installatie of constructie genieten van een specifieke boekhouding en fiscaliteit
(b) Toegepaste afschrijvingsvoeten
Gebouwen:
5 % of meer indien fiscaal toegelaten, vooral voor de gebouwen opgetrokken op gronden door derden in
concessie gekregen voor een bepaalde tijd en voor de inrichting van de gehuurde gebouwen.
Installaties, machines en gereedschappen:
algemeen 10%, behalve 20 of 25% voor het labo- of elektronisch materieel of voor numeriek gestuurde
machines met hoge precisiegraad of voor machines die technologisch snel evolueren, alsook voor bepaalde
materialen die in ploegstelsel aangewend worden.
Gereedschappen en materialen, mallen en software programma's m.b.t. numerieke sturingen met specifiek
karakter, worden aan 100% afgeschreven of over de duur van het contract overeenkomstig de toegestane
fiscale gebruiken.
Meubilair, bureel- en rollend materieel:
10% behalve voor voertuigen en aanhangwagens, bureelmachines, computers, foto- en kopieerapparatuur
(20 %).
> 42
Jaarrekening 2013
SABCA
Terugneming op afschrijvingen kunnen worden toegepast ten belope van het belastbaar excedent, alsook voor de
vrijgestelde afschrijvingen die bovenstaande afschrijvingsvoeten overtreffen. Eveneens in geval van overdracht,
verkoop, ramp of onteigening.
Sinds begin 2003 wordt de dagelijkse prorata toegepast zowel bij lineaire afschrijvingen als bij degressieve of
versnelde afschrijvingen.
FINANCIELE VASTE ACTIVA
WAARDE VAN DE EFFECTENPORTEFEUILLE
De kosten voor het verkrijgen en onderschrijven van effecten worden als uitzonderlijke financiële kosten geboekt.
De waardeverminderingen voor niet genoteerde effecten worden slechts in aanmerking genomen als het verlies
aanzienlijk en blijvend van aard is.
SCHULDVORDERINGEN: (zie hierna)
VOORRADEN
AANSCHAFFINGSWAARDE van de grondstoffen, goederen en materialen op basis van een factuur leverancier
met inbegrip van invoer-, leverings-, verzekerings- en commissiekosten.
VOORRAADWAARDERING PER EINDE BOEKJAAR en waardering van de aangewende grondstoffen :
volgens FIFO-methode (First In, First Out).
WAARDEVERMINDERING OP DE VOORRADEN: tot 100%.
(a)
Voor onderdelen betrekking hebbend op fabricatie- of onderhoudsprogramma's die afgelopen zijn, of
onbruikbaar zijn, of waarvan de normen, technische configuratie of conceptie voorbijgestreefd zijn.
(b)
Voor onderdelen die de voorbije 24 maanden niet aangewend werden.
Bij weder in gebruikname van niet vernietigde onderdelen worden de waardeverminderingen teruggenomen.
BESTELLINGEN IN UITVOERING
BESTANDDELEN VAN DE KOSTPRIJS
De kostprijs wordt bepaald rekeninghoudend met al de directe en indirecte fabricatiekosten. De raad
van bestuur behoudt zich het recht voor deze laatsten slechts gedeeltelijk aan de kostprijs toe te
wijzen, al dan niet geïndividualiseerd door een fabricatieprogramma; het saldo wordt ten laste
genoemd van het resultaat van het boekjaar of gespreid over verschillende boekjaren. Deze
mogelijkheid zal slechts in uitzonderlijke en tijdelijke omstandigheden (zoals stakingen, belangrijke
en aanhoudende onderactiviteiten, herstructurering en verbouwingen) aangewend worden voor
zover de impact op de kostprijs van die aard is dat een vertekend en dus onrealistisch beeld van de
kostprijs tot stand zou komen.
Omslagmethode per geïndividualiseerd fabricatieprogramma
(a)
Directe toewijzing van grondstoffen, onderdelen, directe kost van verbruiksgoederen en specifieke
onderaannemingskosten, afschrijving van specifieke materialen, herinplantingskosten en kosten voor
herinrichting eigen een programma.
(b)
SABCA
Toewijziging van de indirecte kosten a.d.h.v. uurtarieven volgens prestaties van personeel en/of
machines. Deze uurtarieven bevatten alle directe en indirecte kosten en lasten, alsook de algemene
kosten en de financiële kost voor het industrieel gebruik van het materiaal. Deze laatsten kunnen
verdeeld worden per geïndividualiseerd fabricatieprogramma, en afwijken van afschrijvingsmethode
en –bedrag zoals vermeld op de balans, opgesteld volgens economische of fiscale grondslagen.
Jaarrekening 2013
> 43
WAARDERING VAN DE WERKEN IN UITVOERING
Deze bevatten de niet beëindigde werkzaamheden, betrekkinghebbend op eenzelfde groep orders of voor
dewelke de kostprijselementen nog niet volledig bekend zijn of waarvoor de finale kwaliteitscontrole, eventueel bij
de klant, nog niet volbracht is. Deze werken in uitvoering worden gewaardeerd aan kostprijs verminderd met
reeds gefactureerde bedragen.
WAARDEVERMINDERINGEN EN VOORZIENINGEN
(a)
Op uitgevoerde orders: onderwijld en integraal worden in aanmerking genomen alle mogelijke
vaststaande kosten die de totale mogelijke contractuele factureringen overtreft.
(b)
Op orders die op afwerking wachten: de geschatte kosten op deze orders worden onder (a) ingebracht
voorzover de oplevering meer dan 75% bedraagt en indien de raming van deze kosten en van de
factureringen met voldoende precisie kan gemaakt worden (normale orders). In het andere geval zullen
met de nodige voorzichtigheid en geval per geval voorzieningen aangelegd worden.
(c)
op gerealiseerde verkopen door onze klanten : ingeval van verlies op programma, zal een voorziening
geboekt worden om onze impliciete verplichtingen te dekken.
SCHULDVORDERINGEN
(a)
Waardering van de schuldvorderingen (en van de schulden) in deviezen gebeurt volgens interne
standaardkoers. Deze wordt tijdens het boekjaar slechts gewijzigd bij belangrijke en blijvende afwijking
tgv. de middenkoersen, of in geval van officiële revaluatie of devaluatie.
(b)
Waardeverminderingen in volgende gevallen:
Schommeling van de wisselkoers t.b.v. minimaal 5% (en1.250 euros, vroeger 50.000 BEF) tgv. de
interne standaardkoers;
Faillissement, concordaat, nationalisatie (verhoogde politieke risico's), dubieuze schuldvordering met
hoog risico als gevolg;
Belangrijke en langdurige geschillen met kwalitatief en kwantitatief vaststaande gevolgen, waarvan
de recuperatie zeer onzeker is en waarvoor de onderhandelingen afgerond zijn;
Onjuiste informatie op economisch en financieel vlak, en inzake exportpolitiek.
(c)
Voorzieningen voor risico's en kosten voor geschillen in voege en waarvoor onderhandelingen aan de
gang zijn.
(d)
Terugneming van waardeverminderingen indien men redelijkerwijze mag aannemen dat de recuperatie
effectief zal plaatsvinden gedurende de eerste maanden van het volgend boekjaar, of indien blijkt dat
voorafgaande waardeverminderingen inopportuun of overdreven blijken.
OVERLOPENDE REKENINGEN (activa – passiva)
Worden slechts gebruikt voor bedragen die enerzijds het resultaat van het boekjaar op zeer belangrijke wijze
zouden kunnen beïnvloeden en anderzijds slaan op de gangbare activiteiten van de vennootschap. De raad van
bestuur onderzoekt een voor een de activiteiten die buiten het gangbare liggen.
VOORZIENINGEN VOOR RISICO'S EN KOSTEN
Worden systematisch, doch met de meeste voorzorg, uitgewerkt vooral wanneer ze de vennootschap fiscaal
zouden kunnen benadelen. De nodige voorzieningen worden tevens getroffen bij verlies van minstens 50% van
het maatschappelijk kapitaal.
> 44
Jaarrekening 2013
SABCA
FISCALE VOORZIENINGEN
Overeenkomstig de fiscale voorschriften en rekeninghoudend met toerekenbare vermeerderingen, vervroegde
betalingen, reële en fictieve roerende en onroerende voorheffingen, belastingskredieten, en toerekenbare
buitenlandse belastingen. Het excedent van vroegere voorzieningen wordt pas hernomen na verloop van drie
boekjaren na hun ontstaan, op voorwaarde dat er geen bijkomende aanslag is, behalve bij uitdrukkelijke
beslissing van de raad van bestuur.
VERBINTENISSEN, VERHAAL EN ORDERREKENINGEN
Worden geëvalueerd t.b.v. het maximum bedrag vermeld op de overeenkomsten.
Bestaan dergelijke
documenten niet, dan baseert men zich op een redelijke schatting van de economische waarde van de goederen
die aan de basis liggen.
Deze waarde wordt geacht de netto-boekwaarde te zijn van de goederen toebehorend aan de vennootschap.
Aanpassing aan de waarderingsregels gekozen door de onderneming (art. 30 van het K.B.)
-
-
Gereedschappen, klein materieel en kleine gereedschappen die een eigen geheel uitmaken van ten hoogste
250 euros (vroeger 10.000 BEF), worden niet meer als vaste activa opgenomen maar wel, hetzij in de
kostprijs, hetzij in de algemene onkosten, naargelang ze specifiek zijn aan een bepaald contract of iet. Deze
wijziging maakt de nieuwe vierde alinea uit van § 04.5 van de waarderingsregels (Boekjaar 1979)..
Wijziging van de eerste alinea van § 14 van de waarderingsregels.
Op het einde van ieder sociaal boekjaar zullen de subsidies ontvangen in kapitaal het onderwerp uitmaken
van een progressieve reductie per imputatie in de resultatenrekening, in mindering van:
a. de afschrijvingen op vaste activa voor de verwerving van dewelke ze werden bekomen;
b. de kosten van leningen. (Boekjaar 1981).
Met ingang van het boekjaar 1991, worden de uitgestelde belastingen in mindering gebracht van de
ontvangen kapitaalsubsidies en van de gerealiseerde meerwaarden, indien die er zijn. De vermindering zal
in de tijd gespreid worden door ze aan te rekenen op de resultatenrekening, aan het ritme van de
vermindering van de kapitaalsubsidies en in het geval van gerealiseerde meerwaarden, aan het ritme van de
opname in het belastbaar kapitaal van deze meerwaarden.
SABCA
Jaarrekening 2013
> 45
Verklarende bijlage bij de balans niet geconsolideerd
N.B.: De belangrijkste verschillen tussen de overeenstemmende rubrieken van de vergeleken boekjaren worden vermeld in cursief
Behalve anders vermeld zijn alle gegevens uitgedrukt in duizenden euros
Activa
Vaste activa
54.767
Immateriële vaste activa
Kosten van onderzoek en ontwikkeling, know-how
Bewerkingen van het boekjaar
Aanschaffingen
Gevormde afschrijvingen
Nettoboekwaarde vaste activa
23.192
12.476
-14.035
-1.559
De werkzaamheden voor onderzoek en ontwikkeling omvatten de
programma's voor burgerluchtvaart in dewelke de firma met haar industriële
partners is verbonden.
Materiële vaste activa
Terreinen en gebouwen
Installaties, machines en uitrustingen
Meubilair en rollend materieel
Activa in aanbouw en vooruitbetalingen
Bewerkingen van het boekjaar
Aanschaffingen
Overdrachten en buitengebruikstellingen
Waardeverminderingen
Gevormde afschrijvingen
Afgeboekte afschrijvingen
(overdrachten en buitengebruikstellingen)
Nettoboekwaarde vaste activa
De aanschaffingen betreffende het boekjaar 2013 omvatten hoofdzakelijk
de industriële investeringen met betrekking tot de productie.
25.365
8.090
13.339
2.151
1.785
5.648
-2.123
-6
-6.503
2.118
-866
Financiële vaste activa
Verbonden ondernemingen
Deelnemingen
- SABCA Limburg N.V.
- SABCA (C.D.R.) BVBA
- FLABEL CORPORATION N.V.
- ASM Aéro S.A.S.
6.210
6.030
5.290
11
81
648
Andere financiële vaste activa
Aandelen:
- B.S.C.A.
- Sambrinvest
- Arianespace Participation
- Arianespace
- Belairbus
- SONACA
- IGRETEC
180
170
52
12
106
PM
PM
PM
PM
Intercommunale pour la Gestion et la Réalisation
d'Etudes Techniques et Economiques.
- Aandeel van SABCA in de deelneming van
A.B.A.P. in de oprichting van S.E.C.B.A.T.
Vorderingen en borgtochten in contanten
- Borgtochten betaald in contanten
> 46
Jaarrekening 2013
PM
10
10
SABCA
Vlottende activa
182.504
Vorderingen op meer dan één jaar
4.138
Handelsvorderingen
2.490
Overige vorderingen
1.648
De rubriek Vorderingen op meer dan één jaar betreft de vooruitbetalingen gestort aan SABCA
Limburg.
Voorraden en bestellingen in uitvoering
85.587
Voorraden
Grond- en hulpstoffen
Handelsgoederen
32.521
12.898
19.532
Reservedelen in magazijn voor verschillende contracten
gedeeltelijk door de klanten gefinanceerd
Vooruitbetalingen
Bestellingen in uitvoering
91
53.066
Deze post omvat in hoofdzaak de volgende programma's
Airbus, Falcon-vliegtuigen en Ruimtevaarttoepassingen.
Vorderingen op ten hoogste één jaar
45.980
Handelsvorderingen
waarvan verbonden ondernemingen
39.781
13.099
De handelsvorderingen kennen een toename en gaan van 34.773 naar 39.781, voor- namelijk
door de toename van het zakencijfer.
Overige vorderingen
6.199
Terugvorderbare B.T.W.
Andere terugvorderbare belastingen en taksen
Leningen en voorschotten aan het personeel
Vorderingen op de Staat en publieke instellingen
Vorderingen bij verzekeraars
Diverse vorderingen
Geldbeleggingen
Overige beleggingen
Op ten hoogste één maand
Op meer dan één maand en op ten hoogste één jaar
Op meer dan één jaar
Liquide middelen
Banken en postcheque rekeningen
Kassen
1.998
1.080
32
1
594
2.494
42.850
42.850
5.513
5.737
31.600
1.119
1.099
20
De thesauriebeleggingen en liquide middelen bereiken globaal 44 miljoen ten opzichte van 80
miljoen voor het vorig boekjaar. Deze vermindering komt voort uit de terugname van ontvangen
vooruitbetalingen en door een verhoging van de aankopen in grondstoffen en goederen en
diensten tengevolge van de toename van het tempo in de burgerluchtvaart.
Overlopende rekeningen
2.830
Valorisatie USD / MTM
Goederen in ontvangstname en geschillen
Geboekte of vooruitbetaalde kosten
Niet vervallen lopende bankrente en op leningen
860
860
768
342
Deze post gaat van 2.006 naar 2.830. Deze verhoging heeft hoofdzakelijk te maken met de
boeking van de geëvalueerde marktwaarden (mark-to-market) van de beleggingsinstrumenten op
lange termijn.
Totaal der activa
SABCA
237.271
Jaarrekening 2013
> 47
Passiva
Eigen vermogen
70.611
Kapitaal
12.400
Geplaatst kapitaal
12.400
Vertegenwoordigd door 2.400.000 aandelen zonder
vermelding van de nominale waarde
Reserves
14.293
Wettelijke reserve
1.240
Onbeschikbare reserves
595
Extra reserve
595
Belastingvrije reserves
698
Diverse vrijgestelde meerwaarden op:
94
Onroerende goederen en uitrusting
Realisatie van de vaste activa op meer dan vijf jaar
Collectief transport voor het personeel
2
92
543
Investeringsreserve
Saldo na opname in het kapitaal
61
Beschikbare reserves
11.760
Reservefonds voor hernieuwing van materiële vaste activa
Reservefonds voor installaties ten voordele van het personeel
Andere vrije reserves
2.866
938
7.956
Overgedragen winst
43.851
Zie blz. 54 i.v.m. de bestemming van het resultaat voor het boekjaar 2013
Kapitaalsubsidies
67
In het kader van de overeenkomsten met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in verband met
hun beleidsplan voor aanmoediging en financiering in de industriële opzoekingen, werd een
brutobedrag van 380 duizend euros geboekt. Daartegenover werden 1.036 duizend euros naar
de financiële opbrengsten geboekt.
Voorzieningen en uitgestelde belastingen
17.428
Voorzieningen voor risico's en kosten
17.381
Pensioenen en soortgelijke verplichtingen
1.876
Grote herstellings- en onderhoudswerken
1.987
Overige risico's en kosten
13.518
Voor globaal risico Ariane 5 en aanpassing van de onderneming aan de burgerluchtvaart
5.200
Voor toekomstige verliezen op bestellingen
Voor potentiële verliezen op bestellingen in uitvoering
3.823
Voor ancienniteitspremie
Voor sociale geschillen
2.719
1.526
250
De voorzieningen voor risico's en kosten blijven stabiel; de terugnemingen van de
complementaire voorziening voor toekomstige verliezen voor 1,3 miljoen, van de voorziening
voor brugpensioenen voor 0,6 miljoen en van de voorziening voor ancienniteitspremie met 0,2
miljoen worden vereffend door de verhoging van de voorziening voor potentiële verliezen op
bestellingen in uitvoering voor 2,1 miljoen.
Uitgestelde belastingen
47
Belastingen met betrekking op de gerealiseerde meerwaarden op materiële vaste activa
Onttrekking op dito
> 48
830
-783
Jaarrekening 2013
SABCA
Schulden
149.232
Schulden op meer dan één jaar
77.932
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen
Vooruitbetalingen klanten
Overige schulden
Ontvangen van de Staat voor prototypes en voorwaardelijk terug te betalen:
- POD Wetenschapsbeleid - FOD Economie - N.R.C. - PLANCHER
- POD Wetenschapsbeleid - FOD Economie - N.R.C. - A380
- POD Wetenschapsbeleid - FOD Economie - N.R.C. - A350
Vooruitbetalingen Brussels Hoofdstedelijk Gewest, voorwaardelijk terug te betalen:
- Elektrische servobesturing
- Mechanisme anti-terugslag
- Trap met differentieelrollen
28.947
28.947
48.985
48.167
3.654
22.699
21.814
818
519
49
250
De schulden op meer dan één jaar gaan van 90 naar 78 miljoen. Deze vermindering komt
voort uit een forse verlaging van de ontvangen vooruitbetalingen door de klanten alsook, in
mindere mate, door de vooruitbetalingen ontvangen van de Overheid voor het A350programma.
Schulden op ten hoogste één jaar
66.870
Schulden op meer dan 1 jaar die binnen het jaar vervallen
POD - Wetenschapsbeleid - FOD Economie en het Brussels Hoofdstedelijk gewest
93
93
Financiële schulden
Diverse banken
13
13
Handelsschulden
Leveranciers
- Te betalen facturen
- Goederen in ontvangstneming en te ontvangen facturen
* wrvn verbonden ondernemingen
19.752
19.752 *
18.646
1.106
3.367
Vooruitbetalingen op bestellingen
Uitstaande financiële facturen
Af te trekken nog te ontvangen bedragen
Financiële facturen op lange termijn
Facturen hernoemd in vooruitbetalingen
Facturen geherkwalificeerd in nog te ontvangen vooruitbetalingen
Bezoldigingen en sociale lasten
Belastingen
- Geraamd bedrag der belastingschulden
- Te betalen belastingen en taksen
- Ingehouden voorheffingen
Bezoldigingen en sociale lasten
- Rijksdienst voor Sociale Zekerheid
- Verschuldigde bezoldigingen
- Vakantiegeld
- Voorzieningen voor gratificaties en diverse lasten m.b.t. het personeel
- Verzekeringen relatief tot het personeel
- Overige
Overige schulden
Schulden uit de bestemming van het resultaat
- Dividenden van voorafgaande boekjaren
- Dividend van het boekjaar
Diverse schulden
- Bijdragen
- Crediteuren
- Diversen
33.465
48.126
7.372
-28.947
6.808
106
11.406
312
295
3
14
11.094
-146
342
5.703
4.948
217
30
2.141
2.028
12
2.016
113
11
42
60
Overlopende rekeningen
4.430
- Toe te rekenen kosten
- Valorisatie USD MTM
2.678
1.752
Totaal der passiva
SABCA
237.271
Jaarrekening 2013
> 49
Financieringstabel
(in duizenden euros)
2013
I.
Middelen
Winst van het boekjaar
Netto-toevoegingen aan afschrijvingen, waardeverminderingen
Vermindering van de schulden op meer dan één jaar
6.076
20.545
1.267
27.888
II.
Aanwendingen
Verlaging van de vorderingen op meer dan één jaar
Voorzieningen en uitgestelde belastingen
Aanschaffingen van vaste activa
Kapitaalsubsidies
Uit te keren winst
12.189
177
18.130
656
2.016
33.168
I.
II. Schommeling in het netto-bedrijfskapitaal
III.
Schommeling in voorraden en bestellingen in uitvoering
Schommeling in vorderingen op ten hoogste één jaar
Schommeling in de overlopende rekeningen van het activa
-5.280
17.644
6.149
824
24.617
IV.
Schommeling in niet-financiële schulden op ten hoogste één jaar
Schommeling in de overlopende rekeningen van het passiva
-6.942
796
-6.146
III. - IV. Schommeling in de financieringsbehoefte op korte termijn
V.
Schommeling in de geldbeleggingen
-34.469
Schommeling in liquide middelen
VI.
-1.578
Schommeling in de financiële schulden op ten hoogste één jaar
V. - VI. Schommeling in de kasmiddelen
> 50
30.763
Jaarrekening 2013
-4
-36.043
SABCA
Verslag van de commissaris aan de algemene
vergadering der aandeelhouders van SABCA over de
jaarrekening afgesloten op 31 december 2013
Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij u verslag uit in het kader van ons mandaat
van commissaris. Dit verslag omvat ons oordeel over de balans op 31 december 2013, over de
resultatenrekening van het boekjaar afgesloten op 31 december 2013 en over de toelichting, en omvat tevens de
vereiste bijkomende verklaringen.
Verslag over de jaarrekening - oordeel zonder voorbehoud
Wij hebben de controle uitgevoerd van de jaarrekening van de vennootschap S.A.B.C.A. over het boekjaar
afgesloten op 31 december 2013, opgesteld op grond van het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig
referentiestelsel, met een balanstotaal van KEUR 237.271 en waarvan de resultatenrekening afsluit met een winst
van het boekjaar van KEUR 6.076.
Verantwoordelijkheid van het bestuursorgaan voor het opstellen van de jaarrekening
Het bestuursorgaan is verantwoordelijk voor het opstellen van de jaarrekening die een getrouw beeld geeft in
overeenstemming met het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel, alsook voor het
implementeren van de interne beheersing die het bestuursorgaan noodzakelijk acht voor het opstellen van de
jaarrekening die geen afwijking van materieel belang bevat die het gevolg is van fraude of van fouten.
Verantwoordelijkheid van de commissaris
Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel over deze jaarrekening tot uitdrukking te brengen op basis van onze
audit. Wij hebben onze audit volgens de internationale auditstandaarden (ISA's) uitgevoerd. Die standaarden
vereisen dat wij aan de deontologische vereisten voldoen alsook de audit plannen en uitvoeren teneinde een
redelijke mate van zekerheid te verkrijgen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
Een audit omvat werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de in de jaarrekening opgenomen
bedragen en toelichtingen. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de beoordeling door de
commissaris, met inbegrip van diens inschatting van de risico' s van een afwijking van materieel belang in de
jaarrekening als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van die risico-inschatting neemt de commissaris
de interne beheersing van de entiteit in aanmerking die relevant is voor het opstellen door de entiteit van de
jaarrekening die een getrouw beeld geeft, teneinde controlewerkzaamheden op te zetten die in de gegeven
omstandigheden geschikt zijn, maar die niet gericht zijn op het geven van een oordeel over de effectiviteit van de
interne beheersing van de entiteit. Een audit omvat tevens een evaluatie van de geschiktheid van de gehanteerde
waarderingsregels en van de redelijkheid van de door het bestuursorgaan gemaakte schattingen, alsmede een
evaluatie van de presentatie van de jaarrekening als geheel.
Wij hebben van het bestuursorgaan en van de aangestelden van de entiteit de voor onze audit vereiste
ophelderingen en inlichtingen verkregen.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om daarop ons
oordeel te baseren.
Oordeel zonder voorbehoud
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van het vermogen en de financiële toestand van de
vennootschap S.A.B.C.A. per 31 december 2013, alsook van diens resultaten over het boekjaar dat op die datum
is afgesloten, in overeenstemming met het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel.
SABCA
Jaarrekening 2013
> 51
Verslag betreffende overige door wet- en regelgeving gestelde eisen
Het bestuursorgaan is verantwoordelijk voor het opstellen en de inhoud van het jaarverslag, het naleven van de
wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften die van toepassing zijn op het voeren van de boekhouding, alsook
voor het naleven van het Wetboek van vennootschappen en van de statuten van de vennootschap.
In het kader van ons mandaat en overeenkomstig de Belgische bijkomende norm bij de in België van toepassing
zijnde internationale auditstandaarden (ISA’s), is het onze verantwoordelijkheid om, in alle van materieel belang
zijnde opzichten, de naleving van bepaalde wettelijke en reglementaire verplichtingen na te gaan. Op grond
hiervan doen wij de volgende bijkomende verklaringen die niet van aard zijn om de draagwijdte van ons oordeel
over de jaarrekening te wijzigen:
−
Het jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen, stemt overeen met de jaarrekening en bevat
geen van materieel belang zijnde inconsistenties ten aanzien van de informatie waarover wij beschikken in
het kader van onze opdracht.
Onverminderd formele aspecten van ondergeschikt belang, werd de boekhouding gevoerd in
overeenstemming met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften.
De resultaatverwerking, die aan de algemene vergadering wordt voorgesteld, stemt overeen met de
wettelijke en statutaire bepalingen.
Wij dienen u geen verrichtingen of beslissingen mede te delen die in overtreding met de statuten of het
Wetboek van vennootschappen zijn gedaan of genomen.
−
−
−
Brussel, 14 april 2014
MAZARS BEDRIJFSREVISOREN
Commissaris
vertegenwoordigd door
Xavier DOYEN
> 52
Jaarrekening 2013
SABCA
Notes
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
SABCA
Jaarrekening 2013
> 53
SABCA S.A.
Société Anonyme Belge de Constructions Aéronautiques
Haachtsesteenweg 1470
B-1130 Brussel
België
Telefoon :
+32.2.729 55 11
Fax :
+32.2.705 15 70
e-mail :
[email protected]
www.sabca.com

Financieel jaarverslag 2012

Download

Jaarafsluiten AdfasEM 2014-15

Jaarverslag 2012 - ME Vereniging Nederland

Examen PC 2 vak CAS leergang 8 2014-2

Besluiten Algemene Vergadering Oranjewoud N.V. 2014

Jaarrekening 2013 - Dogs Adoptions Nederland

Stichting Capital A gevestigd te Amsterdam Rapport inzake het

JAARREKENING 2013 Stichting Lucai Klantstraat 4a 5403 PD UDEN

Raad van Bestuur - 24-03-2014